lán yè chūn wēi ruí， guì huá qiū jiǎo jié。
　　 xīn xīn cǐ shēng yì， zì 'ěr wéi jiā jié。
　　 shuí zhī lín qī zhě， wén fēng zuò xiāng yuè。
　　 cǎo mù yòu běn xīn， hé qiú měi rén zhé？

　　Tender orchid-leaves in spring
　　And cinnamon- blossoms bright in autumn
　　Are as self- contained as life is,
　　Which conforms them to the seasons.
　　Yet why will you think that a forest-hermit,
　　Allured by sweet winds and contented with beauty,
　　Would no more ask to-be transplanted
　　THan Would any other natural flower?

【zhùshì】 wēi ruí： cǎo mù yè zǐ pī fú de yàng zǐ。
shēng yì： shēng qì bó bó。
zì 'ěr： gè zì rú cǐ。
wén fēng： zhǐ yǎng mù lán guì fāng jié de fēng shàng。
zuò： yīn。

【shǎng xī】 zhāng jiǔ líng shì kāi yuán shí dài de xiánxiàng， sù yǐ gāng zhèng bùē， zhí yán gǎn jiàn wén míng yú shì， què yīn zāo lǐ lín fǔ、 niú xiān kè de dǎ jī， bèi pái jǐ 'ér chū cháo。 zhè shǒu shī shì tā bèi biǎn zhì jīng zhōu shí suǒ zuò。 shī rén yǐ lán guì zì yù， biǎo dá liǎo jiān shǒu jié cāo， xiū shēn zì lì de zhì xiàng。
qián liǎng jù， yǐ zhěng qí de duì 'ǒu， xiān míng de sè diào， shēng dòng dì miáo xiě liǎo chūn lán qiū guì de wàng shèng huó lì yǔ gāo yǎ zī tài。 xiě yè jiān huā， xiě huā jiān yè， hù wén jiàn yì， jǐng zhōng yù qíng。 “ xīn xīn cǐ shēng yì， zì 'ěr wéi jiā jié。 ”， yì zài zàn sòng lán、 guì xīn xīn xiàng róng， shēng qì 'àng rán de shēng mìng huó lì hé chāo fán tuō sú de gāo jié pǐn zhì。 cóng quán shī de yì yùn shàng kàn，“ zì 'ěr wéi jiā jié。” de yì sī shì“ gè zì dū bǎo chí liǎo měi hǎo de jié cāo”。
wǔ liù jù shuō chūn lán de wēi ruí yǔ qiū guì de jiǎo jié huò xǔ huì shǐ nà xiē yǐn wéi tóng diào de yǐn yì zhī shì“ wén fēng” ér“ xiāng yuè” bā？ rán 'ér lán guì de“ jiā jié” shì yuán zì“ běn xīn” de， zhì yú yǐn shì shì fǒu yīn wén qí xiāng 'ér xīn shēng mù yuè， nà yòu yòu shuí néng zhī dào ní？ shuí yòu qù guǎn tā ní？ yīn 'ér lán guì de dú shǒu fāng jié、 bù qiú rén zhī hé bùwèi wài jiè suǒ dòng de chóng gāo pǐn gé， jiù yù jiā yuè rán zhǐ shàng liǎo。
zuì hòu liǎng jù jìn yī bù miáo shù lán guì de qīng jìng zhī xīn hé dàn bó zhī zhì。 tā men suī rán pǐn zhì gāo jié， zhuó rán bù qún， dàn jué fēi zhǐ wéi zì wǒ biāo bǎng， gèng bù shì wéi qiú bó qǔ rén xīn， ér shì chū yú zì xiū zì lì de běn xìng， yīn 'ér yě zì rán bù huì wéi néng fǒu bèi“ měi rén” cǎi zhāi 'ér láo xīn liǎo。 kě yǐ kàn chū， zuò zhě bù jǐn jù yòu tián dàn dá guān de xiōng huái、 qīng gāo jīn chí de qì jié hé bù mù róng lì de xīn zhì， ér qiě yě yīn kǔ yú jiān nìng dāng dào， zài xīn líng shēn chù níng jié zhe wèi chán jù huò de shēn chén yōu huàn。 jù liú chù huì《 míng huáng zá lù》 zài， shī rén wéi miǎn zāo lǐ lín fǔ zhòngshāng， céng xiě guò“ wú xīn yǔ wù zhēng， yīng sǔn mò xiāng cāi” de shī jù， yǐ shì qí tuì yǐn zhī xīn。 ér cǐ shī de mò jù， kàn sì cóng róng chāo tuō， shí zé bǎo hán zhe wú xiàn de yōu fèn。《 gǎn yù》 dì qī shǒu shuō“ kě yǐ jiàn jiā kè， nài hé zǔ zhòng shēn”， kě jiàn zuò zhě hái shì zuì xīn yú yòng shì de， zhǐ bù guò zǔ lì tài duō， yòu zhì nán shēn bà liǎo。
cǐ shī qǐ jù yǐ lán guì bǐxìng， jié jù yòng“ cǎo mù” zhào yìng， zhōng jiān yòu chéng yǐ“ shuí zhī”， zhuǎn yǐ“ hé qiú”， shǐ dé quán shī bō lán yòu zhì 'ér yòu wén qì chàng dá， yōu yǎ qīng dàn bìng jì yì shēn yuǎn， cóng 'ér chuàng zào chū liǎo wǎn yuē dūn hòu de shěn měi yì xiàng。

