xiàn : zhōng guó > shān xī >jìn zhōng > qí xiàn
xiǎnshìdìtú
mùlù
xíng zhèng qū huá Qi Xian County
　　 qí xiàn wèi yú shān xī shěng zhōng bù， tài yuè shān běi lù， fén hé dōng 'àn。 zǒng miàn jī 854 píng fāng qiān mǐ， zǒng rén kǒu 26 wàn rén（ 2004 nián）。
　　　　 xiàn rén mín zhèng fǔ zhù zhāo yú zhèn。 yóu biān： 030900。 dài mǎ： 140727。 qū hào： 0354。 pīn yīn： QiXian。
　　　　 dì shì yóu dōng nán xiàng xī běi qīng xié， cóng shān dì、 qiū líng zhú jiàn guò dù dào píng yuán。 sān lèi dì qū miàn jī gè zhàn zǒng miàn jī de 46.6%、 12.4%、 41%。 shǔ nuǎn wēn dài dà lù xíng qì hòu， sì jì biàn huà fēn míng， nián píng jūn qì wēn 9.9 shè shì dù。
　　
　　 xíng zhèng qū huá
　　　　 qí xiàn xiá 6 gè zhèn、 2 gè xiāng： zhāo yú zhèn、 dōng guān zhèn、 gǔ xiàn zhèn、 jiǎ lìng zhèn、 chéng zhào zhèn、 lái yuǎn zhèn、 xī liù zhī xiāng、 yù kǒu xiāng。
　　
　　 lì shǐ yán gé
　　　　 2000 nián， qí xiàn xiá 6 gè zhèn、 6 gè xiāng： chéng guān zhèn、 jiǎ lìng zhèn、 gǔ xiàn zhèn、 lái yuǎn zhèn、 chéng zhào zhèn、 dōng guān zhèn、 chéng guān xiāng、 yù kǒu xiāng、 qí rèn cūn xiāng、 xī liù zhī xiāng、 xiǎo yì xiāng、 lǐ cūn xiāng。 zǒng rén kǒu 253829 rén， gè xiāng zhèn rén kǒu： chéng zhèn zhèn 30755 dōng guān zhèn 41192 gǔ xiàn zhèn 30287 jiǎ lìng zhèn 28223 chéng zhào zhèn 19992 lái yuǎn zhèn 3865 chéng guān xiāng 35370 xī liù zhī xiāng 20783 lǐ cūn xiāng 15813 xiǎo yì xiāng 10704 yù kǒu xiāng 11818 rèn cūn xiāng 5027（ gēn jù dì wǔ cì rén kǒu pǔ chá shù jù； dān wèi： rén）
qū yù gài kuàng
　　 qí xiàn wèi yú shān xī shěng zhōng bù， tài yuè shān běi lù， tài yuán pén dì nán bù， fén hé dōng 'àn。 dōng yǔ tài gǔ xiàn xiāng lín， xī yǔ píng yáo xiàn jiē rǎng， nán yǔ wǔ xiāng xiàn jiāo jiè， běi yǔ qīng xú xiàn pí lián， dōng nán yǔ yú shè xiàn fēng luán xiāng yǐ， xī běi yǔ wén shuǐ xiàn gé hé xiāng wàng。 lì shǔ yú shān xī shěng jìn zhōng shì。 yīn gǔ shí yòu zhāo yú qí zé sǒu 'ér dé míng。 quán xiàn xiá 6 zhèn 2 xiāng（ zhāo yú zhèn、 dōng guān zhèn、 gǔ xiàn zhèn、 jiǎ lìng zhèn、 chéng zhào zhèn、 lái yuǎn zhèn、 xī liù zhī xiāng、 yù kǒu xiāng）， 160 gè cūn mín wěi yuán huì， 289 gè zì rán cūn。 jìng yù miàn jī 854 píng fāng gōng lǐ。 2004 nián rén kǒu 26.1 wàn rén。
　　 dì lǐ zuò biāo jiè yú dōng jīng １１ ２ °１２ ' ５ " －１１２ ° ３ ９ ' ６ "， běi wěi３ ７ ° ４ '５ "－３７ °２ ８ '６ " zhī jiān。 píng miàn lún kuò chéng dōng nán zhì xī běi cháng tiáo zhuàng。 xiàn chéng wèi yú xiàn jìng xī běi bù， jù shān xī shěng huì tài yuán shì６７ gōng lǐ。
　　 qí xiàn
zì rán tiáo jiàn
　　dì shì yóu dōng nán jiàn xiàng xī běi qīng xié。 cóng shān dì、 qiū líng zhú jiàn guò dù dào píng yuán。 sān lèi dì qū gè zhàn zǒng miàn jī de４６ .６ ％、１２ .４％、４１％。 shān chuān xiù lì， jǐng sè wàn qiān。 shān dì fēng luán chóngdié， gōu hè jiāo cuò， biǎo céng wéi tǔ shí jié gòu， dà bù fēn wéi guàn mù fù gài， yí lín shì mù。 qiū líng dì qū biǎo céng wéi hòu céng huáng tǔ fù gài， liáng fēng lín mào。 píng chuān dì qū dì shì píng tǎn， tǔ rǎng féi wò， shuǐ yuán chōng zú， wéi zhù yào chǎn liáng qū。 quán xiàn tǔ dì miàn jī８５４ píng fāng gōng lǐ。
　　 qí xiàn shǔ wēn nuǎn dài dà lù xìng qì hòu。 sì jì biàn huà fēn míng， chūn jì gān hàn duō fēng， xià jì shī rè duō yǔ， qiū jì qíng lǎng， rì zhào chōng zú， dōng jì hán lěng shǎo xuě。 nián píng jūn qì wēn９ .９ ° Ｃ， nián píng jūn rì zhào shí shù２６７５ xiǎo shí， nián píng jūn jiàng shuǐ liàng４４１ .８ háo mǐ， wú shuāng qī１７１ .２ tiān。 wǎng wǎng huì chū xiàn bù tóng chéng dù de hàn、 lào、 fēng、 báo、 shuāng děng zì rán zāi hài， yǐ gān hàn xiàn xiàng zuì wéi pǔ biàn。
　　 hé liú shǔ fén hé shuǐ xì。 gòng yòu fén hé、 chāng yuán hé、 hū xī hé、 wū mǎ hé、 yán càn hé、 wáng xián hé děng dà xiǎo６ tiáo jì jié xìng hé liú。 duō nián píng jūn dì miàn shuǐ jìng liú liàng７ ０３７ .６ wàn lì fāng mǐ。 dì xià shuǐ zī yuán zǒng liàng wéi８９４３ .７ wàn lì fāng mǐ， yǔn xǔ kāi cǎi liàng wéi６５９７ .４ wàn lì fāng mǐ。
　　 qí xiàn dì dāng tōng qú， lì lái shì shān xī shěng jiāo tōng shū niǔ zhī yī。 gǔ shí yòu liǎng tiáo yì lù tōng guò。 yī tiáo shì qín lǒng děng dì běi shàng bì jīng zhī lù， lìng yī tiáo shì yóu jìn zhōng tōng wǎng jìn dōng nán de kǒng dào。 zǐ hóng kǒu， dōng yòu bǎn shān， xī yòu bái sì lǐng， hǎi bá jūn zài１１００ yǐ shàng， gōu kuān５００ mǐ， cháng２０ gōng lǐ， shuāng fēng duì zhì， xíng chéng tiān rán guān 'ài， shì jìn chū shàng dǎng zhī mén hù， lì lái wéi bīng jiā bì zhēng zhī dì。 xiàn jīn， jiāo tōng gèng jiā fāng biàn。 nán tóng pú tiě lù dōng xī xiàng héng guàn xiàn jìng， cháng２０ gōng lǐ， shè qí xiàn 、 dōng guān２ gè chē zhàn。 qí lín gāo sù、 guó dào１０８ xiàn、２０８ xiàn jí dà yùn gōng lù zòng héng guàn chuān xiàn jìng， xiāng cūn gōng lù wǎng luò jiāo chā。 xiàn jìng nèi gōng lù tōng chē lǐ chéng２０４ gōng lǐ。
lì shǐ yán gé
　　 qí xiàn wèiguó jiā lì shǐ wén huà míng chéng zhī yī， qí lì shǐ kě yǐ zhuī sù dào xīn shí qì shí dài。 duì liáng cūn gǔ wén huà yí zhǐ kǎo zhèng zhèng míng， zǎo zài jù jīn wǔ qiān nián yǐ qián de mǔ xì shì zú gōng shè shí qī， xiān mín men jiù zài qí xiàn zhè kuài tǔ dì shàng fán yǎn shēng xī。
　　 qí xiàn rén jié dì líng， lì dài míng rén bèi chū。 chūn qiū jìn qí huáng yáng “ wài jǔ bù bì chóu， nèi jǔ bù bì qīn ”， zhì jīn réng bèi fèng wéi yǐ guó jiā lì yì wéi zhòng， bù jì gè rén 'ēn yuàn de jiē mó。 wáng yǔn、 wēn jiào、 wēn dà yǎ、 wáng guī、 wáng wéi、 wēn tíng yún， wáng pǔ、 luó guàn zhōng、 dài tíng shì、 qú běn qiáo děng lì shǐ rén wù， zài quán guó dōuyòu jiào dà yǐng xiǎng， duì rén lèi shè huì jìn bù， duì wù zhì jīng shén wén míng de fā zhǎn， qǐ liǎo bù kě hū shì de zuò yòng。 zhōng gòng dǎng yuán、 kàng rì mín zú yīng xióng wǔ kè lǔ yīng yǒng shàn zhàn gōng xūn zhuó zhù， lìng rì jūn wén fēng sàng dǎn。 xīn zhōng guó chéng lì hòu， láo dòng rén mín dāng jiā zuò zhù， yīng xióng yòu liǎo yòng wǔ zhī dì， zhāo yú 'ér nǚ xióng zī yīng fā， yǒng xiàn chū yī dài fēng liú rén wù。 yòu dǎng zhèng jūn gāo jí gànbù， yòu kē jì jiè zhuān jiā xué zhě， yòu wén huà jiè míng liú， gèng yòu gè tiáo zhàn xiàn de láo dòng mó fàn hé xiān jìn gōng zuò zhě， wèiwǒ guó de shè huì zhù yì jiàn shè shì yè chuàng zào liǎo huī huáng de yè jì。
　　 qí xiàn qí xiàn sù yǐ wén fēng zhù chēng， lì lái zhù zhòng jiào yù。 chuàng bàn yú jīn dài dà dìng nián jiān de xué gōng jí hòu jiàn zhī zhāo yú shū yuàn， zhì jīn yí zhǐ yóu cún。 1905 nián， qú běn qiáo shǒu chàng chuàng bàn qí xiàn zhōng xué xiào， shì shān xī shěng zuì zǎo de xiàn bàn zhōng xué zhī yī。 1909 nián， mèng bù yún lì pái zhòng yì， chuàng bàn nǚ zǐ xiǎo xué， kāi nǚ zǐ jiào yù zhī xiān hé。 zūn shī zhòng jiào xiāng xí chéng fēng， cáng shū、 chū bǎn yì hěn kě guān。 qí xiàn tú shū guǎn xiàn yòu cáng shū 11.7 wàn cè， qí zhōng gǔ jí tú shū 5.03 wàn cè， shàn běn tú shū 3 wàn yú cè， shù liàng zhī duō， bǎn běn zhī jīng， wéi xiàn jí tú shū guǎn shǎo yòu。 sòng bǎn shū《 chāng lí xiān shēng jí kǎo yì》 xì hǎi nèi gū běn， bèi yù wéi“ guó bǎo”。 qí xiàn wén wù guǎn lǐ suǒ guǎn cáng wén wù dá 4600 duō jiàn， qí zhōng gǔ zì huà 1000 duō jiàn。 lì dài míng jiā rú nán sòng guǎn dào shēng、 míng táng yín、 chóu yīng、 lán yīng、 dǒng qí chāng、 qīng fù shān、 hé shào jī、 qián zài děng rén de zhēn jì， jūn yòu suǒ cáng。
　　 qí xiàn wéi jìn jù zhù yào fā xiáng dì。 tóng zhì qī nián（ 1868） chuàng bàn de shàng xià lí yuán， shì jiào zǎo de jìn jù bān shè。 zhāng zhuāng de róng shēng bān yě péi yǎng liǎo zhòng duō de jìn jù yì tú。 jìn jù 'àihào zhě men hái zǔ zhì liǎo xǔ duō jì yì hěn gāo de piào zhuāng shè。 duì jìn jù de xíng chéng hé fā zhǎn qǐ liǎo jī jí de tuī dòng zuò yòng。 qí xiàn yòu shì qí tài yāng gē de fā yuán dì zhī yī， wéi dāng shí qún zhòng xǐ wén lè jiàn de dì fāng xiǎo xìqǔ， yōng yòu jù mù 300 duō gè。 hái pài shēng chū yī gè xīn de yì shù pǐn zhǒng -- qí xiàn wǔ yāng gē， biǎo yǎn fāng shì yǐ wǔ dǎ wéi zhù， cǎi yòng chuán tǒng wǔ shù tào lù， zhēn dāo zhēn qiāng， jù yòu dú tè fēng gé。
　　 qí xiàn mín jū jiàn zhù， jí shí yòng、 yì shù yú yī tǐ， shí xiàn liǎo 'èr zhě hé xié de tǒng yī， jù yòu xiān míng de dì fāng tè sè， bèi zhōng yāng diàn shì tái liè rù《 zhōng guó mín jū jīng huá》 xì liè piàn， yǐ jiè shào dào guó wài。 qí xiàn gǔ chéng míng fēng qīng yùn， gǔ sè gǔ xiāng。 quán chéng gòng yòu gǔ yuàn luò 1000 duō suǒ， míng qīng jiàn zhù fēng gé de fáng wū 2 wàn duō jiān。 mín jū dài biǎo zuò qiáo jiā dà yuàn hé qú jiā dà yuàn， bèi yù wéi“ shuāng bì”。 qiáo jiā dà yuàn zhàn dì 8724 píng fāng mǐ， jiàn zhù miàn jī 3870 píng fāng mǐ， fēn 6 gè dà yuàn， hán 20 gè xiǎo yuàn。 zhěng gè zhái yuàn chéng shuāng“ xǐ” zì xíng， bù jǐn fù yòu zhěng tǐ měi， ér qiě zài jú bù jiàn zhù shàng yòu gè jù tè sè。 diàn yǐng《 dà hóng dēng lóng gāo gāo guà》 hé diàn shì lián xù jù《 qiáo jiā dà yuàn》 de suǒ yòu chǎng jǐng dōuzài qiáo jiā dà yuàn pāi shè， yīn 'ér yǐn qǐ quán shì jiè de gāo dù guān zhù。
gé mìng chuán tǒng
　　 qí xiàn jù yòu guāng róng de gé mìng chuán tǒng。 1919 nián qí xiàn zhōng xué shēng jī jí xiǎng yìng wǔ sì yùn dòng de hào zhào， jǔ xíng bà kè dǒu zhēng， bìng shēn rù nóng cūn xuān chuán fǎn dì fǎn fēng jiàn sī xiǎng。 1924 nián xià， qí xiàn qīng nián jù lè bù chéng lì， jī jí chuán bō mǎ liè zhù yì hé wǔ sì yǐ lái de jìn bù sī xiǎng。 1926 nián， dì yī gè gòng chǎn dǎng zhī bù chéng lì。 1927 nián 8 yuè， zǔ jiàn zhōng gòng qí xiàn xiàn wěi。 tóng nián qiū， zhōng gòng shān xī shěng wěi zhù yào fù zé rén qián jū qí xiàn qiáo jiābǔ cūn， bāng zhù qí xiàn xiàn wěi lǐng dǎo liǎo shēng shì hào dà de gōng cháo、 nóng cháo、 xué cháo。 quán xiàn 4 gè qū dū jiàn lì liǎo dǎng de qū wěi jī guān， bìng jiàn lì liǎo 16 gè dǎng zhī bù， dǎng yuán fā zhǎn dào bā jiǔ shí rén。 dāng shí， qí xiàn dǎng zǔ zhì de fā zhǎn sù dù， yǐ jí nóng mín yùn dòng de guī mó， zài quán shěng jū yú shǒu wèi。
　　1937 nián 10 yuè， qí xiàn dì yī zhī rén mín wǔ zhuāng -- yì jìn zhì bù chǎng gōng rén wǔ zhuāng zì wèi duì dàn shēng。 1938 nián 4 yuè， guó mín dǎng zhù míng kàng rì jiànglǐng wǔ shì mǐn jiāng jūn shuài lǐng guó mín gé mìng jūn 169 shī， zài bā lù jūn pèi hé xià， ě shǒu shàng dǎng mén hù zǐ hóng kǒu， yīng yǒng chū jī， fèn lì pàn shā， yǔ rì běn qīn lüè jūn jī zhàn 6 zhòu yè， dǎo huǐ dí jūn chē 10 yú liàng， jiān dí 900 duō rén， fěn suì liǎo rì jūn dǎ tōng bái jìn xiàn de qǐ tú。
　　1939 nián 11 yuè， qí xiàn kàng rì mín zhù zhèng fǔ chéng lì。 1938 nián hé 1945 nián， bā lù jūn xiān hòu liǎng cì qí xí、 qiáng gōng qí xiàn shā chǎng， qiǎng chū dà liàng bù pǐ hé qí tā wù zī。 zhěng gè kàng zhàn qī jiān， qí xiàn shì bā lù jūn qián fāng zhǐ huī bù yǔ yán 'ān zhī jiān de tōng dào zhī yī， chén yì děng zhōng yāng lǐng dǎo tóng zhì céng cóng cǐ 'ān quán tōng guò。 1946 nián 2 yuè， guó gòng shuāng fāng céng zài xiàn jìng nèi lái yuǎn zhèn jǔ xíng hé píng tán pàn。 yóu yú jiǎng、 yán“ jiǎ hé zhēn zhàn”， zhì shǐ tán pàn wú fǎ jìn xíng。 3 yuè 11 rì， bái jìn zhàn yì dǎ xiǎng， zhù zhàn chǎng jí zài lái yuǎn zhèn luó shān nǎo yī dài。 yán xī shān dòng yòng bāo kuò rì jūn zài nèi de 2 wàn bīng lì， nán qǐ qìn xiàn， běi zì dōng guān， fēn bīng jìn fàn。 jiě fàng qū jūn mín fèn qǐ fǎn jī， jī zhàn 10 yú tiān， qǔ dé liǎo bái jìn zhàn yì de chè dǐ shèng lì。 1948 nián 6 yuè， xú xiàng qián shuài zhōng guó rén mín jiě fàng jūn 18 bīng tuán huí shī jìn zhōng。 qiáng gōng zǐ hóng kǒu， yán jūn yǐ wéi jìn zhōng píng zhàng de“ jīn gāng lǐng” qǐng kè zhī jiān tǔ bēng wǎ jiě。 7 yuè 7 rì， gōng kè qí xiàn chéng， yāo zhǎn tóng pú lù nán běi zhī dí。 qí xiàn rén mín dān shí hú jiāng， quán lì zhī yuán liǎo jìn zhōng zhàn yì。 zài zhàn zhēng nián dài， quán xiàn yòu 997 míng liè shì wèimín zú jiě fàng hé rén mín gé mìng shì yè 'ér yīng yǒng xiàn shēn。
