|
|
wú jǐ chuí dòng wù de yī mén, tǐ róu ruǎn, méi yòu huán jié, liǎng cè duìchèn, zú shì ròu zhì, duō shù jù yòu gài zhì de yìng ké, shēng huó fàn wéi hěn guǎng, shuǐ zhōng hé lù dì shàng dōuyòu, rú bàng ﹑ luó﹑ wō niú﹑ wū zéi děng。 |
ruǎn tǐ dòng wù ruǎn tǐ dòng wù |
dòng wù xué shù yǔ , wú jǐ chuí dòng wù de yī mén , tǐ róu ruǎn , wú huán jié , zú shì ròu zhì , duō shù jù yòu yìng ké。 rú bàng、 luó、 wō niú、 wū zéi děng |
|
molluscs
【 gài kuàng】
ruǎn tǐ dòng wù ( cephalopod) de zú qún bāo kuò wū zéi、 zhāng yú、 yīng wǔ luó hé yǐ jīng jué zhǒng de jú shí yǔ jiàn shí。 tā zài zuǐ fù jìn yòu cháng chù shǒu yǐ jué qǔ liè wù, yí dòng fāng shì wéi lì yòng hóng xī zuò yòng pēn shuǐ qián jìn。
ruǎn tǐ dòng wù ( mollusca) shì dòng wù jiè zhōng de dì 'èr dà mén。 ruǎn tǐ dòng wù shì sān pēi céng、 liǎng cè duìchèn , jù yòu liǎo zhēn tǐ qiāng de dòng wù。 ruǎn tǐ dòng wù de zhēn tǐ qiāng shì yóu liè qiāng fǎ xíng chéng , yě jiù shì zhōng pēi céng suǒ xíng chéng de tǐ qiāng。 shēn tǐ róu ruǎn, yī bān zuǒ yòu duìchèn, mǒu xiē zhǒng lèi yóu yú niǔ zhuǎn、 qū zhé, ér chéng gè zhǒng qí tè de xíng tài。 tōng cháng yòu ké, wú tǐ jié, yòu ròu zú huò wàn, yě yòu zú tuì huà de。 wài céng pí fū zì bèi bù zhé zhòu chéng suǒ wèi wài tào, jiāng shēn tǐ bāo wéi, bìng fēn mì bǎo hù yòng de shí huī zhì jièqiào。 hū xī yòng de sāi shēng yú wài tào yǔ shēn tǐ jiān de qiāng nèi。 shuǐ lù gè dì dōuyòu fēn bù。 bāo kuò shuāng shén jīng gāng( rú shí biē )、 fù zú gāng( rú bào、 wō niú ); jué zú gāng( rú jiǎo bèi )、 bàn sāi gāng ( rú hān、 mǔ lì )、 tóu zú gāng( rú wū zéi、 yīng wǔ luó ) děng。
tǐ qiāng dòng wù zhī yī mén。 shǔ yuán kǒu dòng wù, zhēn tǐ qiāng lèi, duān xì bāo gān。 fù zú lèi yóu yú nèi zàng kuài de niǔ zhuǎn chéng wéi 'èr cì de zuǒ yòu bù duìchèn, ér qí tā gè gāng de tǐ zhì jūn wéi zuǒ yòu duìchèn。 shēn tǐ yóu tóu( bàn sāi gāng wú)、 zú hé nèi zàng kuài gòu chéng。 nèi zàng kuài de biǎo pí yán shēn 'ér xíng chéng wài tào mó, bāo guǒ zhe shēn tǐ de zhù yào bù fēn。 tā yǔ nèi zàng kuài zhī jiān de kōng jiān wéi wài tào qiāng, nèi yòu sāi, xiāo huà qì guān de mò duān hé pái xiè qì guān kāi kǒu yú cǐ。 quán wú tǐ jié gòu zào。 tǐ nèi bù guī zé zhī kòngxì wéi xuè qiāng。 zhēn tǐ qiāng yīn jiān chōng zhì fā dá 'ér biàn zhǎi, jǐn xíng chéng wéi xīn qiāng、 shèn guǎn de nèi qiāng hé shēng zhí xiàn de nèi qiāng( shēng zhí qiāng)。 tóu bù yòu yǎn děng gǎn jué qì hé kǒu。 zuò wéi yùn dòng qì guān de zú, jī ròu wéi píng huá jī, zhè yǔ qí yùn dòng huǎn màn yòu guān。 mò náng bì shàng yòu xié wén jī。 wài tào mó xiàng wài fēn mì bèi ké。 zài bù tóng gāng zhōng bèi ké de shù mù hé xíng zhuàng gè yì。 xiāo huà guǎn cháng, kǒu qiāng nèi yī bān yòu chǐ shé hé tuò xiàn。 zhōng cháng xiàn kāi kǒu yú wèi。 yī bān yòu běn sāi 1 duì, xiāng yìng dì xīn zàng wéi 2 xīn 'ěr 1 xīn shì。 dàn zài tóu zú gāng zhōng jù 2 duì běn sāi de zhǒng lèi zé yòu 4 gè xīn 'ěr。 fù zú gāng yīn nèi zàng kuài niǔ zhuǎn, yòu de zhǐ yòu yī gè běn sāi( xīn zàng wéi 1 xīn 'ěr 1 xīn shì), yě yòu de zhǒng lèi běn xǐng quán bù xiāo shī 'ér wéi wài tào sāi suǒ tì dài。 lù shēng fù zú gāng zhōng zhī fèi luó lèi, qí bù fēn wài tào mó yǐ yǎn biàn chéng fèi。 wéi kāi fàng shì xuè guǎn xì, hū xī sè sù duō wéi xuè lán dàn bái。 hān、 biǎn juàn luó děng zé yòu xuè hóng dàn bái。 pái xiè qì yǐ shèn guǎn( bào yé nà shì qì) wéi zhù, dàn yě yòu jù kǎi bó shì qì de zhǒng lèi( bàn sāi lèi)。 shén jīng xì wéi tè shū lèi xíng, chú shí guǎn shàng de 1 duì tóu shén jīng jié wài, hái jù yòu cè shén jīng jié、 zú shén jīng jié hé zàng shén jīng jié gè 1 duì。 měi duì tóng lèi shén jīng jié yóu héng shén jīng lián xì, tóu shén jīng jié yǔ qí tā shén jīng jié yóu zòng shén jīng xiāng lián xì。 cí xióng tóng tǐ huò yì tǐ。 zài mǔ、 chuán jū hé bào děng, jiàn yòu xìng de zhuǎn huàn。 chú tóu zú lèi wài, jūn xíng luó xuán shì luǎn liè, jīng dān lún yòu chóng qī huómiàn pán yòu chóng qī; dàn tóu zú lèi zhī luǎn liè wéi zuǒ yòu duìchèn xíng, zhí jiē fā yù。
【 zhù yào tè zhēng】
ruǎn tǐ dòng wù de xíng tài jié gòu biàn yì jiào dà, dàn jī běn jié gòu shì xiāng tóng de。 shēn tǐ róu ruǎn, jù yòu jiān yìng de wàiqiào, shēn tǐ cáng zài ké zhōng, jiè yǐ huò dé bǎo hù, yóu yú yìng ké huì fáng 'ài huó dòng, suǒ yǐ tā men de xíng dòng dū xiāng dāng huǎn màn。 bù fēn jié, kě qū fēn wéi tóu、 zú、 nèi zàng tuán sān bù fēn, tǐ wài bèi tào mó, cháng cháng fēn mì yòu bèi ké。 zú de xíng zhuàng xiàng fǔ tóu, jù yòu liǎng piàn ké, rú mǔ。
rén men tuī cè yuán ruǎn tǐ dòng wù chū xiàn zài qián hán wǔ jì, shēng huó zài qiǎn hǎi, shēn tǐ chéng luǎn yuán xíng, tǐ cháng bù chāo guò 1cm, liǎng cè duìchèn, tóu wèi yú qián duān、 jù yī duì chù jiǎo, chù jiǎo jī bù yòu yǎn。 shēn tǐ fù miàn biǎn píng, fù yòu jī ròu zhì, xíng chéng shì hé yú pá xíng de zú。 shēn tǐ bèi miàn fù gài yòu yī dùn xíng wài tū de bèi ké( shell), bǎo hù zhe zhěng gè shēn tǐ。 bèi ké zuì chū kě néng jǐn yóu jiǎo dàn bái xíng chéng, chēng wéi bèi ké sù( conchiolin), yǐ hòu zài bèi ké sù shàng chén jī tàn suān gài, zēng jiā liǎo tā de yìng dù。 bèi ké xià miàn shì yóu tǐ bì xiàng fù miàn yán shēn xíng chéng de shuāng céng xì bāo jié gòu de mó, chēng wài tào mó( mantle)( huò pallium), tā jù yòu hěn qiáng de fēn mì néng lì, bèi ké jí yóu wài tào mó suǒ xíng chéng。 wài tào mó xià zhē gài zhe nèi zàng náng。 shēn tǐ hòu duān、 zú de shàng fāng yǔ nèi zàng náng zhī jiān chū xiàn liǎo yī gè kōng qiāng, jí wéi wài tào qiāng( mantlecavity), tā yǔ wài jiè xiāng tōng。 wài tào qiāng zhōng yòu xǔ duō duì xíng hū xī zuò yòng de sāi, yǐ jí hòu shèn、 gāng mén、 shēng zhí kǒng de kāi kǒu。
yuán ruǎn tǐ dòng wù sāi de jié gòu kě néng xiāng sì yú xiàn cún fù zú lèi de sāi, tā shì yóu yī gè cháng de sāi zhóu xiàng liǎng cè jiāo tì shēn chū sān jiǎo xíng de sāi sī suǒ zǔ chéng, zhè zhǒng sāi chēng wéi zhì sāi( ctenidium)。 sāi zhóu shì yóu wài tào mó huò tǐ bì xiàng wài shēn chū, qí zhōng bāo hán yòu xuè guǎn、 jī ròu hé shén jīng, sāi sī de qián yuán( jí fù yuán) jù yòu jǐ dīng zhì de gǔ bàng zhī chí, yǐ zēng jiā sāi de yìng dù。 sāi zài wài tào qiāng de liǎng cè fēn bié yóu bèi、 fù mó gù dìng liǎo wèi zhì, yīn cǐ sāi jiāng wài tào qiāng fēn chéng liǎo shàng、 xià shì。 shuǐ yóu wài tào qiāng hòu duān de xià shì liú rù, jīng sāi sī biǎo miàn jí shàng shì liú chū wài tào qiāng, sāi sī qián yuán jí biǎo miàn mǎn bù xiān máo, yóu xiān máo de bǎi dòng zào chéng shuǐ zài wài tào qiāng zhōng de liú dòng。 sāi zhóu shàng jù yòu liǎng gè xuè guǎn, bèi miàn de wéi rù sāi xuè guǎn( afferentbloodvessel), fù yuán de wéi chū sāi xuè guǎn( efferentbloodvessel), xuè yè yóu rù sāi xuè guǎn liú xiàng chū sāi xuè guǎn, yě yóu sāi sī biǎo miàn de wēi xuè guǎn zhí jiē yóu bèi yuán liú xiàng fù yuán, zhè yàng xuè liú de fāng xiàng zhèng hǎo yǔ sāi biǎo miàn de shuǐ liú fāng xiàng xiāng fǎn, kě yǐ gèng yòu xiào dì jìn xíng qì tǐ jiāo huàn。
yuán ruǎn tǐ dòng wù xiàng xǔ duō xiàn cún zhǒng lèi yī yàng, bù jǐn sāi de biǎo miàn bù mǎn xiān máo, qí wài tào mó jí pí fū( bāo kuò zú bù pí fū) bù fēn bù yòu xiān máo, zhè xiē xiān máo de bǎi dòng zào chéng shuǐ liú bù duàn de jīng guò, yǐ yòu lì yú qì tǐ de jiāo huàn jí bǔ shí, suǒ yǐ zài yuán ruǎn tǐ dòng wù zhōng pí fū de hū xī zuò yòng shì hěn zhòng yào de。 zú bù de xiān máo yùn dòng yǔ jī ròu de shōu suō hái lián hé gòu chéng shēn tǐ de yùn dòng。 yuán ruǎn tǐ dòng wù kě néng shì zhí shí xìng de, qǔ shí qiǎn hǎi yán shí shàng shēngzhǎng de zǎo lèi。 jù yòu yǔ xiàn cún ruǎn tǐ dòng wù xiāng tóng de qǔ shí jié gòu。 kǒu wèi yú tóu de qián duān, kǒu hòu wéi kǒu qiāng( buccalcavity), kǒu qiāng hòu duān yòu yī dài xíng chǐ shé náng( radulasac)。 chǐ shé náng de dǐ bù shì yī tiáo kě qián hòu huó dòng de mó dài, mó dài shàng fēn bù yòu chéngháng chéng pái、 zhěng qí pái liè de jǐ dīng zhì xì chǐ, chǐ jiān xiàng hòu, mó dài jí chǐ gòu chéng chǐ shé( radula), chǐ shé náng de dǐ bù yòu chǐ shé ruǎn gǔ( odontophora), chǐ shé hé ruǎn gǔ shàng fùzhuó yòu shēn jī( protractormuscle) hé suō jī( retractormuscle), kào jī ròu de shēn suō、 ruǎn gǔ hé mó dài kě shēn chū kǒu wài, yǐ guā qǔ shí wù, yóu yú qǔ shí de mó sǔn, qián duān de xì chǐ zhú jiàn lǎo huà diū shī, mó dài hòu duān kě yǐ bù duàn fēn mì bǔ chōng xīn chǐ, qí tì bǔ de sù dù zài xǔ duō ruǎn tǐ dòng wù shì měi rì shù pái。 zhè zhǒng chǐ shé de jié gòu zài dà duō shù xiàn cún ruǎn tǐ dòng wù zhōng shì cún zài de。 kǒu qiāng de bèi miàn yòu yī duì tuò yè xiàn de kāi kǒu, qí fēn mì wù kě yǐ huá rùn chǐ shé, bìng jiāng jìn rù kǒu zhōng de shí wù kē lì nián zhe zài yī qǐ, xíng chéng shí wù suǒ, shí wù suǒ jīng shí dào jìn rù wèi。 wèi de qián duān chéng bàn qiú xíng, wèi nèi bì de yī cè jù yòu jǐ dīng zhì bǎn, chēng wèi sù( gastricshield), xiāng duì de yī cè xíng chéng xǔ duō xì xiǎo de jí yǔ gōu, gōu zhōng jù yòu xiān máo, chēng wéi shāi xuǎn qū( sortingregion)。 wèi de hòu bàn bù fēn chéng náng zhuàng, chēng jīng gān náng( stylesac), yīn qí zhōng yòu yī jiāo zhì bàng zhuàng jié gòu, chēng jīng gān( crystalline), jīng gān náng de nèi bì yě yòu xí zhòu jí xiān máo, yě xíng chéng xiān máo gōu。 