hái bù mǎn yī zhěng nián， suǒ xiě de zá gǎn de fènliàng， yǐ yòu qù nián yī nián de nà me duō liǎo。 qiū lái zhù zài hǎi biān， mù qián zhǐ jiàn yún shuǐ， tīng dào de duō shì fēng tāo shēng， jīhū hé shè huì gé jué。 rú guǒ huán jìng méi yòu gǎi biàn， dà gài jīn nián bù jiàn dé zài yòu shénme fèi huà liǎo bà。 dēng xià wú shì， biàn jiāng jiù gǎo biān jí qǐ lái； hái yù bèi fù yìn， yǐ gōngjǐ yào kàn wǒ de zá gǎn de zhù gù men。
zhè lǐ miàn suǒ jiǎng de réng rán bìng méi yòu yǔ zhòu de 'ào yì hé rén shēng de zhēn dì。 bù guò shì， jiāng wǒ suǒ yù dào de， suǒ xiǎng dào de， suǒ yào shuō de， yī rèn tā zěn yàng qiǎn bó， zěn yàng piān jī， yòu shí biàn dū yòng bǐ xiě liǎo xià lái。 shuō dé zì kuā yī diǎn， jiù rú bēi xǐ shí jié de gē kū yī bān， nà shí wú fēi jiè cǐ lái shì fèn shū qíng， xiàn zài gèng bù xiǎng hé shuí qù qiǎng duó suǒ wèi gōng lǐ huò zhèng yì。 nǐ yào nà yàng， wǒ piān yào zhè yàng shì yòu de； piān bù zūn mìng， piān bù kē tóu shì yòu de； piān yào zài zhuāng yán gāo shàng de jiǎ miàn shàng bō tā yī bō yě shì yòu de， cǐ wài què háo wú shénme dà jǔ。 míng fù qí shí，“ zá gǎn” ér yǐ。
cóng yī yuè yǐ lái de， dà lüè dōuzài nèi liǎo； zhǐ shān qù liǎo yī piān〔 2〕。 nà shì yīn wéi qí zhōng kāi liè zhe xǔ duō rén， wèi céng， yě bù yì biàn zhēng tóng yì， suǒ yǐ bù hǎo shàn zì fā biǎo。
shū míng ní？ nián yuè shì gǎi liǎo， qíng xíng què yǐ jiù， jiù hái jiào《 huá gài jí》。
rán 'ér nián yuè jiū jìng shì gǎi liǎo， yīn cǐ zhǐ dé tiān shàng liǎng gè zì：“ xù biān”。
yī jiǔ 'èr liù nián shí yuè shí sì rì， lǔ xùn jì yú xiàmén。
※ ※※
〔 1〕 běn piān zuì chū fā biǎo yú yī jiǔ 'èr liù nián shí yī yuè shí liù rì《 yǔ sī》 zhōu kān dì yī sì qī。
〔 2〕 zhǐ《 dà yǎn fā wēi》， hòu shōu rù《 ér yǐ jí》 zuò fù lù。
zhè lǐ miàn suǒ jiǎng de réng rán bìng méi yòu yǔ zhòu de 'ào yì hé rén shēng de zhēn dì。 bù guò shì， jiāng wǒ suǒ yù dào de， suǒ xiǎng dào de， suǒ yào shuō de， yī rèn tā zěn yàng qiǎn bó， zěn yàng piān jī， yòu shí biàn dū yòng bǐ xiě liǎo xià lái。 shuō dé zì kuā yī diǎn， jiù rú bēi xǐ shí jié de gē kū yī bān， nà shí wú fēi jiè cǐ lái shì fèn shū qíng， xiàn zài gèng bù xiǎng hé shuí qù qiǎng duó suǒ wèi gōng lǐ huò zhèng yì。 nǐ yào nà yàng， wǒ piān yào zhè yàng shì yòu de； piān bù zūn mìng， piān bù kē tóu shì yòu de； piān yào zài zhuāng yán gāo shàng de jiǎ miàn shàng bō tā yī bō yě shì yòu de， cǐ wài què háo wú shénme dà jǔ。 míng fù qí shí，“ zá gǎn” ér yǐ。
cóng yī yuè yǐ lái de， dà lüè dōuzài nèi liǎo； zhǐ shān qù liǎo yī piān〔 2〕。 nà shì yīn wéi qí zhōng kāi liè zhe xǔ duō rén， wèi céng， yě bù yì biàn zhēng tóng yì， suǒ yǐ bù hǎo shàn zì fā biǎo。
shū míng ní？ nián yuè shì gǎi liǎo， qíng xíng què yǐ jiù， jiù hái jiào《 huá gài jí》。
rán 'ér nián yuè jiū jìng shì gǎi liǎo， yīn cǐ zhǐ dé tiān shàng liǎng gè zì：“ xù biān”。
yī jiǔ 'èr liù nián shí yuè shí sì rì， lǔ xùn jì yú xiàmén。
※ ※※
〔 1〕 běn piān zuì chū fā biǎo yú yī jiǔ 'èr liù nián shí yī yuè shí liù rì《 yǔ sī》 zhōu kān dì yī sì qī。
〔 2〕 zhǐ《 dà yǎn fā wēi》， hòu shōu rù《 ér yǐ jí》 zuò fù lù。
1
tīng shuō cóng jīn nián qǐ， chén yuán（ jí xī yíng）〔 2〕 jiào shòu yào bù guǎn xián shì liǎo； zhè yù yán jiù jiàn yú《 xiàn dài píng lùn》〔 3〕 wǔ shí liù qī de《 xián huà》 lǐ。 cán kuì wǒ méi yòu bài dú zhè yī qī， yīn cǐ yě bù zhī qí xiáng。 yào shì què de ní， nà me， chú liǎo yòng nà zhào lì de kè tào shuō shēng“ kě xī”〔 4〕 zhī wài， zhēn de dǎo shí zài hěn chà yì zì jǐ zhī hú tú： nián jì zhè me dà liǎo， jìng bù zhī dào yáng lì de shí 'èr yuè sān shí yī rì hé yī yuè yī rì zhī jiāo zài bié rén shì kě yǐ fā shēng zhè yàng de dà biàn dòng。 wǒ jìn lái duì yú nián guān pō yòu xiē shén jīng guò dùn liǎo， quán bù jué dé zěn yàng。 qí shí， cháng yào jué dé bà， kě shì yě bù shèng qí jué dé。 dà jiā guà shàng wǔ sè qí〔 5〕， dà jiē shàng dā qǐ jǐ zuò cǎi fāng， zhōng jiān hái yòu sì gè zì dào：“ pǔ tiān tóng qìng”， jù shuō zhè suàn shì guò nián。 dà jiā guān liǎo mén， tiē shàng mén shén， bào zhú bì bō pēng tǔ hōng de fàng qǐ lái， jù shuō zhè yě shì guò nián。 yào shì yán xíng zhēn gēn zhe guò nián wéi zhuǎn yí， pà yào zhuǎn yí bù dié， shì bì zhì yú chéng wéi zhuǎn juàn zǐ。 suǒ yǐ， shén jīng guò dùn suī rán yòu luò wǔ zhī lǜ， dàn yòu bì bì yòu lì， què yě hěn zhàn yī diǎn xiǎo xiǎo de piányí de。
dàn shì， hái yòu xiē shì wǒ zhōng yú xiǎng bù míng bái： jí rú tiān xià yòu xián shì， yòu rén guǎn xián shì zhī lèi。 wǒ xiàn zài jué dé shì shàng shì fǎng fó méi yòu suǒ wèi xián shì de， yòu rén lái guǎn， biàn dū hé zì jǐ yòu diǎn guān xì； jí biàn shì 'ài rén lèi， yě yīn wéi zì jǐ shì rén。 jiǎ shǐ wǒ men zhī dào liǎo huǒ xīng lǐ zhāng lóng hé zhào hǔ dǎ jià， biàn jí dà yòu zuò wéi， qǐng jiǔ kāi huì， wéi chí zhāng lóng， huò fǒu rèn zhào hǔ，〔 6〕 nà zì rán shì pō jìn yú guǎn xián shì liǎo。 rán 'ér huǒ xīng shàng shì， jì rán néng gòu“ zhī dào”， zé zhì shǎo bì xū yǐ jīng kě yǐ tōng xìn， guān xì yě mìqiè qǐ lái， suàn bù dé xián shì liǎo。 yīn wéi jì néng tōng xìn， yě xǔ jiāng lái jiù néng jiāo tōng， tā men zhōng yú huì zài wǒ men de tóu dǐng shàng dǎ jià。 zhì yú zán men dì qiú zhī shàng， jí wú lùn nà yī chù， shì shìdōu hé wǒ men xiāng guān， rán 'ér jìng bù guǎn zhě， huò yīn bù zhī dào， huò yīn guǎn bù zhe， fēi yǐ qí“ xián” yě。 pì rú yīng guó yòu liú qiān zhāo gù liǎo 'ài 'ěr lán lǎo mā zǐ zài lún dūn lā chū nǚ shēng，〔 7〕 zài wǒ men shì xián shì shìde bà， qí shí bìng bù， yě huì yǐng xiǎng dào wǒ men zhè lǐ lái。 liú xué shēng bù shì duō duō， duō duō liǎo me？ cháng yòu hé yí zhī chù， jiù yào yǐn yǐ wéi lì， zhèng rú zài wén xué shàng de yǐn yòng shénme suō shì bǐ yà yā， sài wén dí sī yā， ruì 'ēn shī〔 8〕 yā yī bān。
（ bù duì， cuò liǎo。 ruì 'ēn shī shì měi guó de zhù huá gōng shǐ， bù shì wén xué jiā。
wǒ dà yuē yīn wéi zài jiǎng shénme wén yì xué shù de yī piān lùn wén shàng jiàn guò tā de míng zì， suǒ yǐ yī bù xiǎo xīn biàn dài chū lái liǎo。 hé jí dìng zhèng yú cǐ， shàng xī dú zhě liàng zhī。）
jí shǐ shì dòng wù， yě zěn néng hé wǒ men bù xiāng gān？ qīng yíng de jiǎo shàng yòu yī gè huò luàn jūn， wén zǐ de tuò mò lǐ yòu liǎng gè nüè jí jūn， jiù shuō bù dìng huì zuàn jìn shuí de xuè lǐ qù。 guǎn dào“ lín māo shēng zǐ”〔 9〕， hěn yòu rén yǐ wéi xiào tán， qí shí què zhèng yǔ zì jǐ dà yòu xiāng guān。 pì rú wǒ de yuàn zǐ lǐ， xiàn zài jiù yòu sì pǐ lín māo cháng cháng chǎo jià liǎo， cháng shǐ zhè xiē tài tài men zhī yī yòu dàn yù sì pǐ， zé sān sì yuè hòu， wǒ jiù dé cháng tīng dào bā pǐ māo men cháng cháng chǎo nào， bǐ xiàn zài jiā bèi dì xīn fán。
suǒ yǐ wǒ jiù yòu liǎo yī zhǒng piān jiàn， yǐ wéi tiān xià běn wú suǒ wèi xián shì， zhǐ yīn wéi méi yòu zhè xǔ duō biàn guǎn de jīng shén hé lì liàng， yú shì biàn zhǐ hǎo zhuā yī diǎn lái guǎn。 wèishénme dú zhuā zhè yī diǎn ní？ zì rán shì zuì hé zì jǐ xiāng guān de， dà zé yīn wéi tóng shì rén lèi， huò shì tóng lèi， tóng zhì； xiǎo zé， yīn wéi shì tóng xué， qīn qī， tóng xiāng， héng héng
zhì shǎo， yě dà gài dāo guāng guò shénme， suī rán zì jǐ de xiǎn zài yì shí shàng bìng bù liǎo rán， huò zhě qí shí liǎo rán， ér gù yì zhuāng chī zuò shǎ。
dàn chén yuán jiào shòu jù shuō shì qù nián què guǎn liǎo xián shì liǎo， yào shì wǒ shàng wén suǒ shuō de bìng bù cuò， nà jiù què shì yī gè chāo rén。 jīn nián bù wèn shì shì， yě wěi shí shì kě xī zhī zhì， zhēn shì sī rén bù guǎn，“ rú cāng shēng hé”〔 10〕 liǎo。 xìng 'ér yīn lì de guò nián yòu kuài dào liǎo， chú xī de hài shí yī guò， yě xǔ yòu kě wàng xīn huí yì zhuǎn de bà。