jīng jì fā zhǎn
　　míng qīng liǎng dài， qí xiàn shāng yè fán róng， wén míng xiá 'ěr。 zǎo zài míng dài zhōng qī yǐ hòu， qí xiàn shāng rén biàn jié chéng liǎo cái lì xióng hòu rén shù zhòng duō de qí xiàn shāng bāng。 qīng dài yǐ lái gèng yòu liǎo cháng zú de fā zhǎn。 qí xiàn shāng bāng de shāng hào piào hào biàn bù guó nèi tōng dū dà yì， shuǐ hàn mǎ tóu， shèn zhì yuǎn zhì 'é guó de xī bó lì yà、 mò sī kē， rì běn de dōng jīng、 shén hù、 dà bǎn， cháo xiān de píng rǎng、 rén chuān、 hàn chéng， yǐ jí nán yáng gè dì， hào chēng“ huì tōng tiān xià”。 gù yòu“ jīn qí xiàn ” zhī chēng。
　　 cāng hǎi sāng tián， xīng shuāi jiāo tì。 xīn zhōng guó jiàn lì yǐ lái， qí xiàn rén mín zài zhōng guó gòng chǎn dǎng de lǐng dǎo xià， fā yáng gé mìng chuán tǒng， yòng zì jǐ de qín láo hé zhì huì， zài jīng jì jiàn shè hé shè huì fā zhǎn shàng qǔ dé liǎo lìng rén zhǔ mùdì chéng jiù。 nóng yè yóu guò qù de liáng shí bù fū xiāo fèi yī yuè 'ér wéi shāng pǐn liáng jī dì xiàn。 shuǐ lì jiàn shè wěn bù zēng jiā， jī xiè huà chéng dù zhú nián tí gāo， shēng chǎn tiáo jiàn xiǎn zhù gǎi shàn。 tè bié shì zhōng gòng shí yī jiè sān zhōng quán huì zhī hòu， nóng cūn pǔ biàn tuī xíng jiā tíng lián chǎn chéng bāo zé rèn zhì， jí dà dì diào dòng liǎo nóng mín de shēng chǎn jī jí xìng， nóng yè shēng chǎn wěn bù tí gāo， nóng、 lín、 mù、 fù quán miàn fā zhǎn。 xiǎo mài、 yù mǐ dān chǎn míng liè quán shěng qián máo， píng guǒ zhuān gōng běi jīng shì chǎng， yǎng niú quán shěng dì yī。 yǔ cǐ tóng shí， gōng yè shēng chǎn yóu xiǎo dào dà， cóng huǎn màn fā zhǎn dào xùn sù zēngzhǎng， yǐ xíng chéng jié gòu wán shàn、 bù jú hé lǐ、 pǐn zhǒng duō yàng， hángyè qí quán de gōng yè tǐ xì。 bō lí、 niàng zào、 tàn sù、 huà gōng wéi quán xiàn gōng yè 4 dà zhī zhù。 xiāng zhèn qǐ yè yì jūn tū qǐ， shǐ nóng cūn jīng jì jié gòu fā shēng liǎo shēn kè biàn huà。 2002 nián， quán xiàn gōng nóng yè zǒng chǎn zhí dá dào 20.6 yì yuán。 qí zhōng gōng yè zǒng chǎn zhí 14.5 yì yuán。 nóng lín mù yú yè zǒng chǎn zhí 6.1 yì yuán。 shè huì xiāo fèi pǐn líng shòu zǒng 'é 45731 wàn yuán。 chéng xiāng jū mín chǔ xù cún kuǎn 17.5 yì yuán。 zhí gōng píng jūn gōng zī 8250 yuán， nóng mín rén jūn chún shōu rù 2853 yuán。 shì chǎng huó yuè， gòu xiāo liǎng wàng。
shè huì jiàn shè
　　jiàn guó yǐ lái， qí xiàn shè huì zhù yì jiàn shè chéng jiù fěi rán。 qín láo yǒng gǎn de qí xiàn rén mín zài zhè kuài rè tǔ shàng yòng zì jǐ de shuāng shǒu chuàng zào liǎo huī huáng， pǔ xiě liǎo guāng huī càn làn de piān zhāng。 guò qù yǐ chéng wéi lì shǐ， jīn rén xū zhe yǎn wèi lái。 jīn rì qí xiàn ， yòu zhū duō yōu shì： dì bàng shān xī shěng jīng jì zhōng xīn chéng shì tài yuán shì jìn jiāo， dé tiān dú hòu de dì lǐ wèi zhì wéi běn xiàn jīng jì fā zhǎn tí gōng liǎo liáng hǎo tiáo jiàn； zì rán zī yuán fēng fù， jīng jì jī chǔ xióng hòu； jiāo tōng biàn lì， yùn shū yè fā dá； lì shǐ wén huà chén diàn shēn hòu， lǚ yóu zī yuán tè bié shì guó jiā lì shǐ wén huà míng chéng hái yòu dài yú dà lì kāi fā； láo dòng lì zī yuán fēng fù， yòu lì yú xiàng gōng、 fù、 shāng yè zhuǎn huà， fán róng dì sān chǎn yè。 rán 'ér， qí xiàn zài qián jìn de dào lù shàng， yì yòu bù kě huí bì de máo dùn hé bù lì yīn sù： rén kǒu zhòu zēng， gēng dì ruì jiǎn； shēng chǎn zī jīn duǎn quē， jīng jì fā zhǎn shòu dào yī dìng zhì yuē。 zài jīn hòu shè huì zhù yì wù zhì wén míng hé jīng shén wén míng jiàn shè zhōng， qí xiàn rén mín jiāng chōng fēn lì yòng gǎi gé kāi fàng suǒ tí gōng de jí hǎo jī yù， zhèng què rèn shí xiàn qíng， kē xué jué cè， yáng cháng bì duǎn， chōng fēn fā huī rén mín qún zhòng de zhì huì， shǐ gǔ lǎo 'ér nián qīng de qí xiàn gèng jiā měi lì。
　　 qí xiàn zhòng yào de lǚ yóu jǐng diǎn yòu： qiáo jiā dà yuàn， qú jiā dà yuàn， jiǔ gōu fēng jǐng qū， shì shān xī zhòng yào de wén huà zī yuán。
lì shǐ míng rén
　　 qí xiàn zì gǔ yǐ lái jiù zhòng xīng guì cuì， míng rén bèi chū， jǐn míng qīng liǎng dài， kǎo qǔ wén、 wǔ jǔ rén jiù yòu 'èr bǎi bā shí rén， wén、 wǔ jìn shì shí liù rén， táng、 hàn zhuàng yuán gè yī rén， zài chūn qiū shí qī， qí rén hú yǎn fàn céng shì fǔ zuǒ jìn wén gōng zhòng 'ěr chéng jiù bà yè de xīn fù zhòng chén； yòu yǐ ‘ wài jǔ bù bì chóu、 nèi jǔ bù bì qīn ’ liú fāng bǎi shì de qí xī dà fū； zài hàn dài， yòu zú zhì duō móu、 qiǎo shǐ‘ lián huán jì’ de sī tú wáng yǔn； yòu lín wēi bù jù、 shì sǐ rú guī de zhōng liè shì xián shǐ wēn xù； liǎng jìn、 nán běi cháo shí qī yòu wén tāo wǔ lüè、 chū jiāng rù xiāng de zhèng zhì jiā、 jūn shì jiā wēn jiào、 wáng xuán mò、 wáng sēng biàn； yòu kāi guó yuán xūn wēn yàn hóng、 wēn yàn bó、 wēn yàn jiāng sān xiōng dì； hái yòu jī zhuó yáng qǐng、 jí 'è hàoshàn de zhù míng jiàn chén wáng guī； yòu chū táng shī tán tài dǒu wáng jì、 wáng bó， zhōng táng tián yuán shī rén wáng wéi， wǎn táng huā jiān pài cí rén wēn tíng yún； wǔ dài luàn shì， hái chū liǎo míng zǎixiàng、 shǐ xué jiā wáng fù； yuán mò míng chū wén míng zhōng wài de dà wén xué《 sān guó yǎn yì》 zuò zhě luó guàn zhōng， nǎi qí xiàn hé wān cūn rén shì， gòu rén jié dì líng bā。（ yòu de kě néng yòu zhēng yì）
　　 qí xī
　　 zì huáng yáng， dà yuē shēng cún yú jìn líng gōng zhì píng gōng shí dài（ gōng yuán qián 620- gōng yuán qián 532 nián）。 chūn qiū shí jìn guó dà fū， rèn zhōng jūn wèi。 gōng yuán qián 570 nián， qǐng qiú gào lǎo， tuī jiàn liǎo tā de chóu rén jiě hú jiē tì tā de zhí wù。 bù liào， wèi jí rèn mìng， jiě hú biàn cù rán qù shì。 qí xī yòu tuī jiàn liǎo zì jǐ de 'ér zǐ qí wǔ。 dāng shí rén chēng“ wài jǔ bù bì chóu， nèi jǔ bù bì qīn”。 hòu shì yě bǎ tā fèng wéi yǐ guó jiā lì yì wéi zhòng， bù jì gè rén 'ēn yuàn de jiē mó。 yán míng cūn běi yòu qí xī fù zǐ mù。
　　 wáng yǔn
　　 dōng hàn mò dà chén（ 137-192）， zì zǐ shī。 chū wéi jùn lì， líng dì shí rèn yù zhōu cì shǐ。 xiàn dì jí wèi， rèn wéi sī tú， hòu yǔ lǚ bù mì móu zhū shā dǒng zhuó， bù jiǔ， wéi dǒng zhuó bù jiāng lǐ què、 guō sì suǒ shā。 gù lǐ xiū shàn cūn yòu wáng yǔn yī guān zhǒng， gōng hòu rén píng diào。 xì jù《 fèng yí tíng》 jí yóu tā de gù shì fū yǎn 'ér chéng。
　　 wēn jiào
　　 dōng jìn dà chén（ 288-329）， chū zài bìng zhōu wéi liú kūn móu zhù， dǐ kàng liú cōng、 shí dūn děng yì zú qīn lüè。 míng dì jí wèi hòu， rèn zhōng shū lìng， hěn shòu cháo shì tuī chóng。 wáng dūn zhuān zhì cháo zhèng， tā yǔ yǔ liàng píng dìng sū jùn、 zǔ yuē zhī luàn。 bù jiǔ bìng gù yú wǔ chāng。 huì shàn cūn jiù yòu“ wēn jiào gù lǐ”、“ wēn jiào jué jū chù” liǎng zuò shí pái fāng。 yuán dài dà xì jù jiā guān hàn qīng gēn jù wēn jiào yì shì， xiě chéng zá jù《 yù jìng tái》。
　　 wēn dà yǎ
　　 táng chū dà chén（？ -627）， zì yàn hóng。 gōng yuán 617 nián， bāng zhù lǐ yuān zì tài yuán qǐ bīng fǎn suí， rèn mìng wéi dàjiàng fǔ jì shì cān jūn， zhuān zhǎng wén shū， lǐ yuān jí wèi hòu， dà yǎ guān huáng mén shì láng。 lǐ shì mín zhū jiàn chéng、 yuán jí。 dà yǎ céng gòng xiàn mì cè。 shì mín jí wèi， dà yǎ guān zhì lǐ bù shàng shū。 zhù《 dà táng chuàng yè qǐ jū zhù》 sān juàn， shù lǐ yuān qǐ bīng fǎn suí zhì jí wèi zhī shì pō xiáng。
　　 wáng wéi
　　 táng dài shī rén、 huà jiā（ 701-761， yī zuò 698-759）， zì mó jié。 kāi yuán jìn shì， lěi guān zhì jǐshìzhōng。 ān lù shān xiàn cháng 'ān shí， céng shòu wěi zhí， luàn píng hòu， jiàng wéi tài zǐ zhōng yǔn。 hòu guān shàng shū yòu chéng。 wǎn nián jū lán tián wǎng chuān（ jīn shǎn xī shěng lán tián xiàn）。 tā zǎo qī xiě guò yī xiē biān sài shī， dàn qí zuò pǐn zhù yào wéi shān shuǐ shī。 tǐ wù jīng xì， zhuàng xiě chuán shén， jù yòu dú tè fēng gé。 jiān jīng tōng yīnyuè、 shàn huì huà。 běi sòng sū shì shuō tā“ shī zhōng yòu huà， huà zhōng yòu shī”。 míng dǒng qí chāng tuī tā wéi“ huì huà zhī zǔ”， bìng shuō“ wén rén zhī huà， zì wáng yòu chéng shǐ”。 zhù zuò shōu rù《 wáng yòu chéng jí》。
　　 wēn tíng yún
　　 táng dài shī rén、 cí rén（ yuē 812-866）。 běn míng qí。 zì fēi qīng。 wén sī mǐn jié， jīng yú yùn lǜ， cān kē jǔ kǎo shì xiàn yā guān yùn， tā bā chā shǒu 'ér chéng bā yùn， shí hào“ wēn bā chā”。 shì tú bù dé zhì， zhǐ zuò guò guó zǐ zhù jiào yī lèi xiǎo guān， qí shī cí zǎo huá lì， jǐn shǎo shù zuò pǐn duì shí shì zhèng yòu suǒ fǎn yìng。 cí duō xiě guī qíng， fēng gé nóng yàn。 xiàn cún cí 60 duō shǒu， wéi táng shī rén shù liàng zuì duō zhě zhōng。 qí cí dà bù fēn shōu rù《 huā jiān jí》。
　　 wáng pǔ
　　 wǔ dài hòu zhōu hé běi sòng dà chén（ 922-982）， zì qí wù。 hòu hàn qián yòu jìn shì， hòu zhōu tài zǔ shí guān zhōng shū láng， píng zhāng shì。 shì zōng shí wéi cān zhī shū mì yuàn shì。 gōng dì shí， jiā yòu pú shè。 běi sòng chū， rèn zǎixiàng， jìn wèi sī kōng。 yī shēng hàoxué， yòu cáng shū wàn yú juàn， zhù《 táng huì yào》 100 juàn，《 wǔ dài huì yào》 30 juàn， kāi shǐ xué“ huì yào” tǐ lì zhī shǐ。
　　 dài tíng shì
　　 míng mò qīng chū jié chū de mín zú zhù yì zhě、 xué zhě hé cáng shū jiā（ 1618-1691）。 míng wáng， jiàn lì dān fēng gé， jiāo jié gù yán wǔ、 fù shān děng， yǐ fǎn qīng fù míng wéi zhèng zhì mùdì。“ yī shí míng mǎn tiān xià”， yī shēng zhù shù hěn duō， xiàn jǐn yòu《 bàn kě jí》 chuán shì。
　　 qú běn qiáo
　　 guāng xù shí bā nián jìn shì（ 1862-1919）， 1903 nián rèn wài jiāo bù zhù rì běn héng bīn lǐng shì。 1904 nián rèn shān xī dà xué jiān dū。 1905 nián chuàng lì qí xiàn zhōng xué， 1906 nián， qīng zhèng fǔ jiāng shān xī shěng yáng quán děng dì méi kuàng kāi cǎi quán chū mài gěi yīng shāng， quán shěng gè jiè qún qǐ bǎo kuàng， gòng tuī qú běn qiáo wéi shān xī bǎo jìn gōng sī jīng lǐ。 1907 nián dǒu zhēng shèng lì， shú huí kuàng quán bìng chuàng jiàn liǎo shān xī shěng de méi tàn kāi cǎi yè。
　　 wǔ kè lǔ
　　 zhōng guó gòng chǎn dǎng yuán， mín zú yīng xióng（ 1921-1945）。 qí xiàn dú lì yíng yíng cháng jiān kàng rì mín zhù zhèng fǔ xiàn cháng。 xià jiābǔ cūn rén， qí xiàn zhōng xué bì yè。 kàng zhàn chū qī tóu shēn yú mín zú jiě fàng dǒu zhēng， yīng yǒng shàn zhàn， gōng xūn zhuó zhù， dí rén wén fēng sàng dǎn。 zhū rú“ yī kē zǐ dàn dǎ lǔ cūn”、 qí xí gǔ xiàn jù diǎn“ děng zhàn dǒu， dōushì zài tā zhǐ huī xià zhì shèng de。 1945 nián 6 yuè 6 rì， yè sù lái yuǎn zhèn yán jiā shān cūn， bèi dí rén bāo wéi， zài yǎn hù zhàn yǒu tū wéi zhōng、 zhuàng liè xī shēng。
lì shǐ yán gé