shí wù zài kǒu qiāng zhōng bèi nián yè nián zhe xíng chéng shí wù suǒ hòu, bù duàn dì jìn rù wèi nèi, yǐ kào wèi suān zuò yòng( xiàn cún zhǒng lèi wèi yè de ph zhí yī bān shì 5 héng 6) chú qù shí wù suǒ de nián zhì xìng, shǐ suǒ zhōng de shí wù kē lì yóu lí, tóng shí kào wèi shāi xuǎn qū nèi de xiān máo zuò yòng duì shí wù jìn xíng shāi xuǎn, jiāng xì xiǎo de shí wù kē lì jīng wèi shàng duān de xiāo huà xiàn guǎn sòng rù xiāo huà xiàn zhōng, xiāo huà xiàn shì shí wù jìn xíng bāo nèi xiāo huà jí xī shōu de chǎng suǒ; jiào dà de shí wù kē lì zài wèi nèi bèi jìn xíng bāo wài xiāo huà; wèi néng xiāo huà de shí wù jīng wèi bì de xí zhòu 'ér jìn rù cháng dào, yóu cháng dào zài jìn xíng bù fēn de xiāo huà zuò yòng, zuì hòu zài cháng dào zhōng xíng chéng fèn lì。 gāng mén kāi kǒu zài wài tào qiāng hòu duān, fèn lì de xíng chéng jiǎn shǎo liǎo duì wài tào qiāng de wū rǎn, fèn lì kě yóu shuǐ liú pái chū tǐ wài。 yuán ruǎn tǐ dòng wù de tǐ qiāng wèi yú shēn tǐ de zhōng bèi bù, tā bāo wéi zhe xīn zàng jí bù fēn cháng dào, suǒ yǐ shí jì shàng dài biǎo zhe wéi xīn qiāng yǔ wéi zàng qiāng。 xīn zàng bāo kuò qián duān de yī gè xīn shì jí hòu duān de yī duì xīn 'ěr, yóu xīn shì tōng chū de dòng mài jīng guò fēn zhī xíng chéng xiǎo xuè guǎn, zuì hòu zài jìn rù zǔ zhì jiànxì xíng chéng xuè dòu, zài jīng xuè dòu huì jí chéng jìng mài, jīng guò shèn、 sāi děng xuè yè liú huí xīn 'ěr jí xīn shì, cǐ wéi kāi fàng shì xún huán。 xuè yè zhōng bāo hán yòu biàn xíng xì bāo jí hū xī sè sù, qí hū xī sè sù zhù yào shì xuè lán sù( hemocyanin)。
pái xiè qì guān wéi hòu shèn, wèi yú wéi xīn qiāng liǎng cè, hòu shèn de yī duān yǔ wéi xīn qiāng xiāng tōng chēng wéi nèi shèn kǒu( nephrostome), yī duān yǔ wài jiè xiāng tōng, chēng wéi wài shèn kǒng( nephridiopore)。 wéi xīn qiāng jiē shòu yóu xīn zàng jí wéi xīn qiāng xiàn tǐ shì fàng chū de dài xiè chǎn wù, suí wéi xīn qiāng yè yóu shèn kǒu jìn rù dào shèn zàng, shèn zàng jù yòu yī dìng zhòng xī shōu de néng lì, tā jiāng yòu yòng de yán lèi huí shōu, wú yòng de fèi wù biàn chéng niào, jīng wài shèn kǒng、 wài tào qiāng zài pái chū tǐ wài。
yuán ruǎn tǐ dòng wù de shén jīng jié gòu hěn jiǎn dān, wéi rào zhe shí dào xíng chéng yī shén jīng huán, yóu shén jīng huán fēn chū liǎng duì shén jīng suǒ, fù miàn de yī duìchèn zú shén jīng suǒ( pedalcord), zhī pèi zú bù de jī ròu shōu suō; bèi miàn de yī duìchèn nèi zàng shén jīng suǒ( visceralcord), zhī pèi nèi zàng jí wài tào de yùn dòng。 gēn jù duì xiàn cún ruǎn tǐ dòng wù de tuī cè, qí gǎn guān kě néng yě bāo kuò yī duì yǎn, yī duì wèi yú zú nèi de píng héng náng( statocyst), jí yī duì xiù jiǎn qì( osphradia), tā wèi yú xià sāi mó shàng, shì yī zhǒng huà xué gǎn shòu qì。
shēng zhí xì tǒng bāo kuò yī duì shēng zhí xiàn, wèi yú wéi xīn qiāng qián duān zhōng bèi bù, cí xióng yì tǐ, méi yòu shēng zhí dǎo guǎn, jīng zǐ huò luǎn chéng shú hòu shì fàng dào wéi xīn qiāng, yīn wéi shēng zhí xiàn qiāng yě shì tǐ qiāng de yī bù fēn, suǒ yǐ shēng zhí xì bāo jīng wéi xīn qiāng, zài jīng guò shèn zàng pái dào tǐ wài。 shòu jīng zuò yòng fā shēng zài hǎi shuǐ zhōng, yuán ruǎn tǐ dòng wù de pēi tāi fā yù kě néng shí fēn xiāng sì yú xiàn cún ruǎn tǐ dòng wù , yě jìn xíng diǎn xíng de luó xuán luǎn liè, náng pēi kǒng xíng chéng kǒu, jīng yuán cháng pēi hòu biàn xíng chéng liǎo dān lún yòu chóng( trochophore)。 dān lún yòu chóng chéng lí xíng, jù yòu diǎn xíng de kǒu qián xiān máo lún( prototroch), zài kǒu de shàng bù huán rào shēn tǐ, luǎn liè shí de dì yī gè sì jí tǐ dū wèi yú dǐng duān, dǐng duān hái yòu chéng shù de xiān máo。 dān lún yòu chóng bù jǐn chū xiàn zài ruǎn tǐ dòng wù , yě chū xiàn zài huán jié dòng wù。
yuán shǐ de zhǒng lèi fā yù zhōng jǐn jīng guò dān lún yòu chóng, dà duō shù xiàn cún de ruǎn tǐ dòng wù dān lún yòu chóng shí qī hěn duǎn, qí hòu jìn rù miàn pán yòu chóng qī( veligerlarva)。 miàn pán yòu chóng shí chū xiàn liǎo zú、 ké、 nèi zàng děng jié gòu。 tuī cè yuán ruǎn tǐ dòng wù méi yòu miàn pán yòu chóng qī, tā yóu dān lún yòu chóng shī qù kǒu qián xiān máo lún、 biàn tài wéi chéng tǐ, bìng kāi shǐ zài hǎi dǐ yíng dǐ qī shēng huó。
【 shēn tǐ de huàfēn】
ruǎn tǐ dòng wù de shēn tǐ yī bān kě fēn wéi tóu、 zú hé nèi zàng tuán sān gè bù fēn。
① tóu bù
wèi shēn tǐ de qián duān。 yùn dòng mǐn jié de zhǒng lèi, tóu bù fēn huà míng xiǎn, qí shàng shēng yòu yǎn、 chù jiǎo děng gǎn jué qì guān, rú tián luó、 wō niú jí wū zéi děng; xíng dòng chí huǎn de zhǒng lèi tóu bù bù fā dá, rú shí biē; xué jū huò gù zhe shēng huó de zhǒng lèi, tóu bù yǐ xiāo shī, rú bàng lèi、 mǔ lì děng。
② zú bù
tōng cháng wèi yú shēn tǐ de fù cè, wéi yùn dòng qì guān, cháng yīn dòng wù de shēng huó fāng shì bù tóng, ér xíng tài gè yì。 yòu de zú bù fā dá chéng yè zhuàng、 fǔ zhuàng huò zhù zhuàng, kě pá xíng huò jué ní shā; yòu de zú bù tuì huà, shī qù liǎo yùn dòng gōng néng, rú shàn bèi děng; gù zhe shēng huó de zhǒng lèi, zé wú zú, rú mǔ lì; yòu de zú yǐ tè huà chéng wàn, shēng yú tóu bù, wéi bǔ shí qì guān, rú wū zéi hèzhāng yú děng, chēng wéi tóu zú; shǎo shù zhǒng lèi zú de cè bù( jí cè zú parapodium) tè huà chéng piàn zhuàng, kě yóu yǒng, chēng wéi yì huò qí, rú yì zú lèi( pteropoda)。
③ nèi zàng tuán( visceralmass)
wéi nèi zàng qì guān suǒ zài bù fēn, cháng wèi yú zú de bèi cè。 duō shù zhǒng lèi de nèi zàng yīn wéi zuǒ yòu duìchèn , dàn yòu de niǔ qū chéng luó xuán zhuàng, shī qù liǎo duìchèn xíng, rú luó lèi。
wài tào mó( mantle)
wéi shēn tǐ bèi cè pí fū xí xiàng xià shēn zhǎn 'ér chéng, cháng bāo guǒ zhěng gè nèi zàng tuán。 wài tào mó yǔ nèi zàng tuán zhī jiān xíng chéng de qiāng chēng wài tào qiāng( mantlecavity)。 qiāng nèi cháng yòu sāi、 zú yǐ jí gāng mén、 shèn kǒng、 shēng zhí kǒng děng kāi kǒu yú wài tào qiāng。
wài tào mó yóu nèi wài liǎng céng shàng pí gòu chéng, wài céng shàng pí de fēn mì wù, néng xíng chéng bèi ké, nèi céng shàng pí xì bāo jù xiān máo, xiān máo bǎi dòng, zào chéng shuǐ liú, shǐ shuǐ xún huán yú wài tào qiāng nèi, jiè yǐ wán chéng hū xī、 pái xiè、 shè shí děng。 zuǒ yòu 2 piàn tào mó zài hòu yuán chù cháng yòu yī 'èr chù yù hé, xíng chéng chū shuǐ kǒng( exhalantsiphon) hé rù shuǐ kǒng( inhalantsiphon)。 yòu de zhǒng lèi chū rù shuǐ kǒng yán cháng chéng guǎn zhuàng, shēn chū ké wài chēng wéi chū shuǐ guǎn hé rù shuǐ guǎn。
bèi ké( shell)
tǐ wài jù bèi ké wéi ruǎn tǐ dòng wù de zhòng yào tè zhēng, yīn cǐ yán jiū ruǎn tǐ dòng wù de xué kē yòu chēng bèi lèi xué( malacology)。 dà duō shù ruǎn tǐ dòng wù dū jù yòu yī 'èr gè huò duō gè bèi ké, xíng tài gè bù xiāng tóng。 yòu de chéng mào zhuàng; luó lèi wéi luó xuán xíng; jué zú lèi wéi guǎn zhuàng; bàn sāi lèi wéi bàn zhuàng。 yòu xiē zhǒng lèi de bèi ké tuì huà chéng nèi ké, yòu de wú ké。 bèi ké yòu bǎo hù róu ruǎn shēn tǐ de gōng néng。
bèi ké de chéngfèn zhù yào shì tàn suān gài hé shǎo liàng de ké jī zhì( conchiolin huò chēng bèi ké sù) gòu chéng, zhè xiē wù zhì shì yóu wài tào mó shàng pí xì bāo fēn mì xíng chéng de。 bèi ké de jié gòu yī bān kě fēn wéi 3 céng), zuì wài yī céng wéi jiǎo zhì céng( periostracum), hěnbáo, tòu míng, yòu guāng zé, yóu ké jī zhì gòu chéng, bù shòu suān jiǎn de qīn shí, kě bǎo hù bèi ké。 zhōng jiān yī céng wéi ké céng( ostracum), yòu chēng lēng zhù céng( primaticlayer) zhàn bèi ké de dà bù fēn, yóu jiǎo zhuàng de fāng jiě shí( cacalcite) gòu chéng。 zuì nèi yī céng wéi ké dǐ( hypostracum) , jí zhēn zhū zhì céng( perallayer), fù guāng zé, yóu yè zhuàng xiàn shí( aragonite) gòu chéng。 wài céng hé zhōng céng wéi wài tào mó biān yuán fēn mì xíng chéng, kě suí dòng wù de shēngzhǎng zhú jiàn jiā dà, dàn bù zēng hòu; nèi céng wéi zhěng gè tào mó fēn mì 'ér chéng, kě suí gè tǐ de shēngzhǎng 'ér zēng jiā hòu dù。 zhēn zhū jiù shì yóu zhēn zhū zhì céng xíng chéng de。 dāng wài tào mó shòu dào wēi xiǎo shā lì děng yì wù qīn rén cì jī, shòu cì jī chù de shàng pí xì bāo jí yǐ yì wù wéi hé, xiàn rù wài tào mó de shàng pí zhī jiān jié dì zǔ zhì zhōng, xiàn rù de shàng pí xì bāo zì xíng fēn liè xíng chéng zhēn zhū náng, náng jí fēn mì zhēn zhū zhì, céng fù yī céng dì jiāng hé bāo wèi zhú jiàn xíng chéng zhēn zhū。 jù shǐ liào jìzǎi gōng yuán qián 2200 duō nián, wǒ guó jiù yòu dàn shuǐ yù zhū de jìzǎi( shū jīng . yǔ gòng piān), guǎng xī hé pǔ yù zhū zì gǔ jiù hěn yòu míng, cǎi zhāi kāi shǐ yú hàn dài。
jiǎo zhì céng hé lēng zhù céng de shēngzhǎng fēi lián xù bù duàn de, yóu yú shí wù、 wēn dù dù děng yīn sù yǐng xiǎng wài tào mó fēn mì jī néng, gù bèi ké de shēngzhǎng sù dù shì bù tóng de, yīn cǐ zài bèi ké biǎo miàn xíng chéng liǎo shēngzhǎng xiàn, biǎo shì chū shēngzhǎng de kuài màn。
xiāo huà xì tǒng
ruǎn tǐ dòng wù de xiāo huà guǎn fā dá, shǎo shù jì shēng zhǒng lèi( nèi jì luó entocolax) tuì huà。 duō shù zhǒng lèi kǒu qiāng nèi jù 'è piàn( mandible) hé chǐ shé( radula), è piàn yī gè huò chéng duì, kě fǔ zhù bǔ shí。 chǐ shé shì ruǎn tǐ dòng wù tè yòu de qì guān, wèi kǒu qiāng dǐ bù de shé tū qǐ( odontophore) biǎo miàn, yóu héng liè de jiǎo zhì chǐ zǔ chéng, sì cuò dāo zhuàng。 shè shí shí yǐ chǐ shé zuò qián hòu shēn suō yùn dòng guā qǔ shí wù。 chǐ shé shàng xiǎo chǐ de xíng zhuàng hé shù mù, zài bù tóng zhǒng lèi jiān gè yì, wéi jiàn dìng zhǒng lèi de zhòng yào tè zhēng zhī yī。 xiǎo chǐ zǔ chéng héng pái, xǔ duō pái xiǎo chǐ gòu chéng chǐ shé。 měi yī héng pái yòu zhōng yāng chǐ yī gè, zuǒ yòu cè chǐ yī huò shù duì, biān yuán yòu yuán chǐ yī duì huò duō duì。 chǐ shé shàng xiǎo chǐ de pái liè yǐ chǐ shì biǎo shì rú zhōng guó yuán tián luó( cipangopaludinachinensis) de chǐ shì wéi 2.1.1.1.2。
