shěng huì : zhōng guó >shān xī > tài yuán



xiǎnshìdìtú mùlù ·kuān kuò píng dì ◇ yòng wéi dì míng ·tài yuán tài yuán ·dì shì jiào gāo de kuān kuò píng dì ·lǚ yóu Travel ·lì shǐ yán gé History ·zì rán huán jìng Natural environment ·xíng zhèng qū huá Administrative Division ·wén huà yì shù Culture and Arts ·jīng jì fā zhǎn Economic Development ·shè huì shì yè Social ·fēng jǐng míng shèng Scenic ·yǒu hǎo chéng shì Sister Cities ·qí tā（ chéng shì hé dì qū） Other (cities and regions) ·bǎi kē cí diǎn Encyclopedia ·yīngwénjièshì ·fǎwénjièshì ·jìnyící ·xiàngguāncí ·bāo hán cí ·fēnlèixiángqíng ·gèngduōjiéguǒ... kuān kuò píng dì◇ yòng wéi dì míng 　　dì shì jiào gāo de kuān kuò píng dì◇ yòng wéi dì míng。 tài yuán tài yuán 　　zhōng guó shān xī shěng shěng huì。 wèi yú shěng zhōng bù , fén hé zòng guàn , miàn jī 3044 píng fāng gōng lǐ , rén kǒu 177 wàn。 shěng zhèng zhì、 jīng jì wén huà zhōng xīn , zuì dà de gōng yè chéng shì , yǐ yě jīn、 méi tàn、 huà gōng wéi zhù dì shì jiào gāo de kuān kuò píng dì 　　dì shì jiào gāo de kuān kuò píng dì。 hòu yòng wéi dì míng。《 shū · yǔ gòng》： “ jì xiū tài yuán ， zhì yú yuè yáng。 ” kǒng chuán：“ gāo píng yuē tài yuán ， jīn yǐ wéi jùn míng。” kǒng yíng dá shū：“ tài yuán ， yuán zhī dà zhě …… kǒng yǐ tài yuán dì gāo， gù yán gāo píng， qí dì gāo 'ér guǎng yě。” hàn sī mǎ xiāng rú《 shàng lín fù》：“ bù huò hóng zé， yán màn tài yuán 。” lǚ yóu Travel 太原 旅游 　　 tài yuán lǚ yóu tóu sù diàn huà： tài yuán lǚ yóu tóu sù diàn huà： 0351-4070511 　　 shān xī shěng lǚ yóu tóu sù diàn huà： 0351-7325012 　　 guó jiā lǚ yóu tóu sù diàn huà： 010-65275315 tài yuán zuì jiā lǚ yóu shí jiān： tài yuán shì de qì hóu shǔ nuǎn wēn dài dà lù xìng jì fēng qì hóu， nián píng jūn qì wēn yuē 9.3 ℃。 dōng jì qíng lǎng、 gān lěng； xià jì yán rè， rì wēn chā dà。 tài yuán chūn jì rì zhào qiáng liè， fēng hěn dà， qiě yóu yú dāng dì chǎn méi fēng fù， suǒ yǐ fēng zhōng cháng dài yòu hēi shā。 chūn xià shí jié dào zhè lǐ lǚ yóu， tài yáng jìng、 mào zǐ shì bì bù kě shǎo de。 dài yǐn xíng yǎn jìng de péng yǒu gèng yào tè bié dāng xīn。 měi nián 5 yī 10 yuè， shì qù tài yuán de zuì jiā lǚ yóu jì jié。 tài yuán mín sú jié qìng huó dòng： shān xī tài yuán guó jì mín jiān yì shù jié měi nián 9 yuè 　　 shǒu chuàng yú 1991 nián 9 yuè 21 rì， yǐ hòu měi gé yī nián zài tài yuán shì jǔ bàn yī cì， tóng shí hái yòu“ shān xī guó jì luó gǔ jié” jí“ shān xī duì wài yǒu hǎo jiāo liú zhōu” huó dòng。 　　 zài shǒu jiè shān xī tài yuán guó jì mín jiān yì shù jié jí guó jì luó gǔ jié kāi mù shì shàng， yǐ shù bǎi míng shēn chuān dà hóng gǔ zhuāng chóu fú de qīng nián nán nǚ wéi zhù de wēi fēng luó gǔ duì， qiāo xiǎng liǎo“ tiān xià dì yī gǔ”。 zhī hòu， shì wǔ lóng dēng de shèng dà duì wǔ， chì、 chéng、 huáng、 lǜ、 qīng、 lán、 zǐ、 hè bā tiáo cǎi lóng， dǒu chū bā miàn wēi fēng。 lái zì quán guó shí jǐ gè yì shù tuán tǐ de shàng qiān míng biǎo yǎn rén yuán huì jù zài tài yuán gǔ chéng， cǎi jīng piāo wǔ， gǔ lè qí míng， quán shì rén mín dū chén jìn zài jié rì de huān lè qì fēn zhōng。 　　 zài yì shù jié shàng， hái yòu lái zì 'é luó sī、 cháo xiān、 rì běn、 xīn jiā pō、 měnggǔ děng guó de mín jiān wén yì tuán tǐ， biǎo yǎn jīng cǎi de wài guó mín jiān wǔ dǎo， hái jǔ bàn měi shù、 huì huà、 jiǎn zhǐ、 diāo sù、 qǔyì、 zá jì、 mó shù、 fú shì děng wén huà zhǎn lǎn， lìng rén dà kāi yǎn jiè。 tài yuán tè bié tí xǐng：　 tài yuán gōng jiāo chē shì wú rén shòu piào， piào jià 1 yuán。 rú guǒ dòu liú shí jiān jiào cháng jiàn yì gòu mǎi ic kǎ chū xíng jiào fāng biàn。 　　 tài yuán shāng chǎng de guān mén shí jiān bǐ jiào zǎo， yī bān zài 7 diǎn zuǒ yòu。 　　 tài yuán měi shí： tài yuán de miàn shí zuì wèiyòu míng， pǐn zhǒng duō， lì shǐ jiǔ， zhì zuò fāng fǎ gè yì， jiāo tóu cài mǎ kǎo jiū。 chǎo yóu miàn、 lā miàn、 māo 'ěr duǒ、 cuō yú 'ér、 yóu miàn kǎo lǎo、 hóng miàn hú hú、 ròu sī chǎo tī jiān、 dāoxiāo miàn、 chǎo gē dá děng yīngyǒu jìn yòu， tè sè dú jù。 　　 chú miàn shí wài， dāng dì de fēng wèi shí pǐn shǒu tuī tè sè zǎo diǎn“ tài yuán tóu nǎo”（ bā zhēn tānɡ）， qí tā rú“ rèn yī lì” zhēng jiǎo、 tài gǔ bǐng、 liù wèi zhāi jiàng ròu、 wén xǐ zhǔ bǐng、 ruì chéng má piàn、 tài yuán yáng zá suì tānɡ、 guàn cháng、 gāo píng shāo dòu fǔ、 píng yáng pào pào gāo děng， dōushì zhí dé yī cháng de měi wèi。 　　 wèi yú tài yuán shì fǔ dōng jiē kǒu de shí pǐn yī tiáo jiē， shì pǐn cháng fēng wèi xiǎo chī de hǎo qù chù。 zài zhè tiáo jǐ bǎi mǐ cháng de jiē dào liǎng biān dōushì gǔ sè gǔ xiāng de fǎng gǔ jiàn zhù， biàn bù gè zhǒng fàn diàn、 jiǔ sì， yòu jiǎo zǐ guǎn、 liáng pí diàn、 shāo méi diàn děng。 wèi yú mǐ shì jiē shàng de xiǎo chī lín lǐ， yòu mào zhe rè qì de gè shì zī bǔ yù、 zhěng qí dì bǎi fàng zài liǔ téng lán zhōng de ròu jiā mó、 ròu jiā bǐng děng diǎn xīn， ràng rén yǎn chán。 zǎo chén， zài wèi yú qiáo tóu jiē de qīng hé yuán fàn diàn nǐ kě yǐ cháng dào dì dào de“ tóu nǎo”。 　　 xiǎo chī 　　“ sān dǎo shǒu” yìng miàn mó bō yú dāoxiāo miàn dòu fǔ nǎo dòu shā gāo jì shān má huā jiě zhōu yáng ròu pào mó jìn nán láo zāo jìn zhōng yóu gāo kǎn sān dāo lā miàn lǎo jìn zǐ má huā māo 'ěr duǒ mèng fēng bǐng miàn má piàn qiáo miàn guàn cháng shāo mài tài gǔ bǐng tài hòu yù shàn pào pào gāo tài yuán tóu nǎo wén xǐ zhǔ bǐng yáng zá huì yáng zá suì tānɡ yáng chéng ròu guàn ròu yáng quán piāo mǐn qū yìng zhōu niú yāo yóu hú jiǎo yóu miàn yóu zhà sǎn zǐ yóu miàn wō wō yú cì guàn cháng zhēn zhū yù zhū xuè guàn cháng 　　 tài yuán gòu wù： tài yuán shì nèi gòu wù zhōng xīn zhù yào fēn bù zài yíng zé dōng dà jiē、 wǔ yī lù、 jiě fàng nán lù、 jiàn shè nán lù、 kāi huà sì jiē děng qū yù， qí zhōng jì yòu lì shǐ yōu jiǔ de wǔ yī bǎi huò dà lóu、 tiān lóng dà shà； yòu yòu xīn xīng de huá yǔ gòu wù zhōng xīn、 yù huā yuán shāng shà、 guì dū bǎi huò； ruò shì xiǎng kàn kàn tài yuán de mín fēng mín sú， nǐ kě yǐ qù liǔ xiàng shāng pǐn jiē、 zhōng lóu jiē、 liǔ nán yè shì yī tiáo jiē。 zhè xiē dōushì tài yuán shì rén qì zuì wàng de dì qū， qí zhōng yóu yǐ liǔ xiàng hé qiáo tóu jiē zuì wéi fán huá， měi dào jié jiǎ rì， zhè lǐ cháng cháng shì rén mǎn wéi huàn。 　　 tài yuán de tǔ tè chǎn pǐn， yǐ fén jiǔ、 zhú yè qīng zuì wéi yòu míng。 cǐ wài， jì shān bǎn zǎo、 píng lù bǎi hé、 pú zhōu qīng shì、 yuán qū mí hóu táo、 qīng xú pú táo、 shàng dǎng“ dǎngshēn”、 wén shān duàn mǔ yàn、 gāo píng sī chóu、 píng yáng mù bǎn nián huà、 tuī guāng qī qì děng， jūn shǔ míng chǎn zhī liè。 　　 tài yuán jiāo tōng： wài bù jiāo tōng 　　 háng kōng 　　 tài yuán wǔ sù jī chǎng dì chù nán jiāo， jù shì qū 18 gōng lǐ zuǒ yòu。 yǔ běi jīng、 tiān jīn、 shàng hǎi、 chéng dū、 guì lín、 nán jīng、 shěn yáng、 xī 'ān děng quán guó gè zhù yào dà zhōng chéng shì dōuyòu zhí háng。 tài yuán shì nèi dào jī chǎng méi yòu gù dìng de mín háng bān chē， zuì xǐngshì de fāng fǎ jiù shì zì jǐ dǎ de qián wǎng， shì nèi dào jī chǎng dǎ chē yuē xū 30 fēn zhōng。 　　 tiě lù 　　 tài yuán shì jīng yuán、 shí tài liǎng tiě lù xiàn de zhōng duān hé tài jiāo xiàn de qǐ diǎn， lián jiē běi jīng、 shàng hǎi、 xī 'ān、 chéng dū、 bāo tóu děng shù shí gè dà、 zhōng chéng shì， tú jīng hé zhōng zhǐ zài tài yuán de kuài chē měi tiān yòu 20 duō liè。 　　 tài yuán huǒ chē zhàn wèi yú yíng zé dà jiē de zuì dōng biān， cóng shì qū chéng 1、 5、 21 děng xǔ duō gōng jiāo chē dōukě yǐ zhí dá huǒ chē zhàn。 huǒ chē shòu piào chù zài huǒ chē zhàn nán biān， lìng wài shì nèi hái yòu duō gè yù shòu piào chù， kě yǐ tōng guò diàn huà yù dìng de fāng shì ná dào chē piào（ shǒu xù fèi yī bān wéi 5 yuán）。 　　 gōng lù 　　 tài yuán dào jiù guān de“ tài jiù” gāo sù gōng lù shì shān xī shěng dì yī tiáo gāo sù lù， zhè tiáo lù cóng tài yuán wǔ sù kāi shǐ， jīng guò yú cì shì、 shòu yáng xiàn、 yáng quán shì、 píng dìng xiàn， yī zhí dào shān xī hé hé běi jiāo jiè de dì fāng héng jiù guān， chū jiù guān hòu， jiù hé shí jiā zhuāng dào běi jīng de gāo sù gōng lù xiāng lián。 zǒu zhè tiáo gāo sù， cóng tài yuán dào běi jīng zhǐ xū 5 gè duō xiǎo shí jiù kě dào dá（ chéng chē dì diǎn zài wèi yú yíng zé dà jiē dōng bù de shì cháng tú qì chē zhàn， chē fèi 120 yuán， zhōng diǎn zhàn shì běi jīng lì zé qiáo cháng tú qì chē zhàn）。 　　 tài yuán hé yuán píng zhī jiān yòu gāo sù gōng lù xiāng lián（ yuán tài gāo sù）， zhè tiáo gāo sù wéi cóng tài yuán dào wǔ tái shān de lǚ yóu zhě tí gōng liǎo bù shǎo de biàn lì。 zài tài yuán shì yíng zé dà jiē shàng de cháng tú qì chē zhàn yòu lǚ yóu bāo chē zhí tōng wǔ tái shān（ chē fèi 43 yuán）、 hún yuán xuán kōng sì hèyìng xiàn mù tǎ děng lǚ yóu jǐng diǎn。 zài diàn lì dà xiàmén wài yòu volvo zhí dá dà tóng， dà yuē 5 xiǎo shí kě dào， chē fèi 70 yuán（ hán yī fèn diǎn xīn）。 cǐ wài， tài yuán dào gǔ jiāo、 wén shuǐ děng dì yě yòu gāo sù gōng lù。 　　 cóng tài yuán cháng tú qì chē zhàn yòu chē zhí dá gǔ chéng píng yáo， chē chéng yuē 2 xiǎo shí， chē fèi 10 yuán shàng xià。 　　 shì nèi jiāo tōng 　　 gōng jiāo chē 　　 tài yuán shì dào lù kuān kuò， shì nèi jiāo tōng chàng tōng。 gè jǐng diǎn jiān de jiāo tōng yě hěn biàn lì， cóng huǒ chē zhàn qián guǎng chǎng shàng yòu dào jìn cí de gōng gòng qì chē 308 lù huò 804 lù， piào jià fēn bié wéi 1 yuán hé 2 yuán（ 308 zǒu jiù lù， 804 zǒu xīn lù）， mò bān chē shì xià wǔ 7： 30； hái kě yǐ zuò 308 zhōng bā（ sī rén chē）， piào jià 2 yuán。 　　 chū zū chē 　　 yǐ qián zài tài yuán jiē tóu suí chù kě jiàn de xiǎo miàn de xiàn zài yǐ jī běn jué jì， chū zū chē qǐ bù jià 7 yuán（ 3 gōng lǐ）， chāo chū 3 gōng lǐ hòu de jià gé wéi 1 yuán / gōng lǐ。 yè jiān qǐ bù jià wéi 7.8 yuán（ 3 gōng lǐ）， chāo chū 3 gōng lǐ hòu de jià gé wéi 1.2 yuán / gōng lǐ。 tài yuán shì qū de chū zū chē xíng zhù yào wéi xià lì、 fù kāng hé jié dá， yě yòu sāng tǎ nà hé hóng qí， zài jià wèi shàng gè zhǒng chū zū chē méi yòu chā bié。 　　 tài yuán zhù sù：　 tài yuán shì zuò wéi shěng huì chéng shì， tā de zhù sù yè shì bǐ jiào fā dá de， cóng jīng jì shí huì de lǚ guǎn zhāo dài suǒ dào háo huá shū shì de bīn guǎn fàn diàn yī yìng jù bèi， fú wù shè shī qí bèi， kě mǎn zú bù tóng xiāo fèi zhě de xū qiú。 　　 　　 wǔ lóng dà jiǔ diàn wèi yú tài yuán shì fǔ xī jiē zhōng duàn， zǒng jiàn zhù miàn jī wéi 2.8 wàn píng fāng mǐ， lóu tǐ gāo dá 31 céng， yōng yòu gè lèi kè fáng gòng 300 jiān tào。 zhōng yāng kōng diào、 wèi xīng diàn shì、 guó nèi wài zhí bá diàn huà yǐ jí qí tā fáng nèi shè shī yī yìng jù quán。 　　 shān xī dà jiǔ diàn shān xī shǒu jiā sì xīng jí háo huá xíng shè wài fàn diàn， dì chù tài yuán shì yíng zé dà jiē hé xīn jiàn nán lù jiāo huì chù， jiāo tōng fāng biàn。 fēi jī chǎng yòu zhuān chē jiē sòng yù dìng kè rén。 　　 tài píng yáng jiǔ diàn jí cān yǐn、 yú lè、 zhù sù、 lǚ yóu、 shāng wù wéi yī tǐ， yìng jiàn shè shī dá sān xīng jí xiàn dài huà dà xíng zōng hé jiǔ diàn。 yóu 11 céng zhù lóu jí pèi shǔ lóu zǔ hé 'ér chéng， yíng yè miàn jī dá 30000 píng fāng mǐ。 jiǔ diàn jiàn yòu 400 píng fāng mǐ de zǒng tǒng tào fáng 1 tào， háo huá shāng wù tào fáng 4 tào， biāo zhǔn tào fáng 12 tào， biāo zhǔn kè fáng 108 tào。 　　 tài yuán chú liǎo xīng jí gāo dàng jiǔ diàn wài hái yòu bù shòu yòu běn dì tè sè de lián jià bīn guǎn huò lǚ guǎn、 zhāo dài suǒ。 