　　 qí xiàn wèiguó jiā lì shǐ wén huà míng chéng zhī yī， qí lì shǐ kě yǐ zhuī sù dào xīn shí qì shí dài。 duì liáng cūn gǔ wén huà yí zhǐ kǎo zhèng zhèng míng， zǎo zài jù jīn wǔ qiān nián yǐ qián de mǔ xì shì zú gōng shè shí qī， xiān mín men jiù zài qí xiàn zhè kuài tǔ dì shàng fán yǎn shēng xī。
　　 qí xiàn lì shǐ yōu jiǔ， yīn gǔ shí yòu“ zhāo yú qí zé sǒu”（ cháng zá cǎo de jī shuǐ dì dài） ér dé míng。 chūn qiū shí， qí dì shǔ jìn， dāng shí de qí dì， jīhū bāo kuò zhěng gè jìn zhōng píng chuān。 gōng yuán qián 556 nián， jìn píng gōng jiāng qí dì cì gěi dà fū jī xī zuò shí yì。 jī xī yǐ dì wéi xìng， gǎi xìng wéi qí， jí lì shǐ shàng yòu míng de“ wài jǔ bù bì chóu， nèi jǔ bù bì qīn” de qí huáng yáng。 tā de chéng yì zài jīn qí xiàn de gǔ xiàn zhèn xià gǔ xiàn cūn。 gōng yuán qián 514 nián， qí xī de sūn zǐ qí yíng yīn gù bèi shā， shí yì suí zhī mòshōu。 jìn fēn qí xī zhī tián wéi wū（ jīn jiè xiū）、 qí（ jīn qí xiàn ）、 píng líng（ jīn píng yáo、 wén shuǐ）、 gěng yáng（ jīn qīng xú）、 tú shuǐ（ jīn yú cì、 tài gǔ）、 mǎ shǒu（ jīn shòu yáng）、 yú（ jīn yú xiàn） děng qī bù fēn。 xiàn zài qí xiàn de jìng dì， jī běn shàng shì cóng nà shí hòu què dìng de。
　　 zhàn guó shí qī， qí dì shǔ zhào guó。 qín dài， qí dì shǔ tài yuán jùn。 xī hàn chū zhì qí xiàn 。 wáng mǎng cuàn hàn， gǎi qí wéi shì， hòu fù qí xiàn 。 jìn dài huī fù fēn fēng zhì， qí xiàn shǔ tài yuán guó， xiàn chéng qiān dào qí chéng cūn。 běi wèi shí， qí xiàn shǔ dà yuán jùn。 xiào wén dì tài hé nián jiān， qiān xiàn chéng yú jīn zhǐ。 běi qí tiān bǎo qī nián fèi qí xiàn 。 suí kāi huáng shí nián zhòng zhì xiàn zhì， shǔ bìng zhōu。 táng wǔ dé sān nián， shǔ tài zhōu。 hòu fù shǔ bìng zhōu。 jīn dài， zài xiàn dōng nán zhī tuán bǎi zhèn shè zé zhōu， xiàn shǔ zhī， bù jiǔ zé zhōu fèi， xiàn shǔ jìn zhōu， gǎi qí wéi qí。 yuán dà dé nián jiān， fù chēng qí xiàn ， shǔ jì níng lù。 míng、 qīng liǎng dài shǔ tài yuán fǔ。 mín guó chū nián shǔ jì níng dào。 1937 nián dǐ shǔ shān xī shěng dì sì xíng zhèng qū。 jiě fàng hòu shǔ yú cì zhuān qū， hòu gǎi chēng jìn zhōng dì qū。
　　 qí xiàn rén jié dì líng， míng rén bèi chū。 yòu bǎi yú rén。 rú dōng hàn wáng yǔn， dōng jìn wēn jiào， nán cháo liáng zhī wáng sēng biàn， táng cháo wēn dà yǎ sān xiōng dì， sòng cháo wáng pǔ， jìn dài qú běn qiáo， hái yòu zhù míng shī rén wáng wéi、 wáng jì、 cí rén wēn tíng yún děng， shè huì xián dá dài tíng shì yù jū de dān fēng gé， jiù zài chéng nèi， shì gù yán wǔ、 fù shān děng 'ài guó zhì shì jù huì de chǎng suǒ。
　　 qí xiàn gǔ chéng shǐ jiàn yú běi wèi xiào yì dì tài hé nián jiān（ gōng yuán 477 ── 499 nián）， jù jīn yǐ yòu 1500 duō nián lì shǐ。 qí xiàn gǔ chéng yǐ qí yán jǐn、 zhōu mì de bù jú shè jì， jīng qiǎo xì zhì de jiàn zhù gōng yì， shǐ yuè lái yuè duō de shè huì rén shì guǎng fàn guān zhù。 jìn nián lái， xǔ duō yǐng shì jù zǔ fēn fēn lái qí xiàn pāi shè wài jǐng。 shàng hǎi tóng jì dà xué、 shàng hé chéng jiàn xué yuàn děng gāo děng xué fǔ， gèng bǎ qí xiàn xiǎn shì míng、 qīng jiàn zhù fēng gé de jiē dào、 mín jū dāng zuò shí wù jiào cái， duō cì pài shī shēng qián lái shí dì kǎo chá、 yán jiū。 yòu guān fāng miàn jiāng qí xiàn gǔ chéng gài kuò wéi“ yī chéng sì jiē 'èr shí bā xiàng， liù shí gè gē dào， sì shí gè dà yuàn， wàn yú jiān fáng shì”。 qí jiān yòu yǔ qiáo jiā dà yuàn xiāng pì měi de qú jiā、 hé jiā、 mǎ jiā děng shí 'èr chù。 1994 nián yī yuè， qí xiàn gǔ chéng bèi guó wù yuàn pī zhǔn gōng bù wèiguó jiā jí lì shǐ wén huà míng chéng， qí xiàn ， jiāng yǐ qí huī huáng de lì shǐ， yǒng chuí shǐ cè， yǐ qí càn làn de jīn tiān， guāng zhào hòu rén。
mín sú wén huà
　　 qí xiàn qí xiàn sù yǐ wén fēng zhù chēng， lì lái zhù zhòng jiào yù。 chuàng bàn yú jīn dài dà dìng nián jiān de xué gōng jí hòu jiàn zhī zhāo yú shū yuàn， zhì jīn yí zhǐ yóu cún。 1905 nián， qú běn qiáo shǒu chàng chuàng bàn qí xiàn zhōng xué xiào， shì shān xī shěng zuì zǎo de xiàn bàn zhōng xué zhī yī。 1909 nián， mèng bù yún lì pái zhòng yì， chuàng bàn nǚ zǐ xiǎo xué， kāi nǚ zǐ jiào yù zhī xiān hé。 zūn shī zhòng jiào xiāng xí chéng fēng， cáng shū、 chū bǎn yì hěn kě guān。 qí xiàn tú shū guǎn xiàn yòu cáng shū 11.7 wàn cè， qí zhōng gǔ jí tú shū 5.03 wàn cè， shàn běn tú shū 3 wàn yú cè， shù liàng zhī duō， bǎn běn zhī jīng， wéi xiàn jí tú shū guǎn shǎo yòu。 sòng bǎn shū《 chāng lí xiān shēng jí kǎo yì》 xì hǎi nèi gū běn， bèi yù wéi“ guó bǎo”。 qí xiàn wén wù guǎn lǐ suǒ guǎn cáng wén wù dá 4600 duō jiàn， qí zhōng gǔ zì huà 1000 duō jiàn。 lì dài míng jiā rú nán sòng guǎn dào shēng、 míng táng yín、 chóu yīng、 lán yīng、 dǒng qí chāng、 qīng fù shān、 hé shào jī、 qián zài děng rén de zhēn jì， jūn yòu suǒ cáng。
　　 jìn jù。 qí xiàn wéi jìn jù zhù yào fā xiáng dì。 tóng zhì qī nián（ 1868） chuàng bàn de shàng xià lí yuán， shì jiào zǎo de jìn jù bān shè。 zhāng zhuāng de róng shēng bān yě péi yǎng liǎo zhòng duō de jìn jù yì tú。 jìn jù 'àihào zhě men hái zǔ zhì liǎo xǔ duō jì yì hěn gāo de piào zhuāng shè。 duì jìn jù de xíng chéng hé fā zhǎn qǐ liǎo jī jí de tuī dòng zuò yòng。 qí xiàn yòu shì qí tài yāng gē de fā yuán dì zhī yī， wéi dāng shí qún zhòng xǐ wén lè jiàn de dì fāng xiǎo xìqǔ， yōng yòu jù mù 300 duō gè。 hái pài shēng chū yī gè xīn de yì shù pǐn zhǒng -- qí xiàn wǔ yāng gē， biǎo yǎn fāng shì yǐ wǔ dǎ wéi zhù， cǎi yòng chuán tǒng wǔ shù tào lù， zhēn dāo zhēn qiāng， jù yòu dú tè fēng gé。
　　 qí tài yāng gē。 sòng、 yuán yǐ lái， xiāng jiān liú chuán zhī cí diào lǐ qū shèn guǎng， yīn qí qǔdiào yōu měi， yì xué yì jì， yóu míng jí qīng， dài dài chuán xí。 yīn shòu liú chuán qū yù nèi fāng yán yīn yùn de yǐng xiǎng， zhú jiàn xíng chéng yǐ qí xiàn 、 tài gǔ wéi zhōng xīn yī dìng dì yù fàn wéi nèi de dì fāng jù zhǒng， chū wú jù zhǒng zhuān míng， lǒngtǒng dì chēng zhī wéi“ yāng gē”， 1951 nián yú cì zhuān shǔ zài qí xiàn chéng lì“ qí tài yāng gē yán gǎi shè”， zǔ zhì gè xiàn yì rén zuò yāng gē yán gǎi， hòu lù rù《 zhōng guó xìqǔ cí diǎn》， zhèng shì dìng míng wéi《 qí tài yāng gē》。 yāng gē cí míng lǐ sú， xiàng wéi fēng jiàn wén shì suǒ bǐ bó， qīng wáng cháo shěng fǔ lǚ xià jìn lìng， mín guó bā jiǔ nián jiān yì xià lìng jìn yǎn， dàn yīn duō fǎn yìng fán rén suǒ shì， yòu shēn guǎng de shè huì jī chǔ 'ér shèng chuán bù shuāi。 zuì chū zhī yāng gēqǔ zhù yào yòng yú yuán xiāo shè huǒ， lüè shì huà zhuāng， suí shè huǒ duì zài jiē tóu yǎn chàng， suǒ yǐ yě chēng“ guò jiē bān” huò“ cǎi jiē”。
　　 huì huà。 qí xiàn rén yòu huì huà yì shù zhī bǐng fù， wáng wéi yǐ shī zhù míng， ér kāi wén rén huà zhī xiān hé， wēn tíng yún yǐ cí wén shì， yì shàn huì shì。 zōng guān gǔ jiàn lán bì， qì mǐn zhuāng shì， jū shì xuán guà， huò cǎi fěn、 huò zhù qī、 huò cí huì、 huò guà bì， jiè huà gōng bǐ， xiàn miáo xiě yì， wú chù bù bāo hán mín zú qì xī 'ér lìng rén yuè mù。
　　 shū fǎ。 xiàn rén lì lái zhù zhòng shū fǎ。 gǔ shí wéi chū shì bì xiū， qīng zhōng yè yǐ lái， duō wéi cóng shāng shí yòng。 shū fǎ fēng gé fēn liǎng dà zhǒng liú pài， huò duān zhuāng qiújìng， huò qīng xiù juān lì， shí rén chēng zhī wéi“ mǎi mài rén zì”。 qīng dài， shōu cáng mò jì wéi yī dà shí shàng， zuì zūn fù shān， liú yōng děng míng jiā。 wǎn qīng yǐ qí juàn zǎo、 zhào zǐ qiān yíng fú zuì duō。 shāng jiè xuàn yào qí shì zhě yǐ xuán zhāng lǐ hóng zhāng、 zuǒ zōng táng tiáo fú wèiróng， guó mín shí qī cháng zàn chūn、 zhào chāng xiè děng jìn dài shū fǎ míng jiā shǒu jì biàn jiàn yú gè dà shāng shēn yíng bì。 shè huì gè jiē céng cháng yú shū fǎ zhě yòu： hán dìng zhōng、 yáng fāng、 qú běn qiáo、 qiáo sī yuǎn、 liú fèn xī、 qiáo shàng qiān、 qiáo yòu qiān、 gāo xī huá、 zhào wéi jī、 gāo xù bīn、 qú jìn shān、 yán yǒng nián、 jiǎ jiā nài、 fàn xù bīn zhī 6 fú tiáo píng“ shí háo lì” cún yú mín sú bó wù guǎn。
　　 shè huǒ。 jìn shāng shè huǒ fā yuán dì zhī yī。 shè huǒ shì qí xiàn rén mín xuàn xiè huān kuài qíng xù de yī zhǒng jiē tóu biǎo yǎn yì shù， zì yú zì lè， cū guǎng háo fàng， jí yīnyuè、 wǔ、 měi、 jì qiǎo、 wǔ shù yú yī tǐ， tiē jìn shēng huó， jīng jiǔ bù shuāi， chéng wéi shèng shì yuán xiāo jié qī jiān bù kě huò quē de zhù yào wén huà shēng huó。 jù tǐ xíng shì yòu lóng dēng、 bèi gùn、 juē gùn、 dǐng gān fān、 huǒ liú xīng、 tái káng xiāng、 gāo qiāo、 shī zǐ wǔ、 èr guǐ shuāi jiāo、 zhāng wèng bèi zhāng pó、 zhú mǎ、 niú dǒu hǔ、 hàn chuán、 liú sān tuī chē、 tái jiào、 dāo wǔ、 gùn wǔ、 dǎ huā gùn、 cǎi jiē、 yuè míng hé shàng dòu liǔ cuì、 pū hú dié、 zuàn qián guǐ、 hóng xié qián chéng、 cǎi chē děng。
　　 wǔ shù。 yòu zhe“ zhōng guó wǔ shù zhī xiāng” de qí xiàn xiāng mín yòu xí wǔ qiáng shēn de chuán tǒng， míng、 qīng、 mín chū yóu shèng。 dāng shí， shòu zōng pài guān niàn yǐng xiǎng， gè mén pài shòu yì jí yán， duō yǐ lǎo quán shī wéi hé xīn， yǐ shī tú guān xì jìn xíng chuán bō hé yǎn liàn。 xīn zhōng guó jiàn lì hòu， xiàn tǐ wěi bù duàn zǔ zhì gè mén pài quán shī jìn xíng biǎo yǎn、 bǐ sài、 qiē cuō jì yì， bìng duì xiàn jìng nèi liú chuán de wǔ shù mén pài、 quán shī、 gōng fǎ děng jìn xíng liǎo wā jué zhěng lǐ， shǐ wǔ shù zhè yī wén huà yí chǎn dé yǐ jì chéng、 fā yáng。 dài shì xīn yì quán。 dài shì xīn yì quán wéi qīng qián lóng nián jiān běn xiàn xiǎo hán cūn rén dài lóng bāng（ 1720-1809 nián） suǒ chuàng。 dài shì wéi qí xiàn míng zú， míng mò qīng chū lì dài wéi guān。 dài lóng bāng cóng xiǎo shì hàowǔshù， qīng nián shí yǐ chéng wéi hěn yòu míng de wǔ shù shī， yǐ qí jīng zhàn de wǔ shù cái néng， zài hé nán yú qí zhèn kāi shè biāo jú。 tā jiān chí xí wǔ liàn gōng， yǐ wǔ huì yǒu， guǎng jiāo wǔ shù míng jiā。 jǐ jīng hán shǔ， kǔ xīn zuānyán， jí hé nán lǐ zhèng、 shān dōng jīn shì kuí、 shǎn xī niú xī xián yǐ jí shān xī pú zhōu jī lóng fēng suǒ chuán xīn yì quán zhī jīng huá， tóng xiān zǔ dài zhī suǒ chuán shòu zhī zhù gōng róng wéi yī lú， biān chuàng liǎo jù yòu dú tè gōng fǎ de dài shì xīn yì quán。 dài shì xīn yì quán xíng chéng hòu， chuán quán jí yán，。 lóng bāng chuán zǐ wén liàng、 wén xūn。 wén xūn zhāng chuán zǐ dài wǔ chāng、 tóng zú dài liáng jí biǎo dì guō wéi huái。 liáng dòng chuán zǐ dài kuí， kuí yīn chōu rǎn dú pǐn， zhì shǐ jiā jìng shuāi bài， cǐ quán kāi shǐ wàizhuàn， xiàn yǐ chuán zhì dì qī dài。
　　 qí xiàn mín jū jiàn zhù。 jí shí yòng、 yì shù yú yī tǐ， shí xiàn liǎo 'èr zhě hé xié de tǒng yī， jù yòu xiān míng de dì fāng tè sè， bèi zhōng yāng diàn shì tái liè rù《 zhōng guó mín jū jīng huá》 xì liè piàn， yǐ jiè shào dào guó wài。 qí xiàn gǔ chéng míng fēng qīng yùn， gǔ sè gǔ xiāng。 quán chéng gòng yòu gǔ yuàn luò 1000 duō suǒ， míng qīng jiàn zhù fēng gé de fáng wū 2 wàn duō jiān。 mín jū dài biǎo zuò qiáo jiā dà yuàn hé qú jiā dà yuàn， bèi yù wéi“ shuāng bì”。 qiáo jiā dà yuàn zhàn dì 8724 píng fāng mǐ， jiàn zhù miàn jī 3870 píng fāng mǐ， fēn 6 gè dà yuàn， hán 20 gè xiǎo yuàn。 zhěng gè zhái yuàn chéng shuāng“ xǐ” zì xíng， bù jǐn fù yòu zhěng tǐ měi， ér qiě zài jú bù jiàn zhù shàng yòu gè jù tè sè。 diàn yǐng《 dà hóng dēng lóng gāo gāo guà》 hé diàn shì lián xù jù《 qiáo jiā dà yuàn》 de suǒ yòu chǎng jǐng dōuzài qiáo jiā dà yuàn pāi shè， yīn 'ér yǐn qǐ quán shì jiè de gāo dù guān zhù。
