| xiǎnshìdìtú |
|
shì duō zhǒng fāng yán xì tǒng de zōng hé tǐ |
“ ān huī fāng yán ” bù shì dān yī xì tǒng de fāng yán， ér shì duō zhǒng fāng yán xì tǒng de zōng hé tǐ。 tā jì yòu guān huà fāng yán， yòu yòu fēi guān huà fāng yán。 ān huī de guān huà fāng yán zhù yào yòu zhōng yuán guān huà hé jiāng huái guān huà。 zhōng yuán guān huà zhù yào tōng yòng yú huái běi hé yán huái yǐ nán de bù fēn shì xiàn， jiāng huái guān huà zhù yào tōng yòng yú jiāng huái zhī jiān hé yán jiāng yǐ nán de bù fēn shì xiàn。 ān huī fāng yán zhōng de fēi guān huà fāng yán zhù yào yòu gàn yǔ、 wú yǔ、 huī yǔ。 gàn yǔ zhù yào tōng yòng yú wǎn xī dà bié shān nán lù hé yán jiāng liǎng 'àn de shì xiàn。 wú yǔ zhù yào tōng yòng yú yán jiāng yǐ nán hé huáng shān shān mài yǐ běi yǐ dōng de gè shì xiàn。 huī yǔ zhù yào tōng yòng yú huáng shān shān mài yǐ nán jiù huī zhōu fǔ suǒ xiá dì qū。 cǐ wài， hái yòu zài jìn bǎi nián lái， xiān hòu chéng pī qiān xǐ dìng jū wǒ shěng nán fāng de kè jí rén suǒ shuō de kè jí huà。 kè jí huà zhōng yòu hú běi rén shuō de xī nán guān huà， yòu hé nán rén shuō de zhōng yuán guān huà， yòu hú nán rén shuō de xiāng yǔ， yě yòu wéi shù jiào shǎo de fú jiàn rén shuō de mǐn yǔ hé kè jiā huà， hái yòu cóng zhè jiāng qiān xǐ wǎn nán de shē zú yí mín shuō de shē huà。 shuō xī nán guān huà de hú běi rén， dà dū jí zhōng jū zhù zài níng guó、 guǎng dé、 láng xī、 jīng xiàn、 tóng líng děng xiàn jìng nèi。 shuō zhōng yuán guān huà de hé nán rén， dà dū jí zhōng jū zhù zài guǎng dé、 láng xī děng xiàn nèi。 wǎn nán de mǐn fāng yán， shì zhǐ yóu zhè jiāng、 fú jiàn děng dì yí jū níng guó yán shān yī dài， hé sàn jū zài guǎng dé、 láng xī、 xī xiàn děng dì de zhè jiāng、 fú jiàn rén suǒ shuō de huà。 shuō xiāng yǔ de hú nán rén， dà dū jí zhōng jū zhù zài nán líng xiàn jìng nèi。 shuìkè jiā fāng yán de rén， shì zhǐ yóu mǐn xī yí jū níng guó yán shān yī dài de fú jiàn rén suǒ shuō de huà。 shē huà shì níng guó jìng nèi shē zú rén shuō de jìn sì“ kè jiā huà” de hàn yǔ fāng yán。 wǒ shěng de shē mín dà dū jū zhù zài níng guó xiàn dōng nán bù de shē xiāng。
（ èr） wǎn běi zhōng yuán guān huà ① zhōng yuán guān huà shì xiàn dài hàn yǔ bā gè guān huà fāng yán zhī yī
wǎn běi zhōng yuán guān huà① zhōng yuán guān huà shì xiàn dài hàn yǔ bā gè guān huà fāng yán zhī yī。 ān huī shěng huái běi 17 gè shì xiàn（ bù bāo kuò huái yuǎn chéng qū huà） hé yán huái yǐ nán de fèng yáng、 bèngbù shì、 shòu xiàn、 huò qiū、 jīn zhài（ běi bù） děng 5 shì xiàn de huà， jūn shǔ zhōng yuán guān huà。
yǔ yīn tè zhēng：
1 ． gè dì huà dà dū jiāng pǔ tōng huà kāi kǒu hū líng shēng mǔ zì， dú chéng shé gēn zhuó cā yīn shēng mǔ。 lì rú，“ ān” dú a ～ 213，“ áng” dú ɑ～ 55，“ ài” dú 53，“ ǎo” dú 24。 1
① wèile chēng shuō de jiǎn biàn， wén zhōng yòu shí yě shuō chéng“ wǎn běi guān huà” huò“ wǎn běi huà”。
2． gè dì huà n yǔ l shēng mǔ bù hùn。 lì rú， nǎo ≠ lǎo， nián≠ lián， nù≠ lù， nǚ≠ lǚ。
3． gè dì huà yùn mǔ de yuán yīn yùn wěi dà dū diū shī， bí fǔ yīn yùn wěi dà dū biàn chéng bí huà yùn mǔ。 lì rú，“ mǎi cài” shuō chéng m 24ts 53，“ bào xiāo” shuō chéng p 53 i 213，“ lán tiān” shuō chéng la～ 55tia～ 213，“ gāng qiáng” shuō chéng kɑ～ 213t iɑ～ 55。
4． gè dì huà dōushì yīn píng、 yáng píng、 shàng shēng、 qù shēng sì gè shēng diào。 gǔ qīng rù hé cì zhuó rù yī bān bìng rù yīn píng， gǔ quán zhuó rù dà dū bìng rù yáng píng， gǔ quán zhuó shàng jīn yīn guī qù shēng。 lì rú， shī ＝ shī， wà＝ wā， shí＝ shí， shì＝ shì shì。
5． gè dì huà dōuméi yòu bǎ“ zhī chóu zhāo chàng shēng” děng gǔ zhī zhāng zǔ sān děng yùn de zì dú chéng t t shēng mǔ de qíng kuàng； méi yòu jiāng chéng pī de“ jiā qiāo xué” děng gǔ jiàn xiǎo zǔ kāi kǒu 'èr děng yùn de zì dú chéng kkx shēng mǔ de qíng kuàng。
6． jiāng gǔ quán zhuó shēng mǔ quán bù dú chéng qīng yīn shēng mǔ。 jīn dú sèyīn、 sāicāyīn shēng mǔ shí， gēn pǔ tōng huà yī yàng， yě shì gǔ píng shēng zì dú chéng sòng qì shēng mǔ， gǔ zè shēng zì dú chéng bù sòng qì shēng mǔ。 lì rú： páo p≠ bào p， táo t≠ dào t， kuí k≠ guì k， qiú≠ jiù t ， cái ts≠ zài， cháng t （ huò ts）≠ zhàng t （ huò ts）。
cí yǔ tè zhēng：
1． zài qīn shǔ chēng wèi shàng jiào tè shū de jiào fǎ： zǔ fù dà duō miàn chēng“ yé”（ zhè yǔ wǎn zhōng jiāng huái huà hé huī yǔ de jiào fǎ xiāng fǎn， zhè xiē huà lǐ“ yé” duō chēng fù qīn huò fù bèi de xiōng dì men，） zǔ mǔ miàn hū nǎi ［ n 24 ］ huò［ cn ～ 24］ yǔ biǎo shì rǔ fáng yì sī de“ nǎi” yòu fēn bié； hū fù qīn wéi“ diē” huò“ ”（ yīn dá）， mǔ qīn dà dū hū“ niàn”； wài zǔ fù hū“ lǎo · yé” huò“ wài lǎo · yé”， wài zǔ mǔ jiào“ lǎo” huò“ lǎo · niàn”， jiù mǔ hū“ jìn · zǐ”。
2． zài rén tǐ、 jí bìng fāng miàn shuō fǎ tè shū de cí： é tóu jiào zuò“ é nǎo tóu zǐ”， bó zǐ jiào“ bó gěng zǐ” huò“ bó nǎo gěng zǐ”， zhǐ jiá jiào zuò“ zhǐ jiá gài zǐ”（ zhǐ dú yīn píng）； shēng bìng dà dū cǎi yòng bì huì de shuō fǎ， shuō“ bù shēn · tǎn”（ shēn dú chēn）、“ bù yù · zhe”、“ bù shū · tǎn”（ shū yīn chū）、“ bù dé jìn” děng， fā nüè jí shuō chéng“ dǎ lǎo zhàng”、“ fā yàozǐ”。
3． yòu tè diǎn de shí pǐn míng chēng： dà mǐ fàn jiào“ gān · fàn”（ qí tā fāng yán qū jiào“ fàn”）， miàn fěn jiào zuò“ miàn”， miàn tiáo 'ér jiào zuò“ tānɡ”， gǎn miàn tiáo 'ér shuō chéng“ gǎn tānɡ”， jiǎo zǐ jiào“ biǎn · shí”， bǎ bāo jiǎo zǐ shuō chéng“ bāo tānɡ” huò“ niē biǎn · shí”。
