（ dì wǔ gǎo）
　　 táng zhì bá xīn yuán 'ōu zhèng míng
　　2004 nián 9 yuè 9 rì
　　
　　 jīn nián shì zhèng hé qù shì 570 zhōu nián， zhōng guó hé shì jiè shàng hěn duō dì fāng dōuzài jì niàn tā， zú jiàn qí gōng jì zhī dà。 wéi shēn rù yán jiū hé jì niàn zhèng hé bù wèi jiān nán xiǎn zǔ、 yǒng yú tàn suǒ kāi tuò de jīng shén； jiǎng qiú kē xué háng hǎi、 chuàng xīn chuán bó jì shù de chuán tǒng； kuò zhǎn zhōng guó duì wài hǎi shàng sī chóu zhī lù、 chàng dǎo mín zú jiān de hé píng yǒu hǎo jiāo wǎng、 tuī dòng guó jiā hù huì hé zuò gòng tóng fán róng hé rén lèi wén míng jìn bù de lì shǐ gōng jì。 wǒ men xī wàng bǎ wù huà zhōng huá lì shǐ wén míng de zhèng hé bǎo chuán néng fù yuán fǎng zào chū lái，（ 13）、（ 14）、（ 22） gōng hǎi nèi wài gōng zhòng bǐ jiào zhí guān dì gǎn shòu hé huí gù zhè duàn zhōng huá mín zú shí fēn guāng huī de lì shǐ。
　　 guān yú zhèng hé 44 zhàng bǎo chuán， yòu hěn duō xué zhě zuò guò yán jiū， zhì zuò guò bù shǎo mó xíng，（ 6）、（ 16） dàn xué shù shàng réng yòu zhēng lùn，（ 12）、（ 27） shì shí shàng yī fāng miàn duì qí dà chǐ dù nán yǐ cóng shǐ jiè jué duì fǒu dìng， lìng yī fāng miàn duì qí mù jié gòu yǔ gōng yì jì nán yǐ shuō qīng， zài dāng qián gèng nán yǐ fù yuán fǎng zào mù zhì shí chuán。 miàn duì zhè zhǒng qíng kuàng， wǒ men fǎn fù sī kǎo wǒ guó lì shǐ jiè、 zào chuán jiè、 háng hǎi jiè duō nián lái , tè bié shì jìn nián lái de yán jiū gōng zuò， yòu lián xì liǎo yán hǎi shěng shì kāi fā fǎng gǔ fān chuán jí mó xíng de shí jiàn， tí chū wéi jì niàn zhèng hé xià xī yáng 600 zhōu nián， shǒu xiān fǎng zào 'èr qiān liào zhèng hé mù zhì bǎo chuán de chū bù kǎo zhèng yǔ fù yuán yán jiū yì jiàn。（ 15）、（ 18）、（ 19）、（ 20）、（ 21）、（ 23）、（ 24）、（ 25）、（ 26）、（ 28）、（ 32）、（ 33）、 (38)。
　　 yī、 kǎo zhèng yǐ jù
　　 zài zhèng hé xià xī yáng zhōu shī zhōng què shí cún zài 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán。 chū bù kǎo zhèng yǐ jù yòu wǔ：
　　1、 nán jīng jìng hǎi sì cán bēi jì yòu zhèng hé shuài 'èr qiān liào hǎi chuán chū fǎng（ fù tú 12）
　　 nán jīng jìng hǎi sì cán bēi（ xià jiǎn chēng “ cán bēi ”） jìzǎi yòu zhèng hé chuán duì zhōng de 'èr qiān liào hé yī qiān wǔ bǎi liào hǎi chuán。 2001 nián， wǒ men bǎ zhè kuài“ cán bēi” tàpiàn shàng néng kàn chū de zì tǒng tǒng biàn rèn xiě chū lái， yǐ gōng yán jiū fēn xī（ 2）， zhāi jì rú xià：“ jiàn hóng rén tiān fēi zhī gōng yú dū chéng wài lóng jiāng zhī shàng …… fù jiàn jìng hǎi chán sì yòng xiǎn fǎ mén shì qiān gǔ zhī jiā shèng 'ǒu rán zhī…… yī、 yǒng lè sān nián jiànglǐng guān jūn chéng jià 'èr qiān liào hǎi chuán bìng bā lǔ chuán…… hǎi dào yǒng lè sì nián dà chuán zhù yú jiù gǎng kǒu jí gǔ zhī sān fó qí…… shǒu chén zǔ yì jīn zhì míng děng yú yǒng lè wǔ nián qī yuè nèi huí yì yóu shì…… yǒng lè qī nián jiànglǐng guān jūn chéng jià yī qiān wǔ bǎi liào hǎi chuán bìng bā lǔ chuán…… guó wáng 'ā liè kǔ nài 'ér móu jié qián liáng chuán zhǐ…… ā liè gǔ nài 'ér bìng jiā……”。“ cán bēi” tí dào háng hǎi chū fā nián dài、 jiāo wǎng rén shì děngdōu shì dì yī、 èr、 sān cì zhèng hé xià xī yáng de shǐ shí。 fā xiàn cǐ bēi de zhèng hè shēng xiān shēng rèn wéi gāi bēi wén zì gé diào yǔ tài cāng、 cháng lè liǎng bēi wén zì shí fēn xiāng sì， gèng shuō míng cǐ bēi kě què xìn wú yí。 qí zhōng míng què jìzǎi zhèng hé suǒ shuài jiāng lǐng guān jūn bāo kuò chuán yuán shuǐ shǒu děng chéng jià de zhōu chuán zhù yào shì 'èr qiān liào huò yī qiān wǔ bǎi liào hǎi chuán。
　　1985 nián zhèng yī jūn xiān shēng zhù《 lùn zhèng hé xià xī yáng》（ 3）（ xià jiǎn chēng“ zhèng wén”） yě chēng，“ nán jīng jìng hǎi sì cán bēi zhōng suǒ jì yī qiān wǔ bǎi liào、 èr qiān liào hǎi chuán， yìng wéi yóu jiànglǐng guān jūn suǒ jià de jūn jiàn”， shì zhèng hé chuán duì zhōng zhù yào chuán jiàn lèi xíng zhī yī。
　　 wǒ men hái zhù yì dào zài“ cán bēi” zhōng suǒ jì chén zǔ yì、 ā liè kǔ nài 'ér děng rén wù， zhèng shì zhèng hé xià xī yáng zhōu shī zì wèi fǎn jī zuò zhàn de duì xiàng。 yóu zhī tuī duàn“ cán bēi” zhōng jì jì yòu guān jūn de zhàn shǐ， yě bì rán huì jì yòu zhǐ huī qí chuán duì zuò zhàn de 'èr qiān liào hǎi chuán xíng zhèng hé bǎo chuán， cái gèng hé qíng lǐ。
　　2、《 tiān fēi jīng》 juàn shǒu chā tú yòu chéng liè 6 wéi zhèng hé hǎi chuán（ fù tú 1）
　　 zhōng guó kē xué yuàn zì rán kē xué shǐ yán jiū suǒ jīn qiū péng yán jiū yuán zài 2000 nián fān yuè《 zhōng guó měi shù quán jí · huì huà biān · bǎn huà juàn》（ yóu wáng bó mǐn zhù biān， shàng hǎi rén mín xué shù chū bǎn shè 1988 nián chū bǎn） shí， fā xiàn liǎo yī fú guān yú zhèng hé xià xī yáng de tú huà。 jīn qiū péng xiān shēng zài《 zhōng guó kē jì shǐ liào》 dì 21 juàn 2000 nián dì 1 qī fā biǎo liǎo“ qì jīn fā xiàn zuì zǎo de zhèng hé xià xī yáng chuán duì tú xiàng zī liào héng héng《 tiān fēi jīng juàn shǒu chā tú》” yī wén（ 1）（ xià jiǎn chēng“ jīn wén”）。“ jīn wén” zhōng gōng bù liǎo kè yú míng yǒng lè shí bā nián（ 1420 nián） de yī fú《 tiān fēi jīng》 de juàn shǒu chā tú，（ xià jiǎn chēng“ jīng tú”）， bìng jìn xíng liǎo miáo mó fù yuán。 zhěng fú tú yóu liù miànxiàng lián jiē 'ér chéng。“ jīn wén” chēng， tú de zhōng bù hé hòu bù xià fāng wéi zhèng hé chuán duì tú xiàng， jì wǔ liè， měi liè wǔ sōu。 zhè shì qì jīn fā xiàn zuì zǎo de zhèng hé xià xī yáng chuán duì de tú xiàng zī liào， yīn cǐ mí zú zhēn guì。 yòu chēng，《 tiān fēi jīng》 quán míng《 tài shàng shuō tiān fēi jiù kǔ líng yìng jīng》 yī juàn， shì cān jiā zhèng hé dì wǔ cì xià xī yáng de sēng rén shèng huì zài lín zhōng shí， mìng dì zǐ yòng tā suǒ yí liú de zī cái， fā yuàn kè yìn de。 kān kè shí jiān shì dì wǔ cì xià xī yáng hòu， zhèng zhǔn bèi jìn xíng dì liù cì xià xī yáng de yuǎn háng， qí mù de shì zhāng yáng hǎi shén tiān fēi yòu hù xià xī yáng de gōng dé， bìng qí qiú bǎo yòu xīn de yuǎn háng píng 'ān、 shùn lì。 yí hàn de shì huà jí zhōng wèi zhù cǐ jīng xiàn cún hé chù。 jù jīn qiū péng xiān shēng chá kǎo， běi jīng（ guó jiā） tú shū guǎn hé bái yún guān dào jiào zǒng huì dū cún yòu yǒng lè nián jiān kè de《 tài shàng lǎo jūn shuō tiān fēi jiù kǔ líng yàn jīng》 yī cè， jí wéi cǐ jīng。 měi shù quán jí chēng zhī wéi líng yìng jīng， shí wéi líng yàn jīng（ 17）。
　　 cóng“ jīng tú” shàng kě yǐ kàn chū rú xià jǐ diǎn：
　　 ①“ jīn wén” chēng，“ zhèng hé chuán duì tú xiàng， jì wǔ liè， měi liè wǔ sōu。” yòu chēng，“ huà zhōng， nà kāi kuò hǎi miàn shàng chéng liè、 chéngháng de chuán duì， yě wéi wǒ men miáo huì liǎo zhèng hé xià xī yáng qì shì bàng bó de jǐng xiàng”（ 1）。 wǒ men lǐ jiě zhè shì 'àn zhōng guó huà xiě yì tè diǎn jiā yǐ fēn xī de， shì kē xué hé lǐ de。 wǒ men fēn xī“ jīng tú“ bù jǐn huà chū guī mó hěn dà de zhèng hé xià xī yáng chuán duì， ér qiě suǒ huì de chuán bó xíng shì、 chǐ dù jī běn xiāng tóng， kě pàn wéi zhèng hé chuán duì zhōng yī zhǒng zhù yào de、 yòu dài biǎo xìng de、 yōu xiù de chuán xíng。 zhè yàng de chuán duì jì xiǎn shì jūn wēi、 guó wēi、 yòu què bǎo zhěng gè chuán duì kě jí zhōng huò fēn sàn shǐ yòng zhè zhǒng bǎo chuán lái zhí xíng hǎi shàng duō zhǒng rèn wù。 wǒ men rèn wéi zhè yě jiù shì wǒ men suǒ yào fù yuán de 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán duì de shēng dòng xiě zhào。
　　 ② guān yú chuán xíng，“ jīn wén” chēng，“ qí suǒ huà de chuán， shǒu wěi gāo qiáo， chuán xián gāo， chī shuǐ shēn， zhèng fú hé fú chuán de tè zhēng， kě shuō shì fú chuán de xiě shí hé xiě yì， yīn cǐ， cǐ tú kě zuò wéi bǎo chuán xì fú chuán xíng zhè yī jié lùn de yòu lì zhèng jù”（ 1）。 jīn qiū péng xiān shēng zài《 guān yú zhèng hé bǎo chuán chuán xíng zhī wǒ jiàn》（ 17） wén zhōng hái tí dào“ suǒ huà de chuán， gāo dà rú lóu”，“《 zhèng hé háng hǎi tú》 de 4 fú guò yáng qiān xīng tú zhōng chuán tú，（ fù tú 2） qí xíng zhuàng yì yǔ cǐ xiāng sì， kě zuò zhèng hé bǎo chuán xì fú chuán xíng de yòu yī zuǒ zhèng”。 wǒ men tóng yì zhè zhǒng fēn xī， bìng cóng jiàn zhù xíng shì shàng fēn xī， yòu lóu chuán de fēng gé， zhù jiá bǎn zhōng bù yòu yī céng jiá bǎn shì xíng chéng zhōng lóu， shè xián qiáng， wěi bù yòu sān céng wěi lóu， shǒu bù yòu 'èr céng tōng tòu xìng shǒu lóu。 zhěng gè shàng céng jiàn zhù jiào gāo dà， zhuózhòng xiǎn shì huáng cháo qì pài。
　　 ③ guān yú wéi fān， wǒ men fēn xī wéi gān yòu 6 gēn。 shǒu、 zhōng duàn yòu 3 gēn gù dìng wéi gān， guà de shì yìng zhì fān， yǐ zhāng mǎn， liáo suǒ zì shàng 'ér xià、 xiàng hòu lā jǐn； hòu bù yòu 2 gēn fǔ wéi， duìchèn bù yú zuǒ yòu xián， gū jì kě yǐ fàng dǎo， tú shàng wèi guà fān， kě néng yòng yú guà ruǎn fān， fǔ zhù shǐ fēng hé cāo zòng háng xiàng； chuán wěi bù zuì hòu yī gēn shì jiào gāo de qí gān， yòu héng héng， tú shàng guà de sì wéi jiāng qí， kě néng yòng yú guà jiāng qí、 xìn hào qí zhì huò“ wěi sòng” zhī lèi de fān。 yóu zhī gāi xíng chuán kě pàn wéi 6 wéi zhèng hé bǎo chuán。
　　 ④ chuán shǒu yòu xū shāo qián shēn， bìng diào xià sì zhǎo máo。 wěi bù kuān píng， duǒ shēn méi yú shuǐ zhōng gù bù xiǎn。