　　 zhǐ zhā yì rén， sú chēng“ huà jiàng”。 zhù yào cóng shì yú jiàn zhù wù cǎi huì、 yóu qī。 yóu yú mín sú sāngshì míng jì duì zhǐ zhā pǐn dé xū qiú， zhè yī fù shǔ zhí yè fǎn chéng wéi huà jiàng de shǒu yào jì yì。 zhǐ zhā suǒ yòng cái liào zhù yào shì ní bā、 zhú、 jiē gān hé zhǐ。 fán shì jiān suǒ yòu， jīhū dōukě yǐ yòng zhǐ zhā zhì chéng。 rén wù yòu fāng xiāng qī tóu（ sú chēng kǒu kǒu jìn bǎo）、 shì yǒng（ sú chēng měi rén rén）、 bái hè tóng、 nán jí xiān wēng、 shí měi nǚ、 yǐn lù pú sà、 shàn cái、 lóng nǚ děng。 jiàn zhù wù yòu tíng、 gé、 yuàn、 xì tái、 jīn yín shān děng。 qí yú zé niǎo shòu chóng yú、 huā huì pén jǐng， yīngyǒu jìn yòu。 qí yì bù kě wèi bù jīng， ér sǔn wù hào cái zhùzhǎng mí xìn， shí bù kě qǔ。 mín guó nián chū jiào zhī míng de zhǐ zhā diàn， chéng nèi yòu guō、 qú liǎng jiā， jiǎ lìng cūn“ tiān shùn gōng” lín jiā、 wǎ wū cūn guō jiā děng sì wǔ chù。 chéng nèi guō xìng chuán rén， céng cān yǔ yǒng lè gōng、 jìn cí、 tài yuán wén miào、 liú hú lán jì niàn guǎn、 běn xiàn liè shì líng yuán děng jiàn zhù wù zhuāng shì cǎi huì gōng chéng。
lì shǐ míng rén
　　 qí xiàn rén jié dì líng， lì dài míng rén bèi chū。 chūn qiū jìn qí huáng yáng“ wài jǔ bù bì chóu， nèi jǔ bù bì qīn”， zhì jīn réng bèi fèng wéi yǐ guó jiā lì yì wéi zhòng， bù jì gè rén 'ēn yuàn de jiē mó。 wáng yǔn、 wēn jiào、 wēn dà yǎ、 wáng guī、 wáng wéi、 wēn tíng yún， wáng pǔ、 luó guàn zhōng、 dài tíng shì、 qú běn qiáo děng lì shǐ rén wù， zài quán guó dōuyòu jiào dà yǐng xiǎng， duì rén lèi shè huì jìn bù， duì wù zhì jīng shén wén míng de fā zhǎn， qǐ liǎo bù kě hū shì de zuò yòng。 zhōng gòng dǎng yuán、 kàng rì mín zú yīng xióng wǔ kè lǔ yīng yǒng shàn zhàn gōng xūn zhuó zhù， lìng rì jūn wén fēng sàng dǎn。 míng qīng liǎng dài， kǎo qǔ wén、 wǔ jǔ rén jiù yòu 'èr bǎi bā shí rén， wén、 wǔ jìn shì shí liù rén， táng、 hàn zhuàng yuán gè yī rén， zài chūn qiū shí qī， qí rén hú yǎn fàn céng shì fǔ zuǒ jìn wén gōng zhòng 'ěr chéng jiù bà yè de xīn fù zhòng chén； yòu yǐ‘ wài jǔ bù bì chóu、 nèi jǔ bù bì qīn’ liú fāng bǎi shì de qí xī dà fū； zài hàn dài， yòu zú zhì duō móu、 qiǎo shǐ‘ lián huán jì’ de sī tú wáng yǔn； yòu lín wēi bù jù、 shì sǐ rú guī de zhōng liè shì xián shǐ wēn xù； liǎng jìn、 nán běi cháo shí qī yòu wén tāo wǔ lüè、 chū jiāng rù xiāng de zhèng zhì jiā、 jūn shì jiā wēn jiào、 wáng xuán mò、 wáng sēng biàn； yòu kāi guó yuán xūn wēn yàn hóng、 wēn yàn bó、 wēn yàn jiāng sān xiōng dì； hái yòu jī zhuó yáng qǐng、 jí 'è hàoshàn de zhù míng jiàn chén wáng guī； yòu chū táng shī tán tài dǒu wáng jì、 wáng bó， zhōng táng tián yuán shī rén wáng wéi， wǎn táng huā jiān pài cí rén wēn tíng yún； wǔ dài luàn shì， hái chū liǎo míng zǎixiàng、 shǐ xué jiā wáng fù； yuán mò míng chū wén míng zhōng wài de dà wén xué《 sān guó yǎn yì》 zuò zhě luó guàn zhōng， nǎi qí xiàn hé wān cūn rén shì， gòu rén jié dì líng bā。（ yòu de kě néng yòu zhēng yì）
　　 qí xī
　　 zì huáng yáng， dà yuē shēng cún yú jìn líng gōng zhì píng gōng shí dài（ gōng yuán qián 620- gōng yuán qián 532 nián）。 chūn qiū shí jìn guó dà fū， rèn zhōng jūn wèi。 gōng yuán qián 570 nián， qǐng qiú gào lǎo， tuī jiàn liǎo tā de chóu rén jiě hú jiē tì tā de zhí wù。 bù liào， wèi jí rèn mìng， jiě hú biàn cù rán qù shì。 qí xī yòu tuī jiàn liǎo zì jǐ de 'ér zǐ qí wǔ。 dāng shí rén chēng“ wài jǔ bù bì chóu， nèi jǔ bù bì qīn”。 hòu shì yě bǎ tā fèng wéi yǐ guó jiā lì yì wéi zhòng， bù jì gè rén 'ēn yuàn de jiē mó。 yán míng cūn běi yòu qí xī fù zǐ mù。
　　 wáng yǔn
　　 dōng hàn mò dà chén（ 137-192）， zì zǐ shī。 chū wéi jùn lì， líng dì shí rèn yù zhōu cì shǐ。 xiàn dì jí wèi， rèn wéi sī tú， hòu yǔ lǚ bù mì móu zhū shā dǒng zhuó， bù jiǔ， wéi dǒng zhuó bù jiāng lǐ què、 guō sì suǒ shā。 gù lǐ xiū shàn cūn yòu wáng yǔn yī guān zhǒng， gōng hòu rén píng diào。 xì jù《 fèng yí tíng》 jí yóu tā de gù shì fū yǎn 'ér chéng。
　　 wēn jiào
　　 dōng jìn dà chén（ 288-329）， chū zài bìng zhōu wéi liú kūn móu zhù， dǐ kàng liú cōng、 shí dūn děng yì zú qīn lüè。 míng dì jí wèi hòu， rèn zhōng shū lìng， hěn shòu cháo shì tuī chóng。 wáng dūn zhuān zhì cháo zhèng， tā yǔ yǔ liàng píng dìng sū jùn、 zǔ yuē zhī luàn。 bù jiǔ bìng gù yú wǔ chāng。 huì shàn cūn jiù yòu“ wēn jiào gù lǐ”、“ wēn jiào jué jū chù” liǎng zuò shí pái fāng。 yuán dài dà xì jù jiā guān hàn qīng gēn jù wēn jiào yì shì， xiě chéng zá jù《 yù jìng tái》。
　　 wēn dà yǎ
　　 táng chū dà chén（？ -627）， zì yàn hóng。 gōng yuán 617 nián， bāng zhù lǐ yuān zì tài yuán qǐ bīng fǎn suí， rèn mìng wéi dàjiàng fǔ jì shì cān jūn， zhuān zhǎng wén shū， lǐ yuān jí wèi hòu， dà yǎ guān huáng mén shì láng。 lǐ shì mín zhū jiàn chéng、 yuán jí。 dà yǎ céng gòng xiàn mì cè。 shì mín jí wèi， dà yǎ guān zhì lǐ bù shàng shū。 zhù《 dà táng chuàng yè qǐ jū zhù》 sān juàn， shù lǐ yuān qǐ bīng fǎn suí zhì jí wèi zhī shì pō xiáng。
　　 wáng wéi
　　 táng dài shī rén、 huà jiā（ 701-761， yī zuò 698-759）， zì mó jié。 kāi yuán jìn shì， lěi guān zhì jǐshìzhōng。 ān lù shān xiàn cháng 'ān shí， céng shòu wěi zhí， luàn píng hòu， jiàng wéi tài zǐ zhōng yǔn。 hòu guān shàng shū yòu chéng。 wǎn nián jū lán tián wǎng chuān（ jīn shǎn xī shěng lán tián xiàn）。 tā zǎo qī xiě guò yī xiē biān sài shī， dàn qí zuò pǐn zhù yào wéi shān shuǐ shī。 tǐ wù jīng xì， zhuàng xiě chuán shén， jù yòu dú tè fēng gé。 jiān jīng tōng yīnyuè、 shàn huì huà。 běi sòng sū shì shuō tā“ shī zhōng yòu huà， huà zhōng yòu shī”。 míng dǒng qí chāng tuī tā wéi“ huì huà zhī zǔ”， bìng shuō“ wén rén zhī huà， zì wáng yòu chéng shǐ”。 zhù zuò shōu rù《 wáng yòu chéng jí》。
　　 wēn tíng yún
　　 táng dài shī rén、 cí rén（ yuē 812-866）。 běn míng qí。 zì fēi qīng。 wén sī mǐn jié， jīng yú yùn lǜ， cān kē jǔ kǎo shì xiàn yā guān yùn， tā bā chā shǒu 'ér chéng bā yùn， shí hào“ wēn bā chā”。 shì tú bù dé zhì， zhǐ zuò guò guó zǐ zhù jiào yī lèi xiǎo guān， qí shī cí zǎo huá lì， jǐn shǎo shù zuò pǐn duì shí shì zhèng yòu suǒ fǎn yìng。 cí duō xiě guī qíng， fēng gé nóng yàn。 xiàn cún cí 60 duō shǒu， wéi táng shī rén shù liàng zuì duō zhě zhōng。 qí cí dà bù fēn shōu rù《 huā jiān jí》。
　　 wáng pǔ
　　 wǔ dài hòu zhōu hé běi sòng dà chén（ 922-982）， zì qí wù。 hòu hàn qián yòu jìn shì， hòu zhōu tài zǔ shí guān zhōng shū láng， píng zhāng shì。 shì zōng shí wéi cān zhī shū mì yuàn shì。 gōng dì shí， jiā yòu pú shè。 běi sòng chū， rèn zǎixiàng， jìn wèi sī kōng。 yī shēng hàoxué， yòu cáng shū wàn yú juàn， zhù《 táng huì yào》 100 juàn，《 wǔ dài huì yào》 30 juàn， kāi shǐ xué“ huì yào” tǐ lì zhī shǐ。
　　 dài tíng shì
　　 míng mò qīng chū jié chū de mín zú zhù yì zhě、 xué zhě hé cáng shū jiā（ 1618-1691）。 míng wáng， jiàn lì dān fēng gé， jiāo jié gù yán wǔ、 fù shān děng， yǐ fǎn qīng fù míng wéi zhèng zhì mùdì。“ yī shí míng mǎn tiān xià”， yī shēng zhù shù hěn duō， xiàn jǐn yòu《 bàn kě jí》 chuán shì。
　　 qú běn qiáo
　　 guāng xù shí bā nián jìn shì（ 1862-1919）， 1903 nián rèn wài jiāo bù zhù rì běn héng bīn lǐng shì。 1904 nián rèn shān xī dà xué jiān dū。 1905 nián chuàng lì qí xiàn zhōng xué， 1906 nián， qīng zhèng fǔ jiāng shān xī shěng yáng quán děng dì méi kuàng kāi cǎi quán chū mài gěi yīng shāng， quán shěng gè jiè qún qǐ bǎo kuàng， gòng tuī qú běn qiáo wéi shān xī bǎo jìn gōng sī jīng lǐ。 1907 nián dǒu zhēng shèng lì， shú huí kuàng quán bìng chuàng jiàn liǎo shān xī shěng de méi tàn kāi cǎi yè。
　　 wǔ kè lǔ
　　 zhōng guó gòng chǎn dǎng yuán， mín zú yīng xióng（ 1921-1945）。 qí xiàn dú lì yíng yíng cháng jiān kàng rì mín zhù zhèng fǔ xiàn cháng。 xià jiābǔ cūn rén， qí xiàn zhōng xué bì yè。 kàng zhàn chū qī tóu shēn yú mín zú jiě fàng dǒu zhēng， yīng yǒng shàn zhàn， gōng xūn zhuó zhù， dí rén wén fēng sàng dǎn。 zhū rú“ yī kē zǐ dàn dǎ lǔ cūn”、 qí xí gǔ xiàn jù diǎn“ děng zhàn dǒu， dōushì zài tā zhǐ huī xià zhì shèng de。 1945 nián 6 yuè 6 rì， yè sù lái yuǎn zhèn yán jiā shān cūn， bèi dí rén bāo wéi， zài yǎn hù zhàn yǒu tū wéi zhōng、 zhuàng liè xī shēng。
lǚ yóu zī yuán
　　 qí xiàn shí dà lǚ yóu jǐng diǎn tuī jiàn
　　 dì yī：
　　 qiáo jiā dà yuàn
　　 lǐ yóu： guó jiā jí zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi， 4A jí lǚ yóu qū， yǐ jìn shāng dà yuàn zhòng diǎn zǔ chéng bù fēn chéng wéi zhōng guó shì jiè yí chǎn shēn bào xiàng mù
　　 qiáo jiā dà yuàn dì chù měi lì 'ér fù ráo de shān xī jìn zhōng pén dì， wèi yú qí xiàn chéng dōng běi１２ gōng lǐ chù de qiáo jiābǔ cūn， jù shěng huì tài yuán５０ gōng lǐ， yǔ qí xiàn zhù míng de zhōng huá zhōu yì gōng、 yán shòu sì、 jiǔ gōu fēng jǐng qū、 qú jiā dà yuàn、 míng qīng jiē xiàng、 cháng yù chuān děng jǐng diǎn xíng chéng yī rì yóu gé jú。
　　 qiáo jiā dà yuàn shì qí xiàn qiáo jiā“ zài zhōng táng” de zhái yuàn，“ zài zhōng táng” shì wén míng hǎi nèi wài de shāng yè zī běn jiā qiáo jiā dì sān dài qiáo zhì yōng de táng míng。
　　 qiáo jiā dà yuàn shǐ jiàn yú qīng qián lóng nián jiān， hòu yòu zài qīng tóng zhì、 guāng xù nián jiān jí mín guó chū nián duō cì zēng xiū， shí jiān suī kuà yuè liǎo liǎng gè shì jì， què bǎo chí liǎo jiàn zhù fēng gé de hún rán tiān chéng。 qiáo jiā dà yuàn zhàn dì８７２４ ．８ píng fāng mǐ， yóu６ chuáng dà yuàn１９ gè xiǎo yuàn gòng３１３ jiān fáng wū zǔ chéng。 cóng gāo chù fǔ kàn， zhěng tǐ wéi shuāng xǐ zì xíng bù jú， chéng bǎo shì jiàn zhù。 sì zhōu gāo dá１０ yú mǐ de quán fēng bì shuǐ mí zhuān qiáng nèi， yuàn yǔ yuàn xiāng xián， wū yǔ wū xiāng jiē， lín cì zhì bǐ de xuán shān dǐng、 xiē shān dǐng、 yìng shān dǐng、 juàn péng dǐng jí píng miàn dǐng shàng， dōuyòu tōng dào yǔ dié qiáng xiāng lián。 quán yuàn yǐ yī tiáo píng zhí yǒng dào jiāng６ chuáng dà yuàn fēn gé liǎng bàng， yuàn zhōng yòu yuàn， yuàn nèi yòu yuán。 sì hé yuàn、 chuān xīn yuàn、 piān xīn yuàn、 jiǎo dào yuàn、 tào yuàn， qí mén chuāng、 xiàng yán、 jiē shí、 lán gān děng， wú bù zào xíng jīng qiǎo， jiàng xīn dú jù。 yuàn nèi zhuān diāo， fǔ yǎng kě guān， jǐ diāo、 bì diāo、 píng diāo、 lán diāo …… yǐ rén wù diǎn gù、 huā huì niǎo shòu、 qín qí shū huà wéi tí cái， gè jù fēng cǎi。
　　 dì 'èr：
　　 qí xiàn gǔ chéng
　　[ jìn shāng lǎo jiē ]
　　 lǐ yóu： guó jiā jí lì shǐ wén huà míng chéng， jìn shāng fā yuán dì zhī yī。 qí zhōng“ jìn shāng lǎo jiē” 2009 nián 3 yuè rù wéi shǒu jiè“ zhōng guó lì shǐ wén huà míng jiē zhuān jiā píng shěn tuī jiè” chū xuǎn， dāng shí quán guó míng 'é zhǐ yòu 16 tiáo jiē dào。
　　 qí xiàn gǔ chéng shǐ jiàn yú běi wèi xiào yì dì tài hé nián jiān（ gōng yuán 477 héng héng 499 nián）， jù jīn yǐ yòu 1500 duō nián lì shǐ。 qí xiàn gǔ chéng yǐ qí yán jǐn、 zhōu mì de bù jú shè jì， jīng qiǎo xì zhì de jiàn zhù gōng yì， shǐ yuè lái yuè duō de shè huì rén shì guǎng fàn guān zhù。 yòu guān fāng miàn jiāng qí xiàn gǔ chéng gài kuò wéi“ yī chéng sì jiē 'èr shí bā xiàng， liù shí gè gē dào， sì shí gè dà yuàn， wàn yú jiān fáng shì”。 qí jiān yòu yǔ qiáo jiā dà yuàn xiāng pì měi de qú jiā、 hé jiā、 mǎ jiā děng shí 'èr chù。