2
zuó tiān xià wǔ wǒ cóng shā tān〔 11〕 huí jiā de shí hòu， zhī dào dà qí〔 12〕 jūn lái fǎng guò wǒ liǎo。 zhè shǐ wǒ hěn gāo xīng， yīn wéi wǒ shì cāi xiǎng tā jìn liǎo bìng yuàn de liǎo， xiàn zài zhī dào bìng méi yòu。 ér yóu qí shǐ wǒ gāo xīng de shì tā hái liú zèng wǒ yī běn《 xiàn dài píng lùn zēng kān》， zhǐ yào yī kàn jiàn fēng miàn shàng huà zhe de yī zhī xì cháng de là zhú， biàn míng bái zhè shì guāng míng zhī xiàng， gèng hé kuàng hái yòu xǔ duō míng rén xué zhě de zhù zuò， gèng hé kuàng qí zhōng hái yòu chén yuán jiào shòu de yī piān《 zuò xué wèn de gōng jù》 ní？ zhè shì zhèng lùn， zhì shǎo kě yǐ sài guò“ xián huà” de； zhì shǎo， shì wǒ jué dé sài guò“ xián huà”， yīn wéi tā gěi liǎo wǒ xǔ duō dōng xī。
wǒ xiàn zài cái zhī dào nán chí zǐ de“ zhèng zhì xué huì tú shū guǎn” qù nián“ yīn wéi shí jú de guān xì， jiè shū de chéng jì zhǎngjìn liǎo sān zhì qī bèi” liǎo， dàn tā“ jiā hàn shēng”〔 13〕 què hái“ yòng ‘ píng shí bù shāo xiāng， lín shí bào fó jiǎo ’ shí gè zì xíng róng dāng jīn xué shù jiè dà bù fēn de zhuàng kuàng”。 zhè hěn gǎi zhèng liǎo wǒ xǔ duō wù jiě。 wǒ xiān yǐ shuō guò， xiàn zài de liú xué shēng shì duō duō， duō duō liǎo， dàn wǒ zǒng yí xīn tā men dà bù fēn shì zài wài guó zū liǎo fáng zǐ， guān qǐ mén lái dùn niú ròu chī de， ér qiě zài dōng jīng shí zài yě kàn jiàn guò。 nà shí wǒ xiǎng： dùn niú ròu chī， zài zhōng guó jiù kě yǐ， hé bì lù yuǎn tiáo tiáo， páo dào wài guó lái ní？ suī rán wài guó jiǎng jiū xùmù， huò zhě ròu lǐ miàn de jì shēng chóng kě yǐ shǎo xiē， dàn dùn làn liǎo， jí shǐ duō yě jiù méi yòu guān xì。 suǒ yǐ， wǒ kàn jiàn huí guó de xué zhě， tóu liǎng nián chuān yáng fú， hòu lái chuān pí páo， áng tóu 'ér zǒu de， zǒng yí xīn tā shì zài wài guó qīn shǒu zuò guò jǐ nián niú ròu de rén wù， ér qiě jí shǐ yòu liǎo shénme shì， lián“ fó jiǎo” yě wèi bì kěn bào de。 xiàn zài zhī dào bìng bù rán， zhì shǎo shì“ liú xué 'ōu měi guī guó de rén” bìng bù rán。 dàn kě xī zhōng guó de tú shū guǎn lǐ de shū tài shǎo liǎo， jù shuō běi jīng“ sān shí duō gè dà xué， bù lùn guó lì sī lì， hái bù jí wǒ men sī rén de shū duō” yún。 zhè“ wǒ men” lǐ miàn， jù shuō dì yī yào shù“ pǔ yí xiān shēng de jiào shī zhuāng shì dūn〔 14〕 xiān shēng”， dì 'èr dà gài shì“ gū tóng xiān shēng” jí zhāng shì zhāo〔 15〕， yīn wéi zài dé guó bólín shí hòu， chén yuán jiào shòu jiù qīn yǎn kàn jiàn tā liǎng jiān wū lǐ“ jīhū mǎn chuáng mǎn jià mǎn zhuō mǎn dì， dōushì guān yú shè huì zhù yì de dé wén shū”。
〔 16〕 xiàn zài ní， xiǎng lái yī dìng shì gèng duō de liǎo。 zhè zhēn jiào wǒ xīn xiàn pèi fú。 jì dé zì jǐ liú xué shí hòu， guān fèi měi yuè sān shí liù yuán， zhī fù yī shí xué fèi zhī wài， jiǎn zhí méi yòu yíng yú， hùn liǎo jǐ nián， suǒ yòu de shū lián yī bì yě zhē bù mǎn， ér qiě hái shì zá shū， bìng fēi zhuān 'ér yòu zhuān， rú“ dōushì guān yú shè huì zhù yì de dé wén shū” zhī lèi。
dàn shì hěn kě xī， jù shuō dāng mín zhòng“ zài huǐ” zhè wèi“ gū tóng xiān shēng” de“ hán jiā” shí，“ hǎo xiàng tā men fū fù liǎng wèi de cáng shū dū sàn shī liǎo”。 xiǎng nà shí yī dìng shì lā liǎo jǐ shí chē， xiàng gè chù zǒu sàn， kě xī wǒ méi yòu qù kàn， fǒu zé dǎo yě shì yī gè zhuàng guān。
suǒ yǐ“ bào mín” zhī wéi“ zhèng rén jūn zǐ” suǒ shēn 'è tòng jué， yě shí zài yòu lǐ yóu， jí rú zhè huí zhī“ sàn shī” liǎo“ gū tóng xiān shēng” fū fù de cáng shū， qí jiā yú zhōng guó de sǔn shī， jiù zài huǐ huài liǎo sān shí duō gè guó lì jí sī lì dà xué de tú shū guǎn zhī shàng。 hé zhè yī bǐ jiào， liú bǎi zhāo sī cháng de shī shǎo liǎo jiā cáng de gōng kuǎn bā qiān yuán，〔 17〕 yào suàn xiǎo shì jiàn liǎo， dàn wǒ men suǒ yǐn wéi yí hàn de shì piān shì zhāng shì zhāo liú bǎi zhāo yòu zhè me duō de chǔ cáng， ér zhè xiē chǔ cáng piān yòu quándōu zāo liǎo jié。
zài yòu xiǎo shí hòu céng yòu yī gè lǎo yú shì gù de zhǎngbèi gào jiè guò wǒ： nǐ bù yào hé méi chū xī de dān zǐ huò tān zǐ wéi nán， tā huì zì jǐ shuāi liǎo， què wū lài nǐ， shuō bù qīng， yě péi bù wán。 zhè huà yú wǒ sì hū dào xiàn zài hái yòu yǐng xiǎng， wǒ xīn nián qù guàng huǒ shén miào〔 18〕 de miào huì shí， zǒng bù gǎn jǐ jìn yù qì tān qù， jí shǐ tā bù guò bǎi zhe liáo liáo de jǐ jiàn。 pà de shì yī bù xiǎo xīn， jiāng tā pèng dǎo liǎo， huò zhě shuāi suì liǎo yī liǎng jiàn， jiù yào biàn chéng bǎo bèi， yī bèi zǐ péi bù wán， nà zuì niè zhī zhòng， huì zài huǐ huài yī zuò bó wù guǎn zhī shàng。 ér qiě tuī 'ér guǎng zhī， lián rè nào chǎng zhōng yě bù dà qù liǎo， nà yī huí de shì wēi yùn dòng shí， suī yòu“ dǎ luò mén yá”〔 19〕 de“ liú yán”， qí shí què tǎng zài jiā lǐ， tuō fú wú yàng。 dàn nà liǎng wū zǐ“ guān yú shè huì zhù yì de dé wén shū” yǐ jí qí tā cóng“ gū tóng xiān shēng” fǔ shàng lù xù sàn chū de zhuàng guān， què yě yīn cǐ“ jiāo bì shī zhī”〔 20〕 liǎo。 zhè shí zài yě jiù shì suǒ wèi“ yòu yī lì bì yòu yī bì”， wú fǎ liǎng quán de。
xiàn zài shì shōu cáng yáng shū zhī fù， sī rén yào shù zhuāng shì dūn xiān shēng， gōng tuán yào tuī“ zhèng zhì xué huì tú shū guǎn” liǎo， zhǐ kě xī yī gè shì wài guó rén， yī gè shì kào zhe měi guó gōng shǐ ruì 'ēn shī jié lì tí chàng chū lái de〔 21〕。“ běi jīng guó lì tú shū guǎn” jiāng yào kuò zhāng， shí zài shì zài hǎo méi yòu de shì， dàn tīng shuō suǒ yǐ kào de hái shì měi guó tuì hái de péi kuǎn〔 22〕， cháng nián jīng fèi yòu bù guò sān wàn yuán， měi yuè 'èr qiān yú。 yào yòng měi guó de péi kuǎn， yě shì fēi tóng xiǎo kě de shì， dì yī， guǎn cháng jiù bì xū xué guàn zhōng xī， shì jiè wén míng de xué zhě。 jù shuō， zhè zì rán zhǐ yòu liáng qǐ chāo〔 23〕 xiān shēng liǎo， dàn kě xī xī xué bù dà guàn， suǒ yǐ pèi shàng yī gè běi dà jiào shòu lǐ sì guāng xiān shēng zuò fù guǎn cháng， còu chéng yī gè zhōng wài jiān tōng de wán rén。 rán 'ér liǎng wèi de xīn shuǐ měi yuè jiù yào yī qiān duō， suǒ yǐ cǐ hòu yě sì hū bù dà néng gòu duō mǎi shū jí。 zhè yě jiù shì suǒ wèi“ yòu lì bì yòu bì” bà， xiǎng dào zhè lǐ， wǒ men jiù gèng bù néng bù tòngqiè dì gǎn dào“ gū tóng xiān shēng” dú lì gòu zhì de jǐ fáng zǐ hǎo shū cǎn zāo sàn shī zhī kě xī liǎo。
zǒng zhī， zài jìn jǐ nián zhōng， shì wèi bì néng yòu jiào hǎo de“ zuò xué wèn de gōng jù” de， xué zhě yào yòng gōng， zhǐ hǎo shì zì jǐ mǎi shū dú， dàn yòu méi yòu qián。 tīng shuō“ gū tóng xiān shēng” dǎo shì xiǎng dào liǎo zhè yī jié， céng jīng fā biǎo guò wén zhāng， rán 'ér xià tái liǎo， hěn kě xī。
〔 24〕 xué zhě men lìng wài hái yòu shénme fǎ zǐ ní， zì rán“ yě nán guài tā men chú liǎo shuō shuō‘ xián huà’ biàn méi yòu shénme kě gān”， suī rán běi jīng sān shí duō gè dà xué hái bù jí tā men“ sī rén de shū duō”。 wèishénme ní？ yào zhī dào zuò xué wèn bù shì róng yì shì，“ yě xǔ yī gè xiǎo xiǎo de tí mù dé cān kǎo bǎi shí zhǒng shū”， lián“ gū tóng xiān shēng” de cáng shū yě wèi bì gòu yòng。 chén yuán jiào shòu jiù jǔ zhe yī gè lì：
“ jiù yǐ‘ sì shū’〔 25〕 lái shuō” bà，“ bù yán jiū hàn sòng míng qīng xǔ duō rú jiā de zhù shū lǐ lùn，‘ sì shū’ de zhēn zhèng yì yì shì bù yì lǐng huì de。 duǎn duǎn de yī bù‘ sì shū’， rú guǒ xì xì de yán jiū qǐ lái， jiù dé yòng dé liǎo jǐ bǎi jǐ qiān zhǒng cān kǎo shū”。