4． dòng wù、 zhí wù de tè shū jiào fǎ： yā zǐ jiào“ biǎn zuǐ zǐ”， má què jiào“ xiǎo xiǎo · ér” huò“ lǎo qiāozǐ”， jié wǎng de zhī zhū jiào“ zhū zhū zǐ” huò“ luó · luó zhū”， qiū yǐn jiào“ qū · shàn”， mǔ niú jiào niú（ yīn sì）， yù mǐ jiào“ yù shú · shú”、“ yóu shú · shú” huò“ dà lú · shú”， nán guā jiào“ wō · guā”。
5． shí jiān cí“ jīn tiān、 míng tiān、 hòu tiān、 zuó tiān、 qián tiān” fēn bié shuō chéng“ jīn（ ér） gè、 míng（ ér） gè、 hòu（ ér） gè、 yè（ ér） gè、 qián（ ér） gè”， qù nián shuō chéng“ nián · shí gè”。
6． rén chēng dài cí zhōng dū yòu bāo kuò shì“ zán · men”， hái yòu biǎo xiàn qīn mì gǎn qíng de“ ǎn” hé“ ǎn · men”。 yí wèn cí“ shénme” shuō chéng“ shá”（～ dōng xī？），“ zěn me” shuō chéng“ zǎ”（～ nòng de？）。
7． jù yòu dì fāng tè sè de cháng yòng dòng cí hé xíng róng cí：“ zhuàng” shuō chéng“ shí” 55 rú， yī tóu～ dào nán qiáng shàng。“ rēng、 diū diào” shuō chéng“ bǎn” pa～ 24 rú， bǎ tā～ diào bā！ qǐng chī hē shuō chéng“ hòu” xou53 rú， ǎn bāng nǐ bān jiā， nǐ zǎ～ ǎn？“ jiè” shuō chéng“ mó” mo53 rú，～ jǐ gè qián gěi 'ǎn。“ chōng、 zá” shuō chéng“” t yo213 rú，～ suàn； kēng hài yě shuō“”， tā bǎ wǒ～ de bù néng hùn。“ qín chǎn luǎn” shuō chéng“ ” f53 rú， tiān rè， jī yě bù～ dàn liǎo。“ ròu” ou53 jù yòu dòng zuò màn yì sī。 rú， tā zuò shì～ dé bù dé liǎo。 guā guǒ shí wù zhōng hán xiān wéi shǎo shuō chéng“ miàn” mi53 rú， lǎo wō guā～ de hǎo chī； tā hái kě yǐ bǐ yù rén de xìng gé hān hòu， rú， tā de wài hào jiào lǎo～。“ jiān” t i213 jù yòu xiǎo qì、 lìn sè de yì sī。 rú， zhēn shì yuè yòu yuè～。“ ráng” ɑ～ 55 jù yòu ruǎn、 ruò de yì sī。 rú， miàn hé～ liǎo。 zhè hái zǐ dǐ zǐ jiù～！“ zhuǎn” t u53 jù yòu tiáopí、 huī xié de yì sī。 rú， zhè hái zǐ zhēn～。
huà yǔ tè zhēng：
1． wǒ zhī bù dào， tā yě zhī bù dào。
2． wǒ lián huàn shì huàn， tādōu zǒude bù jiàn yǐng 'ér lou。
3． xiǎo yáng zǎo jiù gàng jiā liǎo。 xiǎo yáng zǎo jiù jiā zǒu liǎo。 xiǎo yáng zǎo jiù zǒu jiā liǎo。
4． nǐ xiā bǎi hū shá xiā bǎi hū？！
5． tiān zǎ hái xià xià xià de， zǎ bàn kǒu yé？
6． xiǎo xiǎo de nián jì， zuǐ huì jiǎng dé hěn dé hěn yō！
7． nǐ kě jiàn zhe 'ǎn yé méi？
8． tiān yòu xià jiāng qǐ lái liǎo。 tā yòu kū jiāng qǐ lái liǎo。
9． tā kū zǐ xì jiǎng zhī xì。
（ sān） wǎn zhōng jiāng huái guān huà① jiāng huái guān huà shì xiàn dài hàn yǔ bā gè guān huà fāng yán zhī yī。 ān huī shěng de jiāng huái guān huà qū， bāo kuò huái běi de huái yuǎn xiàn chéng qū， jiāng huái zhī jiān de huái nán shì、 hé féi shì、 chú xiàn、 liù 'ān、 cháo hú、 ān qìng děng 21 gè xiàn shì， yǐ jí yán jiāng yǐ nán de guì chí、 tóng líng shì shì qū、 wú hú shì、 xuān chéng、 mǎ 'ān shān shì děng 11 gè shì xiàn。
yǔ yīn tè zhēng：
1． chú huái yuǎn、 dìng yuǎn、 huái nán shì zhī wài， gè dì huà n yǔ l shēng mǔ bù fēn。 lì rú： nǎo＝ lǎo、 nián＝ lián、 nù＝ lù、 nǚ＝ lǚ。
2． gǔ quán zhuó shēng mǔ zì jīn wǎn zhōng huà yě dú qīng yīn shēng mǔ。 jīn dú sèyīn hé sāicāyīn shēng mǔ de zì， yě shì píng shēng wéi sòng qì yīn， zè shēng wéi bù sòng qì yīn。
3． gè dì huà dōuyòu n yǔ 、 in yǔ i yùn mǔ bù fēn de xiàn xiàng。 lì rú： gēn＝ gēng、 shēn shēn＝ shēng shēng、 jīn mín＝ jīng míng。
4． gè dì huà dōushì 5 gè shēng diào： yīn píng、 yáng píng、 shàng shēng、 qù shēng、 rù shēng。 gǔ quán zhuó shàng shēng zì jīn yīn guī qù shēng。 lì rú： gāo dī tiān sān（ yīn píng）、 píng táng lóng rén（ yáng píng）、 gǔ zǒu lǎo mǐ（ shàng shēng）、 zuò fù fàng cài dà mào（ qù shēng）、 shuō bǐ zhú mò bá bái（ rù shēng）。
① wèile shù shuō de jiǎn biàn， wén zhōng yòu shí bǎ“ wǎn zhōng jiāng huái guān huà” shuō chéng“ wǎn zhōng jiāng huái huà”、“ wǎn zhōng huà” huò“ jiāng huái huà”。
cí yǔ tè zhēng：
1． yòu tè diǎn de chēng wèi cí： zǔ fù dà dū chēng“ diē · diē”， zǔ mǔ hū“ nǎi · nǎi”（ nǎi dú yīn píng）。“ nǎi · nǎi” shuō chéng shàng shēng diào shí， duō zhǐ“ lǎo tài pó”， zài hán shān、 tóng chéng、 lú jiāng、 guì chí děng dì yě kě yǐ zhǐ chēng“ qī zǐ”。 wài zǔ fù、 wài zǔ mǔ dà dū hū chéng jiā gōng（ huò“ jiā gōng diē · diē”）、 jiā pó（ huò“ jiā pó nǎi · nǎi”）。 gū mǔ chēng“ lǎo · lǎo”（ huò“ gū lǎo”）。
2． rén tǐ shēng lǐ fāng miàn de tè shū shuō fǎ： shé tóu jiào zuò“ shé tiáo”， zuǒ shǒu hé yòu shǒu shuō chéng“ fǎn shǒu”、“ shùn shǒu”， tuǐ sú shuō“ kuà zǐ”。“ shēng bìng” dà dū shuō chéng“ bù hǎo guò”、“ bù kuài huó”、“ bù zì zài”，“ shì shì” wǎn cí shuō chéng“ zǒu liǎo”， lǎo rén shì shì shuō“ lǎo zhī”。
3． yòng jù、 wù pǐn de tè shū jiào fǎ： zì xíng chē jiào“ gāng sī chē”（ huò“ jiǎo ( yīn dú Jiu) tà chē”）， shào zǐ jiào“ jiào zǐ” huò“ jiào jū zǐ”， jiàng hú jiào“ miàn hú”， tí shuǐ tǒng jiào zuò“ tí shé zǐ”， wéi qún chēng wéi“ wéi yāo zǐ”， yī dài 'ér jiào“ hé（ yīn dú hu） bāo”， lǚ sháo 'ér jiào zuò“ tiǎo zǐ”。
4． yòu xiē shí pǐn míng chēng jiào fǎ jiào tè shū： dà mǐ fàn shuō chéng“ fàn”， miàn fěn jiào zuò“ huī miàn” huò“ gān miàn”， miàn tiáo 'ér dà dū shuō chéng“ miàn”，“ hún tun” hé“ jiǎo zǐ” fēn bù qīng， gè dì dà dū jiào“ jiǎo zǐ”。 míng wéi xiāng yóu shí zhǐ cài zǐ yóu， bǎ qín chù níng jié liǎo de xuè jiào“ xuè ” huò“ zǐ”（ dú huàng）。
5． dòng wù、 zhí wù de tè shū míng chēng： yā zǐ jiào yā， yān jī jiào“ xuàn jī” huò“ yà jī”（ jīn sàn yīn xiàn）， biān fú jiào“ yě lǎo shǔ” huò“ yán lǎo shǔ”， wū yā jiào“ lǎo wā zǐ”， là jiāo jiào“ dà jiāo”， yù mǐ jiào“ liù gǔ zǐ”， gāo liáng jiào“ lú shú” huò“ lú jì”。
6． rén chēng dài cí zhōng bāo kuò duì fāng zài nèi de shuō fǎ tōng cháng shì“ wǒ liǎng gè” huò“ wǒ men liǎng gè”， bù yòng“ zán” huò“ zán men” de shuō fǎ。