　　 qí xiàn gǔ chéng dōng xī cháng 850 mǐ， nán běi 700 mǐ， zhōu cháng sān gōng lǐ， zhěng gè chéng chí xíng tóng zhàn dài guān lì suǒ dài de shā mào， gù yòu“ shā mào chéng” zhī shuō。 jiù shí chéng qiáng zhuān qì dào dǐng， wài zhù hù chéng hé， shè sì dào chéng mén， mén dǐng zhù yòu biǎn 'é， dōng yuē“ zhān fèng”， xī yuē“ yì fén”， nán yuē“ píng lù”， běi yuē“ gǒng chén”， shí fēn xióng zhuàng。 suī rán yīn zhàn zhēng de pò huài hé fēng yǔ cāng sāng， chéng qiáng bù fù cún zài， dàn chéng nèi jiàn zhù bǎo cún wán hǎo， fēng yùn gé jú yǐ jiù yǐn rén zhù mù。 qí xiàn chéng qū bù jú yǐ shí zì kǒu wéi zhōng xīn， dōng xī nán běi sì tiáo dà jiē chuí zhí jiāo chā， nán zhèng běi zhí， dōng xī duì yìng。 yǐ shí zì jiāo chā wéi zhù zhóu jià de 28 tiáo jiē xiàng yǔ zhī zòng héng guàn tōng。 yán jǐn de bù jú tǐ xiàn liǎo chuán tǒng jiàn zhù shè jì fāng miàn de yī guàn fēng gé。
　　 zhěng gè gǔ chéng， jí gǔ jiē xiàng、 gǔ sì miào、 gǔ diàn pū、 gǔ mín zhái yú yī tǐ， jié gòu hé lǐ， ér qiě jǐng rán yòu xù， hún rán yī tǐ， zǔ chéng liǎo yī gè jiàn zhù hóng wěi、 wán zhěng de gǔ wén wù qún。 zhè shì qí xiàn míng、 qīng shí qī shāng yè xīng shèng de lì shǐ jiàn zhèng， yě shì yán jiū wǒ guó gǔ dài xiàn chéng gòu zhù、 jiē dào guī huá、 mín zhái jiàn shè hé shāng yè wǎng diǎn bù jú bù kě duō de de shí wù zī liào。
　　1994 nián yī yuè， qí xiàn gǔ chéng bèi guó wù yuàn pī zhǔn gōng bù wèiguó jiā jí lì shǐ wén huà míng chéng， cì yuè， jiāng zé mín zǒng shū jì qīn lín qí xiàn shì chá， jǐyǔ hěn gāo de píng jià。
　　 dì sān :
　　 qú jiā dà yuàn
　　 lǐ yóu： guó jiā jí zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi， xiàn wéi jìn shāng wén huà bó wù guǎn， jìn shāng wén huà zhòng yào zǔ chéng bù fēn yǔ qiáo jiā dà yuàn、 wáng jiā dà yuàn（ líng shí）、 cáo jiā dà yuàn（ tài gǔ） zǔ chéng“ jìn shāng dà yuàn” chéng wéi zhōng guó shēn bào shì jiè yí chǎn xiàng mù yù bèi。
　　 qú shì jiā zú shì míng qīng yǐ lái wén míng quán guó de jìn zhōng jù shāng zhī yī， zài qí xiàn chéng nèi yòu shí jǐ gè dà yuàn， qiān yú jiān fáng wū， zhàn dì sān wàn duō píng fāng mǐ， rén chēng“ qú bàn chéng”。 qú jiā shí qī shì yòu zhù míng de sān dà cái zhù： tián xǐ cái zhù（ qú yuán cháo）、 wàng cái zhù（ qú yuán zhēn）、 jīn cái zhù（ qú yuán gàn）。 qú yuán cháo（ dí sūn qú jìn shān zì rén fǔ） de zhù zhái wèi yú qí xiàn chéng nèi dōng dà jiē 33 hào， shǐ jiàn yú qīng qián lóng nián jiān。 tā zhàn dì 5317 píng fāng mǐ， jiàn zhù miàn jī 3271 píng fāng mǐ。 wéi quán guó hǎn jiàn de wǔ jìn shì chuān táng yuàn， nèi fēn bā gè dà yuàn、 19 gè xiǎo yuàn、 240 jiān fáng wū。 míng lóu yuàn、 tǒng lóu yuàn、 lán gān yuàn、 xì tái yuàn qiǎo miào jié hé， cuò luò yòu zhì。 xuán shān dǐng、 xiē shān dǐng、 juàn péng dǐng、 yìng shān dǐng xíng shì gè yì、 jiàng xīn dú yùn。 dà yuàn wài guān wéi chéng bǎo shì， qiáng gāo shí yú mǐ， gāo dà de gǒng shì dà mén dòng， shàng yòu líng lóng jīng zhì de tiào gé。 yuàn nèi jiàn zhù bù jú hé lǐ， zhù cè yuàn zhù cì fēn míng， yuàn luò qīng shí diàn jī， shuǐ mó qīng zhuān qì qiáng。 yuàn yǔ yuàn jiàngé yòu pái lóu、 guò tīng， míng lóu、 tǒng lóu yáo xiāng hū yìng。 shí diāo lán gān shí diāo mén， gōng yì jīng zhàn； zhuān diāo zhuàn wén zhuān diāo jǐng， gāo yǎ měi guān。 gāi yuàn kān chēng mín zhái jiàn zhù yì shù de jiā zuò， wéi zhōng huá wén míng de yī kē mín jū guī bǎo， shì“ qú bàn chéng” de yī chù diǎn fàn jiàn zhù。 zài dà yuàn zhōng kāipì de jìn shāng wén huà bó wù guǎn， yì zài hóng yáng jìn shāng jīng shén， shù lì“ shāng kě fù mín xīng jìn” de guān niàn， jī fā rén men zhèn xīng shān xī jīng jì de xióng xīn。 chén liè zhǎn fēn jìn shāng zǒng lǎn、 zhù míng shāng hào、 jù shāng dà jiǎ、 ài guó yì jǔ、 shāng jiè shèng shì、 qú shì jiā zú、 jìn jù yuān yuán qī dà xì liè， 28 gè zhǎn shì， cǎi qǔ yuán zhuàng chén liè hé xì liè zhǎn chū xiāng jié hé de fāng fǎ， yùn yòng shí wù、 tú piàn、 mó xíng、 diāo sù děng shǒu fǎ， pèi yǐ dēng guāng、 diàn shēng děng xiàn dài shǒu duàn， jiē shì jìn shāng wén huà de nèi hán， yì shù dì zài xiàn liǎo jìn shāng de huī huáng。 qú jiā dà yuàn de yuán jiàn zhù yǐ jī běn xiū fù， zhǎn lǎn nèi róng jiāng lù xù zēng duō。
　　 dì sì：
　　 jiǔ gōu fēng jǐng lǚ yóu qū
　　 lǐ yóu： qí xiàn zhòng diǎn kāi fā de lǚ yóu qū zhī yī， qí xiàn zuì měi de yī dào zì rán fēng jǐng， gèng shì wén huà shèng dì， yòu zhe wáng wéi、 wēn tíng yún、 luó guàn zhōng、 yáng yán zhāo、 gù yàn wǔ děng lì shǐ míng rén hén jì。
　　 dì zhǐ： qí xiàn gǔ xiàn zhèn jiàn hè cūn， qí xiàn dōng guān zhèn xī nán 10 gōng lǐ chù
　　 qí xiàn jiǔ gōu fēng jǐng qū wèi yú qí xiàn dōng guān zhèn xī nán 10 gōng lǐ chù， jǐn kào 208 guó dào xī cè， běi jù tài yuán shì 50 yú gōng lǐ； fēng jǐng qū zhàn yòu tǔ dì miàn jī yī qiān yú mǔ， shuǐ yù miàn jī 500 mǔ， wèi jū yú píng yáo gǔ chéng、 qí xiàn gǔ chéng、 qiáo jiā dà yuàn、 qú jiā dà yuàn、 tài gǔ cáo jiā dà yuàn děng guān guāng xìng jǐng diǎn de zhōng xīn dì dài。
　　 qí xiàn jiǔ gōu fēng jǐng qū lì shǐ wén huà yōu jiǔ， rén wén jǐng guān huì cuì， jù cǐ yī gōng lǐ de liáng cūn gǔ rén lèi yí zhǐ shì shěng jí wén wù bǎo hù qū， táng dài shī rén wáng wéi、 wēn tíng yún、 míng dài xiǎo shuō jiā luó guàn zhōng jūn chū shēng yú jǐng qū zhōu biān cūn zhuāng。 cǐ chù yě shì zǐ hóng kǒu zhàn lüè yào dì， shǐ shū jìzǎi， sòng dài míng jiāng yáng yán zhāo de bīng zhài jiù shè zài jiǔ gōu nán yī gōng lǐ chù de luò yáng cūn。 míng mò míng rén fù shān、 gù yàn wǔ děng céng zhù shī zàn měi cǐ chù de xiù lì jǐng sè。
　　 qí xiàn jiǔ gōu fēng fēng jǐng qū guī huá de nèi róng yóu běi shān、 nán hú、 dōng gé、 xī tǎ sì bù fēn zǔ chéng， běi shān jǐng qū yóu sān guǎn liù yuán jiǔ dòng zǔ chéng， jí： zǐ hóng kǒu gǔ dài zhàn zhēng liè guǎn、 gé mìng zhàn zhēng jì niàn guǎn、 wáng wéi、 luó guàn zhōng yì shù guǎn； liù yuán wéi méi guī yuán、 jú huā yuán、 mǔ dān yuán、 cháng qīng yuán、 xìng shì　 yuán、 wǔ tǐ yuán； jiǔ dòng wéi shèng xián dòng、 yuān yāng dòng、 lián xīn dòng、 zhī chūn dòng、 xún zǔ dòng、 shān shuǐ dòng、 yíng bīn dòng、 yān wù dòng、 cháo yáng dòng děng。 nán hú jǐng qū yòu yī dǎo 'èr tái sān dī sì yuán wǔ qiáo liù tíng gé zǔ chéng， jí： pēn quán dǎo； shuǐ shàng wǔ tái； liǔ dī、 huā dī、 yáng dī； hé huā yuán、 máo zhú　 yuán、 lú wěi yuán、 chuí diào yuán； liǎng diào qiáo、 liǎng gǒng qiáo、 yī qū qiáo； dī shàng shuǐ shàng liù tíng gé xiè zǔ chéng。 dōng gé zài dōng shān liáng jiàn yòu dào jiào wén huà xiǎo péng lāi gé jǐng guān， xī tǎ yǐ míng dài gǔ tǎ wéi bèi jǐng zhōng guó fó jiào wén huà míng tǎ wēi suō jǐng guān。
　　 dì wǔ
　　 hé jiā dà yuàn
　　 lǐ yóu : qí xiàn chéng nèi 'èr dāng jiā， liǎo jiě qí xiàn jìn shāng wén huà de bì xū， zhōng guó míng qīng shí dài de yuán shēng tài yuàn luò， lì shǐ zhù míng de“ dān fēng gé” suǒ zài dì。
　　 dì zhǐ： qí xiàn gǔ chéng nán dà jiē dōng
　　 qí xiàn hé jiā， zài xiàn chéng nán jiē lù dōng， shì wǎn qīng yǐ lái chéng nèi de dì 'èr dà cái zhù， shāng hào fēn bù xiàn nèi wài， zī cái dá 1000 wàn yuán， cóng yè rén yuán dá 1000 duō rén。 jǐn chéng nèi jiù yòu qī dà shāng hào， jí yǒng jù xiáng（ chá zhuāng）、 xiáng yún jí（ yān diàn）、 jìn chāng yuán（ tiě pū）、 tiān lù yuán（ fàn guǎn）、 fù qīng dāng（ dàngpù）、 yì shēng diàn（ yóufáng）、 jù zhēn diàn（ zhuǎn yùn zhàn）。 zhè xiē shāng hào zài gè dì shè fēn hào、 dài xiāo chù、 zuōfáng děng， zài qí xiàn shāng shēn zhōng pái míng dì sān。
　　 hé jiā dà yuàn shì jì qiáo jiā、 qú jiā hòu yòu yī chù yòu míng de shēn zhái dà yuàn， míng mò qīng chū de lì shǐ míng rén dài tíng shì céng zài dà yuàn nèi jiàn yòu dān fēng gé， chú zhēn cáng shū、 bǎn、 zì huà wài， yòu shì fù shān、 yán ruò qú、 gù yán wǔ、 yán 'ěr méi děng fǎn qīng zhì shì hé xué zhě jù huì de dì fāng。 yuàn mén wéi zhuān mù jié gòu tiǎo jiǎo mén lóu， xià zhì bā xiān shí zhuān， lǐ shī mù diāo chuí huā mén。 jìn yuàn mén yóu xī xiàng dōng shì tiáo bǎi mǐ cháng de qīng shí yǒng dào， yǒng dào nán shì chē mǎ dà yuàn， yǒng dào běi shì liǎng zuò lóu yuàn。 dōng miàn de míng lóu yuàn shì lǐ shí wài sān de shuāng jìn sì hé yuàn， yuàn zhōng bù yǐ guò tīng fēn gé。 lǐ yuàn zhōng yòu zhù huā lán， fēn gé wéi 'èr tíng yuàn， dōng xī yuē 6 mǐ， yòng fāng zhuān pū dì。
　　 běi lóu wéi zhù lóu， èr céng lóu fáng。 qián yòu chū yán shè láng， zhuān qì chuāng hù wài yuán nèi fāng， qī jià mù jié gòu fáng dǐng， mù gòu jiàn shàng dū diāo yòu jí xiáng huā wén， jiàn zhù gōng yì shí fēn jīng zhàn。 xī miàn de chēng tǒng lóu yuàn， gǒng xíng dà mén， rù mén tíng yuàn zhōng yòu xì tái yī zuò， duō gōng néng xìng， píng shí kě zuò zhù fáng。 jìn yuàn biàn shì lǐ wǔ wài sān de sì hé yuàn tǒng lóu yuàn。 yuàn yòu tǒng lóu 5 jiān wéi zhuān mù jié gòu jiàn zhù， dān pō dǐng、 mén chuāng jūn wéi zhuān qì gǒng xíng， yě shì jìn zhōng zhù zhái de diǎn xíng jiàn zhù zhī yī。
　　 dì liù：
　　 zhèn hé lóu
　　 lǐ yóu： shān xī shěng shěng jí zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi， lì shǐ shàng“ chuān shǎn jiǎo qú” de bì jīng zhī dì。“ zhāo yú shèng jǐng” zhī yī。
　　 dì zhǐ： wèi yú qí xiàn chéng dōng běi 7． 5 gōng lǐ de jiǎ lìng zhèn
　　 jiǎ lìng zhèn hé lóu sú míng huí mén lóu， wèi yú qí xiàn chéng dōng běi 7． 5 gōng lǐ de jiǎ lìng zhèn。 jiǎ lìng zhèn yuán shì jìn guó qí dà fū jiǎ xīn de zhái yuàn， hòu shì nán běi shāng lǚ bù jué de yì zhàn， shì“ chuān shǎn jiǎo qú” de bì jīng zhī dì。 lóu zhèng hǎo jiàn zài wǔ lǐ cháng jiē de nán duān， chēng wéi“ zhāo yú shèng jǐng”。 lóu yǐ qiǎo miào de jié gòu， bié zhì de zào xíng， bō yù sān jìn 'ér bǎo cún zhì jīn， shì shān xī shěng zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi。
　　 zhèn hé lóu wéi dān tǐ lóu gé shì jiàn zhù， shǐ jiàn yú míng dài hóng wǔ chū nián， jù jīn yǐ yòu 600 duō nián de lì shǐ。 lóu dōng xī cháng 15． 5 mǐ， nán běi kuān 13． 5 mǐ， miàn kuān wǔ jiān， gòng yòu sì yán sān céng， gāo dá 15． 5 mǐ。 lóu de dì yī céng yòu zhuān qì gǒng mén， mén dòng cháng 8 mǐ， kuān 3 mǐ， nán běi guàn tōng， gǔ wéi xíng rén chē mǎ de tōng dào。 cí xǐ tài hòu xī táo cháng 'ān de tú zhōng， jīng guò zhè lǐ， zhù zú guān shǎng， zàn bù jué kǒu。 lóu de sì zhōu， yòu 18 gēn míng zhù yǐ zhī chēng shàng bù de mù gòu jiàn zhù， lóu dǐng wéi xiē shān shì jiàn zhù， liú lí zhuāng shì， yì jiǎo céng céng shàng qiáo， dǒu gǒng zhěng qí pái liè， zhěng tǐ gǎn jué gǔ pǔ xióng wěi， xì bù gòu jiàn yòu líng lóng tī tòu。 dǐng lóu shàng xuán yòu dà biǎn 'é yī kuài， shàng shū“ chuān shǎn tōng qú”， pō wéi xǐng mù， lóu nèi yuán yòu mù diāo、 ní sù fó xiàng jīn gāng， jīn huǐ。
　　 zhèn hé lóu shǐ jiàn yuán yóu lìng yóu rén huí wèi wú qióng。 xiāng chuán， gǔ shí chāng yuán hé shuǐ fàn làn chéng zāi， gěi qí xiàn bǎi xìng dài lái zāinàn， wéi bì zāi miǎn huò， zài jiǎ lìng zhèn zhè kuài fēng shuǐ bǎo dì zhù liǎo zhè zuò lóu。 cóng cǐ， hé shuǐ xùn fú， qí xiàn biàn fán róng chāng shèng， bǎi xìng 'ān jū lè yè。 xiàn jīn lóu shàng de liǎng kuài biǎn 'é jì tuō zhe bǎi xìng de zhè zhǒng yuàn wàng， lóu zhèng miàn biǎn shū“ yǒng zhèn chāng yuán”， bèi miàn biǎn shū“ ēn bì zhāng xìng，’， yě fǎn yìng liǎo gǔ shí bǎi xìng de xìn yǎng xí sú。
