|
|
| 【 yǐ sì zhàn 】： shū míng。 táng lǐ chún fēng zhuàn。 chéng shū yú zhēnguàn shí jiǔ nián（ 645）。 shì nián qià féng yǐ sì nián， gù míng。 gòng shí juàn。 běn shū xì jiāng táng yǐ qián shù shí zhǒng xīng zhàn shū fēn lèi huì chāo 'ér chéng。 qiě chú xīng zhàn wài hái yòu tiān wén、 qì xiàng děng nèi róng。 qí zhōng gēn jù fēng lì duì shù lín de yǐng xiǎng hé pò huài chéng dù， bǎ tā fēn wéi bā jí： yī jí yè dòng， èr jí tiáo míng， sān jí zhèn zhī， sì jí duò yè， wǔ jí zhé xiǎo zhī， liù jí zhé dà zhī， qī jí zhé mù、 fēi shā shí， bā jí bá shù jí gēn， shì wéi shì jiè zuì zǎo de fēng lì fēn jí xì tǒng。 shū zhōng hái bǎo cún yòu zuò zhě zǎo nián suǒ zhuàn《 yǐ sì yuán lì》 de ruò gān zī liào， yǐ jí zuò zhě suǒ fā zhǎn de hún yí hé suǒ zhù tiān wén yí qì zhuān zhù《 fǎ xiàng zhì》 děng fāng miàn de zī liào。 gǔ dài xǔ duō tiān wén xué míng cí de jiě shì yě lài yǐ dé chuán。 |
|
【 yǐ sì zhàn 】： shū míng， táng lǐ chún fēng chuán shì de zhàn xīng xué dài biǎo zuò。
gāi shū shì yī bù zōng hé xìng de zhàn xīng xué zhù zuò， zhuàn chéng yú táng xiǎn qìng yuán nián（ gōng yuán 656 nián） shāo hòu。 zhì yú shū míng wèishénme yòng liù shí jiá zǐ zhōng de yǐ sì míng zhī， jiào《 yǐ sì zhàn 》？ qīng dài cáng shū jiā lù xīn yuán jiě shì shuō： " shàng yuán yǐ sì zhī suì， shí yī yuè jiá zǐ shuò， dōng zhì yè bàn， rì yuè rú hé bì， wǔ xīng rú lián zhū， gù yǐ wéi míng。 " lù xīn yuán rèn wéi lǐ chún fēng tuī suàn chū liǎo zhǔn què de lì yuán wéi yǐ sì zhī suì， yú shì jiù yǐ zhī mìng míng gāi shū， yǐ shì qí yán zhǔn què kě xìn。 lù xīn yuán de jiě shì kě bèi wéi yī jiě。
《 yǐ sì zhàn 》 juàn shǒu wéi lǐ chún fēng de zì zhuàn xù， xù yán jiě shì liǎo tā zhuàn shù cǐ shū de yì tú jí biān zhuàn sī xiǎng。 tā rèn wéi， zì rán jí rén shì biàn huà duō duān， zhè xiē biàn huà kě yǐ 'àn bù tóng zhǒng lèi xiāng hù gǎn yìng， ér rén zài qí zhōng zuì jù diǎn xíng xìng， jí suǒ wèi： " mén zhī suǒ zhào， suí lèi bì zhēn。 yìng zhī suǒ shòu， dài gǎn sī fā。 wú qíng shàng 'ěr， kuàng zài rén hū？ " yīn cǐ， rén kě yǐ tōng guò guān chá yòu guān wù xiàng biàn huà 'ér liǎo jiě rén shì shì yìng。 ér zài gè zhǒng wù xiàng biàn huà zhōng， " shèng rén " zuì zhòng shì shàng tiān chuí shì de xīngxiàng， zhè jiù dǎo zhì liǎo zhàn xīng xué de dàn shēng。 yīn cǐ， àn lǐ chún fēng de lǐ jiě， zhàn xīng xué shì yòu qí nèi zài yǐ jù de。