shōu fèi dī、 fú wù zhōu dào shì bēibāo zú de lǐ xiǎng xuǎn zé。 　　 tài yuán yú lè： tài yuán shì yòu xǔ duō dà zhōng xíng wǔ tīng、 gē tīng、 yú lè zǒng huì、 jiǔ bā děng yú lè chǎng suǒ， měi féng xiū xián shí guāng， rén lái rén wǎng。 dàn rú guǒ nǐ duì bǎo líng qiú、 bì qiú、 lěi qiú děng yǐ jīng wán nì liǎo， nà me， nǐ bù fáng qù dāng dì de jù yuàn huò qún zhòng xìng de yú lè chǎng suǒ（ rú gōng yuán děng dì） guān shǎng shān xī shěng de zhù míng dài biǎo jù zhǒng héng héng jìn jù， jí xuán lǜ wǎn zhuǎn liú chàng、 qǔdiào yōu měi de zhōng lù bāng zǐ； huò fēng gé duō biàn de nán lù bāng zǐ、 běi lù bāng zǐ、 shàng dǎng bāng zǐ， yuè 'ěr dòng tīng、 xiāng tǔ qì xī nóng yù de qí tài yāng gē。 　　 wèi zhì： tài yuán dì chù shān xī shěng fù bù， wèi yú dōng jīng 111°30 ′ zhì 113°09′ hé běi wěi 37°27′ zhì 38°25′ zhī jiān。 shì qū zuò luò yú hǎi bá 800 mǐ de fén hé hé gǔ píng yuán shàng。 tài xíng shān xióng jū yú dōng， lǚ liáng shān wēi zhì yú xī， yún zhōng、 xì zhōu 'èr shān hé bào yú běi， jìn zhōng píng yuán zhǎn bù yú nán， fén shuǐ zì běi xiàng nán zòng guàn quán jìng。 　　 miàn jī： zǒng miàn jī 6988 píng fāng fēn lǐ。 　　 rén kǒu： zǒng rén kǒu 300 wàn。 　　 xíng zhèng qū huàfēn： quán shì xiàn xiá yíng zé qū、 xìng huā lǐng qū、 wàn bólín qū、 xiǎo diàn qū、 jiān cǎo píng qū、 jìn yuán qū hé qīng xú xiàn、 lóu fán xiàn、 yáng qū xiàn、 gǔ jiāo shì shí gè qū（ xiàn、 shì）。 　　 　　 shān xī shěng huì tài yuán shì， shì yī zuò“ kòng dài shān hé， jù tiān xià zhī jiān bèi”，“ jīn sìsāi zhī yào chōng， kòng wǔ yuán zhī dū yì” de lì shǐ gǔ chéng。 tài yuán rén de xiān bèi cóng hěn zǎo de gǔ dài jiù láo dòng、 shēng xī、 fán yǎn zài zhè kuài tǔ dì shàng， chuàng zào liǎo yōu jiǔ de lì shǐ hé cuǐ càn de wén huà。 jìn rù jiē jí shè huì hòu， suí zhe shè huì xíng tài de biàngēng、 lì cháo lì dài de xīng wáng， tài yuán jiàn zhì míng chēng duō yòu biàn huà， zhì suǒ jǐ jīng qiān xǐ， xiá qū lǚ yòu shēn suō， yán gé pō wéi fán zá。 tài yuán shì shān xī shěng shěng huì， shì quán shěng zhèng zhì、 jīng jì、 wén huà、 jiào yù、 kē jì、 xìn xī zhōng xīn， shì yǐ zhì jīn、 jī xiè、 huà gōng、 méi tàn wéi zhī zhù， yǐ shū chū néng yuán、 yuán cái liào、 kuàng shān jī xiè chǎn pǐn wéi zhù yào tè zhēng de quán guó zhòng yào de néng yuán zhòng huà gōng chéng shì。 tài yuán lì shǐ yōu jiǔ， wù huá tiān bǎo， rén jié dì líng。 tài yuán shì wǒ guó lì shǐ yōu jiǔ de gǔ chéng， shǐ jiàn yú gōng yuán qián 497 nián de chūn qiū shí dài， jù jīn yǐ yòu 2500 nián de lì shǐ， gǔ chēng jìn yáng、 bìng zhōu， jiǎn chēng bìng， céng wéi táng wáng cháo de“ běi dū”， hòu táng、 hòu jìn、 běi hàn de guó dū huò péi dū， shì zhōng guó běi fāng de jūn shì zhòng zhèn hé zhòng yào de shāng yè、 shǒu gōng yè chéng shì。 tài yuán shì yī zuò yòu zhe yōu jiǔ lì shǐ wén huà de gǔ chéng。 kǎo gǔ zhèng míng， zài jiù shí qì shí dài wǎn qī jí yòu xiān mín shēng huó zài jìng nèi fén hé liú yù。 chūn qiū mò qī， jìn guó běi kuò， tài yuán dì qū guī rù jìn guó bǎn tú。 jìn dìng gōng shí wǔ nián ( gōng yuán qián 497 nián )， jìn qīng zhào jiǎn zǐ de jiā chén dǒng 'ān yú xiū zhù liǎo tài yuán dì yī zuò gǔ chéng héng héng jìn yáng， chéng wéi zhào guó chū qī dedōu chéng， cóng cǐ diàn dìng liǎo tài yuán zuò wéi zhèng zhì、 jūn shì、 jīng jì、 wén huà zhōng xīn chéng shì de dì wèi。 cǐ hòu， cóng zhàn guó zhì běi sòng zhī qián， xiān hòu yòu shí 'èr gè cháo dài huò lì shǐ shí qī shí liù cì yǐ jìn yáng chéng wéi zhū hóu guó dū、 guó dū、 péi dū。 yóu qí zài táng cháo， jìn yáng chéng dá dào dǐng shèng， yǔ cháng 'ān、 luò yáng bìng chēng“ sān jīng”， wéi huáng hé yǐ běi dì qū zuì dà de chéng shì。 sòng tài píng xīng guó sì nián ( gōng yuán 979 nián )， běi sòng tǒng zhì zhě jiāng jìn yáng chéng fù zhī yī jù， cún shì jìn shí wǔ gè shì jì de gǔ chéng huǐ yú yī dàn。 gōng yuán 979 nián zhì 982 nián， pān měi zài fén hé dōng 'àn táng míng zhèn jī chǔ shàng xiū jiàn liǎo xīn tài yuán chéng。 míng hóng wǔ jiǔ nián ( gōng yuán 1376 nián )， jìn wáng zhū dì kuò jiàn tài yuán chéng。 míng cháo bǎ tài yuán dìng wéi“ jiǔ biān” zhòng zhèn zhī yī。 qīng dài zhú bù fā zhǎn chéng wèiwǒ guó běi fāng zhòng yào de shāng yè、 shǒu gōng yè chéng shì。 tài yuán zì rán zī yuán fēng fù kuàng chǎn zī yuán yóu wéi fēng fù， xiǎng yòu“ méi tiě zhī xiāng” měi chēng。 zài zhū duō kuàng chǎn zhōng yǐ méi、 tiě、 shí gāo chǔ cáng liàng wéi zuì， bìng yǐ zhì dì yōu liáng xiǎng yòu shèng yù。 tài yuán lǚ yóu zī yuán fēng fù。 yōu jiǔ wén míng de lì shǐ gěi tài yuán liú xià liǎo zhòng duō de míng shèng gǔ jì， jiào wéi zhù míng de yòu jìn cí、 tiān lóng shān shí kū、 yǒng zuò sì、 chún yáng gōng、 chóng shàn sì、 dòu dà fū cí děng guó jiā jí zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi 5 chù hé shěng jí zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi 17 chù。 míng shān、 shí kū、 sì yuàn、 miào yǔ、 húpō、 sēn lín、 wēn quán、 róng dòng、 xiá gǔ、 hé liú、 gǔ jiàn zhù、 gǔ yí zhǐ、 míng rén gù jū、 lì shǐ wén huà jì niàn dì、 bó wù guǎn děng lǚ yóu zī yuán de fēng fù yǐ jí gāo pǐn zhì de wén wù de jí zhōng， zài guó nèi yě shì fēi cháng shǎo yòu。 qí zhōng jìn cí shèng mǔ diàn nèi sòng sù shì nǚ xiàng xǔ xǔ rú shēng， zī tài gè yì， zài hǎi nèi wài xiǎng yòu shèng míng。 tiān lóng shān de běi cháo shí kū jí suí táng zào xiàng、 chóng shàn sì míng dài zàngjīng、 chún yáng gōng guān yǔ lì mǎ tóng xiàng， zài wǒ guó wén xué yì shù shǐ shàng jūn zhàn yòu huī huáng de yī yè。 cǐ wài， táng tài zōng lǐ shì mín zhuàn xiě de“ zhēnguàn bǎo hàn”《 jìn cí míng bìng xù》 bēi wén， shì xiàn cún zuì zǎo de wéi yī wán hǎo de táng tài zōng xíng shū bēi。 lì shǐ yán gé History 太原 历史沿革 太原 历史沿革 太原 历史沿革 　　niǎo kàn tài yuán tài yuán ， shì yī zuò jù yòu 2500 duō nián yōu jiǔ lì shǐ de zhōng huá gǔ chéng， 2003 nián yíng lái liǎo tā jiàn chéng 2500 zhōu nián de huī huáng qìng diǎn（ gōng yuán qián 497 héng 2003 nián）。 yǐ qí yōu jiǔ de lì shǐ、 càn làn de wén huà、 fēng fù de zī yuán 'ér wén míng tiān xià。 tài yuán hěn dà hěn dà， yǔ quán guó rèn hé yī gè chéng shì xiāng bǐ， bāo kuò zhù míng de gǔ dū běi jīng、 xī 'ān、 háng zhōu、 sū zhōu、 kāi fēng、 luò yáng zài nèi， dū háo bù xùn sè。 táng dài dà shī rén lǐ bái céng jīng shèng zàn tài yuán “ tiān wáng sān jīng， běi dū qí yī。”“ xióng fān jù zhèn， fēi xián mò jū。” lì shǐ wén huà shì gǔ chéng tài yuán zuì dà de yī bǐ jīng shén cái fù。 tài yuán jī diàn liǎo fēng fù de lì shǐ wén huà yí chǎn， rú“ jìn cí” yuán lín， chēng dé shàng shì huá xià wén huà de yī kē cuǐ càn míng zhū； jiàn yú míng dài de yǒng zuò sì，“ líng xiāo shuāng tǎ” shì wǒ guó shuāng tǎ jiàn zhù de jié chū dài biǎo； lóng shān shí kū shì wǒ guó zuì dà de dào jiào shí kū， bèi zhuān jiā chuán wéi shì jiè zhī zuì； shǐ jiàn yú běi qí、 huǐ yú yuán mò míng chū de méng shān dà fó， kān yǔ bā mǐ yáng dà fó héyuè shān dà fó xiāng pì měi！ cǐ wài hái yòu suí mò táng chū jiàn zào de fó jiào míng chà chóng shàn sì hé fù yòu mín zú tè sè de dào jiào sì gōng chún yáng gōng、 duō fú sì děng wén wù gǔ jì。 　　 lì shǐ fā zhǎn 　　 zài 2500 nián de lì shǐ cháng hé zhōng， tài yuán céng jīng shì táng yáo gù dì、 zhàn guó míng chéng、 tài yuán gù guó、 běi cháo bà fǔ、 tiān wáng běi dū、 zhōng yuán běi mén、 jiǔ biān zhòng zhèn、 jìn shāng gù lǐ……“ wú duān gèng dù sāng gān shuǐ， què wàng bìng zhōu shì gù xiāng。” zhǐ yào lái guò tài yuán de rén， dū huì shēn shēn dì táo zuì zài tā yōu jiǔ de lì shǐ hé càn làn de wén huà zhī zhōng。 　　 tài yuán xíng shèng zài jìn cí， tài yuán líng mài zài jìn cí。“ shū yú bǎi lǐ， jū zhī hé fén。 dì kè tóng yè， tiān shū zhǎng wén。 lǐ yǐ chéng dé， lè yǐ gē xūn。 tiān zǐ wú xì， táng yòu qí jūn。” zhè shì nán běi cháo shí qī liú luò běi guó de dà shī rén yǔ xìn xiě de yī shǒu《 chéng wáng kè tóng yè zàn》。 shī zhōng miáo shù de jiù shì lì shǐ shàng yòu míng de“ tóng yè fēng dì” de gù shì。 zhōu chéng wáng fēng shū yú yú táng。 shū yú shī zhèng yòu fāng， guó fù mín qiáng。 shū yú chuán wèi yú qí zǐ xiè fù， xiè fū jiàn jìn shuǐ zhī yuán bēn liú bù xī， bǔ yù rén mín， suì gǎi guó hào wéi“ jìn”， zhè biàn shì jìn guó de yóu lái。 　　 yīn wéi zài shàng gǔ shí dài， tài yuán céng jīng shì táng yáo gù guó， suí mò qǐ bīng yú tài yuán de lǐ yuān、 lǐ shì mín fù zǐ duó dé tiān xià yǐ hòu， bǎ xīn xīng de guó jiā mìng míng wéi“ dà táng”， táng cháo chéng wéi zhōng guó lì shǐ shàng zuì fán róng de shí qī。 zhí dào jīn tiān lǚ jū hǎi wài de huá rén， dū yǐ táng rén hòu yì wéi róng， shèn zhì bǎ dà piàn huá rén jù jí dì mìng míng wéi“ táng rén jiē”。 zhuī běn sù yuán， táng wén huà de fā xiáng dì jiù zài shān xī tài yuán 。 　　 tài yuán ， shì wǒ guó běi fāng de wén míng gǔ chéng， yòu zhe yōu jiǔ de lì shǐ。“ gǔ jiāo jiù shí qì wén huà yí zhǐ” de fā xiàn， zhèng míng zǎo zài shí wàn nián zhī qián jiù yòu rén lèi shēng xī、 fán yǎn zài tài yuán de tǔ dì shàng。 yì jǐng hé dōng tài bǎo de“ xīn shí qì wén huà yí zhǐ” yòu gào sù wǒ men， zài qī、 bā qiān nián qián de mǔ xì shì zú gōng shè zǎo qī， tài yuán de xiān mín céng chuàng zào liǎo càn làn de wén huà。 yīn shāng shí tài yuán wéi gǔ guó běi táng， kǎo gǔ xué jiā céng zài tài yuán xǔ tǎn cūn yī dài， fā xiàn liǎo shāng dài de wén huà yí zhǐ， dìng míng“ xǔ tǎn xíng wén huà”。 shǐ chuán tài yuán de zhào shǐ zhě tái dài， yīn zhì lǐ fén shuǐ、 kāi tuò liǎo tài yuán pén dì， bèi zūn wéi“ fén shuǐ zhī shén”。 lǔ zhāo gōng yuán nián ( jìn píng gōng shí qī nián， qián 541 nián )， jìn guó xún wú shuài bīng běi zhēng， dà bài zhàn jù jīn tài yuán yī dài dì qū de wú zhōng jí chì dí bié zú shī jiù ( yīn gāo ) rú， tài yuán dì qū shǐ rù yú jìn guó bǎn tú。 chūn qiū mò qī， jìn dìng gōng shí wǔ nián（ qián 497 nián） xiǎn hè yú shì de jìn yáng gǔ chéng wèn shì yú fén hé jìn shuǐ zhī pàn， qì jīn yǐ yòu 2500 nián de lì shǐ。 jìn yáng gǔ chéng zài zhàn guó chū qī， céng zuò guò zhào guó dedōu chéng 72 nián zhī jiǔ。 　　 qín shǐ huáng tǒng yī zhōng guó hòu， fēn tiān xià wéi 36 jùn， yòu zài zhè kuài gǔ lǎo de tǔ dì shàng shè zhì liǎo tài yuán jùn， jùn zhì jìn yáng。 hàn dài bìng zhōu cì lì bù shè zhì jìn yáng， zhè yě shì tài yuán chēng bìng zhōu zhī shǐ， tài yuán jiǎn chēng“ bìng” yì lái yuán yú cǐ。 shì shí， tài yuán yǐ chéng wéi quán guó shí sān zhōu bù zhì suǒ zhī yī， wén míng xiá 'ěr。 nán běi cháo shí， jìn yáng yòu shì dōng wèi hé běi qí de“ bié dū”， shǐ zhōng bǎo chí zhe“ bà fǔ” de dì wèi， gāo huān、 gāo yáng fù zǐ zuò zhèn tài yuán 、 yáo kòng cháo zhèng。 suí dài， tài yuán shì quán guó de dì sān dà chéng shì， dì wèi jǐn cì yú cháng 'ān hé luò yáng。 qiáng shèng de táng wáng cháo jiù fā xiáng yú tài yuán ， yīn jìn yáng gǔ yòu táng guó zhī chēng， lǐ yuān fù zǐ dìng dū cháng 'ān hòu， suì yǐ“ táng” wèiguó hào。 táng cháo chū qī de jǐ wèi dì wáng céng shù cì kuò jiàn jìn yáng chéng， bìng xiāng jì fēng qí wéi“ běi dū”、“ běi jīng”， yǔ jīng dū cháng 'ān、 dōng dū luò yáng bìng chēng“ sān dū”、“ sān jīng”， zhàn luàn pín réng de wǔ dài shí guó， hòu táng、 hòu jìn、 hòu hàn、 běi hàn， huò fā jì yú jìn yáng， huò yǐ cǐ wèiguó dū， yī shí jiān tài yuán míng shēng xiǎn hè yú jǔ guó， chuán wéi“ lóng chéng”。 