cháng jiāng bēi yǐ zhì， wàn lǐ niàn jiāng guī。
　　 kuàng shǔ gāo qiū wǎn， shān zhōng huáng yè fēi。

【zhùshì】 shān zhōng： yī zuò shān shān

【shǎng xī】 zhè shì yī shǒu shū xiě lǚ chóu guī sī de shī， dà gài zuò yú wáng bó bèi fèi chì hòu zài bā shǔ zuò kè qī jiān。

　　 shī de qián bàn shǒu shì yī lián duì jù。 shī rén yǐ “ wàn lǐ ” duì“ cháng jiāng”， shì cóng dì lǐ gài niàn shàng xiě yuǎn zài yì xiāng、 guī lù tiáo tiáo de chǔjìng； yǐ“ jiāng guī” duì“ yǐ zhì”， shì cóng shí jiān gài niàn shàng xiě kè lǚ jiǔ zhì、 sī guī wèi guī de zhuàng kuàng。 liǎng jù zhōng de“ bēi” hé“ niàn” èr zì， zé shì yòng lái diǎn chū yīn shàng shù jìng kuàng 'ér chǎn shēng de gǎn kǎi hé yì yuàn。 shī de hòu bàn shǒu， jí jǐng diǎn rǎn， yòng yǎn qián“ gāo fēng wǎn”、“ huáng yè fēi” de shēn qiū jǐng sè， jìn yī bù hōng tuō chū zhè gè“ bēi” hé“ niàn” de xīn qíng。

　　 shǒu jù“ cháng jiāng bēi yǐ zhì”， zài zì miàn shàng yě xǔ yìng jiě shì wéi yīn cháng qī zhì liú zài cháng jiāng biān 'ér bēi tàn。 kě yǐ cān zhèng de yòu tā de《 jī yóu jiàn bié》 shī zhōng de“ yóu zǐ juàn jiāng gān” jí《 bié rén sì shǒu》 zhī sì zhōng de“ wù sè lóng jiāng jì”、“ héwèi jiǔ liú zhì” zhū jù。 dàn rú guǒ yǔ xià miàn“ wàn lǐ” jù hé kàn， kě néng shī rén hái xiǎng dào cháng jiāng wàn lǐ、 lù tú yáo yuǎn 'ér yǐn qǐ jī lǚ zhī bēi。 zhè shǒu shī de tí mù shì《 shān zhōng》， yě kě néng shì shī rén zài shān shàng wàng dào cháng jiāng 'ér qǐ xīng， shì yǐ rì yè gǔn gǔn dōng liú de jiāng shuǐ lái duì zhào zì jǐ cháng qī zhì liú de lǚ kuàng 'ér chǎn shēng bēi sī。 yǔ zhè jù shī xiāng sì de yòu dù fǔ《 chéng dū fǔ》 shī zhōng de“ dà jiāng dōng liú qù， yóu zǐ rì yuè cháng”， yǐ jí xiè tiǎo de míng jù“ dà jiāng liú rì yè， kè xīn bēi wèi yāng”。 zhè lǐ，“ cháng jiāng” yǔ“ yǐ zhì” yǐ jí“ dà jiāng” yǔ“ yóu zǐ”、“ kè xīn” de guān xì， shī rén zì jǐ kě yǐ yòu gè zhǒng lián xiǎng， yě rèn dú zhě zuò gè zhǒng lián xiǎng。 zài yī dìng fàn wéi nèi， lǐ jiě kě yǐ yīn rén 'ér yì， jí suǒ wèi“ shī wú dá gǔ”。

　　 cì jù“ wàn lǐ niàn jiāng guī”， sì chū zì sòng yù《 jiǔ biàn》“ dēng shān lín shuǐ xī sòng jiāng guī” jù， ér《 jiǔ biàn》 de“ sòng jiāng guī”， zhì shǎo yòu liǎng zhǒng bù tóng de jiě shì： yī wéi sòng bié jiāng guī zhī rén； yī wéi sòng bié jiāng jìn zhī suì。 zhì yú zhè jù shī lǐ de“ jiāng guī”， rú guǒ cóng qián miàn tí dào de《 jī yóu jiàn bié》、《 bié rén sì shǒu》 yǐ jí《 wáng zǐ 'ān wén jí》 zhōng lìng wài yī xiē kè zhōng sòng bié de shī kàn， kě yǐ cǎi qián yī jiě shì； rú guǒ cóng běn shī hòu bàn shǒu de nèi róng kàn， yě kě yǐ qǔ hòu yī jiě shì。 dàn lián xì běn jù zhōng de“ niàn” zì， zé yǐ jiě shì wéi sī guī zhī niàn jiào hǎo， yě jiù shì shuō， zhè jù de“ jiāng guī” hé shàng jù de“ yǐ zhì” yī yàng， dōuzhǐ wàng yuǎn huái xiāng zhī rén， jí shī rén zì jǐ。 dàn lìng yòu yī shuō， bǎ shàng jù de“ yǐ zhì” kàn zuò zài yì xiāng de kè zǐ zhī“ bēi”， bǎ zhè jù de“ jiāng guī” kàn zuò wàn lǐ wài de jiā rén zhī“ niàn”， sì yě kě tōng。 zhè yòu shì yī gè“ shī wú dá gǔ” de lì zǐ。