7． yòu dì fāng tè diǎn de cháng yòng dòng cí： níng máo jīn shuō chéng“ niǔ shǒu jīn”（ niǔ yīn zhǒu）， dǔsè shuō“ rù” tsu 5，～ lǎo shǔ dòng。 xiàng shàng pá shuō chéng“ hóu” x u55，～ dào shù shàng qù liǎo。“ hòu” x u24 yòu děng hòu de yì sī， rú， zài～ tā bàn gè zhōng tóu。“ shǒu yì” l zhōu o35 yòu bǎ qín chù qū jù zài yī qǐ de yì sī。 rú， bāng wǒ bǎ jī～ jìn lóng lǐ qù。 jī qín chǎn luǎn shuō chéng“ shēng” s n53 rú， jī～ dàn， kāi wán xiào shuō chéng“ dòu hóu” t 53x 55。
8． fāng yán tè sè jiào nóng de cháng yòng xíng róng cí：“ hòu” x u53 jù yòu chóu、 nóng dù dà de yì sī。 rú， yù tài～ zhī。“ yuè” i 31（ huò“ lào”） jù yòu xī、 nóng dù xiǎo de yì sī。 rú， yù tài～ liǎo。“ nǚ zàn” ts55 měi hǎo de yì sī。 rú， zhè gè dōng xī zhēn～ ！ xiǎo hái zǐ wán pí shuō chéng“ jīn”， fei53 rú， zhè hái zǐ zhēn～！“ sháo” 55 kě yǐ xíng róng nǚ zǐ 'ài biǎo xiàn、 xǐ huān zài rén qián duō yán。 rú， zhè yā tóu zuì～！ xíng róng rén lìn sè， xiǎo qì yòng“ kōu” k u31 huò“ sè” sei31 rú， zhè gè rén tài～！ shuō rén jiā wú yòng、 wú néng cháng yòng“ bù dǐng lóng”， xíng róng rén yú bèn， bù yòng nǎo zǐ wéi“ mù gǔ”， xíng róng rén xīn qíng yù mèn fán zào， cháng shuō“ ěxīn fán zào”（ è yīn wù），“ shāo” huò“ shāo bāo” dà dū xíng róng nán zǐ“ jiāo 'ào” de biǎo xiàn，“ diān kuáng” tōng cháng yòng lái xíng róng“ kuáng wàng zì dà” de yàng zǐ。“ wū qī má hēi” huò“ hēi qī má wū” dōushì xíng róng 'àn de cháng yòng cí。
huà yǔ tè zhēng：
1． xiǎo wáng zài jiā kàn diàn shì zài。
2． xiǎo wáng kàn diàn shì zài。 xiǎo wáng zài kàn diàn shì zài。
3． diàn shì kāi zhī zài。 diàn dēng liàng zhī zài。
4． xiǎo yīng zǐ bǎ pó jiā liǎo。
5． bǎ bào zhǐ dì bǎ wǒ。 bǎ wǔ kuài qián bǎ tā。
6． xiǎo huá jiā qù liǎo。 xiǎo huá zhào jiā liǎo。
7． sǔn zǐ lǎo hěn zhī。 yào xiǎng zhī jiǎng、 bù yào qiǎng zhī jiǎng。 lǎn zhī yào sǐ。 yǎng zhī yào mìng。
（ sì） wǎn xī gàn yǔ gàn yǔ shì xiàn dài hàn yǔ shí dà fāng yán zhī yī。 ān huī shěng de gàn yǔ zhù yào zhǐ tōng yòng yú wǎn xī dà bié shān nán lù hé yán jiāng liǎng 'àn de yuè xī、 qián shān、 tài hú、 sù sōng、 wàng jiāng、 huái níng、 dōng zhì、 guì chí shì xī bù jí dōng nán jiǎo děng 8 gè shì xiàn de fāng yán。 dāng dì rén chuán shuō， tā men de zǔ xiān， dà gài shì zài míng chū yóu jiāng xī shěng de“ wǎ xī bà” chéng pī qiān xǐ cǐ dì dìng jū de。
yǔ yīn tè zhēng：
1． dú sòng qì shēng mǔ de zì bǐ pǔ tōng huà duō。 bù jǐn“ pó táo kuí cái qiáng qín xiáng cóng” děng zì dú sòng qì shēng mǔ， xià miàn zhè xiē pǔ tōng huà dú bù sòng qì shēng mǔ de zì， fāng yán yě dú chéng sòng qì shēng mǔ。 lì rú： bù p、 dào t、 gòng k、 zài ts、 jiàng t 、 jìn t 、 xiàng t 、 sōng（～ shù） ts。
2． t zǔ shēng mǔ pīn hé kǒu hū yùn mǔ zì yǔ t zǔ shēng mǔ pīn cuō kǒu hū yùn mǔ zì hùn tóng。 lì rú： zhūn＝ jūn、 chú＝ qú、 shuān＝ xuān。
3． gè dì huàbà pǔ tōng huà de yī bù fēn t 、 t 、 hé líng shēng mǔ pīn qí chǐ hū yùn mǔ zì， dú chéng k、 k、 x、 shēng mǔ pīn kāi kǒu hū yùn mǔ。 lì rú：“ jiē” dú chéng“ gāi”、“ qiāo” dú chéng“ kāo”、“ yǎn” dú chéng“ ǎn”、“ xiā” dú chéng“ hā”。
4． gè dì huà dū bǎ“ tán（～ zǐ） gān kàn（～ yá） hàn” hé“ tuán guān kuān huàn” děng pǔ tōng huà dú an、 uan yùn mǔ de zì， dú chéng on yùn mǔ。
5． gè dì huà n yǔ 、 in yǔ i yùn mǔ hùn tóng。 lì rú： gēngshēng＝ gēn shēn、 jīng yíng＝ jīn yín。
cí yǔ tè zhēng：
1． yòu dì fāng tè diǎn de chēng wèi cí： zhǐ chēng yuè fù、 yuè mǔ wéi“ wài fù”、“ wài mǔ”， qī zǐ chēng“ táng kè”、 nán zǐ hàn chēng“ lǎo diē”， yǐ hūn fù nǚ chēng“ nǎi · nǎi（ qián yī gè“ nǎi” zì dú shàng shēng， hòu yī gè“ nǎi” zì dú qīng shēng）， zhǐ chēng qī zǐ yě jiào“ nǎi · nǎi”，“ lǎo” shì duì lǎo zhě de zūn chēng，“ mèi” huò“”［ n35］ dōushì zhǎngbèi duì xià bèi de 'ài chēng， xiǎo hái 'ér hé hái zǐ dū chēng wéi“ yá”。
2． rén tǐ hé shēng lǐ fāng miàn de tè shū cí： zuǐ bā shuō“ jǐ”， chī fàn shuō“ qí fàn”， kǒu shuǐ shuō“ kǒu”， bí tì jiào“ bí nóng”， yòu shǒu hé zuǒ shǒu fēn bié jiào“ shùn shǒu”、“ fǎn shǒu”， shǒu zhǎng hé jiǎo zhǎng fēn bié jiào“ shǒu bǎn”、“ jiǎo bǎn”， xī gài jiào“ sè lǎo pō”， zhǐ jiá jiào“ zhǐ qiàn ké”， lā shǐ shuō“ ē yè”， shēng bìng shuō“ guò bù dé”， rén sǐ liǎo wěi wǎn dì shuō“ zǒu liǎo”， shēng hái zǐ shuō“ kàn yá”。
3． yòu xiē dòng、 zhí wù de jiào fǎ yě hěn tè bié： ròu zhū jiào zuò“ xiāng zhū”， gōng jī、 mǔ jī jiào“ jī gōng”、“ jī mǔ”（ mǔ yīn māo）， bàn dà de zhū jiào“ bàn zhū”（ yīn bó）， huáng shǔ láng jiào“ huáng jī líng”， hú lí jiào“ máo gǒu”， hú dié jiào“ yáng yè”（ yīn " yáng yō "）， yíng huǒ chóng jiào“ liàng huǒ chóng”。 sī guā jiào“ wǎng guā”（ wǎng yīn mǎng）， jié zǐ jiào“ jié hóng”， bí jì jiào“ tǔ lì zǐ”。
4． yòu xiē shí pǐn de míng chēng hěn tè bié： bǎ gè zhǒng miàn fěn zhì chéng de bǐng jiào“ bā”，“ fàn” zhǐ dà mǐ fàn。 zhū shé tóu yòu de jiào“ kǒu xīn”， yòu de jiào“ zuàn tóu”。 zhū 'ěr duǒ jiào“ shùn fēng”，“ shuǐ jiǎo” shì zhǐ hún tun， miàn fěn jiào“ huī miàn fěn”。 cǐ wài， jiā cài shuō“ jiān cài”， xiǎo hái chī nǎi jiào“ hē nǎi”， wǎn fàn jiào“ yè fàn”， děng zhe chī shuō“ hòu chī”（ hòu dú hǒu）， qù cài shì chǎng mǎi zhū ròu， jiào“ chēng cài”， zhū ròu zhōng de shòu ròu jiào“ jīng ròu”。
5． yòu tè sè de wù pǐn hé yòng jù míng chēng：“ diàn zǐ” shì zhú biān de xí zǐ， shéng zǐ jiào“ suǒ”， yá shuà jiào“ yá zhǒu”， bào zǐ jiào“ tuī bào”， shài gǔ wù děng shāi zhuàng píng dǐ zhú qì jiào“ lán”、“ shài kuāng”［ cia ］， chú tóu jiào“ hàn chú”， chú cǎo yě jiǎng“ hàn cǎo”（ hàn yīn huǎn）， mò jiào“ hēi mò zǐ”， yàn tái jiào“ yàn chí”， fù nǚ yòng de mǎ tǒng jiào“ mǎ zǐ tǒng” huò“ zǐ sūn tǒng”。