sòng tài píng xīng guó sì nián（ 979 nián）， sòng tài zōng zhào guāng yì miè diào liǎo yǐ tài yuán wéi dū de běi hàn zhèng quán， zuì zhōng tǒng yī quán guó。 yóu yú zēng hèn tài yuán jūn mín duì sòng jūn de wán qiáng dǐ kàng jí kǒng jù tài yuán “ lóng chéng” de měi yù， suì xià lìng huǒ shāo jìn yáng chéng， yòu yǐn fén、 jìn zhī shuǐ yí jìn yáng chéng wéi fèi xū， yī zuò lì jīng 1476 nián yōu jiǔ lì shǐ de gǔ chéng zāo dào liǎo chè dǐ de pò huài。 sān nián zhī hòu， xīn de tài yuán chéng zài jù gǔ jìn yáng chéng běi sì shí yú lǐ de táng míng zhèn chóngxīn jué qǐ。 jiā yòu sì nián， shè tài yuán fǔ zhì。 jīn、 yuán shí dài， tài yuán chéng bǎo jīng zhàn luàn。 míng chū， zhū yuán zhāng fēng qí sān zǐ zhū wǎng wéi jìn wáng yú tài yuán ， suì yīn cǐ kuò jiàn tài yuán chéng， chéng wéi míng dài jiǔ biān zhòng zhèn zhī yī。 míng、 qīng liǎng dài， tài yuán jīng jì xùn sù fā zhǎn， qí kuàng yè、 shāng yè、 shǒu gōng yè， duì quán guó de jīng jì yǐng xiǎng hěn dà， yòu“ jìn shāng zhí quán guó niú 'ěr” zhī yù。 　　 chēng wèi yóu lái 　　 yuán， zhǐ kuān guǎng píng tǎn de dì xíng， ruò píng yuán、 gāo yuán、 cǎo yuán、 shā yuán、 tái yuán zhě rán。 wǒ guó zuì zǎo quán shì cí yì de zhuān zhù《 ěr yǎ》 shuō：“ guǎng píng yuē yuán”。 bái jū yì《 fù dé gǔ yuán cǎo sòng bié》“ lí lí yuán shàng cǎo， yī suì yī kū róng”， máo zé dōng《 qìn yuán chūn · xuě》“ shān wǔ yín shé， yuán chí là xiàng”， jiē“ yuán” zhī miào yòng。 tài， gǔ tōng“ dà”， rú tài zǎi yì zuò“ dà zǎi”， tài zǐ yì zuò“ dà zǐ”； dà、 tài yě yòu chā yì， tài zhě dà jiā yī diǎn， yóu yán bǐ dà hái dà， biǎo shì dà zhī bù jìn， huò wèi hěn dà、 jí dà。 wǒ guó zuì zǎo jìzǎi“ tài yuán ” de wén xiàn， shǒu tuī《 shàng shū · yǔ gòng piān》 hé《 máo shī · xiǎo yǎ · liù yuè》。 qián zhě shì wéi“ jì zài hú kǒu， zhì tān jí qí。 jì xiū tài yuán ， zhì yú yuè yáng”； hòu zhě zé wéi“ bó fá yán yǔn， zhì yú tài yuán ”。 qián zhě suǒ wèi hú kǒu， jí qì jīn wén míng yú shì de jí xiàn xī huáng hé hú kǒu pù bù， liáng、 qí shì lǚ liáng shān yú bù tóng dì duàn de bù tóng chēng wèi， yuè yáng wéi tài yuè zhī yáng（ nán）， dōushuō de shì dāng jīn jìn nán， xiǎn rán zhǐ de fén hé xià yóu guǎng mào píng chuān dì qū。 hòu zhě jù gù tíng lín《 rì zhī lù · tài yuán 》 tiáo， zé zài jīn gān sù píng liáng wéi zhōng xīn de jīng shuǐ shàng yóu píng chuān dì dài。《 yǔ gòng》 tài yuán yě bà，《 liù yuè》 tài yuán yě bà， xiǎn rán dōuyǐ chāo yú dāng chū《 ěr yǎ》 dì xíng míng héng héng tōng míng 'ér jìn rù dì qū míng héng héng zhuān míng liǎo。 chéng rán， zhè lèi“ tài yuán ” xì zuò wéi dì qū míng chū xiàn， hái bù shì jiàn zhì míng。 zì rán huán jìng Natural environment 　　yíng zé dà jiē、 nán nèi huán、 lóng chéng dà jiē yè jǐng tài yuán wèi yú shān xī shěng jìng zhōng yāng， tài yuán pén dì de běi duān， yú huá běi dì qū huáng hé liú yù zhōng bù， xī、 běi、 dōng sān miàn huán shān， zhōng、 nán bù wéi hé gǔ píng yuán， quán shì zhěng gè dì xíng běi gāo nán dī chéng bòjī xíng。 dì chù nán běi tóng pú hé shí tài tiě lù xiàn de jiāo huì chù。 hǎi bá zuì gāo diǎn wéi 2,670 mǐ， zuì dī diǎn wéi 760 mǐ， píng jūn hǎi bá yuē 800 mǐ， dì lǐ zuò biāo wéi dōng jīng 111°30′ ～ 113°09′， běi wěi 37°27′～ 38°25′。 qū yù lún kuò chéng biān fú xíng， dōng xī héng jù yuē 144 gōng lǐ， nán běi zòng yuē 107 gōng lǐ。 　　 huáng hé de dì 'èr dà zhī liú héng héng fén hé， zì běi xiàng nán héng guàn tài yuán shì quán jìng， liú jīng jìng nèi yuē 100 gōng lǐ。 shì qū dōng yòu tài xíng shān zǔ gé， xī yòu lǚ liáng shān zuò píng zhàng， zuò luò zài liǎng dà shān mài jiān de hé gǔ píng yuán shàng。 　　 qì hòu huán jìng 　　 tài yuán shì shǔ wēn dài wēn dài jì fēng xìng qì hòu， dōng wú yán hán， xià wú kù shǔ， zhòu yè wēn chā jiào dà， wú shuāng qī jiào cháng， rì zhào chōng zú。 nián píng jūn jiàng yǔ liàng 456 háo mǐ， nián píng jūn qì wēn 9.5℃， yī yuè fèn zuì lěng， píng jūn qì wēn 6.8℃； 7 yuè fèn zuì rè， píng jūn qì wēn 23.5℃。 quán nián rì zhào shí shù 2808 xiǎo shí。 　　 tài yuán shì dì chù dà lù nèi bù， jù dōng bù hǎi 'àn xiàn jiào yuǎn， qí xī běi bù wéi guǎng kuò de 'ōu yà dà lù fù dì。 zài quán guó qì hòu qū huá zhōng， shǔ yú nuǎn wēn dài dà lù xìng jì fēng qì hòu lèi xíng。 qì hòu de xíng chéng zhù yào shòu tài yáng fú shè、 dà qì huán liú、 dì lǐ huán jìng sān gè yīn sù de zōng hé yǐng xiǎng。 tài yuán dì qū suǒ chù de běi bàn qiú zhōng wěi dù dì lǐ wèi zhì hé shān xī gāo yuán de dì lǐ huán jìng， shǐ zhī néng gòu jiē shòu jiào qiáng de tài yáng fú shè， guāng néng rè liàng bǐ jiào fēng fù， zài nóng yè guāng néng lì yòng huàfēn shàng shǔ yú gāo zhào shuài fàn chóu。 tóng shí， shòu xī fēng huán liú de kòng zhì jí jiào gāo de tài yáng fú shè de yǐng xiǎng， yòu shǐ qí qì hòu gān zào， jiàng yǔ piān shǎo， zhòu yè wēn chā dà， biǎo xiàn chū jiào qiáng de dà lù xìng qì hòu tè diǎn。 dōng jì shòu xī bó lì yà lěng kōng qì de kòng zhì， xià jì shòu dōng nán hǎi yáng shī rè qì tuán yǐng xiǎng。 suí zhe jì jié de tuī yí， liǎng dà qì tuán zài tài yuán shàng kōng jiāo hù jìn tuì， cǐ xiāo bǐ cháng， fā shēng zhe guī lǜ xìng de zhōu qī gēngtì， xíng chéng liǎo dōng jì gān lěng màn cháng， xià jì shī rè duō yǔ， chūn jì shēng wēn jí jù， qiū jì jiàng wēn xùn sù， chūn qiū liǎng jì duǎn zàn duō fēng， gān shī jì jié fēn míng de tè diǎn。 tài yuán dì qū fù zá duō yàng de dì mào xíng tài， xíng chéng liǎo chā yì míng xiǎn de qì hòu qū yù， jì biǎo xiàn chū qīng xī de chuí zhí biàn huà， yòu jù yòu yī dìng de shuǐ píng chā yì。 　　 tài yuán qì hòu píng jūn shù jù 　　 yī yuè 'èr yuè sān yuè sì yuè wǔ yuè liù yuè qī yuè bā yuè jiǔ yuè shí yuè shí yī yuè shí 'èr yuè quán nián gāo wēn °C1.8 　　5.4 　　11.5 　　19.8 　　25.5 　　28.6 　　29.3 　　28.0 　　23.7 　　17.8 　　9.5 　　3.1 　　17.0 　　 dī wēn °C-11.6 　　-8.0 　　-2.0 　　4.8 　　10.5 　　15.1 　　18.2 　　16.9 　　10.8 　　4.0 　　-2.7 　　-9.2 　　3.9 　　 jiàng shuǐ liàng mm3.2 　　5.2 　　13.4 　　19.9 　　33.3 　　55.9 　　102.1 　　107.0 　　51.6 　　25.6 　　10.7 　　3.2 　　431.2 　　 rì zhào shí shù 173.4174.0202.3229.8265.1250.9228.6223.8209.6206.9174.6162.62501.7 lái yuán： zhōng guó qì xiàng jú guó jiā qì xiàng xìn xī zhōng xīn， cún qǔ rì qī： 2009-03-17 　　 zì rán zī yuán 　　 tài yuán kuàng cáng kān chēng fēng fù， zhù yào yòu tiě、 měng、 tóng、 lǚ、 qiān、 xīn děng jīn shǔ kuàng hé méi、 liú huáng、 shí gāo、 fán、 xiāo shí、 nài huǒ nián tǔ、 shí yīng、 shí huī shí、 bái yún shí、 shí měi shā děng fēi jīn shǔ kuàng。 zài kuàng wù zī yuán zhōng yǐ méi yùn cáng zuì fēng， tiě kuàng cì zhī， shí gāo jū sān。 shān xī yǐ shèng chǎn méi 'ér yòu“ méi hǎi” zhī chēng。 tài yuán chù zài“ méi hǎi” zhōng bù， dì zhì shàng chēng tài yuán de méi cáng wéi“ tài yuán xì méi”， chǔ liàng jū quán shěng dì qī wèi， shì shān xī méi tàn zī yuán de zhù yào zǔ chéng bù fēn。 tài yuán xì méi bù jǐn chǔ liàng fēng fù， ér qiě méi zhǒng qí quán， jiāo méi、 féi méi、 shòu méi、 pín méi、 qì méi、 wú yān méi yīngyǒu jìn yòu。 tiě kuàng chǔ liàng jiào wéi fēng fù， fēn bù yì jiào guǎng， zhù yào lèi xíng wéi chén jī biàn zhì xíng、 jiē chù jiāo dài ( xī kǎ yán ) xíng、 chén jī xíng， měng tiě kuàng chǔ liàng jiào shǎo。 fēi jīn shǔ kuàng zhōng shí gāo kuàng shì tài yuán dì sān kuàng chǎn， shí gāo yǐ qí zhì dì yōu liáng chí míng quán guó。 　　 tài yuán zhí wù qū xì hán yòu zhǒng zǐ zhí wù、 jué lèi zhí wù、 tái xiǎn、 dì yī、 zǎo lèi hé jūn lèi， jù yòu zhí wù zī yuán fēng fù、 zhí wù qǐ yuán gǔ lǎo、 dān zhǒng shǔ zhí wù jiào duō děng tè diǎn。 xǔ duō zhí wù jù yòu jiào gāo de jīng jì jià zhí hé guǎng fàn de yòng tú， wéi tài yuán shì de kē xué yán jiū、 jīng jì fā zhǎn tí gōng liǎo jiào wéi fēng fù de zhí wù zī yuán。 　　 jù 1987 nián pǔ chá， tài yuán dì qū yě shēng dòng wù zī yuán， yòu niǎo gāng 16 mù、 37 kē、 173 zhǒng。 qí zhōng， guó jiā yī jí bǎo hù niǎo lèi sì zhǒng， guó jiā 'èr jí bǎo hù niǎo lèi 27 zhǒng、 zhōng rì bǎo hù hòu niǎo 80 zhǒng、 shān xī shěng zhòng diǎn bǎo hù niǎo lèi 8 zhǒng； bǔ rǔ gāng 6 mù、 17 kē、 42 zhǒng。 qí zhōng guó jiā yī jí bǎo hù shòu lèi yī zhǒng、 guó jiā 'èr jí bǎo hù shòu lèi 5 zhǒng、 shān xī shěng zhòng diǎn bǎo hù shòu lèi 3 zhǒng； pá xíng gāng dòng wù 3 mù、 4 kē、 8 zhǒng； liǎng qī gāng 1 mù、 2 kē、 5 zhǒng； yú gāng 2 mù、 4 kē、 21 zhǒng； jiáqiào gāng dòng wù 1 mù、 2 kē、 2 zhǒng； kūn chóng gāng 13 mù、 70 kē、 177 zhǒng； zhū xíng gāng 2 mù、 3 kē、 10 zhǒng。 xíng zhèng qū huá Administrative Division 　　 tài yuán wèi zhì jí xíng zhèng qū huá tú tài yuán shì xiàn xiá 6 gè shì xiá qū、 3 gè xiàn， dài guǎn 1 gè xiàn jí shì。 jí： yíng zé qū、 xìng huā lǐng qū、 wàn bólín qū、 jiān cǎo píng qū、 jìn yuán qū、 xiǎo diàn qū liù gè qū， qīng xú xiàn、 yáng qū xiàn、 lóu fán xiàn sān gè xiàn， gǔ jiāo shì yī gè shì， hé 2 gè guó jiā jí kāi fā qū（ tài yuán shì jīng jì jì shù kāi fā qū、 tài yuán guó jiā gāo xīn jì shù chǎn yè kāi fā qū）、 2 gè shěng jí kāi fā qū（ tài yuán gōng yè yuán qū、 tài yuán bù xiù gāng shēng tài gōng yè yuán qū）。 jì 22 zhèn 61 xiāng hé 50 gè jiē dào bàn shì chù。 shì rén mín zhèng fǔ zhù xīn jiàn lù， quán shì zǒng miàn jī 6988 píng fāng gōng lǐ。 　　 qū（ shì、 xiàn） miàn jī（ píng fāng qiān mǐ） rén kǒu（ wàn） qū（ shì、 xiàn） zhèng fǔ zhù dì xìng huā lǐng qū 17053.3281 shèng lì jiē jiān cǎo píng qū 28634.7998 yíng bīn běi lù wàn bólín qū 30557.5488 xī kuàng jiē xiǎo diàn qū 29551.0009 chāng shèng xī jiē yíng zé qū 11748.3278 yún lù jiē jìn yuán qū 28718.6634 jìn yuán jiē dào gǔ jiāo shì 154021.5377 jīn niú xī jiē qīng xú xiàn 60934.1750 qīng yuán zhèn yáng qū xiàn 206214.7259 huáng zhài zhèn lóu fán xiàn 129011.5987 lóu fán zhèn 　　 yǐ xià wéi 1949 nián zhì 2008 nián tài yuán shì cháng zhù rén kǒu biàn huà qíng kuàng 　　 nián fèn rén kǒu 1949 nián 21 wàn rén 1954 nián 55 wàn rén 1960 nián 65 wàn rén 1970 nián 102 wàn rén 1978 nián 186 wàn rén 1985 nián 201 wàn rén 1990 nián 236 wàn rén 2000 nián 334 wàn rén 2006 nián 343.3 wàn rén 2008 nián 355.3 wàn rén wén huà yì shù Culture and Arts 　　cóng rén wén huán jìng lái shuō， tài yuán zì gǔ chǔyú huá xià mín zú yǔ cǎo yuán mín zú jiāo wǎng hé chōng tū de zhōng xīn dì dài。 cóng xià shāng zhōu zhí dào sòng yuán míng qīng， xiān hòu yòu qún dí、 zhū róng、 xiōng nú、 xiān bēi、 jié、 dī、 qiāng、 tū jué、 huí gē、 nǚ zhēn、 qì dān、 měnggǔ、 mǎn děng mín zú zài cǐ yǔ hàn mín zú jìn xíng guò jī liè de chōng tū hé dǒu zhēng。 zài zhè yàng de lì shǐ huán jìng xià， huò yuán yú fǎng xiào， huò yuán yú dǐ yù wài dí， bǎo jiā lì guó， tài yuán yī dài“ rén xìng jìnghàn， xí yú róng mǎ”， rú dù yòu zài《 tōng diǎn》 zhōng shuō de“ bìng zhōu jìn dí sú， shàng wǔ yì”， xíng chéng liǎo shàng wǔ， qiáng hàn、 xiá yì de mín fēng。 tài yuán “ luàn shì chū yīng cái”，“ bìng zhōu zì gǔ duō yīng háo”。 jìn yáng zì gǔ wéi bīng jiā bì zhēng zhī dì， tài yuán rén jiàn duō shí guǎng， duì yú zhàn zhēng jí wéi shú xī。 lì cháo lì dài tǒng zhì zhě lì yòng zhè yī yōu shì， zài dāng dì zhāo mù、 zǔ zhì sù zhì jīng liáng， zhàn dǒu lì jí qiáng de jūn duì。 