　　 ⑤“ jīng tú” zhōng， měi sōu chuán de zhōng bù píng tái shàng yòu 6-8 gè rén yǐng， sì hū shì shuǐ bīng de xíng xiàng， fēn xī kě néng xiǎn shì biān duì chū gǎng gè chuán“ zhàn pō”， xiàng 'àn shàng huān sòng guān yuán hé qún zhòng zhì jìng de qíng jǐng。 zài míng《 jīn tānɡ jiè zhù》 zhōng jì yòu bīng chuán liè fū shì， jí píng shí zài chuán sì miàn， gè bīng gè qì cháng duǎn xiāngjiàn， wài xiàng 'ér lì， rú yù zéi， jí suí zéi suǒ zài zhī miàn bìng lì dòng shǒu。 hái fù yòu píng shí lì chuán yuè shì tú， zhù míng chuán shǒu、 xián、 wěi gè bù wèi zhàn pō de gè lèi bīng qì bù shǔ wèi zhì。（ 39） kàn lái“ zhàn pō” shì wǒ guó hé wài guó jūn jiàn de chuán tǒng lǐ jié， yóu lái yǐ jiǔ。 lìng wài hái kě yóu zhī yìn zhèng。 tú zhōng zhī chuán shì zhèng hé chuán duì zhōng chéng zài jiàngxiào guān bīng shuài lǐng gè biān duì de zhèng hé bǎo chuán hé zhàn zuò chuán， cái tǒng yī zhí xíng zhè me yán zhěng de jūn jì yǔ jūn lǐ。
　　 yóu jīn qiū péng xiān shēng hé wǒ men de jǐ diǎn fēn xī chōng fēn shuō míng“ jīng tú” de zuì xīn fā xiàn， duì zhèng hé bǎo chuán zhù chǐ dù hé chuán xíng de yán jiū qǐ dào liǎo fēi cháng zhòng yào de zuò yòng。 ér qiě tú zhōng xiǎn shì 6 wéi zhèng hé bǎo chuán shì zhèng hé xià xī yáng zhōu shī zhōng de dài biǎo chuán xíng， wéi fù yuán fǎng zào zhèng hé bǎo chuán tí gōng liǎo kě xìn de wén xiàn yǐ jù。
　　3、《 xī yáng fān guó zhì》 hé《 míng shí lù》 jìzǎi zhōng kě fēn xī zhèng hé xià xī yáng zhōu shī zhōng cún yòu dà liàng 'èr qiān liào hǎi chuán xíng zhèng hé bǎo chuán。
　　“ zhèng wén” zhōng zhuǎn yǐn gǒng zhēn《 xī yáng fān guó zhì》 zhōng jìzǎi， zhèng hé shǐ tuán dāng shí“ chéng jià bǎo zhōu bǎi sōu qián wǎng hǎi wài”，“ suǒ chéng zhī bǎo zhōu， tǐ shì wēi rán， jù wú yǔ dí。”（ 3） cǐ chù suǒ chēng“ bǎo zhōu bǎi sōu” jiù shì“ jīng tú” zhōng chéng liè de 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán。 yòu zhuǎn yǐn《 míng shí lù》 jìzǎi（ 3）， zhèng tǒng shí sān nián（ 1448 nián）“ fǔ jūn wèi zú zhào wàng děng zì xī yáng hái。 ····· chū wàng děng suí tàijiàn hóng bǎo rù xī yáng， zhōu bài piào zhì bǔ guó， suí qí guó sú wéi sēng。 hòu pō wén qí dì jìn yún nán bā bǎi dà diàn， dé jiān suì tuō guī。 shǐ xī yáng fā dìng shí， zhōu zhōng sān bǎi rén， zhì bǔ guó jìnbǎi rén， zhì shì shí bā nián， wéi wàng děng sān rén hái。” hái fēn xī， hóng bǎo wéi zhèng hé shǐ tuán lǐng dǎo chéng yuán zhī yī， zài zhèng hé xià xī yáng de guò chéng zhōng， hóng bǎo wǎng wǎng shuài lǐng fēn zōng chuán duì wǎng zhū guó fǎng wèn。 zhào wàng děng suí hóng bǎo suǒ chéng zuò de hǎi chuán， dāng wéi yóu“ jiànglǐng guān jūn chéng jià” de yī qiān wǔ bǎi liào huò 'èr qiān liào hǎi chuán，“ zhōu zhōng sān bǎi rén”， jiù shì zhè zhǒng wéi guǎng dà guān bīng suǒ chéng zuò de hǎi chuán kě zài de rén shù。 zhè yòu yǔ sòng wú zì mù《 mèng liáng lù》 zhōng suǒ jì“ hǎi shāng zhī jiàn， dà xiǎo bù děng， dà zhě wǔ qiān liào， kě zài wǔ、 liù bǎi rén。 zhōng děng 'èr qiān liào zhì yī qiān liào， yì kě zài 'èr、 sān bǎi rén” jī běn yī zhì。（ zhù： sòng dài de liào bǐ míng dài de liào yào xiǎo） zhèng hé chuán duì zhōng de zhàn zuò chuán， měi chuán 'àn zài 'èr、 sān bǎi rén， zé 'èr wàn liù qiān bā bǎi míng guān jūn， zhì duō chéng zuò yī bǎi sōu yī qiān wǔ bǎi liào、 èr qiān liào de hǎi chuán， jǐn zhàn zhèng hé dì yī cì xià xī yáng suǒ shuài 208 sōu chuán zhǐ zǒng shù de yī bàn。 zhèng yī jūn xiān shēng hái tuī lùn zài sān bǎi rén de 'èr qiān liào zhàn zuò chuán， céng yòng zuò fēn zōng bǎo chuán。“ zhèng wén” lìng yī duàn kǎo zhèng chēng，“ zhèng hé xià xī yáng， zǔ jiàn liǎo qián suǒ wèi yòu de shì jiè shàng zuì páng dà de yùn yáng chuán duì…… yī bān yóu 63 sōu（ yī zuò 62 sōu） dà、 zhōng hào bǎo chuán zǔ chéng chuán duì zhù tǐ。
　　 àn zhèng wén de kǎo zhèng fēn xī， yě tóng yàng shuō míng bǎ 'èr qiān liào hǎi chuán zuò wéi fù yuán fǎng zào zhèng hé bǎo chuán de duì xiàng， què shí shì xuǎn zé liǎo yī zhǒng néng fǎn yìng míng dài zào chuán jì shù shuǐ píng de yōu xiù de duō gōng néng de chéng pī jiàn zào de jī běn chuán xíng。
　　4、 míng《 lóng jiāng chuán chǎng zhì》 jí《 wǔ bèi zhì · zhèng hé háng hǎi tú》 zhōng de hǎi chuán huà yǔ《 tiān fēi jīng》 juàn shǒu chā tú zhōng zhèng hé chuán duì de chuán xíng yòu xiāng sì xìng， qià kě yìn zhèng jiē wéi bǎo chuán， ér yǐ bù tóng xiě yì fāng shì lái biǎo xiàn。
　　《 lóng jiāng chuán chǎng zhì》 wén zì zhōng suī shuō míng“ hǎi chuán yǐ gé， chǐ dù wú kǎo”， dàn shì liú xià dāng shí suǒ zào hǎi chuán de xíng zhì tú，（ fù tú 3） wǒ men fēn xī（ 24） tú zhōng zhī chuán shù 4 wéi， wěi yòu 2 céng huáng wū。 gēn jù《 tiān gōng kāi wù》 suǒ shù， fán chuán cháng shí zhàng bì liǎng shù de lì wéi yuán zé， cǐ 4 wéi hǎi chuán zhī chuán cháng bù guò 20 zhàng， yǔ nán jīng chū tǔ bǎo chuán duǒ gān chǐ dù shí fēn xiāng pèi。 zhè gè fēn xī jiù zhèng míng《 lóng jiāng chuán chǎng zhì》 tú zhōng suǒ huì zhī chuán jī běn shàng fǎn yìng liǎo 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán xíng zhì。 cóng tú shàng hái kě kàn chū zhù jiá bǎn shàng yòu yī céng zhōng lóu， wéi gān xià duàn zài zhōng lóu píng tái shàng dōuyòu jiā qiáng chéng zuò， wéi gān shàng duàn dōuyòu wàng dǒu， shǒu wěi liǎng tóu qiáo， yě hěn míng xiǎn。 zhè xiē tè zhēng yě yǔ“ jīng tú” zhèng hé bǎo chuán xiāng sì。《 wǔ bèi zhì · zhèng hé háng hǎi tú》 zhōng de chuán， shǒu wěi liǎng tóu qiáo， wěi lóu gāo， yòu zhōng lóu， lì 3 wéi， zhāng guà 3 miàn jǔ xíng fān， wéi shàng jūn yòu wàng dǒu bìng guà jiāng qí。 yǔ“ jīng tú” èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán suī lì yòu 6 wéi， ér zhù yào dà wéi shì 3 gēn， yě zhǐ huì chū zhāng guà 3 miàn jǔ xíng fān， liǎng zhě huà yì xiāng tōng， chuán xíng xiāng fǎng。
　　 yǐ shàng yuán chū míng dài sān zhǒng wén xiàn de sān fú zhèng hé chuán tú， shǐ fù yuán fǎng zào 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán， yòu liǎo bǐ jiào xiāng sì de kě kào 'ér kě xìn de hǎi chuán xíng xiàng de lì shǐ yǐ jù。
　　5、 gǔ dài mù fān chuán fā zhǎn shǐ wén xiàn kě zhèng míng sòng yuán míng dài dà hǎi chuán què yòu qiān dūn jí。
　　 wǒ men yán jiū 'èr qiān duō nián zhōng guó mù fān chuán fā zhǎn shǐ， duì yòu guān de mù fān chuán zhù chǐ dù jìn xíng shōu jí zhěng lǐ， fā xiàn sòng dài zuì dà 5000 liào hǎi chuán， cháng yuē 16.4 zhàng， ér chū shǐ gāolí de wàn hú shén zhōu， cháng yuē 16.7 zhàng， yòu 4 wéi（ 31）。 sòng dài zhōu qù fēi zài《 lǐng wài dài dá》 zhōng jì yòu，“ fān ruò chuí tiān zhī yún， tuō cháng shù zhàng。 yī zhōu shù bǎi rén”（ 3）。 yuán dài《 yuán hǎi bó tú kǎo》 zhōng jì yòu，“ hǎi bó guǎng dà， róng zài qiān yú rén， fēng fān shí yú dào”。 dāng shí de 'ā lā bó lǚ xíng jiā yī běn · bā lǔ tǎ《 yóu jì》 zhōng chēng， yuán dài dà xíng hǎi bó guà yòu fān péng 12 miàn。（ 2）（ 3）。 yì dà lì de yǎ gè · dé 'ān kē nà zhù《 guāng míng zhī chéng》 zhōng chēng， yuán dài zuì dà de chuán， yòu 6 gēn wéi gān， 12 zhāng dà fān， 4 céng jiá bǎn（ 2）。 mǎ kě bō luó shì qīn zì chéng zuò yuán dài dà hǎi chuán hù sòng kuò kuò zhēn gōng zhù qù bō sī de， tā miáo xiě yuán dài zhōng guó jù bó shí chēng，“ chuán shàng yòu 4 wéi 4 fān， wǎng zhù hái lìng jiā 2 wéi 2 fān， kě 'àn tiān qì qíng kuàng suí yì shù qǐ huò fàng dǎo”（ 2）， jí kě mián wéi。 zhè jǐ zhǒng yuán dài dà hǎi chuán dōushì 4-6 wéi， zhèng shì míng dài zào chuán jì shù de jī chǔ。 míng dài zhōng hòu yè zuì dà de cè fēng zhōu， cháng yuē 20 zhàng， yòu 5 wéi（ 4）。 sòng yuán míng dài zhè xiē dà hǎi chuán pái shuǐ liàng kě néng jūn zài qiān dūn shàng xià， kě cān jiàn fù biǎo。 yīng guó lǐ yuē sè bó shì yán jiū nán jīng chū tǔ duǒ gān cháng 11 yú mǐ hòu， fēn xī zhèng hé bǎo chuán dà gài yě zhǐ yòu 3000 dūn（ 2）， yīn wéi zhè shì dāng shí wài guó mù fān chuán de jí xiàn dūn wèi。
　　 zhì yú wài guó fān chuán yòu gèng dà de dūn wèi， zé shì 19 shì jì de shì liǎo。 rú《 sū lián jūn shì bǎi kē quán shū · zhàn liè jiàn》 tiáo shàng jìzǎi：“ shí qī shì jì mò， zhàn liè jiàn pái shuǐ liàng wéi 1500-1700 dūn， ··· hòu qī（ 19 shì jì zhōng qī） fēng fān zhàn liè jiàn pái shuǐ liàng dá 5000 dūn”。《 sū lián jūn shì bǎi kē quán shū · fān chuán jiàn duì》 tiáo shàng jìzǎi：“ 1853 nián xī nuò pǔ hǎi zhàn shì fān chuán jiàn duì de zuì hòu yī cì dà hǎi zhàn ··· dào 19 shì jì zhōng qī， fān chuán jiàn duì jìn rù dǐng shèng shí qī。 dāng shí wéi fān zhàn liè jiàn de pái shuǐ liàng zēng zhì 5500 dūn”（ 12）。 zhōng wài fān chuán shǐ zhèng míng。 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán pái shuǐ liàng dá qiān dūn yǐ shàng， zài 15 shì jì yǐ shì“ tǐ shì wēi rán， jù wú yǔ dí” de， zài sòng yuán míng sān dài hǎi chuán zhōng yǐ shì tè bié dà xíng de mù fān chuán， yīn cǐ 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán kě wú kuì dì chéng wéi zhōng huá mín zú zài míng dài suǒ chuàng zào chū shì jiè zào chuán shǐ shàng zuì huī huáng càn làn de yī gè dài biǎo zuò。
　　 èr、 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán zhù chǐ dù、 pái shuǐ liàng、 zhuāng zài liàng hé wài xíng、 bù zhì de chū bù gū suàn fēn xī yǔ fù yuán yán jiū
　　1、 cóng“ liào” de gài niàn yǎn biàn， kě zhī míng dài 'èr qiān liào hǎi chuán shì dāng shí dà hǎi chuán