zhè jiù zú jiàn“ xué wèn zhī dào， hào rú yān hǎi” liǎo， nà“ duǎn duǎn de yī bù‘ sì shū’”， wǒ shì dú guò de， zhì yú hàn rén de“ sì shū” zhù shū huò lǐ lùn， què lián tīng yě méi yòu tīng dào guò。 chén yuán jiào shòu suǒ tuī xǔ wéi“ nà yàng tí chàng fēng yǎ de fēng fān dà chén” zhī yī zhāng zhī dòng xiān shēng zài zuò gěi“ shùfà xiǎo shēng” men kàn de《 shū mù dá wèn》 shàng céng jīng shuō：“‘ sì shū’， nán sòng yǐ hòu zhī míng。”〔 26〕 wǒ xiàng lái jiù xiāng xìn tā de huà， cǐ hòu fān fān《 hàn shū yì wén zhì》，《 suí shū jīng jí zhì》〔 27〕 zhī lèi， yě zhǐ yòu“ wǔ jīng”，“ liù jīng”，“ qī jīng”，“ liù yì”，〔 28〕 què méi yòu“ sì shū”， gèng hé kuàng hàn rén suǒ zuò de zhù shū hé lǐ lùn。 dàn wǒ suǒ cān kǎo de， zì rán bù guò shì tōng cháng shū， běi jīng dà xué de tú shū guǎn lǐ jiù yòu， jiàn wén guǎ lòu， yě wèi kě zhī， rán 'ér yě zhǐ dé zhè yàng jiù suàn liǎo， yīn wéi jí shǐ yào“ bào”， què lián“ fó jiǎo” dōuméi yòu。 yóu cǐ xiǎng lái， nà néng“ bào fó jiǎo” de， kěn“ bào fó jiǎo” de， díquè hái shì zhēn zhèng de fú rén， zhēn zhèng de xué zhě liǎo。 tā“ jiā hàn shēng” hái kǎi hū yán zhī， dà yuē shì“《 chūn qiū》 zé bèi xián zhě”〔 29〕 zhī yì bà。
wán
xiàn zài bù gāo xīng xiě xià qù liǎo， zhǐ hǎo jiù cǐ wán jié。 zǒng zhī： jiāng《 xiàn dài píng lùn zēng kān》 lüè fān yī biàn， jiù jué dé wǔ guāng shí sè， zhèng rú kàn jiàn yòu yī huí guǎng gào shàng suǒ kāi liè de zuò zhě de míng dān。 lì rú lǐ zhòng kuí jiào shòu de《 shēng mìng de yán jiū》 yā， hú shì〔 30〕 jiào shòu de《 yì shī sān shǒu》 yā， xú zhì mó〔 31〕 xiān shēng de yì shī yī shǒu yā， xī lín〔 32〕 shì de《 yā pò》 yā， táo mèng hé〔 33〕 jiào shòu de yào dào 'èr èr wǔ nián cái fā biǎo 'ér bì xū wǒ men de xuán sūn cái néng quán bù bài dú de dà zhù zuò de yī bù fēn yā ……。 dàn shì， fān xià qù shí， bù zhī zěn de wǒ de yǎn jīng què kàn jiàn huī sè liǎo， yú shì hū pāo kāi。
xiàn zài de xiǎo xué shēng jiù néng wán qī sè bǎn， jiāng qī zhǒng yán sè tú zài yuán bǎn shàng， tíng zhe de shí hòu， shì hǎo kàn de， yī zhuǎn， biàn biàn chéng huī sè， héng héng běn gāi shì bái sè de bà， kě shì tú dé bù dé fǎ， biàn chéng huī sè liǎo。 shōu luó xǔ duō zhù míng xué zhě de dà zhù zuò de dà bào， zì rán shì guāng guài lù lí， dàn yě shì zhuǎn bù dé， zhuǎn yī zhōu， jiù bù miǎn yào xiǎn chū huī sè lái， suī rán yě xǔ zhè dǎo zhèng shì tā de tè sè。
yī yuè sān rì。
※ ※※
〔 1〕 běn piān zuì chū fā biǎo yú yī jiǔ 'èr liù nián yī yuè shí bā rì《 yǔ sī》 zhōu kān dì liù shí 'èr qī。
〔 2〕 chén yuán bǐ míng xī yíng， cān kàn běn juàn dì 80 yè zhù〔 8〕。
〔 3〕《 xiàn dài píng lùn》 cān kàn běn juàn dì 79 yè zhù〔 4〕。 chén xī yíng zài《 xiàn dài píng lùn》 dì sān juàn dì wǔ shí liù qī（ yī jiǔ 'èr liù nián yī yuè 'èr rì） fā biǎo de《 xián huà》 zhōng chēng：“ wǒ men xīn nián de jué xīn， bù rú jiù shuō yǐ hòu yǒng yuǎn de bù guǎn rén jiā de xián shì bā。” yīn wéi， jù tā shuō，“ zhōng guó 'ài guǎn xián shì de rén tài shǎo”， suǒ yǐ xiàng tā zhè yàng 'ài“ dài rén bào bù píng”， yù dào“ xǔ duō kàn bù guò yǎn de shì qíng， bù dé bù shuō liǎng jù huà” de rén，“ jiù cháng cháng rě liǎo huò liǎo”。 zhè shì tā wéi zì jǐ qián yī nián bāng zhù zhāng shì zhāo hé yáng yìn yú yā pò xué shēng de zhǒng zhǒng yán xíng suǒ zuò de biàn hù。
〔 4〕“ kě xī” cǐ yǔ yuán wéi chén xī yíng duì yú lǔ xùn děng qī jiào yuán guān yú běi jīng nǚ zǐ shī fàn dà xué fēng cháo de xuān yán de jī píng。 chén zài《 xiàn dài píng lùn》 dì yī juàn dì 'èr shí wǔ qī（ yī jiǔ 'èr wǔ nián wǔ yuè sān shí rì） fā biǎo de《 xián huà》 zhōng shuō：“ zhè gè xuān yán yǔ qì cuò cí， wǒ men kàn lái， wèi miǎn guò yú piān tǎn yī fāng， bù dà gōng yǔn， kàn wén zhōng zuì jīng cǎi de jǐ jù jiù zhī dào liǎo。…… zhè shì hěn kě xī de。”
〔 5〕 wǔ sè qí mín guó chéng lì hòu zhì yī jiǔ 'èr qī nián zhè yī shí qī jiù zhōng guó de guó qí， hóng huáng lán bái hēi wǔ sè héng liè。
〔 6〕 qǐng jiǔ kāi huì zài nǚ shī dà fēng cháo zhōng， yáng yìn yú céng yī zài lì yòng yàn huì fāng shì， lā lǒng jiào yuán， cèhuà yā pò xué shēng。 zài zhāng shì zhāo jiě sàn nǚ shī dà lìng bàn nǚ zǐ dà xué hòu， nǚ shī dà jìn bù shī shēng lìng zài zōng mào hú tóng zū wū shàng kè， hòu yú yī jiǔ 'èr wǔ nián shí yī yuè sān shí rì fǎn huí yuán xiào zhǐ fù xiào。 shí 'èr yuè shí sì rì， nǚ zǐ dà xué yě yòng yàn huì fāng shì yàn qǐng suǒ wèi“ jiào yù jiè míng liú”。 chén xī yíng、 wáng shì jié、 yàn shù táng děng rén zài xí shàng chéng lì suǒ wèi“ jiào yù jiè gōng lǐ wéi chí huì”（ cì rì gǎi míng“ guó lì nǚ zǐ dà xué hòu yuán huì”）， yú shí 'èr yuè shí liù rì zài《 zhì běi jīng guó lì gè xiào jiào zhí yuán lián xí huì yì hán》 zhōng gōng jī nǚ shī dà jìn bù shī shēng shuō：
“ tóng rén děng yǐ wéi nǚ shī dà yìng fǒu huī fù， mùdì rú hé， lìng shǔ yī wèn tí， ér shǎo shù rén cǐ zhǒng hèngbào xíng wéi， lǐ yìng zài dào dé shàng jiā yǐ qièshí fǒu rèn。” zhè lǐ jiù shì zhēn duì tā men 'ér fā。
〔 7〕 yī jiǔ 'èr wǔ nián bā yuè， zhāng shì zhāo jué dìng zài nǚ shī dà xiào zhǐ lìng lì nǚ zǐ dà xué， shí jiǔ rì pài zhuān mén jiào yù sī sī cháng liú bǎi zhāo qián wǎng chóu bèi。 liú yú 'èr shí 'èr rì zài jūn jǐng pèi hé xià gù yòng liú máng hé lǎo mā zǐ 'ōu yè xué shēng chū xiào。 zhè lǐ shì duì cǐ shì de fěng cì。
〔 8〕 sài wén dí sī（ M ． de Cervantes， 1547 héng 1616）， tōng yì sài wàn tí sī， ōu zhōu wén yì fù xīng shí qī xī bān yá zuò jiā， zhù yòu cháng piān xiǎo shuō《 táng jí hē dé》 děng。 ruì 'ēn shī（ P． S． Reinsch）， mín guó chū nián měi guó zhù huá gōng shǐ。 luó jiā lún zài《 xīn cháo》 dì yī juàn dì yī hào（ yī jiǔ yī jiǔ nián yī yuè） fā biǎo de《 jīn rì zhōng guó zhī xiǎo shuō jiè》 nèi， céng yǐn ruì 'ēn shī de huà lái zuò wéi“ wài guó rén zhī zhōng guó rén yì wài guó xiǎo shuō guān” de lùn jù； bìng chēng tā“ shì měi guó yī wèi hěn dà de xué zhě”。 zhè lǐ suǒ shuō“ yīn wéi zài jiǎng shénme wén yì xué shù de yī piān lùn wén shàng jiàn guò tā de míng zì”， jí zhǐ luó jiā lún de zhè piān lùn wén。
〔 9〕“ lín māo shēng zǐ” zhǐ liáng qǐ chāo zài《 zhōng guó shǐ jiè gé mìng 'àn》 zhōng yǐn yīng guó sī bīn sài de huà：“ huò yòu gào zhě yuē： lín jiā zhī māo， zuó rì chǎn yī zǐ， yǐ yún shì shí， chéng shì shí yě； rán shuí bù zhī wéi wú yòng zhī shì shí hū？ hé yě？ yǐ qí yǔ tā shì háo wú guān shè， yú wú rén shēng huó shàng zhī xíng wéi， háo wú yǐng xiǎng yě。”
〔 10〕“ rú cāng shēng hé” yǔ jiàn《 shì shuō xīn yǔ · pái diào》： xiè 'ān“ lǚ wéi cháo zhǐ， gāo wò dōng shān， zhū rén měi xiāng yǔ yán： ān shí（ àn xiè 'ān de zì） bù kěn chū， jiāng rú cāng shēng hé！” hòu rén cháng yòng de“ sī rén bù chū， rú cāng shēng hé！” yī yǔ jí yóu cǐ 'ér lái。
〔 11〕 shā tān běi jīng dì míng， dāng shí běi jīng dà xué dì yī yuàn suǒ zài dì。 xià wén de nán chí zǐ， yě shì běi jīng dì míng。
〔 12〕 dà qí jí wáng pǐn qīng， hé nán jǐyuán rén， běi jīng dà xué bì yè，《 yǔ sī》 zhuàn gǎo rén。 céng rèn běi jīng kǒng dé xué xiào jiào yuán。
〔 13〕 tā“ jiā hàn shēng” zhǐ chén hàn shēng， jiāng sū wú xī rén， shè huì xué jiā， dāng shí rèn běi jīng dà xué jiào shòu。 tā céng zài《 xiàn dài píng lùn》 dì sān juàn dì wǔ shí sān qī（ yī jiǔ 'èr wǔ nián shí 'èr yuè shí 'èr rì） fā biǎo《 lín shí bào fó jiǎo》 yī wén， shuō běi jīng zhèng zhì xué huì tú shū guǎn cáng shū zài yī wàn cè yǐ shàng，“ huì yuán lǐ shí jiǔ shì liú xué 'ōu měi guī guó de rén”； tā gēn jù guǎn nèi jiè shū tǒng jì biǎo， zhǐ chū yī jiǔ 'èr wǔ nián yīn yòu“ hù 'àn（ àn jí wǔ sà cǎn 'àn） hé guān huì（ àn jí guān shuì huì yì） liǎng gè rè nào de shí wù tí mù”， jiè shū de rén shù jiào qián yī nián dà wéi zēng duō； yīn 'ér tā yòng“ lín shí bào fó jiǎo” zhè jù sú yàn lái xíng róng dāng shí xué shù jiè dà bù fēn rén píng shí de“ lǎn duò”。 chén xī yíng zài《 〈 xiàn dài píng lùn 〉 dì yī zhōu nián jì niàn zēng kān》（ yī jiǔ 'èr liù nián yī yuè yī rì） fā biǎo《 zuò xué wèn de gōng jù》 yī wén zhōng yǐn yòng chén hàn shēng de huà shí， chēng tā wéi“‘ wú jiā’ hàn shēng”。