zhè shì jìn yáng zài lì shǐ shàng zhàn jù zhòng yào zhàn lüè dì wèi de rén wén yīn sù。 　　 zhuó 'ěr bù qún de qì zhì 　　 yī fāng shuǐ tǔ yǎng yù yī fāng rén。 yī fāng shuǐ tǔ zào jiù yī fāng wén huà。 zì rán zào huà fù yú tài yuán zhè yàng yī zhǒng dú tè de zì rán、 rén wén huán jìng； shǐ dé tài yuán zài wén huà céng miàn shàng jù yòu liǎo jí fù gè xìng、 jí jù fēng cǎi de tè diǎn。 　　 bāo róng xìng 　　 yóu yú zì gǔ dì chù hàn mín zú yǔ yóu mù mín zú de jiāo cuò dì dài， nóng gēng wén míng yǔ cǎo yuán wén míng de guò dù dì dài， yīn 'ér tài yuán bì rán zài wén huà céng miàn tǐ xiàn chū bāo róng de tè xìng。 　　 shǒu xiān biǎo xiàn zài zhèng zhì shàng de bāo róng。 hàn zú、 hú mín zú zhèng quán tǒng zhì shí， zài guó jiā dà zhèng fāng zhēn shàng， cháng cháng zhào gù duì fāng de lì yì， yǐ huǎn hé máo dùn， jiā sù mín zú róng hé， yǐ wéi hù gǒng gù qí tǒng zhì。 rú zhōu chū， chéng wáng fēng qí dì shū yú yú táng dì（ jīn tài yuán dì qū） shí， jiù wéi qí dìng xià liǎo“ qǐ yǐ xià zhèng， jiāng yǐ róng suǒ” de zhì guó fāng lüè， zài shēng huó xí sú shàng yòu zhào gù róng dí de chuán tǒng xí guàn， cóng guó jiā dà zhèng fāng zhēn shàng jiān gù róng dí de lì yì。 　　 qí cì biǎo xiàn zài mín zú shàng de bāo róng。 hàn mín zú zhù dǎo xià de yóu mù mín zú nèi qiān， shǐ tài yuán chéng wéi běi fāng mín zú róng hé de zhōng xīn， fēng fù liǎo zhōng huá mín zú dà jiā tíng de zǔ chéng。 dōng hàn mò nián， zhèng fǔ zài tài yuán dì qū de fén yáng、 qí xiàn、 xīn zhōu、 wén shuǐ děng dì dà guī mó 'ān zhì nèi qiān de xiōng nú bù zú， gòng jì 15 wàn rén， kāi zhōng guó dà guī mó jiē shòu yóu mù mín zú de xiān hé， cǐ hòu， yóu mù mín zú nèi qiān de qū shì bù duàn。 lǐ yuān fù zǐ tài yuán qǐ bīng shí， jiù yòu hú rén chéng yuán cānyù。 hú rén 'ān lù shān céng jiān rèn hé dōng jié dù shǐ， zhù shǒu guò tài yuán 。 táng wǎn qī， lǐ guāng bì bǎo hù tài yuán shí， yòng de jūn duì jī běn shàng dōushì yǐ hú rén wéi zhù de shuò fāng jūn。 dào wǔ dài mò qī， tài yuán dì qū de gè mín zú dà zhì yǐ jīng wán chéng de róng hé， hàn hú zhī jiān de jiè xiàn， tè bié shì wén huà shàng de chā jù jiàn shǎo， shēng huó xí xìng qū tóng。 jīn tiān， céng fēn bù zài tài yuán de bù fēn shǎo shù mín zú yǐ jīng bù jiàn liǎo zōng jì， xiǎn rán yǐ jīng róng rù liǎo tài yuán zhè kuài tǔ dì， chéng wéi tài yuán rén de yī gè zǔ chéng bù fēn liǎo。 yīn cǐ tài yuán rén shēn tǐ lǐ liú dòng de bù jǐn jǐn shì hàn zú de xiān xuè， gèng yòu xiōng nú、 xiān bēi děng yóu mù mín zú de xuè yuán jī yīn。 　　 dì sān， wén huà shàng de jiān róng bìng xù。 zhèng zhì de bāo róng yǔ mín zú de róng hé， cù jìn liǎo wén huà shàng de jiān shōu bìng xù。 zài tài yuán nán jiāo chū tǔ de chūn qiū zhào qīng mù， qí zhōng yòu bù shǎo qīng tóng qì wù jiān yòu zhōng yuán hé cǎo yuán wén huà de tè diǎn。 　　 kāi fàng xìng 　　 　　 bù tóng mín zú jiān de fǎn fù chōng tū yǔ jiāo róng， gè zhǒng zhèng quán nǐ lái wǒ wǎng de gōng fá zhēng tǎo， cù jìn liǎo rén yuán de pín fán liú dòng， bì rán dài lái wén huà shàng de kāi fàng xìng。 méi bó huì、 xiǎo lún chē sài、 lǐ yàn hóng shēn jì lán jiāo jiē huǒ jù tài yuán zǎo zài yuán shǐ shè huì jiù yǔ zhōu biān dì qū yòu zhe mìqiè de lái wǎng。 kǎo gǔ zī liào biǎo míng， tài yuán guāng shè wén huà， qí yǐng xiǎng shè jí nèimēng、 hé tào jí shǎn xī dōng běi bù。 xià shāng zhōu shí qī， tài yuán pén dì de zhū róng qún dí yī zhí yǔ zhōng yuán dì qū yòu mào yì wǎng lái， suǒ wèi“ róng dí jiàn jū， guì huò yì tǔ， tǔ kě jiǎ yě”。 chūn qiū shí qī， dà yuán pén dì de hàn zú， jiù yǐ kāi fàng de xīn tài duì dài zhōu biān de róng dí， yǔ róng dí tōng hūn， jìn xíng mào yì。 dāng shí jìn yǔ huó dòng chǎng tài yuán xī nán de hú shì zhī róng jiāo hǎo， jìn gōng shì yǔ qí shǒu lǐng hú tū de liǎng nǚ 'ér lián yīn， yī wèi chéng wéi jìn wén gōng zhòng 'ěr de mǔ qīn， yī wèi chéng wéi jìn huì gōng yí wú de mǔ qīn。 hàn mín zú zhè zhǒng duì wài kāi fàng de tài shì yī zhí yán xù liǎo xià lái。 zhàn guó shí qī， zhào guó yǔ zhōu biān jìn xíng jīng jì mào yì wǎng lái， zài jìn yáng zhì zào de huò bì liú tōng yú zhōng yuán gè guó， shèn zhì zài jīn nèimēng gǔ de chì fēng dū fā xiàn guò jìn yáng huò bì。 nán běi cháo shí qī， shì gǔ dài mín zú dà chōng tū dà róng hé de huáng jīn shí dài。 cóng tài yuán jìn jǐ nián de kǎo gǔ fā xiàn zhōng kě yǐ kàn dào， tài yuán zài běi qí shí， yǔ zhōu biān de jiāo liú shì fēi cháng huó yuè de。 suí táng shí， tài yuán yě shì dōng xī fāng jiāo liú de tōng dào， shèn zhì tóng yuǎn zài wàn lǐ zhī wài de xī yù、 bō sī dōuyòu zhe xiāng dāng de lián xì hé jiāo wǎng。 sòng cháo， tài yuán dì qū shì zhōng yuán yǔ qì dān、 liáo、 xī xià jìn xíng hù shì mào yì de zhòng yào shū niǔ。 yuán shí， tài yuán yǔ xī fāng jiāo wǎng gèng pín fán。 zhù míng de yì dà lì lǚ xíng jiā mǎ kě bō luó céng lái guò tài yuán ， bìng zài qí yóu jì zhōng， liú xià dà liàng de jìzǎi。 míng qīng shí qī jué qǐ de jìn shāng， yǐ tài yuán wéi zhù yào jī dì hé shāng bù mǎ tóu， yǔ wài shěng shèn zhì wài guó mào yì， yǐ shān xī fù yòu de yán、 tiě、 mài、 mián、 pí、 mù cái děng tè chǎn， jìn xíng cháng tú fàn yùn， huàn qǔ jiāng nán de sī chóu、 chá děng， zài zhuǎn xiāo xī běi、 méng、 é děng dì。 qīng dài zhōng yè， shān xī shāng rén bù jù jiān xiǎn， yuǎn shè chóngyáng， zài rì běn de dōng jīng、 dà bǎn、 héng bīn、 shén hù yǐ jí cháo xiān de xīn yì zhōu děng dì， shè lì liǎo piào hào hǎi wài fēn zhuāng， cóng shì guó jì huì duì yè wù， kāi chuàng liǎo wǒ guó jīn róng jī gòu xiàng hǎi wài shè zhuāng de xīn jì yuán。 qí kāi fàng de yì shí zài dāng shí lǐng zhōng guó fēng qì zhī xiān。 　　 duō yàng xìng 　　 nóng gēng wén míng yǔ cǎo yuán wén míng de jiāo cuò yǔ guò dù de dì lǐ yīn sù， hàn hú róng hé zá chù de rén wén huán jìng， qí zài wén huà shàng bì rán tǐ xiàn chū yī zhǒng duō yàng xìng de tè diǎn。 shǒu xiān shì zhǒng zú de duō yàng xìng。 wǒ guó gǔ dài jǐ cì dà de mín zú róng hé， tài yuán dì qū dōushì zhòng yào de chǎng suǒ。 cóng gǔ dài zuì zǎo de róng dí dào hòu lái de xiān bēi、 xiōng nú、 jié、 qiāng zhí dào qì dān、 nǚ zhēn、 měnggǔ、 mǎn zú， dū céng zài jìn yáng dà dì lì shǐ wǔ tái shàng yǎn chū yī mù mù de lì shǐ huó jù， zhì jīn， tài yuán réng rán shì yī gè duō mín zú jù jū de chéng shì， yòu 26 gè shǎo shù mín zú fēn bù zài tài yuán 。 qí cì shì xìng gé shàng de duō yàng xìng。 jiǔ shòu rú jiā wén huà jiào yù de xūn táo， tài yuán rén zhī yì、 shàng xìn、 jiǎng qiú qì jié， wù shí chún pǔ。 yòu yīn jiǔ jū biān sài hé mín zú chōng tū yǔ róng hé de yào chōng， pín lín zhàn shì， qiáng huà liǎo tài yuán rén shàng wǔ de jīng shén， shǐ tā men jù yòu liǎo cū guǎng háo fàng， jiān rèn gāng liè、 shàng wǔ xiá yì de xìng gé。 　　 wán bèi xìng 　　 tài yuán zuì jù tè sè de dì fāng， shì tā biǎo xiàn zài wén huà céng miàn shàng suǒ jù yòu de wán bèi xìng。 　　 yī shì lì shǐ chuán chéng de wán bèi xìng。 2500 duō nián de yōu jiǔ de jiàn chéng lì shǐ， shǐ tài yuán jīng lì liǎo yuán shǐ shè huì、 nú lì shè huì de xī zhōu chūn qiū shí qī。 sān jiā fēn jìn， zhào yǐ tài yuán wéi dū chéng， zài cǐ lā kāi zhàn guó xù mù hé zhōng guó fēng jiàn shè huì de kāi duān， bìng yǔ fēng jiàn shè huì gòng jìn tuì， jīng guò bàn zhí mín dì bàn fēng jiàn shè huì， jìn rù shè huì zhù yì shè huì。 zhōng guó lì shǐ fā zhǎn jìn chéng zài tài yuán de lǚ lì biǎo shàng dé dào liǎo wán zhěng de tǐ xiàn。 tā yě jiàn zhèng liǎo zhōng guó suǒ yòu cháo dài de xīng shuāi gēngtì。 yīn cǐ shì dāng zhī wú kuì de lì shǐ wén huà gǔ chéng； 　　 èr shì shè huì huán jìng shàng de wán bèi xìng。 yì shǒu nán gōng， kě jìn kě tuì de dì lǐ xíng shì， fēng ráo de wù chǎn hé fā dá de shǒu gōng yè， qiáng hàn de mín fēng， zài jiā shàng jǐ gè cháo dài kǔ xīn jīng yíng de jiān gù chéng chí， zhè jǐ zhǒng yīn sù huì jí qǐ lái， jué dìng liǎo tài yuán jù yòu yī gè zì chéng yī tǐ， xiǎo 'ér quán de shè huì huán jìng。 zài wài dí lái fàn shí， tā kě yǐ jù xiǎn zì shǒu， cháng qī bù yǐ lài wài jiè， zìjǐ zì zú， dú lì cún zài。 yòu kě yǐ zài tiáo jiàn jù bèi shí， zhù dòng chū jī， yǐng xiǎng zhōng yuán zhèng quán。 shuí zhàn jù liǎo tài yuán ， shuí jiù yōng yòu liǎo zhú lù zhōng yuán de jī chǔ hé zī běn。 zhè zhǒng jì néng dú shàn qí shēn， yòu kě jiān jì tiān xià de zhàn lüè yōu shì， zài lì shǐ shàng chéng jiù liǎo xǔ duō zhèng zhì jiā de hóng wěi bào fù， huò jiàn yī xìng wáng cháo， huò chéng qiān gǔ yīng míng， tuī dòng liǎo zhōng guó fēng jiàn shè huì de bù duàn qián jìn。 dàn tóng shí， qià qià zhèng shì yīn wéi zhè zhǒng zì chéng yī tǐ de wán bèi xìng， cháng cháng zài guó jiā dòng dàng zhī shí， gěi fēng jiàn gē jù shì lì yǐ zhī chí， nì cháo liú 'ér dòng， yǔ lì shǐ qián jìn de qū shì xiāng kàng héng； 　　 sān shì chéng shì juésè de wán bèi xìng。 tài yuán kě chēng dé shàng shì qiān miàn zhī chéng。 tā céng jīng shì jiǔ gè fēng jiàn zhèng quán dedōu chéng， tóng shì yòu shì lì cháo lì dài zhòng yào de jūn shì zhòng zhèn。 tā jì shì gǔ dài zhòng yào de nóng yè、 xùmù yè、 shǒu gōng yè jī dì， yòu shì gǔ dài běi fāng zhòng yào de mào yì shū niǔ， tè bié shì míng qīng yǐ hòu， suí zhe jìn shāng de jué qǐ， yòu chéng wéi yī gè shāng yè hé jīn róng yè de dū huì。 zhōng guó gǔ dài chéng shì suǒ yīngyǒu de gè zhǒng juésè yǔ gōng néng， tài yuán dū jīng lì guò、 bàn yǎn guò， yīn cǐ， shì lì jīng shì shì cāng sāng de jí dà chéng zhě。 zhè zhǒng wán bèi xìng， zì gǔ yǐ lái bù duàn sù zào zhe tài yuán rén zì xìn jìn qǔ、 kāi tuò chuàng xīn、 gǎn wéi tiān xià xiān de jīng shén fēng mào， lìng yī fāng miàn， zài tiān xià tài píng、 zhàn shì bù xīng shí， yě cháng cháng zhùzhǎng tài yuán rén wàn shì bù qiú rén、 féi shuǐ bù luò wài rén tián de chǔshì zhé xué。 tài yuán suǒ biǎo xiàn chū de zhè zhǒng wán bèi xìng， zài quán guó fàn wéi nèi jué wú jǐn yòu， chéng wéi wǒ guó chéng shì wén míng shǐ shàng dú tè de wén huà xiàn xiàng。 　　 tài yuán wén huà shì yī zhǒng hùn zá liǎo zhōng yuán nóng gēng mín zú yǔ běi fāng yóu mù mín zú mín fēng mín qì mín sú mín xìng de wén huà， shì yī zhǒng wán qiáng jìn qǔ、 gāng jiàn yòu wéi、 duō yuán kāi fàng、 qín jiǎn wù shí de wén huà。 tài yuán yě xǔ méi yòu jiāng nán nà me de rú yǎ fēng liú yùn jiè， dàn gèng duō de shì zhèng zhèng tiě gǔ、 sà sà háo qì、 liè liè xiá fēng yǐ jí jīn gē tiě mǎ hé gǔ dào tuó líng。 　　 xì fēn qǐ lái， tài yuán wén huà zhù yào yùn hán zài yǐ xià 4 gè fāng miàn： 　　 yī shì rén wén jīng shén， tài yuán wén huà hěn dà chéng dù shàng zhù yào biǎo xiàn wéi yī zhǒng jīng shén， zhè zhǒng jīng shén jiù shì“ xuán fǔ 'ér chuī”、“ gū chéng zì shǒu”、“ xuē wáng chū jiàng mín bù jiàng” de jīng shén； 　　 èr shì wén wù gǔ jì， tài yuán wén wù de yí cún， kě yǐ bāng zhù wǒ men liǎo jiě tài yuán zhè zuò gǔ chéng xī rì céng jīng dá dào zěn yàng de fán huá、 zěn yàng de fù zú hé zěn yàng de huī huáng。 sān shì míng zhāng wén xiàn， lǐ bái、 wáng wéi、 wáng zhī huàn、 wáng hàn、 bái jū yì、 fàn zhòng yān、 ōu yáng xiū、 sī mǎ guāng、 yú qiān děng， dū céng lái guò tài yuán bìng liú xià xǔ duō kuài zhì rén kǒu de shī piān。 　　 