tǐ qiāng hé xún huán xì tǒng
ruǎn tǐ dòng wù de cì shēng tǐ qiāng jí dù tuì huà, cán liú wéi xīn qiāng( pericardinalcavity) jí shēng zhí xiàn hé pái xiè qì guān de nèi qiāng。 chū shēng tǐ qiāng zé cún zài yú gè zǔ zhì qì guān de jiànxì, nèi yòu xuè yè liú dòng, xíng chéng xuè dòu( bloodsinus)。
xún huán xì tǒng yóu xīn zàng、 xuè guǎn、 xuè dòu jí xuè yè zǔ chéng。 xīn zàng yī bān wèi nèi zàng tuán bèi cè wéi xīn qiāng nèi, yóu xīn 'ěr hé xīn shì gòu chéng。 xīn shì yī gè, bì hòu, néng bó dòng, wéi xuè xún huán de dòng lì; xīn 'ěr yī gè huò chéng duì, cháng yǔ sāi de shù mù yī zhì。 xīn 'ěr yǔ xīn shì jiān yòu biàn mó, fáng zhǐ xuè yè nì liú。 xuè guǎn fēn huà wéi dòng mài hé jìng mài。 xuè yè zì xīn shì jīng dòng mài, jìn rù shēn tǐ gè bù fēn, hòu huì rù xuè dòu, yóu jìng mài huí dào xīn 'ěr, gù ruǎn tǐ dòng wù wéi kāi guǎn shì xún huán。 yī xiē kuài sù yóu yǒng de zhǒng lèi, zé wéi bì guǎn shì xún huán。 xuè yè wú sè, nèi hán yòu biàn xíng chóng zhuàng xì bāo。 yòu xiē zhǒng lèi xuè jiāng zhōng hán yòu xuè hóng dàn bái( haemoglobin) huò xuè qīng dàn bái( haemocyanin), gù xuè yè chéng hóng sè huò qīng sè。
hū xī qì guān
shuǐ shēng zhǒng lèi yòng sāi hū xī, sāi wéi wài tào qiāng nèi miàn de shàng pí shēn zhǎn xíng chéng, wèi qiāng nèi。 sāi de xíng tài gè yì, sāi zhóu liǎng cè jūn shēng yòu sāi sī, chéng yǔ zhuàng, chēng dùn sāi; jǐn sāi zhóu yī cè shēng yòu sāi sī, chéng shū zhuàng, chēng zhì sāi( ctenidium); yòu de sāi chéng bàn zhuàng, chēng bàn sāi( lamellibranch); yòu xiē zhǒng lèi de sāi yán cháng chéng sī zhuàng。 chēng sī sāi( filibranch)。 yòu de běn sāi xiāo shī, yòu zài bèi cè pí fū biǎo miàn shēng chū cì shēng sāi( secondarybranchium), yě yòu de zhǒng lèi wú sāi。 sāi chéng duì huò wéi dān gè, shù mù bù yī, shǎo zé yī gè huò yī duì, duō zé kě dá jǐ shí duì。 lù dì shēng huó de zhǒng lèi jūn wú sāi。 qí wài tào qiāng nèi bù yī dìng qū yù de wēi xì xuè guǎn mì jí chéng tóng xíng chéng fèi, kě zhí jiē shè qǔ kōng qì zhōng de yǎng。 zhè shì duì lù dì shēng huó de yī zhǒng shì yìng xìng。
pái xiè qì guān
ruǎn tǐ dòng wù de pái xiè qì guān jī běn shàng shì hòu shèn guǎn, qí shù mù yī bān yǔ sāi de shù mù yī zhì, zhǐ yòu shǎo shù zhǒng lèi de yòu tǐ wéi yuán shèn guǎn。 hòu shèn guǎn yóu xiàn zhì bù fēn hé guǎn zhuàng bù fēn zǔ chéng, xiàn zhì bù fēn fù xuè guǎn, shèn kǒu jù xiān máo, kāi kǒu yú wéi xīn qiāng; guǎn zhuàng bù fēn wéi bó bì de guǎn zǐ, nèi bì jù xiān máo, shèn kǒng kāi kǒu yú wài tào qiāng。 hòu shèn guǎn bù jǐn kě pái chú yīn xīn zàng zhōng de dài xiè chǎn wù, yě kě pái chú xuè yè zhōng de dài xiè chǎn wù。 lìng wài wéi xīn zàng nèi bì shàng de wéi xīn zàng xiàn, wēi xuè guǎn mì bù, kě pái chú dài xiè chǎn wù yú wéi xīn zàng nèi, yóu hòu shèn guǎn pái chū tǐ wài。
shén jīng xì tǒng
yuán shǐ zhǒng lèi de shén jīng xì tǒng wú shén jīng jié de fēn huà, jǐn yòu wéi yān shén jīng huán jí xiàng tǐ hòu shēn chū de yī duì zú shén jīng suǒ( pedalcord) hé yī duì cè shén jīng suǒ( pleuralcord)。 jiào gāo děng de zhǒng lèi zhù yào yòu 4 duì shén jīng jié, gè shén jīng jié jiān yòu shén jīng xiāng lián。 nǎo shén jīng jié( cerebralganglion) wèi shí guǎn bèi cè , fā chū shén jīng zhì tóu bù jí tǐ qián bù, sī gǎn jué; zú shén jīng jié( pedalganglion wèi zú de qián bù, shēn chū shén jīng zhì zú bù, sī yùn dòng hé gǎn jué; cè shén jīng jié( peuralganglion) fā chū shén jīng zhì wài tào mó jí sāi děng; zàng shén jīng jié( visceralganglion) fā chū shén jīng zhì gè nèi zàng qì guān。 zhè xiē shén jīng jié yòu qū yú jí zhōng zhī shì, yòu de zhǒng lèi de zhù yào shén jīng jié jí zhōng zài yī qǐ xíng chéng nǎo, wài yòu ruǎn gǔ bāo wéi, rú tóu zú lèi。 ruǎn tǐ dòng wù yǐ fēn huà chū chù jiǎo、 yǎn、 xiù jiǎn qì jí píng héng náng děng gǎn jué qì guān, gǎn jué líng mǐn。
shēng zhí hé fā yù
ruǎn tǐ dòng wù dà duō shù wéi cí xióng yì tǐ, bù shǎo zhǒng lèi cí xióng yì xíng; yě yòu yī xiē wéi cí xióng tóng tǐ。 luǎn liè xíng shì duō wéi wán quán bù jūn děng luǎn liè, xǔ duō shǔ luó xuán xíng。 shǎo shù wéi bù wán quán luǎn liè。 gè tǐ fā yù zhōng jīng dān lún yòu chóng huómiàn pán yòu chóng( veligerlarva) liǎng qī yòu chóng, dān lún yòu chóng de xíng tài yǔ huán jié dòng wù duō máo lèi de yòu chóng jìn sì, miàn pán yòu chóng fā yù zǎo qī bèi cè yòu wài tào de yuán jī, qiě fēn mì wàiqiào, fù cè yòu zú de yuán jī, kǒu qián xiān máo huán fā yù chéng yuán mó( velum) huò chēng miàn pán。 yě yòu de zhǒng lèi wéi zhí jiē fā yù。 dàn shuǐ bàng lèi yòu tè shū de gōu jiè yòu chóng( glochidium)。
【 zhǒng lèi】
ruǎn tǐ dòng wù zhǒng lèi fán duō, shēng huó fàn wéi jí guǎng, hǎi shuǐ、 dàn shuǐ hé lù dì jūn yòu chǎn。 yǐ jìzǎi 130000 duō zhǒng, jǐn cì yú jié zhī dòng wù。 ruǎn tǐ dòng wù de jié gòu jìn yī bù fù zá, jī néng gèng qū yú wán shàn, tā men jù yòu yī xiē yǔ huán jié dòng wù xiāng tóng de tè zhēng: cì shēng tǐ qiāng, hòu shèn guǎn, luó xuán shì luǎn liè, gè tǐ fā yù zhōng jù yòu dān lún yòu chóng děng, yīn cǐ rèn wéi ruǎn tǐ dòng wù shì yóu huán jié dòng wù yǎn huà 'ér lái, cháo zhe bù hěn huó dòng de shēng huó fāng shì jiào zǎo fēn huà chū lái de yī zhī。
ruǎn tǐ dòng wù tǐ wài dà dū fù gài yòu gè shì gè yàng de bèi ké, gù tōng cháng yòu chēng zhī wéi bèi lèi。 yóu yú tā men dà duō shù bèi ké huá lì, ròu zhì xiān měi, yíng yǎng fēng fù, yòu jiào yì bǔ huò, yīn cǐ yuǎn zài shàng gǔ yú liè shí qī, jiù yǐ bèi rén lèi lì yòng。 qí zhōng bù shǎo kě gōng shí yòng、 yào yòng、 nóng yè yòng、 gōng yì měi shù yè yòng, yě yòu yī xiē zhǒng lèi yòu dú, néng chuán bō jí bìng, wēi hài nóng zuò wù, sǔn huài gǎng wān jiàn zhù jí jiāo tōng yùn shū shè shī, duì rén lèi yòu hài。
ruǎn tǐ dòng wù bāo kuò zài shēng huó zhōng wéi rén men suǒ shú xī de fù zú lèi rú wō niú、 tián luó kuò yú; shuāng ké lèi de hé bàng、 máo hān děng; tóu zú lèi de wū zéi( mò yú)、 zhāng yú děng; yǐ jí yán hǎi cháo jiān dài yán shí shàng fùzhuó de duō bǎn lèi de shí biē děng。 tā men zài xíng tài shàng cún zài zhe hěn dà de chā yì, lì rú tā men de tǐ zhì huò zhě duìchèn, huò zhě bù duìchèn; tǐ biǎo huò zhě yòu ké, huò zhě wú ké; ké huò zhě shì yī méi huò 'èr méi huò duō méi。 dàn gēn jù xiàn cún zhǒng lèi de bǐ jiào xíng tài xué de yán jiū、 pēi tāi xué de yán jiū, yǐ jí zǎo zài hán wǔ jì jiù yǐ chū xiàn de huà shí de gǔ shēng wù xué yán jiū fā xiàn: suǒ yòu de ruǎn tǐ dòng wù shì jiàn zhù zài yī gè jī běn de mó shì jié gòu shàng, zhè gè mó shì jiù shì rén men shè xiǎng de yuán ruǎn tǐ dòng wù , yě jiù shì ruǎn tǐ dòng wù de zǔ xiān mó shì, yóu yuán ruǎn tǐ dòng wù zài fā zhǎn jìn huà chéng gè gè bù tóng de gāng。 suǒ yǐ yuán ruǎn tǐ dòng wù dài biǎo liǎo suǒ yòu ruǎn tǐ dòng wù de jī běn tè zhēng。
gēn jù duì xiàn cún dòng wù de yán jiū, rén men shè xiǎng yóu yuán ruǎn tǐ dòng wù , jīng guò shēn tǐ de qián hòu zhóu yǔ bèi fù zhóu de gǎi biàn, zú、 nèi zàng náng jí wài tào qiāng de yí wèi, ér xíng chéng liǎo xiàn cún gè gè gāng de dòng wù jié gòu tè zhēng。
ruǎn tǐ dòng wù kě fēn wéi 7 gè gāng: dān bǎn gāng( monoplacophora)、 duō bǎn gāng( polyplacophora)、 wú bǎn gāng( aplacophora)、 fù zú gāng( gastropoda)、 shuāng ké gāng( bivalvia)、 jué zú gāng( scaphopoda)、 tóu zú gāng( cephalopoda)。 qí zhōng jǐn fù zú gāng jí shuāng ké gāng yòu dàn shuǐ shēng huó de zhǒng lèi, fù zú gāng hái yòu lù shēng zhǒng lèi, zhè liǎng gāng bāo hán liǎo ruǎn tǐ dòng wù zhōng 95 % yǐ shàng de zhǒng lèi, qí tā gè gāng jūn wéi hǎi yáng shēng huó。
【 qǐ yuán yǔ yǎn huà】
guān yú ruǎn tǐ dòng wù de qǐ yuán yòu liǎng zhǒng shuō fǎ: yī zhǒng rèn wéi ruǎn tǐ dòng wù qǐ yuán yú biǎn xíng dòng wù; lìng yī zhǒng rèn wéi ruǎn tǐ dòng wù hé huán jié dòng wù shì cóng gòng tóng de zǔ xiān jìn huà lái de, zhǐ shì yóu yú zài cháng qī jìn huà guò chéng zhōng gè zì xiàng zhe bù tóng de shēng huó fāng shì fā zhǎn, suǒ yǐ zuì hòu xíng chéng liǎng lèi bù tóng tǐ zhì de dòng wù。 hòu yī zhǒng shuō fǎ lǐ yóu bǐ jiào chōng fēn, yīn wéi xǔ duō hǎi chǎn ruǎn tǐ dòng wù de zhǒng lèi zài pēi tāi fā yù guò chéng zhōng yě xiàng xǔ duō huán jié dòng wù yī yàng jù yòu yī gè dān lùn yòu chóng jiē duàn。 zài jiā shàng liǎng lèi dòng wù fā yù dōuyòu luǎn liè, zài chéng tǐ zhōng mǒu xiē gǎi zào shàng yòu gòng tóng de dì fāng。 lì rú, pái xiè qì guān jī běn shǔ yú hòu shèn guǎn xíng、 tǐ qiāng dōushì cì shēng de。
zhè gè gòng tóng de zǔ xiān, yī bù fēn xiàng zhe shì yú huó dòng de fāng shì de dào lù fā zhǎn, xíng chéng liǎo tǐ jié、 yóu zú jí fā dá de tóu bù, zhè jiù shì huán jié dòng wù; lìng yī bù fēn xiàng zhe shì yìng yú bǐ jiào bù huó dòng de dào lù fā zhǎn, jiù chǎn shēng liǎo bǎo hù yòng de wàiqiào hé xǔ duō shì yú yùn dòng de gòu zào, rú fēn jié xiàn xiàng hé tóu bù huò bù chū xiàn huò tuì huà。 tóng shí, yě fā zhǎn liǎo yī xiē ruǎn tǐ dòng wù suǒ tè yòu de jié gòu ── wài tào mó。 zài ruǎn tǐ dòng wù gè lèi qún zhī jiān yóu yú chā bié jiào dà, bìng méi yòu gèng míng xiǎn de chā bié lái hěn hǎo dì shuō míng bǐ cǐ jiān de qīn yuán guān xì。