　　 sòng、 yuán、 míng shí qī，“ liào” shì dāng shí liú xíng de yòng lái biǎo shì zhōu chuán dà xiǎo de yī zhǒng jìliáng dān wèi。 qì jīn wéi zhǐ， duì“ liào” de lǐ jiě， dà tǐ shàng yòu 'èr zhǒng gài niàn： yī zhǒng rèn wéi“ liào” shì yī zhǒng zhòng liàng dān wèi， duō shù qīng xiàng yī liào děng yú yī shí； yě yòu rèn wéi， yǐ“ liào” de shù liàng， chéng yǐ 10（ zhuǎn huà dān wèi de xū yào）， zài chú yǐ 4， biàn kě zhuǎn huà wéi zài zhòng liàng。 dì 'èr zhǒng rèn wéi“ liào” shì yī zhǒng róng jī dān wèi， kě cóng chuán bó de cháng、 kuān、 shēn jì suàn chū lái。 rú chén xī yù zhuàn《 zhōng guó fān chuán yǔ hǎi wài mào yì》（ 5）， jí rèn wéi： lóng gǔ cháng（ zhàng） × miàn kuò（ zhàng） × cāng shēn（ zhàng） ×10=**** chǐ bìng qǔ zhěng， jiù dé chū gāi chuán de“ liào” shù。 zài gū suàn zhōng， yī bān cǎi yòng zǒng cháng yǔ miàn kuò de bǐ lì wéi 5， shēn cháng yǔ miàn kuò de bǐ lì wéi 4， sān duàn lóng gǔ cháng yǔ miàn kuò de bǐ lì wéi 3， cāng shēn yuē wéi lóng gǔ cháng de 10-13%。 wǒ men yǐ míng dài níng bō fǔ wǔ bǎi liào chuán zhàn chuán wéi lì， cǎi yòng cǐ gōng shì， zhù chǐ dù yǔ liào shù gū suàn jiēguǒ jī běn xiāng jìn。
　　 míng chū de“ liào” suǒ dài biǎo de chuán bó chǐ dù yǔ zài zhòng liàng dū bǐ sòng dài dà dé duō。 lì rú， míng dài níng bō fǔ wǔ bǎi liào zhàn chuán， chuán shēn cháng 12.25 zhàng， miàn kuò 3 zhàng， shēn 1.15 zhàng。 ér sòng dài 'èr qiān liào hǎi chuán miàn kuò yě jǐn 3 zhàng。 yòu rú míng dài níng bō fǔ sì bǎi liào zhàn chuán， shēn cháng 9.4 zhàng， kuò 1.95 zhàng， shēn 0.92 zhàng。 ér sòng dài hǎi gú chuán， hào chēng yī qiān liào， zǒng cháng 10 zhàng， kuò 1.8 zhàng， shēn 0.85 zhàng。 yǔ míng sì bǎi liào zhàn chuán chǐ dù dà xiǎo xiāng jìn。 yóu cǐ kě zhī， míng dài de“ liào” jiào zhī sòng dài yǐ yòu zhòng dà biàn huà。 zài cóng guān、 mín duì zhōu chuán de jìliáng kàn， yuán lái mín jiān zào chuán shí， yòng mín chǐ huò yíng zào chǐ， hòu lái guān fāng yī lǜ yòng“ guān chǐ” huò“ bù chǐ”。 měi yī guān chǐ bǐ mín chǐ yào cháng。 jù míng dài xià zǐ yáng zhuàn《 shǐ liú qiú lù》 shàng jìzǎi：“ gài mín chǐ yī chǐ， jǐn guān chǐ bā cùn gù yě”。 yóu shàng shù kě zhī， sòng dài、 míng dài， guān fāng、 mín jiān duì“ liào” de biāo zhǔn bìng bù yī zhì。 sòng dài zuì dà de huò chuán shì wǔ qiān liào hǎi chuán， jù《 zhōng guó fān chuán yǔ hǎi wài mào yì》 jìzǎi， shēn cháng 13.6 zhàng， miàn kuān 3.83 zhàng， shēn 1.35 zhàng， tuī suàn chī shuǐ 1.10 zhàng , pái shuǐ liàng bù dào qiān dūn（ 5）。 ér míng dài 'èr qiān liào hǎi chuán pái shuǐ liàng chāo guò qiān dūn， yǐ shì cóng shí yī shì jì fā zhǎn dào shí wǔ shì jì de yī zhǒng gèng dà de hǎi chuán。
　　2、 zhù chǐ dù hé pái shuǐ liàng gū suàn
　　 cóng míng dài yòu guān shǐ liào shàng kàn， néng chá dào sì bǎi liào、 wǔ bǎi liào hǎi chuán de zhù chǐ dù zī liào， zěn yàng jiāng jiào xiǎo de“ liào” shù de hǎi chuán zhù chǐ dù huàn suàn dào 'èr qiān liào hǎi chuán de zhù chǐ dù， yě shì bǎi zài chuán shǐ xué zhě miàn qián de yī gè nán tí。 shàng hǎi jiāo tōng dà xué yáng yǒu yuàn shì 2003 nián 4 yuè zhuàn xiě de《 duì fù yuán“ zhèng hé bǎo chuán” de yī xiē yì jiàn》 yī wén zhōng suǒ tí chū de fāng fǎ zhí dé cān kǎo。 wén chēng，“ míng dài lǐ zhāo xiáng zhù《 lóng jiāng chuán chǎng zhì》 suǒ zài， sì bǎi liào zhàn chuán， cháng 8.9 zhàng， kuò 1.65 zhàng， shēn 0.6 zhàng。 èr qiān liào chuán de róng jī yīnggāi shì gāi chuán de 5 bèi， 5 de sān cì gēn děng yú 1.71。 gāi chuán cháng、 kuò、 shēn chéng yǐ 1.71， dé chuán cháng 15.2 zhàng， kuān 2.8 zhàng， shēn 1.2 zhàng。（ yīn） zhàn chuán de xíng xiàn cháng liǎo yī xiē， rú guǒ bǎ chuán cháng jiǎn shǎo yī xiē， ér bǎ kuān dù hé shēn dù jiā dà yī diǎn， jiù yǔ sòng（ míng） dài hǎi chuán de chǐ dù xiāng fǎng liǎo（ 27）。 àn míng dài níng bō fǔ sì bǎi liào zhàn chuán， shēn cháng 9.4 zhàng， kuò 1.95 zhàng， shēn 0.92 zhàng， cháng kuān bǐ wéi 4.82， huàn suàn chéng 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de zhù chǐ dù， yào chéng yǐ 1.71。 dé shēn cháng 16.07 zhàng， kuān 3.33 zhàng， shēn 1.57 zhàng。 míng dài 1 zhàng xiāng dāng yú 3.11 mǐ， zé shēn cháng 50.5 mǐ、 kuān 10.37 mǐ、 shēn 4.89 mǐ。 rú guǒ qǔ chī shuǐ 3.91 mǐ， fāng xíng xì shù 0.47， tuī suàn qí pái shuǐ liàng yuē 950 dūn。 zài fēn xī míng dài níng bō yòu wǔ bǎi liào zhàn chuán， shēn cháng 12.25 zhàng， kuò 3.0 zhàng， shēn 1.15 zhàng， cháng kuān bǐ wéi 4.08， huàn suàn chéng 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de zhù chǐ dù， yào chéng yǐ 4 de sān cì gēn děng yú 1.587。 dé shēn cháng 19.44 zhàng， kuān 4.76 zhàng， shēn 1.83 zhàng。 míng dài 1 zhàng xiāng dāng yú 3.11 mǐ， zé shēn cháng 60.46 mǐ、 kuān 14.8 mǐ、 shēn 5.68 mǐ。 tuī suàn pái shuǐ liàng 1520 dūn， zhè shì yóu yú cǐ liǎng chuán shǔ hǎi zhàn chuán， dàn zhù chǐ dù bǐ hé chuán xíng bù quán xiāng sì suǒ zhì。 wǒ men fēn xī（ 2） rèn wéi， yóu míng dài níng bō fǔ sì bǎi liào yǔ wǔ bǎi liào zhàn chuán de zhù chǐ dù zhé zhōng huàn suàn zhì 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de zhù chǐ dù cái kě néng bǐ jiào hé lǐ xiē。 yīn cǐ 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de zhù chǐ dù kǎo zhèng gū suàn wéi： zǒng cháng 61.2 mǐ（ 19.12 zhàng）， shēn cháng jí shuǐ xiàn cháng 53 mǐ（ 16.56 zhàng）， chuán kuān 13.8 mǐ（ 4.31 zhàng）， shuǐ xiàn kuān 13.0 mǐ， cāng shēn（ shàng jiá bǎn wài yuán dào jī xiàn） 4.89 mǐ（ 1.57 zhàng）， shè jì chī shuǐ 3.9 mǐ， gū jì pái shuǐ liàng yuē 1170 yú dūn， yǐ kǎo lǜ chī shuǐ yào kòu chú lóng gǔ shēn chū chuán dǐ jī xiàn gāo dù 0.5 mǐ， qí cháng kuān bǐ wéi 4.43， yě shì kǎo lǜ dào chū tǔ gǔ chuán、 wén xiàn jìzǎi yǔ chuán tǒng shí chuán jiā yǐ yōu xuǎn de。（ 35）
　　3、 chéng zài guān bīng chuán yuán biān zhì jí zhuāng zài liáng huò shù liàng fēn xī
　　① guān bīng chuán yuán biān zhì fēn xī
　　 gǒng zhēn《 xī yáng fān guó zhì》 chēng， zhèng hé bǎo chuán“ péng fān máo duǒ， fēi 'èr、 sān bǎi rén， mò néng jǔ dòng”（ 3）。《 míng shí lù》 zhōng chēng，“ zhōu zhōng sān bǎi rén”（ 3）， jù kě kǎo jìzǎi míng dài lì cì cè fēng zhōu shǐ tuán rén shù wéi 350-600 rén zhī jiān（ 4）。 yīn cǐ 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán biān zhì zǒng rén shù， dāng zài 300-350 rén yǐ shàng。 cān zhào《 míng shǐ · zhèng hé chuán》、 fèi xìn《 xīng chá shèng lǎn》、 zhù yǔn míng《 qián wén jì》 hé《 zhèng hé jiā pǔ》 děng wén xiàn zhōng suǒ jìzǎi zhèng hé xià xī yáng shǐ tuán rén yuán de zǔ zhì， tuī suàn 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán shàng de lǐng dǎo、 xíng zhèng guān yuán yòu： zhèng shǐ tàijiàn、 fù shǐ jiān chéng、 shǎo jiān、 nèi jiān、 diǎn bù、 shè rén、 hù bù láng zhōng， hóng lú sì xù bān， yīn yáng guān、 yīn yáng shēng děng， jūn shì zhǐ huī rén yuán yòu： dōuzhǐ huī、 zhǐ huī、 qiān hù、 bǎi hù、 zǒng qí、 xiǎo qí děng， wài shì、 mào yì zhuān yè yǔ bǎo zhàng rén yuán yòu： tōng shì、 jiào yù、 yī guān、 yī shì、 mǎi bàn、 bàn shì、 shū suàn shǒu děng， háng hǎi jì shù rén yuán yòu： huǒ cháng， fān rén huǒ cháng、 dài guǎn děng。 yǐ shàng gè zhǒng guān yuán měi zhí píng jūn 'àn 1-3 rén suàn， zé gòng yuē yòu guān xiào 50 míng。 bǎo chuán shàng de bīng zú yòu yǒng shì、 lì shì、 jūn lì、 yú dīng děng， zhì shǎo yìng dá dào bǎi hù de biān zhì， jí 100 míng。 bǎo chuán shàng de chuán yuán、 gōng jiàng děng zé yòu： duǒ gōng、 bān dìng shǒu、 liáo shǒu、 shāo shuǐ、 shuǐ shǒu、 mín shāo， tiě máo jiàng， mù niǎn jiàng、 dā cái jiàng、 yǎng mǎ、 chú yì、 xiǎo sī děng 'àn“ fēi 'èr、 sān bǎi rén mò néng jǔ dòng”， zhì shǎo yìng pèi 250 míng。 yóu zhī fēn xī 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de biān zhì zǒng gòng yuē yòu guān bīng、 chuán yuán 400 míng。 zhè gè tuī duàn xiān zuò wéi cāng shì huàfēn de cān kǎo， shàng wàng yǔ gè jiè xué zhě gòng tóng shēn rù yán tǎo。
　　② zhuāng zài liáng huò shù liàng fēn xī
　　 zhào jiàn qún、 chén kēng xiān shēng zài《 míng dài shǐ liú qiú“ fēng zhōu” kǎo shù》（ 4）（ xià jiǎn chēng“ fēng zhōu kǎo”） céng yǐ wàn lì qī nián fēng zhōu wéi lì zuò fēn xī， qí cháng 45.1 mǐ， kuān 9.02 mǐ， chī shuǐ 4.48 mǐ， zài zhòng liàng zé zài 500 dūn shàng xià（ 4）。 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán háng chéng yuǎn、 chǐ dù dà， zài zhòng liàng bì dà yú 500 dūn。 ruò 'àn zài yī nián zhī liáng、 yī yuè zhī shuǐ， měi rén rì xiāo hào liáng cài méi tàn děng 1 gōng jīn、 yòng shuǐ 1 gōng jīn jì suàn， liáng shuǐ gòng xū zài 180 dūn zuǒ yòu。 lìng zài lǐ pǐn、 huò wù、 jūn xiè、 huǒ yào、 xiū chuán qì cái děng zàn 'àn 200 dūn shè zhì。 tǔ shí yā zài 'àn dǐ cāng róng jī yuē yòu 100 lì fāng tuī suàn， yě yòu 200 dūn。 quán chuán zài zhòng lián tóng rén yuán、 mǎ pǐ、 shēng qín děng gòng yuē 600 dūn， yǔ quán chuán pái shuǐ liàng 1170 yú dūn jī běn xié diào。
　　4、 wài xíng， bù zhì yǔ jié gòu fù yuán yán jiū。