zhàn xīng xué suī rán yòu qí nèi zài yǐ jù， dàn zài lǐ chún fēng kàn lái， lì dài de zhàn xīng xué jiā， què liáng yǒu bù qí， jì yòu rú xuān yuán、 táng yú、 zhòng lí、 xī hé zhè yàng de yī liú dà jiā， yě yòu rú hán yáng、 qián lè zhī lèi " yì wéi cái gǔ、 zhì zài mǐ yán " de yōng rén， hái yòu rú yuán chōng zhī liú " chǎn yú xiān yì、 chán hài zhōng liáng " de jiān nìng。 jiàn yú zhè zhǒng qíng kuàng， lǐ chún fēng jué dìng duì lì shǐ shàng de zhàn xīng xué zuò yī fān qīng suàn， zǒng jié zhū jiā xué shuō， " jí qí suǒ jì， yǐ lèi xiāng jù， biān 'ér cì zhī， cǎi zhí yīng huá， shān chú fán wěi， " biān xiě yī bù " chún zhèng de " zhàn xīng xué zhù zuò lái。 zhè jiù shì《 yǐ sì zhàn 》 de yóu lái。
zài nèi róng shàng，《 yǐ sì zhàn 》 què rú lǐ chún fēng suǒ yán， xì cǎi xié táng yǐ qián zhū jiā zhàn xīng xué shuō， jiā shàng tā zì jǐ de fā míng chuàng zào， fēn lèi huì biān 'ér chéng。 yīn cǐ，《 yǐ sì zhàn 》 bù shì xiàn dài yì yì shàng de kē xué zhù zuò， tā shì yī bù chún cuì de zhàn xīng xué diǎn jí。 jì rán shì zhàn xīng xué diǎn jí， nà me， cóng lì shǐ xué de jiǎo dù lái kàn， yòu gāi rú hé píng jià zhè bù zhù zuò ní？
kě yǐ kěn dìng dì shuō，《 yǐ sì zhàn 》 jù yòu zhòng yào de wén huà shǐ hé kē xué shǐ jià zhí。
shǒu xiān， tā bǎo cún liǎo xǔ duō xiàn yǐ shī chuán de gǔ dài wén xiàn zī liào。
wǒ men zhī dào， suí zhe kē xué de fā zhǎn， zhàn xīng xué zhú jiàn bèi rén men suǒ pāo qì， xiāng yìng dì zhàn xīng xué zhù zuò yě dà liàng sàn yì， zhè jiù gěi hòu rén de yán jiū zào chéng liǎo jù dà de bù biàn。 ér《 yǐ sì zhàn 》 shì zá cǎi qián dài zhū duō zhàn xīng zhù zuò biān zhuàn 'ér chéng de， tā wèiwǒ men bǎo liú liǎo xǔ duō kě guì de zhàn xīng xué shǐ liào。 lì rú， hǎi shàng zhàn xīng shù de shǐ liào， dōng hàn yǐ jīng fēi cháng hǎn jiàn， tiān wén xué jiā zhāng héng zài zhuàn shù《 líng xiàn》 shí， xiáng xì xù shù liǎo zhōng wài xīng guān shù， rán hòu tí dào： " hǎi rén zhī zhàn wèi cún yān。 " ér zài《 yǐ sì zhàn 》 yǐn yòng de gǔ jí zhōng， jiù yòu《 hǎi zhōng zhàn》 yī shū， zhè zì rán shì hěn kě bǎo guì de。 zài rú， hàn dài shèng xíng de wěi shū， jīng guò suí cháo de yán lì jìn jué， yǐ dà dū shī chuán， ér《 yǐ sì zhàn 》 zhōng què bǎo cún liǎo hěn duō hàn dài wǔ jīng wěi shū de nèi róng。《 yǐ sì zhàn 》 duì yú shí shì、 gān shì、 wū xián děng de tí jí， duì yú hòu rén yán jiū zhè xiē zhàn guó shí qī de tiān wén xué jiā， yě shì yòu yì de。