　　 dì qī：
　　 cháng yù chuān jìn shāng chá zhuāng bó wù guǎn
　　 lǐ yóu： qú jiā zhù míng de lǎo zì hào zhī yī， zuì jù dài biǎo jìn shāng chá wén huà。
　　 dì zhǐ： gǔ chéng nèi duàn jiā xiàng běi kǒu
　　 cháng yù chuān chá zhuāng wèi yú shān xī shěng qí xiàn duàn jiā xiàng běi kǒu de cháng yù chuān dà yuàn nèi。 cháng yù chuān shì míng mò qīng chū qí xiàn sì dà cái dōng zhōng shǒu qū yī zhǐ de qú jiā zhù míng de lǎo zì hào zhī yī， yě shì jìn shāng zhōng kāi shè shí jiān cháng、 guī mó dà de chá zhuāng zhī yī。 gāi yuàn sān miàn lín jiē， yuàn qiáng gāo sǒng， yǎn rán yī zuò chéng bǎo。 sì gè yuàn zǐ gòng yòu fáng wū liù shí liù jiān， zhàn dì miàn jī 'èr qiān 'èr bǎi duō píng fāng mǐ。 jìn nián lái， zài shěng wén wù jú、 shěng gǔ jiàn yán jiū suǒ de yī pī zhuān jiā xué zhě zhǐ dǎo bāng zhù xià， duì cháng yù chuān dà yuàn jìn xíng wéi xiū gǎi zào hé chōng shí tí gāo， jiāng qí kāipì wéi jìn shāng chá zhuāng bó wù guǎn。 zǒu jìn cháng yù chuān， zhǐ jiàn yòu yī tiáo kuān chǎng de qīng zhuān yǒng dào， yǒng dào jìn tóu shì yī zuò 'èr céng chū yán gé lóu， yǔ dà mén gé lóu yáo xiāng hū yìng。 xī nán yuàn mén liǎn shì yī zǔ jù yòu 'ōu shì fēng gé de dà xíng qīng shí lì tǐ fú diāo， gāo shí wǔ mǐ， kuān shí mǐ， zhōng jiān wéi dà mén， liǎng cè wéi cháng fāng xíng chuāng hù。 mén chuāng mén méi kuàng jià quán bù yóu shí diāo qì chéng， chuāng yán shí tiáo tú 'àn jīng měi， rén wù shān shuǐ， cǎo mù chóng yú， xǔ xǔ rú shēng； wén fáng sì bǎo， xíng xiàng bī zhēn。 zhěng gè fú diāo qì shì bàng bó， gòu sī jīng qiǎo， nèi róng fēng fù。 bù rù xī nán yuàn， míng lóu gāo sǒng， yóu qú jìn shān shǒu shū de zhuān diāo tiáo fú zhuāng zhòng dà fāng， níng zhòng hòu shí， pō jù gōng lì。“ fán rén wéi yī shì yǐ zhuān 'ér jīng， yǐ fēn 'ér sàn， xún zǐ chēng 'ěr bù liǎng tīng 'ér cōng， mù bù liǎng shì 'ér míng”， dào chū qú jiā chēng xióng shāng jiè jǐ shì jì zhī gēn běn。
　　 cháng yù chuān běi miàn liǎng gè yuàn zǐ jūn wéi dān pō dǐng sì hé yuàn， gāo dà míng liàng， kuān chǎng shū shì， wēi 'é zhuàng guān。 qí zhōng， xī běi yuàn céng shì cháng yù chuān chá zhuāng lì rèn jīng lǐ bàn gōng de chǎng suǒ。 dōng běi yuàn zhù yào chén zhǎn yù qì， jí zhōng tǐ xiàn yù wén huà de jīng suǐ。 yù shí zhī lù yě xǔ shì sī chóu zhī lù de qián qū， zài gōu tōng zhōng xī wén míng de tōng dào shàng， zuì zǎo shū sòng de huò xǔ bù shì sī chóu， yě bù shì cí qì hé chá yè， ér shì chí míng zhōng wài de hé tián yù。 ér yù yǔ jìn shāng de guān xì yóu wéi mìqiè。
　　 dì bā：
　　 luó guàn zhōng jì niàn guǎn
　　[ luó jiā cí táng ]
　　 lǐ yóu： luó jiā cí táng xiàn wéi jìn zhōng shì zhòng diǎn bǎo hù dān wèi， wéi luó guàn zhōng jí guàn de cháng jiǔ zhēng lùn dé dào liǎo yòu lì de zhèng jù。
　　 dì zhǐ： qí xiàn xī liù zhī xiāng hé wān cūn
　　 qí xiàn luó guàn zhōng jì niàn guǎn wèi yú qí xiàn xī liù zhī xiāng hé wān cūn， nán kào zhù míng de jiǔ gōu fēng jǐng qū， běi kào nán tóng pú tiě lù、 108 guó dào。 xiàn lì yòng luó shì cí táng chéng lì liǎo luó guàn zhōng jì niàn guǎn， nèi chén zhǎn yòu luó guàn zhōng jiā pǔ、 shén zhóu yǐ jí luó guàn zhōng shǐ yòng guò de yàn tái děng yī pī zhēn guì wén wù。
　　 luó guàn zhōng gù jū wèi yú cūn zhōng， mén lóu pái biǎn《 tiān gāo yuè dàn》， wéi qīng dài zhú xī shān rén suǒ tí。 cūn nèi bǎo cún wán hǎo de yòu guàn zhōng mù、 qiān nián gǔ huái shù、 wén fēng tǎ、 zhèn hé niú， yǐ chéng wéi yán jiū luó guàn zhōng hé yóu kè guān zhù de yòu yī gè lǚ yóu jǐng diǎn。
　　 cháng qī yǐ lái， zhōng guó xué jiè duì gǔ diǎn xiǎo shuō《 sān guó yǎn yì》 yī shū zuò zhě luó guàn zhōng jí guàn wèn tí cún yòu duō zhǒng shuō fǎ， rú shān xī tài yuán shuō， shān dōng dōng yuán shuō， zhè jiāng qián táng shuō， zhè jiāng cí xī shuō děng。 rén mín wǎng tài yuán 6 yuè 18 rì diàn jì zhě luó pán bào dào： rì qián， yóu shān xī shěng qí xiàn zhèng xié zǔ zhì biān xiě， shān xī rén mín chū bǎn shè chū bǎn de qí xiàn zhèng xié wén shǐ zī liào《 jiě dú luó guàn zhōng》 zhèng shì fā xíng。 gāi shū yòng xǔ duō xiáng shí de shǐ liào hé tú piàn， jiè shào liǎo qí xiàn fā xiàn luó guàn zhōng jiā pǔ bìng zhèng míng luó guàn zhōng shì qí xiàn xī zhī xiāng hé wān cūn rén de quán guò chéng。 luó guàn zhōng zuò wèiwǒ guó zhāng huí xiǎo shuō de kāi shān bí zǔ， shì zhōng guó wén xué shǐ shàng nán dé de qí cái， tā wéi shì rén liú xià《 sān guó yǎn yì》、《 shuǐ hǔ quán chuán》 děng xǔ duō bù xiǔ zhī zuò。 dàn tā de zǔ jí yī zhí shì yī gè nán jiě zhī mí。 qí xiàn kǎo gǔ 'àihào zhě yáng lì rén děng， lì shí shí nián， fā xiàn liǎo luó guàn zhōng de jiā pǔ、 shén zhóu、 yàn tái、 luó shì cí táng děng yī pī zhēn guì wén wù， wéi jiě kāi luó guàn zhōng zǔ jí zhī mí tí gōng liǎo dà liàng de shí wù zhèng jù。 jīng kǎo gǔ zhuān jiā luó zhé wén、 zhèng xiào xiè děng yī pī zhuān jiā jiàn dìng zhèng míng， luó guàn zhōng shì qí xiàn hé wān cūn rén。
　　 dì jiǔ：
　　 dài lóng bāng gù jū
　　 lǐ yóu： yī dài wǔ shù zōng shī， xīn yì quán de kāi shān bí zǔ， yóu tā chuán chéng fā yáng de xīn yì quán yǐ jīng liè rù dì 'èr pī guó jiā jí fēi wù zhì wén huà yí chǎn míng lù tuī jiàn xiàng mù míng dān。 jiù shì zhè gè lǐ yóu zhí dé nín qù yóu lǎn。
　　 dài lóng bāng， zì xīng guó。 qīng dài qí xiàn xiǎo hán cūn rén， shēng zú nián dài kǎo。 yòu de zī liào tuī cè dà yuē shēng cún yú 1713 héng héng 1803 nián， xiǎng nián 90 suì， zhù yào huó dòng yú qián lóng shí qī。 dài lóng bāng zì yòu kù 'ài wǔ shù， cháng nián jiān chí liàn gōng xí wǔ， hán shǔ bù chuò。 gèng jiān qiān xū hàoxué， guǎng jiāo wǔ shù míng jiā， qīng nián shí yǐ chéng wéi yuǎn jìn wén míng de wǔ shù shī， hòu dào hé nán shěng yáng xiàn shē qí zhèn kāi shè biāo jú， shēng míng dà zhèn。 qí wéi rén qiān gōng háo shuǎng， zhòng yì qīng lì， yī nuò qiān jīn， shēn shòu wǔ lín yōng dài。 jīng guò jǐ shí nián qiè 'ér bùshě de zuānyán， bó cǎi zhòng cháng， jí gè dì wǔ shù míng jiā zhī quán shù jīng huá yú yī lú， zhōng yú biān chuàng chū jù yòu dú tè gōng fǎ de dài shì xīn yì quán。 wǔ shù jiè jiāng tā zūn wéi xīn yì quán de kāi shān bí zǔ。
　　 dài lóng bāng gù jū wèi yú qí xiàn gǔ xiàn zhèn xiǎo hán cūn dài jiē xī bù， mén pái 26 hào。 zhái yuàn zuò běi cháo nán， liǎng jìn yuàn luò， gè dài xī piān yuàn， jù yòu diǎn xíng de qīng dài jiàn zhù fēng gé。 yuàn luò kuān chǎng、 fáng wū gāo dà， hěn yòu qì pài。 zhí dé zhù yì de shì píng mén huì huà、 mén dào bì huà、 tiān huā bǎn jí tuó tóu liáng tú 'àn dū yǔ wǔ shù yòu guān。 píng mén shàng huì yòu liàn wǔ tú， mén dào bì huà dōng cè wèimín jiān chuán shuō gù shì《 liú hǎi xì jīn chán》， liú hǎi qǔ zuò zī qǐ pū zhuàng， wǔ shù dòng zuò bī zhēn。 xī cè wéi《 xíng sēng tú》。
　　《 dài shì jiā pǔ》 gòng fēn sì cè， shǐ zuǎn yú qīng yōng zhèng liù nián。 yóu yìn yòu hóng sè biǎo gé de bái mián zhǐ zhuāng dìng 'ér chéng。 gāo 44 lí mǐ， kuān 26.5 lí mǐ。 měi yè fēn 3 gé， jì 15 xíng。 zhōngfèng yòu“ dài shì jiā pǔ” zì yàng。。
　　 dì shí：
　　 xīng fàn sì
　　 lǐ yóu： duì dà jiā yě xǔ bǐ jiào mò shēng de míng cí。 suī rán xiàn zài qí xiàn hái méi yòu zuò wéi lǚ yóu qū zhòng diǎn tuī guǎng， dàn xiàn zài yǐ jīng zuò wèiguó bǎo jí wén wù。 2006 nián yǔ qú jiā dà yuàn tóng shí liè wéi dì liù pī guó jiā jí zhòng diǎn bǎo hù dān wèi， jì qiáo jiā dà yuàn dì 'èr pī guó jiā jí bǎo hù dān wèi。 tóng shí yě shì běn xiàn zuì zǎo de sì miào， zhǐ shì zuò wéi lǚ yóu hái yòu kāi fā。
　　 dì zhǐ： qí xiàn dōng guān zhèn dōng guān zhōng xué xiào yuán nèi。
　　 xīng fàn sì　 xiàn cún dōng guān zhōng xué xiào nèi。 shǐ jiàn yú sòng tiān shèng sān nián（ 1025）， yuán zhǐ dōng guān zhèn xī guǎn cūn， yú qīng kāng xī 'èr shí liù nián（ 1687） qiān yí jīn zhǐ， liú cún dà xióng bǎo diàn， sù xiàng zài wén gé bèi huǐ。 shì qí xiàn bǎo cún zuì zǎo de yī zuò sì miào。 2004 nián liè wéi shān xī shěng zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi， yú 2006 nián liè rù dì liù pī guó jiā jí zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi。 mù qián zài dōng guān zhōng xué xiào yuán nèi。 qí xiàn dōng guān zhōng xué chuàng bàn yú 1958 nián， shì shān xī shěng jiào yù tīng mìng míng de“ shān xī shěng dé yù shì fàn xué xiào”、“ shān xī shěng wén míng xué xiào”、“ quán shěng shí jiā nóng cūn zhōng xué xiào”， shān xī shěng zhòng diǎn nóng cūn gāo jí zhōng xué。 rú jīn xīng fàn sì xiū jiù rú jiù， yuán zhī yuán wèi de gǔ jiàn zhù wéi dōng guān zhōng xué zēng tiān liǎo gǔ pǔ、 diǎn yǎ de dà yǎ zhī qì， sì nèi de gè zhǒng shū jí gōng xué shēng men zài yè yú shí jiān yuè dú gè fāng miàn de zhī shí。
　　 qí tā tuī jiàn：
　　 jìn shāng biāo jú
　　 jìn shāng biāo jú bó wù guǎn wèi yú qú jiā dà yuàn yǐ xī 30 mǐ， shì qú běn qiáo gù jū ___ jiǔ rú táng jiù zhǐ， zhàn dì miàn jī yuē 500 píng fāng mǐ， qí jiàn zhù jié gòu jīng zhì， diāo liáng huà dòng， qì shì huī hóng， gāi guǎn nèi róng fēn wéi wǔ dà xì liè：（ 1） biāo jú de xíng chéng yǔ fā zhǎn。（ 2） jìn shāng zhù míng biāo jú。（ 3） biāo xíng hángguī。（ 4） biāo shī chuán qí yì shì。（ 5） xīn yì quán de xíng chéng yǔ fā zhǎn。 gāi guǎn chén liè cǎi yòng wén zì、 tú piàn hé shí wù xiāng jié hé de fāng shì， jiāng jìn shāng biāo jú de lì shǐ chéng xiàn zài yóu kè miàn qián。 guó qìng qī tóng， jiāng yóu dài shì xīn yì quán dì liù dài chuán rén cáo jì zhí yǔ zhòng xīn yì quán chuán rén jìn xíng jì zǔ yǔ shòu tú yí shì， bìng jìn xíng xīn yì quán shù biǎo yǎn， xiāng · xìn zhè duì xīn yì quán zhè yī mín jiān wǔ shù de fā yáng guāng dàjiàng qǐ dào jī jí zuò yòng。
　　 zhū suàn bó wù guǎn
　　 zhū suàn bó wù guǎn wèi yú qí xiàn gǔ chéng dōng dà jiē yuán qú jiā jīng lǐ yuàn de zhù yuàn nèi， jiào xì tǒng dì xiàng yóu rén zhǎn xiàn liǎo mù qián zhēng jí shōu cáng bù fēn zhū suàn zī liào hé jìn qiān zhǒng gè shì gè yàng de suàn jù， jiē shì liǎo zuò wéi jìn shāng wén huà jīng suǐ zhū suàn de bó dà hé jīng shēn。 guǎn nèi chén liè zhe gǔ dài yuán shǐ de suàn jù mó xíng hé gè gè shí qī de suàn pán， yòu yuǎn gǔ jié shéng jì shì、 chūn qiū suàn chóu、 gǔ suàn shū《 shù shù jì yí》 zhōng jì lù de shí sì zhǒng suàn fǎ suàn jù； qí zhōng zuì cháng de 6 mǐ， zuì xiǎo de jǐn 1 lí mǐ； hái yòu jiào quán miàn jiè shào zhū suàn suàn fǎ、 suàn lǐ de gǔ dài shū jí， shì quán guó mù qián guī mó zuì dà de yī jiā zhuān mén shōu cáng、 yán jiū、 hóng yáng zhū suàn wén huà de bó wù guǎn。
　　 wǒ guó shǒu jiā gè rén suàn pán bó wù guǎn zài shān xī qí xiàn liàng xiāng， gāi guǎn shì zhǎn yǐ lái， yǐ chéng wéi jìn shí qī， jìn shāng céng huì tōng tiān xià， cái xióng sì hǎi， suàn pán shì dāng nián gè dà piào hào， shāng hào zhōng de bì bèi zhī wù。 wéi suàn pán shōu cáng tí gōng liǎo hěn hǎo de jī huì， zhè lǐ huì jí liǎo gǔ jīn zhōng wài yī qiān duō jiàn suàn pán， xíng zhuàng gè yì， zhì dì zé cóng rì cháng de tóng、 mù、 dào jīn、 yín、 mǎ nǎo děng。 ér suàn pán zhè yī zhōng guó gǔ dài tè yòu de yùn suàn gōng jù zài diàn nǎo rú cǐ fā dá de jīn tiān， réng hái zài zhōng nèi wài gāo kē jì lǐng yù guǎng fàn shǐ yòng。 shì hěn shǎo yòu rén zhī dào de。 rú zhū suàn wèiwǒ guó dì yī kē yuán zǐ dàn bào zhà zuò jì suàn。 měi guó rén zhì jīn chū zài yī xiē gāo kē jì lǐng yù zuò jì suàn， yuán yīn shì suàn pán bù huì rǎn shàng bìng dú děng。 zhè xiē dū ràng cān guān zhě jīng tàn bù yǐ。 shuāng yú zhuāng shì mù zhì suàn pán， shì gōng duì zhàng shí yòng de。