zài ruǎn tǐ dòng wù zhōng, shuāng shén jīng gāng shì bǐ jiào yuán shǐ de, yīn wéi tā de tǐ zhì zuǒ yòu duìchèn、 cì shēng tǐ qiāng bǐ jiào fā dá, bǎo liú zhe yuán shǐ de tī xíng shuāng shén jīng xì tǒng。 fù zú gāng shì bǐ jiào dī děng de lèi qún, yīn wéi tā jù yòu lèi sì huán jié dòng wù de dān lún yòu chóng huò xiāng sì de miàn pán yòu chóng jiē duàn。 bàn sāi gāng dòng wù zuì xiǎn zhù de tè zhēng hū xī xì tǒng de sāi shì bàn zhuàng sāi。 yǐ xiàn shēng de hé bàng wéi lì, měi yī piàn bàn zhuàng sāi jiù shì yī gè sāi bàn, tā shì yóu liǎng piàn sāi xiǎo bàn gòu chéng, zài wài cè de yī piàn chēng wài sāi xiǎo bàn, zài nèi cè de yī piàn chēng nèi sāi xiǎo bàn。 měi yī sāi xiǎo bàn yòu xǔ duō de sāi sī gòu chéng, zài sāi sī biǎo miàn yòu xiān máo, nèi bù yòu xuè guǎn, hái yòu xǔ duō de xiǎo kǒng。 zài sāi xiǎo bàn zhī jiān de kòngxì yòu bàn jiàngé de héng gé mó fēn gé kāi, xíng chéng xǔ duō sāi shuǐ guǎn。 yóu yú xiān máo de bǎi dòng, shuǐ yóu jìn shuǐ guǎn jìn rù wài tào mó hòu, yòu rù sāi xiǎo kǒng jìn rù sāi shuǐ guǎn, zài shàng shēng dào sāi shàng qiāng, zuì hòu jīng guò chū shuǐ guǎn liú chū tǐ wài。 zài shuǐ liú guò sāi sī de guò chéng zhōng sāi sī nèi de xuè yè zhōng wán chéng qì tǐ jiāo huàn。 zhè lèi dòng wù jù yòu liǎng gè wài tào mó, yīn 'ér yòu liǎng bàn wàiqiào, tā men de dī děng zhǒng lèi zú de dǐ bù kuān píng, pú fú 'ér xíng, fā yù guò chéng yě chū xiàn dān lún yòu chóng, suǒ yǐ tā men yòu kě néng yǔ fù zú lèi tóng chū yī gè gòng tóng de zǔ xiān。 tóu zú gāng dòng wù de shēn tǐ jié gòu gāo dù fā dá, nǎo、 yǎn、 jí xún huán xì tǒng děngdōu shì ruǎn tǐ dòng wù zhōng zuì jìn huà de, zài dì céng zhōng zuì zǎo fā xiàn de ruǎn tǐ dòng wù yě shì tóu zú dòng wù, yě kě néng yóu yú shì yìng kuài sù huó dòng de shè huì fāng shì, jìn huà jiào kuài xiàng zhe tè huà de fāng xiàng fā zhǎn liǎo。
【 yǔ rén lèi de guān xì】
jià zhí
① shí yòng jià zhí
hǎi chǎn de bào、 yù luó、 xiāng luó、 hóng luó、 dōng fēng luó、 ní luó、 hān、 yí bèi、 shàn bèi、 jiāng yáo、 mǔ lì、 wén há、 há zǎi、 há lí、 chēng、 wū zéi、 qiāng wū zéi、 zhāng yú, dàn shuǐ chǎn de tián luó、 luó sī、 bàng、 xiǎn, lù dì qī xī de wō niú děng ròu wèi xiān měi, jù yòu hěn gāo de yíng yǎng jià zhí。
② yào yòng jià zhí
bào de bèi ké( zhōng yào chēng shí jué míng), bǎo bèi de bèi ké jiào hǎi bā, zhēn zhū、 wū zéi de bèi ké jiào hǎi piāo shāo, yǐ jí hān、 mǔ lì、 wén há、 qīng há děng de bèi ké děngdōu shì zhōng yào de cháng yòng yào cái。 cóng bào yú、 fèng luó、 hǎi wō niú、 há、 mǔ lì、 wū zéi děng kě yǐ tí qǔ kàng shēng sù hé kàng zhǒng liú yào wù。
③ nóng yè jià zhí
chǎn liàng duō de xiǎo xíng ruǎn tǐ dòng wù kě yǐ zuò nóng tián féi liào huò sì liào, hé xiǎn kě yǐ sì yǎng dàn shuǐ yú lèi。 ④ gōng yè yòng。 ruǎn tǐ dòng wù de bèi ké shì shāo shí huī de liáng hǎo yuán liào。 zhēn zhū céng jiào hòu de bèi ké ( rú bàng、 mǎ tí luó děng ) shì zhì niǔ kòu de yuán liào。
④ gōng yì yòng huò zhuāng shì
hěn duō bèi lèi de bèi ké yòu dú tè de xíng zhuàng hé huā wén, fù yòu guāng zé, xuàn lì duō cǎi, shì gǔ jīn zhōng wài rén shì xǐ huān sōu jí de wán shǎng pǐn。
⑤ dì zhì jià zhí
ruǎn tǐ dòng wù mén zài dì zhì lì shǐ shí qī zhōng yòu hěn duō kě zuò wéi zhǐ shì chén jī huán jìng de zhǐ xiāng huà shí。 zài shì jiè hé zhōng guó hán wǔ xì de zuì dǐ bù, yǐ yòu dān bǎn gāng hé qí tā ruǎn tǐ dòng wù huà shí chū xiàn, zhōng shēng jiè de bù shǎo jú shí chéng wéi zhōu jì fàn wéi nèi huàfēn、 duì bǐ dì céng de dài huà shí, yòu xiē kě yòng yǐ liǎo jiě gǔ shuǐ yù wēn dù hé hán yán dù děng; wō niú huà shí néng fǎn yìng dì sì jì qì hòu huán jìng。
duì rén lèi de wēi hài
lù shēng de wō niú、 kuò yú děng chī zhí wù de yè、 yá, wēi hài shū cài、 guǒ shù、 yān cǎo děng; hǎi yáng zhōng de yī xiē ròu shí xìng zhǒng lèi, néng shā hài mǔ lì、 ní hān děng de yòu miáo, zào chéng yǎng zhí shuāng ké lèi de sǔn shī; yī xiē cǎo shí xìng zhǒng lèi cháng chī hǎi dài、 zǐ cài de yòu miáo, shì zǎo lèi yǎng zhí de dí hài。 zài dàn shuǐ hé lù shēng de ruǎn tǐ dòng wù zhōng, chuí shí luó shì gān piàn xī chóng de zhōng jiān sù zhù, dòu luó shì huá zhī gāo xī chóng de zhōng jiān sù zhù, biǎn juàn luó shì jiāng piàn chóng de zhōng jiān sù zhù, duǎn gōu quán shì fèi xī chóng de zhōng jiān sù zhù, dīng luó shì rì běn xuè xī chóng de zhōng jiān sù zhù, duì rén lèi de wēi hài shí fēn yán zhòng。 hǎi yáng zhōng de chuán jū、 hǎi sǔn děng shì zhuān mén chuān záo mù cái huò yán shí xué jū de zhǒng lèi, duì yú hǎi yáng zhōng de mù chuán、 mù zhuāng hé hǎi gǎng de mù、 shí jiàn zhù dōuyòu wēi hài。 yíng fùzhuó huò gù zhe shēng huó de zhǒng lèi cháng dà liàng fùzhuó zài chuán dǐ, kě yǐ yǐng xiǎng chuán zhǐ de háng xíng sù dù。 yòu xiē fùzhuó shēng huó de zhǒng lèi, kě yǐ dǔsè shuǐ guǎn, yǐng xiǎng shēng chǎn。
【 ruǎn tǐ dòng wù yǔ jiáqiào dòng wù de ké de qū bié】
dì yī, ruǎn tǐ dòng wù de bèi ké shì yóu wài tào fēn mì de shí huī zhì suǒ xíng chéng de, chú lián jiē chù méi yòu guān jié, qí zhōng shēng bù huì tuì ké。 jié zhī dòng wù de tǐ wài fù gài zhe jǐ dīng zhì de wài gǔ gé, yòu chēng biǎo pí huò jiǎo zhì céng。 zài xiāng lín tǐ jié zhī jiān de guān jié mó shàng, jiǎo zhì céng fēi cháng bó, yì yú qū zhé huó dòng。 fù zhī de guān jié yě kě huó dòng。 jié zhī dòng wù zài shēngzhǎng guò chéng zhōng yào dìng qī tuì pí。
dì 'èr, ruǎn tǐ dòng wù shì shēn tǐ róu ruǎn de yī lèi wú jǐ tuī dòng wù。 ruǎn tǐ dòng wù yī bān jù yòu zuǒ yòu duìchèn de tǐ xíng, dàn mǒu xiē ruǎn tǐ dòng wù yóu yú shēn tǐ niǔ zhuǎn 'ér chū xiàn gè zhǒng qí tè de xíng zhuàng。 tā men cháng cháng yòu yī gè wàiqiào, méi yòu tǐ jié, dà duō kě fēn wéi tóu、 zú、 nèi zàng náng děng 3 bù fēn。 wài céng pí fū cóng bèi bù zhé zhòu chéng yī céng pí mó, jiào zuò wài tào。 wài tào bǎ shēn tǐ bāo wéi qǐ lái, bìng fēn mì chū shí huī zhì。
jiáqiào dòng wù shǔ yú jié zhī dòng wù mén, jié zhī dòng wù yóu 1 liè tǐ jié gòu chéng, yì lǜ fēn jié, kě fēn wéi tóu、 xiōng、 fù 3 bù, huò tóu bù yǔ xiōng bù yù hé wéi tóu xiōng bù, huò xiōng bù yǔ fù bù yù hé wéi qūgàn bù, měi yī tǐ jié shàng yòu yī duì fēn jié de fù zhī。 fù zhī yòu shuāng zhī xíng hé dān zhī xíng liǎng lèi。 xún huán xì tǒng wéi kāi guǎn shì。 shuǐ shēng zhǒng lèi de hū xī qì guān wéi sāi huò shū sāi, lù shēng de wéi qì guǎn huò shū fèi huò liǎng zhě jiān yòu。 yuán shǐ de jié zhī dòng wù kào tǐ biǎo jiāo huàn qì tǐ。 shén jīng xì tǒng wéi jí zhōng xíng liàn zhuàng shén jīng xì tǒng。 yòu chù jué、 wèi jué、 xiù jué、 tīng jué、 píng héng hé shì jué děng gǎn jué qì guān。 yǎn yòu dān yǎn hé fù yǎn liǎng zhǒng。 fù yǎn yóu gè yǎn zǔ chéng, néng gǎn zhī wài jiè wù tǐ de yùn dòng hé xíng zhuàng, néng shì yìng guāng xiàn qiáng ruò hé biàn bié yán sè。
lìng wài jiáqiào dòng wù xíng tài biàn yì hěn dà, zuì xiǎo de rú měng shuǐ zǎo lèi, tǐ cháng bù dào 1 háo mǐ。 zuì dà de jù 'áo xiè zài liǎng 'áo shēn zhǎn shí kuān dù kě dá 4 mǐ。 tǐ chéng cháng tǒng xíng, tǐ jié fēn míng, quán tǐ fēn tóu、 xiōng、 fù 3 bù。 tóu bù yóu 6 gè tǐ jié yù hé 'ér chéng。 jiáqiào lèi gè tǐ jié wài gǔ gé yóu liǎng bù fēn gòu chéng: bèi miàn yī piàn wéi bèi jiá, fù miàn yī piàn wéi fù jiá。 bèi jiá liǎng cè cháng xiàng wài( xià) yán shēn, wéi cè jiá, fù zhī yī bān zhe shēng zài fù jiá de liǎng cè。 kě yǐ kàn chū jié zhī dòng wù bǐ ruǎn tǐ dòng wù gāo děng。 |
|
yì zuò mollusc。 wú jǐ chuí dòng wù ruǎn tǐ dòng wù mén (Mollusca), shì chú kūn chóng wài qí yì zuì dà de lèi qún, yuē 75,000 zhǒng。 tǐ zhì de chā yì hěn dà, dàn yòu gòng tóng de tè zhēng ︰ tǐ róu ruǎn 'ér bù fēn jié, yī bān fēn tóu - zú ( yòu de tóu tuì huà huò xiāo shī; zú jī ròu zhì ) hé nèi zàng - wài tào mó ( yóu bèi cè de nèi zàng tuán、 wài tào mó jí wài tào qiāng zǔ chéng ) liǎng bù fēn。 bèi cè pí fū xí bì xiàng xià yán shēn chéng wài tào mó, wài tào mó fēn mì bāo zài tǐ wài de shí huī zhì ké ( yòu de tuì huà chéng nèi ké huò wú ké )。 wú zhēn zhèng de nèi gǔ gé。 tǐ nèi yòu yī xuè qiāng ( jí yī xì liè kuò zhāng de jìng mài dòu )。 xuè qiāng xuè gōng néng rú yè tǐ gǔ gé, yòng yǐ wéi chí shēn tǐ de jǐn zhāng dù。 xuè nèi hán shǎo liàng xīng xíng huò 'ā mǐ bā xíng xì bāo。 xuè yè zhōng hán xuè lán dàn bái ( fù zú gāng jí tóu zú gāng )。 kǒu de jī ròu hán jī hóng dàn bái。 zhēn zhèng de tǐ qiāng tuì huà wéi shēng zhí qiāng hé wéi xīn qiāng。 tǐ biǎo yī bān yòu xiān máo huò nián yè。 kǒu nèi yòu chǐ shé。 chǐ shé shì duō shù ruǎn tǐ dòng wù tè yòu de qì guān, yóu duō liè jiǎo zhì chǐ bǎn zǔ chéng, xíng sì cuò dāo, yòng yú bāng zhù shè shí。 cháng yòu dà xíng xiāo huà xiàn tǐ。 yòu zhì sāi, biǎo miàn jù xiān máo, yòng yǐ jī dòng shuǐ liú ( zài shuāng ké lèi yòu zhù yú lǜ shí shuǐ zhōng shí wù kē lì )。 pái xiè qì guān wéi shèn。 hǎi shēng zhǒng lèi pái xiè 'ān huò niào sù, lù shēng fù zú lèi pái niào suān。 cí xióng tóng tǐ huò yì tǐ。 tóu zú gāng jí bù fēn fù zú gāng tǐ wài shòu jīng, cí xióng tóng tǐ zhě zé yì tǐ shòu jīng。 yòu shù duì shén jīng jié。 zuì dà de ruǎn tǐ dòng wù dà wáng wū zéi wàn zhǎn kāi dá 12 gōng chǐ (40 chǐ ), zuì xiǎo de shì jǐn cháng 1 lí mǐ de luó lèi。 ruǎn tǐ dòng wù fēn bù yú gè zhǒng shēng jìng, rú hǎi shuǐ、 dàn shuǐ、 lù dì ( yóu qí shì lín dì, shèn zhì gān zào dì qū )。 mǒu xiē fù zú gāng shì qí tā dòng wù de nèi jì shēng wù, ruǎn tǐ dòng wù yòu zhòng yào jīng jì yì yì。 xǔ duō shuǐ shēng zhǒng lèi, yóu qí shì há、 mǔ lì、 shàn bèi hé yí bèi dōukě gōng shí yòng, kě jìn xíng bǔ lāo huò yǎng zhí。 lù shēng de dà wō niú shǔ (Helix) zài 'ōu zhōu yòng zuò jiā yáo。 xǔ duō bèi ké huò zhēn zhū kě yòng zuò zhuāng shì pǐn, chuán jū děng zé wēi hài mǎ tóu hé mù chuán。 yòu xiē dàn shuǐ luó shì jì shēng rú chóng de zhōng jiān sù zhù。