〔 14〕 pǔ yí ài xīn jué luó pǔ yí（ 1906 héng 1967）， jí qīng cháo zuì hòu de huáng dì xuān tǒng。 zhuāng shì dūn（ 1874 héng 1938）， yīng guó rén。 céng rèn wēi hǎi wèi“ yīng guó zū jiè dì xíng zhèng zhǎngguān”， yī jiǔ yī jiǔ nián qǐ， rèn pǔ yí de yīng wén jiào shī， yǐ hòu jí cháng qī hé pǔ yí bǎo chí mìqiè guān xì。 yī jiǔ 'èr sì nián chūn xià jiān， céng yǔ jīn liáng、 kāng yòu wéi děng mì móu fù bì； tóng nián shí yī yuè pǔ yí bèi zhú chū gōng hòu， tā yòu yǔ zhèng xiào 2 xū děng yú shí 'èr yuè hù sòng pǔ yí táo wǎng rì běn shǐ guǎn， shì gè cháng qī zài wǒ guó cóng shì yīn móu huó dòng de dì guó zhù yì fènzǐ。
〔 15〕 zhāng shì zhāo zǎo nián shǔ míng qīng tóng， hòu gǎi qiū tóng， zì yī jiǔ 'èr wǔ nián qī yuè chuàng bàn《 jiá yín》 zhōu kān shí qǐ， yòu gǎi shǔ gū tóng（ jiàn《 jiá yín》 zhōu kān dì yī hào《 zì shuō》）。 chén xī yíng zài wén zhāng zhōng cháng qīn nì dì chēng tā wéi“ gū tóng xiān shēng”。
〔 16〕 yī jiǔ 'èr wǔ nián shí yī yuè 'èr shí bā rì， běi jīng mín zhòng wéi yào qiú guān shuì zì zhù hé fǎn duì duàn qí ruì zhèng fǔ jǔ xíng shì wēi yóu xíng。 qún zhòng duì yú duàn qí ruì hé píng rì yǐ fù tā de yī pī zhèng kè rú zhāng shì zhāo、 zhū shēn děng rén shēn wéi fèn hèn， yóu xíng shí céng dào tā men de zhù zhái shì wēi； shì hòu， zhāng shì zhāo jí xiě liǎo yī piān《 hán jiā zài huǐ jì》（ àn tóng nián wǔ yuè qī rì， yīn zhāng shì zhāo jìn zhǐ xué shēng jì niàn guó chǐ， xué shēng céng fù zhāng zhái zhì wèn， fā shēng chōng tū， yīn cǐ tā chēng zhè cì wéi“ zài huǐ”）， shuō tā“ jiā zhōng suǒ yòu。 yǐ zhōng xī shū jí wéi dì yī xiàng。…… xī jí wéi yú lì nián xù xù gòu bàn。 zhé xué zhèng jì zhū mén chā wán。…… zuì hòu yī pī。 nǎi liǎng nián qián zài bólín suǒ dé。
shèn chēng fù yòu。” yòu shuō dāng rì qún zhòng“ yī yōng 'ér rù。 yù wù jí huǐ。…… zì chā jià yǐ zhì 'àn chén。 fán shū zhī shǔ wú wán zhě。”（ jiàn yī jiǔ 'èr wǔ nián shí 'èr yuè wǔ rì《 jiá yín》 zhōu kān dì yī juàn dì 'èr shí yī hào） jiē zhe， chén xī yíng zài《 zuò xué wèn de gōng jù》 yī wén lǐ yòu fù hé shuō：
“ gū tóng xiān shēng zài yīng guó dé guó mǎi de shū shì wǒ qīn zì kàn jiàn de。 tā bólín yù zhōng liǎng jiān wū， jīhū mǎn chuáng mǎn jià mǎn zhuō mǎn dì， dōushì guān yú shè huì zhù yì de dé wén shū。 wǒ bù zhī dào zhè xiē shū dū zài běi jīng fǒu。 cóng《 hán jiā zài huǐ jì》 kàn lái， hǎo xiàng tā men fū fù liǎng wèi de cáng shū dū sàn shī liǎo。 zhè zhēn shì hěn kě xī de。”
〔 17〕 liú bǎi zhāo zài zhāng shì zhāo rèn jiào yù zǒng cháng shí qī rèn jiào yù bù zhuān mén jiào yù sī sī cháng jiān běi jīng yì shù zhuān mén xué xiào xiào cháng。 yī jiǔ 'èr wǔ nián shí yī yuè 'èr shí bā rì běi jīng mín zhòng yīn yào qiú guān shuì zì zhù shì wēi yóu xíng shí， liú de zhù zhái yě shòu dào chōng jī， tā biàn chéng jī tūn méi cún fàng jiā zhōng de yì zhuān gōng kuǎn bā qiān yuán， niē cí chéng bào jiào yù bù shuō gōng kuǎn quán shù bèi jié， wú fǎ péi diàn。
〔 18〕 huǒ shén miào zài běi jīng liú lí chǎng。 jiù shí měi nián xià lì zhēngyuè chū yī zhì shí wǔ miào huì qī jiān， shè yòu hěn duō lín shí xìng de gǔ wán yù qì tān。
〔 19〕“ dǎ luò mén yá” cān kàn běn juàn dì 155 yè zhù〔 17〕。
〔 20〕“ jiāo bì shī zhī” yǔ chū《 zhuāng zǐ · tián zǐ fāng》：“ wú zhōng shēn yǔ rǔ jiāo yī bì 'ér shī zhī。”
〔 21〕 chén xī yíng zài《 zuò xué wèn de gōng jù》 lǐ sòng yáng ruì 'ēn shī shuō：“ wǒ xiǎng zhe yào shì nà shí měi guó gōng shǐ lāi 'ēn shī méi yòu jié lì de tí chàng， zǔ zhì shénme zhèng zhì xué huì， bàn shénme tú shū guǎn， nà me jīn nián bù yào shuō yòu liǎo liǎng gè rè nào de shí wù tí mù， jiù yòu liǎo 'èr shí gè rè nào de shí wù tí mù， yě jiù yào jiè shū yě wú cóng jiè qǐ liǎo。”
〔 22〕 měi guó tuì hái de péi kuǎn zhǐ yī jiǔ yī nián《 xīn chǒu tiáo yuē》 guī dìng de“ gēng zǐ péi kuǎn” zhōng shàng wèi fù gěi měi guó de bù fēn。 měi dì guó zhù yì wèile duì wǒ guó jìn xíng wén huà qīn lüè， zài suǒ wèi“ zī zhù” wǒ guó jiào yù wén huà shì yè de huǎng zǐ xià， yú yī jiǔ bā nián dì yī cì jiāng péi kuǎn zhōng de yī bù fēn tuì hái wǒ guó； yī jiǔ 'èr sì nián yòu jué dìng jiāng yú kuǎn quán shù tuì hái。
zhè lǐ suǒ shuō yòng yǐ kuò chōng běi jīng tú shū guǎn de jīng fèi， jí zài dì 'èr cì tuì kuǎn zhī nèi。
〔 23〕 liáng qǐ chāo（ 1873 héng 1929） zì zhuó rú， hào rèn gōng， guǎng dōng xīn huì rén。
qīng mò yǔ kāng yòu wéi tóng wéi wù xū wéi xīn yùn dòng de zhù yào lǐng dǎo rén， shī bài hòu táo wáng rì běn。 yī jiǔ èr nián zài dōng jīng chuàng bàn《 xīn mín cóng bào》， gǔ chuī jūn zhù lì xiàn， fǎn duì sūn zhōng shān lǐng dǎo de zī chǎn jiē jí mín zhù gé mìng yùn dòng。 xīn hài gé mìng hòu， lì rèn běi yáng zhèng fǔ sī fǎ、 cái zhèng zǒng cháng， qīng huá xué xiào yán jiū yuàn jiào shòu。 tā yòng qiǎn xiǎn de wén yán zhù shù， zhù yòu《 yǐn bīng shì wén jí》。
〔 24〕 chén xī yíng zài《 zuò xué wèn de gōng jù》 lǐ shuō guò zhè yàng de huà：“ yào xué zhě qù nòng tā men de xué wèn， zuì zhòng yào de， dì yī， biàn shì xué zhě néng yòu gù dìng de shōu rù， bù zhì yú zhèn tiān de yōu chái chóu mǐ； dì 'èr； biàn shì gōngjǐ tā men bǐ jiào wán shàn de zuò xué wèn de gōng jù。……
gū tóng xiān shēng zài tā wèi xià tái yǐ qián， céng jīng fā biǎo liǎo liǎng piān wén zhāng。 tā duì yú xué zhě yí yòu gù dìng shōu rù shì kàn dé hěn qīng chǔ de， rán 'ér dì 'èr zhǒng yào qiú tā sì hū méi kàn dào。” cān kàn běn shū《 bù shì xìn》 dì liù duàn。
〔 25〕“ sì shū” cān kàn běn juàn dì 37 yè zhù〔 6〕。 zì nán sòng zhū xī jiāng《 lǐ jì》 zhōng de《 dà xué》、《 zhōng yōng》 liǎng piān hé《 lùn yǔ》、《 mèng zǐ》 hé zài yī qǐ， zhuàn xiě《 sì shū zhāng jù jí zhù》， cái yòu liǎo“ sì shū” zhè gè míng chēng。
〔 26〕 zhāng zhī dòng（ 1837 héng 1909） zì xiào dá， hé běi nán pí rén， qīng mò tí chàng“ yáng wù yùn dòng” de dà guān liáo zhī yī。 céng rèn sì chuān xué zhèng、 hú guǎng zǒng dū。“ tí chàng fēng yǎ de fēng fān dà chén”， shì chén xī yíng zài《 zuò xué wèn de gōng jù》 lǐ tuī chóng tā de huà。《 shū mù dá wèn》， zhāng zhī dòng zài sì chuān xué zhèng rèn nèi suǒ zhù， chéng yú yī bā qī wǔ nián（ qīng guāng xù yuán nián）， yī shuō wéi miù quán sūn dài bǐ。“‘ sì shū’， nán sòng yǐ hòu zhī míng”， jiàn gāi shū jīng bù dì 'èr。“ shùfà xiǎo shēng”， zhāng shì zhāo duì qīng nián xué shēng cháng yòng de miè chēng。 rú tā zài yī jiǔ 'èr wǔ nián yīn jìn zhǐ xué shēng jì niàn“ wǔ qī” guó chǐ 'ér zāo dào fǎn duì shí， zài gěi duàn qí ruì de cí chéng lǐ shuō：“ fū shùfà xiǎo shēng。 qiān bǎi chéng qún。 zhì yǐ běn guǎn zhǎngguān zhī jìn tuì。 xíng zhū tiáo jiàn。” shùfà， gǔ dài zhǐ nán zǐ chéng tóng de nián líng。
〔 27〕《 hàn shū yì wén zhì》 《 hàn shū》， dōng hàn bān gù zhuàn。 qí zhōng《 yì wén zhì》 shì dāng shí suǒ cún gè zhǒng shū jí míng mùdì huì biān， wèiwǒ guó zuì zǎo de shū mù。《 suí shū jīng jí zhì》，《 suí shū》， táng dài wèi zhēng děng zhuàn。 qí zhōng《 jīng jí zhì》 xìng zhì hé《 hàn shū yì wén zhì》 tóng。
〔 28〕“ wǔ jīng” zhǐ《 shī》、《 shū》、《 lǐ》、《 yì》、《 chūn qiū》。“ liù jīng”，“ wǔ jīng” jiā shàng《 lè jīng》。“ qī jīng”，“ wǔ jīng” jiā shàng《 lùn yǔ》、《 xiào jīng》。
“ liù yì”， zhè lǐ zhǐ“ liù jīng”。