　　 qí xiàn zǐ jīn shān zì rán bǎo hù qū
　　 zǐ jīn sì wèi yú qí xiàn lái yuǎn zhèn nán fēng gōu， qí xiàn 、 yú shè xiàn、 wǔ xiāng xiàn sān xiàn jiāo huì chù， jù qí xiàn chéng wǔ shí yú gōng lǐ， hǎi bá 1765.6 mǐ， shì qí xiàn zì rán bǎo hù qū， yě shì shān xī zhōng bù shàng wèi kāi fā de yī dà shèng jǐng。 zhè lǐ yī nián sì jì fēng jǐng xiù lì， měi jǐng rú huà， zhí wù mào mì， sōng bǎi cháng qīng， zǐ qì liáo rào， qiū hè zhēng róng， fēng guāng xióng qí， cháng nián zhèn yǔ lín shān。
　　 zǐ jīn shān fēng guāng yōu jìng， céng liàn dié cuì， lǜ shù chéng yìn， huā xiāng niǎo yǔ， shān、 shí、 lín、 shuǐ、 miào、 dòng zǔ chéng yī fú lìng rén zàn tàn bù jué de měi lì huà juàn， gèng liú xià wú shù gè měi lì dòng rén de chuán shuō gù shì： yòu liáng shān bó de jiā xiāng liáng píng zhài cūn， yòu zhù yīng tái de jiā xiāng zhù jiā zhuāng cūn， xiāng chuán liáng shān bó yǔ zhù yīng tái de 'ài qíng gù shì jiù fā shēng zài zhè lǐ。 zǐ jīn shān shì yī zuò“ cáng zài shēn guī rén wèi shí” de míng shān， tā jì yòu“ huá shān zhī qí xiǎn”， yòu yòu“ é méi zhī shén yùn”。
　　 zǐ jīn shān dǐng yòu zǐ jīn sì， yuán míng bái lóng miào。 jù xiàn cún wán hǎo de 17 kuài bēi wén jìzǎi： cǐ miào zuì zǎo xiū jiàn yú míng cháo shén zōng wàn lì sì shí sì nián (1539 nián )， zhōng jiān wéi xiū bù xià shí jǐ cì， dōushì qí xiàn 、 yú shè、 wǔ xiāng sān xiàn gòng tóng xiū jiàn， yóu cǐ kě jiàn gāi miào zài rén men xīn zhōng de yǐng xiǎng。 měi nián de sì yuè 'èr shí bā rì shì zǐ jīn shān de miào huì， gǎn jí、 chàng xì、 gòngfèng、 qí yǔ dōushì dāng dì lǎo bǎi xìng měi nián de tóu děng dà shì， yī zhí yán xù dào wén huà dà gé mìng yīn wéi mǒu xiē yuán yīn tíng zhǐ huó dòng。 mù qián， zǐ jīn sì yǐ bèi shān xī shěng rén mín zhèng fǔ zōng jiào jú pī zhǔn wéi zhōng guó fó jiào huó dòng hé fǎ dào chǎng。
　　 sì xiàn nǎo zì rán bǎo hù qū
　　 shān xī shěng shěng jí zhòng diǎn zì rán bǎo hù qū， wèi yú qí xiàn dōng bù shān dì（ lái yuǎn zhèn、 yù kǒu xiāng）， dōng jīng 112º32ˊ38 ″ héng 112º40ˊ55″， běi wěi 37º4ˊ35″ héng 37º17ˊ10″， zǒng miàn jī 16000 gōng qǐng。 bǎo hù duì xiàng yòu jīn qián bào、 huáng yáng、 ài hǔ、 tiān rán cì shēng hùn jiāo lín。 zì rán bǎo hù qū de jiàn lì duì shān qū de zhí bèi huī fù、 tiān rán lín gēngxīn jí yě shēng dòng wù zī yuán de bǎo hù lì yòng yòu zhe bù kě gūliáng de zuò yòng。
　　 wèi yú shān xī zhōng bù de yú shè、 tài gǔ、 qí xiàn sān xiàn jiāo jiè chù yòu yī zuò dà shān， yīn zhàn zài fēng dǐng shàng néng kàn dào yú shè、 tài gǔ、 qí xiàn 、 wǔ xiāng sì xiàn de chéng guō， rén men chēng zhī wéi sì xiàn nǎo， guān míng biàn shì wù yún shān。 jù mín jiān chuán shuō， bā xiān zhī yī de zhāng guǒ lǎo céng zài cǐ shān xiū xíng yǎng dào， zhì jīn hái yòu guǒ lǎo 'āo、 guǒ lǎo dòng、 shuān lǘ zhuāng、 yǐn lǘ cáo děng yí jì。 guǒ lǎo fēng bèi kào sì xiàn nǎo， qián miàn shì qī bā shí mǐ gāo de jué bì， rén dào fēng dǐng wǎng xià kàn zhǐ jué dé tóuyūn mù huàn， shēn xīn piāo piāo。 zài fēng shàng yòu yī zuò yī zhàng duō gāo de sì jiǎo xíng shí tǎ， yóu sān kuài shí tóu diāo chéng de tǎ mào、 tǎ shēn xiāng dié 'ér chéng， qí shàng shí sōng bān bó， mó mó hú hú kě jiàn“ dà qí shí sān nián” zì yàng。 zài tǎ bù yuǎn chù， yòu yī shí cáo， cáo nèi shuǐ shēn chǐ yú， xiǎng bì shì yǐn lǘ cáo wú yí， chuán shuō bù lùn tiān hàn yǔ lào， cáo nèi de shuǐ bù yì bù kū， kě wèi bǎo cáo。
fēi wù zī wén huà yí chǎn
　　qí tài yāng gē
　　 yí chǎn jí bié： guó jiā。 yí chǎn lèi bié： chuán tǒng xì jù。
　　 qí tài yāng gē yuán yú nóng mín tián jiān láo zuò jí xīng yín chàng， hòu jiā rù wǔ dǎo， jiā rù gù shì qíng jié， zhú jiàn xiàng xì jù huà fā zhǎn 'ér xíng chéng yī zhǒng cuǐ càn de dì fāng xiǎo xì héng héng qí tài yāng gē。 míng dài zhèng tǒng nián jiān， jìn zhōng píng yuán yǐ liú hángdāng dì mín jiān yì rén kǒu chuán de yāng gē， zài lì shǐ biàn qiān zhōng， qí tài yāng gē yóu láo dòng rén mín hé mín jiān yì rén zǔ hé de bān shè xíng shì chuán chéng xià lái。 qīng dào guāng nián jiān， qí xiàn yǐ yòu“ tóng lè sh蔓 qí tài xǐ lè bān”“ qí tài dé wēi shè” děng zhū duō bān shè， mín guó nián jiān gèng shèn。 chuán chéng guò chéng zhōng， zhú jiàn xíng chéng liǎo yǐ qí xiàn 、 tài gǔ wéi zhōng xīn， fú shè dào wén shuǐ、 jiāo chéng、 xiào yì、 fén yáng、 yáng qū、 tài yuán nán jiāo、 qīng xú děng zhōu biān shí yú xiàn qū de dì fāng xiǎo xì。
　　 qí tài yāng gē shì jí yīnyuè、 wǔ dǎo、 chàng、 niàn（ dào bái）、 zuò（ biǎo yǎn）、 dǎ（ wǔ yāng gē） yú yī tǐ， bìng yǐ chàng wéi zhù de zōng hé yì shù。 huò yī jù yī qū， huò yī jù duō qū， qǔdiào yōu měi dòng tīng， yǔ yán shēng dòng huó pō， nèi róng zhù yào fǎn yìng qí xiàn 、 tài gǔ xiàn jí jìn zhōng nóng mín de láo dòng、 ài qíng děng nóng cūn shēng huó， qíng jié jiǎn dān， chàng cí duō wéi pái bǐ jù shì， wǔ dǎo dòng zuò huó pō duō yàng。 biǎo yǎn zhì pǔ、 jiǎn yuē、 cū guǎng， hěn yòu shēng huó qì xī hé dì fāng tè sè， shēn shòu guǎng dà rén mín qún zhòng suǒ xǐ 'ài。
　　 qí tài yāng gē tōng sú yì dǒng、 xǐ wén lè jiàn， yīn lòu jiù jiǎn， yīn dì zhì yí。 jiǎn pǔ de biǎo yǎn xíng shì hé míng kuài de shì yìng xìng， duì xuān chuán dǎng de gè xiàng zhèng cè fǎ lìng， fā dòng qún zhòng、 jiào yù qún zhòng， fā zhǎn xiào yuán wén huà、 qǐ yè wén huà、 shè qū wén huà yòu zhe bù kě tì dài de shè huì jià zhí。 gèng shì yán jiū jìn shāng bù kě quē shǎo de lì shǐ sù cái。
　　 qí xiàn chéng zhào zhèn jiǎn zhǐ
　　 yí chǎn jí bié： shěng。 yí chǎn lèi bié： chuán tǒng shǒu gōng jì yì。
　　 qí xiàn chéng zhào zhèn de jiǎn zhǐ yì shù fā yuán yú gōng yuán qián 150 yú nián zuǒ yòu de hàn wén dì shí qī， yǐ wáng yǔn gù lǐ xiū shàn cūn zuì wéi zhù míng。 liǎng qiān duō nián lái， zhè duǒ shēn shēn zhí gēn yú bǎi xìng zhī zhōng de yì shù zhī huā jiǔ kāi bù shuāi， xíng chéng qí dú tè fēng gé， guǎng fàn yòng yú jié rì qìng diǎn、 hūn sàng jià qǔ、 shēng rì shòu dàn、 jì sì qí fú děng gè zhǒng mín jiān huó dòng， biǎo xiàn nèi róng pō wéi guǎng fàn， yòu biǎo xiàn shēng huó qíng qù de， yòu tǐ xiàn dào dé lǐ yí de， yòu guān yú chéng 'è yáng shàn de， yòu yù xìng fú jí xiáng de， yòu jì tuō měi hǎo xī wàng de， qí zhōng duō wéi jí xiáng zuò pǐn。 jìn nián lái yòu tuò zhǎn dào mín sú xì liè， zuò chū《 bǎi yè tú》、《 qiān lǐ sòng hán yī》、《 wǔ shí liù gè mín zú dà tuán jié》、《 shuǐ hǔ yī bǎi dān bā jiāng》 děng yī dà pī fǎn yìng shí dài jīng shén de yōu xiù zuò pǐn。
　　 dài shì xīn yì quán
　　 yí chǎn jí bié： shěng。 yí chǎn lèi bié： zá jì yǔ jìng jì
　　 dài shì xīn yì quán shì wǒ guó nèi jiā quán zhǒng zhī yī。 shì yī zhǒng bǎo shǒu、 shén mì、 wēi lì qiáng dà de quán shù。 zhì jīn wài rén nán kuī qí jìng。
　　 dài shì qǐ yuán： dài shì xīn yì quán fā yuán yú shān xī shěng jìn zhōng shì qí xiàn ， dài shì xīn yì quán shì xiān cún sān dà zhù míng nèi jiā quán（ tài jī， bā guà， xíng yì） xíng yì quán de bí zǔ。 nèi jiǎng jiū xīn yú yì hé， yì yǔ qì hé， qì yǔ lì hé，， wài jiǎng jiū yǎn yǔ shǒu hé， shǒu yǔ tuǐ hé， zhǒu yǔ kuà hé（ jí liù hé）。 gù rén yòu chēng dài shì xīn yì quán wéi xīn yì liù hé quán。
　　 dài shì xīn yì quán chuàng shǐ rén míng dài lóng bāng， zì yòu 'àihào wǔ shù， hòu dé cáo jì wǔ xiān shēng chuán shòu gǔ xīn yì quán， fù shān xiān shēng chuán shòu nèi gōng xīn fǎ（ xiǎo zhōu tiān gōng）， jié hé gè zhǒng wǔ shù（ táng láng， bā guà děng） chuàng dài shì xīn yì quán。 wǔ shù jiè jiāng tā zūn wéi xīn yì quán de kāi shān bí zǔ。
　　 dài shì xīn yì quán shì“ tuō qiāng wéi quán”， yì wéi cóng qiāng fǎ zhōng lǐng wù chū lái de quán shù。 xiāng chuán wéi yuè fēi chù xí dé。“ qiāng tiǎo yī tiáo xiàn”。 gù xí liàn cǐ quán shí yě shì zǒu zhí xiàn wǎng fù。 dài shì xīn yì quán zhù zhāng hòu fā xiān zhì， qiǎng zhàn zhōng mén。 quán pǔ shuō：“ shì rén rú hāo cǎo， dǎ rén rú zǒu lù。”“ liàn quán shí wú rén sì yòu rén， jiāo shǒu shí yòu rén sì wú rén”。 zài jiāo shǒu shí， zé yào qiú“ yù dí yóu rú huǒ shāo shēn， yìng dǎ yìng jìn wú zhē lán”，“ quán dǎ sān jié bù jiàn xíng， rú jiàn xíng yǐng bùwèi néng”，“ qǐ rú fēng， luò rú jiàn， dǎ dǎo hái xián màn”。 dài shì xīn yì quán cóng chuàng shǐ hòu zhǐ chuán jiā rén， jí shǎo chuán wài rén。（ ǒu yòu chuán xiāng qīn、 wài qī， lǐ luò néng shì wéi yī de lì wài）， yī yīn cǐ gōng bù chū zé yǐ， yī chū shǒu fēi sǐ jì cán， qí xiàn yòu sú yǔ：“ tài jí shí nián bù chū mén， xīn yì yī nián dǎ sǐ rén”； èr yīn dài jiā hòu rén jī běn kào bǎo biāo hù yuàn， xí wǔ chī fàn。 gù jí shǐ yòu chuán， yì shì pí máo。 xiàn hé běi xíng yì quán chuán rén lǐ luò néng， dāng chū qiú dài lóng bāng shōu wéi dì zǐ， bù yǔn。 lǐ suì zài dài jiā fù jìn mǎi kuài cài dì， rì rì wǎng dài jiā miǎn fèi sòng cài。 zhōng yú gǎn dòng dài mǔ， suì chuán gōng yǔ lǐ。 rán dài jiā shēn fǎ， xīn fǎ jiē wèi chuán shòu， shǒu fǎ yě zhǐ chuán shòu liǎo měi zhāo měi shì de yī bàn， dài shì de jīng huá wán quán méi yòu xiè lù。 zhè yě shì xiàn zài wàizhuàn de xíng yì quán wèihé yǔ dài shì zhāo shì míng chēng xiāng tóng， dàn tào lù jié rán bù tóng de yuán gù。
　　 yīn cǐ quán wēi lì shèn dà， gù dài shì chuán rén hěn shǎo yǔ rén bǐ shǒu。 jí shǐ liàn gōng yě zài sì xià wú rén， huò zhě shēn yè shí dú liàn。 qí xiàn yòu sú yǔ：“ zhǐ jiàn dài jiā quán dǎ rén， bù jiàn dài jiā rén liàn quán。”
　　 qí xiàn bā yīn huì
　　 yí chǎn jí bié： shěng。 yí chǎn lèi bié： mín jiān yīnyuè。
　　 bā yīn huì shì mín jiān zǔ zhì de yīnyuè bān zǐ， yǐ suǒ nà wéi zhù， zhù yào yòng yú hūn sàng lǐ yí， yòu kě fēn wéi cū lè、 xì lè、 liǎng zhī suǒ nà jiā gǔ chāi de chēng“ cū lè”。 xiǎo suǒ nà zuò zhù lè， shēng、 guǎn、 hú hū wéi hé lè de chēng wéi“ xì lè”。 bù lùn shì cū lè huò shì xì lè， jūn yòu míng xiǎn de běi fāng mín zú fēng gé， jī yuè 'áng yáng， cū guǎng háo fàng， gěi rén yǐ zhèn fèn gǎn。 cóng míng dài yǐ lái， cóng shì yǎn zòu de yuèhù dì wèi dī xià， wéi rén suǒ bǐ shì。 qí xiàn chēng wéi“ wáng bā gē dá”， xí qí yì zhě jí wéi xī shǎo， yì rén zhī míng bù jiàn jīngzhuàn， yòu zé yǐ chuò hào huò xiǎo míng liú shì。 qīng mò， qí xiàn yuèshǒu dà duō shī chéng gāo sān máng， ròu 'ér， wáng bǎo 'ér děng yuèshī， yǎn zòu bān yì rén sàn jū gè cūn， yóu lìn pū qiān xiàn pìn yòng， yòu shì zé jù。 yī jiǔ sān líng nián， xiàn nèi lián xì diǎn zhù yào yòu liáng cūn， dōng liù zhī、 xī yáng yǔ、 fēng gù、 jiǎ lìng、 xī jiàn 'ān、 xī liù zhī děng dì， zhù yào yì rén liáng cūn yòu huí dà tóu， dōng liù zhī yòu 'èr tū、 mù lín、 xī yáng yǔ yòu 'èr dàn， chéng běi guān mǎn táng、 mǎn shòu、 hēi mù tàn、 èr gē jié děng， yì rén shēng huó qīng kǔ， měi zài chūn jié qī jiān jié huǒ“ guō jiē”， zǒu jiē chuàn xiàng， dēng mén rù hù xiàn yì， tǎo dé yī xiē zhēng shí huò qián cái， yǐ bǔ bù zú。