ruǎn tǐ dòng wù ( Cephalopod) de zú qún bāo kuò wū zéi、 zhāng yú、 yīng wǔ luó hé yǐ jīng jué zhǒng de jú shí yǔ jiàn shí。 tā zài zuǐ fù jìn yòu cháng chù shǒu yǐ jué qǔ liè wù, yí dòng fāng shì wéi lì yòng hóng xī zuò yòng pēn shuǐ qián jìn。
ruǎn tǐ dòng wù ( Mollusca) shì dòng wù jiè zhōng de dì 'èr dà mén。 ruǎn tǐ dòng wù shì sān pēi céng、 liǎng cè duìchèn , jù yòu liǎo zhēn tǐ qiāng de dòng wù。 ruǎn tǐ dòng wù de zhēn tǐ qiāng shì yóu liè qiāng fǎ xíng chéng , yě jiù shì zhōng pēi céng suǒ xíng chéng de tǐ qiāng。 shēn tǐ róu ruǎn, yī bān zuǒ yòu duìchèn, mǒu xiē zhǒng lèi yóu yú niǔ zhuǎn、 qū zhé, ér chéng gè zhǒng qí tè de xíng tài。 tōng cháng yòu ké, wú tǐ jié, yòu ròu zú huò wàn, yě yòu zú tuì huà de。 wài céng pí fū zì bèi bù zhé zhòu chéng suǒ wèi wài tào, jiāng shēn tǐ bāo wéi, bìng fēn mì bǎo hù yòng de shí huī zhì jièqiào。 hū xī yòng de sāi shēng yú wài tào yǔ shēn tǐ jiān de qiāng nèi。 shuǐ lù gè dì dōuyòu fēn bù。 bāo kuò shuāng shén jīng gāng( rú shí biē )、 fù zú gāng( rú bào、 wō niú ); jué zú gāng( rú jiǎo bèi )、 bàn sāi gāng ( rú hān、 mǔ lì )、 tóu zú gāng( rú wū zéi、 yīng wǔ luó ) děng。
tǐ qiāng dòng wù zhī yī mén。 shǔ yuán kǒu dòng wù, zhēn tǐ qiāng lèi, duān xì bāo gān。 fù zú lèi yóu yú nèi zàng kuài de niǔ zhuǎn chéng wéi 'èr cì de zuǒ yòu bù duìchèn, ér qí tā gè gāng de tǐ zhì jūn wéi zuǒ yòu duìchèn。 shēn tǐ yóu tóu( bàn sāi gāng wú)、 zú hé nèi zàng kuài gòu chéng。 nèi zàng kuài de biǎo pí yán shēn 'ér xíng chéng wài tào mó, bāo guǒ zhe shēn tǐ de zhù yào bù fēn。 tā yǔ nèi zàng kuài zhī jiān de kōng jiān wéi wài tào qiāng, nèi yòu sāi, xiāo huà qì guān de mò duān hé pái xiè qì guān kāi kǒu yú cǐ。 quán wú tǐ jié gòu zào。 tǐ nèi bù guī zé zhī kòngxì wéi xuè qiāng。 zhēn tǐ qiāng yīn jiān chōng zhì fā dá 'ér biàn zhǎi, jǐn xíng chéng wéi xīn qiāng、 shèn guǎn de nèi qiāng hé shēng zhí xiàn de nèi qiāng( shēng zhí qiāng)。 tóu bù yòu yǎn děng gǎn jué qì hé kǒu。 zuò wéi yùn dòng qì guān de zú, jī ròu wéi píng huá jī, zhè yǔ qí yùn dòng huǎn màn yòu guān。 mò náng bì shàng yòu xié wén jī。 wài tào mó xiàng wài fēn mì bèi ké。 zài bù tóng gāng zhōng bèi ké de shù mù hé xíng zhuàng gè yì。 xiāo huà guǎn cháng, kǒu qiāng nèi yī bān yòu chǐ shé hé tuò xiàn。 zhōng cháng xiàn kāi kǒu yú wèi。 yī bān yòu běn sāi 1 duì, xiāng yìng dì xīn zàng wéi 2 xīn 'ěr 1 xīn shì。 dàn zài tóu zú gāng zhōng jù 2 duì běn sāi de zhǒng lèi zé yòu 4 gè xīn 'ěr。 fù zú gāng yīn nèi zàng kuài niǔ zhuǎn, yòu de zhǐ yòu yī gè běn sāi( xīn zàng wéi 1 xīn 'ěr 1 xīn shì), yě yòu de zhǒng lèi běn xǐng quán bù xiāo shī 'ér wéi wài tào sāi suǒ tì dài。 lù shēng fù zú gāng zhōng zhī fèi luó lèi, qí bù fēn wài tào mó yǐ yǎn biàn chéng fèi。 wéi kāi fàng shì xuè guǎn xì, hū xī sè sù duō wéi xuè lán dàn bái。 hān、 biǎn juàn luó děng zé yòu xuè hóng dàn bái。 pái xiè qì yǐ shèn guǎn( bào yé nà shì qì) wéi zhù, dàn yě yòu jù kǎi bó shì qì de zhǒng lèi( bàn sāi lèi)。 shén jīng xì wéi tè shū lèi xíng, chú shí guǎn shàng de 1 duì tóu shén jīng jié wài, hái jù yòu cè shén jīng jié、 zú shén jīng jié hé zàng shén jīng jié gè 1 duì。 měi duì tóng lèi shén jīng jié yóu héng shén jīng lián xì, tóu shén jīng jié yǔ qí tā shén jīng jié yóu zòng shén jīng xiāng lián xì。 cí xióng tóng tǐ huò yì tǐ。 zài mǔ、 chuán jū hé bào děng, jiàn yòu xìng de zhuǎn huàn。 chú tóu zú lèi wài, jūn xíng luó xuán shì luǎn liè, jīng dān lún yòu chóng qī huómiàn pán yòu chóng qī; dàn tóu zú lèi zhī luǎn liè wéi zuǒ yòu duìchèn xíng, zhí jiē fā yù。 ruǎn tǐ dòng wù shēn tǐ jié gòu tú |
zhù yào tè zhēng The main features |
ruǎn tǐ dòng wù de xíng tài jié gòu biàn yì jiào dà, dàn jī běn jié gòu shì xiāng tóng de。 shēn tǐ róu ruǎn, jù yòu jiān yìng de wàiqiào, shēn tǐ cáng zài ké zhōng, jiè yǐ huò dé bǎo hù, yóu yú yìng ké huì fáng 'ài huó dòng, suǒ yǐ tā men de xíng dòng dū xiāng dāng huǎn màn。 bù fēn jié, kě qū fēn wéi tóu、 zú、 nèi zàng tuán sān bù fēn, tǐ wài bèi tào mó, cháng cháng fēn mì yòu bèi ké。 zú de xíng zhuàng xiàng fǔ tóu, jù yòu liǎng piàn ké, rú mǔ。
rén men tuī cè yuán ruǎn tǐ dòng wù chū xiàn zài qián hán wǔ jì, shēng huó zài qiǎn hǎi, shēn tǐ chéng luǎn yuán xíng, tǐ cháng bù chāo guò 1cm, liǎng cè duìchèn, tóu wèi yú qián duān、 jù yī duì chù jiǎo, chù jiǎo jī bù yòu yǎn。 shēn tǐ fù miàn biǎn píng, fù yòu jī ròu zhì, xíng chéng shì hé yú pá xíng de zú。 shēn tǐ bèi miàn fù gài yòu yī dùn xíng wài tū de bèi ké( shell), bǎo hù zhe zhěng gè shēn tǐ。 bèi ké zuì chū kě néng jǐn yóu jiǎo dàn bái xíng chéng, chēng wéi bèi ké sù( conchiolin), yǐ hòu zài bèi ké sù shàng chén jī tàn suān gài, zēng jiā liǎo tā de yìng dù。 bèi ké xià miàn shì yóu tǐ bì xiàng fù miàn yán shēn xíng chéng de shuāng céng xì bāo jié gòu de mó, chēng wài tào mó( mantle)( huò pallium), tā jù yòu hěn qiáng de fēn mì néng lì, bèi ké jí yóu wài tào mó suǒ xíng chéng。 wài tào mó xià zhē gài zhe nèi zàng náng。 shēn tǐ hòu duān、 zú de shàng fāng yǔ nèi zàng náng zhī jiān chū xiàn liǎo yī gè kōng qiāng, jí wéi wài tào qiāng( mantlecavity), tā yǔ wài jiè xiāng tōng。 wài tào qiāng zhōng yòu xǔ duō duì xíng hū xī zuò yòng de sāi, yǐ jí hòu shèn、 gāng mén、 shēng zhí kǒng de kāi kǒu。
yuán ruǎn tǐ dòng wù sāi de jié gòu kě néng xiāng sì yú xiàn cún fù zú lèi de sāi, tā shì yóu yī gè cháng de sāi zhóu xiàng liǎng cè jiāo tì shēn chū sān jiǎo xíng de sāi sī suǒ zǔ chéng, zhè zhǒng sāi chēng wéi zhì sāi( ctenidium)。 sāi zhóu shì yóu wài tào mó huò tǐ bì xiàng wài shēn chū, qí zhōng bāo hán yòu xuè guǎn、 jī ròu hé shén jīng, sāi sī de qián yuán( jí fù yuán) jù yòu jǐ dīng zhì de gǔ bàng zhī chí, yǐ zēng jiā sāi de yìng dù。 sāi zài wài tào qiāng de liǎng cè fēn bié yóu bèi、 fù mó gù dìng liǎo wèi zhì, yīn cǐ sāi jiāng wài tào qiāng fēn chéng liǎo shàng、 xià shì。 shuǐ yóu wài tào qiāng hòu duān de xià shì liú rù, jīng sāi sī biǎo miàn jí shàng shì liú chū wài tào qiāng, sāi sī qián yuán jí biǎo miàn mǎn bù xiān máo, yóu xiān máo de bǎi dòng zào chéng shuǐ zài wài tào qiāng zhōng de liú dòng。 sāi zhóu shàng jù yòu liǎng gè xuè guǎn, bèi miàn de wéi rù sāi xuè guǎn( afferentbloodvessel), fù yuán de wéi chū sāi xuè guǎn( efferentbloodvessel), xuè yè yóu rù sāi xuè guǎn liú xiàng chū sāi xuè guǎn, yě yóu sāi sī biǎo miàn de wēi xuè guǎn zhí jiē yóu bèi yuán liú xiàng fù yuán, zhè yàng xuè liú de fāng xiàng zhèng hǎo yǔ sāi biǎo miàn de shuǐ liú fāng xiàng xiāng fǎn, kě yǐ gèng yòu xiào dì jìn xíng qì tǐ jiāo huàn。
yuán ruǎn tǐ dòng wù xiàng xǔ duō xiàn cún zhǒng lèi yī yàng, bù jǐn sāi de biǎo miàn bù mǎn xiān máo, qí wài tào mó jí pí fū( bāo kuò zú bù pí fū) bù fēn bù yòu xiān máo, zhè xiē xiān máo de bǎi dòng zào chéng shuǐ liú bù duàn de jīng guò, yǐ yòu lì yú qì tǐ de jiāo huàn jí bǔ shí, suǒ yǐ zài yuán ruǎn tǐ dòng wù zhōng pí fū de hū xī zuò yòng shì hěn zhòng yào de。 zú bù de xiān máo yùn dòng yǔ jī ròu de shōu suō hái lián hé gòu chéng shēn tǐ de yùn dòng。 yuán ruǎn tǐ dòng wù kě néng shì zhí shí xìng de, qǔ shí qiǎn hǎi yán shí shàng shēngzhǎng de zǎo lèi。 jù yòu yǔ xiàn cún ruǎn tǐ dòng wù xiāng tóng de qǔ shí jié gòu。 kǒu wèi yú tóu de qián duān, kǒu hòu wéi kǒu qiāng( buccalcavity), kǒu qiāng hòu duān yòu yī dài xíng chǐ shé náng( radulasac)。 chǐ shé náng de dǐ bù shì yī tiáo kě qián hòu huó dòng de mó dài, mó dài shàng fēn bù yòu chéngháng chéng pái、 zhěng qí pái liè de jǐ dīng zhì xì chǐ, chǐ jiān xiàng hòu, mó dài jí chǐ gòu chéng chǐ shé( radula), chǐ shé náng de dǐ bù yòu chǐ shé ruǎn gǔ( odontophora), chǐ shé hé ruǎn gǔ shàng fùzhuó yòu shēn jī( protractormuscle) hé suō jī( retractormuscle), kào jī ròu de shēn suō、 ruǎn gǔ hé mó dài kě shēn chū kǒu wài, yǐ guā qǔ shí wù, yóu yú qǔ shí de mó sǔn, qián duān de xì chǐ zhú jiàn lǎo huà diū shī, mó dài hòu duān kě yǐ bù duàn fēn mì bǔ chōng xīn chǐ, qí tì bǔ de sù dù zài xǔ duō ruǎn tǐ dòng wù shì měi rì shù pái。 zhè zhǒng chǐ shé de jié gòu zài dà duō shù xiàn cún ruǎn tǐ dòng wù zhōng shì cún zài de。 kǒu qiāng de bèi miàn yòu yī duì tuò yè xiàn de kāi kǒu, qí fēn mì wù kě yǐ huá rùn chǐ shé, bìng jiāng jìn rù kǒu zhōng de shí wù kē lì nián zhe zài yī qǐ, xíng chéng shí wù suǒ, shí wù suǒ jīng shí dào jìn rù wèi。 wèi de qián duān chéng bàn qiú xíng, wèi nèi bì de yī cè jù yòu jǐ dīng zhì bǎn, chēng wèi dùn( gastricshield), xiāng duì de yī cè xíng chéng xǔ duō xì xiǎo de jí yǔ gōu, gōu zhōng jù yòu xiān máo, chēng wéi shāi xuǎn qū( sortingregion)。 