〔 29〕“《 chūn qiū》 zé bèi xián zhě” yǔ chū《 xīn táng shū · tài zōng běn jì》：
“《 chūn qiū》 zhī fǎ， cháng zé bèi yú xián zhě。” zhè lǐ shì qiú quán zé bèi de yì sī。
〔 30〕 hú shì（ 1891 héng 1962） zì shì zhī， ān huī jì xī rén， xiàn dài píng lùn pài zhù yào chéng yuán zhī yī。 zǎo nián liú xué měi guó， dāng shí rèn běi jīng dà xué jiào shòu。 tā fā biǎo zài《〈 xiàn dài píng lùn〉 dì yī zhōu nián jì niàn zēng kān》 shàng de《 yì shī sān shǒu》， shì yīng guó shī rén bó lǎng níng de《 qīng chén de fēn bié》、 xuě lāi de《 gěi héng héng》、 hā dài de《 yuè guāng lǐ》。
〔 31〕 xú zhì mó cān kàn běn juàn dì 179 yè zhù〔 6〕。 tā fā biǎo zài《〈 xiàn dài píng lùn〉 dì yī zhōu nián jì niàn zēng kān》 shàng de“ yì shī yī shǒu”， shì yīng guó shī rén luó sài dì de《 tú 'ěr de yuē hàn》。
〔 32〕 xī lín dīng xiè lín（ 1893 héng 1974）， bǐ míng xī lín， zì xùn fǔ， jiāng sū tài xīng rén， wù lǐ xué jiā、 jù zuò jiā。 zǎo nián liú xué yīng guó， dāng shí rèn běi jīng dà xué jiào shòu。
《 yā pò》 shì tā suǒ zuò de yī gè dú mù jù。
〔 33〕 táo mèng hé（ 1888 héng 1960） míng lǚ gōng， zì mèng hé， tiān jīn rén， shè huì xué jiā。 dāng shí rèn běi jīng dà xué jiào shòu，《 xiàn dài píng lùn》 de jīng cháng zhuàn gǎo rén。 tā zài gāi kān《 dì yī zhōu nián jì niàn zēng kān》（ yī jiǔ 'èr liù nián yī yuè yī rì） shàng céng fā biǎo《 xiàn dài jiào yù jiè de tè sè》 yī wén， tí xià zì zhù：“ zhè shì yào dào 'èr èr wǔ nián cái kě yǐ fā biǎo héng héng jiǎ shǐ dāng shí de zhuàng kuàng yǔn xǔ héng héng de yī bù zhù zuò lǐ de jǐ jié。”
tīng shuō cóng jīn nián qǐ， chén yuán（ jí xī yíng）〔 2〕 jiào shòu yào bù guǎn xián shì liǎo； zhè yù yán jiù jiàn yú《 xiàn dài píng lùn》〔 3〕 wǔ shí liù qī de《 xián huà》 lǐ。 cán kuì wǒ méi yòu bài dú zhè yī qī， yīn cǐ yě bù zhī qí xiáng。 yào shì què de ní， nà me， chú liǎo yòng nà zhào lì de kè tào shuō shēng“ kě xī”〔 4〕 zhī wài， zhēn de dǎo shí zài hěn chà yì zì jǐ zhī hú tú： nián jì zhè me dà liǎo， jìng bù zhī dào yáng lì de shí 'èr yuè sān shí yī rì hé yī yuè yī rì zhī jiāo zài bié rén shì kě yǐ fā shēng zhè yàng de dà biàn dòng。 wǒ jìn lái duì yú nián guān pō yòu xiē shén jīng guò dùn liǎo， quán bù jué dé zěn yàng。 qí shí， cháng yào jué dé bà， kě shì yě bù shèng qí jué dé。 dà jiā guà shàng wǔ sè qí〔 5〕， dà jiē shàng dā qǐ jǐ zuò cǎi fāng， zhōng jiān hái yòu sì gè zì dào：“ pǔ tiān tóng qìng”， jù shuō zhè suàn shì guò nián。 dà jiā guān liǎo mén， tiē shàng mén shén， bào zhú bì bō pēng tǔ hōng de fàng qǐ lái， jù shuō zhè yě shì guò nián。 yào shì yán xíng zhēn gēn zhe guò nián wéi zhuǎn yí， pà yào zhuǎn yí bù dié， shì bì zhì yú chéng wéi zhuǎn juàn zǐ。 suǒ yǐ， shén jīng guò dùn suī rán yòu luò wǔ zhī lǜ， dàn yòu bì bì yòu lì， què yě hěn zhàn yī diǎn xiǎo xiǎo de piányí de。
dàn shì， hái yòu xiē shì wǒ zhōng yú xiǎng bù míng bái： jí rú tiān xià yòu xián shì， yòu rén guǎn xián shì zhī lèi。 wǒ xiàn zài jué dé shì shàng shì fǎng fó méi yòu suǒ wèi xián shì de， yòu rén lái guǎn， biàn dū hé zì jǐ yòu diǎn guān xì； jí biàn shì 'ài rén lèi， yě yīn wéi zì jǐ shì rén。 jiǎ shǐ wǒ men zhī dào liǎo huǒ xīng lǐ zhāng lóng hé zhào hǔ dǎ jià， biàn jí dà yòu zuò wéi， qǐng jiǔ kāi huì， wéi chí zhāng lóng， huò fǒu rèn zhào hǔ，〔 6〕 nà zì rán shì pō jìn yú guǎn xián shì liǎo。 rán 'ér huǒ xīng shàng shì， jì rán néng gòu“ zhī dào”， zé zhì shǎo bì xū yǐ jīng kě yǐ tōng xìn， guān xì yě mìqiè qǐ lái， suàn bù dé xián shì liǎo。 yīn wéi jì néng tōng xìn， yě xǔ jiāng lái jiù néng jiāo tōng， tā men zhōng yú huì zài wǒ men de tóu dǐng shàng dǎ jià。 zhì yú zán men dì qiú zhī shàng， jí wú lùn nà yī chù， shì shìdōu hé wǒ men xiāng guān， rán 'ér jìng bù guǎn zhě， huò yīn bù zhī dào， huò yīn guǎn bù zhe， fēi yǐ qí“ xián” yě。 pì rú yīng guó yòu liú qiān zhāo gù liǎo 'ài 'ěr lán lǎo mā zǐ zài lún dūn lā chū nǚ shēng，〔 7〕 zài wǒ men shì xián shì shìde bà， qí shí bìng bù， yě huì yǐng xiǎng dào wǒ men zhè lǐ lái。 liú xué shēng bù shì duō duō， duō duō liǎo me？ cháng yòu hé yí zhī chù， jiù yào yǐn yǐ wéi lì， zhèng rú zài wén xué shàng de yǐn yòng shénme suō shì bǐ yà yā， sài wén dí sī yā， ruì 'ēn shī〔 8〕 yā yī bān。
（ bù duì， cuò liǎo。 ruì 'ēn shī shì měi guó de zhù huá gōng shǐ， bù shì wén xué jiā。
wǒ dà yuē yīn wéi zài jiǎng shénme wén yì xué shù de yī piān lùn wén shàng jiàn guò tā de míng zì， suǒ yǐ yī bù xiǎo xīn biàn dài chū lái liǎo。 hé jí dìng zhèng yú cǐ， shàng xī dú zhě liàng zhī。）
jí shǐ shì dòng wù， yě zěn néng hé wǒ men bù xiāng gān？ qīng yíng de jiǎo shàng yòu yī gè huò luàn jūn， wén zǐ de tuò mò lǐ yòu liǎng gè nüè jí jūn， jiù shuō bù dìng huì zuàn jìn shuí de xuè lǐ qù。 guǎn dào“ lín māo shēng zǐ”〔 9〕， hěn yòu rén yǐ wéi xiào tán， qí shí què zhèng yǔ zì jǐ dà yòu xiāng guān。 pì rú wǒ de yuàn zǐ lǐ， xiàn zài jiù yòu sì pǐ lín māo cháng cháng chǎo jià liǎo， cháng shǐ zhè xiē tài tài men zhī yī yòu dàn yù sì pǐ， zé sān sì yuè hòu， wǒ jiù dé cháng tīng dào bā pǐ māo men cháng cháng chǎo nào， bǐ xiàn zài jiā bèi dì xīn fán。
suǒ yǐ wǒ jiù yòu liǎo yī zhǒng piān jiàn， yǐ wéi tiān xià běn wú suǒ wèi xián shì， zhǐ yīn wéi méi yòu zhè xǔ duō biàn guǎn de jīng shén hé lì liàng， yú shì biàn zhǐ hǎo zhuā yī diǎn lái guǎn。 wèishénme dú zhuā zhè yī diǎn ní？ zì rán shì zuì hé zì jǐ xiāng guān de， dà zé yīn wéi tóng shì rén lèi， huò shì tóng lèi， tóng zhì； xiǎo zé， yīn wéi shì tóng xué， qīn qī， tóng xiāng， héng héng
zhì shǎo， yě dà gài dāo guāng guò shénme， suī rán zì jǐ de xiǎn zài yì shí shàng bìng bù liǎo rán， huò zhě qí shí liǎo rán， ér gù yì zhuāng chī zuò shǎ。
dàn chén yuán jiào shòu jù shuō shì qù nián què guǎn liǎo xián shì liǎo， yào shì wǒ shàng wén suǒ shuō de bìng bù cuò， nà jiù què shì yī gè chāo rén。 jīn nián bù wèn shì shì， yě wěi shí shì kě xī zhī zhì， zhēn shì sī rén bù guǎn，“ rú cāng shēng hé”〔 10〕 liǎo。 xìng 'ér yīn lì de guò nián yòu kuài dào liǎo， chú xī de hài shí yī guò， yě xǔ yòu kě wàng xīn huí yì zhuǎn de bà。
2
zuó tiān xià wǔ wǒ cóng shā tān〔 11〕 huí jiā de shí hòu， zhī dào dà qí〔 12〕 jūn lái fǎng guò wǒ liǎo。 zhè shǐ wǒ hěn gāo xīng， yīn wéi wǒ shì cāi xiǎng tā jìn liǎo bìng yuàn de liǎo， xiàn zài zhī dào bìng méi yòu。 ér yóu qí shǐ wǒ gāo xīng de shì tā hái liú zèng wǒ yī běn《 xiàn dài píng lùn zēng kān》， zhǐ yào yī kàn jiàn fēng miàn shàng huà zhe de yī zhī xì cháng de là zhú， biàn míng bái zhè shì guāng míng zhī xiàng， gèng hé kuàng hái yòu xǔ duō míng rén xué zhě de zhù zuò， gèng hé kuàng qí zhōng hái yòu chén yuán jiào shòu de yī piān《 zuò xué wèn de gōng jù》 ní？ zhè shì zhèng lùn， zhì shǎo kě yǐ sài guò“ xián huà” de； zhì shǎo， shì wǒ jué dé sài guò“ xián huà”， yīn wéi tā gěi liǎo wǒ xǔ duō dōng xī。