xū yào zhǐ chū de shì，《 yǐ sì zhàn 》 zài bǎo cún zī liào fāng miàn， suī bù rú qí hòu de《 kāi yuán zhàn jīng》 xiáng bèi， dàn tā zhuàn chéng yú《 kāi yuán zhàn jīng》 zhī qián， yòu chéng qián qǐ hòu zhī gōng。 ér qiě，《 kāi yuán zhàn jīng》 zài duì qí qián de gǔ jí guǎng xù bìng shōu de tóng shí， duì yǐ wǎng zhū jiā bìng wèi jiā yǐ bié zé qì qǔ， zhè yàng zuò suī rán duì bǎo cún jiù yòu zī liào zuò yòng pō dà， dàn yì bù miǎn shī yú suǒ suì。 xiāng bǐ zhī xià， lǐ chún fēng de《 yǐ sì zhàn 》 hái shì yào lüè shèng yī chóu de。《 yǐ sì zhàn 》 de bù zú zhī chù zài yú， tā zài hěn duō dì fāng wèi néng míng què zhù míng zhàn wén de yóu lái。 lǐ chún fēng duì cǐ jiě shì shuō： zhàn wén duì qián rén xué shuō " bìng bù fù jù míng shì， fēi gǎn yǐn zhī， bìng wéi shì yòu xiǎo suǒ xí sòng， qián hòu cuò luàn， kǒng shī běn zhēn gù 'ěr。 " suī rán tā de zuò fǎ qíng yòu kě yuán， dàn duì hòu rén lái jiǎng， bì jìng bù biàn。 hǎo zài zhè yī quē xiàn， zài《 kāi yuán zhàn jīng》 zhōng dé dào liǎo mí bǔ。 duì yú jīn rén lái shuō， zhǐ yào bǎ liǎng bù shū jié hé qǐ lái yuè dú， duì táng dài yǐ qián zhōng guó zhàn xīng xué de fā zhǎn zhuàng kuàng， jiù kě yǐ yòu yī gè dà zhì de bǎ wò。
lìng wài，《 yǐ sì zhàn 》 yòu zhù yú wǒ men huò dé duì lǐ chún fēng de quán miàn liǎo jiě。 lǐ chún fēng shì táng dài yī wèi jié chū de tiān wén xué jiā， yòu shì jiǔ xiǎng shèng míng de zhàn xīng jiā， chuán tǒng shàng rén men duì tā de zhàn xīng xué shuō de liǎo jiě， zhù yào shì tōng guò xīn jiù《 táng shū》 běn chuán de jìzǎi jí qí tā shū jí de jiànjiē fǎn yìng。 zhè yàng zuò huò dé de rèn shí róng yì piàn miàn huà。 lì rú《 jiù táng shū》 běn chuán shuō tā " měi zhàn hòu jí xiōng， hé ruò fú qì， dāng shí shù zhě yí qí bié yòu yì shǐ， bù yīn xué xí suǒ zhì， rán jìng bù néng cè yě。 " lǐ chún fēng yīn qí zhàn hòu líng yàn 'ér wén míng， dàn tā běn rén zài《 yǐ sì zhàn 》 zhōng bìng bù zhù zhāng tè bié zhuī qiú zhàn xīng shù de líng yàn xìng。 tā zhǐ chū， " ruò nǎi tiān dào yōu yuǎn， biàn huà fēi yī， zhì lǐ nán cè， yìng gǎn jù tóng？ zǐ shèn、 bì zào， zhàn huò wèi zhōu， kuàng shù sī yǐ xià， yān zú kě shuō。 zhì ruò duō yán lǚ zhōng， fēi yú suǒ zūn。 " zhè shì shuō， zì rán jiè shì fù zá de， zhàn cè jiā zài duì zhī jìn xíng jiě shuō shí， hěn nán zuò dào zhǔn què wú wù。 zhàn xīng jiā suǒ yào zhuī qiú de， bù yìng shì " duō yán lǚ zhōng "， ér yīngshì " quán yí shí zhèng， zhēn zhuó zhì gāng， yàn rén shì zhī shì fēi， tuō shén dào yǐ shè jiào。 " kě jiàn tā shì bǎ zhàn xīng xué zuò wéi yī zhǒng fǔ zhèng cuò shī lái tuī xíng de。 