wèi de hòu bàn bù fēn chéng náng zhuàng, chēng jīng gān náng( stylesac), yīn qí zhōng yòu yī jiāo zhì bàng zhuàng jié gòu, chēng jīng gān( crystalline), jīng gān náng de nèi bì yě yòu xí zhòu jí xiān máo, yě xíng chéng xiān máo gōu。 shí wù zài kǒu qiāng zhōng bèi nián yè nián zhe xíng chéng shí wù suǒ hòu, bù duàn dì jìn rù wèi nèi, yǐ kào wèi suān zuò yòng( xiàn cún zhǒng lèi wèi yè de pH zhí yī bān shì 5 héng 6) chú qù shí wù suǒ de nián zhì xìng, shǐ suǒ zhōng de shí wù kē lì yóu lí, tóng shí kào wèi shāi xuǎn qū nèi de xiān máo zuò yòng duì shí wù jìn xíng shāi xuǎn, jiāng xì xiǎo de shí wù kē lì jīng wèi shàng duān de xiāo huà xiàn guǎn sòng rù xiāo huà xiàn zhōng, xiāo huà xiàn shì shí wù jìn xíng bāo nèi xiāo huà jí xī shōu de chǎng suǒ; jiào dà de shí wù kē lì zài wèi nèi bèi jìn xíng bāo wài xiāo huà; wèi néng xiāo huà de shí wù jīng wèi bì de xí zhòu 'ér jìn rù cháng dào, yóu cháng dào zài jìn xíng bù fēn de xiāo huà zuò yòng, zuì hòu zài cháng dào zhōng xíng chéng fèn lì。 gāng mén kāi kǒu zài wài tào qiāng hòu duān, fèn lì de xíng chéng jiǎn shǎo liǎo duì wài tào qiāng de wū rǎn, fèn lì kě yóu shuǐ liú pái chū tǐ wài。 yuán ruǎn tǐ dòng wù de tǐ qiāng wèi yú shēn tǐ de zhōng bèi bù, tā bāo wéi zhe xīn zàng jí bù fēn cháng dào, suǒ yǐ shí jì shàng dài biǎo zhe wéi xīn qiāng yǔ wéi zàng qiāng。 xīn zàng bāo kuò qián duān de yī gè xīn shì jí hòu duān de yī duì xīn 'ěr, yóu xīn shì tōng chū de dòng mài jīng guò fēn zhī xíng chéng xiǎo xuè guǎn, zuì hòu zài jìn rù zǔ zhì jiànxì xíng chéng xuè dòu, zài jīng xuè dòu huì jí chéng jìng mài, jīng guò shèn、 sāi děng xuè yè liú huí xīn 'ěr jí xīn shì, cǐ wéi kāi fàng shì xún huán。 xuè yè zhōng bāo hán yòu biàn xíng xì bāo jí hū xī sè sù, qí hū xī sè sù zhù yào shì xuè lán sù( hemocyanin)。
pái xiè qì guān wéi hòu shèn, wèi yú wéi xīn qiāng liǎng cè, hòu shèn de yī duān yǔ wéi xīn qiāng xiāng tōng chēng wéi nèi shèn kǒu( nephrostome), yī duān yǔ wài jiè xiāng tōng, chēng wéi wài shèn kǒng( nephridiopore)。 wéi xīn qiāng jiē shòu yóu xīn zàng jí wéi xīn qiāng xiàn tǐ shì fàng chū de dài xiè chǎn wù, suí wéi xīn qiāng yè yóu shèn kǒu jìn rù dào shèn zàng, shèn zàng jù yòu yī dìng zhòng xī shōu de néng lì, tā jiāng yòu yòng de yán lèi huí shōu, wú yòng de fèi wù biàn chéng niào, jīng wài shèn kǒng、 wài tào qiāng zài pái chū tǐ wài。
yuán ruǎn tǐ dòng wù de shén jīng jié gòu hěn jiǎn dān, wéi rào zhe shí dào xíng chéng yī shén jīng huán, yóu shén jīng huán fēn chū liǎng duì shén jīng suǒ, fù miàn de yī duìchèn zú shén jīng suǒ( pedalcord), zhī pèi zú bù de jī ròu shōu suō; bèi miàn de yī duìchèn nèi zàng shén jīng suǒ( visceralcord), zhī pèi nèi zàng jí wài tào de yùn dòng。 gēn jù duì xiàn cún ruǎn tǐ dòng wù de tuī cè, qí gǎn guān kě néng yě bāo kuò yī duì yǎn, yī duì wèi yú zú nèi de píng héng náng( statocyst), jí yī duì xiù jiǎn qì( osphradia), tā wèi yú xià sāi mó shàng, shì yī zhǒng huà xué gǎn shòu qì。
shēng zhí xì tǒng bāo kuò yī duì shēng zhí xiàn, wèi yú wéi xīn qiāng qián duān zhōng bèi bù, cí xióng yì tǐ, méi yòu shēng zhí dǎo guǎn, jīng zǐ huò luǎn chéng shú hòu shì fàng dào wéi xīn qiāng, yīn wéi shēng zhí xiàn qiāng yě shì tǐ qiāng de yī bù fēn, suǒ yǐ shēng zhí xì bāo jīng wéi xīn qiāng, zài jīng guò shèn zàng pái dào tǐ wài。 shòu jīng zuò yòng fā shēng zài hǎi shuǐ zhōng, yuán ruǎn tǐ dòng wù de pēi tāi fā yù kě néng shí fēn xiāng sì yú xiàn cún ruǎn tǐ dòng wù , yě jìn xíng diǎn xíng de luó xuán luǎn liè, náng pēi kǒng xíng chéng kǒu, jīng yuán cháng pēi hòu biàn xíng chéng liǎo dān lún yòu chóng( trochophore)。 dān lún yòu chóng chéng lí xíng, jù yòu diǎn xíng de kǒu qián xiān máo lún( prototroch), zài kǒu de shàng bù huán rào shēn tǐ, luǎn liè shí de dì yī gè sì jí tǐ dū wèi yú dǐng duān, dǐng duān hái yòu chéng shù de xiān máo。 dān lún yòu chóng bù jǐn chū xiàn zài ruǎn tǐ dòng wù , yě chū xiàn zài huán jié dòng wù。
yuán shǐ de zhǒng lèi fā yù zhōng jǐn jīng guò dān lún yòu chóng, dà duō shù xiàn cún de ruǎn tǐ dòng wù dān lún yòu chóng shí qī hěn duǎn, qí hòu jìn rù miàn pán yòu chóng qī( veligerlarva)。 miàn pán yòu chóng shí chū xiàn liǎo zú、 ké、 nèi zàng děng jié gòu。 tuī cè yuán ruǎn tǐ dòng wù méi yòu miàn pán yòu chóng qī, tā yóu dān lún yòu chóng shī qù kǒu qián xiān máo lún、 biàn tài wéi chéng tǐ, bìng kāi shǐ zài hǎi dǐ yíng dǐ qī shēng huó。 |
shēn tǐ de huàfēn Division of the body |
ruǎn tǐ dòng wù de shēn tǐ yī bān kě fēn wéi tóu、 zú hé nèi zàng tuán sān gè bù fēn。
① tóu bù
wèi shēn tǐ de qián duān。 yùn dòng mǐn jié de zhǒng lèi, tóu bù fēn huà míng xiǎn, qí shàng shēng yòu yǎn、 chù jiǎo děng gǎn jué qì guān, rú tián luó、 wō niú jí wū zéi děng; xíng dòng chí huǎn de zhǒng lèi tóu bù bù fā dá, rú shí biē; xué jū huò gù zhe shēng huó de zhǒng lèi, tóu bù yǐ xiāo shī, rú bàng lèi、 mǔ lì děng。
② zú bù
tōng cháng wèi yú shēn tǐ de fù cè, wéi yùn dòng qì guān, cháng yīn dòng wù de shēng huó fāng shì bù tóng, ér xíng tài gè yì。 yòu de zú bù fā dá chéng yè zhuàng、 fǔ zhuàng huò zhù zhuàng, kě pá xíng huò jué ní shā; yòu de zú bù tuì huà, shī qù liǎo yùn dòng gōng néng, rú shàn bèi děng; gù zhe shēng huó de zhǒng lèi, zé wú zú, rú mǔ lì; yòu de zú yǐ tè huà chéng wàn, shēng yú tóu bù, wéi bǔ shí qì guān, rú wū zéi hèzhāng yú děng, chēng wéi tóu zú; shǎo shù zhǒng lèi zú de cè bù( jí cè zú parapodium) tè huà chéng piàn zhuàng, kě yóu yǒng, chēng wéi yì huò qí, rú yì zú lèi( Pteropoda)。
③ nèi zàng tuán( visceralmass)
wéi nèi zàng qì guān suǒ zài bù fēn, cháng wèi yú zú de bèi cè。 duō shù zhǒng lèi de nèi zàng yīn wéi zuǒ yòu duìchèn , dàn yòu de niǔ qū chéng luó xuán zhuàng, shī qù liǎo duìchèn xíng, rú luó lèi。
wài tào mó( mantle)
wéi shēn tǐ bèi cè pí fū xí xiàng xià shēn zhǎn 'ér chéng, cháng bāo guǒ zhěng gè nèi zàng tuán。 wài tào mó yǔ nèi zàng tuán zhī jiān xíng chéng de qiāng chēng wài tào qiāng( mantlecavity)。 qiāng nèi cháng yòu sāi、 zú yǐ jí gāng mén、 shèn kǒng、 shēng zhí kǒng děng kāi kǒu yú wài tào qiāng。
wài tào mó yóu nèi wài liǎng céng shàng pí gòu chéng, wài céng shàng pí de fēn mì wù, néng xíng chéng bèi ké, nèi céng shàng pí xì bāo jù xiān máo, xiān máo bǎi dòng, zào chéng shuǐ liú, shǐ shuǐ xún huán yú wài tào qiāng nèi, jiè yǐ wán chéng hū xī、 pái xiè、 shè shí děng。 zuǒ yòu 2 piàn tào mó zài hòu yuán chù cháng yòu yī 'èr chù yù hé, xíng chéng chū shuǐ kǒng( exhalantsiphon) hé rù shuǐ kǒng( Inhalantsiphon)。 yòu de zhǒng lèi chū rù shuǐ kǒng yán cháng chéng guǎn zhuàng, shēn chū ké wài chēng wéi chū shuǐ guǎn hé rù shuǐ guǎn。
bèi ké( Shell)
tǐ wài jù bèi ké wéi ruǎn tǐ dòng wù de zhòng yào tè zhēng, yīn cǐ yán jiū ruǎn tǐ dòng wù de xué kē yòu chēng bèi lèi xué( Malacology)。 dà duō shù ruǎn tǐ dòng wù dū jù yòu yī 'èr gè huò duō gè bèi ké, xíng tài gè bù xiāng tóng。 yòu de chéng mào zhuàng; luó lèi wéi luó xuán xíng; jué zú lèi wéi guǎn zhuàng; bàn sāi lèi wéi bàn zhuàng。 yòu xiē zhǒng lèi de bèi ké tuì huà chéng nèi ké, yòu de wú ké。 bèi ké yòu bǎo hù róu ruǎn shēn tǐ de gōng néng。
bèi ké de chéngfèn zhù yào shì tàn suān gài hé shǎo liàng de ké jī zhì( conchiolin huò chēng bèi ké sù) gòu chéng, zhè xiē wù zhì shì yóu wài tào mó shàng pí xì bāo fēn mì xíng chéng de。 bèi ké de jié gòu yī bān kě fēn wéi 3 céng), zuì wài yī céng wéi jiǎo zhì céng( periostracum), hěnbáo, tòu míng, yòu guāng zé, yóu ké jī zhì gòu chéng, bù shòu suān jiǎn de qīn shí, kě bǎo hù bèi ké。 zhōng jiān yī céng wéi ké céng( ostracum), yòu chēng lēng zhù céng( primaticlayer) zhàn bèi ké de dà bù fēn, yóu jiǎo zhuàng de fāng jiě shí( cacalcite) gòu chéng。 zuì nèi yī céng wéi ké dǐ( hypostracum) , jí zhēn zhū zhì céng( perallayer), fù guāng zé, yóu yè zhuàng xiàn shí( aragonite) gòu chéng。 wài céng hé zhōng céng wéi wài tào mó biān yuán fēn mì xíng chéng, kě suí dòng wù de shēngzhǎng zhú jiàn jiā dà, dàn bù zēng hòu; nèi céng wéi zhěng gè tào mó fēn mì 'ér chéng, kě suí gè tǐ de shēngzhǎng 'ér zēng jiā hòu dù。 zhēn zhū jiù shì yóu zhēn zhū zhì céng xíng chéng de。 dāng wài tào mó shòu dào wēi xiǎo shā lì děng yì wù qīn rén cì jī, shòu cì jī chù de shàng pí xì bāo jí yǐ yì wù wéi hé, xiàn rù wài tào mó de shàng pí zhī jiān jié dì zǔ zhì zhōng, xiàn rù de shàng pí xì bāo zì xíng fēn liè xíng chéng zhēn zhū náng, náng jí fēn mì zhēn zhū zhì, céng fù yī céng dì jiāng hé bāo wèi zhú jiàn xíng chéng zhēn zhū。 jù shǐ liào jìzǎi gōng yuán qián 2200 duō nián, wǒ guó jiù yòu dàn shuǐ yù zhū de jìzǎi( shū jīng . yǔ gòng piān), guǎng xī hé pǔ yù zhū zì gǔ jiù hěn yòu míng, cǎi zhāi kāi shǐ yú hàn dài。
jiǎo zhì céng hé lēng zhù céng de shēngzhǎng fēi lián xù bù duàn de, yóu yú shí wù、 wēn dù dù děng yīn sù yǐng xiǎng wài tào mó fēn mì jī néng, gù bèi ké de shēngzhǎng sù dù shì bù tóng de, yīn cǐ zài bèi ké biǎo miàn xíng chéng liǎo shēngzhǎng xiàn, biǎo shì chū shēngzhǎng de kuài màn。
xiāo huà xì tǒng