［ jiàn shǎng ］
jiǔ líng zāo chán biǎn zhé hòu suǒ zuò de《 gǎn yù》 shī shí 'èr shǒu， pǔ sù qiújìng， jì kǎi yáo shēn。 cǐ wéi dì yī shǒu， shī yǐ bǐxìng shǒu fǎ， shū fā liǎo shī rén gū fāng zì shǎng， bù qiú rén zhī de qíng gǎn。

　　 shī yī kāi shǐ， yòng zhěng qí de 'ǒu jù， tū chū liǎo liǎng zhǒng gāo yǎ de zhí wù ── chūn lán yǔ qiū guì。 qū yuán《 jiǔ gē · lǐ hún》 zhōng， yòu“ chūn lán yǔ qiū jú， cháng wú jué xī zhōng gǔ” jù。 zhāng jiǔ líng shì guǎng dōng qū jiāng rén， qí dì duō guì， jí jǐng shēng qíng， jiù dì qǔ cái， bǎ qiū jú huàn chéng liǎo qiū guì， shī gǔ 'ér bù ní gǔ。 lán guì duì jǔ， lán jǔ qí yè， guì jǔ qí huā， zhè shì yóu yú duì 'ǒu jù de guān xì， hù wén yǐ jiàn yì， qí shí shì gè gè jiān bāo huā yè， gài zhǐ quán zhū。 lán yòng wēi ruí lái xíng róng， jù yòu mào shèng 'ér jiān fēn pī de yì sī，“ wēi ruí” liǎng zì diǎn chū lán cǎo yíng chūn bó fā， jù yòu wú xiàn de shēng jī。 guì yòng jiǎo jié lái xíng róng， guì yè shēn lǜ， guì huā nèn huáng， xiāng yìng zhī xià， zì rán yòu jiǎo míng jié jìng de gǎn jué。“ jiǎo jié” liǎng zì， jīng liàn jiǎn yào dì diǎn chū liǎo qiū guì qīng yǎ de tè zhēng。

　　 lán guì liǎng jù fēn xiě zhī hòu， yòng“ xīn xīn cǐ shēng yì” yī jù yī tǒng， bù lùn wēi ruí yě hǎo， jiǎo jié yě hǎo， dū biǎo xiàn chū xīn xīn xiàng róng de shēng mìng huó lì。 dì sì jù“ zì 'ěr wéi jiā jié” yòu yóu tǒng 'ér fēn。“ jiā jié” huí yìng qǐ bǐ liǎng jù zhōng de chūn、 qiū， shuō míng lán guì dū gè zì zài shìdàng de jì jié 'ér xiǎn shì tā men huò wēi ruí huò jiǎo jié de shēng mìng tè diǎn。（“ zì” dāng“ gè zì” jiě，“ ěr” dāng“ rú cǐ” jiě， jí dài biǎo“ wēi ruí” hé“ jiǎo jié”。） zhè lǐ yī gè“ zì” zì， bù dàn zhǐ lán guì gè zì shì yìng jiā jié de tè xìng， ér qiě hái biǎo míng liǎo lán guì gè zì róng 'ér bù mèi， bù qiú rén zhī de pǐn zhì， tì xià wén de“ cǎo mù yòu běn xīn， hé qiú měi rén zhé” zuò liǎo fú bǐ。

　　 qǐ shǒu sì jù， dān xiě lán guì 'ér bù xiě rén， dàn dì wǔ jù què yòng“ shuí zhī” tū rán yī zhuǎn， yǐn chū liǎo jū zhù yú shān lín zhī zhōng de měi rén， jí nà xiē yǐn lán guì fēng zhì wéi tóng diào de yǐn yì zhī shì。“ shuí zhī” liǎng zì duì lán guì lái shuō， dà yòu chū hū yì liào zhī wài de gǎn jué。 měi rén yóu yú wén dào liǎo lán guì de fēn xiāng， yīn 'ér fā shēng liǎo 'ài mù zhī qíng。“ zuò”， yóu shēn yě， shū yě。 biǎo shì 'ài mù zhī shēn。 shī cóng wú rén dào yòu rén， shì yī gè tū zhuǎn， shī qíng yě yīn zhī 'ér qǐ bō lán。“ wén fēng” èr zì běn yú《 mèng zǐ · jìn xīn piān》， qí zhōng shuō：“ shèng rén bǎi shì zhī shī yě， bó yí liǔ xià huì shì yě， gù wén bó yí zhī fēng zhě， wán fū lián， nuò fū yòu lì zhì， wén liǔ xià huì zhī fēng zhě， bó fū dūn， bǐ fū kuān。 fèn hū bǎi shì zhī shàng， bǎi shì zhī xià wén zhě mò bù xīng qǐ yě。” zhāng jiǔ líng jiù bǎ zhè zhāng zhōng de“ wén fēng” háo bù fèi lì dì lā lái yòng liǎo， yòng dé zhè yàng qiàrúqífèn， yòng dé zhè yàng zì rán， yòng dé zhè yàng shǐ dú zhě háo bù jué dé tā zài yòng diǎn gù， zhè yě shì zhí dé yī tí de。

　　 zuì hòu 'èr jù：“ cǎo mù yòu běn xīn， hé qiú měi rén zhé？”“ hé qiú” yòu zuò yī zhuǎn zhé。 lín qī zhě jì rán wén fēng xiāng yuè， nà mò， lán guì ruò yòu zhī jué， yīnggāi hěn lè yì jiē shòu měi rén zhé huā xīn shǎng liǎo。 rán 'ér shī què bù shùn cǐ lǐ 'ér xià， hū kāi xīn yì。 lán féng chūn 'ér wēi ruí， guì yù qiū 'ér jiǎo jié， zhè shì tā men de běn xìng， ér bìng fēiwèi liǎo bó dé měi rén de zhé qǔ xīn shǎng。 hěn qīng chǔ， shī rén yǐ cǐ lái bǐ yù xián rén jūn zǐ de jié shēn zì hǎo， jìn dé xiū yè， yě zhǐ shì jìn tā zuò wéi yī gè rén de běn fèn， ér bìng fēi jiè cǐ lái bó dé wài jiè de chēng yù tí bá， yǐ qiú fù guì lì dá。 quán shī de zhù zhǐ， dào cǐ fāng cái diǎn míng； ér wén zhāng mài luò yě yī guàn dào dǐ。 shàng wén de“ xīn xīn cǐ shēng yì， zì 'ěr wéi jiā jié”， yǔ zhè lǐ de“ cǎo mù yòu běn xīn” hù wéi zhào yìng； shàng wén de“ shuí zhī lín qī zhě， wén fēng zuò xiāng yuè”， yòu yǔ“ měi rén zhé” tóng yì xiāng jiàn。 zhè zuì hòu shí gè zì， zǒng jié shàng wén， dī shuǐ bù lòu。