6． jiào tè shū de zhǐ dài cí yǔ： fāng wèi zhǐ dài cí jiào fǎ： jìn zhǐ“ dé de”、 zhōng zhǐ“ ǹg dāng”（ ǹg dú n）、 yuǎn zhǐ shuō“ wěi de”； shénme shuō“ me shì”， yòu duō shǎo shuō chéng“ yòu jǐ duō”， zěn me bàn shuō“ suǒ hé gǎo” huò“ yō hē lou”； fù shù rén chēng dài cí shuō chéng“ wǒ jǐ” huò“ wǒ zhě”、“ ěr jǐ” huò“ ěr zhě”、“ jǐ” huò zhě”， shénme dì fāng shuō chéng“ me chángzǐ”， méi yòu shuō chéng“ mò dé”。
7． jù yòu tè diǎn de dòng cí：“ zhe” jiù shì ná zhe， zhàn zhe shuō chéng“ zhe”（ yīn jì）， wán shuǎ shuō chéng“ xì”， zhé wān shuō chéng“ wān”（ yīn nǔ）， cáng qǐ lái shuō chéng“ káng qǐ lái”， jié zhā huò shuān xì shuō chéng“ dì”， fā dǒu、 dǎzhàn shuō“ dǎ tán”， méi yòu rén shuō chéng“ mò dé rén”， níng shuō chéng“ liè”， chǎo zuǐ shuō“ jiǎng kǒu”， dǎ jià shuō“ jiǎo niè”， jiāo shuǐ、 shàng fèn shuō“ shuǐ”、“ fèn”。
8． yòu dì fāng tè diǎn de xíng róng cí： dài rén hé qì、 guān xì yǒu hǎo shuō chéng“ mò nì”， guān xì bù hǎo、 bù hé mù shuō chéng“ wǔ nì”，“ zuò niè” zài gè dì huà lǐ dū yòu kě lián de yì sī。 āng zàng、 lā tà shuō chéng“ lài tài” huò“ lài lài”， tóu nǎo bù qīng shuō chéng“ hùn dùn”， xiǎo hái zǐ cōng míng shuō chéng“ líng fán”， xiǎo hái yú bèn shuō chéng“ mù” huò“ mù gǔ”， nǚ rén xián huì shuō chéng“ tíng dāng”， nǚ rén bù xián huì shuō chéng“ dǒng dá”， tíng zhǐ shuō chéng“ xiē bó”。
huà yǔ tè zhēng：
1． ěr de jiè zhǐ luò tuō duō， kū dé bù xiē bó。
2． yá bǎ wǎn dǎ tuō duō， mò dé wǎn chī fàn dé。
3． bǎ běn shū duó wǒ， wǒ bǎ wǔ kuài qián duó 'ēn。
4． huān xǐ 'ěr de sǐ。
5． wǒ cháng yī tóu。 niú dà sì zhū。
6． wǒ tiǎo dān zǐ tiǎo bù jīng。
7． de nán rén xiōng dé bù néng。
8． fēng lái duō， yǔ lái duō， hé shàng bào gè gǔ lái duō， diē diē qì hē chá qì duō， nǎi nǎi dǎ chū bā lái duō。
（ wǔ） wǎn nán xuān zhōu wú yǔ① wú yǔ shì xiàn dài hàn yǔ de shí dà fāng yán zhī yī。 ān huī shěng de wú yǔ zhù yào fēn bù zài huáng shān shān mài yǐ běi hé yǐ dōng de 14 gè xiàn shì fàn wéi nèi。 qí zhōng tài píng、 jīng xiàn、 shí dài、 tóng líng、 fán chāng、 nán líng、 wú hú xiàn děng dì wú yǔ de tōng yòng miàn jiào guǎng， qí tā xiàn shì zhōng de wú yǔ tōng xíng miàn jiào 6① wèile shù shuō de jiǎn biàn， wén zhōng yòu shí jiāng“ wǎn nán xuān zhōu wú yǔ” shuō chéng“ wǎn nán wú yǔ”。
yǔ yīn tè zhēng：
1． wǎn nán wú yǔ shòu guān huà de yǐng xiǎng hěn dà， nèi bù chū xiàn liǎo bù shǎo chā yì。 dàn shì， tā men réng bǎo cún zhe wú yǔ de jī běn tè zhēng。 jí gǔ quán zhuó shēng mǔ jīn yīn réng zì chéng yī lèi， yǔ gǔ quán qīng， cì qīng shēng mǔ dú yīn bù tóng。 bǎo cún zhe“ bāng bàng bìng”、“ duān tòu dìng”、“ jiàn xī qún” sān fēn de dú yīn tè diǎn。 lì rú： bài≠ bài， dài≠ tài≠ dài， guì≠ kuì≠ guì。
2． gǔ quán zhuó shēng mǔ zài wǎn nán wú yǔ zhōng， yǐ chū xiàn bù tóng chéng dù de tuì biàn xiàn xiàng。 zhè zhǒng tuì biàn xiàn xiàng de míng xiǎn tè diǎn shì，“ sèyīn cā huà”、“ zhuó yīn qīng huà”、“ sòng qì qiáng huà”。
3． gè dì huà dōuyòu n yǔ 、 in yǔ i yùn mǔ dú yīn hùn tóng de qíng kuàng。 lì rú： zhēn zhēn＝ zhēng zhēng， lín lín＝ líng líng， gēn gēn＝ gēng gēng。
cí yǔ tè zhēng：
1． zì rán、 tiān shí fāng miàn jiào tè shū de cí yǔ： bǎ xià jiàng de yì sī shuō chéng“ luò” rú， luò yǔ、 luò xuě、 luò wù lù、 luò lù shuǐ、 luò shuāng。 yún shuō chéng“ yún zhāng”， lín yǔ shuō chéng“ tuō yǔ”（ tuō yīn duō）。 jīn tiān、 míng tiān、 hòu tiān shuō chéng“ jīnzhāo”（ jīn yīn gēn）、“ míng cháo”（ míng yīn mén）、“ hòu cháo”。 lā jī shuō chéng“ lè sè”， ní bā shuō chéng“ nào ní bā”。
2． zhí wù míng chēng de tè shū shuō fǎ： qié zǐ jiào“ luò sū”， nán guā jiào zuò“ běi guā”， bō cài jiào“ tián cài”， miàn fěn jiào“ huī miàn”， gāo liáng jiào“ lú jì”， yù mǐ jiào“ bāo lú” huò“ liù gǔ”， bí jì jiào“ jì zǐ”， là jiāo jiào“ là hú jiāo”， zhí wù de yè zǐ jiào“ yè bǎn”， zhí wù de gān jiào“ hé jiē zǐ”。
3． shēng huó wù pǐn de tè shū míng chēng： miàn tiáo 'ér jiào“ miàn”， xiàn miàn jiào“ suǒ miàn”， hún tun hé jiǎo zǐ bù fēn， dà dū chēng zuò“ jiǎo zǐ”， kāi shuǐ jiào“ gǔn shuǐ”， fēng mì jiào“ mì táng”， dǒu lì jiào“ ruò mào”， wéi jīn jiào“ wéi lǐng”， lóu tī jiào“ gé tī”， táng wū jiào“ táng qián”， dōng xī shuō“ wù dé”， zhuō zǐ jiào“ tái zǐ”， zhú xí zǐ jiào“ diàn zǐ”。
4． rén tǐ、 shēng lǐ fāng miàn de tè zhēng cí： shǒu bó、 jiǎo bó jiào“ shǒu jǐng、 jiǎo jǐng”， hú chòu shuō“ hú lí sào”， kǒu shuǐ shuō“ tù”， bǒ zú shuō“ jiǎo zǐ”， ěxīn shuō“ nè fǎn wèi”， bìng liǎo shuō“ bù hǎo guò”，“ bù zì zài”， gànhuó tíng xià lái xiū xī shuō“ xiē fàn”， shū fú shuō“ kuài huó”， hài pà shuō“ kǒu hè shā”。
5． rén pǐn hé chēng wèi fāng miàn de cí： chēng fù qīn wéi“ ” huò“ diǎ diǎ”（ diǎ yīn ctia）， bó fù chēng“ dà ” huò“ dà diǎ diǎ”， xiǎo shū shū chēng“ xiǎo ” huò“ xiǎo diǎ diǎ”， gū fù、 yí fù yě chēng“ gū 、 yí ” huò“ gū diǎ diǎ”、“ yí diǎ diǎ”， hū mǔ qīn wéi“ mǔ mā”（ mǔ dú m）， wài zǔ fù、 wài zǔ mǔ hū“ jiā diē diē”、“ jiā nǎi nǎi”（ nǎi dú yīn píng）， jiù jiù chēng“ niàn jiù” huò“ mǔ jiù”， ér xí chēng“ xīn fù”， xiǎo nán hái chēng“ xiǎo bǎ xì”。
6． zhǐ dài fāng miàn de cí： wǒ、 nǐ、 tā dà dōushuō“ ā”、“ ěr”（ yīn cn）、“ rén qú”， fù shù shì yě bù yòng“ men” biǎo shì。 zuò shí me shuō chéng“ zuò me”， shénme dōng xī shuō chéng“ me wù shì”， zhè lǐ、 nà lǐ de shuō fǎ yě hěn tè shū， jìn zhǐ yòu“ gé lǐ”、“ yǐ lǐ”、“ yǐ suàn”， yuǎn zhǐ yòu“ guì lǐ”、“ gōu lǐ”、“ ài suàn” děng。