ruǎn tǐ dòng wù de xiāo huà guǎn fā dá, shǎo shù jì shēng zhǒng lèi( nèi jì luó Entocolax) tuì huà。 duō shù zhǒng lèi kǒu qiāng nèi jù 'è piàn( mandible) hé chǐ shé( radula), è piàn yī gè huò chéng duì, kě fǔ zhù bǔ shí。 chǐ shé shì ruǎn tǐ dòng wù tè yòu de qì guān, wèi kǒu qiāng dǐ bù de shé tū qǐ( odontophore) biǎo miàn, yóu héng liè de jiǎo zhì chǐ zǔ chéng, sì cuò dāo zhuàng。 shè shí shí yǐ chǐ shé zuò qián hòu shēn suō yùn dòng guā qǔ shí wù。 chǐ shé shàng xiǎo chǐ de xíng zhuàng hé shù mù, zài bù tóng zhǒng lèi jiān gè yì, wéi jiàn dìng zhǒng lèi de zhòng yào tè zhēng zhī yī。 xiǎo chǐ zǔ chéng héng pái, xǔ duō pái xiǎo chǐ gòu chéng chǐ shé。 měi yī héng pái yòu zhōng yāng chǐ yī gè, zuǒ yòu cè chǐ yī huò shù duì, biān yuán yòu yuán chǐ yī duì huò duō duì。 chǐ shé shàng xiǎo chǐ de pái liè yǐ chǐ shì biǎo shì rú zhōng guó yuán tián luó( Cipangopaludinachinensis) de chǐ shì wéi 2.1.1.1.2。
tǐ qiāng hé xún huán xì tǒng
ruǎn tǐ dòng wù de cì shēng tǐ qiāng jí dù tuì huà, cán liú wéi xīn qiāng( pericardinalcavity) jí shēng zhí xiàn hé pái xiè qì guān de nèi qiāng。 chū shēng tǐ qiāng zé cún zài yú gè zǔ zhì qì guān de jiànxì, nèi yòu xuè yè liú dòng, xíng chéng xuè dòu( bloodsinus)。
xún huán xì tǒng yóu xīn zàng、 xuè guǎn、 xuè dòu jí xuè yè zǔ chéng。 xīn zàng yī bān wèi nèi zàng tuán bèi cè wéi xīn qiāng nèi, yóu xīn 'ěr hé xīn shì gòu chéng。 xīn shì yī gè, bì hòu, néng bó dòng, wéi xuè xún huán de dòng lì; xīn 'ěr yī gè huò chéng duì, cháng yǔ sāi de shù mù yī zhì。 xīn 'ěr yǔ xīn shì jiān yòu biàn mó, fáng zhǐ xuè yè nì liú。 xuè guǎn fēn huà wéi dòng mài hé jìng mài。 xuè yè zì xīn shì jīng dòng mài, jìn rù shēn tǐ gè bù fēn, hòu huì rù xuè dòu, yóu jìng mài huí dào xīn 'ěr, gù ruǎn tǐ dòng wù wéi kāi guǎn shì xún huán。 yī xiē kuài sù yóu yǒng de zhǒng lèi, zé wéi bì guǎn shì xún huán。 xuè yè wú sè, nèi hán yòu biàn xíng chóng zhuàng xì bāo。 yòu xiē zhǒng lèi xuè jiāng zhōng hán yòu xuè hóng dàn bái( haemoglobin) huò xuè qīng dàn bái( haemocyanin), gù xuè yè chéng hóng sè huò qīng sè。
hū xī qì guān
shuǐ shēng zhǒng lèi yòng sāi hū xī, sāi wéi wài tào qiāng nèi miàn de shàng pí shēn zhǎn xíng chéng, wèi qiāng nèi。 sāi de xíng tài gè yì, sāi zhóu liǎng cè jūn shēng yòu sāi sī, chéng yǔ zhuàng, chēng dùn sāi; jǐn sāi zhóu yī cè shēng yòu sāi sī, chéng shū zhuàng, chēng zhì sāi( ctenidium); yòu de sāi chéng bàn zhuàng, chēng bàn sāi( lamellibranch); yòu xiē zhǒng lèi de sāi yán cháng chéng sī zhuàng。 chēng sī sāi( filibranch)。 yòu de běn sāi xiāo shī, yòu zài bèi cè pí fū biǎo miàn shēng chū cì shēng sāi( secondarybranchium), yě yòu de zhǒng lèi wú sāi。 sāi chéng duì huò wéi dān gè, shù mù bù yī, shǎo zé yī gè huò yī duì, duō zé kě dá jǐ shí duì。 lù dì shēng huó de zhǒng lèi jūn wú sāi。 qí wài tào qiāng nèi bù yī dìng qū yù de wēi xì xuè guǎn mì jí chéng tóng xíng chéng fèi, kě zhí jiē shè qǔ kōng qì zhōng de yǎng。 zhè shì duì lù dì shēng huó de yī zhǒng shì yìng xìng。
pái xiè qì guān
ruǎn tǐ dòng wù de pái xiè qì guān jī běn shàng shì hòu shèn guǎn, qí shù mù yī bān yǔ sāi de shù mù yī zhì, zhǐ yòu shǎo shù zhǒng lèi de yòu tǐ wéi yuán shèn guǎn。 hòu shèn guǎn yóu xiàn zhì bù fēn hé guǎn zhuàng bù fēn zǔ chéng, xiàn zhì bù fēn fù xuè guǎn, shèn kǒu jù xiān máo, kāi kǒu yú wéi xīn qiāng; guǎn zhuàng bù fēn wéi bó bì de guǎn zǐ, nèi bì jù xiān máo, shèn kǒng kāi kǒu yú wài tào qiāng。 hòu shèn guǎn bù jǐn kě pái chú yīn xīn zàng zhōng de dài xiè chǎn wù, yě kě pái chú xuè yè zhōng de dài xiè chǎn wù。 lìng wài wéi xīn zàng nèi bì shàng de wéi xīn zàng xiàn, wēi xuè guǎn mì bù, kě pái chú dài xiè chǎn wù yú wéi xīn zàng nèi, yóu hòu shèn guǎn pái chū tǐ wài。
shén jīng xì tǒng
yuán shǐ zhǒng lèi de shén jīng xì tǒng wú shén jīng jié de fēn huà, jǐn yòu wéi yān shén jīng huán jí xiàng tǐ hòu shēn chū de yī duì zú shén jīng suǒ( pedalcord) hé yī duì cè shén jīng suǒ( pleuralcord)。 jiào gāo děng de zhǒng lèi zhù yào yòu 4 duì shén jīng jié, gè shén jīng jié jiān yòu shén jīng xiāng lián。 nǎo shén jīng jié( cerebralganglion) wèi shí guǎn bèi cè , fā chū shén jīng zhì tóu bù jí tǐ qián bù, sī gǎn jué; zú shén jīng jié( pedalganglion wèi zú de qián bù, shēn chū shén jīng zhì zú bù, sī yùn dòng hé gǎn jué; cè shén jīng jié( peuralganglion) fā chū shén jīng zhì wài tào mó jí sāi děng; zàng shén jīng jié( visceralganglion) fā chū shén jīng zhì gè nèi zàng qì guān。 zhè xiē shén jīng jié yòu qū yú jí zhōng zhī shì, yòu de zhǒng lèi de zhù yào shén jīng jié jí zhōng zài yī qǐ xíng chéng nǎo, wài yòu ruǎn gǔ bāo wéi, rú tóu zú lèi。 ruǎn tǐ dòng wù yǐ fēn huà chū chù jiǎo、 yǎn、 xiù jiǎn qì jí píng héng náng děng gǎn jué qì guān, gǎn jué líng mǐn。
shēng zhí hé fā yù
ruǎn tǐ dòng wù dà duō shù wéi cí xióng yì tǐ, bù shǎo zhǒng lèi cí xióng yì xíng; yě yòu yī xiē wéi cí xióng tóng tǐ。 luǎn liè xíng shì duō wéi wán quán bù jūn děng luǎn liè, xǔ duō shǔ luó xuán xíng。 shǎo shù wéi bù wán quán luǎn liè。 gè tǐ fā yù zhōng jīng dān lún yòu chóng huómiàn pán yòu chóng( veligerlarva) liǎng qī yòu chóng, dān lún yòu chóng de xíng tài yǔ huán jié dòng wù duō máo lèi de yòu chóng jìn sì, miàn pán yòu chóng fā yù zǎo qī bèi cè yòu wài tào de yuán jī, qiě fēn mì wàiqiào, fù cè yòu zú de yuán jī, kǒu qián xiān máo huán fā yù chéng yuán mó( velum) huò chēng miàn pán。 yě yòu de zhǒng lèi wéi zhí jiē fā yù。 dàn shuǐ bàng lèi yòu tè shū de gōu jiè yòu chóng( glochidium)。 |
|
ruǎn tǐ dòng wù zhǒng lèi fán duō, shēng huó fàn wéi jí guǎng, hǎi shuǐ、 dàn shuǐ hé lù dì jūn yòu chǎn。 yǐ jìzǎi 130000 duō zhǒng, jǐn cì yú jié zhī dòng wù。 ruǎn tǐ dòng wù de jié gòu jìn yī bù fù zá, jī néng gèng qū yú wán shàn, tā men jù yòu yī xiē yǔ huán jié dòng wù xiāng tóng de tè zhēng: cì shēng tǐ qiāng, hòu shèn guǎn, luó xuán shì luǎn liè, gè tǐ fā yù zhōng jù yòu dān lún yòu chóng děng, yīn cǐ rèn wéi ruǎn tǐ dòng wù shì yóu huán jié dòng wù yǎn huà 'ér lái, cháo zhe bù hěn huó dòng de shēng huó fāng shì jiào zǎo fēn huà chū lái de yī zhī。
ruǎn tǐ dòng wù tǐ wài dà dū fù gài yòu gè shì gè yàng de bèi ké, gù tōng cháng yòu chēng zhī wéi bèi lèi。 yóu yú tā men dà duō shù bèi ké huá lì, ròu zhì xiān měi, yíng yǎng fēng fù, yòu jiào yì bǔ huò, yīn cǐ yuǎn zài shàng gǔ yú liè shí qī, jiù yǐ bèi rén lèi lì yòng。 qí zhōng bù shǎo kě gōng shí yòng、 yào yòng、 nóng yè yòng、 gōng yì měi shù yè yòng, yě yòu yī xiē zhǒng lèi yòu dú, néng chuán bō jí bìng, wēi hài nóng zuò wù, sǔn huài gǎng wān jiàn zhù jí jiāo tōng yùn shū shè shī, duì rén lèi yòu hài。
ruǎn tǐ dòng wù bāo kuò zài shēng huó zhōng wéi rén men suǒ shú xī de fù zú lèi rú wō niú、 tián luó kuò yú; shuāng ké lèi de hé bàng、 máo hān děng; tóu zú lèi de wū zéi( mò yú)、 zhāng yú děng; yǐ jí yán hǎi cháo jiān dài yán shí shàng fùzhuó de duō bǎn lèi de shí biē děng。 tā men zài xíng tài shàng cún zài zhe hěn dà de chā yì, lì rú tā men de tǐ zhì huò zhě duìchèn, huò zhě bù duìchèn; tǐ biǎo huò zhě yòu ké, huò zhě wú ké; ké huò zhě shì yī méi huò 'èr méi huò duō méi。 dàn gēn jù xiàn cún zhǒng lèi de bǐ jiào xíng tài xué de yán jiū、 pēi tāi xué de yán jiū, yǐ jí zǎo zài hán wǔ jì jiù yǐ chū xiàn de huà shí de gǔ shēng wù xué yán jiū fā xiàn: suǒ yòu de ruǎn tǐ dòng wù shì jiàn zhù zài yī gè jī běn de mó shì jié gòu shàng, zhè gè mó shì jiù shì rén men shè xiǎng de yuán ruǎn tǐ dòng wù , yě jiù shì ruǎn tǐ dòng wù de zǔ xiān mó shì, yóu yuán ruǎn tǐ dòng wù zài fā zhǎn jìn huà chéng gè gè bù tóng de gāng。 suǒ yǐ yuán ruǎn tǐ dòng wù dài biǎo liǎo suǒ yòu ruǎn tǐ dòng wù de jī běn tè zhēng。
gēn jù duì xiàn cún dòng wù de yán jiū, rén men shè xiǎng yóu yuán ruǎn tǐ dòng wù , jīng guò shēn tǐ de qián hòu zhóu yǔ bèi fù zhóu de gǎi biàn, zú、 nèi zàng náng jí wài tào qiāng de yí wèi, ér xíng chéng liǎo xiàn cún gè gè gāng de dòng wù jié gòu tè zhēng。
ruǎn tǐ dòng wù kě fēn wéi 7 gè gāng: dān bǎn gāng( Monoplacophora)、 duō bǎn gāng( Polyplacophora)、 wú bǎn gāng( Aplacophora)、 fù zú gāng( Gastropoda)、 shuāng ké gāng( Bivalvia)、 jué zú gāng( Scaphopoda)、 tóu zú gāng( Cephalopoda)。 qí zhōng jǐn fù zú gāng jí shuāng ké gāng yòu dàn shuǐ shēng huó de zhǒng lèi, fù zú gāng hái yòu lù shēng zhǒng lèi, zhè liǎng gāng bāo hán liǎo ruǎn tǐ dòng wù zhōng 95% yǐ shàng de zhǒng lèi, qí tā gè gāng jūn wéi hǎi yáng shēng huó。 |
qǐ yuán yǔ yǎn huà Origin and Evolution |
guān yú ruǎn tǐ dòng wù de qǐ yuán yòu liǎng zhǒng shuō fǎ: yī zhǒng rèn wéi ruǎn tǐ dòng wù qǐ yuán yú biǎn xíng dòng wù; lìng yī zhǒng rèn wéi ruǎn tǐ dòng wù hé huán jié dòng wù shì cóng gòng tóng de zǔ xiān jìn huà lái de, zhǐ shì yóu yú zài cháng qī jìn huà guò chéng zhōng gè zì xiàng zhe bù tóng de shēng huó fāng shì fā zhǎn, suǒ yǐ zuì hòu xíng chéng liǎng lèi bù tóng tǐ zhì de dòng wù。 hòu yī zhǒng shuō fǎ lǐ yóu bǐ jiào chōng fēn, yīn wéi xǔ duō hǎi chǎn ruǎn tǐ dòng wù de zhǒng lèi zài pēi tāi fā yù guò chéng zhōng yě xiàng xǔ duō huán jié dòng wù yī yàng jù yòu yī gè dān lùn yòu chóng jiē duàn。 zài jiā shàng liǎng lèi dòng wù fā yù dōuyòu luǎn liè, zài chéng tǐ zhōng mǒu xiē gǎi zào shàng yòu gòng tóng de dì fāng。 lì rú, pái xiè qì guān jī běn shǔ yú hòu shèn guǎn xíng、 tǐ qiāng dōushì cì shēng de。