sì shì mín fēng mín sú， tài yuán rén mín fēng chún pǔ，“ yòu yáo shùn yí fēng”， tài yuán rén qín jiǎn shàn jiǎ，“ shǒu zhòng shāng， qí cì dú shū”， tài yuán rén jìng zhòng guǐ shén， xiāng lǐ duō fó diàn shén cí。 tài yuán rén de shēng lǎo bìng sǐ、 hūn sàng jià qǔ、 sì shí jié qìng， xiāng hù wǎng lái nǎi zhì yú mín jiān yì shù， huā yàng bǎi chū， jiǎng jiū fán duō， yuán shǐ chún pǔ， huí wèi wú qióng， tā men gòng tóng gòu chéng liǎo tài yuán lì shǐ wén huà zhōng zuì jù tè sè、 zuì jù mèi lì de yī bù fēn。 　　 wén huà tè chǎn 　　 ★ jìn cí dà mǐ： chǎn yú tài yuán jìn cí zhèn yī dài， zhè zhǒng dà mǐ， kē lì cháng， gè tóu dà， wài xíng jīng yíng bǎo mǎn， chéng bàn tòu míng zhuàng， mǐ sè wēi hè， zuò chū fàn lái kē lì fēn míng， xiāng qì pū bí。 chī dào zuǐ lǐ， wèi xiāng tián， yòu rèn xìng、 nián xìng， yòu yǎo tóu。 jìn cí dà mǐ suǒ yǐ zhì dì yōu liáng， shì yóu yú shuǐ tǔ guān xì。 shēng chǎn zhè zhǒng dà mǐ de dào tián， yòng jìn cí nán lǎo quán shuǐ jiāo dì， zhè zhǒng shuǐ， shuǐ wēn dī， hán yòu míng fán děng kuàng wù zhì， jiā zhī jìn cí fù jìn cūn zhuāng tǔ dì féi wò， tǔ rǎng chéng hēi sè， yòu lì yú shuǐ dào shēngzhǎng。 　　★ qīng xú pú táo： chǎn yú tài yuán qīng xú xiàn jìng nèi。 zhè lǐ shì guó nèi zhù míng de pú táo chǎn qū zhī yī， sù yòu“ pú táo zhī xiāng” de měi chēng。 　　 qīng xú pú táo yǐ yòu yī qiān yú nián de zāi péi lì shǐ， pú táo chǎn dì zhù yào fēn bù zài xiàn chéng xī běi yī dài de shān dìng。 zhè lǐ shēng chǎn de pú táo pǐn zhì yōu liáng、 wèi měi xiāng tián、 sè zé xiān yàn、 hán táng liàng gāo。 táng cháo shī rén liú yǔ xī lái bìng zhōu céng xiě yòu pú táo gē， zàn měi qīng xú pú táo。 　　 pú táo chǎn dì de tǔ zhì、 yáng guāng、 qì hòu、 shuǐ yuán dū shì yí pú táo de shēngzhǎng。 jīng guò duō nián de jī lěi， yǐ xíng chéng yī tào wán zhěng de zāi péi guǎn lǐ jì shù， yǎng zhí jīng yàn。 　　 qīng xú pú táo xiàn yòu wǔ shí duō gè pǐn zhǒng， zuì zhù míng de yōu zhì pǐn zhǒng wéi bái píng 'ér、 hēi jī xīn、 zǐ lóng yǎn sān zhǒng， qí zhōng bái píng 'ér pú táo wéi zuì hǎo， kē lì dà， měi wèi yuē qī、 bā fēn， zhí jìng dá sān、 sì fēn。 　　★ tài yuán yù diāo： tài yuán yù diāo lì shǐ yōu jiǔ， diāo kè gōng yì jīng zhì、 xì nì， suǒ yòng yuán liào shí zhì jīng měi， chǎn pǐn pǐn zhǒng duō yàng， tā jì shì tài yuán gǔ lǎo wén huà de xiàng zhēng， yòu shì tài yuán rén mín zhì huì de jié jīng。 tài yuán yù shí zī yuán fēng fù。 tài yuán yù diāo， jiù shì gēn jù tiān rán yù shí zī yuán yīn liào qǔ cái， yīn cái shī yì， zài yù diāo dà shī men de jīng gōng dāo kè xià xíng chéng liǎo sè、 xíng、 tài jù jiā de gōng yì měi shù pǐn。 　　★ tài yuán fǎng gǔ tiě qì： tài yuán fǎng gǔ tiě qì shì tài yuán gǔ dài yě jīn jì shù de jì chéng hé fā zhǎn。 tài yuán jìn cí sòng zhù tiě rén míng wén zhōng wài， jiù shì tài yuán gǔ dài yě jīn jì shù gāo chāo de zuì hǎo lì shǐ jiàn zhèng。 jìn nián lái， tài yuán běi chéng qū jīn shǔ gōng yì chǎng yǐ yōu zhì shēng tiě zuò yuán liào， lù xù shēng chǎn fǎng shí tiě qì。 tā men de chǎn pǐn pǐn zhǒng fán duō， yòng gōng jīng xì， chǎn pǐn xíng xiàng kù sì yuán wù， rú“ mǎ chāo lóng què”、“ míng jiǔ lóng dǐng”、“ yún gāng fó tóu”、“ jìn cí tiě rén” děng， xíng xiàng bī zhēn， shén tài zì rú， yǔ yuán wù chén liè yī chù， fán kě luàn zhēn。 　　 tài yuán liánhuālào 　　 liánhuālào（ lào） tài yuán wéi yī de dì fāng qǔzhǒng， shì yī zhǒng shuō chàng jiān yòu de qǔyì yì shù， liú chuán yú chéng shì xiāng cūn， tā nà yǎ sú gòng shǎng、 miào yǔ zhū lián、 kuài zhì rén kǒu de yì shù mèi lì qīng dǎo liǎo wú shù de nán nǚ lǎoshào。 sì shí nián lái， tā bù jǐn yǐ nóng yù de tài yuán fāng yán yǔ chuán tǒng de jìn táng wén huà jī shēn yú zhōng huá gǔ lǎo mín zú wén huà de dà huā yuán zhōng， ér qiě qí yì shù qí pā de càn làn guāng cǎi zài xiàn liǎo huáng hé wén huà xióng hún gǔ fēng。 wú dú yòu 'ǒu， tā de chǎn shēng yǔ fā zhǎn yǔ yī wèi tǔ shēng tǔ cháng de tài yuán chuán qí rén wù cáo qiáng yòu zhe mì bù kě fēn de guān xì。 　　 liánhuālào de shuō chàng cí， jī běn shàng shì qī yán sì jù wéi yī duàn， quán yòng tài yuán fāng yán lái hé zhé rù yùn。 biǎo yǎn zhī shí， xiān kòu dà zhú bǎn， jiān pèi xiǎo zhú bǎn， dǎ bǎn sān xún zhī hòu， kāi shǐ shuō chàng， yǐ chàng wéi zhù， jiān yǐ jiā bái， biān chàng biān shuō， yì yáng dùn cuò， wěi yīn shāo cháng。 　　 shí xià de tài yuán liánhuālào， bù jǐn yòu qī jiàn zǐ bàn zòu， ér qiě fā zhǎn dào xián lè qì hé dǎ jī yuèqì bàn zòu。 zhù yào yuèqì yòu sān xián、 yáng qín、 èr hú、 mù yú děng。 dāng nián de liánhuālào jí bù zhù zhòng biǎo yǎn， jǐn shì biān shuō biān chàng。 zhè shì yīn qí zǎo nián wéi jiē dào biǎo yǎn de xíng shì suǒ jué dìng。 zì cóng jiě fàng bān shàng wǔ tái hòu， yǐ jīng zhù zhòng yú shēn duàn hé dòng zuò de biǎo yǎn， yǔ xī rì bù kě tóng rì 'ér yǔ。 　　 tè sè cān yǐn 　　 tài yuán de miàn shí zuì wèiyòu míng， pǐn zhǒng duō， lì shǐ jiǔ， zhì zuò fāng fǎ gè yì， jiāo tóu cài mǎ kǎo jiū。 chǎo yóu miàn、 lā miàn、 dāoxiāo miàn、 bō miàn、 jiū piàn、 māo 'ěr duǒ、 cuō yú 'ér、 yóu miàn kǎo lǎo、 hóng miàn hú hú、 tī jiān děng， zhè xiē dū tè sè dú jù。 chú miàn shí wài， fēng wèi shí pǐn shǒu tuī tè sè zǎo diǎn“ tài yuán tóu nǎo”（ bā zhēn tānɡ）， xiǎo chī rú，“ sān dǎo shǒu” yìng miàn mó、 bō yú、 dāoxiāo miàn、 dòu fǔ nǎo、 kǎn sān dāo、 mèng fēng bǐng、 miàn má piàn、 qīng hé yuán“ tóu nǎo”、“ rèn yī lì” zhēng jiǎo、 liù wèi zhāi jiàng ròu、 bǎi huā shāo méi、 jī dàn láo zāo、 qiáo miàn guàn cháng、 yáng zá gē tānɡ、 guò yóu ròu、 wān dòu huā gāo、 guì huā yuán xiāo děng， dōushì zhí dé yī cháng de měi wèi。 　　 lì shǐ rén wù 　　 yù ràng －－ chūn qiū mò jìn qīng zhì bó jiā chén， zhù míng xiá shì， rù《 shǐ jì · cì kè lièzhuàn》。 　　 dí rén jié－－（ 630 héng 700 nián）， zì huái yīng， táng dài bìng zhōu tài yuán （ jīn shān xī tài yuán ） rén， wǔ zé tiān shí qī zǎixiàng， jié chū de fēng jiàn zhèng zhì jiā。 shǐ chēng“ dí gōng zhī xián， běi dǒu yǐ nán， yī rén 'ér yǐ”， mín jiān yù wéi“ táng zuò zhī kuāng jùn zhī chén”。 　　 wáng zhī huàn－－（ 688 héng 742 nián）， zì jì líng， bìng zhōu jìn yáng rén， hòu qiān jū jiàng zhōu（ jīn xīn jiàng）。 shèng táng zhù míng shī rén， yóu yǐ biān sài shī yǐn rén rù shèng。 　　 liú zhī yuǎn－－（ 895 héng 948 nián）， qí zǔ xiān běn wéi shā tuó bù rén， shì jū tài yuán 。 wǔ dài hòu hàn wáng cháo de jiàn lì zhě， 947 nián chēng dì jiàn lì hòu hàn， gǎi míng liú gǎo， miào hào gāo zǔ。 　　 yáng yè－－（？ héng 986 nián）， chū míng zhòng guì， hòu míng jì yè。 zǔ jí lín zhōu xīn tài（ jīn shǎn xī shén mù běi）， hòu qiān jū tài yuán ， gù shǐ chēng bìng zhōu tài yuán rén。 běi hàn、 sòng cháo míng jiāng。 　　 mǐ fèi－－（ 1051 héng 1107 nián）， chū míng fú， zì yuán zhāng， hào xiāng yáng màn shì、 lù mén jū shì、 hǎi yuè wài shǐ、 huái yáng wài shǐ děng。 guān zhì shū huà xué bó shì、 lǐ bù yuán wài láng， rén chēng“ mǐ nán gōng”。 shì jū tài yuán ， hòu qiān jū xiāng yáng， zuì hòu dìng jū rùn zhōu（ jīn jiāng sū zhèn jiāng）。 néng shī wén、 shàn shū huà， jīng jiàn bié、 hǎo shōu cáng， yǔ sū shì、 huáng tíng jiān、 cài xiāng bìng chēng“ sòng sì dà jiā”。 　　 yuán hǎo wèn－－（ 1190 héng 1257 nián）， zì yù zhī， zì hào yí shān， shì chēng yí shān xiān shēng。 jīn tài yuán xiù róng（ jīn xīn zhōu shì） rén。 lì dài gōng rèn de“ jīn yuán wén guān”。 　　 luó guàn zhōng－－（ 1331 héng 1400 nián）， míng běn、 cái běn， zì guàn zhōng， hào hú hǎi sǎnrén， yuán zhōng shū shěng hé dōng shān xī dào jì níng lù qīng yuán xiàn（ jīn tài yuán shì qīng xú xiàn） rén， zhōng guó gǔ dài zhù míng xiǎo shuō jiā、 xìqǔ jiā，《 sān guó yǎn yì》、《 shuǐhǔzhuàn》（ yǔ shī nài 'ān hé zuò） de zuò zhě， zhāng huí xiǎo shuō de kāi shān bí zǔ。 　　 fù shān－－（ 1607 héng 1684 nián）， yuán míng dǐng chén， zì qīng zhú， hòu gǎi míng shān， zì qīng zhù， bié hào pō duō， zhū rú gōng tā、 gōng zhī tā、 zhū yī dào rén、 shí dào rén、 sè lú、 qiáo huáng、 qiáo sōng děng。 xiān shì jū dà tóng， hòu xǐ yú xīn zhōu， qí zēngzǔ fù cháo xuān shí yí jū tài yuán yáng qū（ jīn tài yuán jiān cǎo píng qū xiàng yáng zhèn） xī cūn。 míng mò qīng chū zhù míng sī xiǎng jiā、 yī xué jiā、 shū huà jiā。 　　 míng rén yǔ tài yuán 　　 lǎo yī bèi gé mìng jiā： gāo jūn yǔ、 bó yī bō、 fù zuò yì、 péng zhēn 　　 kāi guó jiànglǐng： xú xiàng qián 　　 zhèng jiè míng rén： bó xī lái（ xiàn rèn zhōng gòng chóngqìng shì wěi shū jì） 　　 kē xué jiè： zhāng yà qín（ wēi ruǎn yà zhōu yán jiū yuàn yuàn cháng jiān shǒu xí kē xué jiā， wēi ruǎn quán qiú fù zǒng cái）、 lǐ jìng hǎi（ zhōng kē yuàn fù yuàn cháng） 　　 zhù míng dǎo yǎn： jiǎ zhāng kē、 zhāng jì gāng、 niú cháo yáng、 níng hào 　　 zhù míng gē chàng jiā： guō lán yīng、 yán wéi wén、 tán jīng、 dài yù qiáng 　　 zhù míng gē shǒu： guō fēng、 wáng róng、 zhào yíng jīng jì fā zhǎn Economic Development 　　tài huà jí tuán、 shuāng xǐ lún tāi、 xī shān méi diàn、 fù shì kāng yuán qū tài yuán shì wǒ guó jiàn guó chū qī de zhòng yào gōng yè jī dì zhī yī。“ yī wǔ” shí qī， tài yuán wéi quán guó de jīng jì jiàn shè zuò chū liǎo jù dà gòng xiàn， dāng shí yǔ běi jīng、 tiān jīn tóng wéi huá běi dì qū“ gōng yè zhòng zhèn”。 20 shì jì mò yǐ lái， suí zhe guó jiā yī xì liè hóng guān tiáokòng zhèng cè hé quán shěng xīn xíng néng yuán hé gōng yè jī dì jiàn shè zhèng cè de chū tái， tài yuán de jīng jì fā zhǎn yòu yíng lái liǎo qiānzǎi nán féng de lì shǐ jī yù。 zài quán shěng xīn xíng néng yuán hé gōng yè jī dì jiàn shè zhōng， tài yuán jiān chí zǒu xīn xíng gōng yè huà dào lù， chéng dān qǐ quán shěng chǎn yè jié gòu tiáozhěng hé shēng jí zhuǎn huà“ lǐng tóu yáng” de zhòng rèn。 jìn nián lái， yǐ bù xiù gāng shēng chǎn jī dì、 xīn xíng zhuāng bèi zhì zào gōng yè jī dì hé měi lǚ hé jīn jiā gōng zhì zào jī dì“ sān dà jī dì” wéi dài biǎo de yōu shì chǎn yè fā zhǎn tài shì liáng hǎo。 jīng guò 50 duō nián de jiàn shè， yǐ xíng chéng liǎo yǐ néng yuán、 yě jīn、 jī xiè、 huà gōng wéi zhī zhù， fǎng zhì、 qīng gōng、 yī yào、 diàn zǐ、 shí pǐn、 jiàn cái、 jīng mì yí qì děng mén lèi jiào qí quán de gōng yè tǐ xì， jiā shàng kē yán jī gòu hé dà zhuān yuàn xiào jí zhōng jí shāng yè wù zī gōng yìng zhōng xīn de yōu shì， guó mín jīng jì shí xiàn liǎo kuài sù、 xié diào、 jiàn kāng fā zhǎn。 dài biǎo xìng de qǐ yè yòu shì jiè chǎn néng dì yī de bù xiù gāng shēng chǎn jī dì héng héng tài yuán gāng tiě jí tuán yòu xiàn gōng sī； zhèng zài jiàn shè de jiāng chéng wéi shì jiè shàng zuì dà de měi lǚ hé jīn jiā gōng hé yán fā jī dì héng héng fù shì kāng tài yuán kē jì gōng yè yuán； quán guó zuì dà de zhù jiāo méi shēng chǎn jī dì héng héng shān xī jiāo méi jí tuán； zhì zào céng tuō qǐ“ dōng fāng hóng”、“ shén zhōu” qī hào shēng kōng de háng tiān fā shè zhuāng zhì hé sān xiá shuǐ diàn zhàn 1200 dūn qiáo shì qǐ zhòng jī de tài yuán zhòng xíng jī xiè jí tuán gōng sī。 　　 huán jìng zhì lǐ 　　2006 nián， quán shì kāi zhǎn yǐ kòng zhì jié gòu xìng wū rǎn、 xuē jiǎn wū rǎn wù pái fàng zǒng liàng、 tiáozhěng rán liào jié gòu、 è zhì yáng chén wū rǎn wéi zhòng diǎn de huán jìng zhì lǐ gōng zuò， shí xiàn liǎo jīng jì zēngzhǎng、 wū rǎn jiǎn pái。 shí shī zhàn lüè zhuǎn xíng， shè dìng“ lǜ sè gāo yā xiàn”。 　　 fā zhǎn xún huán jīng jì， tuī jìn qīng jié shēng chǎn。 