　　“ fēng zhōu kǎo” jì yòu， míng cháo zhèng fǔ pài wǎng liú qiú cè fēng shǐ“ fán shí wǔ cì， èr shí qī rén”。 lì shǐ shàng de cè fēng shǐ dū shuài lǐng yī gè dà xíng shǐ tuán chū shǐ， rén shù 350-600 rén zhī jiān， cè fēng zhōu 'àn kě chá shǐ liào yòu wǔ sōu， cháng yuē 14.5-20 zhàng， kuān yuē 2.6-6 zhàng， shēn yuē 1.3-3 zhàng， shì wǔ wéi jù jiàn。（ fù tú 6） wǒ men gū suàn pái shuǐ liàng yuē 600-1000 dūn。 suī shì 15-16 shì jì de guān chuán， qí háng xíng hǎi yù bǐ zhèng hé xià xī yáng jìn dé duō， yīn cǐ， èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán hé cè fēng zhōu xiāng bǐ， zhù chǐ dù hé pái shuǐ liàng xiāng duì shāo dà xiē cái shì hé lǐ de， gèng shì kě néng de。“ fēng zhōu kǎo” shù， jiā jìng shí 'èr nián（ 1533 nián） chén kǎn lái fú zhōu hòu，“ zào chuán zhī zhì， fǎng yú qí mín dé zhī， dà xiǎo、 guǎng xiá wéi qí zhì”。 yòu liǎo guī dìng de jī běn chǐ dù， cái shǐ lì cì suǒ jiàn zào de fēng zhōu guī mó dà tǐ yī zhì（ 4）。 yīngdāng shuō míng dài zhōng hòu qī fēng zhōu yě jiù yán yòng liǎo jù dāng shí bǎi yú nián qián de míng dài chū qī 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán děng yōu xiù chuán xíng de zhì shì， ér xiàn dài fǎng zào 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán， zài lì yòng fēng zhōu de yòu guān wén xiàn , dāng shǔ yòu jù kě yǐ liǎo（ 27）。“ fēng zhōu kǎo” miáo shù， fēng zhōu“ shǒu 'áng kǒu zhāng， wěi gāo sǒng， shǒu wěi dōuyòu“ xū shāo”， qiě shēn zhǎn hěn dà。 jiān dǐ， chī shuǐ hěn shēn。 liǎng cè biāo shì guī dìng de chī shuǐ xiàn， chēng zhī wéi“ shuǐ shé”， chuán xíng rú suō zǐ。 chuán dǐ de lóng gǔ yòng sōng mù sān duàn， yǐ sǔn mǎo jiā dīng tiě jú de fāng fǎ， lián jiē 'ér chéng。 zhōng jiān de yī duàn shì zhù lóng gǔ， shì fēng zhōu de zhùgàn， cháng yuē 16-19 mǐ， zhōu cháng yuē 3 mǐ。“ fán zào chuán， bì xiān dìng wěn（ zhù： zhǐ lóng gǔ）”， zhī hòu“ fán liǎng cān jiāo zhēn， lóng bǎng、 lóng gǔ、 tōng liáng cēncuò jīn shù， jiē fù wěn yǐ qǐ”。 chuán ké shì shuāngchóng bǎn jié gòu， měi céng hòu 10.9 lí mǐ， liǎng céng gòng hòu 21.8 lí mǐ。 chuán bǎn zhī jiān huò dā jiē、 huò píng jiē， yòng 31.1 lí mǐ cháng de tiě dīng dīng láo， zài yǐ lì huī、 má xù hé tóng yóu de jiǎo bàn wù jiāng fèngxì niǎn mì。 zuì hòu shǐ yòng 'èr shí gēn tiě tiáo， cóng wěn dǐ dā dào liǎng xián， bǎ chuán gū jǐn。 fēng zhōu de chuán cāng cǎi yòng shuǐ mì gé cāng jié gòu， duō zhě 'èr shí bā cāng， zhì shǎo yě yòu 'èr shí sān cāng。 zì dǐ cāng dào jiá bǎn shàng， gòng fēn wéi wǔ céng： zuì dǐ céng yā yǐ shí kuài， yuē“ yā zài”， ruò chǔ cáng huò wù yǐ dài shí kuài， zé jiào“ yā chāo”。 zhōng jiān sān céng wéi“ guān cāng”， shì shǐ tuán chéng yuán chī、 zhù de dì fāng， chuán shāo shì duǒ gōng de cāng fáng， yǔ qí jǐn lín de zé shì“ sī zhēn mì shì”。 zuì shàng yī céng shì jiá bǎn， bǎi liè zhe gè lèi jūn qì， bìng dā yòu liáng péng， gōng shǐ tuán chéng yuán chéng fēng。 shāo wěi de zuì gāo chù yòu huáng wū 'èr céng， xià yī céng 'ān fàng míng cháo huáng dì de cè fēng zhào chì， shàng yī céng shè gòngfèng hǎi shén tiān fēi de xiāng huǒ。 fēng zhōu jiá bǎn yǐ xià de gè céng dōuhěn dī 'ǎi， xū yào“ gōulóu shēn rù， shàng xià yǐ tī”。“ jí guān cāng yì jǐn gāo sì、 wǔ chǐ， gài kǒng tài gāo zé chōng fēng， gù shāo bēi zhī 'ěr”（ 4）。
　　 míng hé rǔ bīn zhuàn《 bīng lù · zhàn chuán shuō》（ xià jiǎn chēng“ bīng lù”）， jí《 chóu hǎi tú biān》 jì yòu qī jì guāng， yú dà yóu shí qī suǒ yòng zhī（ dà） fú（ bīng） chuán， ( fù tú 7、 8、 9) yǐ shì míng cháo jìn rù shí liù shì jì de zhōu chuán shuǐ píng， yòu xiē jì shù yǔ huì tú jiào xì zhì， zhuǎn yǐn yú cǐ， yī bìng zuò wéi cān kǎo。“ fú chuán gāo dà rú lóu， dǐ píng shēn dà， kuàng hǎi shēn yáng huí xiáng wěn biàn。 qiě dǒu tóu gāo kuò yù yú chōng lí， liǎng bǎng gǒng gù rú yuán shì yóu qīng dí。 chī shuǐ yī zhàng yī 'èr chǐ， ··· chuán shēn cháng jiǔ zhàng， qiáo shāo cháng yī zhàng sān chǐ， cāng shēn yī zhàng sān chǐ， dǐ cān tóu，（ zhù， yě zhǐ lóng gǔ） tóu cān cháng 'èr zhàng liù chǐ， hòu cān yī zhàng bā chǐ， zhōng cān cháng wǔ zhàng bā chǐ， qián hòu cān jù dùn zài zhōng cān sān chǐ zhī nèi， yòng sōng mù zhǎ fāng 'èr chǐ liǎng biān záo féng yǐ shòu bǎn， qí dǐ bǎn měi yī chǐ yòng wǔ dīng， dīng shí jiāng yán lǔ zhàn guò dīng xià jí néng chī bǎn。 dà gài bǎn kuò zé féng shǎo， měi biān zhǐ yǐ shí sān sì kuài wéi dù。 ··· chuán tóu dǒu gài yòng zhāng mù cháng yī zhàng sān chǐ， wéi sān chǐ， yū zéi jiāng dìng sì mén jiǎo zài chuán tóu yǐ biàn chōng lí。 shǐ fēng miàn liáng yòng zhāng mù， héng cháng 'èr zhàng sì chǐ， kuò 'èr chǐ， hòu yī chǐ bā cùn， zhì tiān péng shōu xiá qī chǐ zhǐ， kuò yī zhàng qī chǐ， ···”（ 10）。
　　 zhè liǎng duàn guān yú fēng zhōu hé dà fú chuán de jìzǎi fēn xī， miáo shù liǎo 15-16 shì jì míng cháo guān chuán de wài xíng、 bù zhì、 jié gòu， bǐ zhèng hé shí dài wǎn liǎo 100 duō nián， yóu yú dāng shí míng cháo de zhù yào zhèng cè yǐ piān xiàng jìn hǎi， zào chuán gōng yè hé jì shù fā zhǎn shòu xiàn， gū jì jī běn néng bǎo chí zhù zhèng hé shí dài zhōu chuán de shuǐ píng yǔ xíng zhì。 yóu zhī， wǒ men rèn wéi míng cháo zhōng hòu qī fēng zhōu de jìzǎi yǔ miáo shù， yǐn yòng dào fǎng zào fù yuán míng cháo chū qī 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán shàng， shì bǐ jiào kě xìn yòu kě qǔ de。 dà fú chuán suī wéi shuāng wéi bīng chuán， yòu shì zhōng xiǎo xíng chuán， dàn yòu xiē bù zhì、 jié gòu yě yòu cān kǎo jià zhí。
　　 lìng wài 'àn fǎ guó fú lǎng suǒ wǎ · dé bó léi zhù、 zhào xǐ péng yì《 hǎi wài huá rén · xù yán》 suǒ jì zhèng hé bǎo chuán， měi chuán yòu sì céng jiá bǎn， mǎn zài shì zú， mǎ pǐ xù zhī dǐ céng， cāng shì kè tīng shè zhī gāo chù， huá lì shū shì（ 3）。 luó mào dēng《 sān bǎo tàijiàn xī yáng jì tōng sú yǎn yì》 miáo shù bǎo chuán yòu“ tóu mén、 yí mén、 dān chí、 dī shuǐ、 kè tīng、 chuān táng、 hòu táng、 kù sī、 cè wū， bié yòu shū fáng、 gōng xiè děng lèi， dōushì diāo liáng huà dòng， xiàng bí táo yán”， zhēn rú yī zuò xiǎo xíng huà de“ shuài fǔ”（ 3）。 yòu jù《 mǎ kě bō luó yóu jì》 shàng shuō：“ bǐ jiào dà de zhōng guó chuán yòu shí sān gè huò cāng。”《 míng shǐ》 zài jiè shào fú chuán xíng zhàn chuán shí， shuō tā“ néng róng bǎi rén， dǐ jiān shàng kuò， shǒu 'áng wěi gāo， duǒ lóu sān zhòng。 fān wéi 'èr， bàng hù yǐ bǎn。 shàng shè nǚ qiáng jí pào chuáng， zhōng wéi sì céng， zuì xià shí yǐ tǔ shí， cì qǐn xī suǒ， cì zuǒ yòu zhī mén， zhōng zhì shuǐ guì， yáng fān kǎn huǒ jiē zài shì。 zuì shàng rú lù tái， xué tī 'ér dēng， bàng jì yì bǎn， kě píng yǐ zhàn， shǐ shí huǒ qì jiē fǔ fā， kě shùn fēng xíng”（ 3）。
　　 zōng hé shàng shù gè shū jìzǎi， tǒng chóu pàn dìng， èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán jī běn chuán xíng wéi fú chuán， wài xíng wéi xiǎo fāng shǒu， kuān píng wěi， yòu xū shāo， liǎng tóu qiáo。 jiàn zhù xíng shì shǔ lóu chuán， gāo wěi lóu 3 céng， cháng zhōng lóu 1 céng， duǎn shǒu lóu 2 céng。 quán chuán shè shàng jiá bǎn（ jí zhù jiá bǎn）、 xià jiá bǎn hé dǐ píng tái sān céng zòng xiàng píng tái。 zì shǒu xiàng wěi shè 17 dào héng gé bì， gòu chéng míng dài mù fān chuán de diǎn xíng héng shì jié gòu， bìng xíng chéng gè zhǒng gōng zuò、 shēng huó、 chǔ cáng cāng shì。 yě chōng fēn xiǎn shì wǒ guó gǔ dài zài zào chuán jì shù shàng zuì zǎo chuàng zào shuǐ mì héng gé bì de jié gòu tè zhēng。
　　 quán chuán zhù jiá bǎn yǐ xià shè shǒu jiān cāng， qián wéi hé chái liáng cāng， dà cān tīng jiān bīng zú zhù cāng , zhù wéi hé bīng zú zhù cāng， hòu wéi hé bīng zú zhù cāng， qīng ruǎn huò ( sī、 chá děng ) cāng ruò gān gè， dàn shuǐ cāng fēn bù zài qián、 zhōng、 hòu ruò gān gè， shí pǐn、 liáng yóu chǔ cún cāng fēn bù zài qián hòu gòng 2 gè， chái tàn cāng yǔ chú fáng fēn bù zài qián hòu ruò gān gè， shēng qín sì yǎng cāng 2 gè fēn bù zài zhōng bù dǐ cāng， bǎo wù（ lǐ pǐn、 zhēn pǐn chǔ cún） cāng ruò gān gè kào jìn wěi bù， zhòng huò（ cí qì děng shāng pǐn chǔ cún） cāng ruò gān gè fēn bù zài zhōng、 hòu bù dǐ cāng， jūn xiè huǒ yào cāng 2 gè kào jìn shǒu bù， chuán yòng wéi xiū qì cái cāng ruò gān gè， wěi cāng。 yǐ shàng cāng shì 'àn shǐ liào jìzǎi， rén yuán zhù cāng zài xià jiá bǎn yǐ shàng， shēng chù jí chǔ wù cāng zài xià jiá bǎn yǐ xià， dǐ píng tái yǐ xià shè yā zài cāng ruò gān gè。
　　 zhù jiá bǎn yǐ shàng zhōng lóu shè zhì guān tīng（ gōng wù jiē dài tīng）、 hòu táng、 kù sī。 wěi lóu yī céng： guān xiào chú fáng、 guān xiào cān tīng、 guān xiào zhù cāng、 huǒ（ chuán） cháng zhù cāng、 yī hù cāng， èr céng： zhèng shǐ tàijiàn shū fáng、 nèi shì、 wèi shì shì、 cì pǐn fáng、 zhēn fáng、 háng hǎi yí qì cāng、 gāo děng guān yuán zhù cāng、 yì shì táng， sān céng： duǒ lóu、 shén táng、 chì shū táng。 dǐng lù tiān píng tái wéi jiāng tái， bìng shè yòu lěng bīng qì chén liè jià、 dà gēnggǔ jià、 luó jià、 dēng lóng jià děng。 shǒu lóu yī céng： shuǐ shǒu chú fáng、 cān tīng， èr céng： shuǐ shǒu zhù cāng， dǐng lù tiān píng tái wéi zhí gèng liàowàng tái。
　　 sān、 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán zhuāng bèi de fān wéi duǒ máo lǔ tǐng zhuāng zhì
　　1、 fān xíng shì、 shù liàng yǔ miàn jī