zài rú tā zài quàn zǔ táng tài zōng bù yào làn shā wú gū shí shuō： " tiān zhī suǒ mìng， bì wú ráng bì zhī lǐ "， dàn《 yǐ sì zhàn 》 juàn sān de《 xiū dé》 piān què qiáng diào duì tiān biàn yào " xiū dé yǐ ráng zhī "。 zhè liǎng zhǒng jiàn jiě， běn zhì shàng shì xiāng hù máo dùn de。 rú guǒ bù dú《 yǐ sì zhàn 》， duì lǐ chún fēng sī xiǎng de zhè yī cè miàn， jiù hěn nán bǎ wò。 ér qiě，《 yǐ sì zhàn 》 suǒ yán， shì fú hé zhōng guó gǔ dài zhàn xīng xué jī běn yuán lǐ de， zhàn xīng xué qiáng diào de jiù shì yào tōng guò guān cè xīngxiàng， liǎo jiě suǒ wèi de " tiān xīn "、 " tiān yì "， rán hòu " xiū dé yǐ ráng zhī "， ràng shàng tiān shōu huí duì zì jǐ bù lì de chéng mìng。 rú guǒ méi yòu zhè yī tiáo， zhàn xīng xué lài yǐ shēng cún de tǔ rǎng yě jiù bù cún zài liǎo。 tōng guò《 yǐ sì zhàn 》 de lùn shù， wǒ men duì xīn jiù《 táng shū》 běn chuán de shuō fǎ， yě yòu liǎo xīn de lǐ jiě。
lǐ chún fēng shì wèi jīng tōng tiān wén xué de zhàn xīng jiā， yīn 'ér tā duì gè lèi tiān xiàng de miáo shù， yǔ qí tā rén biān zhuàn de zhàn xīng xué zhù zuò xiāng bǐ， jiù bǐ jiào zhǔn què。《 yǐ sì zhàn 》 zhōng yòu dà liàng zhàn xīng shù yǔ， duì yú zhè xiē shù yǔ， lǐ chún fēng yī bān shì xiān gěi chū yī gè míng què de dìng yì， zài chǎn shù qí duì rén shì de xiàng zhēng yì yì。 zhè zhǒng zuò fǎ， yòu lì yú bǎi tuō chuán tǒng zhàn xīng xué de mó hú hé bù què dìng。 ér zhàn xīng xué yī dàn bù zài mó hú， jiù huì hěn róng yì bào lù chū qí bù kē xué zhī chù。 zhàn xīng xué fā zhǎn dé yuè jù tǐ， yuè míng què， jiù yuè róng yì zàng sòng tā zì shēn。 suǒ yǐ， lǐ chún fēng de zhè zhǒng zuò fǎ yòu lì yú kē xué fā zhǎn， jìn guǎn tā bìng fēi yòu yì shí dì yào yòng zhè zhǒng zuò fǎ qù zàng sòng zhàn xīng xué。 duì dāng dài rén lái shuō， zé kě tòu guò zhè xiē shù yǔ de dìng yì， liǎo jiě dāng shí rén men de tiān wén xué zhī shí。 yóu cǐ，《 yǐ sì zhàn 》 shǐ zhàn xīng xué biàn dé jīng què huà liǎo zhè yī tè diǎn， duì yú kē xué fā zhǎn 'ér yán， shì yòu jià zhí de。
《 yǐ sì zhàn 》 chú liǎo zhàn xīng xué nèi róng zhī wài， hái jì xù liǎo xǔ duō shí shí zài zài de tiān wén xué zhī shí。 lì rú juàn yī《 tiān shù》 piān jì shù qí gǎi jìn hòu hún yí de jù tǐ jié gòu， jiù hěn yòu jià zhí。 jìn guǎn xīn jiù《 táng shū》 duì lǐ chún fēng suǒ zhì hún yí jūn yòu jì shù， dàn《 yǐ sì zhàn 》 de shuō míng xì lǐ chún fēng qīn shǒu suǒ zhuàn， nèi róng bǐ xīn jiù《 táng shū》 de jìzǎi gèng wéi xiáng xì， shí jiān shàng yě zǎo dé duō， zhè jiù bǔ chōng liǎo zhèng shǐ zhī bù zú。