shí shī liǎo 19 xiàng zhòng diǎn wū rǎn zhì lǐ gōng chéng hé yī pī xún huán jīng jì shì fàn xiàng mù， fā zhǎn liǎo 10 gè qīng jié shēng chǎn xíng qǐ yè hé 10 gè gōng yè fèi shuǐ líng pái fàng qǐ yè。 gōng yè wū rǎn zhì lǐ zǒng tóu zī dá dào 12.7 yì yuán。 　　 zhěng zhì luò hòu rán méi shè shī， tiáozhěng rán liào jié gòu。 quán shì gāo wū rǎn rán liào jìn rán qū miàn jī yǐ dá dào 23 píng fāng gōng lǐ。 　　 kāi zhǎn zōng hé zhěng zhì， quán fāng wèi kòng zhì yáng chén wū rǎn。 　　2008 nián， quán nián 'èr jí jí 'èr jí yǐ shàng kōng qì zhì liàng tiān qì dá dào 302 tiān， qí zhōng yōu děng（ yī jí） tiān qì dá dào 51 tiān。 　　2008 nián zhù yào jīng jì zhǐ biāo 　　 dì qū shēng chǎn zǒng zhí 1468.09 yì yuán， tóng bǐ zēng sù 8.1% quán shè huì gù dìng zī chǎn tóu zī 702.63 yì yuán quán shì cái zhèng zǒng shōu rù 306.88 yì yuán chéng shì jū mín rén jūn kě zhī pèi shōu rù 15230 yuán nóng mín rén jūn chún shōu rù 6355 yuán chéng xiāng jū mín chǔ xù cún kuǎn yú 'é 1728.92 yì yuán 　　 yìng duì jīn róng wēi jī 　　2008 nián guó jì jīn róng wēi jī xià zhèng fǔ jué dìng kuò dà nèi xū， tài yuán “ yī lǎn zǐ” xīn xiàng mù kuò dà nèi xū bǎo chí zēngzhǎng tài yuán shì xiān xíng。 qǐ dòng jī jiàn xiàng mù： 　　 yī shì shí shī wài wéi kuàng jià dào lù xīn jiàn gōng chéng， zài chéng shì zhōng xīn qū wài wéi xīn jiàn yī pī chéng shì dào lù， jìn yī bù lā dà chéng shì kuàng jià， lā dòng qū yù jīng jì fā zhǎn。 　　 èr shì shí shī zhōng xīn chéng qū dào lù gǎi zào tí dàng gōng chéng， duì chéng shì zhōng xīn qū dào lù pò sǔn yán zhòng、 jiāo tōng yōng dǔ de zhù cì gàndào jìn xíng tuò kuān gǎi zào， dǎ tōng duàn tóu lù， chàng tōng wēi xún huán， gǎi shàn jiāo tōng zhuàng kuàng， tí shēng chéng shì pǐn wèi。 　　 sān shì qǐ dòng guǐ dào jiāo tōng jiàn shè qián qī gōng chéng， zuò hǎo jiān cǎo píng - xiǎo diàn - yú cì guǐ dào jiāo tōng xiàn de guī huá shè jì、 kē yán lùn zhèng děng gōng zuò。 　　“ dà tài yuán ” jīng jì juàn 　　 fàn wéi： 　　 tài yuán shì yù quán bù、 jìn zhōng shì de duō shù xiàn（ shì、 qū）， lǚ liáng shì、 xīn zhōu shì jí yáng quán shì de shǎo shù xiàn（ shì、 qū）。 wéi shān xī shěng jīng jì zuì fā dá dì qū。 　　 kōng jiān jié gòu： 　　 hé xīn 　　 héng héng fā zhǎn yǐ xiàn dài fú wù yè wéi zhòng diǎn de dì sān chǎn yè。 　　 nèi juàn céng héng héng fā zhǎn chéng wéi hé xīn chéng shì de gōng yè shēng chǎn qū、 dū shì nóng yè qū hé dū shì gōng néng wài yán qū。 　　 wài juàn céng héng héng zuò wéi méi jiāo chǎn yè de shū sàn dì， chéng dān jīng jì juàn“ quán guó néng yuán jī dì” de shēng chǎn yùn shū zhí néng。 　　 wèi lái tài yuán jīng jì juàn de dì qū shēng chǎn zǒng zhí jiāng dá dào 945 yì yuán zhì 975 yì yuán， zhàn quán shěng de jìn sān fēn zhī yī， rén kǒu zǒng shù chāo guò 800 wàn。 　　 guǐ dào jiāo tōng yuǎn jǐng guī huá 　　 tài yuán shì《 zōng hé jiāo tōng guī huá fāng 'àn》 zhōng jù tǐ huá chū liǎo sì tiáo guǐ dào jiāo tōng xiàn lù， zǒng cháng dù shì 132 gōng lǐ。　 yī hào xiàn， yáng qū zhèn zhèng fǔ dào fén dōng xīn qū， quán cháng 37.7 gōng lǐ， tú jīng yáng qū zhèn zhèng fǔ、 xīn chéng kè yùn zhàn、 dòng wù yuán、 jiě fàng běi lù、 jiě fàng nán lù、 cháng zhì lù、 xiǎo diàn kè yùn zhàn、 fén dōng xīn qū nán biān jiè。 tā guàn chuān zhù chéng qū， zhī chí chéng shì“ běi diào nán kuò”， yǐn dǎo hé xīn qū rén kǒu nán qiān。 　　 èr hào xiàn， shàng lán zǔ tuán dào běi yíng zhàn， quán cháng 33.1 gōng lǐ， tú jīng shàng lán zǔ tuán、 jiān cǎo píng qū zhèng fǔ、 hé píng běi lù、 dòng wù yuán、 liǔ xiàng、 yíng zé dà jiē、 tài yuán huǒ chē zhàn、 xīn jiàn tiě lù nán zhàn。 zhè tiáo xiàn fù gài liǔ xiàng hé xīn shāng yè qū， zhòng diǎn fú wù yú tài yuán huǒ chē zhàn、 běi yíng zhàn。 　　 sān hào xiàn， wò hǔ shān dào jìn cí， quán cháng 36.1 gōng lǐ， tú jīng wò hǔ shān、 dōng kè zhàn、 tài yuán huǒ chē zhàn、 yíng zé dà jiē、 cháng fēng shāng wù qū、 xīn jìn cí lù、 jìn cí。 zhè tiáo xiàn shì dōng xī fāng xiàng zhù yào de kuà hé kè yùn zǒu láng， zhòng diǎn fú wù yú cháng fēng shāng wù qū、 jìn cí fēng jǐng qū hé sān gè duì wài dà xíng jiāo tōng shū niǔ。 　　 sì hào xiàn， xī shān kuàng wù jú dào wǔ sù jī chǎng， quán cháng 25.3 gōng lǐ， tú jīng xī shān gōng yuán、 nán nèi huán xī jiē、 xīn jiàn nán lù、 xué fǔ jiē、 jiàn shè nán lù、 tài yuán xīn jiàn tiě lù nán zhàn、 wǔ sù jī chǎng。 zhè tiáo xiàn jiāng shí xiàn xī shān dì qū yǔ hé xīn qū、 cháng fēng shāng wù qū de lián jiē， jīn hòu hái jiāng xiàng yú cì fāng xiàng yán shēn。 　　 jiǔ diàn 　　1. wàn shī jīng huá dà jiǔ diàn（ wǔ xīng） 　　2. shān xī guó mào dà fàn diàn（ wǔ xīng） 　　3. bìng zhōu fàn diàn（ sān xīng） 　　4. jīn gǎng dà jiǔ diàn（ zhǔn wǔ xīng） 　　5. sān jìn guó jì fàn diàn（ sì xīng） 　　6. shān xī dà jiǔ diàn（ sì xīng） 　　7. jìn cí bīn guǎn（ wǔ xīng） 　　8. yáng guāng dà jiǔ diàn（ sì xīng） 　　9. yíng zé bīn guǎn（ sì xīng） 　　10. huā yuán guó jì dà jiǔ diàn（ zhǔn wǔ xīng） 　　11. lì huá dà jiǔ diàn（ wǔ xīng） 　　12. lóng chéng guó jì fàn diàn（ zhǔn wǔ xīng） 　　 shāng chǎng 　　1. guì dū shì jì guǎng chǎng ( liǔ xiàng nán lù ) 　　2. mào yè bǎi huò ( liǔ xiàng nán lù ) 　　3. huá yǔ gòu wù zhōng xīn ( kāi huà sì jiē ) 　　4. méi yuán bǎi shèng ( qīn xián jiē ) 　　5. yàn suō yǒu yì shāng chéng（ cháng fēng jiē） 　　6. tóng luó wān guó jì gòu wù zhōng xīn ( liǔ xiàng běi lù ) 　　7. yáng guāng wáng fǔ jǐng bǎi huò（ qīn xián jiē） 　　8. jiě fàng bǎi huò dà lóu ( jiě fàng lù zhōng duàn ) 　　9. huá yǔ gòu wù guǎng chǎng（ yī fén jiē） 　　10. shì mào gòu wù zhōng xīn ( cháng zhì lù ) 　　11. měi tè hǎo gòu wù guǎng chǎng（ qiān fēng nán lù 56 hào） 　　12. huá yǔ guó jì jīng pǐn shāng shà（ xīn jiàn běi lù） 　　 dà xíng qǐ yè 　　1 tài yuán gāng tiě（ jí tuán） yòu xiàn gōng sī 　　2 shān xī shěng méi tàn yùn xiāo jí tuán yòu xiàn gōng sī 　　3 tài yuán tiě lù jú 　　4 shān xī jiāo méi jí tuán yòu xiàn zé rèn gōng sī 　　5 shān xī méi tàn jìn chū kǒu jí tuán yòu xiàn gōng sī 　　6 shān xī jiàn zhù gōng chéng ( jí tuán ) zǒng gōng sī 　　7 tài yuán zhòng xíng jī xiè jí tuán yòu xiàn gōng sī 　　8 měi jǐn néng yuán jí tuán yòu xiàn gōng sī 　　9 jìn xī jī qì gōng yè jí tuán yòu xiàn zé rèn gōng sī 　　10 tài yuán méi tàn qì huà ( jí tuán ) yòu xiàn zé rèn gōng sī 　　（ 2008 nián shān xī shěng qǐ yè 100 qiáng， tài yuán bù fēn） shè huì shì yè Social 　　yíng zé dà jiē、 bīn hé dōng lù、 cháng fēng lì jiāo quán shì xiàn yòu gāo děng yuàn xiào 32 suǒ， zài xiào xué shēng 262756 rén； zhōng děng zhuān yè xué xiào 31 suǒ， zài xiào xué shēng 90960 rén； jì gōng xué xiào（ bāo kuò jì gōng bù） 54 suǒ， zài xiào xué shēng 31951 rén； pǔ tōng zhōng xué 247 suǒ， zài xiào xué shēng 225768 rén； zhí yè zhōng xué 22 suǒ， zài xiào xué shēng 15457 rén； xiǎo xué 947 suǒ， zài xiào xué shēng 316665 rén； yòu 'ér yuán 814 suǒ， zài yuán 'ér tóng 83085 rén。 quán shì xiàn yòu kē xué yán jiū yǔ kāi fā jī gòu 305 gè， gōng zuò rén yuán 144 wàn rén， měi nián yán jiū yǔ kāi fā xiàng mù（ kè tí） 4000 duō xiàng， wán chéng kē jì zhù zuò jìn 300 zhǒng， fā biǎo kē xué（ xué shù） lùn wén dá wàn yú piān。 2006 nián， yán jiū yǔ kāi fā jīng fèi zhàn dì qū shēng chǎn zǒng zhí de bǐ zhòng wéi 1.05 ％； gāo xīn jì shù chǎn yè zēng jiā zhí zhàn dì qū shēng chǎn zǒng zhí de bǐ zhòng wéi 5.4％。 quán shì yòu gè lèi yì shù biǎo yǎn tuán tǐ 16 gè， qún yì wén huà guǎn 12 gè， bó wù guǎn 3 zuò， guó jiā jí zōng hé dàng 'àn guǎn 11 gè， gè lèi gōng gòng tú shū guǎn guǎn cáng tú shū 4290.4 wàn cè， guǎn cáng dàng 'àn zī liào 556 wàn juàn（ cè）。 jìn shāng yínháng shì shǒu jiā zǒng bù shè zài tài yuán de gǔ fèn zhì shāng yè yínháng。 quán shì rén jūn gōng gòng tǐ yù chǎng guǎn miàn jī dá dào 0.91 píng fāng mǐ。 qí zhōng， xiǎo lún chē xùn liàn jī dì bèi liè wéi guó jiā jí jī dì， huò dé xiǎo lún chē shì jǐn sài jì 'ào yùn huì yù xuǎn sài zhù bàn quán。 quán shì xiàn yòu guǎng bō diàn tái 3 zuò， jié mù 11 tào； diàn shì tái 4 zuò， guǎng bō rén kǒu fù gài shuài wéi 98.7％， diàn shì rén kǒu fù gài shuài wéi 99.1％； quán shì xīn wén méi tǐ zhù yào yòu《 tài yuán rì bào》、《 tài yuán wǎn bào》、《 shān xī rì bào》、《 shān xī wǎn bào》、 tài yuán guǎng bō diàn tái、 tài yuán zài xiàn、 tài yuán xīn wén wǎng、 lóng chéng rè xiàn、 tài yuán shì zhèng fǔ xìn xī wǎng děng。 　　《 tài yuán shì chéng shì zǒng tǐ guī huá（ 2007-2020）》 zhōng duì tài yuán shì de zǒng tǐ dìng wèi shì“ shān xī shěng shěng huì、 chéng dōng qǐ xī de qū yù zhōng xīn chéng shì、 shān shuǐ yuán lín yí jū chéng shì、 quán guó zhòng yào de xīn cái liào hé xiān jìn zhì zào yè jī dì、 jù yòu shì jiè yǐng xiǎng lì de huá xià lì shǐ wén huà míng chéng”。 　　 tài yuán àn zhào“ nán yí xī jìn、 běi zhǎn dōng kuò、 tí shēng pǐn zhì、 zhòng sù xíng xiàng” de zǒng yào qiú hé“ gǎi zào jiù chéng、 jiàn shè xīn chéng、 kāi fā gǔ chéng”“ sān chéng” lián dòng de jiàn shè sī lù， shù lì“ dà tài yuán ” lǐ niàn， quán miàn jiā kuài chéng shì jiàn shè bù fá， bù duàn jiā qiáng shěng huì chéng shì de fú shè lì、 yǐng xiǎng lì hé dài dòng lì。 jìn nián lái， zài jiāo tōng、 tōng xìn、 shì zhèng hé shēng tài huán jìng děng fāng miàn qǔ dé liǎo míng xiǎn chéng xiào， chéng shì miàn mào rì xīn yuè yì， yǐ xíng chéng háng kōng、 tiě lù、 gōng lù de lì tǐ jiāo tōng wǎng luò。 tài yuán wǔ sù guó jì jī chǎng shì guó nèi bì shuǐ lán tiān xīn tài yuán gànxiàn hé shǒu dū guó jì jī chǎng de bèi yòng jī chǎng， kě qǐ jiàng shì jiè zuì dà de kōng zhōng kè chē A380 dà xíng kè jī， yǐ kāi tōng guó jì guó nèi 50 duō tiáo háng xiàn。 tài yuán zhàn shì nán、 běi tóng pú xiàn， shí tài xiàn， jīng yuán xiàn děng liù tiáo tiě lù gànxiàn de zhōng shū， yòu gāo sù tiě lù tōng wǎng shí jiā zhuāng、 běi jīng、 shěn yáng、 zhèng zhōu děng dì， yòu huá běi zuì dà de huò yùn shū niǔ tài yuán běi zhàn hé shān xī zuì dà de huò wù jí sàn dì tài yuán dōng zhàn。 gōng lù yǐ tài yuán wéi zhōng xīn fú shè quán shěng， tài yuán dào jiù guān de gāo sù gōng lù zhí tōng běi jīng， dà tóng zhì yùn chéng gāo sù gōng lù zòng guàn shān xī quán jìng， dōng shān guò jìng gāo sù gōng lù chuān yuè jìn zhōng píng yuán， nán bù guò jìng gāo sù gōng lù héng kuà tài yuán pén dì。 tài yuán chéng shì dào lù zǒng cháng dù 1800 qiān mǐ， tài yuán gōng jiāo kòng gǔ（ jí tuán） gōng sī gōng jiāo chē liàng dá 2149 liàng， yíng yùn xiàn lù 125 tiáo， yùn yíng xiàn lù wǎng cháng dù dá 1915.55 qiān mǐ， rì jūn xíng shǐ lǐ chéng 28.1 wàn gōng lǐ， rì jūn kè yùn liàng 91.43 wàn rén cì。 shì qū yōng yòu chū zū qì chē 8292 tái， chū zū qì chē qǐ yè 22 jiā， rì kè yùn liàng 37 ． 3 wàn rén cì， nián kè yùn zǒng liàng 1． 5 yì rén cì。 chéng shì gōng gòng gōng shuǐ、 gōng qì、 gōng rè、 gōng diàn、 wū shuǐ chǔlǐ、 lā jī chǔlǐ děng fú wù néng lì zhèng zài zhú bù tí gāo。 quán shì gòng yòu gōng yuán 41 gè， gōng yuán miàn jī 1659 gōng qǐng。 jiàn chéng qū lǜ huà fù gài miàn jī 7342 gōng qǐng， yuán lín lǜ dì miàn jī 6343 gōng qǐng， gōng gòng lǜ dì miàn jī 2270 gōng qǐng。 jiàn chéng qū lǜ huà fù gài shuài 37.3％， lǜ dì shuài 32.2％， rén jūn gōng gòng lǜ dì 8.38 píng fāng mǐ。 quán shì kōng qì zhì liàng 'èr jí yǐ shàng tiān shù yóu 2000 nián de 45 tiān zēng jiā dào 2008 nián de 302 tiān。 