　　 gǔ tǐ shī 'ér zhǐ xiě bā jù， suàn shì duǎn xiǎo de liǎo， ér zhāng jiǔ líng zài liáo liáo duǎn zhāng zhōng， shī zǐ bó tù， yě yòng quán lì。 shī qián 'èr jù shì qǐ， sān sì jù shì chéng， wǔ liù jù shì zhuǎn， qī bā jù shì hé， jié gòu yán jǐn。 ér qiě zuò dào liǎo yì jìn cí jìn， wú yī zì luò kōng。 biǎo xiàn xíng shì shàng， yùn yòng liǎo bǐxìng shǒu fǎ， cí yì hé píng wēn yǎ， bù jī bù 'áng， shǐ dú zhě háo bù jué dé zài yǒng wù de bèi hòu， jiǎng zhe gāo yǎ de shēng huó zhé lǐ。

　　（ shěn xī qián）

　　gū hóng hǎi shàng lái， chí huáng bù gǎn gù。
　　 cè jiàn shuāng cuì niǎo， cháo zài sān zhū shù。
　　 jiáo jiáo zhēn mù diān， dé wú jīn wán jù？
　　 měi fú huàn rén zhǐ， gāo míng bī shén 'è。
　　 jīn wǒ yóu míng míng， yì zhě hé suǒ mù！

　　A lonely swan from the sea flies,
　　To alight on puddles it does not deign.
　　Nesting in the poplar of pearls
　　It spies and questions green birds twain:
　　"Don't you fear the threat of slings,
　　Perched on top of branches so high?
　　Nice clothes invite pointing fingers,
　　High climbers god's good will defy.
　　Bird-hunters will crave me in vain,
　　For I roam the limitless sky."

【shǎng xī】 zhè shì yī shǒu yù yán shī， dà yuē shì táng xuán zōng kāi yuán 'èr shí sì nián（ 736）， lǐ lín fǔ、 niú xiān kè zhí zhèng hòu， shī rén bèi biǎn wéi jīng zhōu cì shǐ shí suǒ xiě。 shī zhōng yǐ gū hóng zì yù， yǐ shuāng cuì niǎo yù qí zhèng dí lǐ lín fǔ、 niú xiān kè， shuō míng yī zhǒng zhé lǐ， tóng shí yě yǐn yù zì jǐ de shēn shì zhī gǎn。 èr nián hòu shī rén jiù qù shì liǎo， zhè shǒu shī gāi shì tā wǎn nián xīn jìng de tù lù。

　　 shī yī kāi shǐ jiù jiāng gū hóng yǔ dà hǎi duì bǐ。 cāng hǎi shì zhè yàng de dà， hóng yàn shì zhè yàng de xiǎo， zhè yǐ jīng chèn tuō chū rén zài yǔ zhòu zhī jiān shì hé děng de miǎo xiǎo liǎo。 hé kuàng zhè shì yī zhǐ lí qún suǒ chù de gū yàn， hǎi yù jiàn qí dà， yàn yù jiàn qí xiǎo， xiāng xíng zhī xià， gèng tū chū liǎo tā de gū dān liáo luò。 kě jiàn“ gū hóng hǎi shàng lái” zhè wǔ gè zì， bìng fēi píng dàn xiě lái， qí zhōng shèn tòu liǎo shī rén de qíng gǎn。 dì 'èr jù“ chí huáng bù gǎn gù”， tū rán yī zhé， wéi xià wén kāi chū jú miàn。 zhè zhǐ gū hóng jīng lì guò dà hǎi de jīng tāo hài làng， hé zhì jiàn dào qū qū chéng qiáng wài de hù chéng hé shuǐ， yě bù gǎn huí gù yī xià ní？ zhè lǐ shì xiàng zhēng shī rén zài rén hǎi zhōng yóu yú jīng lì fēng làng tài duō， ér gé wài yòu suǒ jǐng tì， tóng shí yě fǎn chèn chū xià wén de shuāng cuì niǎo， huǎng rú yàn cháo mù shàng zì yǐ wéi 'ān lè， ér bù zhī liè huǒ jiù jiāng fén shāo dào tā men。

　　 ér qiě， zhè yī zhǐ gū hóng lián shuāng cuì niǎo yě bù gǎn zhèng miàn qù kàn yī yǎn ní！“ cè jiàn” liǎng zì xiǎn chū lǐ lín fǔ、 niú xiān kè de qì yàn xūn tiān， bù kě yī shì。 tā men qiè jù gāo wèi， jiù xiàng yī duì shēn pī cuì sè yǔ máo de cuì niǎo， gāo gāo yíng cháo zài shén huà zhōng suǒ shuō de zhēn guì de sān zhū shù shàng。 kě shì， bù yào tài dé yì liǎo！ nǐ men shǎn guāng de yǔ máo zhè yàng xiǎn yǎn， nán dào jiù bù pà liè rén men yòng jīn dàn wán lái liè qǔ má？“ jiáo jiáo zhēn mù diān， dé wú jīn wán jù” zhè liǎng jù， shī rén jiǎ tuō gū hóng de zuǐ， yǐ wēn hòu de kǒu qì， duì tā de zhèng dí tí chū liǎo chéng kěn de quàn gào。 bù fèn nù， yě bù xìng zāi lè huò， zhè shì zhèng tǒng rú jiā de xiū yǎng， yě jiù shì suǒ wèi wēn róu dūn hòu de shī jiào。 rán hòu hěn zì rán dì yǐ“ měi fú huàn rén zhǐ， gāo míng bī shén 'è” zhè liǎng jù， diǎn chū liǎo quán shī de zhù tí sī xiǎng， zhōng gào tā de zhèng dí： cái huá hé fēng máng de wài lù， jiù pà bié rén jiāng yǐ nǐ wéi liè qǔ de duì xiàng； qiè jù gāo míng de dì wèi， jiù pà bié rén bù néng róng rěn 'ér duì nǐ yàn 'è。 zhè lǐ“ gāo míng” liǎng zì shì 'àn yòng《 zuǒzhuàn》 zhōng“ gāo míng zhī jiā， guǐ kàn qí shì” de diǎn gù， dàn yòng dé hěn hún chéng， shǐ dú zhě bù jué qí yòng diǎn， jí biàn bù zhī yuán diǎn， yě wú fáng yú duì shī jù de xīn shǎng。