wǒ xiàn zài cái zhī dào nán chí zǐ de“ zhèng zhì xué huì tú shū guǎn” qù nián“ yīn wéi shí jú de guān xì， jiè shū de chéng jì zhǎngjìn liǎo sān zhì qī bèi” liǎo， dàn tā“ jiā hàn shēng”〔 13〕 què hái“ yòng ‘ píng shí bù shāo xiāng， lín shí bào fó jiǎo ’ shí gè zì xíng róng dāng jīn xué shù jiè dà bù fēn de zhuàng kuàng”。 zhè hěn gǎi zhèng liǎo wǒ xǔ duō wù jiě。 wǒ xiān yǐ shuō guò， xiàn zài de liú xué shēng shì duō duō， duō duō liǎo， dàn wǒ zǒng yí xīn tā men dà bù fēn shì zài wài guó zū liǎo fáng zǐ， guān qǐ mén lái dùn niú ròu chī de， ér qiě zài dōng jīng shí zài yě kàn jiàn guò。 nà shí wǒ xiǎng： dùn niú ròu chī， zài zhōng guó jiù kě yǐ， hé bì lù yuǎn tiáo tiáo， páo dào wài guó lái ní？ suī rán wài guó jiǎng jiū xùmù， huò zhě ròu lǐ miàn de jì shēng chóng kě yǐ shǎo xiē， dàn dùn làn liǎo， jí shǐ duō yě jiù méi yòu guān xì。 suǒ yǐ， wǒ kàn jiàn huí guó de xué zhě， tóu liǎng nián chuān yáng fú， hòu lái chuān pí páo， áng tóu 'ér zǒu de， zǒng yí xīn tā shì zài wài guó qīn shǒu zuò guò jǐ nián niú ròu de rén wù， ér qiě jí shǐ yòu liǎo shénme shì， lián“ fó jiǎo” yě wèi bì kěn bào de。 xiàn zài zhī dào bìng bù rán， zhì shǎo shì“ liú xué 'ōu měi guī guó de rén” bìng bù rán。 dàn kě xī zhōng guó de tú shū guǎn lǐ de shū tài shǎo liǎo， jù shuō běi jīng“ sān shí duō gè dà xué， bù lùn guó lì sī lì， hái bù jí wǒ men sī rén de shū duō” yún。 zhè“ wǒ men” lǐ miàn， jù shuō dì yī yào shù“ pǔ yí xiān shēng de jiào shī zhuāng shì dūn〔 14〕 xiān shēng”， dì 'èr dà gài shì“ gū tóng xiān shēng” jí zhāng shì zhāo〔 15〕， yīn wéi zài dé guó bólín shí hòu， chén yuán jiào shòu jiù qīn yǎn kàn jiàn tā liǎng jiān wū lǐ“ jīhū mǎn chuáng mǎn jià mǎn zhuō mǎn dì， dōushì guān yú shè huì zhù yì de dé wén shū”。
〔 16〕 xiàn zài ní， xiǎng lái yī dìng shì gèng duō de liǎo。 zhè zhēn jiào wǒ xīn xiàn pèi fú。 jì dé zì jǐ liú xué shí hòu， guān fèi měi yuè sān shí liù yuán， zhī fù yī shí xué fèi zhī wài， jiǎn zhí méi yòu yíng yú， hùn liǎo jǐ nián， suǒ yòu de shū lián yī bì yě zhē bù mǎn， ér qiě hái shì zá shū， bìng fēi zhuān 'ér yòu zhuān， rú“ dōushì guān yú shè huì zhù yì de dé wén shū” zhī lèi。
dàn shì hěn kě xī， jù shuō dāng mín zhòng“ zài huǐ” zhè wèi“ gū tóng xiān shēng” de“ hán jiā” shí，“ hǎo xiàng tā men fū fù liǎng wèi de cáng shū dū sàn shī liǎo”。 xiǎng nà shí yī dìng shì lā liǎo jǐ shí chē， xiàng gè chù zǒu sàn， kě xī wǒ méi yòu qù kàn， fǒu zé dǎo yě shì yī gè zhuàng guān。
suǒ yǐ“ bào mín” zhī wéi“ zhèng rén jūn zǐ” suǒ shēn 'è tòng jué， yě shí zài yòu lǐ yóu， jí rú zhè huí zhī“ sàn shī” liǎo“ gū tóng xiān shēng” fū fù de cáng shū， qí jiā yú zhōng guó de sǔn shī， jiù zài huǐ huài liǎo sān shí duō gè guó lì jí sī lì dà xué de tú shū guǎn zhī shàng。 hé zhè yī bǐ jiào， liú bǎi zhāo sī cháng de shī shǎo liǎo jiā cáng de gōng kuǎn bā qiān yuán，〔 17〕 yào suàn xiǎo shì jiàn liǎo， dàn wǒ men suǒ yǐn wéi yí hàn de shì piān shì zhāng shì zhāo liú bǎi zhāo yòu zhè me duō de chǔ cáng， ér zhè xiē chǔ cáng piān yòu quándōu zāo liǎo jié。
zài yòu xiǎo shí hòu céng yòu yī gè lǎo yú shì gù de zhǎngbèi gào jiè guò wǒ： nǐ bù yào hé méi chū xī de dān zǐ huò tān zǐ wéi nán， tā huì zì jǐ shuāi liǎo， què wū lài nǐ， shuō bù qīng， yě péi bù wán。 zhè huà yú wǒ sì hū dào xiàn zài hái yòu yǐng xiǎng， wǒ xīn nián qù guàng huǒ shén miào〔 18〕 de miào huì shí， zǒng bù gǎn jǐ jìn yù qì tān qù， jí shǐ tā bù guò bǎi zhe liáo liáo de jǐ jiàn。 pà de shì yī bù xiǎo xīn， jiāng tā pèng dǎo liǎo， huò zhě shuāi suì liǎo yī liǎng jiàn， jiù yào biàn chéng bǎo bèi， yī bèi zǐ péi bù wán， nà zuì niè zhī zhòng， huì zài huǐ huài yī zuò bó wù guǎn zhī shàng。 ér qiě tuī 'ér guǎng zhī， lián rè nào chǎng zhōng yě bù dà qù liǎo， nà yī huí de shì wēi yùn dòng shí， suī yòu“ dǎ luò mén yá”〔 19〕 de“ liú yán”， qí shí què tǎng zài jiā lǐ， tuō fú wú yàng。 dàn nà liǎng wū zǐ“ guān yú shè huì zhù yì de dé wén shū” yǐ jí qí tā cóng“ gū tóng xiān shēng” fǔ shàng lù xù sàn chū de zhuàng guān， què yě yīn cǐ“ jiāo bì shī zhī”〔 20〕 liǎo。 zhè shí zài yě jiù shì suǒ wèi“ yòu yī lì bì yòu yī bì”， wú fǎ liǎng quán de。
xiàn zài shì shōu cáng yáng shū zhī fù， sī rén yào shù zhuāng shì dūn xiān shēng， gōng tuán yào tuī“ zhèng zhì xué huì tú shū guǎn” liǎo， zhǐ kě xī yī gè shì wài guó rén， yī gè shì kào zhe měi guó gōng shǐ ruì 'ēn shī jié lì tí chàng chū lái de〔 21〕。“ běi jīng guó lì tú shū guǎn” jiāng yào kuò zhāng， shí zài shì zài hǎo méi yòu de shì， dàn tīng shuō suǒ yǐ kào de hái shì měi guó tuì hái de péi kuǎn〔 22〕， cháng nián jīng fèi yòu bù guò sān wàn yuán， měi yuè 'èr qiān yú。 yào yòng měi guó de péi kuǎn， yě shì fēi tóng xiǎo kě de shì， dì yī， guǎn cháng jiù bì xū xué guàn zhōng xī， shì jiè wén míng de xué zhě。 jù shuō， zhè zì rán zhǐ yòu liáng qǐ chāo〔 23〕 xiān shēng liǎo， dàn kě xī xī xué bù dà guàn， suǒ yǐ pèi shàng yī gè běi dà jiào shòu lǐ sì guāng xiān shēng zuò fù guǎn cháng， còu chéng yī gè zhōng wài jiān tōng de wán rén。 rán 'ér liǎng wèi de xīn shuǐ měi yuè jiù yào yī qiān duō， suǒ yǐ cǐ hòu yě sì hū bù dà néng gòu duō mǎi shū jí。 zhè yě jiù shì suǒ wèi“ yòu lì bì yòu bì” bà， xiǎng dào zhè lǐ， wǒ men jiù gèng bù néng bù tòngqiè dì gǎn dào“ gū tóng xiān shēng” dú lì gòu zhì de jǐ fáng zǐ hǎo shū cǎn zāo sàn shī zhī kě xī liǎo。
zǒng zhī， zài jìn jǐ nián zhōng， shì wèi bì néng yòu jiào hǎo de“ zuò xué wèn de gōng jù” de， xué zhě yào yòng gōng， zhǐ hǎo shì zì jǐ mǎi shū dú， dàn yòu méi yòu qián。 tīng shuō“ gū tóng xiān shēng” dǎo shì xiǎng dào liǎo zhè yī jié， céng jīng fā biǎo guò wén zhāng， rán 'ér xià tái liǎo， hěn kě xī。
〔 24〕 xué zhě men lìng wài hái yòu shénme fǎ zǐ ní， zì rán“ yě nán guài tā men chú liǎo shuō shuō‘ xián huà’ biàn méi yòu shénme kě gān”， suī rán běi jīng sān shí duō gè dà xué hái bù jí tā men“ sī rén de shū duō”。 wèishénme ní？ yào zhī dào zuò xué wèn bù shì róng yì shì，“ yě xǔ yī gè xiǎo xiǎo de tí mù dé cān kǎo bǎi shí zhǒng shū”， lián“ gū tóng xiān shēng” de cáng shū yě wèi bì gòu yòng。 chén yuán jiào shòu jiù jǔ zhe yī gè lì：
“ jiù yǐ‘ sì shū’〔 25〕 lái shuō” bà，“ bù yán jiū hàn sòng míng qīng xǔ duō rú jiā de zhù shū lǐ lùn，‘ sì shū’ de zhēn zhèng yì yì shì bù yì lǐng huì de。 duǎn duǎn de yī bù‘ sì shū’， rú guǒ xì xì de yán jiū qǐ lái， jiù dé yòng dé liǎo jǐ bǎi jǐ qiān zhǒng cān kǎo shū”。
zhè jiù zú jiàn“ xué wèn zhī dào， hào rú yān hǎi” liǎo， nà“ duǎn duǎn de yī bù‘ sì shū’”， wǒ shì dú guò de， zhì yú hàn rén de“ sì shū” zhù shū huò lǐ lùn， què lián tīng yě méi yòu tīng dào guò。 chén yuán jiào shòu suǒ tuī xǔ wéi“ nà yàng tí chàng fēng yǎ de fēng fān dà chén” zhī yī zhāng zhī dòng xiān shēng zài zuò gěi“ shùfà xiǎo shēng” men kàn de《 shū mù dá wèn》 shàng céng jīng shuō：“‘ sì shū’， nán sòng yǐ hòu zhī míng。”〔 26〕 wǒ xiàng lái jiù xiāng xìn tā de huà， cǐ hòu fān fān《 hàn shū yì wén zhì》，《 suí shū jīng jí zhì》〔 27〕 zhī lèi， yě zhǐ yòu“ wǔ jīng”，“ liù jīng”，“ qī jīng”，“ liù yì”，〔 28〕 què méi yòu“ sì shū”， gèng hé kuàng hàn rén suǒ zuò de zhù shū hé lǐ lùn。 dàn wǒ suǒ cān kǎo de， zì rán bù guò shì tōng cháng shū， běi jīng dà xué de tú shū guǎn lǐ jiù yòu， jiàn wén guǎ lòu， yě wèi kě zhī， rán 'ér yě zhǐ dé zhè yàng jiù suàn liǎo， yīn wéi jí shǐ yào“ bào”， què lián“ fó jiǎo” dōuméi yòu。 yóu cǐ xiǎng lái， nà néng“ bào fó jiǎo” de， kěn“ bào fó jiǎo” de， díquè hái shì zhēn zhèng de fú rén， zhēn zhèng de xué zhě liǎo。 tā“ jiā hàn shēng” hái kǎi hū yán zhī， dà yuē shì“《 chūn qiū》 zé bèi xián zhě”〔 29〕 zhī yì bà。
wán
xiàn zài bù gāo xīng xiě xià qù liǎo， zhǐ hǎo jiù cǐ wán jié。 zǒng zhī： jiāng《 xiàn dài píng lùn zēng kān》 lüè fān yī biàn， jiù jué dé wǔ guāng shí sè， zhèng rú kàn jiàn yòu yī huí guǎng gào shàng suǒ kāi liè de zuò zhě de míng dān。 lì rú lǐ zhòng kuí jiào shòu de《 shēng mìng de yán jiū》 yā， hú shì〔 30〕 jiào shòu de《 yì shī sān shǒu》 yā， xú zhì mó〔 31〕 xiān shēng de yì shī yī shǒu yā， xī lín〔 32〕 shì de《 yā pò》 yā， táo mèng hé〔 33〕 jiào shòu de yào dào 'èr èr wǔ nián cái fā biǎo 'ér bì xū wǒ men de xuán sūn cái néng quán bù bài dú de dà zhù zuò de yī bù fēn yā ……。 dàn shì， fān xià qù shí， bù zhī zěn de wǒ de yǎn jīng què kàn jiàn huī sè liǎo， yú shì hū pāo kāi。