zhè gè gòng tóng de zǔ xiān, yī bù fēn xiàng zhe shì yú huó dòng de fāng shì de dào lù fā zhǎn, xíng chéng liǎo tǐ jié、 yóu zú jí fā dá de tóu bù, zhè jiù shì huán jié dòng wù; lìng yī bù fēn xiàng zhe shì yìng yú bǐ jiào bù huó dòng de dào lù fā zhǎn, jiù chǎn shēng liǎo bǎo hù yòng de wàiqiào hé xǔ duō shì yú yùn dòng de gòu zào, rú fēn jié xiàn xiàng hé tóu bù huò bù chū xiàn huò tuì huà。 tóng shí, yě fā zhǎn liǎo yī xiē ruǎn tǐ dòng wù suǒ tè yòu de jié gòu── wài tào mó。 zài ruǎn tǐ dòng wù gè lèi qún zhī jiān yóu yú chā bié jiào dà, bìng méi yòu gèng míng xiǎn de chā bié lái hěn hǎo dì shuō míng bǐ cǐ jiān de qīn yuán guān xì。
zài ruǎn tǐ dòng wù zhōng, shuāng shén jīng gāng shì bǐ jiào yuán shǐ de, yīn wéi tā de tǐ zhì zuǒ yòu duìchèn、 cì shēng tǐ qiāng bǐ jiào fā dá, bǎo liú zhe yuán shǐ de tī xíng shuāng shén jīng xì tǒng。 fù zú gāng shì bǐ jiào dī děng de lèi qún, yīn wéi tā jù yòu lèi sì huán jié dòng wù de dān lún yòu chóng huò xiāng sì de miàn pán yòu chóng jiē duàn。 bàn sāi gāng dòng wù zuì xiǎn zhù de tè zhēng hū xī xì tǒng de sāi shì bàn zhuàng sāi。 yǐ xiàn shēng de hé bàng wéi lì, měi yī piàn bàn zhuàng sāi jiù shì yī gè sāi bàn, tā shì yóu liǎng piàn sāi xiǎo bàn gòu chéng, zài wài cè de yī piàn chēng wài sāi xiǎo bàn, zài nèi cè de yī piàn chēng nèi sāi xiǎo bàn。 měi yī sāi xiǎo bàn yòu xǔ duō de sāi sī gòu chéng, zài sāi sī biǎo miàn yòu xiān máo, nèi bù yòu xuè guǎn, hái yòu xǔ duō de xiǎo kǒng。 zài sāi xiǎo bàn zhī jiān de kòngxì yòu bàn jiàngé de héng gé mó fēn gé kāi, xíng chéng xǔ duō sāi shuǐ guǎn。 yóu yú xiān máo de bǎi dòng, shuǐ yóu jìn shuǐ guǎn jìn rù wài tào mó hòu, yòu rù sāi xiǎo kǒng jìn rù sāi shuǐ guǎn, zài shàng shēng dào sāi shàng qiāng, zuì hòu jīng guò chū shuǐ guǎn liú chū tǐ wài。 zài shuǐ liú guò sāi sī de guò chéng zhōng sāi sī nèi de xuè yè zhōng wán chéng qì tǐ jiāo huàn。 zhè lèi dòng wù jù yòu liǎng gè wài tào mó, yīn 'ér yòu liǎng bàn wàiqiào, tā men de dī děng zhǒng lèi zú de dǐ bù kuān píng, pú fú 'ér xíng, fā yù guò chéng yě chū xiàn dān lún yòu chóng, suǒ yǐ tā men yòu kě néng yǔ fù zú lèi tóng chū yī gè gòng tóng de zǔ xiān。 tóu zú gāng dòng wù de shēn tǐ jié gòu gāo dù fā dá, nǎo、 yǎn、 jí xún huán xì tǒng děngdōu shì ruǎn tǐ dòng wù zhōng zuì jìn huà de, zài dì céng zhōng zuì zǎo fā xiàn de ruǎn tǐ dòng wù yě shì tóu zú dòng wù, yě kě néng yóu yú shì yìng kuài sù huó dòng de shè huì fāng shì, jìn huà jiào kuài xiàng zhe tè huà de fāng xiàng fā zhǎn liǎo。 |
yǔ rén lèi de guān xì And human relations |
jià zhí
① shí yòng jià zhí
hǎi chǎn de bào、 yù luó、 xiāng luó、 hóng luó、 dōng fēng luó、 ní luó、 hān、 yí bèi、 shàn bèi、 jiāng yáo、 mǔ lì、 wén há、 há zǎi、 há lí、 chēng、 wū zéi、 qiāng wū zéi、 zhāng yú, dàn shuǐ chǎn de tián luó、 luó sī、 bàng、 xiǎn, lù dì qī xī de wō niú děng ròu wèi xiān měi, jù yòu hěn gāo de yíng yǎng jià zhí。
② yào yòng jià zhí
bào de bèi ké( zhōng yào chēng shí jué míng), bǎo bèi de bèi ké jiào hǎi bā, zhēn zhū、 wū zéi de bèi ké jiào hǎi piāo shāo, yǐ jí hān、 mǔ lì、 wén há、 qīng há děng de bèi ké děngdōu shì zhōng yào de cháng yòng yào cái。 cóng bào yú、 fèng luó、 hǎi wō niú、 há、 mǔ lì、 wū zéi děng kě yǐ tí qǔ kàng shēng sù hé kàng zhǒng liú yào wù。
③ nóng yè jià zhí
chǎn liàng duō de xiǎo xíng ruǎn tǐ dòng wù kě yǐ zuò nóng tián féi liào huò sì liào, hé xiǎn kě yǐ sì yǎng dàn shuǐ yú lèi。④ gōng yè yòng。 ruǎn tǐ dòng wù de bèi ké shì shāo shí huī de liáng hǎo yuán liào。 zhēn zhū céng jiào hòu de bèi ké ( rú bàng、 mǎ tí luó děng ) shì zhì niǔ kòu de yuán liào。
④ gōng yì yòng huò zhuāng shì
hěn duō bèi lèi de bèi ké yòu dú tè de xíng zhuàng hé huā wén, fù yòu guāng zé, xuàn lì duō cǎi, shì gǔ jīn zhōng wài rén shì xǐ huān sōu jí de wán shǎng pǐn。
⑤ dì zhì jià zhí
ruǎn tǐ dòng wù mén zài dì zhì lì shǐ shí qī zhōng yòu hěn duō kě zuò wéi zhǐ shì chén jī huán jìng de zhǐ xiāng huà shí。 zài shì jiè hé zhōng guó hán wǔ xì de zuì dǐ bù, yǐ yòu dān bǎn gāng hé qí tā ruǎn tǐ dòng wù huà shí chū xiàn, zhōng shēng jiè de bù shǎo jú shí chéng wéi zhōu jì fàn wéi nèi huàfēn、 duì bǐ dì céng de dài huà shí, yòu xiē kě yòng yǐ liǎo jiě gǔ shuǐ yù wēn dù hé hán yán dù děng; wō niú huà shí néng fǎn yìng dì sì jì qì hòu huán jìng。
duì rén lèi de wēi hài
lù shēng de wō niú、 kuò yú děng chī zhí wù de yè、 yá, wēi hài shū cài、 guǒ shù、 yān cǎo děng; hǎi yáng zhōng de yī xiē ròu shí xìng zhǒng lèi, néng shā hài mǔ lì、 ní hān děng de yòu miáo, zào chéng yǎng zhí shuāng ké lèi de sǔn shī; yī xiē cǎo shí xìng zhǒng lèi cháng chī hǎi dài、 zǐ cài de yòu miáo, shì zǎo lèi yǎng zhí de dí hài。 zài dàn shuǐ hé lù shēng de ruǎn tǐ dòng wù zhōng, chuí shí luó shì gān piàn xī chóng de zhōng jiān sù zhù, dòu luó shì huá zhī gāo xī chóng de zhōng jiān sù zhù, biǎn juàn luó shì jiāng piàn chóng de zhōng jiān sù zhù, duǎn gōu quán shì fèi xī chóng de zhōng jiān sù zhù, dīng luó shì rì běn xuè xī chóng de zhōng jiān sù zhù, duì rén lèi de wēi hài shí fēn yán zhòng。 hǎi yáng zhōng de chuán jū、 hǎi sǔn děng shì zhuān mén chuān záo mù cái huò yán shí xué jū de zhǒng lèi, duì yú hǎi yáng zhōng de mù chuán、 mù zhuāng hé hǎi gǎng de mù、 shí jiàn zhù dōuyòu wēi hài。 yíng fùzhuó huò gù zhe shēng huó de zhǒng lèi cháng dà liàng fùzhuó zài chuán dǐ, kě yǐ yǐng xiǎng chuán zhǐ de háng xíng sù dù。 yòu xiē fùzhuó shēng huó de zhǒng lèi, kě yǐ dǔsè shuǐ guǎn, yǐng xiǎng shēng chǎn。 |
ruǎn tǐ dòng wù yǔ jiáqiào dòng wù de ké de qū bié The difference between mollusks and crustaceans shells |
dì yī, ruǎn tǐ dòng wù de bèi ké shì yóu wài tào fēn mì de shí huī zhì suǒ xíng chéng de, chú lián jiē chù méi yòu guān jié, qí zhōng shēng bù huì tuì ké。 jié zhī dòng wù de tǐ wài fù gài zhe jǐ dīng zhì de wài gǔ gé, yòu chēng biǎo pí huò jiǎo zhì céng。 zài xiāng lín tǐ jié zhī jiān de guān jié mó shàng, jiǎo zhì céng fēi cháng bó, yì yú qū zhé huó dòng。 fù zhī de guān jié yě kě huó dòng。 jié zhī dòng wù zài shēngzhǎng guò chéng zhōng yào dìng qī tuì pí。
dì 'èr, ruǎn tǐ dòng wù shì shēn tǐ róu ruǎn de yī lèi wú jǐ chuí dòng wù。 ruǎn tǐ dòng wù yī bān jù yòu zuǒ yòu duìchèn de tǐ xíng, dàn mǒu xiē ruǎn tǐ dòng wù yóu yú shēn tǐ niǔ zhuǎn 'ér chū xiàn gè zhǒng qí tè de xíng zhuàng。 tā men cháng cháng yòu yī gè wàiqiào, méi yòu tǐ jié, dà duō kě fēn wéi tóu、 zú、 nèi zàng náng děng 3 bù fēn。 wài céng pí fū cóng bèi bù zhé zhòu chéng yī céng pí mó, jiào zuò wài tào。 wài tào bǎ shēn tǐ bāo wéi qǐ lái, bìng fēn mì chū shí huī zhì。
jiáqiào dòng wù shǔ yú jié zhī dòng wù mén, jié zhī dòng wù yóu 1 liè tǐ jié gòu chéng, yì lǜ fēn jié, kě fēn wéi tóu、 xiōng、 fù 3 bù, huò tóu bù yǔ xiōng bù yù hé wéi tóu xiōng bù, huò xiōng bù yǔ fù bù yù hé wéi qūgàn bù, měi yī tǐ jié shàng yòu yī duì fēn jié de fù zhī。 fù zhī yòu shuāng zhī xíng hé dān zhī xíng liǎng lèi。 xún huán xì tǒng wéi kāi guǎn shì。 shuǐ shēng zhǒng lèi de hū xī qì guān wéi sāi huò shū sāi, lù shēng de wéi qì guǎn huò shū fèi huò liǎng zhě jiān yòu。 yuán shǐ de jié zhī dòng wù kào tǐ biǎo jiāo huàn qì tǐ。 shén jīng xì tǒng wéi jí zhōng xíng liàn zhuàng shén jīng xì tǒng。 yòu chù jué、 wèi jué、 xiù jué、 tīng jué、 píng héng hé shì jué děng gǎn jué qì guān。 yǎn yòu dān yǎn hé fù yǎn liǎng zhǒng。 fù yǎn yóu gè yǎn zǔ chéng, néng gǎn zhī wài jiè wù tǐ de yùn dòng hé xíng zhuàng, néng shì yìng guāng xiàn qiáng ruò hé biàn bié yán sè。
lìng wài jiáqiào dòng wù xíng tài biàn yì hěn dà, zuì xiǎo de rú měng shuǐ zǎo lèi, tǐ cháng bù dào 1 háo mǐ。 zuì dà de jù 'áo xiè zài liǎng 'áo shēn zhǎn shí kuān dù kě dá 4 mǐ。 tǐ chéng cháng tǒng xíng, tǐ jié fēn míng, quán tǐ fēn tóu、 xiōng、 fù 3 bù。 tóu bù yóu 6 gè tǐ jié yù hé 'ér chéng。 jiáqiào lèi gè tǐ jié wài gǔ gé yóu liǎng bù fēn gòu chéng: bèi miàn yī piàn wéi bèi jiá, fù miàn yī piàn wéi fù jiá。 bèi jiá liǎng cè cháng xiàng wài( xià) yán shēn, wéi cè jiá, fù zhī yī bān zhe shēng zài fù jiá de liǎng cè。 kě yǐ kàn chū jié zhī dòng wù bǐ ruǎn tǐ dòng wù gāo děng。 |
|
- n.: Molluscs, mollusk, mollusca
- adj.: univalve
|
|
ruǎn tǐ dòng wù mén |
|
shēng wù | dòng wù | fù zú gāng | cān yǐn | shí wù | hǎi yáng | tóu zú gāng | hǎi yáng dòng wù | yīng wǔ luó mù | hǎi yáng shēng wù | wén huà | fù zú lèi | gù shì | shàng yī cí diǎn | bīn wēi dòng wù | huán jìng | bèi lèi dòng wù | jié zhī dòng wù | jiáqiào dòng wù | duō táng | fēn mì wù | dòng wù xué | xíng tài xué | dìng yì | jīng tǐ | zì rán | bǎi kē dà quán | gǔ shēng wù | huà shí | wù zhǒng | yuǎn gǔ dòng wù | wū zéi | shēng wù xué | zì rán kē xué | gèng duō jiēguǒ ... |
|
|
ruǎn tǐ dòng wù mén | nǐ ruǎn tǐ dòng wù | ruǎn tǐ dòng wù de | ruǎn tǐ dòng wù lèi | ruǎn tǐ dòng wù xué | ruǎn tǐ dòng wù bìng | sì ruǎn tǐ dòng wù de | fù zú ruǎn tǐ dòng wù | dān ké ruǎn tǐ dòng wù | ruǎn tǐ dòng wù de wān | yuǎn gǔ ruǎn tǐ dòng wù | nǐ ruǎn tǐ dòng wù de | nǐ ruǎn tǐ dòng wù mén | hǎi yáng ruǎn tǐ dòng wù | bàn sāi lèi ruǎn tǐ dòng wù | ěr luó shǔ ruǎn tǐ dòng wù | fù zú gāng ruǎn tǐ dòng wù | jué zú gāng ruǎn tǐ dòng wù | bā wàn lèi ruǎn tǐ dòng wù | fù zú gāng de ruǎn tǐ dòng wù | sì fù zú gāng ruǎn tǐ dòng wù de | ruǎn tǐ dòng wù kǒu qiāng nèi de chǐ shé | mǒu xiē ruǎn tǐ dòng wù jí xī chóng | nán hǎi de shuāng ké lèi ruǎn tǐ dòng wù | yǔ fù zú gāng ruǎn tǐ dòng wù yòu guān de | |
|
|
bèi lèi dòng wù | |
|