　　 zhōng gào shuāng cuì niǎo de huà， yī gòng sì jù， qián liǎng jù dài tā men dān yōu， hòu liǎng jù zhèng miàn tí chū tā nà gè shí dài de chǔshì zhēn dì。 rán zé， gū hóng zì jǐ jiāng cǎi qǔ zěn yàng de tài dù ní？ tā jì bù chóngfǎn hǎi miàn， yě bù liú lián chí huáng， tā jiāng mòrù yú cāng máng wú jì de tài kōng zhī zhōng， liè rén men suī rán kě xiǎng liè qǔ tā， kě shì yòu jiāng cóng hé chù qù liè qǔ tā ní？“ jīn wǒ yóu míng míng， yì zhě hé suǒ mù”， chún yǐ hóng yàn kǒu wěn dào chū， qíng qù 'àng rán。 quán shī jiù zài cāng máng yōu miǎo de qíng diào zhōng jié shù。

zhè shǒu shī kāi shǐ sì jù xù shì， jiǎn jié gān jìng， dì wǔ jù“ jiáo jiáo zhēn mù diān” jù zhōng de“ jiáo jiáo” liǎng zì， shàng chéng“ cuì niǎo”， xià qǐ“ měi fú”；“ zhēn mù diān” sān zì， shàng chéng“ sān zhū shù”， xià qǐ“ gāo míng”。 kě jiàn shī rén xíng wén de zhěn mì。 hòu liù jù dōushì gū hóng de dú bái， qí zhōng sì jù duì cuì niǎo shuō， èr jù zhuān shuō hóng yàn zì jǐ。“ jīn wǒ yóu míng míng” jù， yòng“ míng míng” liǎng zì lái duì chèn shàng wén de“ jiáo jiáo” liǎng zì， dié zì de duì bǐ hū yìng， yòu yī cì xiǎn chū liǎo shī rén de xì zhēn mì lǚ。 zhè shǒu shī jìn liàn zhì pǔ， jì tuō yáo shēn。 tā jiè wù yù rén， ér chù chù yì cún shuāng guān， fēn bù chū wù hé rén lái， ér qiě yǔ hán shuō lǐ hé quàn jiè， pō dé shī rén dūn hòu zhī zhǐ。（ shěn xī qián）

　　yōu rén guī dú wò， zhì lǜ xǐ gū qīng。
　　 chí cǐ xiè gāo niǎo， yīn zhī chuán yuǎn qíng。
　　 rì xī huái kōng yì， rén shuí gǎn zhì jīng。
　　 fēi chén lǐ zì gé， hé suǒ wèi wú chéng。

　　The hermit in his lone abode
　　Nurses his thoughts cleansed of care,
　　Them he projects to the wild goose
　　For it to his distant Sovereign to bear.
　　Who will be moved by the sincerity
　　Of my vain day-and-night prayer?
　　What comfort is for my loyalty
　　When fliers and sinkers can compare?

　　jiāng nán yòu dān jú， jīng dōng yóu lùlín。
　　 qǐ yī dì qì nuǎn， zì yòu suì hán xīn。
　　 kě yǐ jiàn jiā kè， nài hé zǔ zhòng shēn！
　　 yùn mìng wéi suǒ yù， xún huán bù kě xún。
　　 tú yán shù táo lǐ， cǐ mù qǐ wú yīn？

　　Here, south of the Yangzi, grows a red orangetree.
　　All winter long its leaves are green,
　　Not because of a warmer soil,
　　But because its' nature is used to the cold.
　　Though it might serve your honourable guests,
　　You leave it here, far below mountain and river.
　　Circumstance governs destiny.
　　Cause and effect are an infinite cycle.
　　You plant your peach-trees and your plums,
　　You forget the shade from this other tree.

【shǎng xī】 dú zhe zhāng jiǔ líng zhè shǒu gē sòng dān jú de shī， hěn róng yì xiǎng dào qū yuán de《 jú sòng》。 qū yuán shēng yú nán guó， jú shù yě shēng yú nán guó， tā de nà piān《 jú sòng》 yī kāi tóu jiù shuō：“ hòu huáng jiā shù， jú lái fú xī。 shòu mìng bù qiān， shēng nán guó xī。” qí tuō wù yù zhì zhī yì， zhuó rán kě jiàn。 zhāng jiǔ líng yě shì nán fāng rén， ér tā de zhé jū dì jīng zhōu de zhì suǒ jiāng líng（ jí chǔ guó de yǐng dū）， běn lái shì zhù míng de chǎn jú qū。 tā de zhè shǒu shī yī kāi tóu jiù shuō：“ jiāng nán yòu dān jú， jīng dōng yóu lùlín”， qí tuō wù yù zhì zhī yì， yóu qí míng xiǎn。 qū yuán de míng jù gào sù wǒ men：“ niǎo niǎo xī qiū fēng， dòng tíng bō xī mù yè xià。” kě jiàn jí shǐ zài nán guó， yī dào shēn qiū， yī bān shù mù yě nán miǎn yáo luò， yòu nǎ néng jīng dé zhù yán dōng de cuī cán？ ér dān jú ní， què“ jīng dōng yóu lùlín”。 yī gè“ yóu” zì， chōng mǎn liǎo zàn sòng zhī yì。