tài yuán fén hé gōng yuán、 chéng xī shuǐ xì fēn bié róng huò“ dí bài guó jì gǎi shàn rén jū huán jìng zuì jiā fàn lì jiǎng”、“ zhōng guó rén jū huán jìng fàn lì jiǎng”。 　　 dà xué 　　 běn kē 　　 shān xī dà xué、 tài yuán lǐ gōng dà xué、 zhōng běi dà xué、 tài yuán kē jì dà xué、 shān xī yī kē dà xué、 shān xī cái jīng dà xué、 tài yuán shī fàn xué yuàn、 tài yuán gōng yè xué yuàn、 shān xī zhōng yī xué yuàn 　　 dú lì xué yuàn 　　 shān xī dà xué shāng wù xué yuàn、 tài yuán lǐ gōng dà xué xiàn dài kē jì xué yuàn、 zhōng běi dà xué xìn xī shāng wù xué yuàn、 tài yuán kē jì dà xué huá kē xué yuàn、 shān xī yī kē dà xué jìn cí xué yuàn、 shān xī cái jīng dà xué huá shāng xué yuàn 　　 zhuān kē 　　 tài yuán dà xué、 tài yuán diàn lì gāo děng zhuān kē xué xiào、 shān xī zhí gōng yī xué yuàn、 shān xī cái zhèng shuì wù zhuān kē xué xiào、 shān xī jǐng guān gāo děng zhuān kē xué xiào、 shān xī shēng wù yìng yòng zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī gōng chéng zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī jiāo tōng zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī lín yè zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī cái mào zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī méi tàn zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī zōng hé zhí yè jì shù xué yuàn、 tài yuán chéng shì zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī jīn róng zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī jiàn zhù zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī guó jì shāng wù zhí yè xué yuàn、 shān xī gōng shāng zhí yè xué yuàn、 shān xī jīng mào zhí yè xué yuàn、 shān xī yì shù zhí yè xué yuàn、 tài yuán lǚ yóu zhí yè xué yuàn、 shān xī xīng huá zhí yè xué yuàn、 shān xī jǐng guān zhí yè xué yuàn、 shān xī tǐ yù zhí yè xué yuàn、 shān xī xì jù zhí yè xué yuàn、 shān xī lǚ yóu zhí yè xué yuàn、 shān xī lǎo qū zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī huá 'ào shāng mào zhí yè xué yuàn、 shān xī diàn lì zhí yè jì shù xué yuàn、 shān xī qīng nián guǎn lǐ gànbù xué yuàn、 shān xī méi tàn guǎn lǐ gànbù xué yuàn、 shān xī shěng zhèng fǎ guǎn lǐ gànbù xué yuàn、 guǎng bō diàn yǐng diàn shì guǎn lǐ gànbù xué yuàn。 　　 zhōng xué 　　 shān xī shěng zhòng diǎn zhōng xué 　　 chéng chéng zhōng xué、 jìn shān zhōng xué、 tài yuán wǔ zhōng、 shěng shí yàn zhōng xué、 shí 'èr zhōng、 shì shí yàn zhōng xué ( yuán tài tiě yī zhōng )、 shí wǔ zhōng、 shí bā zhōng、 wài guó yǔ xué xiào、 shān xī dà xué fù shǔ zhōng xué、 sì shí bā zhōng、 tài yuán shī fàn xué yuàn fù zhōng、 tài yuán yù yīng zhōng xué、 tài gāng yī zhōng 　　 shān xī shěng 'èr jí zhòng diǎn zhōng xué 　　 tài yuán sān shí zhōng、 dì 'èr shí yàn zhōng xué、 dì sān shí yàn zhōng xué、 shí jiǔ zhōng、 èr shí zhōng、 tài yuán shì dì 'èr shí yī zhōng xué xiào、 èr shí qī zhōng、 xī shān gāo zhōng、 huà 'èr jiàn zhōng xué、 gǔ jiāo yī zhōng、 qīng xú zhōng xué、 xú gōu zhōng xué、 xiǎo diàn yī zhōng fēng jǐng míng shèng Scenic 　　 tài yuán lǚ yóu zī yuán fēng fù， yōu jiǔ de lì shǐ gěi tài yuán liú xià liǎo zhòng duō de míng shèng gǔ jì， jiào wéi zhù míng de yòu jìn cí、 tiān lóng shān shí kū、 yǒng zuò sì、 chún yáng gōng、 chóng shàn sì、 dòu dà fū cí děng guó jiā jí zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi 13 chù hé shěng jí zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi 32 chù。 míng shān、 shí kū、 sì yuàn、 miào yǔ、 húpō、 sēn lín、 wēn quán、 róng dòng、 xiá gǔ、 hé liú、 gǔ jiàn zhù、 gǔ yí zhǐ、 míng rén gù jū、 lì shǐ wén huà jì niàn dì、 bó wù guǎn děng lǚ yóu zī yuán de fēng fù yǐ jí gāo pǐn zhì de wén wù de jí zhōng， zài guó nèi yě shì fēi cháng shǎo yòu。 qí zhōng jìn cí shèng mǔ diàn nèi sòng sù shì nǚ xiàng xǔ xǔ rú shēng， zī tài gè yì， zài hǎi nèi wài xiǎng yòu shèng míng。 tiān lóng shān de běi cháo shí kū jí suí táng zào xiàng、 chóng shàn sì míng dài zàngjīng、 chún yáng gōng guān yǔ lì mǎ tóng xiàng， zài wǒ guó wén xué yì shù shǐ shàng jūn zhàn yòu huī huáng de yī yè。 cǐ wài， táng tài zōng lǐ shì mín zhuàn xiě de“ zhēnguàn bǎo hàn”《 jìn cí míng bìng xù》 bēi wén， shì xiàn cún zuì zǎo de wéi yī wán hǎo de táng tài zōng xíng shū bēi。 tài shān、 tiān lóng shān、 lóng shān、 méng shān děng míng shān jiàn zhèng liǎo tài yuán chéng 2500 duō nián de cāng sāng suì yuè。 　　 tài yuán shì jī diàn liǎo fēng fù de wén huà yí chǎn， rú“ jìn cí” yuán lín， chēng dé shàng shì huá xià wén huà de yī kē cuǐ càn míng zhū； jiàn yú míng dài de yǒng zuò sì， shuāng tǎ sì、 zhōng huá fù shān yuán、 jìn cí yuán lín“ líng xiāo shuāng tǎ” shì wǒ guó shuāng tǎ jiàn zhù de jié chū dài biǎo； lóng shān shí kū shì wǒ guó zuì dà de dào jiào shí kū， bèi zhuān jiā chuán wéi shì jiè zhī zuì。 　　★ jìn cí 　　 zài tài yuán shì xī nán 25 gōng lǐ xuán wèng shān xià jìn shuǐ fā yuán chù。 shǐ jiàn yú běi wèi， wéi jì niàn zhōu wǔ wáng cì zǐ shū yú 'ér jiàn。 1961 nián bèi guó wù yuàn gōng bù wéi quán guó zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi。 shū yú fēng táng， zǐ xiè yīn jìn shuǐ gèng guó hào， hòu rén yīn yǐ mìng cí míng。 jìn shuǐ zhù yào yuán tóu yóu cǐ liú chū， cháng nián bù xī， shuǐ wēn 17 dù， qīng chè jiàn dǐ。 cí nèi zhēnguàn bǎo hàn tíng zhōng yòu táng tài zōng zhuàn xiě de yù bēi《 jìn cí zhī míng bìng xù》。 cí nèi hái yòu zhù míng de zhōu bǎi、 suí huái， zhōu bǎi wèi yú shèng mǔ diàn zuǒ cè， suí huái zài guān dì miào nèi， lǎo zhī zòng héng， zhì jīn shēng jī bó bó、 yù yù cāng cāng， yǔ cháng liú bù xī de nán lǎo quán hé jīng měi de sòng sù shì nǚ xiàng bèi yù wéi“ jìn cí sān jué”。 　　★ tiān lóng shān shí kū 　　 zài tài yuán shì xī nán 40 gōng lǐ tiān lóng shān yāo。 sì zhōu shān luán qǐ fú， shān tóu lóng wáng shí dòng quán shuǐ dàng yàng。 shí kū fēn bù zài tiān lóng shān dōng xī liǎng fēng， dōng fēng 8 kū， xī fēng 13 kū。 gè kū de kāi záo nián dài bù yī， zì dōng wèi zhì táng， lì wèi、 qí、 suí、 táng sì gè cháo dài。 yǐ táng dài zuì duō， dá 15 kū。 shí diāo tǐ tài shēng dòng， dāo fǎ xǐ liàn， jù yòu fēng fù de zhì gǎn。 sòng dài gǎi míng shèng shòu sì， sì yǔ yǐ huǐ。 sì qián pán lóng gǔ sōng cāng cuì bì rì。 　　★ yǒng zuò sì shuāng tǎ（ shuāng tǎ sì） 　　 zài tài yuán shì dōng nán jiāo hǎo zhuāng cūn nán。 běn míng“ yǒng zuò sì”。 zhǐ yīn qí sì nèi nà liǎng zuò” wēi 'é zhuàng guān， sǒng rù yún duān de gǔ tǎ， yǐn rén zhǔ mù， cái bèi shì rén xí hū wéi shuāng tǎ sì。 míng wàn lì sān shí liù nián (1608 nián ) gāo sēng fú dēng fèng chì jiàn zào。 xiàn cún sì nèi zhù yào jiàn zhù， quán wéi zhuān gòu。 bā jiǎo shí sān jí， gāo 54.7 mǐ。 tǎ nèi yòu jiē tī tà dào， kě dēng dǐng céng， píng chuāng yuǎn tiào， tài yuán fēng guāng lì lì zài mù。 rén men chū rù tài yuán ， shuāng tǎ shǒu xiān yìng rù yǎn lián， chéng wéi tài yuán de biāo zhì。 sì nèi mǔ dān biàn dì， chuán wéi míng dài suǒ zhí。 　　★ lóng shān shí kū 　　 zài tài yuán shì xī nán 20 gōng lǐ de lóng shān shān diān。 mǎn shān lín mì yè mào。 shí kū kāi záo yú yuán chū， dào rén sòng dé fāng yú tài zōng liù nián (1234 nián ) zhù chí yíng zào lóng shān shí kū jí hào tiān guān。 xiàn miào yǔ cán huài， shí kū shàng cún， gòng 8 kān。 gè kān diāo xiàng shù 'é bù děng， gòng 40 yú zūn， dà dū bǎo cún wán hǎo， diāo gōng pǔ shí， yī zhe zhuāng zhòng， yǔ fó jiào shí kū yì shù fēng gé jié rán bù tóng。 　　★ chún yáng gōng 　　 zài tài yuán shì wǔ yī guǎng chǎng xī běi yú。 yòu chēng lǚ zǔ miào。 chuàng jiàn nián dài wú kǎo。 míng wàn lì 'èr shí wǔ nián (1597 nián )， jìn fān wáng zhū xīn yáng duì gōng nèi chóngxīn guī huá， guī mó kōng qián。 qīng jiā qìng nián jiān (1796-1820 nián ) zēng zhù hòu yuàn wēi gé 3 céng， jǐng guān yí rén。 gāi yuàn zhěng gè jiàn zhù bù jú， lèi sì bā guà xíng shì， wèiguó nèi shǎo jiàn。 　　★ dòu dà fū cí 　　 zài tài yuán shì xī běi 20 gōng lǐ shàng lán cūn、 fén hé xiá gǔ zuǒ cè。 cí nèi gǔ bǎi cāng cuì。 jìn guó dà fū dòu chōu fēng dì tài yuán ， céng kāi qú xīng lì， hòu rén zài cǐ lì cí sì fèng。 lì dài dū liú yòu bēi jì。 xiàn cún shān mén、 xiàn tíng、 dà diàn děngdōu shì yuán zhì zhèng sān nián (1343 nián ) chóngjiàn， jú bù hái bǎo liú sòng jīn shí qī fēng gé。 qí zhōng xiàn tíng shèn dà， hòu yán zhù， yòng dà diàn míng jiān láng zhù dài tì， jié gòu jiǎn liàn 'ér yán jǐn， wéi jīn yuán jiàn zhù zhōng suǒ hǎn jiàn。 cí bàng qīng quán zì liè shí shān cāng yá xià yǒng chū， shuǐ wēn jiào dī， rén chēng“ hán quán”。“ liè shí hán quán” wéi tài yuán míng shèng zhī yī。 　　★ duō fú sì 　　 zài tài yuán shì xī běi 24 gōng lǐ jué wéi shān zhī diān。 shān shì dǒu jùn， sōng bǎi biàn yě。 wéi tài yuán zhù míng fēng jǐng zhī yī。 qǔ zì“ duō zǐ duō fú” zhī yì。 sì zài shān dǐng xiǎo yù zhī zhōng， jí fù gǔ chà fēng qù。 sì shǐ jiàn yú táng zhēn yuán 'èr nián (786 nián )。 táng rén lǐ kè yòng、 lǐ cún xù ( hòu táng zhuāng zōng ) fù zǐ céng dào cǐ fó fén xiāng， sì kuàng kōng qián。 sòng mò huǐ yú bīng huǒ， míng hóng wǔ nián jiān (1368-1398 nián ) chóngjiàn， hòu yòu duō cì chóngxiū。 wéi sì qián shān diān zhuān tǎ， réng shì sòng dài yuán gòu。 sì bàng xiǎo wū， shì míng mò qīng chū sī xiǎng jiā fù shān dú shū chù。 　　★ tóng zǐ sì rán dēng tǎ 　　 wèi yú lóng shān zhī shàng， shǐ jiàn yú běi qí tiān bǎo qī nián， jīn tiān fǔ yuán nián huǐ yú zhàn huǒ， míng jiā jìng yuán nián chóngjiàn。 xiāng chuán yòu liǎng míng tóng zǐ zài cǐ shān zhōng yǐn xiū shí， jiàn shān shí qì shì bù fán， suì zài zhè lǐ diāo zào liǎo yī zūn gāo 57 mǐ de fó xiàng， sì míng yě shì yóu cǐ 'ér lái。 　　★ jìn yáng hú 　　 wèi yú tài yuán shì jìn yuán qū xī nán dǒng rú cūn yī dài。 jìn yáng hú yóu fén hé xī gànqú yǐn rù， shuǐ zhì liáng hǎo， hú shuǐ miàn jī 48 píng fāng qiān mǐ， shuǐ shēn píng jūn 4 mǐ， zuì shēn chù 8 mǐ， xià jì zuì gāo shuǐ wēn dá 33℃， dōng jì wéi 5℃～ 15℃， cháng nián bù jié bīng， shì huá běi zuì dà de rén gōng hú， sù chēng“ zhōng guó běi hú”。 　　★ jué ( shān wéi ) shān： jué ( shān wéi ) shān wèi yú tài yuán xī běi 24 qiān mǐ chù， zhè lǐ sōng bǎi wéi guǒ， yù yù cōng cōng。 chūn tiān， shān huā zhēng yàn； shēn qiū， biàn shān hóng yè。“ jué ( shān wéi ) hóng yè” shì tài yuán bā jǐng zhī yī。 　　★ méng shān dà fó 　　 méng shān dà fó wèi yú tài yuán shì xī nán yuē 20 qiān mǐ chù， xì běi qí gāo yáng dì yú tiān bǎo 'èr nián（ 551 nián） kāi záo de gāo dá 63 mǐ de mó yá shí kè dà fó， yě chēng xī shān dà fó。 tā jiǎo xià mái zhe de sì yuàn， céng shì fó jiào jìng tǔ zōng zǎo qī dào chǎng。 　　★ chóng shàn sì 　　 yuán míng bái mǎ sì， wèi yú tài yuán shì shàng mǎ jiē zhōng bù nán cè， shì yī chù suí mò táng chū chuàng jiàn de fó jiào sì miào， lì shǐ shàng chēng zhī wéi“ sān jìn míng chà”。 sì nèi de dà bēi diàn， shì yī chù biāo zhǔn de míng dài jiàn zhù， nèi sù yòu qiān shǒu qiān yǎn 11 miàn guān yīn、 qiān bō wén shū pú sà hé pǔ xián pú sà， sù xiàng gāo dá 8.5 mǐ， fēng gé、 zào xíng dōuhěn bié zhì， ér qiě sè cǎi xuàn lì， yī wén xiàn tiáo liú chàng。 zhè sān zūn sù xiàng， shì bù kě duō dé de míng dài yì shù pǐn。 　　★ běi cháo bì huà 　　 běi qí lóu ruì mù , zài tài yuán shì jìn yuán qū wáng guō cūn xī nán 1 qiān mǐ chù。 