xiàn zài de xiǎo xué shēng jiù néng wán qī sè bǎn， jiāng qī zhǒng yán sè tú zài yuán bǎn shàng， tíng zhe de shí hòu， shì hǎo kàn de， yī zhuǎn， biàn biàn chéng huī sè， héng héng běn gāi shì bái sè de bà， kě shì tú dé bù dé fǎ， biàn chéng huī sè liǎo。 shōu luó xǔ duō zhù míng xué zhě de dà zhù zuò de dà bào， zì rán shì guāng guài lù lí， dàn yě shì zhuǎn bù dé， zhuǎn yī zhōu， jiù bù miǎn yào xiǎn chū huī sè lái， suī rán yě xǔ zhè dǎo zhèng shì tā de tè sè。
yī yuè sān rì。
※ ※※
〔 1〕 běn piān zuì chū fā biǎo yú yī jiǔ 'èr liù nián yī yuè shí bā rì《 yǔ sī》 zhōu kān dì liù shí 'èr qī。
〔 2〕 chén yuán bǐ míng xī yíng， cān kàn běn juàn dì 80 yè zhù〔 8〕。
〔 3〕《 xiàn dài píng lùn》 cān kàn běn juàn dì 79 yè zhù〔 4〕。 chén xī yíng zài《 xiàn dài píng lùn》 dì sān juàn dì wǔ shí liù qī（ yī jiǔ 'èr liù nián yī yuè 'èr rì） fā biǎo de《 xián huà》 zhōng chēng：“ wǒ men xīn nián de jué xīn， bù rú jiù shuō yǐ hòu yǒng yuǎn de bù guǎn rén jiā de xián shì bā。” yīn wéi， jù tā shuō，“ zhōng guó 'ài guǎn xián shì de rén tài shǎo”， suǒ yǐ xiàng tā zhè yàng 'ài“ dài rén bào bù píng”， yù dào“ xǔ duō kàn bù guò yǎn de shì qíng， bù dé bù shuō liǎng jù huà” de rén，“ jiù cháng cháng rě liǎo huò liǎo”。 zhè shì tā wéi zì jǐ qián yī nián bāng zhù zhāng shì zhāo hé yáng yìn yú yā pò xué shēng de zhǒng zhǒng yán xíng suǒ zuò de biàn hù。
〔 4〕“ kě xī” cǐ yǔ yuán wéi chén xī yíng duì yú lǔ xùn děng qī jiào yuán guān yú běi jīng nǚ zǐ shī fàn dà xué fēng cháo de xuān yán de jī píng。 chén zài《 xiàn dài píng lùn》 dì yī juàn dì 'èr shí wǔ qī（ yī jiǔ 'èr wǔ nián wǔ yuè sān shí rì） fā biǎo de《 xián huà》 zhōng shuō：“ zhè gè xuān yán yǔ qì cuò cí， wǒ men kàn lái， wèi miǎn guò yú piān tǎn yī fāng， bù dà gōng yǔn， kàn wén zhōng zuì jīng cǎi de jǐ jù jiù zhī dào liǎo。…… zhè shì hěn kě xī de。”
〔 5〕 wǔ sè qí mín guó chéng lì hòu zhì yī jiǔ 'èr qī nián zhè yī shí qī jiù zhōng guó de guó qí， hóng huáng lán bái hēi wǔ sè héng liè。
〔 6〕 qǐng jiǔ kāi huì zài nǚ shī dà fēng cháo zhōng， yáng yìn yú céng yī zài lì yòng yàn huì fāng shì， lā lǒng jiào yuán， cèhuà yā pò xué shēng。 zài zhāng shì zhāo jiě sàn nǚ shī dà lìng bàn nǚ zǐ dà xué hòu， nǚ shī dà jìn bù shī shēng lìng zài zōng mào hú tóng zū wū shàng kè， hòu yú yī jiǔ 'èr wǔ nián shí yī yuè sān shí rì fǎn huí yuán xiào zhǐ fù xiào。 shí 'èr yuè shí sì rì， nǚ zǐ dà xué yě yòng yàn huì fāng shì yàn qǐng suǒ wèi“ jiào yù jiè míng liú”。 chén xī yíng、 wáng shì jié、 yàn shù táng děng rén zài xí shàng chéng lì suǒ wèi“ jiào yù jiè gōng lǐ wéi chí huì”（ cì rì gǎi míng“ guó lì nǚ zǐ dà xué hòu yuán huì”）， yú shí 'èr yuè shí liù rì zài《 zhì běi jīng guó lì gè xiào jiào zhí yuán lián xí huì yì hán》 zhōng gōng jī nǚ shī dà jìn bù shī shēng shuō：
“ tóng rén děng yǐ wéi nǚ shī dà yìng fǒu huī fù， mùdì rú hé， lìng shǔ yī wèn tí， ér shǎo shù rén cǐ zhǒng hèngbào xíng wéi， lǐ yìng zài dào dé shàng jiā yǐ qièshí fǒu rèn。” zhè lǐ jiù shì zhēn duì tā men 'ér fā。
〔 7〕 yī jiǔ 'èr wǔ nián bā yuè， zhāng shì zhāo jué dìng zài nǚ shī dà xiào zhǐ lìng lì nǚ zǐ dà xué， shí jiǔ rì pài zhuān mén jiào yù sī sī cháng liú bǎi zhāo qián wǎng chóu bèi。 liú yú 'èr shí 'èr rì zài jūn jǐng pèi hé xià gù yòng liú máng hé lǎo mā zǐ 'ōu yè xué shēng chū xiào。 zhè lǐ shì duì cǐ shì de fěng cì。
〔 8〕 sài wén dí sī（ M ． de Cervantes， 1547 héng 1616）， tōng yì sài wàn tí sī， ōu zhōu wén yì fù xīng shí qī xī bān yá zuò jiā， zhù yòu cháng piān xiǎo shuō《 táng jí hē dé》 děng。 ruì 'ēn shī（ P． S． Reinsch）， mín guó chū nián měi guó zhù huá gōng shǐ。 luó jiā lún zài《 xīn cháo》 dì yī juàn dì yī hào（ yī jiǔ yī jiǔ nián yī yuè） fā biǎo de《 jīn rì zhōng guó zhī xiǎo shuō jiè》 nèi， céng yǐn ruì 'ēn shī de huà lái zuò wéi“ wài guó rén zhī zhōng guó rén yì wài guó xiǎo shuō guān” de lùn jù； bìng chēng tā“ shì měi guó yī wèi hěn dà de xué zhě”。 zhè lǐ suǒ shuō“ yīn wéi zài jiǎng shénme wén yì xué shù de yī piān lùn wén shàng jiàn guò tā de míng zì”， jí zhǐ luó jiā lún de zhè piān lùn wén。
〔 9〕“ lín māo shēng zǐ” zhǐ liáng qǐ chāo zài《 zhōng guó shǐ jiè gé mìng 'àn》 zhōng yǐn yīng guó sī bīn sài de huà：“ huò yòu gào zhě yuē： lín jiā zhī māo， zuó rì chǎn yī zǐ， yǐ yún shì shí， chéng shì shí yě； rán shuí bù zhī wéi wú yòng zhī shì shí hū？ hé yě？ yǐ qí yǔ tā shì háo wú guān shè， yú wú rén shēng huó shàng zhī xíng wéi， háo wú yǐng xiǎng yě。”
〔 10〕“ rú cāng shēng hé” yǔ jiàn《 shì shuō xīn yǔ · pái diào》： xiè 'ān“ lǚ wéi cháo zhǐ， gāo wò dōng shān， zhū rén měi xiāng yǔ yán： ān shí（ àn xiè 'ān de zì） bù kěn chū， jiāng rú cāng shēng hé！” hòu rén cháng yòng de“ sī rén bù chū， rú cāng shēng hé！” yī yǔ jí yóu cǐ 'ér lái。
〔 11〕 shā tān běi jīng dì míng， dāng shí běi jīng dà xué dì yī yuàn suǒ zài dì。 xià wén de nán chí zǐ， yě shì běi jīng dì míng。
〔 12〕 dà qí jí wáng pǐn qīng， hé nán jǐyuán rén， běi jīng dà xué bì yè，《 yǔ sī》 zhuàn gǎo rén。 céng rèn běi jīng kǒng dé xué xiào jiào yuán。
〔 13〕 tā“ jiā hàn shēng” zhǐ chén hàn shēng， jiāng sū wú xī rén， shè huì xué jiā， dāng shí rèn běi jīng dà xué jiào shòu。 tā céng zài《 xiàn dài píng lùn》 dì sān juàn dì wǔ shí sān qī（ yī jiǔ 'èr wǔ nián shí 'èr yuè shí 'èr rì） fā biǎo《 lín shí bào fó jiǎo》 yī wén， shuō běi jīng zhèng zhì xué huì tú shū guǎn cáng shū zài yī wàn cè yǐ shàng，“ huì yuán lǐ shí jiǔ shì liú xué 'ōu měi guī guó de rén”； tā gēn jù guǎn nèi jiè shū tǒng jì biǎo， zhǐ chū yī jiǔ 'èr wǔ nián yīn yòu“ hù 'àn（ àn jí wǔ sà cǎn 'àn） hé guān huì（ àn jí guān shuì huì yì） liǎng gè rè nào de shí wù tí mù”， jiè shū de rén shù jiào qián yī nián dà wéi zēng duō； yīn 'ér tā yòng“ lín shí bào fó jiǎo” zhè jù sú yàn lái xíng róng dāng shí xué shù jiè dà bù fēn rén píng shí de“ lǎn duò”。 chén xī yíng zài《 〈 xiàn dài píng lùn 〉 dì yī zhōu nián jì niàn zēng kān》（ yī jiǔ 'èr liù nián yī yuè yī rì） fā biǎo《 zuò xué wèn de gōng jù》 yī wén zhōng yǐn yòng chén hàn shēng de huà shí， chēng tā wéi“‘ wú jiā’ hàn shēng”。
〔 14〕 pǔ yí ài xīn jué luó pǔ yí（ 1906 héng 1967）， jí qīng cháo zuì hòu de huáng dì xuān tǒng。 zhuāng shì dūn（ 1874 héng 1938）， yīng guó rén。 céng rèn wēi hǎi wèi“ yīng guó zū jiè dì xíng zhèng zhǎngguān”， yī jiǔ yī jiǔ nián qǐ， rèn pǔ yí de yīng wén jiào shī， yǐ hòu jí cháng qī hé pǔ yí bǎo chí mìqiè guān xì。 yī jiǔ 'èr sì nián chūn xià jiān， céng yǔ jīn liáng、 kāng yòu wéi děng mì móu fù bì； tóng nián shí yī yuè pǔ yí bèi zhú chū gōng hòu， tā yòu yǔ zhèng xiào 2 xū děng yú shí 'èr yuè hù sòng pǔ yí táo wǎng rì běn shǐ guǎn， shì gè cháng qī zài wǒ guó cóng shì yīn móu huó dòng de dì guó zhù yì fènzǐ。
〔 15〕 zhāng shì zhāo zǎo nián shǔ míng qīng tóng， hòu gǎi qiū tóng， zì yī jiǔ 'èr wǔ nián qī yuè chuàng bàn《 jiá yín》 zhōu kān shí qǐ， yòu gǎi shǔ gū tóng（ jiàn《 jiá yín》 zhōu kān dì yī hào《 zì shuō》）。 chén xī yíng zài wén zhāng zhōng cháng qīn nì dì chēng tā wéi“ gū tóng xiān shēng”。