　　 dān jú jīng dōng yóu lǜ， jiū jìng shì yóu yú dú dé dì lì ní？ hái shì chū hū běn xìng？ rú guǒ shì dì lì shǐ rán， yě jiù bù zhí dé zàn sòng。 suǒ yǐ shī rén fā wèn dào： nán dào shì yóu yú“ dì qì nuǎn” de yuán gù má？ xiān yǐ fǎn jié yǔ yī“ zòng”， yòu yǐ kěn dìng yǔ“ zì yòu suì hán xīn” yī“ shōu”， diē dàng shēng zī， fù yòu bō lán。“ suì hán xīn”， yī bān shì jiǎng sōng bǎi de。《 lùn yǔ · zǐ hǎn》：“ suì hán rán hòu zhī sōng bǎi zhī hòu diāo yě。” liú zhēn《 zèng cóng dì》：“ qǐ bù lí níng hán， sōng bǎi yòu běn xìng。” zhāng jiǔ líng tè dì yào zàn měi dān jú hé sōng bǎi yī yàng jù yòu nài hán de jié cāo， shì hán yòu shēn yì de。

　　 hàn dài《 gǔ shī》 yòu yī piān《 jú yóu chuí huá shí》， shī zhōng shuō jú yóu“ wěi shēn yù pán zhōng， lì nián jì jiàn shí”， biǎo dá liǎo zuò zhě bùwèi shì yòng de fèn mèn。 zhāng jiǔ líng suǒ shuō de“ kě yǐ jiàn jiā kè”， yě jiù shì“ jì jiàn shí” de yì sī。“ jīng dōng yóu lùlín”， bù yǐ suì hán 'ér biàn jié， yǐ zhí dé zàn sòng； jié chū lěi lěi shuò guǒ， zhǐ qiú gòng xiàn yú rén， gèng xiǎn chū pǐn dé de gāo shàng。 àn shuō， zhè yàng de jiā shù jiā guǒ shì yīnggāi jiàn zhī yú jiā bīn de， rán 'ér què wéi zhòng shān shēn shuǐ suǒ zǔ gé， wéi zhī nài hé！ dú“ nài hé zǔ zhòng shēn” yī jù， rú wén kǎi tàn zhī shēng。

　　 dān jú de mìng yùn、 zāo yù， zài xīn zhōng jiǔ jiǔ yíng huí， shī rén sī xù nán píng， zhōng yú xiǎng dào liǎo mìng yùn wèn tí：“ yùn mìng wéi suǒ yù， xún huán bù kě xún。” kàn lái yùn mìng de hǎo huài， shì yóu yú zāo yù de bù tóng， ér qí zhōng de dào lǐ， rú zhōu 'ér fù shǐ de zì rán zhī lǐ yī yàng， shì wú fǎ zhuī jiū de。 zhè liǎng jù shī gǎn qíng hěn fù zá， kàn sì wú kě nài hé de zì qiǎn zhī cí， yòu sì yòu nán yán de yǐn zhōng， wěi wǎn shēn chén。 zuì hòu shī rén yǐ fǎn jié yǔ qì shōu shù quán shī：“ tú yán shù táo lǐ， cǐ mù qǐ wú yīn？”── rén jiā zhǐ máng yú zāi péi nà xiē táo shù hé lǐ shù， yìng shì bù yào jú shù， nán dào jú shù bù néng zhē yīn， méi yòu yòng chù má？ zài qián miàn， yǐ xiě liǎo tā yòu“ jīng dōng yóu lùlín” de měi yìn， yòu yòu“ kě yǐ jiàn jiā kè” de jiā shí， ér“ suǒ yù” rú cǐ， zhè dào dǐ wèishénme？《 hán fēi zǐ · wài chǔ shuō zuǒ xià》 lǐ jiǎng liǎo yī gè yù yán gù shì：

　　 yáng hǔ duì zhào jiǎn zhù shuō， tā céng qīn shǒu péi zhí yī pī rén cái， dàn tā yù dào wēinàn shí， tā mendōu bù bāng zhù tā。

　　 yīn 'ér gǎn tàn dào：“ hǔ bù shàn shù rén。” zhào jiǎn zhù dào：“ shù jú yóu zhě， shí zhī zé gān， xiù zhī zé xiāng； shù zhǐ jí zhě， chéng 'ér cì rén。 gù jūn zǐ shèn suǒ shù。”

　　 zhǐ shù táo lǐ 'ér piān piān pái chú jú yóu， zhè yàng de“ jūn zǐ”， zǒng bù néng shuō“ shèn suǒ shù” bā！

　　 dù fǔ zài《 bā 'āi · gù yòu pú shè xiàngguó zhāng gōng jiǔ líng》 yī shī zhōng chēng zàn zhāng jiǔ líng“ shī bà dì yòu yú， piān zhōng yǔ qīng shěng。” hòu yī jù， shì shuō tā de shī yǔ yán qīng xīn 'ér jiǎn liàn； qián yī jù， shì shuō tā de shī yì yú xiàng wài， gěi dú zhě liú yòu chí chěng xiǎng xiàng hé lián xiǎng de yú dì。 dú zhè shǒu shī wǒ men bù jiù hěn zì rán dì lián xiǎng dào dāng shí cháo zhèng de hūn 'àn hèshī rén kǎn kě de shēn shì má！ zhè shǒu shī píng dàn 'ér hún chéng， duǎn duǎn de piān zhāng zhōng， shí shí yòng fā wèn de jù zǐ， jù yòu zhèng fǎn qǐ fú zhī shì， ér shī de yǔ qì què shì wēn yǎ chún hòu， fèn nù yě bà， āi shāng yě bà， zǒng bù zhe hén jì， bù lù guī jiǎo， dá dào liǎo lú huǒ chún qīng de dì bù。

　　（ huò sōng lín）

　　hǎi shàng shēng míng yuè， tiān yá gòng cǐ shí。
　　 qíng rén yuàn yáo yè， jìng xī qǐ xiāng sī。
　　 miè zhú lián guāng mǎn， pī yī jué lù zī。
　　 bù kān yíng shǒu zèng， hái qǐn mèng jiā qī。

　　The moon, grown full now over the sea,
　　Brightening the whole of heaven,
　　Brings to separated hearts
　　The long thoughtfulness of night....
　　It is no darker though I blow out my candle.
　　It is no warmer though I put on my coat.
　　So I leave my message with the moon
　　And turn to my bed, hoping for dreams.