　　 míng fèi xìn zhuàn《 xīng chá shèng lǎn》：“ yǒng lè qī nián yǐ chǒu， shàng mìng zhèng shǐ tàijiàn zhèng hé wáng jǐng hóng děng tǒng lǐng guān bīng 'èr wàn qī qiān yú rén， jià shǐ hǎi chuán sì shí bā hào，…… zhāng shí 'èr fān。”（ 3） wǒ men lǐ jiě wéi 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán shàng zhāng guà fān de zǒng shù wéi 12 miàn， bāo kuò zhù fān、 biān xiāng chā huā、 tóu jīn dǐng děng。 wéi fān xíng shì wéi： 3 gēn zhù wéi， guà jǔ xíng dài chēng tiáo yìng zhì zhú fān huò bù fān，（ 2）（ 24）（ 27） biān xiāng yòu chā huā， shàng yòu tóu jīn dǐng， zhù wéi qián wéi dǐng shàng hái yào guà jiàngshuài qí yǔ fēng xiàng qí děng， wěi lóu xián bù yòu 2 gēn zuǒ yòu duìchèn de fǔ wéi， guà jǔ xíng dài chēng tiáo ruǎn fān， 1 gēn wěi qí gān， kě guà jiàngshuài qí huò wěi sòng fān， yīn cǐ kě tǒng chēng wéi 6 wéi 12 fān。
　　 yòu de rén shì jiàn yì zài qián wéi hé zhù wéi zhī jiān guà 1-2 miàn“ wài tiǎo” sān jiǎo xíng ruǎn fān， zhù wéi hé hòu wéi zhī jiān guà 1 miàn“ guà dàng” sān jiǎo xíng ruǎn fān， ér bù jiā chā huā biān fān； yòu de xué zhě jiàn yì bǎ 3 dào zhù yào wéi gān shàng de fān yǐ héng chēng tiáo huàfēn chéng 4 kuài fān， yě kě xíng chéng 12 fān de qì shì。 zhè xiē yòu dài zài gōng chéng shè jì zhōng yǔ mín jiān péng fān jiàng shī yán jiū què dìng。 fān de zǒng miàn jī 'àn mín jiān chuán tǒng shè jì jīng yàn， wéi shēn cháng yǔ píng jūn chuán kuān chéng jī de 2 bèi， yuē 1700 píng fāng mǐ。 měi 1-2 gēn wéi bàng zhuāng yòu jiǎo gǔn， zuò wéi shēng jiàng fān shǐ yòng。
　　“ bīng lù” zhōng jì yòu， dà fú chuán“ dà fēng péng cháng wǔ zhàng wǔ chǐ， tóu péng cháng 'èr zhàng wǔ chǐ。 qí dà péng yòng yìng yóu suǒ yī tiáo xì yú péng shāo， yǐ guān péng zhé， shù shǐ fēng 'ān wěn miàn péng yì bù huài。 qí měi zhé yuán yòng zhú piàn wéi péng gōng， fēng měng yì zhé， xū yǐ zuò má suǒ wéi péng gōng， gāng róu xiāng jì， bù dàn jiān jiǔ 'ér qiě biàn shàng dǒu bīng bù tà wěn jié。” suǒ pèi de lǎn suǒ yòu：“ dà suǒ liù gēn， xiǎo suǒ sì gēn， bǎn chuán suǒ yī tiáo， hòu shǒu suǒ 'èr gēn， dìng lǎn sì gēn， liáo suǒ sì gēn”（ 10）。 cǐ péng fān jí lǎn suǒ suī bǐ 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de fān zhuāng yào xiǎo， dàn suǒ shù zhī chǐ cùn bǐ lì、 pèi bèi shù liàng。 fān chēng tiáo yǔ péng gōng jié gòu dōushì kě cān zhào de。
　　2、 wéi shù yǔ wéi gāo
　　 zài“ jīng tú” de fēn xī zhōng yǐ pàn bié 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán shàng yòu qián、 zhù、 hòu sān gēn gù dìng dà wéi， wěi bù zuǒ yòu xián 2 gēn kě fàng dǎo shì fǔ wéi， gòng wéi 5 gēn，（ fù tú 5） rú jiā shàng wěi qí gān shì xiǎo wéi， zé wéi 6 gēn。 zhù wéi bù shè zài chuán cháng cóng hòu zhì qián de 0.6L chù zòng zhōng xiàn shàng， qián wéi zài zhù wéi qián， yǔ zhù wéi de zuì xiǎo jù lí， yǐ guà fān shǐ fēng shí hù bù gān rǎo wéi dù。 (37)1375 nián suǒ huì zhì de jiā tài luó ní xī yà dì tú shàng suǒ huà de dà xíng zhōng guó hǎi chuán yòu 5 wéi，（ fù tú 5） gù lǐ yuē sè bó shì rèn wéi 5 wéi de míng dài běi zhí lì chuán（ fù tú 4） zhōng kě jiàn qián、 zhōng duàn yòu 3 wéi， hòu bù zuǒ yòu yòu 2 wéi）， hěn kě néng shì zhèng hé bǎo chuán de yī zhǒng mǔ xíng（ 2）。 zhè gè bàng zhèng yòu shuō míng wǒ men rèn dìng 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán shè 6 wéi， shì kě xìn de。
　　 jù《 shuǐ yùn jì shù cí diǎn》 suǒ shù， zhōng guó fān chuán， zhù wéi cháng dù wéi chuán cháng de 0.8-1.0， qián hòu wéi cháng dù wéi zhù wéi de 0.6-0.8 bù děng， wěi wéi cháng dù wéi zhù wéi de 0.5 zuǒ yòu。 qí tā xiǎo fǔ wéi de cháng dù yòu zài gè wéi zhī xià。 jù“ fēng zhōu kǎo” chēng，“ wéi zhī gāo， shǎo zhōu zhī cháng wǔ shí fēn zhī yī”，“ dà wéi biāo zhǔn gāo dù wéi bā zhàng“（ 4）。“ zhèng wén” jì fēng zhōu qián hòu shù wǔ wéi， dà zhě cháng qī shí 'èr chǐ， liù chǐ wǔ cùn， yú yǐ cì 'ér duǎn（ 3）。 yòu chēng dāng shí jiào dà de xī yáng hǎi chuán。“ shàng xià qián hòu yòu fēng fān shí yú dào。 wéi zhī dà zhě， cháng shí sì zhàng， fān kuò bā zhàng”（ 3）。 qī jì guāng dà fú bīng chuán de“ dà wéi cháng jiǔ zhàng， wéi liù chǐ wǔ cùn， ··· wéi dǐng yòng wàng dǒu yǐ bù zuò wéi， cáng bīng zài shàng yǐ liáo zéi zhōu， dài gōng jiàn jí lí tóu biāo、 huī shí yǐ gōng zéi。 wéi jiǎo xū yòng zhāng mù wéi jiù， cháng jiǔ chǐ dà 'èr chǐ fāng jiān gù wéi jiā yī fù， kuò 'èr chǐ hòu bā cùn cháng yī zhàng liù chǐ yòng fá gū yī dào yǐ chóu mù wéi shuān。 wéi shàng yòng má suǒ yī tiáo， shàng xì yú bǐng zǐ zhī shàng， xià xì yú hòu jīn mén， yǐ shǐ wéi shēn jìn 'ér yòu lì”（ 10）。 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán bǐ hòu lái de fēng zhōu、 dà fú chuán hé dāng shí de xī yáng hǎi chuán dōudà， wéi fān yě yìng gèng dà xiē。 yòu jù sòng《 xuān hé fèng shǐ gāolí tú jīng》 shàng jìzǎi， sòng cháo fù gāolí háng xiàn shàng de wàn hú shén zhōu de suí xíng kè zhōu shì cháng yuē 10 yú zhàng de hǎi chuán， qí“ dà wéi gāo shí zhàng， tóu wéi gāo bā zhàng”（ 31）。 zhè xiē chuán de wéi cháng bǐ yuē wéi 0.8-1.0， qià rú《 shuǐ yùn jì shù cí diǎn》 suǒ shù。 yóu zhī kě jiàn tuī suàn míng cháo 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de wéi gāo， àn《 shuǐ yùn jì shù cí diǎn》 de bǐ lì shì jī běn hé lǐ kě xíng de。 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán wéi shì yìng yuǎn yáng háng xíng， gè wéi bì rán shēn zhì yú lóng gǔ shàng， yīn cǐ xū kòu chú chā rù zhù jiá bǎn yǐ xià yǔ lóng gǔ dǐ zuò xiāng jiē yī duàn cháng dù， dà tǐ xiāng dāng yú xíng shēn。 yīn 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán zǒng cháng wéi 61.2 mǐ， zhù wéi zǒng cháng wéi 0.8L， qǔ wéi 49 mǐ， kǎo lǜ kòu chú xíng shēn 4.89 mǐ hé zhōng lóu gāo yuē 3 mǐ， zài pào tái jiá bǎn shàng zhù wéi gāo yuē wéi 41 mǐ。 qí tā qián、 hòu、 fǔ、 wěi wéi fēn bié 'àn zhù wéi gāo de 0.8， 0.6， 0.5， 0.55 de bǐ lì， qián、 zhù、 hòu wéi chā jiē chuán dǐ lóng gǔ， fǔ wéi xià chā dào pào tái jiá bǎn， wěi wéi xià chā dào jià shǐ jiá bǎn。 dū xū zài shè jì zhōng tǒng pán kǎo lǜ fān de gāo dù、 kuān dù、 miàn jī hòu jiā yǐ qǔshě。
　　3， duǒ
　　 jù“ fēng zhōu kǎo” chēng， duǒ 'ān zài chuán wěi de zhōng yāng， bìng yòng dà shéng 'èr tiáo， yī tóu xì zhù duǒ， lìng yī tóu yán chuán dǐ liǎng cè lā dào chuán tóu，“ wèi zhī lè dù”， kòng zhì zhù duǒ， yǐ fáng yù dà fēng làng chōng jī shí， duǒ gān dà fú dù bǎi dòng， sǔn huài chuán zhǐ。 měi sōu fēng zhōu dōuyòu 'èr、 sān fù bèi yòng duǒ， jiā jìng sì shí nián fēng zhōu hái 'ān yòu“ biān duǒ”。 zhì duǒ de mù cái dōushì tiě lì mù。 jù xú bǎo guāng shuō： tuó yǐ tiě lì mù wéi zhī， míng rì“ yán tuó”， zì hǎi shuǐ zhōng yù jiān。 duǒ gān zuì cháng zhě 10.89 mǐ， zhōu cháng 1.15 mǐ， zhòng 'èr qiān duō jīn， yǔ yī jiǔ wǔ qī nián zài nán jīng chū tǔ de zhèng hé bǎo chuán duǒ gān， zhì liào xiāng tóng， chǐ cùn、 zhòng liàng dà zhì yī yàng (4)。《 bīng lù》 jì， dà fú chuán yòu“ duǒ 'èr mén， chóu mù wéi gān， wéi 'èr chǐ bā cùn、 cháng 'èr zhàng bā chǐ， duǒ yè bǎn cháng yī zhàng bā chǐ， kāi yáng wǔ chǐ wǔ cùn、 hòu 'èr cùn”（ 10）。 gāi chuán cháng jǐn 32 mǐ， duǒ gān yě cháng dá 8.7 mǐ， zhōu cháng 0.87 mǐ， yóu fēng zhōu hé dà fú chuán yòu guān duǒ de jìzǎi kàn， míng dài hǎi chuán de duǒ de xíng shì、 jié gòu、 cái liào shì yòu biāo zhǔn yán gé de。 1957 nián nán jīng xià guān zhōng bǎo cūn fù jìn chū tǔ de“ zhèng hé bǎo chuán duǒ gān”， cháng dá 11.07 mǐ . jiàn yú cāo duǒ bì rán zài wěi lóu zuì gāo chù， àn 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán xíng shēn wéi 4.89 mǐ , sān céng wěi lóu zǒng gāo yuē 6.0 mǐ， duǒ shì kě shēng jiàng de， zuì shēn shuǐ wèi kě jiàng dào jī xiàn xià 1.3 mǐ， yǐ shàng sān duàn gāo dù yǐ dá 12.2 mǐ。 yīn cǐ 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de duǒ gān cháng yuē 12 mǐ , shì hé shì de。 yǐ cǐ duǒ gān cháng dù zài kǎo lǜ duǒ bǎn de gāo yuē wéi 9.6 mǐ， kuān yuē wéi 3.2 mǐ， jiù bǐ jiào xié diào。 yóu yú bǎo chuán duǒ gān chū tǔ yú nán jīng， cháng yuē 11。 07 mǐ， huò xǔ cóng yī gè cè miàn qià kě shuō míng nán jīng bǎo chuán chǎng huò lóng jiāng chuán chǎng yòu kě néng chéng pī jiàn zào guò 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán。
　　4、 máo
　　“ fēng zhōu kǎo” jìzǎi， fēng zhōu xì cǎi yòng sì zhǎo xíng dà tiě máo， měi gè yī qiān duō jīn， zuì duō pèi 4 gè (4)。“ zhèng wén” chēng zhèng hé chuán duì suǒ yòng tiě máo，“ dà zhě gāo bā jiǔ chǐ”， jǐ jìn 1 zhàng， měi zhǐ yào zhòng dá shù qiān jīn (3)。 àn 'èr qiān liào liào zhèng hé bǎo chuán chǐ dù dà yú fēng zhōu， pèi 2 gè sì zhǎo tiě máo， měi gè zhòng 1500 jīn jiào hé lǐ， hái kě pèi yòu jiào xiǎo de chuán tǒng mù shí dìng wéi bèi yòng， dū bù zhì zài shǒu lóu píng tái shàng。“ bīng lù” jì fú chuán， chuán tóu dǒu gài yòng zhāng mù cháng yī zhàng sān chǐ wéi sān chǐ yù zéi jiāng dìng sì mén jiǎo zài chuán tóu， yǐ biàn chōng lí（ 10）。 shuō míng jiāng máo gù dìng zài chuán tóu jiā qiáng bǎn chù， hái kě fā huī chōng zhuàng dí chuán de zuò yòng。
　　5、 lǔ，
　　“ cán bēi” jiāng 'èr qiān liào hǎi chuán yǔ bā lǔ chuán qián hòu bìng liè， kě zhī jūn shì zhèng hé chuán duì zhōng yòu dài biǎo xìng de chuán xíng。 hǎi chuán yǐ fān wéi zhù， yě bèi yòu lǔ， shǔ dà zhōng xíng chuán； lǔ chuán yǐ lǔ wéi zhù， yě shè yòu fān， shǔ zhōng xiǎo xíng chuán。“ zhèng wén” yǐn《 mǎ kě bō luó yóu jì》 chēng， yuán dài měi yī dà chuán， xū yào 'èr sān bǎi shuǐ shǒu lái jià shǐ，…… zài méi yòu fēng shí， zé yáo lǔ yǐ xíng chuán， yī zhī lǔ xū yòng shuǐ shǒu 4 rén（ 3）。“ bīng lù” jì， fú chuán pèi“ dà lǔ 'èr zhū yòng chóu mù， cháng sì zhàng”（ 10）， jí 12.5 mǐ。