7． xíng róng miáo shù fāng miàn de cí： cháng dé piào liàng shuō“ biāo zhì”， fǎn zhī què shuō“ chǒu sǐ gē”。 cōng míng shuō“ jīng míng”， chǔn bèn shuō“ zhuō niè”， lǎn duò tōng cháng wěi wǎn dì shuō“ shēn zǐ zhòng”， qín kuài yě wěi wǎn dì shuō“ shēn zǐ qīng”。 wéi rén xiǎo qì shuō“ xiǎo qì bā bā”， fǎn zhī shuō“ dà qì”。 qiān xū shuō“ xiǎo yì”， jiāo 'ào shuō“ diān kuáng”。“ shuǐ xiāo”（ yīn xiāo） kě zhǐ nóng dù xiǎo yě kě zhǐ hòu dù bó，“ hòu” kě shuō hòu dù hòu， yě kě chēng nóng dù dà。
8． xíng wéi dòng zuò fāng miàn de cí： bí zǐ wén shuō“ xiù”（ yīn hòng）， shēn shǒu gòu qǔ wù jiàn shuō“ ”（ yīn wā）， bèi、 káng shuō“ tuó”， shài yī fú shuō“ rì liáng yī cháng”， zhàn lì shuō“ jì”（ yīn jì）， zhào zhù huò gài shàng shuō“ ”（ yīn kǎn）， dà shēng hǎn jiào shuō“ qīng（ qín） xī guǐ jiào”， cáng qǐ lái shuō“ qǐ lái”， wán shuǎ shuō“ liè” huò“ xī”。 qǔ xiào rén shuō“ qiào bó”， dǎo guǐ shuō“ cù xiá”。“ chī” de yì yì hěn fēng fù， kě yǐ shuō“ chī fàn、 chī chá、 chī jiǔ、 chī yān、 chī nǎi” děng。
huà yǔ tè zhēng：
1． cán mián gē。 xié xiǎo gē。
2． jiǎng gē jiǎng gē xiào qǐ lái gē。
3． jiǎng gē yī biàn， yòu jiǎng gē yī biàn。
4． diàn yǐng wǒ kàn gē liú。
5． wǒ lǎo gē liú， tóu máo bái gē liú！
6． bǎ wǔ kuài qián bǎ wǒ。
7． wǒ xiān qù jiā kàn kàn kàn， huí tóu zài qù hé féi， gé zhōng？
（ liù） wǎn nán huī yǔ huī yǔ shì xiàn dài hàn yǔ zhōng xīn jìn bèi què dìng de shí dà fāng yán qū zhī yī。 wǎn nán huī yǔ zhù yào zhǐ xī xiàn、 jì xī、 jīng dé、 tún xī、 xiū níng、 yī xiàn、 qí mén、 níng guó（ nán hóng mén xiāng děng dì）、 dōng zhì（ dōng nán bù mù tǎ yī dài）、 shí tái（ zhàn dà qū） děng dì de fāng yán。
yǔ yīn tè zhēng：
1． gǔ quán zhuó shēng mǔ zài wǎn nán huī yǔ zhōng yī lǜ qīng yīn huà， jīn dú sèyīn、 sāicāyīn shēng mǔ de zì dà dū sòng qì。 lì rú： xī xiàn jì xī jīng dé tún xī xiū níng yī xiàn qí mén bái p p pe cpapa cpɑpa dào t t t ct ct ct ˇct guì ckueckueickuIct yct yct y ict y cái cts ctsctsats tso ct y ctsa zuò ctscts ctsuctsoctsoct ɑucts ˇ chá ctsactsocts ts ts ct ˇct ˇ zhàng ct iact ioct ict iauct iauct i ct ～
2． zhāng zǔ zì hé zhī zǔ sān děng zì（ chú tōng shè wài）， jīn yīn dà dū dú t t shēng mǔ。 lì rú： xī xiàn jì xī jīng dé tún xī xiū níng yī xiàn qí mén zhāng ct iact io～ ct ict iauct iauct i ct ～ 8
cháo ct i ct iect i t io t io ct iuct ˇ chú ct yct yct yt y t y ctsuct y zhāng ct iact io～ ctsoct iauct iauct i ct ～ chūn ct y ～ ct yɑ～ ct i ct yanct ynctsuct yn shàn ye y ～ i c ic i c iac iˇc l～ ˇ
3． gǔ yǐng mǔ zì jīn dú kāi kǒu hóng yīn yùn shí， dà dū dú chéng shēng mǔ zì。 lì rú： xī xiàn jì xī jīng dé tún xī xiū níng yī xiàn qí mén yǎ c ac oc c c c ˇc ˇ ǎi c ac c ac ac ac ɑc a 'ǎo c c c c c c ˇc ān c c ɑ～ c ec c acuɑ c ～ yā a a ˇ ˇ ān c c c ecuˇcuˇcuˇc ～ yàn c a ˇ ～ ēn c ～ c ɑ～ c ec c acuɑ cu～
4． gǔ rì mǔ zì jīn yīn dà dū dú chéng n huò shēng mǔ， shǎo shù zì dú chéng shēng mǔ。 lì rú： xī xiàn jì xī jīng dé tún xī xiū níng yī xiàn qí mén rào cni c iec i c ioc ioc iuci ˇ ruǎn cnec y ～ ic ic yˇc yˇc yˇc y～ ˇ ràng nia io i iau c iau i i ～ rèn ni ～ iɑ～ i in c in i ˇ in rì ni ie i c iec iec ˇi i rè ne i i c ia iˇ c iˇie ie ròu ni ye iu c iu i u c i ie ie
5． yáng shēng yùn chú tōng shè zì zhī wài， zài wǎn nán huī yǔ zhōng yǐ bù tóng chéng dù de chū xiàn zhuǎn huà wéi yīn shēng yùn de xiàn xiàng。 qí zhōng xián、 shān liǎng shè de yáng shēng yùn zhuǎn huà dé zuì kuài， dàng、 jiāng shè cì zhī。 lì rú： xī xiàn jì xī jīng dé tún xī xiū níng yī xiàn qí mén dǎn ct ct ctct ct ct ˇct ～ sān cs cs cscs cs cs ˇcs ～ 9
shǎn c ie y ～ i c yI iˇ c iac iˇct l～ ˇ hán cx cx cxxuˇ x cx ˇcx ～ pán cpcpɑ～ cpepuˇ puˇ cp ˇcpu～ ˇ xiàn se s ～ i c isiˇ siˇ iˇ sl～ ˇ shàn ye y ～ i csuI iˇ ia iˇ l～ ˇ jiān ck ck ckck ck ck ˇck ～ guān cku cku ckueckuˇckuˇckuˇcku～ ˇ zhuān ct yect y ～ ict yIct yˇct yˇct yˇct y～ ˇ xiàn ie iI i yˇ cyˇyˇ l～ ˇ wǎng ccmo～ cmocmaucmaucm c u～ ˇ dǎng ctacto～ ctoctauctauct ct ～ huáng ccxo～ cxoxau xau c cxu～ ˇ bāng cpcpo～ cpocpaucpaucp cpu～ ˇ shuāng cscso～ csocsaucsaucs csu～ ˇ jiāng ckacko～ ckockauckauck ck ～
6． wǎn nán huī yǔ de diào lèi suī rán hěn bù yī zhì， dàn shì píng、 qù liǎng shēng， dū 'àn qí gǔ shēng mǔ de qīng zhuó， fēn huà wéi bù tóng de lèi bié。 lì rú： xī xiàn jì xī jīng dé tún xī xiū níng yī xiàn qí mén dōng t ～ 32tɑ～ 31t 35tan33tn33tɑ 21t 11 tóng t ～ 44tɑ～ 44t 42tan42tn55tɑ 44t 55 dòng t ～ 324tɑ～ 35t 213tan42tn55tɑ 324t 213 dòng t ～ 33tɑ～ 33t 55tan213tn33tɑ 32t 33
cí yǔ tè zhēng：
1． tiān wén、 dì lǐ fāng miàn de cí： xīng xīng shuō chéng“ tiān xīng”， xuán fēng shuō chéng“ guǐ fēng” huò“ guǐ tóu fēng”， guā fēng shuō chéng“ fā fēng”， tiān liàng、 zǎo chén shuō chéng“ tiān guāng”； kāi liè shuō chéng“ kāi chè”， shān diān、 shān liáng jiào zuò“ shān yòng”（ yīn gàng）、 tián pàn cūn tóu de xiǎo shuǐ gōu jiào zuò“ shuǐ zhèn”， tǎn lù dì miàn de jù shí jiào zuò“ shí wǔ”。
2． dòng wù、 zhí wù fāng miàn de cí： yù mǐ jiào“ bāo lú”， gāo liáng jiào“ lú jì”， nán guā jiào“ bù（ pú） guā”， fú píng jiào“”， lí zǐ jiào“ xuě lí”， shān hé táo jiào“ shān hé”； huáng shǔ láng jiào“ huáng”， huáng jiān niú jiào“ huáng gǔ”， huáng mǔ niú jiào“ huáng niú pó”， zhǒng gōng zhū jiào“ zhū dǒu”， shēng zǎi mǔ zhū jiào“ zhū pó”； gōng jī、 mǔ jī jiào“ jī gōng、 jī mǔ”， chán chú jiào“ là gē bǎo”， zhāng láng jiào“ zhāng yóu chóng”。
3． shí wù、 yòng jù fāng miàn de cí： tàng fàn jiào“ zhà fàn”（ zhà yīn sa33）、 wǎn fàn jiào“ yè fàn”， miàn tiáo jiào“ miàn”、 bǐng jiào“ lì” lì rú“ bāo lú lì”、“ cài lì”、“ dòu shā lì”。 bǎ shù gēn， cài gēn jiào zuò“ shù ”、“ cài ”（“ ” dú te ）。 dōng xī jiào“ wù shì”， kào yǐ jiào“ jiāo yǐ”， zhú xí jiào“ kùn diàn”， cū shéng jiào“ suǒ”， tiǎo dān shí yòng yǐ zhī chēng de mù bàng jiào“ dǎ chǔ”， liàng shài yī fú de zhú gān jiào“ gān”， zhú biān dà biǎn zǐ xíng zhuàng de shài jù jiào“ shèng kuāng”（ kuāng yīn qiāng）。