【báihuàwén】 yī lún jiǎo jié de míng yuè， cóng hǎi shàng xú xú shēng qǐ；
hé wǒ yī tóng yǎng wàng de， yòu yuǎn zài tiān yá de yī。
yòu qíng rén tiān gè yī fāng， tóng yuàn cháng yè zhī nán 'āi；
gū shēn chè yè bù chéng mián， niǎn zhuǎn fǎn cè qǐ xiāng sī。
miè zhú xīn shǎng míng yuè hē， qīng guāng dàn dàn xiè mǎn dì；
qǐ shēn pī yī qù xiánsǎn， hū jué lù zhū qīn rén jī。
yuè guāng suī měi nán cǎi xié， sòng tā gěi yuǎn fāng qīn rén；
bù rú hái jiā shuì jué， huò kě mèng jiàn xiāng huì jiā qī。

【zhùshì】 1. huái yuǎn： huái niàn yuǎn fāng de qīn rén。 cǐ jù xiě chù shēn yì dì de qīn rén zài tóng yàng de shí jiān lǐ huái zhe tóng yàng de qíng huái gòng kàn míng yuè。
2. qíng rén： qīn rén。 yuàn yáo yè： yīn lí bié 'ér yōu yuàn shī mián， yǐ zhì bào yuàn yè cháng。 jìng xī： yī zhěng yè。
3. lián guāng mǎn： ài xī mǎn wū de yuè guāng。
4. mò liǎng jù shuō： yuè guāng suī kě 'ài， què bù néng zhuā yī bǎ sòng gěi yuǎn fāng de qīn rén， zhǐ hǎo huí wū shuì jué， xī wàng dé gè hǎo mèng。 lù jī《 nǐ míng yuè hé jiǎo jiǎo》： " zhào zhī yòu yú huī， lǎn zhī bù yíng shǒu。 "

【shǎng xī】 cǐ shī nǎi wàng yuè huái sī de míng piān， xiě jǐng shū qíng bìng jǔ， qíng jǐng jiāo róng。 shī rén wàng jiàn míng yuè， lì kè xiǎng dào yuǎn zài tiān biān de qīn rén， cǐ shí cǐ kè zhèng yǔ wǒ tóng wàng。 yòuhuái yuǎn zhī qíng de rén， nán miǎn zhōng yè xiāng sī， chè yè bù mián。 shēn jū shì nèi， miè zhú wàng yuè， qīng guāng mǎn wū， gèng jué kě 'ài； pī yī chū hù， lù shuǐ zhān rùn， yuè huá rú liàn， yì jiā táo zuì。 rú cǐ jìng dì， hū rán xiǎng dào yuè guāng suī měi què bù néng cǎi xié yǐ zèng yuǎn fāng qīn rén， dǎo bù rú huí dào shì nèi， xún gè měi mèng， huò kě qī dé huān yú de yuē huì。 shī de yì jìng yōu jìng xiù lì， qíng gǎn zhēn zhì。 céng céng shēn rù bù wěn， yǔ yán míng kuài kēng qiāng， xì xì pǐn wèi， rú cháng gǎn lǎn， yú gān wú jìn。“ hǎi shàng shēng míng yuè， tiān yá gòng cǐ shí” wéi qiān gǔ jiā jù， yì jìng xióng hún huò dá。
zhè shì yuè yè huái rén zhī zuò， qíng shēn yì yǒng， xì nì rù wēi。 qǐ jù gāo huá hún róng， lì lái bèi rén chuán sòng。 wàng yuè niàn yuǎn， xiāng sī nán mián， mèng zhōng xiāng féng， dōushì rén shì jiān cháng yòu de qíng jǐng， shī rén wěi wěi dào lái， qīnqiè gǎn rén。《 zēng dìng píng zhù táng shī zhèng shēng》 yǐn guō yún： " qīng hún bù zhù， yòu bù tiāo bó， jiào dù shěn yán《 wàng yuè》 gèng yòu yú wèi "。 "《 táng shī kān xuǎn mài huì tōng píng lín》 yún： " tōng piān quán yǐ gǔ lì shèng， jí ' miè zhú '、 ' guāng mǎn ' sì zì， zhèng shì yuè zhī shén。 yòng yī ' lián ' zì， biàn hán xià jié yì， kě sī bù kě yán。 "