《 yǐ sì zhàn 》 yòu zhù yú wǒ men liǎo jiě gǔ dài yòu guān tiān wén xué lǐ lùn de yǎn biàn。 lì rú guān yú wǔ xīng yùn dòng yǔ tài yáng de guān xì，《 jiù wǔ dài shǐ lì zhì》 jìzǎi liǎo hòu zhōu wáng pǔ de yī piān zòu yì， shàng miàn tí dào： " xīng zhī xíng yě， jìn rì 'ér jí， yuǎn rì 'ér chí， qù rì jí yuǎn， shì jìn 'ér liú。 " ér《 kāi yuán zhàn jīng》 juàn liù shí sì zé yǐn hán gōng bīn zhù《 líng xiàn》 yuē： " wǔ xīng zhī xíng， jìn rì zé chí， ...... yuǎn rì zé sù。 " zhè yǔ wáng pǔ de zòu yì zhèng hǎo xiāng fǎn。 shāo wǎn yú lǐ chún fēng de sēng yī xíng zuò《 dà yǎn lì yì》， tí dào yìn dù tiān wén xué guān yú xíng xīng yùn dòng sù shuài biàn huà yuán yīn de jiě shì， shuō "《 tiān zhú lì》 yǐ《 jiǔ zhí》 zhī qíng， jiē yòu suǒ hàowù。 yù qí suǒ hǎo zhī xīng， zé qù zhī xíng jí， shè zhī xíng chí。 " ér lǐ chún fēng zài《 yǐ sì zhàn 》 juàn sān zé gěi chū liǎo lìng yī zhǒng shuō fǎ： " suì xīng jìn rì zé chí， yuǎn rì zé jí。 yíng huò jìn rì zé jí， yuǎn rì zé chí。 tián xīng zhī xíng， zì jiàn zhì liú、 nì、 fù shùn， héng gè píng xíng， wú yòu yì chí yì jí。 tài bái、 chén xīng， chén jiàn， chū zé chí 'ér hòu jí， jí zé fú； xī jiàn， chū zé jí 'ér jiàn chí， chí zé fú。 cǐ zé wǔ xīng dāng fēn chí jí dà liàng yě。 " xiǎn rán， rú guǒ méi yòu《 yǐ sì zhàn 》 de zhè yī jìzǎi， wǒ men duì yú gǔ dài xíng xīng yùn dòng sù shuài biàn huà xué shuō duō yàng xìng de rèn shí， jiù yào dǎ hěn dà de zhé kòu。
《 yǐ sì zhàn 》 lìng yī pō zhí dé yī tí zhī chù shì qí duì fēng lì dà xiǎo suǒ zuò de fēn jí。 lǐ chún fēng yǐ jù fēng lì duì shù mù de yǐng xiǎng hé sǔn huài chéng dù jiāng qí fēn wéi 8 jí， jù《 yǐ sì zhàn 》 juàn shí《 zhàn fēng yuǎn jìn fǎ》 de miáo shù， zhè 8 jí fēn bié wéi： yī jí dòng yè， èr jí míng tiáo， sān jí yáo zhī， sì jí duò yè， wǔ jí zhé xiǎo zhī， liù jí zhé dà zhī， qī jí zhé mù fēi shā shí， bā jí bá shù jí gēn。 lǐ chún fēng rèn wéi bù tóng dà xiǎo de fēng qí suǒ yóu lái de yuǎn jìn yě bù tóng， fēng lì yuè dà， qí suǒ yóu lái de jù lí yuè yuǎn。 tā jiāng fēng fēn wéi 8 jí， jiù shì wèile biāo zhì xiāng yìng de fēng suǒ yóu lái de yuǎn jìn， bìng jù cǐ jìn xíng zhàn cè。 tā jiāng fēng de dà xiǎo yǔ qí yóu lái yuǎn jìn xiāng guà gōu de zuò fǎ dé bù dào xiàn dài kē xué de zhī chí。 suī rán rú cǐ， tā duì fēng lì dà xiǎo jìn xíng dìng liàng fēn jí de zuò fǎ què shì kē xué de。 ér qiě， jìn guǎn tā de zhuóyǎn diǎn zài yú zhàn cè， dàn zhè yī fēn jí běn shēn zài zhōng guó lì shǐ shàng què shì zuì zǎo de。 cǐ wài， juàn shí de《 hòu fēng fǎ》 jì shù liǎo liǎng zhǒng fēng xiàng yí de zhì zuò fāng fǎ jí xiāng yìng de shǐ yòng chǎng hé， yě yòu hěn gāo de kē xué jià zhí。