4． shè huì jiāo wǎng fāng miàn de cí yǔ： wán shuǎ shuō“ xī”， bāng zhù shuō“ bāng chèn”， chǎo zuǐ shuō“ xiāng zhēng”， jié shěng shuō“ zuò rén jiā”， sòng lǐ shuō“ dān gōng xǐ”， dào qiàn shuō“ péi xiǎo xīn”， jiǎng gù shì shuō“ jiǎng gǔ diǎn”， qīn wěn shuō“ xiù zuǐ”， mǎi zhōng yào shuō“ diǎn yào”， yǎn xì shuō“ zuò xì”。
5． rén tǐ、 shēng lǐ fāng miàn de cí yǔ： xiǎo bì jiào“ shǒu gān”， shǒu zhǎng jiào“ shǒu bǎn”， shǒu xīn jiào“ shǒu bǎn xīn”； xiǎo tuǐ jiào“ jiǎo gān”， tuǐ dù 'ér jiào“ jiǎo dù”， xī gài jiào“ jiǎo xī tóu”， bǒ zú shuō chéng“ tiào jiǎo”； kǒu shuǐ jiào“ kǒu shuǐ”， dǎ kē shuì shuō chéng“ chōng mù kùn”， lā shǐ、 sǎ niào shuō chéng“ shǒu zuì shǐ、 shǒu zuì niào”。
6． chēng wèi fāng miàn de cí： hū zǔ fù wéi“ cháo” huò“ cháo fèng”， chēng bó fù、 shū fù wéi“ bó yé、 shū yé”， chēng zhàng fū wéi“ lǎo gōng”， chēng qī zǐ huò lǎo nián fù nǚ wéi“ lǎo yǔ”， ér xí jiào“ xīn fù”， nán zǐ hàn chēng“ guān kè”， fù nǚ chēng“ táng kè”， xīn niàn zǐ jiào“ xīn rén”， hū fù wéi“ xiāng”。
7． rén chēng dài cí fāng miàn： dān shù sān chēng de shuō fǎ shì“ wǒ”（ yīn 'ā）、“ ěr”（ yīn cn）、“ rén qú”（ yīn cti huò cke）， fù shù sān chēng de shuō fǎ duō shù shì“ wǒ rén”、“ ěr rén”、“ rén qú rén”。
8． dòng zuò、 miáo shù fāng miàn de cí： ná shuō“ dān”， duān fàn wǎn shuō“ fàn wǎn”， tuī sǎng shuō chéng“ mǎ”， chuān yī cháng shuō“ zhe yī cháng”， zá hé chuí dōushuō“ chōng”， jiāng shēn zǐ pā xià shuō“ pú xià lái”， shōu cáng shuō“ qǐ lái”， zhàn lì hé yǐ kào zhe shuō“ chē”， kǎo huǒ shuō“ bèi huǒ”， zhé duàn shuō chéng“ shǒu yuè duàn”， kuān zhǎi shuō chéng“ kuò”、“ xiá”，“ bó” kě yǐ biǎo shì bù nóng hé bù hòu de yì sī，“ yìng” hái kě yǐ biǎo shì nóng de yì sī。 wāi xié shuō chéng“ ”， hěn gān shuō chéng“ zào”， chā、 cì、 nāo dōushuō“ xià”（ xià dú hā）， lìn sè shuō chéng“ xiǎo máo”“ chī xiǎo mǐ”， xiǎo hái néng gān shuō“ yòu gān”， kě lián shuō chéng“ shāng yīn zhì”。
huà yǔ tè zhēng：
1． rén qú chī li fàn lou， ěr chī fàn bù céng？（ tā chī liǎo fàn liǎo， nǐ chī fàn méi yòu chī？）
2． shǒu xǐ xǐ gān jìng zài chī fàn。（ shǒu xǐ gān jìng liǎo zài chī fàn。）
3． wǒ chī chī fàn zài qù。（ wǒ chī liǎo fàn zài qù。）
4． láo láo dòng shēn tǐ yào hǎo diǎn。（ láo dòng láo dòng duì shēn tǐ yòu hǎo chù。）
5． dān niǔ jiě xià lái。（ bǎ kòu zǐ jiě kāi。）
6． zài xī yī rì tiān kǒu wāi！（ zài wán yī tiān má！）
7． ěr zuò yī xià qǐ， wǒ mǎ shàng jiù lái。（ nǐ xiān zuò yī huì 'ér， wǒ mǎ shàng jiù lái。） |
|
1． pǔ tōng huà dú t t shēng mǔ de zì， zài ān huī fāng yán zhōng de dú yīn yòu sì zhǒng qíng kuàng：
（ 1） pǔ tōng huà t t shēng mǔ pīn qí chǐ hū yùn mǔ de yī bù fēn zì（ zhōng gǔ jiàn、 xiǎo zǔ kāi kǒu 'èr děng zì）， rú：“ jiā jiē、 qiāo qiā、 xià xié” děng， zài huái běi jí huái hé yǐ nán de bù fēn dì qū yě dú t t shēng 11 mǔ。 zài cháng jiāng liǎng 'àn hé wǎn xī、 wǎn nán děng shì、 xiàn de fāng yán lǐ， dà dū bǎ zhè bù fēn zì dú chéng kkx shēng mǔ， xiāng yìng dì yě bǎ qí chǐ hū yùn mǔ gǎi dú wéi kāi kǒu hū yùn mǔ。 lì rú， wú hú shì huà“ jiā” dú ka31，“ qiāo” dú k 31，“ xié” dú x 35。
（ 2）． pǔ tōng huà t t shēng mǔ pīn cuō kǒu hū yùn mǔ de yī bù fēn zì， ān huī dà bù fēn dì qū yě dú t t shēng mǔ。 dàn níng guó、 yuè xī、 qián shān、 tóng chéng děng fāng yán què dú t t shēng mǔ， xiāng yìng dì yě bǎ cuō kǒu hū yùn mǔ dú chéng liǎo yùn mǔ huò jiè yīn de yùn mǔ。 lì rú， tóng chéng huà“ juān” dú ct an，“ qún” dú ct n，“ xū” dú c 。
（ 3） pǔ tōng huà t t shēng mǔ pīn i yùn mǔ de yī bù fēn zì（ gǔ rù shēng zì chú wài）， ān huī dà bù fēn dì qū yě dú t t shēng mǔ。 dàn wǎn zhōng de hé féi shì、 féi dōng、 féi xī、 shū chéng、 wǎn nán de jì xī、 jīng dé děng dì dú chéng tstss shēng mǔ， yùn mǔ yě xiāng yìng dì dú chéng liǎo 。 lì rú， hé féi huà“ jī” dú cts ，“ qí” dú cts ，“ xǐ” dú cs 。
（ 4）“ jīng、 jiǔ、 qián、 qiū、 xiǎo、 xiū” děng jiān yīn zì， ān huī dà bù fēn dì qū gēn pǔ tōng huà yī yàng， yě dú t t shēng mǔ。 dàn zài wō yáng、 fù yáng lǎo pài、 lín quán lǎo pài、 fán chāng、 xī xiàn děng shǎo shù dì fāng huà lǐ dú chéng tstss shēng mǔ。 lì rú， wō yáng huà“ jiǔ” dú ctsi u，“ qiū” dú ctsi u，“ xiǎo” dú csi 。
2． pǔ tōng huà t t shēng mǔ de zì， zài ān huī fāng yán lǐ de dú yīn yòu yǐ xià sān zhǒng qíng kuàng：
（ 1） wǎn zhōng hé wǎn xī de duō shù fāng yán bǎ pǔ tōng huà zhōng yī bù fēn t t shēng mǔ（ lái zì gǔ zhuāng zǔ de bù fēn） zì， dú chéng tstss shēng mǔ。 lì rú， hé féi shì huà“ zhòu、 zhēng” dú ts －，“ chū、 chóu” dú ts－，“ shī、 shēng” dú s－。
（ 2） yán huái hé yán jiāng de dà bù fēn shì xiàn fāng yán， yòu ts zǔ shēng mǔ yǔ t zǔ shēng mǔ bù fēn de qíng kuàng， dū dú chéng liǎo tstss。 lì rú， bèngbù shì、 wú hú shì huà“ zhī”＝“ zī”，“ cháo”＝“ cáo”，“ shān”＝“ sān”。
（ 3） wǎn nán hé wǎn xī de dà bù fēn shì xiàn fāng yán， bǎ pǔ tōng huà t zǔ shēng mǔ de zì， fēn bié dú chéng tstss hé t t shēng mǔ。 lì rú， xī xiàn huà“ zhī” dú cts ，“ zhī” dú ct i，“ chuāng” dú cts，“ chē” dú ct ia，“ shū” dú csu，“ shōu” dú c i。 3． zhōng gǔ“ bìng”、“ dìng”、“ qún” děng quán zhuó sèyīn shēng mǔ de zì， pǔ tōng huà dū dú chéng qīng sèyīn shēng mǔ， píng shēng sòng qì， zè shēng bù sòng qì。 lì rú，“ pó”、“ bù” dōushì bìng mǔ zì， pǔ tōng huà“ pó” de shēng mǔ shì p，“ bù” de shēng mǔ shì p。