　　 xīn zhōng guó jiàn lì hòu， hūn shì yí shì zhōng fèi chú jiào yíng xí sú， chuī zòu yì huò miǎn， cóng yì zhě yù xī， yī jiǔ liù 'èr nián chūn jié wén yì huì yǎn qī jiān， tè yāo chuī zòu yì dēng tái biǎo yǎn， yǐ 'èr xiā zǐ wéi shǒu de nán zuǒ bān， yǐ lǐ sì yuán wéi shǒu de dōng liù zhī bān， yǐ liú lín bǎo wéi shǒu de fēng gù bān， yǐ jí chéng nán lè bān， lún fān yǎn zòu， gè zhēn qí miào。
　　 bā shí nián dài yǐ lái。 bā yīn huì yòu làn yòng yú sāngshì。 dàn shú zhī gǔ diào zhě yǐ bù duō。 yī jiǔ bā qī nián， xiàn wén huà guǎn zhǐ dìng zhuān rén cóng lǎo yì rén liú lín bǎo chù wā jué zhěng lǐ chū bù fēn qǔpǔ， yǐ nèi bù zī liào xíng shì yìn xíng。
　　 qí xiàn xiǎo mó xiāng yóu
　　 yí chǎn jí bié： shěng。 yí chǎn lèi bié： chuán tǒng shǒu gōng jì yì
　　 qí xiàn xiǎo mó xiāng yóu shì wǒ guó tè yòu de yī zhǒng zhì yóu fāng fǎ， fāng fǎ wéi： jiāng 90 dù shuǐ jiā rù dào mó suì de zhī má jiàng zhōng， shǐ qí fēi yóu wù zhì xī shōu péng zhàng， qí zhōng yóu zhī bèi jǐ chū。 zhè zhǒng fāng fǎ zài wǒ guó yòu qiān yú nián lì shǐ， dàn cóng chǎo、 dǎ mó、 mó suì dào duì shuǐ děng huán jié dū píng jīng yàn cāo zuò， yào yòu yī dìng de shǒu gōng jì shù， qí jì shù hán liàng jué dìng chū yóu liàng hé xiāng wèi dà xiǎo， ér qiě yī bān gōng rén měi tiān zhǐ néng zhì yóu 100 jīn zuǒ yòu。 yīn wéi shè bèi jiǎn dān， bù néng wán quán fú hé gōng yì shàng de yào qiú， yīn cǐ shè bèi xiàolǜ yě dī。
　　 zhī má yóu zhōng hán bù zào huà wù bǐ jiào duō， yī bān dá 0.9% zhì 1.7%， qí zhōng zuì zhòng yào de wù zhì shì zhī má fēn sù。 zhī má fēn sù zài gāo wēn xià néng shuǐ jiě wéi zhī má fēn。 zhī má fēn yòu tè shū de xiāng wèi， ér yā zhà cuì qǔ de zhī má yóu yóu yú zhī má fēn méi yòu gāo wēn shuǐ jiě 'ér bèi pò huài， bù néng xíng chéng zhī má fēn， gù jī běn méi yòu xiāng wèi。 yīn cǐ， tóng yàng yǐ zhī má wéi yuán liào yā zhà yóu chēng wéi zhī má yóu， ér shuǐ dài yóu zhì zuò de chēng wéi xiǎo mó xiāng yóu， xiǎo mó xiāng yóu de xiāng wèi néng cù jìn rén men de shí yù， yòu lì yú shí wù de xiāo huà hé xī shōu。
　　 xiǎo yì bèi tiě gùn
　　 yí chǎn jí bié： shěng。 yí chǎn lèi bié： mín jiān wén xué。
　　 xiǎo yì tiě gùn、 bèi gùn shì yī xiàng chuán tǒng de mín jiān shè huǒ biǎo yǎn yì shù， tā xīng shǐ yú míng mò qīng chū， jù jīn yǐ yòu sì bǎi duō nián de lì shǐ。 mín guó chū qī， xiǎo yì cūn jiù yǐ gǔ miào zuò luò huàfēn wéi liù gè shè， rú“ niàn niàn miào”、“ sān guān miào” děng。 měi gè shè yòu yī dào sān zǔ tiě gùn， èr shí duō gēn bèi gùn。 dào xiàn zài， xiǎo yì cūn tiě gùn hái yòu liù zǔ， měi gè xiǎo zǔ yòu yī zǔ tiě gùn。 bèi gùn měi gè xiǎo zǔ shù liàng bù děng， zǒng gòng yuē yòu sì shí duō gēn。
　　 xiǎo yì tiě gùn、 bèi gùn chū sè dì yùn yòng chuán tǒng gōng yì hé jì néng， zhù zhòng xiǎo hái hé dà rén zhī jiān de pèi hé， měi zǔ dān yuán zhī jiān de pèi hé， biǎo yǎn zhě zhěng tǐ yǔ gǔ lè zhī jiān de pèi hé。 bèi gùn xià miàn de rén bù fá jiáo jiàn， mài“ bā” zì bù， bèi lì diān dòng， dài dòng shàng miàn xiǎo hái zǐ jìn xíng zuǒ yòu yáo bǎi， xíng chéng zhěng tǐ xíng xiàng， biǎo yǎn shí shuāng xíng huò duō xíng chuān chā， zài jiā shàng tuǐ jiǎo yòu gōng de yì rén hái bù shí jìn xíng“ huá xíng” biǎo yǎn， shàshì hǎo kàn。 tiě gùn wéi měi zǔ shàng miàn yòu sān gè xiǎo hái zǐ， jūn shì yǎn yī tái chuán tǒng jù mù， rú“ tiě gōng yuán”、“ sān jiě xià fán” děng， shàng miàn de xiǎo hái bǎi dòng shuāng xiù， xià miàn tái de rén jìn xíng jiān bǎng tái gān， yī lǜ mài“ rén” zì bù， tái zuǒ jiān， mài yòu tuǐ， tái yòu jiān， mài zuǒ tuǐ， qián sì rén mài zuǒ tuǐ， hòu sì rén mài yòu tuǐ， suí zhe gǔ lè qì de jié zòu téng nuó xíng zǒu， tiě gùn shàng xià diān dòng， zuǒ yòu yáo bǎi， zài jiā shàng tái tiě gùn de rén jiān shàng yī diǎn gān de yì shù biǎo xiàn。 yùn wèi shèn jiā。 zài jiā bèi gùn jūn yún chuān chā zài měi zǔ tiě gùn de rén jiān shàng yī diǎn gān de yì shù biǎo xiàn。 yùn wèi shèn jiā。 zài jiā bèi gùn jūn yún chuān chā zài měi zǔ tiě gùn zhī jiān， gǔ lè qí míng、 luó gǔ xuān tiān， chǎng miàn shí fēn zhuàng guān， jí jù dì fāng tè sè。 xiǎo yì tiě gùn、 bèi gùn duō cì dài biǎo qí xiàn 、 jìn zhōng shì、 shān xī shěng cān jiā quán guó dà xíng qìng diǎn huó dòng zhǎn yǎn， bó dé liǎo běi jīng、 hé nán、 huá dōng wǔ shěng shì děng dì jí wài guó yǒu rén de wén xué hècǎi， shì běi fāng shè huǒ de yī duǒ xuàn lì qí pā。２００６ nián rù xuǎn shān xī shěng shǒu pī fēi wù zhì wén huà yí chǎn míng lù。
　　
　　 qí chéng ní rén
　　 yí chǎn jí bié： shì。 yí chǎn lèi bié： mín jiān shǒu gōng jì yì
　　 qí chéng ní rén qǐ yuán yú qīng dài， jù jīn yòu yī bǎi duō nián de lì shǐ， dào liǎo qīng mò， qí chéng ní rén de jì shù shuǐ píng yǐ fēi cháng chéng shú， zuò fǎ dá dào xiāng dāng wán měi de jìng jiè。 qí chéng ní rén fā xiáng dì wèi yú jìn zhōng shì qí xiàn xī liù zhī xiāng qí chéng cūn， qí xiàn xī liù zhī xiāng xī nán fāng xiàng， jù xiàn chéng yuē 4 gōng lǐ。
　　 shè chéng rén shì lù 'ér kě wèi qí chéng ní rén shǐ zǔ， tā de ní rén shén qíng bī zhēn， rén men chēng tā wéi“ rén rén lù 'ér”。 zài dōng xián jì jié，“ rén rén lù 'ér” máng bù guò lái shí jiù huì bǎ jiē fāng zhāo lái bāng máng。 jiǔ 'ér jiǔ zhī， qí chéng chéng liǎo“ jiā jiā shàn sù、 hù hù huì cǎi”， měi féng guò nián miào huì， qí chéng rén bǎ zì jǐ de ní rén ná dào jiāo chéng、 wén shuǐ、 wǔ xiāng、 qīng xú、 tài gǔ děng dì jiào mài。 guō bǎo fú、 zhāng jìn wén lǎo yì rén jiù shì qí chéng ní rén de chuán rén。 qí chéng ní rén yǐ 'ér tóng wán jù wéi zhù， ér qiě hái shì mín sú fēng qíng de zài tǐ， zài zhì zuò shàng yòu“ cū huò” hé“ xì huò” zhī fēn。“ cū huò” shì yòng mújù shēng chǎn，“ xì huò” shì yǐ shǒu niē wéi zhù de fāng fǎ lái zhì zuò， zuò pǐn duō yàng， yòu rén wù、 fēi qín zǒu shòu， zuò gōng jīng měi， tè bié zài zhuósè shàng fǔ yǐ dàn qīng， jì yì dú tè kǎo jiū。
　　 qí chéng ní rén dú tè de yì shù shǒu fǎ yùn cáng zhe fēng fù de yì shù sù zhì， yì shù chū zì mín jiān， mín jiān yì rén yòng shuāng shǒu fù yú zhè yī tuán tuán ní tǔ xiān huó de shēng mìng， ràng tā yī dài dài chuán chéng xià lái。 tā yǐ jí xiáng de yù yì、 xǐ qìng de xíng xiàng、 rè liè de sè cǎi， zài rén men xīn zhōng liú xià měi hǎo de huí yì。
　　 chéng zhào zhèn jiǎn zhǐ
　　 yí chǎn jí bié： shì。 yí chǎn lèi bié： mín jiān shǒu gōng jì yì
　　 qí xiàn chéng zhào zhèn de jiǎn zhǐ yì shù fā yuán yú gōng yuán qián 150 yú nián zuǒ yòu de hàn wén dì shí qī， yǐ wáng yǔn gù lǐ xiū shàn cūn zuì wéi zhù míng。 liǎng qiān duō nián lái， zhè duǒ shēn shēn zhí gēn yú bǎi xìng zhī zhōng de yì shù zhī huā jiǔ kāi bù shuāi， xíng chéng qí dú tè fēng gé， guǎng fàn yòng yú jié rì qìng diǎn、 hūn sàng jià qǔ、 shēng rì shòu dàn、 jì sì qí fú děng gè zhǒng mín jiān huó dòng， biǎo xiàn nèi róng pō wéi guǎng fàn， yòu biǎo xiàn shēng huó qíng qù de， yòu tǐ xiàn dào dé lǐ yí de， yòu guān yú chéng 'è yáng shàn de， yòu yù xìng fú jí xiáng de， yòu jì tuō měi hǎo xī wàng de， qí zhōng duō wéi jí xiáng zuò pǐn。 jìn nián lái yòu tuò zhǎn dào mín sú xì liè， zuò chū《 bǎi yè tú》、《 qiān lǐ sòng hán yī》、《 wǔ shí liù gè mín zú dà tuán jié》、《 shuǐ hǔ yī bǎi dān bā jiāng》 děng yī dà pī fǎn yìng shí dài jīng shén de yōu xiù zuò pǐn。
　　 wēn qū wǔ yāng gē
　　 yí chǎn jí bié： shì。 yí chǎn lèi bié： xìqǔ
　　 wǔ yāng gē shǐ yú míng dài wàn lì nián jiān， cūn rén hè cháo fèng xué dé jīng zhàn de quán shù， bìng bǎ wǔ gōng róng yú wǔ dǎo chéng shì zhōng， zài jiā shè wǔ guǎn jiào tú。 qīng jiā qìng nián jiān， wǔ yāng gē zhú bù xiàng wǔ tái huà fā zhǎn。 dào guāng nián jiān，“ tóng lè shè” zhèng shì shàng yǎn《 qīng fēng lǐng》 děng shí jǐ gè jù mù。 xīn zhōng guó jiàn lì hòu， wēn qū chéng lì liǎo“ láo dòng rén mín jù lè bù”， shàng yǎn liǎo wǔ yāng gē《 bái shuǐ tān》 děng shí jǐ gè jù mù。
　　 qí xiàn wēn qū wǔ yāng gē shì zài qí tài yāng gē xiàng xì jù huà fā zhǎn zhōng pài shēng chū lái de yī duǒ dú jù tè sè de xiǎo huā。 tā jì bù shǔ yú bāng zǐ xì， yě bù xiàng yāng gē jù， ér shì qí tài yāng gē hé wǔ gōng quán shù yòu jī jié hé de yī gè yì shù pǐn zhǒng。 tā zhù yào de biǎo yǎn shǒu duàn shì wǔ dǎ。 qí jù mù dà dū shì qǔ cái yú wǒ guó gǔ diǎn míng zhù《 shuǐhǔzhuàn》 de wǔ xì， yóu yì rén zì biān zì yǎn， zhuólì gē sòng wǒ guó gǔ dài jiàn yì yǒng wéi、 wèimín chú hài de yīng xióng rén wù。
　　 wǔ yāng gē de zhù yào dài biǎo jù mù yòu：《 chī guā》、《 mài yì》、《 cuì yún lóu》、《 shén zhōu huì》、《 hào tiān guān》、《 mù lán cóng jūn》 děng。 wǔ yāng gē chú liǎo yǐ wǔ dǎ wéi zhù wài， hái yòu yǐ xià jǐ gè tè diǎn： l. biǎo yǎn wǔ dǎ shí shì shí dǎ shí， bù cǎi yòng xìqǔ wǔ dǎ zhōng xū nǐ de chéng shì tào zǐ， zhǐ yòu jīng guò yán gé wǔ shù xùn liàn de rén， cái néng dēng tái biǎo yǎn。 2. yòu de jù mù quán jù méi yòu yī jù chàng qiāng， quán bù shì niàn bái。 yòu de jù mù zhǐ chū xiàn shǎo liàng chàng qiāng， shì cǎi yòng qí tài yāng gē de qǔdiào shāo jiā gǎi gé jìn xíng yǎn chàng de。 3. wǔ dǎcháng miàn de yīnyuè bàn zòu shì cǎi yòng zhōng lù bāng zǐ de luó gǔ jīng， rú“ sì gǔ tóu”、“ wǔ chuí zǐ”、“ qī chuí zǐ”、“ luàn jiā jù” děng。 4. liǎn pǔ jìn sì zhōng lù bāng zǐ， fú zhuāng quán bù“ xiǎo dǎ bàn”， bù chuān kuī jiá。 5. wǔ dǎ dào jù quán bù shì zhēn dāo zhēn qiāng， bù shǐ yòng xìqǔ zhōng zhì zuò de dào jù。
　　 qí xiàn dì yī pī fēi wù zhì wén huà yí chǎn míng lù
　　1、 qí tài yāng gē（ qí xiàn wén huà guǎn）
　　2、 dài shì xīn yì quán（ qí xiàn dài shì xīn yì quán xié huì）
　　3、 xiǎo yì bèi tái gùn（ dōng guān zhèn xiǎo yì cūn wěi）
　　4、 chéng zhào jiǎn zhǐ（ chéng zhào zhèn zhèng fǔ）
　　5、 wēn qū wǔ yāng gē（ gǔ xiàn zhèn wēn qū cūn）
　　6、 xiǎo mó xiāng yóu shǒu gōng jì yì（ gù chūn xiāng yóu chǎng）
　　7、 qí chéng ní rén（ xī liù zhī xiāng qí chéng cūn）
　　8、 qí xiàn bā yīn huì（ fàn qīng shān chuī zòu bān）
　　9、 qí xiàn mín jū jiàn zhù wén huà（ qí xiàn wén huà yì shù zhōng xīn）
　　10、 qí xiàn bǎn huà（ qí xiàn wén huà yì shù zhōng xīn）
　　 zhù： 1： fēi wù zhì wén huà zī liào zhù yào lái yuán“ zhōng guó fēi wù zhì wén huà yí chǎn míng lù shù jù kù”、“ shān xī shěng fēi wù zhì wén huà yí chǎn míng lù shù jù kù” děng。
　　2. yǐ shàng liè wéi shēn qǐng dān wèi wéi“ shān xī shěng qí xiàn ”。 zhí dé tí shì zài qí xiàn mín jiān wén huà zhōng guǎng fàn liú chuán de dì yī pī guó bǎo“ jìn jù” hé dì 'èr pī guó bǎo“ xīn yì quán”， suī rán shēn qǐng dān wèi bù shì qí xiàn ， dàn wén huà jūn lái yuán yú qí xiàn 。
　　3.“ qí tài yāng gē” wéi dì 'èr pī guó jiā jí fēi wù zī wén huà yí chǎn bǎo hù dān wèi。
yīngwénjièshì
  1. n.:  Qi County
xiàngguāncí
lín fén jiāo tōng gāo sù gōng lù yùn shū lǚ yóu shān xī lì shǐ jìn shāng
bó wù guǎn zhū suàn chá zhōng guó chá wén huà rén wù rén wén wén wù lì shǐ jiàn zhù
dì lǐ xiāng zhèn gōng fū xīn yì quán xíng yì quán wǔ shù yán yè gōng sī yán wù guǎn lǐ jú
gèng duō jiēguǒ ...
fēnlèixiángqíng
dōng guān zhèn gǔ xiàn zhèn jiǎ lìng zhèn chéng zhào zhèn lái yuǎn zhèn
xī liù zhī xiāng yù kǒu xiāng zhāo yú zhèn zhāo yú zhèn
qí xiàn jìn shāng wén huà bó wù guǎn héng héng qú jiā dà yuàn