[ jiàn shǎng ]
zhè shì yī shǒu yuè yè huái niàn yuǎn rén de shī。 qǐ jù“ hǎi shàng shēng míng yuè” yì jìng xióng hún kuò dà， shì qiān gǔ jiā jù。 tā hé xiè líng yùn de“ chí táng shēng chūn cǎo”， bào zhào de“ míng yuè zhào jī xuě”， xiè tiǎo de“ dà jiāng liú rì yè” yǐ jí zuò zhě zì jǐ de“ gū hóng hǎi shàng lái” děng míng jù yī yàng， kàn qǐ lái píng dàn wú qí， méi yòu yī gè qí tè de zì yǎn， méi yòu yī fēn diǎn rǎn de sè cǎi， tuō kǒu 'ér chū， què zì rán jù yòu yī zhǒng gāo huá hún róng de qì xiàng。 zhè yī jù wán quán shì jǐng， diǎn míng tí zhōng de“ wàng yuè”。 dì 'èr jù“ tiān yá gòng cǐ shí”， jí yóu jǐng rù qíng， zhuǎn rù“ huái yuǎn”。 qián hū cǐ de yòu xiè zhuāng《 yuè fù》 zhōng de“ gé qiān lǐ xī gòng míng yuè”， hòu hū cǐ de yòu sū shì《 shuǐ diào gē tóu》 cí zhōng de“ dàn yuàn rén cháng jiǔ， qiān lǐ gòng chán juān”， dōushì xiě yuè de míng jù， qí zhǐ yì yě dà dǐ xiāng tóng， dàn yóu yú gè rén yǐ bù tóng de biǎo xiàn fāng fǎ， biǎo xiàn zài bù tóng de tǐ cái zhōng， xiè zhuāng shì fù， sū shì shì cí， zhāng jiǔ líng shì shī， xiàngtǐ cái yī， gè jí qí miào。 zhè liǎng jù bǎ shī tí de qíng jǐng， yī qǐ jiù quán bù shōu shè， què yòu háo bù fèi lì， réng shì zhāng jiǔ líng zuò gǔ shī shí hún chéng zì rán de fēng gé。

　　 cóng yuè chū dōng dǒu zhí dào yuè luò niǎo tí， shì yī duàn hěn cháng de shí jiān， shī zhōng shuō shì“ jìng xī”， yì jí tōng xiāo。 zhè tōng xiāo de yuè sè duì yī bān rén lái shuō， kě yǐ shuō shì mò bù xiāng guān de， ér yuǎn gé tiān yá de yī duì qíng rén， yīn wéi duì yuè xiāng sī 'ér jiǔ bù néng mèi， zhǐ jué dé cháng yè màn màn， gù 'ér luò chū yī gè“ yuàn” zì。 sān sì liǎng jù， jiù yǐ yuàn zì wéi zhōng xīn， yǐ“ qíng rén” yǔ“ xiāng sī” hū yìng， yǐ“ yáo yè” yǔ“ jìng xī” hū yìng， shàng chéng qǐ shǒu liǎng jù， yī qì hē chéng。 zhè liǎng jù cǎi yòng liú shuǐ duì， zì rán liú chàng， jù yòu gǔ shī qì yùn。

　　 jìng xī xiāng sī bù néng rù shuì， guài shuí ní？ shì wū lǐ zhú guāng tài yào yǎn má？ yú shì miè zhú， pī yī bù chū mén tíng， guāng xiàn hái shì nà me míng liàng。 zhè tiān yá gòng duì de yī lún míng yuè jìng shì zhè yàng liáo rén xīn xù， shǐ rén jiàn dào tā nà jiāo hǎo yuán mǎn de guāng huá， gèng nán yǐ rù shuì。 yè yǐ shēn liǎo， qì hòu gèng liáng yī xiē liǎo， lù shuǐ yě zhān shī liǎo shēn shàng de yī cháng。 zhè lǐ de“ zī” zì bù jǐn shì rùn shī， ér qiě hán zī shēng bù yǐ de yì sī。“ lù zī” èr zì xiě jìn liǎo“ yáo yè”、“ jìng xī” de jīng shén。“ miè zhú lián guāng mǎn， pī yī jué lù zī”， liǎng jù xì qiǎo dì xiě chū liǎo shēn yè duì yuè bù mián de shí qíng shí jǐng。

　　 xiāng sī bù mián zhī jì， yòu shénme kě yǐ xiāng zèng ní？ yī wú suǒ yòu， zhǐ yòu mǎn shǒu de yuè guāng。 zhè yuè guāng bǎo hán wǒ mǎn qiāng de xīn yì， kě shì yòu zěn me zèng sòng gěi nǐ ní？ hái shì shuì bà！ shuì liǎo yě xǔ néng zài mèng zhōng yǔ nǐ huān jù。“ bù kān” liǎng jù， gòu sī qí miào， yì jìng yōu qīng， méi yòu shēn zhì qíng gǎn hé qièshēn tǐ huì， kǒng pà shì xiě bù chū lái de。 zhè lǐ shī rén 'àn yòng jìn lù jī“ zhào zhī yòu yú huī， lǎn zhī bù yíng shǒu” liǎng jù shī yì， fān gǔ wéi xīn， yōu yōu tuō chū bù jìn qíng sī。 shī zhì cǐ jiá rán 'ér zhǐ， zhǐ jué yú yùn niǎo niǎo， lìng rén huí wèi bù yǐ。

　　（ shěn xī qián）

　　xiān xiān zhé yáng liǔ， chí cǐ jì qíng rén。
　　 yī jì hé zú guì， lián shì gù yuán chūn。
　　 chí jǐng nà néng jiǔ， fāng fěi bù jí xīn。
　　 gèng chóu zhēng shù kè， kè bìn lǎo biān chén。

　　chán sī yù shù zhī， xiàng xī huì fēng chuī。
　　 xìng rù lián xiāo tīng， yīngyuán yǐn lù zhī。
　　 sī shēn qiū yù jìn， shēng jìng yè xiāng yí。
　　 bù shì huáng jīn shì， qīng xiāng tú 'ěr wéi。

　　wàn chéng fēi huáng mǎ， qiān jīn hú bái qiú。
　　 zhèng féng yín xiàn jī， rú xiàng wáng jīng yóu。
　　 ruì sè pū chí dào， huā wén fú cǎi liú。
　　 hái wén jí fǔ sòng， bù gòng yǐng gē chóu。

　　hū duì lín tíng xuě， yáo huá chù chù kāi。
　　 jīn nián yíng qì shǐ， zuò yè bàn chūn huí。
　　 yù rùn chuāng qián zhú， huā fán yuàn lǐ méi。
　　 dōng jiāo zhāi jì suǒ， yìng jiàn wǔ shén lái。