　　 kǎo lǜ dào 2000 liào bǎo chuán jǐn zhōng lóu liǎng xián yuē 30 mǐ cháng de zhù jiá bǎn shàng kě bù zhì cāo lǔ bù wèi， lǔ cháng yī bān zài 12 mǐ zuǒ yòu， měi xián shè 4 lǔ wèi， jiān jù yuē wéi 10 mǐ， hù bù gān rǎo， dòng yòng 32 míng shuǐ shǒu huò mín shāo cāo 8 lǔ， zài wú fēng jìng shuǐ zhōng duì qiān dūn zhī chuán gū jì shàng kě wēi sù tuī dòng。
　　6、 xiǎo tǐng，
　　 jù“ bīng lù” jì， jiǎo chuán xì yú chuán bàng ruò fú shuǐ， dǒu yù fēng jù měi měi pāo huǐ， fán xíng chuán jiāng jiǎo chuán diào qǐ dà chuán shǒu biān， bù zhì zéi zhòng qì jiǎo， ér jiǎo chuán yòu bù yí shī， qiě mǔ chuán gèng yì xíng shǐ“（ 10）。 shuō míng xiǎo tǐng kě xuán zhì yú wěi bù xián cè。 lìng jù“ fēng zhōu kǎo” chēng， fēng zhōu pèi xiǎo tǐng liǎng zhǐ， bù yòng shí huò xuán chuán cè， huò tíng fàng zài jiá bǎn shàng。 fēng zhōu chī shuǐ shēn， bù kě kào 'àn， jiè zhù xiǎo tǐng wǎng lái yùn shū xíng lǐ hé dēng 'àn（ 4）。 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán kě yán yòng cǐ zhì， pèi 2 zhǐ xiǎo tǐng， tǐng cháng yuē 6 mǐ , xuán guà yú chuán cè， gōng jiāo tōng lián luò jiù shēng děng， měi tǐng 'àn zài 6 rén kǎo lǜ。
　　7、 xián qiáng yǔ bō mén
　　 jù“ fēng zhōu kǎo” chēng， liǎng xián shàng shù zhe yuē 1.3 mǐ gāo de zhē bō bǎn， zì tóu zhì wěi rú qiáng bì rán， suǒ yǐ zhàng bō tāo yě。 zuǒ yòu gè kāi yī shàn“ gāo kě róng rén” de bō mén， gōng xià shàng chuán yòng（ 4）。 ér“ bīng lù” jì fú chuán de“ shuǐ xiān mén tài kuò biàn bù guān gù， èr shàn zhǐ kě kuò 'èr chǐ liù cùn， shàng xià 'èr shuān réng yòng dài 'èr zhū， shǐ zéi bù néng zhuàng rù”（ 10）， cān zhào shàng shù jìzǎi， èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán zhù jiá bǎn xián bù、 shǒu、 wěi lóu dǐng bù qián hòu jí xián cè shè xián qiáng huò nǚ qiáng yǔ zhàn gé， qí gāo dù yuē wéi 1.5 mǐ。 zhù jiá bǎn kāi yòu shuāng shàn bō mén， gè kuān yuē 1 mǐ zuǒ yòu。
　　 sì、 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán pèi zhuāng de dēng、 qí、 jīn、 gǔ děng dǎo háng tōng xìn zhào míng tōng fēng shè bèi
　　《 bīng lù》 zhōng duì fú chuán pèi zhuāng de jīn、 gǔ、 qí、 dēng děng， jì yòu：“ dà qí yī miàn bìng hào dài， dà tóng luó yī miàn， dà gēnggǔ yī miàn， xiǎo gǔ sì miàn， mù bāng tiě líng yī fù， dà wéi qí yī dǐng， fāng zhèng qí wǔ dǐng， dēng lóng shí zhǎn。”（ 10） èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán shì chuán duì zhǐ huī chuán， pèi zhuāng tōng xìn dǎo háng shè bèi yìng gèng jiā qí quán wán zhěng， bāo kuò jīn、 gǔ、 qí（ jiàngshuài qí、 gè jí zhǐ huī yuán shén qí、 yāo qí、 rèn qí、 mén qí、 jiǎo qí， hào dài、 fēng xiàng qí……）（ 9） hé dēng（ yè háng wěi dēng、 shǒu dēng、 wéi dǐng dēng、 wěi chuàn guà dēng lóng、 yè yíng dēng ···） děng bù zhì zài jiāng tái fù jìn jí gè wéi gān shàng， jì bǎo zhèng tōng xìn lián luò yòu xiǎn shì guó wēi、 jūn wēi。
　　 shuǐ luó pán、 shā lòu、 rán xiāng、 shuǐ tuó、 jì sù mù bǎn、 qiān xīng bǎn、 zhēn lù bù děng dǎo háng shè bèi fēn bié shè zhì yú duǒ lóu、 zhēn fáng nèi。（ 11）、（ 27）
　　 zhào míng cǎi yòng fǎng míng dēng jù， rú dēng lóng、 gōng dēng、 zhú tái děng， cāng shì nèi bù zhuāng shì jí jiā jù yào fǎng míng dài de。 tōng fēng chú wěi lóu、 zhōng lóu gè cāng shì yòu chuāng， qí yú zài lù tiān jiá bǎn shè tiān péng huò cāng kǒu huó dòng gài。 xián cè de fāng xíng huò yuán xíng kāi kǒu， kě cān zhào《 zhōng guó gǔ chuán tú pǔ》（ 34） zhōng yòu guān hǎi chuán， bāo kuò yòu xiē qīng cháo hǎi chuán， rú“ qí yīng” hào děng（ fù tú 10、 11）。
　　 pú táo yá rén kè lù shì 1569 nián miáo shù tā suǒ jiàn guò de zhōng guó guān chuán，“ yòu gāo dà de tīng fáng， lǐ miàn de fáng cāng bù zhì hěn hǎo， dù shàng jīn， fù lì táng huáng。 zhè biān hé nà biān yòu dà chuāng zǐ， zhàng zǐ yòng sī zhì chéng， guà zài chuāng qián de xì gān shàng， tā men kě cóng lǐ miàn kàn jiàn wài miàn de rén， wài miàn què kàn bù jiàn lǐ miàn。”（ 36） zhè lèi miáo shù de shǐ jiè yào guǎng fàn shōu jí， shǐ 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán nèi wài bǎo yòu míng dài fēng gé。
　　 wǔ、 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán kě néng zhuāng bèi de bīng qì
　　 jué dà bù fēn yòu guān guó nèi lì shǐ wén xiàn， dōuméi yòu jìzǎi guò zhèng hé chuán duì zhōng zhàn、 zuò chuán huò bǎo chuán shàng zhuāng bèi de bīng qì， zhǐ yòu míng luó mào dēng zhuàn《 sān bǎo tàijiàn xī yáng jì tōng sú yǎn yì》（ 8） shàng yòu bīng qì jìzǎi， cóng qí bīng qì de zhǒng lèi hé shù liàng kàn， kě néng shì chāo zì qī jì guāng zhuàn bìng yú 1560 nián chéng shū de《 jì xiào xīn shū》（ 9） shàng fú chuán de bīng qì， bù dàn bīng qì zhǒng lèi xiāng tóng， ér qiě pái xù yě yī yàng， zhǐ shì zhuāng bèi bīng qì shù liàng zēng duō yuē 10 bèi。 qí zhōng“ fó lǎng jī chòng” hé“ niǎo jǔ chòng” zé shì zhèng hé xià xī yáng jié shù hòu xiāng gé jǐ shí nián cái cóng wài guó shū rù de， xiǎn rán bù hé shǐ shí。 cóng líng xīng de wài guó shǐ liào zhōng céng fā xiàn yòu jìzǎi zhèng hé chuán duì zhuāng bèi de huǒ qì。 yīn cǐ， suī rán guó nèi de shǐ jí méi yòu tí zhèng hé chuán duì zhuāng bèi de huǒ qì， dàn kě yǐ kěn dìng dì shuō， míng chū wǒ guó de huǒ qì yǐ jiào xiān jìn， qiě lǐng xiān yú shì jiè gè guó， ér qiě yě pǔ biàn zhuāng shàng zhàn chuán， zài hǎi zhàn、 shuǐ zhàn zhōng dà liàng shǐ yòng， qǔ dé liǎo zhòng dà zhàn guǒ。 ér zhèng hé chuán duì gè chuán xū yuǎn háng wài guó， wéi fáng zhǐ kě néng de qīn xí， kěn dìng xū yào zhuāng bèi huǒ qì。（ 15） dàn shì zài 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán shàng huì zhuāng nǎ xiē bīng qì ní？ lěng bīng qì shì liǎng qiān duō nián lái de jiù chuán， biàn huà bù dà， wǒ men jiù bù zài zhuì shù。 zhì yú huǒ qì， fán shì zài zhèng hé xià xī yáng qián hòu， míng dài qí tā gè xíng zhàn chuán shàng céng zhuāng bèi hé shǐ yòng guò de bīng qì dōuyòu kě néng zhuāng bèi zài 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán shàng。 lì rú míng hóng wǔ shí zhì shí 'èr nián（ 1377-1379 nián） zhì zào tóng zhì shǒu chòng（ yǐ chū tǔ 25 jiàn）， cháng 320-440 háo mǐ， kǒu jìng 20-23 háo mǐ， zhòng 1.55-2.55 qiān kè； hóng wǔ shí zhì shí bā nián（ 1377-1385 nián） zhì zào tóng zhì wǎn kǒu chòng hé zhōng xíng tiě pào（ yǐ chū tǔ 4 jiàn）， cháng 316-520 háo mǐ， kǒu jìng 75-119 háo mǐ， zhòng 8.35-26.4 qiān kè； hóng wǔ bā nián（ 1375 nián） zhì zào de dà xíng wǎn kǒu tóng chòng（ 1988 nián shān dōng péng lāi chū tǔ liǎng jiàn）， shēn cháng 630 háo mǐ， kǒu jìng 230 háo mǐ， zhòng 73.5 qiān kè； 1377 nián zhì zào de dà tiě pào， pào shēn cháng 1000 háo mǐ， kǒu jìng 210 háo mǐ（ shān xī bó wù guǎn shōu cáng 3 mén）。
　　 zōng shàng suǒ shù， èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán shàng kě néng zhuāng bèi de bīng qì lèi xíng hé shù liàng pàn xī rú xià：
　　 lěng bīng qì： gōng、 nǔ、 biāo qiāng、 kǎn dāo、 gōu lián、 liáo gōu、 lí tóu biāo、 xiǎo biāo děng gè 10-50 bǎ， tóu kuī、 téng pái měi bīng 1 fù。
　　 rán shāo xìng huǒ qì： huǒ qiú、 huǒ yào jiàn、 huǒ qiāng、 tiě jǔ huǒ yào、 yān qiú děng gè 10-100 gè。
　　 bào zhà xìng huǒ qì： zhèn tiān léi 50 gè。
　　 jīn shǔ guǎn xíng huǒ qì： kǒu jìng 210-230 háo mǐ、 cháng 630-1000 háo mǐ、 zhòng 70-120 qiān kè de tóng zhì huò tiě zhì dà xíng chòng pào 4 zuò， kǒu jìng 75-119 háo mǐ、 cháng 316-520 háo mǐ、 zhòng 8.35-26.5 qiān kè de tóng zhì huò tiě zhì zhōng xíng chòng pào 6 zuò， kǒu jìng 14-23 háo mǐ、 cháng 230-440 háo mǐ、 zhòng 1.55-2.5 qiān kè de tóng zhì shǒu chòng 10 bǎ。
　　 jīn shǔ guǎn xíng huǒ qì bù zhì zài zhōng bù lù tiān jiá bǎn shàng， zuǒ yòu xián duìchèn pèi zhì。 tóng zhì shǒu chòng jí bào zhà、 rán shāo xìng huǒ qì píng shí fàng zhì zài jūn xiè cāng nèi， zhàn shí zài shàng jiá bǎn shǐ yòng。 lěng bīng qì chén liè zài zhōng lóu dǐng lù tiān píng tái jí jiāng tái de lěng bīng qì jià shàng， yǐ zhuàng jūn wēi。
　　 liù、 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de zào chuán cái liào
　　“ fēng zhōu kǎo” jì yòu fēng zhōu de cái liào yòu rú xià tè diǎn：
　　 dì yī， zhǒng lèi fēng fù。 ná mù cái lái shuō， jiù yòu sōng、 shān、 zhāng、 nán、 zhēn、 tiě lì mù hé qí tā zá mù， ér qiě xuǎn zé shǐ yòng tè bié jiǎng jiū， wéi gān xū yòng“ lǐ zhí 'ér qīng” de shāmù， duǒ zé yòng“ jiānjìng” de tiě lì mù， zhù lóng gǔ yào yòng shěn shí néng jiǔ zì de sōng mù， zhāng mù“ xī dīng 'ér jiān shí”， yòng yú cāng bì、 tōng liáng hé wéi zuò。 gēn jù gè lèi mù cái de tè xìng， yòng qí suǒ cháng， yǐ bǎo zhèng chuán de qiáng dù。 cǐ wài， hái shǐ yòng dà liàng de tiě、 lì huī、 qīng má、 tóng yóu、 zōng hé huáng téng děng。 duì cái liào de zhì liàng yào qiú hěn gāo， xiàng tiě， yī dìng yào dào yóu xī gòu mǎi jīng tiě。 suǒ yòu cái liào， chú liǎo tiě lì mù gòu zì guǎng dōng wài， qí yú dōuzài fú jiàn jiù dì qǔ cái。
　　 dì 'èr， yòng dà mù cái。 zhù yào gòu jiàn hé shè bèi dū guī dìng shǐ yòng dà mù cái， rú zhù lóng gǔ、 duǒ、 wéi hé lǔ děng děng。 zhēn kě wèi“ cái jì dà， fēi shù bǎi nián zhī mù bù zhōng chéng； mù jì jù， fēi shù wàn rén zhī lì bù néng yùn”。