《 yǐ sì zhàn 》 yòu zhe jù dà de wén huà shǐ、 kē jì shǐ jià zhí， zhè shì bù yán 'ér yù de， dàn tā tóng shí yòu shì yī bù yǐ zhàn xīng shù wéi zhù de zhù zuò， jiā zá zhe dà liàng de wén huà zāo pò。 zài yuè dú zhè bù shū shí， duì cǐ yīngyǒu qīng xǐng de rèn shí。
duì yú《 yǐ sì zhàn 》 zhè yàng yī bù wén huà shǐ zhù zuò， xué jiè qì jīn de yán jiū hái yuǎn yuǎn bù gòu。 yào zhēn zhèng jiē shì qí quán miàn de wén huà shǐ jià zhí， hái yòu dài yú jìn yī bù de tàn suǒ。
《 yǐ sì zhàn 》 jīn běn shí juàn。《 xīn táng shū yì wén zhì》 zài zhù lù gāi shū shí chēng wéi shí 'èr juàn， sòng dài yǐ jiàng dū zhǐ zhù lù wéi shí juàn。 lù xīn yuán jiàn yú zuì hòu yī juàn de zì shù yuē wéi qí tā gè juàn měi juàn zì shù de sān bèi， huái yí shì hòu rén bǎ zuì hòu sān juàn hé wéi yī juàn， yīn cǐ yǔ《 xīn táng shū》 de jìzǎi bù fú。 dàn《 jiù táng shū jīng jí zhì》 zài zhù lù cǐ shū shí yǐ biāo míng qí wéi shí juàn， zhè biǎo míng zài《 xīn táng shū》 chéng shū zhī qián《 yǐ sì zhàn 》 jí wéi shí juàn běn。 gù yì yòu kě néng běi sòng shí rén men jiàn yú zuì hòu yī juàn zì shù páng dà 'ér jiāng qí yī fēn wéi sān， dàn cǐ zhǒng zuò fǎ wèi dé dào hòu rén rèn kě， yú shì bù jiǔ yòu bèi huī fù wéi shí juàn běn yuán mào。
sòng dài yǐ hòu，《 yǐ sì zhàn 》 liú bù shèn xī。 qīng qián lóng nián jiān biān xiū《 sì kù quán shū》， jìng wèi mì dào， gù《 sì kù quán shū》 zhōng wú cǐ shū。 ruǎn yuán de《 chóu rén chuán》 duì《 yǐ sì zhàn 》 yì wèi tí jí。 zhū yí zūn jiàn dào de， yě zhǐ shì cán běn qī juàn， zhǐ yòu qián céng《 dú shū mǐn qiú jì》 tí dào cǐ shū。 lù xīn yuán de mén rén cóng jīn kuì cài shì chāo dé yī běn， bèi shōu rù lù xīn yuán de《 shí wàn juàn lóu cóng shū》， shāng wù yìn shū guǎn zài biān ji chū bǎn《 cóng shū jí chéng》 shí， jù《 shí wàn juàn lóu cóng shū》 běn， jiāng《 yǐ sì zhàn 》 chóngxīn biāo diǎn pái yìn， shōu rù qí zhé xué lèi。 20 shì jì mò， dà xiàng chū bǎn shè zài huì biān chū bǎn《 zhōng guó gǔ dài kē xué jì shù diǎn jí tōng huì》 shí， yì jù lù shì《 shí wàn juàn lóu cóng shū》 běn， jiāng《 yǐ sì zhàn 》 shōu rù qí tiān wén lèi zhōng。 zhì cǐ， yī bān dú zhě yào yuè dú cǐ shū， jiù bǐ jiào fāng biàn liǎo。 |
|
| yǐ sì zhàn shí juàn táng lǐ chún fēng zhuàn | |
|