ān huī dà bù fēn dì qū de huà yě shì zhè yàng。 shǎo shù shì xiàn huà gēn pǔ tōng huà bù yī yàng， yòu liǎng zhǒng qíng kuàng：
（ 1） wǎn xī gàn yǔ hé wǎn nán huī yǔ， jiāng zhè xiē gǔ quán zhuó shēng mǔ de zì bù fēn píng zè， dà dū dú chéng sòng qì de qīng sèyīn shēng mǔ。 lì rú， qián shān huà hé xī xiàn huà“ pó”、“ bù” dū dú p shēng mǔ，“ tí”、“ dí” dū dú t shēng mǔ，“ kuí”、“ guì” dū dú k shēng mǔ。
（ 2） wǎn nán wú yǔ réng bǎo chí zhe gǔ quán zhuó shēng mǔ zì de dú lì de shēng lèi。 yòu de huà réng dú zhuó sèyīn， yòu de huà dú chéng xiān qīng hòu zhuó yīn。 lì rú， tài píng huà“ bài”、“ pí” de shēng mǔ shì quán zhuó sèyīn b，“ tú”、“ dù” de shēng mǔ shì quán zhuó sèyīn d，“ kuí”、“ qióng” de shēng mǔ shì quán zhuó sèyīn ； wú hú xiàn lǎo pài huà“ pí”、“ bái” dú chéng xiān qīng hòu zhuó de cā yīn f shēng mǔ，“ tiǎo”、“ dà” dú chéng xiān qīng hòu zhuó de cā yīn shēng mǔ，“ kuí”、“ guì” dú chéng xiān qīng hòu zhuó de cā yīn x shēng mǔ，“ chóng”、“ qióng” dú chéng xiān qīng hòu zhuó de cā yīn shēng mǔ。
4． pǔ tōng huà lǐ“ nǎo”、“ nù”、“ nián”、“ nǚ” děng zì gēn“ lǎo”、“ lù”、“ lián”、“ lǚ” děng zì de shēng mǔ shì bù tóng de， qián yī zǔ shì bí yīn n， hòu yī zǔ shì biān yīn l。 wǎn běi zhōng yuán guān huà wǎn xī gàn yǔ gēn pǔ tōng huà yī yàng， bí yīn shēng mǔ hé biān yīn shēng mǔ de zì fēn bié qīng chǔ。 wǎn zhōng jiāng huái guān huà hé wǎn nán xuān zhōu wú yǔ de shǎo shù fāng yán gēn pǔ tōng huà bù yī yàng， zhè liǎng gè shēng mǔ bǐ cǐ méi yòu fēn bié zì yīn de zuò yòng。 duō shù shì xiàn n、 l suí biàn dú， shǎo shù shì xiàn quán dú n huò l， zǒng zhī shì n yǔ l bù fēn。 lì rú， hé féi shì huà hé wú hú shì huà dū fēn bù qīng“ nǎo” yǔ“ lǎo”，“ nù” yǔ“ lù”，“ nián” yǔ“ lián”，“ nǚ” yǔ“ lǚ” děng zì de shēng mǔ， dàn liǎng zhě de qíng kuàng què yòu bù tóng， hé féi huàbà zhè xiē zì dà dū dú chéng l shēng mǔ， wú hú huà xí guàn bǎ“ nǎo”、“ lǎo”、“ nù”、“ lù” dú chéng l shēng mǔ， xí guàn bǎ“ nián”、“ lián”、“ nǚ”、“ lǚ” dú chéng n shēng mǔ。
5． pǔ tōng huà“ fū”“ fěi”“ fāng” děng zì dú f shēng mǔ，“ chū”“ shuǐ”“ shuāng” děng zì dú shēng mǔ。 ān huī dà bù fēn dì qū de dú yīn gēn pǔ tōng huà yī yàng， wéi yòu wǎn běi zhōng yuán guān huà de wō yáng、 lín quán、 fù yáng、 jiè shǒu、 bó zhōu děng shì xiàn de bù fēn dì qū， cái bǎ pǔ tōng huà dú shēng mǔ gēn hé kǒu hū yùn mǔ xiāng pīn de zì dú chéng f shēng mǔ。 lì rú， wō yáng huàbà“ shū” dú chéng“ fū” cfu， bǎ“ shuǐ” dú chéng“ fěi” cf ， bǎ“ shuāng” dú chéng“ fāng” cfɑ～。
6． pǔ tōng huà“ fū” yǔ“ hū”，“ fēi” yǔ“ huī”，“ fēn” yǔ“ hūn” dú yīn fēn dé hěn qīng chǔ。 wǎn zhōng hé wǎn xī huà gēn pǔ tōng huà yī yàng， yě fēn dé hěn qīng chǔ。 dàn shì shòu xiàn、 fèng tái、 huái nán shì、 jīng xiàn、 shí tái、 jīng dé、 tài píng děng dì de huà， yǐ jí guǎng dé、 níng guó liǎng xiàn xiāng jiān de hú běi huà， dōuyòu f yǔ xu（ xu－） bù fēn de qíng kuàng。 zhè xiē dì fāng yī bān bǎ f shēng mǔ zì dú chéng x shēng mǔ（ pīn hé kǒu hū yùn mǔ）， yě yòu bǎ x shēng mǔ（ pīn hé kǒu hū yùn mǔ） de zì dú chéng f shēng mǔ（ pīn kāi kǒu yùn） de， yě yòu bǎ f、 x shēng mǔ de zì suí biàn dú de。
7． pǔ tōng huà shēng mǔ zì， zài ān huī fāng yán lǐ de dú yīn yě yòu fēn qí。 lì rú， fù yáng hé hé féi huà“ rén”、“ rào”、“ ruǎn”、“ róng”、“ rè”、“ rì” děngdōu dú shēng mǔ。 zài yán huái yán jiāng de yī xiē shì xiàn（ rú bèngbù shì、 wú wéi） děng fāng yán lǐ， dà duō dú chéng shé jiān qián zhuó cā yīn shēng mǔ z。 dāng tú fāng yán yòu dú chéng shé gēn zhuó cā yīn shēng mǔ。 wǎn nán huī yǔ bǎ“ rén”、“ rào”、“ ruǎn”、“ rì”、“ rè” děng zì dú chéng shēng mǔ， bǎ“ rú”“ róng” děng zì dú chéng líng shēng mǔ。
8． pǔ tōng huà líng shēng mǔ de zì， zài ān huī fāng yán lǐ yī bān dū dú chéng liǎo yòu shēng mǔ de zì。 yòu sān zhǒng qíng kuàng：
（ 1） kāi kǒu yùn líng shēng mǔ zì， wǎn běi zhōng yuán guān huà dà dū dú chéng shēng mǔ， wǎn zhōng hé féi、 féi dōng、 féi xī、 shū chéng děng dì dú chéng shēng mǔ， yán jiāng jiāng huái guān huà、 wǎn nán xuān zhōu wú yǔ、 wǎn xī gàn yǔ hé wǎn nán huī yǔ dú chéng shēng mǔ。 lì rú，“ ān”， fù yáng huà dú c a～， hé féi huà dú c ～， cháo hú huà dú c ～、 xī xiàn huà dú c ， tài hú huà dú c an。
（ 2） hé kǒu hū líng shēng mǔ zì， zài wǎn dōng jiāng huái guān huà、 yán huái yǐ nán de zhōng yuán guān huà yǐ jí wǎn nán xuān zhōu wú yǔ hé yī bù fēn huī yǔ lǐ dà dū dú v shēng mǔ。 lì rú，“ wēn”， fèng yáng huà dú cv ～， chú xiàn huà dú cv ， shí tái huà dú cv ， xiū níng huà dú cva。
（ 3） yī bù fēn qí chǐ hū líng shēng mǔ（ gǔ yí mǔ kāi kǒu xì yīn） zì， zài wǎn nán huī yǔ、 wǎn xī gàn yǔ lǐ dà dū dú chéng huò n shēng mǔ， yòu de zì（ lái zì gǔ yí mǔ kāi kǒu 'èr děng yùn） dú chéng shēng mǔ。 lì rú，“ yán” yuè xī、 xiū níng huà dú shēng mǔ，“ yì” xī xiàn huà dú n shēng mǔ，“ yǎo” yuè xī hé xī xiàn huà dū dú chéng shēng mǔ。
9． pǔ tōng huà ai、 au děng fù hé yuán yīn yùn mǔ， zài 'ān huī de huái běi huà、 wǎn zhōng huà hé wǎn nán huà zhōng， dà dū dú chéng dān yuán yīn yùn mǔ。 lì rú，“ bài tài” fù yáng huà dú chéng yùn mǔ， hé féi huà dú chéng E yùn mǔ， xī xiàn huà dú chéng a yùn mǔ， tài píng huà yě dú chéng a yùn mǔ；“ bǎo dāo” fù yáng huà、 hé féi huà hé xī xiàn huà dū dú chéng yùn mǔ， tài píng huà dú chéng e yùn mǔ。
10． pǔ tōng huà“ dǔ”“ tú”“ lù”“ zǔ”“ cù”“ sū” děng zì dú u yùn mǔ，“ dǒu”“ tóu”“ lòu”“ zǒu”“ còu”“ sōu” děng zì dú ou yùn mǔ。 kě shì， wǎn xī gàn yǔ、 tóng chéng huà hé níng guó de hú běi huà jiāng zhè xiē u yùn zì dū dú chéng gēn ou yùn mǔ zì tóng yīn。 lì rú， dǔ＝ dǒu， tú＝ tóu， lù＝ lòu， zǔ＝ zǒu， cù＝ còu， sū＝ sōu。