　　 dì sān， cái liào shù liàng kě guān。 yī sōu fēng zhōu de yòng liào，“ bèi xǐ zhàn chuán、 yán chuán”， rú wàn lì qī nián de fēng zhōu， guāng tiě jiù yòng qù sān shí wǔ dūn yǐ shàng， hái suí chuán bèi yòng liù dūn duō， xiāo hào liàng hěn dà。 tóng yóu、 huī hé má， yě bǐ yī bān hǎi chuán yòng liàng dà dé duō。
　　 míng shēn shí xíng děng zhuàn《 míng huì diǎn · gōng bù · chuán zhǐ zhāng》 xià jì yòu“ hóng wǔ 'èr shí liù nián（ 1393 nián） zào yī sōu yī qiān liào hǎi chuán， jì xū yòng shāmù 302 gēn， zá mù 149 gēn， zhū mù 20 gēn， yú mù duǒ gān 2 gēn， lì mù 2 gēn， lǔ pī 38 jì， dīng xiàn 35742 gè， zá zuò 161 gè， tóng yóu 3012.8 liǎng， shí huī 9037 jīn 8 liǎng， niǎn má 1253 jīn 3 liǎng 2 qián。”
　　 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán fǎng zào shí kě yǐ cān zhào zhè liǎng bù shǐ jiè de jìzǎi lái xuǎn cái。
　　 qī、 èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de wài xíng yì shù shè jì
　　 wài xíng yì shù shè jì yào fǎn yìng míng dài guān chuán qì shì， hái yào tǐ xiàn zhōng huá gǔ fān chuán de chuán tǒng。 rú shǒu bù zhèng miàn kě zhì yòu wēi wǔ de hǔ tóu děng shòu tóu fú diāo， liǎng xián cè qián bù kě zhì yòu zhuāng yán de fēi lóng fú diāo huò cǎi huì， hòu bù zhì yòu fèng huáng cǎi huì， wěi bù bǎn shàng fāng huì yòu zhǎn chì yù fēi de dà péng niǎo děng， shí xiàn jǐn fān yì shǒu， qū fú jiāo chī，“ huī hè huáng huá， chāo guān jīn gǔ” děng de yì shù xiào guǒ。
　　 bā、 fǎng zào fù yuán 2000 liào zhèng hé bǎo chuán de zhǎn wàng yǔ jiàn yì
　　 wǒ guó dāng dài míng shǐ xué jiā wú hán zài 1962 nián wéi zhōng gòng zhōng yāng dǎng xiào jiǎng shòu míng shǐ shí， duì zhèng hé de wěi dà háng hǎi shí jiàn céng zuò zhuān tí lùn shù。 zhǐ chū zhèng hé xià xī yáng“ qí guī mó zhī dà， rén shù zhī duō， fàn wéi zhī guǎng， nà shì lì shǐ shàng suǒ wèi yòu de， jiù shì míng cháo yǐ hòu yě méi yòu， zhè yàng dà guī mó de háng hǎi， zài dāng shí shì jiè lì shǐ shàng yě méi yòu guò。 zhèng hé xià xī yáng bǐ gē lún bù fā xiàn xīn dà lù zǎo 87 nián， bǐ dí yà shì fā xiàn hǎo wàng jiǎo zǎo 83 nián， bǐ dá · gā mǎ fā xiàn xīn háng lù zǎo 93 nián， bǐ mài zhé lún dào dá fěi lǜ bīn zǎo 116 nián。 bǐ shì jiè shàng suǒ yòu de háng hǎi jiā de háng hǎi huó dòng dū zǎo， kě yǐ shuō zhèng hé shì lì shǐ shàng zuì zǎo de、 zuì wěi dà de、 zuì yòu chéng jì de háng hǎi jiā。”
　　 dèng xiǎo píng zài 1980 nián céng shēn kè dì zhǐ chū：“ xiàn zài rèn hé guó jiā yào fā dá qǐ lái， bì guān zì shǒu dōubù kě néng， wǒ men chī guò zhè gè kǔ tóu， wǒ men de lǎo zǔ zōng chī guò zhè gè kǔ tóu。 kǒng pà míng cháo míng chéng zǔ shí hòu， zhèng hé xià xī yáng hái suàn shì kāi fàng de。 míng chéng zǔ sǐ hòu， míng cháo zhú jiàn shuāi luò， yǐ hòu qīng cháo kāng qián shí dài， bù néng shuō shì kāi fàng。 rú guǒ cóng míng cháo zhōng yè suàn qǐ， dào yā piàn zhàn zhēng， yòu sān bǎi duō nián de bì guān zì shǒu， rú guǒ cóng kāng xī suàn qǐ， yě yòu 'èr bǎi nián。 cháng qī bì guān zì shǒu， bǎ zhōng guó gǎo dé pín qióng luò hòu， yú mèi wú zhī。”
　　 jiāng zé mín zài 1991 nián 5 yuè chū fǎng sū lián qián xī， zài huí dá sū lián jì zhě guān yú“ nín duì nǎ xiē lì shǐ huó dòng jiā hé zhèng zhì jiā zuì gǎn xīng qù？ qǐng jǔ chū zhōng guó zhū duō shì jì de lì shǐ zhōng nín rèn wéi zuì zhòng yào de shì jiàn” de tí wèn shí， tā dá dào：“ jiù gǔ dài 'ér yán， zhōng guó duì wài jiāo wǎng kě yǐ zhuī sù dào gōng yuán qián 'èr shì jì de“ sī chóu zhī lù” hé gōng yuán shí wǔ shì jì de zhèng hé xià xī yáng， zhè xiē dū gěi wǒ liú xià liǎo shēn kè de yìn xiàng， zhè shuō míng， zhōng huá mín zú zài lì shǐ shàng jiù zhì lì yú tóng gè guó rén mín yǒu hǎo wǎng lái， jìn xíng wén huà hé jīng jì jiāo liú， gòng tóng chuàng zào měi hǎo de wèi lái，…… zǒng 'ér yán zhī， gǔ jīn zhōng wài yòu xǔ duō lì shǐ rén wù， tā men tuī dòng liǎo shè huì de jìn bù shì yè， wǒ duì tā mendōu huái yòu jìng yǎng de gǎn qíng。“ 1994 nián 11 yuè jiāng zé mín zài fǎng wèn mǎ lái xī yà shí， zài cì qiáng diào“ zǎo zài míng cháo shí qī， zhōng guó wěi dà de háng hǎi jiā zhèng hé qī xià xī yáng， qí zhōng wǔ cì zhù jié mǎ liù jiá， yǔ dāng dì rén mín jié xià shēn hòu yǒu yì， gòu zhù liǎo zhōng guó tōng xiàng dōng nán yà de hǎi shàng“ sī chóu zhī lù”， zhōng mǎ zhī jiān de zhè zhǒng yǒu hǎo guān xì yī zhí yán xù zhì jīn。”
　　 hú jǐn tāo 2003 nián 10 yuè 24 rì xiàng 'ào dà lì yà lián bāng yì huì cān zhòng liǎng yuàn lián xí huì yì fā biǎo yǎn jiǎng《 xié shǒu gòng chuàng zhōng 'ào quán miàn hé zuò guān xì de měi hǎo wèi lái》， qí zhōng yī kāi shǐ jiù jiǎng dào：“ zhōng guó hé 'ào dà lì yà suī fēn chù nán běi bàn qiú、 yuǎn gé chóngyáng， dàn liǎng guó rén mín de yǒu hǎo jiāo wǎng yuán yuǎn liú cháng。 zhōng guó rén mín shǐ zhōng duì 'ào dà lì yà huái yòu yǒu hǎo gǎn qíng。 zǎo zài shí wǔ shì jì 'èr shí nián dài， zhōng guó míng cháo de yuǎn yáng chuán duì jiù dào dá 'ào dà lì yà hǎi 'àn。 zài màn cháng de suì yuè zhōng， xǔ duō zhōng guó rén piāo yáng guò hǎi， lù xù lái dào 'ào dà lì yà zhè piàn gǔ lǎo de“ nán fāng dà lù”。 tā men bǎ zhōng huá wén huà dài dào zhè lǐ， tóng dāng dì rén mín hé mù xiāng chù， wéi 'ào dà lì yà de jīng jì shè huì hé duō yuán wén huà de fā zhǎn zuò chū liǎo jī jí gòng xiàn。”
　　 zhōng guó lǐng dǎo rén de zhè xiē píng jià， bǎ zhèng hé xià xī yáng zhè yī háng hǎi zhuàng jǔ zuì běn zhì de nèi hán què dìng shì“ kāi fàng、 yǒu hǎo、 jiāo liú、 hé zuò、 fā zhǎn”。 zhè zhèng shì 'èr shí yī shì jì de shí dài jīng shén， xiàn zài quán guó hé quán shì jiè dōulái jì niàn yǔ yán jiū zhèng hé yòu zhe tè bié shēn kè de lì shǐ hé xiàn shí yì yì。
　　 běn wén bù zhe yǎn yú zhèng hé bǎo chuán chǐ dù děng xué shù zhēng lùn， ér zhuólì yú tuī dòng fǎng zào fù yuán zhèng hé bǎo chuán gōng chéng de shí shī， suǒ yǐ wén zhōng jìn lì yǐn yòng zhū jiā yán jiū chéng guǒ zhōng kě yǐ qiú tóng cún yì zhī jiàn jiě， lì qiú guó nèi zhuān jiā néng jī běn shàng tǒng yī rèn shí yú shǒu xiān fǎng zào gè fāng gōng rèn què shí cún zài de 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán。 gèng xī wàng yǔ gè jiè yòu shí zhī shì gòng tóng nǔ lì bǎ yǔ běi jīng tiān tán qí míng tóng dài de 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán， zài 2005 nián zhèng hé xià xī yáng 600 zhōu nián jì niàn de qián hòu qī jiān， zhuā jǐn fù yuán fǎng zào chū lái。 zài shàng hǎi zhǎn shì hòu， kě yǐ zǔ zhì zài dà lù yǔ gǎng tái zhī jiān jìn xíng zhí háng xún yóu， bǎ hǎi xiá liǎng 'àn zhōng huá 'ér nǚ jì niàn zhèng hé xià xī yáng de huó dòng lián jiē zài yī qǐ， jiē zhe zài zǔ zhì chū fǎng wài guó gǎng kǒu， bǎ lì shǐ wén huà kǎo chá jiāo liú hé níng jù hǎi wài huá rén qiáo xīn mín qì jié hé qǐ lái。 dāng rán yě kě zuò wéi yíng jiē ruì diǎn fǎng gǔ mù fān chuán“ gē dé bǎo” hào fǎng huá de yǒu hǎo jìng sài（ 29）（ 30）， bǎ wù huà de zhōng guó hǎi yáng wén míng zhōng yòu shù bǎi nián de guāng huī de zhōu chuán lì shǐ yí chǎn， jìn zǎo tōng guò shí shí zài zài de shí wǔ shì jì chū“ tǐ shì wēi rán， jù wú yǔ dí” de zhōng huá gǔ chuán， zhí guān dì kē xué dì xiǎn shì chū lái。 xiàng fù yuán bǎo cún fǎng zào qí tā lù shàng gǔ dài jiàn zhù nà yàng， liú gěi hǎi nèi wài gōng zhòng hé zǐ sūn hòu dài。 yǐ cǐ lái hóng yáng zhōng huá hǎi yáng wén huà， tí gāo quán mín zú de hǎi yáng yì shí。 dāng rán zài fù yuán fǎng zào gǔ chuán lì shǐ yí chǎn de gōng chéng shí jiàn zhōng， bì rán huì tí chū xǔ duō xū yào shēn rù kǎo zhèng yán jiū de kè tí， ér yǐ zhī lái tuī dòng jì xù shēn rù、 quán miàn、 xì tǒng de zhèng hé xué shù yán jiū。 zhè yàng qù qǔ dé zhēn zhī， sì hū huì bǐ fàn fàn dì zhēng lùn gèng yòu shí xiào。 fǎng zào de 'èr qiān liào zhèng hé mù zhì bǎo chuán kě yǐ zhòng zǒu zhèng hé lù、 huán háng yú shì jiè， tā jì shì zhōng huá hǎi yáng zhōu chuán lì shǐ kē xué wén huà de bó lǎn píng tái， yòu shì xiàng zhēng zhōng guó hé píng、 kāi fàng、 jiāo wǎng de yǒu hǎo shǐ zhě， hái shì jì chéng yǔ fā yáng zhōng guó yǔ shì jiè gè guó hù huì hé zuò jiāo liú、 cù jìn gòng tóng fán róng de hǎi shàng sī chóu zhī lù shàng de guāng míng zhī zhōu , tā yě bì rán shì rè xīn háng hǎi yùn dòng、 kǎo chá tàn xiǎn de háng hǎi rén zhī jiā。
　　 xiàng cānyù hé xié zhù zhī chí 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán fù yuán yán jiū hé fǎng zào gōng chéng de yòu guān lǐng dǎo、 zhuān jiā、 háng hǎi rén shì、 lǎo chuán jiàng、 qǐ yè jiā hé rè 'ài hǎi yáng shì yè rén shì zhì jìng！ běn wén yòu xiē jiàn jiě jiù shì qǔ zhī yú zhū wèi de， xī wàng jì xù tí chū bǎo guì yì jiàn， cù chéng cǐ xiàng lì shǐ xìng zào chuán gōng chéng。
　　（ zhù： běn wén zhōng yòu xiē gǔ tǐ zì xiàn yú ruǎn jiàn wén zì， jǐn 'àn piān bàng dǎ yìn， qǐng liàng。）
　　 hòu jì