〔 16〕 yī jiǔ 'èr wǔ nián shí yī yuè 'èr shí bā rì， běi jīng mín zhòng wéi yào qiú guān shuì zì zhù hé fǎn duì duàn qí ruì zhèng fǔ jǔ xíng shì wēi yóu xíng。 qún zhòng duì yú duàn qí ruì hé píng rì yǐ fù tā de yī pī zhèng kè rú zhāng shì zhāo、 zhū shēn děng rén shēn wéi fèn hèn， yóu xíng shí céng dào tā men de zhù zhái shì wēi； shì hòu， zhāng shì zhāo jí xiě liǎo yī piān《 hán jiā zài huǐ jì》（ àn tóng nián wǔ yuè qī rì， yīn zhāng shì zhāo jìn zhǐ xué shēng jì niàn guó chǐ， xué shēng céng fù zhāng zhái zhì wèn， fā shēng chōng tū， yīn cǐ tā chēng zhè cì wéi“ zài huǐ”）， shuō tā“ jiā zhōng suǒ yòu。 yǐ zhōng xī shū jí wéi dì yī xiàng。…… xī jí wéi yú lì nián xù xù gòu bàn。 zhé xué zhèng jì zhū mén chā wán。…… zuì hòu yī pī。 nǎi liǎng nián qián zài bólín suǒ dé。
shèn chēng fù yòu。” yòu shuō dāng rì qún zhòng“ yī yōng 'ér rù。 yù wù jí huǐ。…… zì chā jià yǐ zhì 'àn chén。 fán shū zhī shǔ wú wán zhě。”（ jiàn yī jiǔ 'èr wǔ nián shí 'èr yuè wǔ rì《 jiá yín》 zhōu kān dì yī juàn dì 'èr shí yī hào） jiē zhe， chén xī yíng zài《 zuò xué wèn de gōng jù》 yī wén lǐ yòu fù hé shuō：
“ gū tóng xiān shēng zài yīng guó dé guó mǎi de shū shì wǒ qīn zì kàn jiàn de。 tā bólín yù zhōng liǎng jiān wū， jīhū mǎn chuáng mǎn jià mǎn zhuō mǎn dì， dōushì guān yú shè huì zhù yì de dé wén shū。 wǒ bù zhī dào zhè xiē shū dū zài běi jīng fǒu。 cóng《 hán jiā zài huǐ jì》 kàn lái， hǎo xiàng tā men fū fù liǎng wèi de cáng shū dū sàn shī liǎo。 zhè zhēn shì hěn kě xī de。”
〔 17〕 liú bǎi zhāo zài zhāng shì zhāo rèn jiào yù zǒng cháng shí qī rèn jiào yù bù zhuān mén jiào yù sī sī cháng jiān běi jīng yì shù zhuān mén xué xiào xiào cháng。 yī jiǔ 'èr wǔ nián shí yī yuè 'èr shí bā rì běi jīng mín zhòng yīn yào qiú guān shuì zì zhù shì wēi yóu xíng shí， liú de zhù zhái yě shòu dào chōng jī， tā biàn chéng jī tūn méi cún fàng jiā zhōng de yì zhuān gōng kuǎn bā qiān yuán， niē cí chéng bào jiào yù bù shuō gōng kuǎn quán shù bèi jié， wú fǎ péi diàn。
〔 18〕 huǒ shén miào zài běi jīng liú lí chǎng。 jiù shí měi nián xià lì zhēngyuè chū yī zhì shí wǔ miào huì qī jiān， shè yòu hěn duō lín shí xìng de gǔ wán yù qì tān。
〔 19〕“ dǎ luò mén yá” cān kàn běn juàn dì 155 yè zhù〔 17〕。
〔 20〕“ jiāo bì shī zhī” yǔ chū《 zhuāng zǐ · tián zǐ fāng》：“ wú zhōng shēn yǔ rǔ jiāo yī bì 'ér shī zhī。”
〔 21〕 chén xī yíng zài《 zuò xué wèn de gōng jù》 lǐ sòng yáng ruì 'ēn shī shuō：“ wǒ xiǎng zhe yào shì nà shí měi guó gōng shǐ lāi 'ēn shī méi yòu jié lì de tí chàng， zǔ zhì shénme zhèng zhì xué huì， bàn shénme tú shū guǎn， nà me jīn nián bù yào shuō yòu liǎo liǎng gè rè nào de shí wù tí mù， jiù yòu liǎo 'èr shí gè rè nào de shí wù tí mù， yě jiù yào jiè shū yě wú cóng jiè qǐ liǎo。”
〔 22〕 měi guó tuì hái de péi kuǎn zhǐ yī jiǔ yī nián《 xīn chǒu tiáo yuē》 guī dìng de“ gēng zǐ péi kuǎn” zhōng shàng wèi fù gěi měi guó de bù fēn。 měi dì guó zhù yì wèile duì wǒ guó jìn xíng wén huà qīn lüè， zài suǒ wèi“ zī zhù” wǒ guó jiào yù wén huà shì yè de huǎng zǐ xià， yú yī jiǔ bā nián dì yī cì jiāng péi kuǎn zhōng de yī bù fēn tuì hái wǒ guó； yī jiǔ 'èr sì nián yòu jué dìng jiāng yú kuǎn quán shù tuì hái。
zhè lǐ suǒ shuō yòng yǐ kuò chōng běi jīng tú shū guǎn de jīng fèi， jí zài dì 'èr cì tuì kuǎn zhī nèi。
〔 23〕 liáng qǐ chāo（ 1873 héng 1929） zì zhuó rú， hào rèn gōng， guǎng dōng xīn huì rén。
qīng mò yǔ kāng yòu wéi tóng wéi wù xū wéi xīn yùn dòng de zhù yào lǐng dǎo rén， shī bài hòu táo wáng rì běn。 yī jiǔ èr nián zài dōng jīng chuàng bàn《 xīn mín cóng bào》， gǔ chuī jūn zhù lì xiàn， fǎn duì sūn zhōng shān lǐng dǎo de zī chǎn jiē jí mín zhù gé mìng yùn dòng。 xīn hài gé mìng hòu， lì rèn běi yáng zhèng fǔ sī fǎ、 cái zhèng zǒng cháng， qīng huá xué xiào yán jiū yuàn jiào shòu。 tā yòng qiǎn xiǎn de wén yán zhù shù， zhù yòu《 yǐn bīng shì wén jí》。
〔 24〕 chén xī yíng zài《 zuò xué wèn de gōng jù》 lǐ shuō guò zhè yàng de huà：“ yào xué zhě qù nòng tā men de xué wèn， zuì zhòng yào de， dì yī， biàn shì xué zhě néng yòu gù dìng de shōu rù， bù zhì yú zhèn tiān de yōu chái chóu mǐ； dì 'èr； biàn shì gōngjǐ tā men bǐ jiào wán shàn de zuò xué wèn de gōng jù。……
gū tóng xiān shēng zài tā wèi xià tái yǐ qián， céng jīng fā biǎo liǎo liǎng piān wén zhāng。 tā duì yú xué zhě yí yòu gù dìng shōu rù shì kàn dé hěn qīng chǔ de， rán 'ér dì 'èr zhǒng yào qiú tā sì hū méi kàn dào。” cān kàn běn shū《 bù shì xìn》 dì liù duàn。
〔 25〕“ sì shū” cān kàn běn juàn dì 37 yè zhù〔 6〕。 zì nán sòng zhū xī jiāng《 lǐ jì》 zhōng de《 dà xué》、《 zhōng yōng》 liǎng piān hé《 lùn yǔ》、《 mèng zǐ》 hé zài yī qǐ， zhuàn xiě《 sì shū zhāng jù jí zhù》， cái yòu liǎo“ sì shū” zhè gè míng chēng。
〔 26〕 zhāng zhī dòng（ 1837 héng 1909） zì xiào dá， hé běi nán pí rén， qīng mò tí chàng“ yáng wù yùn dòng” de dà guān liáo zhī yī。 céng rèn sì chuān xué zhèng、 hú guǎng zǒng dū。“ tí chàng fēng yǎ de fēng fān dà chén”， shì chén xī yíng zài《 zuò xué wèn de gōng jù》 lǐ tuī chóng tā de huà。《 shū mù dá wèn》， zhāng zhī dòng zài sì chuān xué zhèng rèn nèi suǒ zhù， chéng yú yī bā qī wǔ nián（ qīng guāng xù yuán nián）， yī shuō wéi miù quán sūn dài bǐ。“‘ sì shū’， nán sòng yǐ hòu zhī míng”， jiàn gāi shū jīng bù dì 'èr。“ shùfà xiǎo shēng”， zhāng shì zhāo duì qīng nián xué shēng cháng yòng de miè chēng。 rú tā zài yī jiǔ 'èr wǔ nián yīn jìn zhǐ xué shēng jì niàn“ wǔ qī” guó chǐ 'ér zāo dào fǎn duì shí， zài gěi duàn qí ruì de cí chéng lǐ shuō：“ fū shùfà xiǎo shēng。 qiān bǎi chéng qún。 zhì yǐ běn guǎn zhǎngguān zhī jìn tuì。 xíng zhū tiáo jiàn。” shùfà， gǔ dài zhǐ nán zǐ chéng tóng de nián líng。
〔 27〕《 hàn shū yì wén zhì》 《 hàn shū》， dōng hàn bān gù zhuàn。 qí zhōng《 yì wén zhì》 shì dāng shí suǒ cún gè zhǒng shū jí míng mùdì huì biān， wèiwǒ guó zuì zǎo de shū mù。《 suí shū jīng jí zhì》，《 suí shū》， táng dài wèi zhēng děng zhuàn。 qí zhōng《 jīng jí zhì》 xìng zhì hé《 hàn shū yì wén zhì》 tóng。
〔 28〕“ wǔ jīng” zhǐ《 shī》、《 shū》、《 lǐ》、《 yì》、《 chūn qiū》。“ liù jīng”，“ wǔ jīng” jiā shàng《 lè jīng》。“ qī jīng”，“ wǔ jīng” jiā shàng《 lùn yǔ》、《 xiào jīng》。
“ liù yì”， zhè lǐ zhǐ“ liù jīng”。
〔 29〕“《 chūn qiū》 zé bèi xián zhě” yǔ chū《 xīn táng shū · tài zōng běn jì》：
“《 chūn qiū》 zhī fǎ， cháng zé bèi yú xián zhě。” zhè lǐ shì qiú quán zé bèi de yì sī。
〔 30〕 hú shì（ 1891 héng 1962） zì shì zhī， ān huī jì xī rén， xiàn dài píng lùn pài zhù yào chéng yuán zhī yī。 zǎo nián liú xué měi guó， dāng shí rèn běi jīng dà xué jiào shòu。 tā fā biǎo zài《〈 xiàn dài píng lùn〉 dì yī zhōu nián jì niàn zēng kān》 shàng de《 yì shī sān shǒu》， shì yīng guó shī rén bó lǎng níng de《 qīng chén de fēn bié》、 xuě lāi de《 gěi héng héng》、 hā dài de《 yuè guāng lǐ》。
〔 31〕 xú zhì mó cān kàn běn juàn dì 179 yè zhù〔 6〕。 tā fā biǎo zài《〈 xiàn dài píng lùn〉 dì yī zhōu nián jì niàn zēng kān》 shàng de“ yì shī yī shǒu”， shì yīng guó shī rén luó sài dì de《 tú 'ěr de yuē hàn》。
〔 32〕 xī lín dīng xiè lín（ 1893 héng 1974）， bǐ míng xī lín， zì xùn fǔ， jiāng sū tài xīng rén， wù lǐ xué jiā、 jù zuò jiā。 zǎo nián liú xué yīng guó， dāng shí rèn běi jīng dà xué jiào shòu。
《 yā pò》 shì tā suǒ zuò de yī gè dú mù jù。
〔 33〕 táo mèng hé（ 1888 héng 1960） míng lǚ gōng， zì mèng hé， tiān jīn rén， shè huì xué jiā。 dāng shí rèn běi jīng dà xué jiào shòu，《 xiàn dài píng lùn》 de jīng cháng zhuàn gǎo rén。 tā zài gāi kān《 dì yī zhōu nián jì niàn zēng kān》（ yī jiǔ 'èr liù nián yī yuè yī rì） shàng céng fā biǎo《 xiàn dài jiào yù jiè de tè sè》 yī wén， tí xià zì zhù：“ zhè shì yào dào 'èr èr wǔ nián cái kě yǐ fā biǎo héng héng jiǎ shǐ dāng shí de zhuàng kuàng yǔn xǔ héng héng de yī bù zhù zuò lǐ de jǐ jié。”