11． pǔ tōng huà an、 a 、 n、 yùn mǔ， zài wǎn běi zhōng yuán guān huà hé yán huái yī dài de wǎn zhōng jiāng huái guān huà zhōng dà dū dú chéng bí huà yùn mǔ。 lì rú，“ ān” fù yáng huà dú a～， hé féi huà dú ～，“ ēn” fù yáng huà、 bèngbù huà dū dú ～ yùn mǔ。
12． pǔ tōng huà an、 a yùn mǔ de zì， zài wǎn nán huī yǔ zhōng dà dū dú chéng yuán yīn yùn mǔ。 lì rú，“ tānɡ” xī xiàn huà dú cta， tún xī huà dú ctau，“ guān” xī xiàn huà dú cku ， tún xī huà dú ckuˇ。 pǔ tōng huà yòu xiē dú u n、 yùn mǔ de zì， zài wǎn nán huī yǔ zhōng yě yòu dú chéng yuán yīn yùn de。 lì rú，“ dūn” xiū níng huà dú ctuˇ，“ dēng” xiū níng huà dú cta，“ shēng” xī xiàn huà dú s ，“ níng” xiū níng huà dú la 。
13． pǔ tōng huà“ bān”“ dǎn” hé“ guān”“ wān” fēn bié dú an hé uan yùn mǔ，“ bāng”“ dǎng” hé“ guāng”“ wāng” fēn bié dú a 、 ua yùn mǔ。 zài yán jiāng liǎng 'àn de mǎ 'ān shān、 wú hú、 tóng líng、 guì chí、 ān qìng、 huái níng、 tóng chéng yǐ jí wǎn nán huī yǔ zhōng， dōuyòu an yǔ a bù fēn， uan yǔ ua bù fēn de qíng kuàng。 lì rú， wú hú shì huà“ bān bāng” yǔ“ dǎn dǎng” dū dú a～ yùn mǔ，“ guān guāng”“ wān wāng” dū dú ua～ yùn mǔ； qí mén huà“ dǎn dǎng”“ gǎn gǎng” dū dú ～ yùn mǔ，“ bāng bān”“ guān guāng” dū dú uˇ yùn mǔ。
14． pǔ tōng huà“ mén zhēn gēn” hé“ mín lín jīn” fēn bié dú n、 in yùn mǔ，“ méng zhēng gēng” hé“ míng líng jīng” fēn bié dú 、 i yùn mǔ。 zài yán huái de zhōng yuán guān huà zhōng jí huái hé yǐ nán de dà duō shù fāng yán lǐ， dōuyòu n yǔ bù fēn、 in yǔ i bù fēn de qíng kuàng。 lì rú， zài bèngbù、 hé féi、 wú hú、 ān qìng děng dì huà lǐ，“ péng zhēng gēng”＝“ pén zhēn gēn”，“ míng líng jīng”＝“ mín lín jīn”； zài chú xiàn、 tài píng děng dì huà lǐ zé“ pén zhēn gēn”＝“ péng zhēng gēng”，“ mín lín jīn”＝“ míng líng jīng”， xī xiàn huà“ fēng zhēng”＝“ fēn zhēn”、“ jīng míng”＝“ jīn mín”。
15． pǔ tōng huà“ bān bān” tóng yīn，“ mán mán” tóng yīn，“ guān guān” tóng yīn，“ wǎn wǎn” tóng yīn， qián liǎng zǔ dū dú an yùn mǔ， hòu liǎng zǔ dū dú uan yùn mǔ。 rán 'ér zhè xiē zì zài wǎn zhōng hé wǎn dōng jiāng huái guān huà、 wǎn xī gàn yǔ yǐ jí yán jiāng xuān zhōu wú yǔ lǐ què dú chéng bù tóng de yùn mǔ。 lì rú，“ bān mán”、“ guān wǎn” hé féi huà dú chéng～、 u～ yùn mǔ， yuè xī huà dú chéng an、 uan yùn mǔ；“ bān mǎn”、“ duǎn suān luàn guān wǎn” hé féi huà dū dú chéng～ yùn mǔ， yuè xī huà chú liǎo jiāng“ guān wǎn” dú uon yùn mǔ， qí tādōu dú on yùn mǔ。
16． pǔ tōng huà“ jū、 xuān、 qún” děng zì dú cuō kǒu hū y、 yan、 yn yùn mǔ，“ zhū、 shuān、 chún” děng zì dú hé kǒu hū u、 uan、 u n yùn mǔ。 kě shì zài wǎn xī gàn yǔ hé tóng chéng、 zōngyáng、 níng guó huà lǐ， què bǎ zhè liǎng lèi zì de yùn mǔ hùn tóng wéi yī liǎo。 lì rú，“ jū zhū” huái níng huà dú ct y， tóng chéng huà dú ct ，“ qún chún” huái níng、 tài hú huà dú ct yn， tóng chéng、 níng guó huà dú ct n，“ xuān shuān” huái níng、 tài hú huà dú c yan， tóng chéng、 níng guó huà dú c an。
17． pǔ tōng huà“ duō” dú uo yùn mǔ，“ duī” dú uei yùn mǔ，“ dūn” dú u n yùn mǔ，“ duān” dú uan yùn mǔ。 dàn shì zài wǒ shěng hěn duō fāng yán zhōng， zhè xiē zì de yùn mǔ dà dū shī qù u yùn tóu， dú chéng kāi kǒu hū yùn mǔ。 lì rú，“ duō suō” wú hú huà dú o yùn，“ duī suì” bèngbù huà dú yùn，“ dūn sūn” yǐng shàng yǔ bèngbù huà dū dú ～ yùn，“ duān suān” hé féi huà dú～ yùn， níng guó hé guǎng dé děng dì huà què dú chéng an yùn mǔ。
18． pǔ tōng huà“ bǐ pí mǐ lǐ dī tǐ yī” děng zì dū dú i yùn mǔ， kě shì hé féi、 féi dōng、 féi xī、 jì xī、 jīng dé děng dì huà què dú chéng yùn mǔ， yǔ“ zī cì sī” de yùn mǔ xiāng tóng。
19． pǔ tōng huà kkx shēng mǔ shì bù gēn qí chǐ yùn xiāng pīn de。 kě shì xī xiàn、 qián shān、 yǐng shàng huà de kkx shēng mǔ dōukě yǐ gēn shǎo shù qí chǐ hū yùn mǔ xiāng pīn。 lì rú， xī xiàn huà de“ gǒu” ki、“ kǒu” ki、“ hòu” xi de zì yīn， qián shān huà de“ gēn” kin、“ kēng” kin de zì yīn， yǐng shàng huà“ gé” kie、“ kè” kie、“ hēi” xie děng zì de dú yīn。
20． pǔ tōng huà yòu yīn píng、 yáng píng、 shàng shēng、 qù shēng sì gè shēng diào， gǔ rù shēng zì bèi fēn bié guī bìng dào zhè 4 gè shēng diào zhōng。 wǎn běi zhōng yuán guān huà suī rán yě shì sì gè shēng diào， dàn shì gǔ rù shēng zì dà dū bèi fēn bié bìng dào yīn píng（ gǔ qīng rù hé cì zhuó rù shēng zì）、 yáng píng（ gǔ quán zhuó rù shēng zì） zhōng qù。 wǎn zhōng jiāng huái guān huà hé yán jiāng wú yǔ yòu wǔ gè shēng diào， chú liǎo yòu yǔ pǔ tōng huà xiāng tóng de sì gè shēng diào zhī wài， hái bǐ pǔ tōng huà duō chū yī gè rù shēng diào。 wǎn xī gàn yǔ hé wǎn nán huī yǔ duō wéi liù gè shēng diào， chú liǎo bǐ pǔ tōng huà duō yī gè rù shēng diào zhī wài， dà duō hái jiāng qù shēng fēn huà wéi yīn qù、 yáng qù liǎng lèi。 gè dì huà shēng diào de diào zhí yǔ pǔ tōng huà xiāng bǐ， dōuyòu jiào dà de chā bié。 lì rú， pǔ tōng huà yīn píng dú 55 gāo píng diào， quán shěng yǔ qí xiāng tóng huò xiāng jìn de zhǐ yòu tóng líng huà yīn píng yě dú 55 gāo píng diào， guì chí huà yīn píng dú 44 cì gāo píng diào。 pǔ tōng huà qù shēng dú 51 quán jiàng diào， yǔ qí xiāng jìn de yòu wǎn běi zhōng yuán guān huà hé wǎn zhōng yán huái nán tiě lù gè shì xiàn de jiāng huái guān huà， zhè xiē fāng yán de qù shēng dà dū dú 53 gāo jiàng diào。 |
|
| ān huī huà kǎo jiū héng ān huī fāng yán gài shù | |
|
|
 fù yáng fāng yán | hé xiàn fāng yán | bèngbù huà | liù 'ān tǔ huà | huái nán fāng yán | | ān qìng huà | fèng tái fāng yán | méng chéng huà | |
|