20 shì jì 80 nián dài chū， lóu ruì mù bì huà de chū tǔ， céng zài wǒ guó kǎo gǔ xué jiè yǐn qǐ guò yī zhèn hōng dòng。 zài mù dào、 yǒng dào de liǎng bì hé mù shì de bì miàn shàng jūn huì yòu bì huà， chū tǔ shí dà bù fēn bǎo cún wán hǎo， xiàn cún bì huà 71 fú， miàn jī 200 55 píng fāng mǐ。 zhěng gè bì huà zǔ chéng liǎo yī fú rén jiān shēng huó chǎng jǐng yǔ shén guài chuán shuō hé wéi yī tǐ de zhuàng kuò huà miàn。 　　★ jìn yáng gǔ chéng yí zhǐ 　　 jìn yáng gǔ chéng yí zhǐ wèi yú jīn tài yuán shì jìn yuán qū gǔ chéng yíng yī dài。 yí zhǐ miàn jī dà yuē 20 píng fāng qiān mǐ， fēn xī chéng、 dōng chéng、 zhōng chéng、 tài yuán fǔ、 jìn yáng gōng chéng、 dà míng gōng chéng、 cāng chéng、 luó chéng děng。 jìn yáng gǔ chéng jiàn chéng yú chūn qiū mò nián（ gōng yuán qián 476 nián）， huǐ yú sòng chū（ 979 nián）， lì shí 1500 yú nián， shì wǒ guó běi fāng zhòng yào de zhèng zhì、 jīng jì、 jūn shì zhòng zhèn。 qí yí zhǐ bèi liè rù zhōng guó shí dà yí zhǐ bǎo hù fàn wéi， wéi quán guó zhòng diǎn wén wù bǎo hù dān wèi， xiàn zhèng zài kāi fā bǎo hù zhōng。 　　★ fén hé jǐng qū 　　 fén hé gōng yuán shì tài yuán chéng shì jiàn shè de mín xīn gōng chéng， jiàn chéng yú 2000 nián 10 yuè。 jǐng qū cháng 6000 mǐ， kuān 500 mǐ， xù shuǐ 260 wàn lì fāng mǐ， lǜ dì 130 wàn píng fāng mǐ， gè zhǒng dēng shì dá 7000 yú zhǎn。 yuán nèi bō guāng lín lín， huā tuán jǐn cù， fāng cǎo rú yīn， fēng jǐng xiù lì， shì tài yuán zuì liàng lì de yī dào fēng jǐng xiàn。 　　“ shān guāng níng cuì， chuān róng rú huà， míng dū zì gǔ bìng zhōu。 xiāo gǔ fèi tiān， gōng dāo sì shuǐ， lián yíng shí wàn pí xiū。 jīn qí zǒu cháng qiū， shàonián rén yī yī， jǐn dài wú gōu。 lù rù yú guān， yàn fēi fén shuǐ zhèng yí qiū。 zhuī sī xī rì fēng liú， yòu rú jiāng zuì yín， cái zǐ kuáng yóu。 sōng yǎn jiù tíng， chéng gāo gù guó， kòngyú wǔ xiè gē lóu。 fāng miàn yǐ xián hóu， biàn kǒng wéi lín yǔ， guī qù nán liú。 hǎo xiàng xī xī， zì xié xián guǎn yàn lán zhōu。” lì dài yǒng bìng shī zhōng， chéng jiù zuì gāo de wú yí shì sòng dài cí rén shěn táng de zhè shǒu《 wàng hǎi cháo . shàng tài yuán zhī fǔ wáng jūn kuàng shū》， dà cí rén chú liǎo miáo huì tài yuán de fēng guāng xíng shèng、 huái niàn xī rì de rú jiāng cái zǐ zhī wài， gèng zhòng yào de shì cóng dà lì shǐ de gāo dù， zhǔn què dì tí chū liǎo tài yuán de wén huà dìng wèi： shān guāng níng cuì， chuān róng rú huà， míng dū zì gǔ bìng zhōu。 　　 tài yuán lǚ yóu“ yī kǎ tōng” 　　 chí tài yuán lǚ yóu“ yī kǎ tōng” kě miǎn 17 jǐng diǎn mén piào。（ mén piào zǒng jì jīn 'é 495 yuán，“ yī kǎ tōng” shòu jià měi kǎ 50 yuán） 　　 zhè xiē jǐng qū（ diǎn） fēn bié shì： jìn cí bó wù guǎn、 tiān lóng shān jǐng qū、 shuāng tǎ sì jǐng qū、 zhōng guó méi tàn bó wù guǎn、 méng shān jǐng qū、 dòu dà fū cí、 duō fú sì、 jìng yīn sì、 lóng shān jǐng qū、 tài shān jǐng qū、 shěng mín sú bó wù guǎn、 shěng yì shù bó wù guǎn、 tài yuán dòng wù yuán、 fù shān bēi lín gōng yuán、 lián huā tái tǔ diāo qún、 shì sēn lín gōng yuán bǎi niǎo yuán jí qīng nián gōng yǎn yì zhōng xīn《 chàng xiǎng shān xī》。 　　 quán shì zhōng guó yóu zhèng gè wǎng diǎn shè shòu kǎ diǎn， bàn kǎ guī chéng wéi： gòu kǎ rén tián biǎo dēng jì héng héng zhī fù piào kuǎn héng héng zhì kǎ héng héng fā shòu。 běn shì jū mín chí běn rén shēn fèn zhèng huò hù kǒu běn bàn lǐ， zài bìng dà zhōng zhuān（ jì xiào） xué shēng hé cháng qī zài bìng wài dì rén yuán píng xué shēng zhèng huò gōng zuò zhèng、 zàn zhù zhèng（ qiān fā bàn nián yǐ shàng） yǐ jí běn rén shēn fèn zhèng děng yòu xiào zhèng jiàn bàn lǐ。 yǒu hǎo chéng shì Sister Cities 　　guó nèi shěng fèn guó nèi shěng fèn hǎi wài guó jiā hǎi wài guó jiā xú zhōu jiāng sū xiàmén fú jiàn niǔ kǎ sī 'ěr yīng guó dù 'ā lā kā mài lóng nán tōng jiāng sū hū hé hào tè nèimēng gǔ jī lù rì běn zǔ lǔ lán nán fēi wú xī jiāng sū guǎng zhōu guǎng dōng sà lā tuō fū 'é luó sī nà shí wéi 'ěr měi guó chéng dū sì chuān dà lián liáo níng sè kè tè fū kǎ 'ěr 'é luó sī qí yù xiàn rì běn jǐn zhōu liáo níng hǎi kǒu hǎi nán lǎng sài sī dùn 'ào dà lì yà xīn gé dùn 'ào dà lì yà 'ān yáng hé nán kāi mǔ ní cí shì kè dé guó qí tā（ chéng shì hé dì qū） Other (cities and regions) 　　1. yuè nán tài yuán shěng。（ TháiNguyên） xiá 2 shì、 7 xiàn、 13 zhèn。 wèi yú yuè nán běi fāng de dōng běi bù， miàn jī 3542 píng fāng gōng lǐ， rén kǒu 109.54 wàn rén。（ 2004 nián shù jù） quán guó zuì dà de gāng tiě gōng yè jī dì， yòu yuè nán“ gāng dū” zhī chēng。 　　2. yuè nán tài yuán shì。 (thànhphốTháiNguyên) shì tài yuán shěng de shǒu fǔ。 gāng tiě shēng chǎn jī dì。 zài qiú jiāng yòu 'àn， nán jù hé nèi 76 gōng lǐ。 rén kǒu 13.8 wàn。 　　3. tài yuán chē zhàn， wèi yú tái wān tái zhōng shì běi tún qū de yī gè tiě lù chē zhàn。 　　4. tài yuán jiē， duō chù dì fāng yòu tài yuán jiē。 jiào wéi yòu míng de yòu xiāng gǎng tài yuán jiē（ xiāng gǎng wān zǎi qū nèi jū mín gòu mǎi shí pǐn zá huò zhī dì）、 shěn yáng tài yuán jiē（ shěn yáng shì zhōng xīn dì dài de fán huá shāng yè qū）、 tái běi tài yuán jiē。 bǎi kē cí diǎn Encyclopedia 　　 tài yuán 　　Taiyuan 　　　　 tài yuán 　　 yōu 　　 tài yuán yī jǐng liú shè 'ài shè 　　 yuán fǔ， tiān bǎo chū nián jiā hào běi jīng。 wǔ dài hòu táng shí xiān hòu 　　 chēng xī jīng、 běi jīng， hòu zhōu shí wéi běi hàn dū chéng。 sòng tài píng 　　 xīng guó sì nián (979) jìn 1 lèi chéng bèi huǐ， hòu bìng zhōu yí zhì 　　 jīn tài yuán shì chéng qū。 sòng wéi hé dōng lù zhì。 yuán、 míng、 qīng、 　　 mín guó jiē wéi yáng qū xiàn。 míng、 qīng tài yuán fǔ zhì cǐ， wéi shān 　　 xī shěng huì。 mín guó yuán nián fèi fǔ liú xiàn， 1927 nián shè tài 　　 yuán shì yán yòng zhì jīn。 yīn céng shì bìng zhōu shǒu fǔ， gù jiǎn 　　 chēng“ jǐng”。 　　 tài yuán dì chù tài yuán pén dì běi duān， dōng、 běi、 xī sān 　　 miàn huán shān， dōng wéi tài xíng shān zhī mài xì zhōu shān， xī wéi lǚ liáng 　　 shān de dōng yì yún zhōng shān de yú mài， xiàng běi hé lǒng huán bào。 zhōng 　　 bù hé nán bù wéi kāi kuò de hé jiè píng yuán。 fén hé zì běi 'ér 　　 nán zòng guàn quán shì， fén hé shuǐ kù wèi jū shì qū xī běi de lóu 　　 fán xiàn jìng nèi。 hé gǔ píng yuán běi gāo nán dī， hǎi bá 800 　　 mǐ。 shǔ wēn dài dà lù xìng jì fēng qì hòu， 　　 nián píng jūn qì wēn 10℃， 1 yuè píng jūn qì 　　 wēn yī 6.4℃， 7 yuè píng jūn qì wēn 23℃。 　　 nián píng jūn jiàng shuǐ liàng 464 háo mǐ， duō jí 　　 zhōng yú 7、 8 yuè。 　　 tài yuán kuàng chǎn zī yuán fēng fù， yóu yǐ 　　 méi、 tiě hé shí gāo de chǔ liàng zuì duō。 sù 　　 yòu“ méi hǎi” zhī chēng。 shì yī gè yǐ méi 　　 tàn、 yě jīn、 jī xiè、 diàn lì、 huà gōng 　　 gōng yè wéi zhù de zhòng gōng yè chéng shì。 gōng yè 　　 zǒng chǎn zhí yuē zhàn quán shěng de 1/3。 zhù yào 　　 nóng zuò wù wéi xiǎo mài、 shuǐ dào、 gāo liáng、 　　 yù mǐ、 gǔ zǐ、 yóu liào、 tián cài、 shū 　　 cài děng。 tài yuán shì huá běi de jiāo tōng shū niǔ 　　 zhī yī， yǐ tài yuán wéi zhōng xīn de tiě lù、 　　 gōng lù fú shè quán shěng。 shí jiā zhuāng yī tài 　　 yuán、 dà tóng yī fēng líng dù、 tài yuán yī jiāo 　　 zuò、 tài yuán yī lán xiàn 4 tiáo tiě lù xiàn jiāo 　　 huì jìng nèi ; gōng lù kě zhí tōng běi jīng、 shí 　　 jiā zhuāng、 luò yáng、 xī 'ān、 zhèng zhōu、 shén 　　 mù děng dì， tài yuán yī jiù guān gāo sù gōng lù 　　1993 nián 6 yuè kāi gōng xiū jiàn， 1996 nián 　　 quán xiàn tōng chē。 mín yòng háng xiàn 24 tiáo， tōng 　　 běi jīng、 shàng hǎi、 tiān jīn、 guǎng zhōu、 xī 　　 ān、 chéng dū、 chóngqìng、 lán zhōu、 xī níng、 　　 yán 'ān、 cháng zhì děng dì。 　　 tài yuán zhàn lüè dì wèi zhòng yào。 běi qí gāo huān、 dà táng 　　 lǐ yuān、 hòu táng lǐ cún jié、 hòu jìn shí jìng táng、 hòu hàn liú zhī 　　 yuǎn děng kāi guó jūn zhù， dōushì yǐ tài yuán wéi jī dì， wèn dǐng tiān 　　 xià 'ér chēng dì。 jìn yǒng jiā liù nián (312) qī yuè， xiōng nú 　　 wáng liú yào pài liú sù děng gōng dǎ jìn yáng， jìn yáng yī dù xiàn luò， 　　 bìng zhōu cì shǐ liú gǔn lián hé xiān bēi zú fǎn gōng liú sù， liáng jūn 　　 bīng bài， jìn yáng shōu fù。 běi sòng xuān hé qī nián (1125) jīn 　　 bīng fēn dōng xī liǎng lù nán fàn， xī lù cóng dà tóng zhí zhǐ tài yuán ， 　　 zhù shǒu tài yuán de hé běi、 hé dōng xuān fǔ shǐ tóng guàn wén fēng táo 　　 cuàn， tài yuán rén mín zài zhī fǔ zhāng xiào chún、 fù zǒng guǎn wáng xiǎng de 　　 shuài lǐng yī bǔ， yǔ jīn bīng yù xuè fèn zhàn 250 tiān， zuì hòu yīn bīng 　　 jìn liáng jué tài yuán shī xiàn。 gōng yuán 1644 nián， lǐ zì chéng qīn 　　 shuài 20 wàn dà jūn cóng yǔ mén dù guò huáng hé， jìn rén shān xī， 　　 gōng pò tài yuán 。 1948 nián 10 yuè， zhōng guó rén mín jiě fàng jūn 　　 huá běi jūn qū bù duì hé dì yī、 dì sì yě zhàn jūn gè yī bù 　　 fā qǐ tài yuán zhàn yì ;H yuè wéi bì miǎn běi píng、 tiān jīn fāng 　　 miàn zhī dí táo páo， suì huǎn gōng tài yuán 。 píng jīn . xiàn yì jié shù 　　 hòu， yú 1949 nián 4 yuè 20 rì duì tài yuán fā qǐ zǒng gōng， 　　 quán jiān shǒu dí 13.5 wàn yú rén， jié shù liǎo yán xī shān zài shān 　　 xī cháng dá 38 nián de tǒng zhì， shǐ shān xī quán jìng jiě yīngwénjièshì n.:  Taiyuan City,  Taiyuan-- capital of Shanxi Province fǎwénjièshì lat.  Thái Nguyên jìnyící tài yuán shì tài yuán shěng tài yuán shè qū tài yuán cūn tài yuán zhèn tài yuán xiāng xiàngguāncí shān xī lì shǐ dì míng chūn qiū hé zhàn guó zhōng guó dì lǐ jiāo qū dà xué gāo děng jiào yù lǐ gōng 211 gōng chéng shěng huì lǚ yóu wén huà míng shèng gǔ jì jǐng diǎn zī yuán méi tàn nào shì shāng yè jiē jiào yù xué xiào zhōng xué chéng qū gèng duō jiēguǒ ... bāo hán cí tài yuán shěng tài yuán jiē tài yuán shì tài yuán huà fēnlèixiángqíng gèng duō jiēguǒ ... xíng zhèng qū huá lǚ yóu jiāo tōng jiào yù gǔ jiāo shì qīng xú xiàn yáng qū xiàn lóu fán xiàn xiǎo diàn qū yíng zé qū xìng huā lǐng qū jiān cǎo píng qū wàn bólín qū jìn yuán qū tài yuán huà tài yuán shì qū lín chǎng jīng jì kāi fā qū tǐ yù guǎn shěng zhèng fǔ chéng xī cūn zhèng cūn xiǎo mǎ háng kōng gōng sī xié pō sài mǎ chǎng luó chéng shàonián gōng zhì yào chǎng xī gōng huà gōng chǎng shì zhèng fǔ diàn tóu chéng běi jiē chuán rǎn bìng yuàn dà nán mén dà mǎ nán tún shèng lì jiē běi yíng liú jiābǔ yì jǐng běi gōng dà yíng pán wǎ yáo cūn yáng jiā yù xiǎo dōng mén xià yuán shā gōu xī míng liǔ xiàng shuāng tǎ sì kāng lè jiē zhāo hū zhàn dōng jī hǔ yíng wǔ lóng kǒu zhōng xīn yī yuàn xīn mín zhōng jiē bàn pō dōng jiē hàn xī mén hēi tǔ xiàng bà líng qiáo dūn huà fāng běi xiào qiáng tài shān sì duō fú sì yù ràng qiáo yú zhǎo fēi liáng xiàn diàn 《 jìn cí míng》 bēi fèng shèng cí shèng mǔ diàn jìn cí gōng yuán kāi huà sì lián lǐ tǎ tóng zǐ sì rán dēng tǎ lóng shān shí kū chún yáng gōng chéng shì rén gōng sēn lín gōng yuán qīng zhēn gǔ sì tài yuán dòng wù yuán shān xī shěng bó wù guǎn xiǎn tōng sì dài luó dǐng bì shān sì fó mǔ dòng yán shān sì zhèn hǎi sì jué wéi shān dà fó sì shān xī zhōng yī xué yuàn tài yuán shī fàn xué yuàn sēn lín gōng yuán tài yuán ér tóng gōng yuán jìn dòu dà fū cí tài yuán liǔ xiàng shāng yè bù xíng jiē fù shān bēi lín fén hé gōng yuán wò hǔ shān gōng yuán rè lì gōng sī fén hé gōng yuán yíng zé dà jiē
shān xī dà xué	yī kē dà xué	shuāng yǔ xué xiào	wǔ yī xiǎo xué
xìng huā shí yàn zhōng xué	qīng gōng xué xiào	jiàn hé xiǎo xué	xiǎo diàn yù cái xiǎo xué
huá běi guǎng diàn xué xiào