　　 běn wén dì sì gǎo wán chéng yú 2003 nián 12 yuè 10 rì， céng zài 2003 nián 12 rì“ shàng hǎi hǎi xiá liǎng 'àn jì niàn zhèng hé xià xī yáng 600 zhōu nián yán tǎo huì” shàng zuò guò jiè shào； bìng yú 2004 nián 2 yuè jiā xīng yóu zhōng guó zào chuán gōng chéng xué huì chuán shǐ xué shù yán jiū wěi yuán huì yǔ kē jì zī xún gōng zuò wěi yuán huì lián hé zhào kāi de“ zhèng hé xià xī yáng 'èr qiān liào hǎi chuán de chū bù kǎo zhèng yǔ fù yuán yán jiū fāng 'àn yán tǎo huì” jìn xíng zhuān mén de yán jiū， běn wén dé dào zhuān jiā men de rèn kě。 zuò wéi fù yuán shè jì de zhòng yào yǐ jù， huì hòu gēn jù yòu guān zhuān jiā de yì jiàn， yòu zuò liǎo shìdàng de bǔ chōng， chǎn shēng běn wén dì wǔ gǎo。 mù qián 'èr qiān liào zhèng hé hǎi chuán de fù yuán mó xíng hé fǎng gǔ shí chuán gōng chéng dōuyǐ qǐ dòng， wèicǐ jìng qǐng hǎi nèi wài zhuān jiājǐ yú zhǐ jiào， gòng tóng lái shēn huà zuò wéi zhèng hé xià xī yáng zhōu shī zhōng de bǎo chuán zhī yī héng héng zhèng hé 'èr qiān liào hǎi chuán de fù yuán yán jiū gōng zuò。
　　
　　
　　
　　
　　 fù biǎo
　　 fù yuán fǎng zào gǔ chuán chǐ dù duì bǐ biǎo
　　
　　 fǎng zào guó jiā dì qū chuán xíng zhōng guó 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán ruì diǎn gē dé bǎo gē dé bǎo hào zhè jiāng zhèn hǎi wàn hú shén zhōu zhōng guó wǔ qiān liào hǎi chuán zhōng guó fēng zhōu fú jiàn quán zhōu chū tǔ gǔ chuán zhè jiāng zhōu shān lǜ méi máo hào 'ào dà lì yà fèn jìn hào
　　 nián dài chuán zhǒng 15 shì jì（ míng dài） guān chuán 18 shì jì（ qīng dài） shāng chuán 11 shì jì（ sòng dài） guān chuán 11-12 shì jì（ sòng dài） shāng chuán 16 shì jì（ míng dài） guān chuán 11-12 shì jì（ sòng dài） shāng chuán 11-13 shì jì（ sòng yuán dài） shāng chuán 1765-1768（ qīng dài） huò chuán gǎi
　　 zǒng cháng ( mǐ )
　　 shuǐ xiàn cháng ( mǐ )61.2
　　53.058.5
　　45.052.0
　　45.051.0
　　42.346.730.0
　　27.03133.3
　　 zuì dà kuān ( mǐ ) shuǐ xiàn kuān ( mǐ )13.8
　　13.011.013.0
　　12.011.98.110.5
　　10.26.88.89
　　 xíng shēn ( mǐ ) mǎn zài chī shuǐ ( mǐ )4.89
　　3.9-0.59.9
　　5.25-0.94.8
　　2.5+0.54.2
　　3.14.0
　　3.05.0
　　3.753.2
　　2.23.45
　　 zǒng cháng / kuān dù bǐ， lì tǐ xì shù 4.43
　　0.55.31
　　0.54.0
　　0.54.28
　　0.485.77
　　0.53.0
　　0.44
　　 pái shuǐ liàng ( dūn )11701150675-810750567454230397 zǒng dūn
　　 wéi shù zhù wéi gāo ( mǐ )5-6
　　493-4( yòu shǒu xié héng )474
　　413
　　28
　　33
　　24.53
　　40
　　 fǎng zào nián dài
　　 jiàn yì 2004-2006 nián 1995-2005 nián jìhuà 2003-2005 nián kǎo zhèng kǎo zhèng fù yuán yán jiū
　　2002-2003 nián 1987-1993 nián
　　
　　
　　
　　 fù tú
　　
　　 fǎng zào fù yuán 'èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán kě yǐ jù hé cān zhào de chuán tú
　　
　　1、 míng《 tiān fēi jīng》 juàn shǒu zhèng hé xià xī yáng chā tú miáo mó fù yuán tú
　　2、 míng《 zhèng hé háng hǎi tú》 guò yáng qiān xīng tú
　　3、 míng《 lóng jiāng chuán chǎng zhì》 shàng tí gōng de hǎi chuán xíng zhì
　　4、 háng xíng yú huáng hǎi de míng dài wǔ wéi běi zhí lì chuán
　　5、 1375 nián jiā tài luó ní xī yà dì tú shàng gěi chū de zhōng guó wǔ wéi dà xíng hǎi chuán
　　6、 1757 nián《 liú qiú tú zhì lüè》 shàng de fēng zhōu tú
　　7、 míng《 bīng lù》 shàng de fú chuán tú
　　8、 míng《 chóu hǎi tú biān》 shàng de dà fú chuán（ xiàn tú）
　　9、 rì běn zhì zuò de dà fú chuán yǔ cè fēng zhōu de mó xíng
　　10、 qīng《 hóng xuě yīn yuán tú jì》 zhōng de hǎi chuán（ xiàn tú）
　　11、 qīng 1848 nián zhōng guó dì yī sōu chū háng dà xī yáng de dà hǎi chuán“ qí yīng” hào
　　12、 nán jīng jìng hǎi sì cán bēi kè shí zhè piàn
　　
　　 cān kǎo wén xiàn
　　（ 1） jīn qiū péng： qì jīn fā xiàn zuì zǎo de zhèng hé xià xī yáng chuán duì tú xiàng zī liào héng héng《 tiān fēi jīng》 juàn shǒu chā tú， zhōng guó kē jì shǐ liào dì 21 juàn 2000 nián dì 1 qī
　　（ 2） xīn yuán 'ōu： guān yú zhèng hé bǎo chuán chǐ dù de jì shù fēn xī， 2001 nián 7 yuè
　　（ 3） zhèng yī jūn： lùn zhèng hé xià xī yáng， hǎi yáng chū bǎn shè， 1985 nián 6 yuè
　　（ 4） zhào jiàn qún、 chén kēng： míng dài shǐ liú qiú“ fēng zhōu” kǎo shù， fú jiàn shī fàn dà xué xué bào， 1987 nián
　　（ 5） chén xī yù： zhōng guó fān chuán yǔ hǎi wài mào yì， xiàmén dà xué chū bǎn shè， 1991 nián
　　（ 6） chén yán háng děng： zhèng hé bǎo chuán duì jī běn chuán xíng de mó xíng yán zhì， 1995 nián 9 yuè
　　（ 7） jīn qiū péng、 yáng lì fán： guān yú zhèng hé bǎo chuán chuán xíng de tàn tǎo， zì rán kē xué shǐ yán jiū， dì 16 juàn 1997 nián dì 2 qī
　　（ 8） [ míng ] luó mào dēng： sān bǎo tàijiàn xī yáng jì tōng sú yǎn yì， shàng hǎi gǔ jiè chū bǎn shè， 1985 nián 3 yuè
　　（ 9） [ míng ] qī jì guāng： jì xiào xīn shū（ shí sì juàn běn， shí bā juàn běn） zhōng huá shū jú， 2001 nián 6 yuè
　　（ 10） [ míng ] hé rǔ bīn： bīng lù . juàn shí zhàn . chuán shuō， míng wàn lì 20-30 nián jiān
　　（ 11） táng zhì bá： zhèng hé bǎo chuán shàng de“ luó pán” hé“ zhēn fáng”， 1995 nián
　　（ 12） táng zhì bá： zhèng hé bǎo chuán chǐ dù zhī wǒ jiàn， 2000 nián
　　（ 13） zhōng guó zào chuán gōng chéng xué huì： guān yú fǎng gǔ zhèng hé bǎo chuán de chū bù shè jì fāng 'àn de hán， 2001 nián 1 yuè 17 rì
　　（ 14） zhōng guó zào chuán gōng chéng xué huì： guān yú 'àn zhào“ zhèng hé gǔ chuán chū bù shè jì de yuán zé jiàn yì” kāi zhǎn zhǔn bèi gōng zuò de hán， 2001 nián 8 yuè 29 rì
　　（ 15） táng zhì bá： èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de fù yuán yán jiū， 2001 nián
　　（ 16） xí lóng fēi： zhōng guó zào chuán jì shù de shì jiè xìng gòng xiàn， 2001 nián 5 yuè
　　（ 17） jīn qiū péng： guān yú zhèng hé bǎo chuán chuán xíng zhī wǒ jiàn， 2001 nián 11 yuè
　　（ 18） wǔ hàn lǐ gōng dà xué chuán bó yǔ hǎi yáng gōng chéng shè jì suǒ： fǎng zhèng hé gǔ chuán de gài niàn shè jì fāng 'àn jiàn yì， 2001 nián 10 yuè
　　（ 19） fú jiàn shěng chuán bó jí hǎi yáng gōng chéng shè jì yán jiū yuàn： zhèng hé hào fǎng gǔ chuán jì shù guī gé shū， 2001 nián 10 yuè
　　（ 20） zhōng guó zào chuán gōng chéng xué huì kē jì zī xún gōng zuò wěi yuán huì： chéng bào“ jiàn zào fǎng míng zhèng hé gǔ chuán de kě xíng xìng jiàn yì” 2002 nián 4 yuè
　　（ 21） zhèng míng： wéi jì niàn zhèng hé xià xī yáng 600 zhōu nián jiàn zào zhèng hé gǔ chuán de chuàng yì， xiàn dài jiàn chuán， 2002 nián dì 6 qī
　　（ 22） zhào yòu xióng、 zhèng míng： shì jiè gè guó fù yuán fǎng zào gǔ chuán de huí gù， xiàn dài jiàn chuán， 2002 nián dì 6 qī
　　（ 23） fú jiàn shěng chuán bó yǔ hǎi yáng gōng chéng shè jì yuàn： fǎng gǔ zhèng hé bǎo（ zuò） chuán chuán tǐ shuō míng shū， 2002 nián 8 yuè
　　（ 24） xīn yuán 'ōu、 fàn jù shān、 bǔ lì míng： guān yú zhèng hé bǎo chuán fù yuán de sī kǎo， dì shí jiè guó jì dōng yà kē xué shǐ huì yì bào gào， 2002 nián 8 yuè。
　　（ 25） zhèng míng： zhèng hé kē xué háng hǎi yǔ gǔ chuán wén míng héng héng fù yuán fǎng zào zhèng hé gǔ chuán yǔ shēn huà zhèng hé yán jiū de sī kǎo， nán jīng yíng jiē zhèng hé xià xī yáng 600 zhōu nián xué shù yán tǎo huì lùn wén， 2002 nián 10 yuè
　　（ 26） zhèng míng、 xuē guān chāo： zhuā zhù jì niàn zhèng hé qì jī、 fā yáng zhōng huá gǔ chuán wén míng、 kāi chuàng kē xué háng hǎi xīn jú miàn， kūn míng dì 'èr jiè zhèng hé yán jiū guó jì xué shù tǎo lùn huì yì lùn wén， 2002 nián 12 yuè
　　（ 27） yáng yǒu yǒu： duì fù yuán zhèng hé bǎo chuán de yī xiē yì jiàn， 2003 nián 4 yuè /9 yuè
　　（ 28） zhèng míng： zhèng hé xià xī yáng zhōu shī gǔ chuán yán jiū， hǎi lù kōng tiān guàn xìng shì jiè， 2003 nián 3、 5 qī liánzǎi； shuǐ shàng kè yùn lǚ yóu， 2003 nián dì 2、 3 qī liánzǎi
　　（ 29） zhèng míng： ruì diǎn“ gē dé bǎo” hào fǎng gǔ mù fān chuán， jiàn chuán zhī shí， 2003 nián dì 8 qī
　　（ 30） zhèng míng：“ gē dé bǎo” hào de jié gòu yǔ gōng yì， jiàn chuán zhī shí， 2003 nián dì 11 qī
　　（ 31） zhèng míng、 táng zhì bá： zhè jiāng zhèn hǎi fǎng sòng“ shén zhōu” fù yuán gōng chéng de cèhuà zī xún jiàn yì， 2003 nián 5 yuè
　　（ 32） táng zhì bá、 zhèng míng： èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de fù yuán yán jiū（ dì yī gǎo）， 2003 nián 4 yuè
　　（ 33） táng zhì bá、 zhèng míng： èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de kǎo zhèng yǐ jù yǔ chū bù fù yuán yán jiū（ dì 'èr gǎo）， 2003 nián 9 yuè
　　（ 34） wáng guān zhuō： zhōng guó gǔ chuán tú pǔ， sān lián shū diàn， 2000 nián 4 yuè
　　（ 35） xí lóng fēi： zhōng guó zào chuán shǐ， hú běi jiào yù chū bǎn shè 2000 nián 1 yuè
　　（ 36） [ yīng ]C。 R。 bó kè shè biān zhù： shí liù shì jì zhōng guó nán bù xíng jì， zhōng huá shū jú， 1990 nián 7 yuè
　　（ 37） tián rǔ kāng、 shí jiē chí děng： shuǐ yùn jì shù cí diǎn（ gǔ dài shuǐ yùn、 mù fān chuán bù fēn） ,1980 nián 10 yuè
　　（ 38） táng zhì bá、 zhèng míng： èr qiān liào zhèng hé bǎo chuán de kǎo zhèng yǐ jù yǔ chū bù fù yuán yán jiū（ dì sān gǎo） 2003 nián 12 yuè 8 rì
　　（ 39） qīng yìn《 bìng bì bǎi jīn fāng》 juàn shí sān， jí míng《 jīn tāng jiè zhù》 de qīng yìn běn。
　　（ 40） táng zhì bá、 xīn yuán 'ōu、 zhèng míng： èr qiān liào zhèng hé mù zhì bǎo chuán de chū bù kǎo zhèng yǔ fù yuán yán jiū（ dì sì gǎo）， 2003 nián 12 yuè 10 rì
　　
　　
　　 zuò zhě jiǎn jiè：
　　 táng zhì bá， zhōng guó zào chuán gōng chéng xué huì chuán shǐ yán jiū huì lǐ shì、 hǎi jūn gōng chéng dà xué jiào shòu
　　 xīn yuán 'ōu， zhōng guó zào chuán gōng chéng xué huì chuán shǐ yán jiū huì huì cháng、 shàng hǎi jiāo tōng dà xué kē xué shǐ jiào shòu、 zhōng guó kē jì shǐ xué huì lǐ shì、 jiāng sū zhèng hé yán jiū huì tè yāo yán jiū yuán
　　 zhèng míng， zhōng guó zào chuán gōng chéng xué huì chuán shǐ yán jiū huì gù wèn， kē jì zī xún gōng zuò wěi yuán huì fù zhù rèn， cháng lè、 tài cāng zhèng hé yán jiū huì gāo jí gù wèn， běi jīng zhèng hé xià xī yáng yán jiū huì fù lǐ shì cháng。