　　jī tíng zhuī wǎng shì， huī yuàn shèng qián wén。
　　 fēi gé líng fāng shù， huá chí luò cǎi yún。
　　 jiè cǎo rén liú zhuó， xián huā niǎo fù qún。
　　 xiàng lái kě shǎng chù， wéi hèn bì lín qiáo。

　　yī chuān yǔ tiān jīn， jīn rì fàng chú rén。
　　 qǐ sì lóng shān shàng， hái tóng xiāng shuǐ bīn。
　　 shuāi chàn yōu gèng lǎo， shū jǐng wàng fēi chūn。
　　 xiē yǐn qǐ wú shì， liáo jiāng 'ǒu sú chén。

　　lí bié niàn tóng biě、 fēn róng yù gòng chí。
　　 dú pān nán guó shù， yáo jì běi fēng shí。
　　 lín xī yíng chūn zǎo， huā chóu qù rì chí。
　　 hái wén zhé méi chù， gèng yòu zōng huá shī。

　　shì shàng jiāng lóu wàng， chū féng shān yǔ qíng。
　　 lián kōng qīng zhāng hé， xiàng wǎn bái yún shēng。
　　 bǐ měi yào shū guān， xiāo tiáo jiàn yuǎn qíng。
　　 qíng lái bù kě jí， rì mù shuǐ liú qīng。

　　xiān jìn shēng hóng yào， wēi fāng bù guān chí。
　　 xìng yīn qīng pín dì， hái yù yàn yáng shí。
　　 míng jiàn tóng jūn zhuàn， xiāng wén zhèng guó shī。
　　 gū gēn ruò kě yòng， fēi zhí 'ài huá zī。

　　qīng qiē zǐ tíng chuí， wēi líng fáng lù zhī。
　　 sè wú xuán zhǐ biàn， shēng yòu huì fēng chuī。
　　 gāo jié rén xiāng zhòng， xū xīn shì suǒ zhī。
　　 fèng huáng jiā kě shí， yī qù yī lái yí。

　　táng kāng wén xú xīng， wū yī yòu jiù yóu。
　　 mén qián dù chéng mò， tā shàng qū jiāng liú。
　　 yín rì cháng fán huì， róng fēng yǒng yīn xiū。
　　 shǐ zhī xī zhì yuè， tóng qì cǐ xiāng qiú。
　　 jì píng yuán zán dì， yòu zǐ wéi dōng zhì。

　　yǔ jūn cháng cǐ zhì， shǔ wù fù zhī xīn。
　　 yí wǒ lóng cān jié， fēi wú duǒ chāng shàn。
　　 yōu sù yí xiāng zhòng， duàn huá qǐ suǒ rèn。
　　 wéi jūn 'ān shǒu shì， huái cǐ dài jiān jīn。

　　jūn yòu bǎi liàn rèn， kān duàn liù zhòng xī。
　　 shuí kāi tài hé xiá， chí gē wǔ chéng jī。
　　 jìng yǔ tǎng shū pèi， yáo yìng tiān zǐ tí。
　　 hé shí yù cāo zǎi， dāng shǐ yù nú ní。

　　xún 'ér xià yì qī， yóu lái zì ruò shí。
　　 ěr yuán yán jùn zhèng， wú qǐ yù tiān qī。
　　 cháng niàn juān chén yì， chuí huān cǎo shù zī。
　　 kè chéng tuī suǒ nǐ。 rén wàng zài dōng gé。

　　yún yǔ jù xíng bà， jiāng tiān yǐ dòng kāi。
　　 yán fēn nòng hòu miè， biān xù wàng zhōng lái。
　　 zuò hài jūn chuí 'ěr， wéi yú wǒ pù sāi。
　　 gèng lián xiāng shuǐ fù， hái shì luò yáng cái。

　　jiǎ shēng liú yù rì。 yáng zǐ jì liáo shí。
　　 zài wù duō xiǎng bèi， nán jūn dú jiàn sī。
　　 yú wéi jiāng shàng qū， xuě zuò 'è zhōng cí。
　　 hū zài jiān jīn xùn， cháng huái fá mù shī。

　　chuān zhù fēi qiú lì， yōu xián yù jì qíng。
　　 ǒu huái yīn rǎng shí， zhēn yì zài péng liú。
　　 tái yì shān wén gǔ， chí tiān zhú qì qīng。
　　 cóng cí guǒ xiāo sàn， wú shì yì wú yíng。

　　shàng dì lín xià， jiàn yì yòu guāng。 shú yún yīn zhì， wéi shèng kè zhāng。 liù yuè cú shǔ，
　　 sì jiāo qiān yáng。 wǒ hòu qí qín， gào yú tán chǎng。 jīng yì yǔn yì， qún líng gǔ wǔ。
　　 wèi xī cháo yún， pèi rán shí yǔ。 yǔ wǒ yuán tián， yì jì yòu nián。 zhú lóng huáng huáng，
　　 míng zōng bào sì。 yú yǐ zhù zhī， tiān rén dì zǐ。 wén shī yòu xùn， guó fēng cí shǐ。

　　jiān wǒ jià sè， zài yù zài tíng。 suí wù yìng zhī， hé shèng yǔ líng。 wèi wǒ hé píng，
　　 wéi dé zhī xīn。 shuí yún tiān yuǎn， yǐ chéng bì zhì。 tài qīng wú yún， xī hé dùn pèi。
　　 yú sī zhēng rén， zhān bǐ fēi jì。 yīn míng shū hū， pèi zé xián jì。 hé yǐ zhì zhī。
　　 wǒ hòu zhī gǎn。 wú gāo wú xí， shǔ jì 'àn 'àn。 wú huì wú mù， fū fēn dàn yǎn。
　　 huáng lóng wù lái， míng niǎo bù sī。 rén hé nián fēng， huáng xīn zé yí。 qǐ yǔ zhōu xuān，
　　 yún hàn tú shī。