　　 sān sì liǎng jù“ kuàng shǔ gāo fēng wǎn， shān shān huáng yè fēi”， xiě shī rén zài shān zhōng wàng jiàn de shí jǐng， yě hán yòu cóng《 jiǔ biàn》“ bēi zāi qiū zhī wéi qì yě， xiāo sè xī cǎo mù yáo luò 'ér biàn shuāi” liǎng jù huà chū de yì jìng。 jiù zhěng shǒu shī lái shuō， zhè liǎng jù suǒ xiě zhī jǐng shì duì yī 'èr liǎng jù suǒ xiě zhī qíng qǐ chèn yìng zuò yòng de， ér yòu yòu yǐ jǐng yù qíng de chéngfèn。 zhè lǐ， qiū fēng xiāo sè、 huáng yè piāo líng de jǐng xiàng， jì yòng lái chèn yìng lǚ sī xiāng chóu， yě kě yǐ shuō shì yòng lái bǐ nǐ shī rén de xiāo sè xīn jìng、 piāo líng lǚ kuàng。 dāng rán， zhè gè bǐ nǐ shì ruò jí ruò lí de。 tóng shí， bǎ“ shān shān huáng yè fēi” zhè yàng yī gè chún jǐng sè miáo xiě de jù zǐ 'ān pái zài piān mò， zài xiě fǎ shàng yòu shì yǐ jǐng jié qíng。 nán sòng shěn yì fù zài《 yuèfǔ zhǐ mí》 zhōng shuō：“ jié jù xū yào fàng kāi， hán yòu yú bù jìn zhī yì， yǐ jǐng jié qíng zuì hǎo。” zhè shǒu shī de jié jù jiù yòu dàng chū yuǎn shén、 nài rén xún wèi zhī miào。

　　 shī gē zài yì shù shàng cháng cháng shì shū qíng yǔ xiě jǐng liǎng xiāng jié hé、 jiāo zhì chéng piān de。 míng dài xiè zhēn zài《 sì míng shī huà》 zhōng shuō：“ zuò shī běn hū qíng、 jǐng。 …… jǐng nǎi shī zhī méi， qíng nǎi shī zhī pēi， hé 'ér wéi shī。” zhè shǒu shī， qián bàn shū qíng， hòu bàn xiě jǐng。 dàn shī rén zài shān zhōng、 jiāng biān wàng jiàn de gāo fēng sòng qiū、 huáng yè fēn fēi zhī jǐng， zhèng shì chǎn shēng jiǔ kè zhī bēi、 sī guī zhī niàn de chù méi； ér tā dēng shān lín shuǐ zhī jì yòu bù néng bù shì yǐ wǒ guān wù， zhí bǐ yùn sī zhī shí yě bù néng bù shì yuán qíng xiě jǐng， yīn cǐ， hòu bàn shǒu suǒ xiě zhī jǐng yòu bì rán yǐ qián bàn shǒu suǒ huái zhī qíng wéi pēi tāi。 shī zhōng de qíng yǔ jǐng shì hù xiāng zuò yòng、 bǐ cǐ shèn tòu、 róng hé wéi yī de。 qián bàn shǒu de jiǔ kè sī guī zhī qíng， zhèng yīn shēn qiū jǐng sè de diǎn rǎn 'ér jiā nóng liǎo tā de bēi chuàng sè cǎi； hòu bàn shǒu de fēng chuī yè luò zhī jǐng， yě yīn lǚ sī xiāng qíng de zhù rù 'ér jiā qiáng liǎo tā de gǎn rǎn lì liàng。

wáng bó hái yòu yī shǒu《 jī chūn》 shī：“ kè xīn qiān lǐ juàn， chūn shì yī cháo guī。 hái shāng běi yuán lǐ， chóngjiàn luò huā fēi。” shī de yùn jiǎo yǔ zhè shǒu《 shān zhōng》 shī wán quán xiāng tóng， shū xiě de yě shì jī lǚ zhī sī， zhǐ shì yī shǒu xiě yú mù chūn， yī shǒu xiě yú wǎn qiū， jì jié bù tóng， yòng lái chèn tuō qíng yì de jǐng wù jiù yòu“ luò huā fēi” yǔ“ huáng yè fēi” zhī yì。 liǎng shī cān dú， yòu zhù yú jìn yī bù liǎo jiě shī rén de gǎn qíng bìng lǐng huì shī bǐ de yùn yòng hé biàn huà。
　　（ chén bāng yán）

　　hán chuān xiāo jī xuě， dòng pǔ zàn tōng liú。
　　 rì mù rén guī jìn， shā qín shàng diào zhōu。

　　míng zhēng jīn sù zhù， sù shǒu yù fáng qián。
　　 yù dé zhōu láng gù， shí shí wù fú xián。

　　Her hands of white jade by a window of snow
　　Are glimmering on a golden-fretted harp –
　　And to draw the quick eye of Chou Yu,
　　She touches a wrong note now and then.

【báihuàwén】 jīn sù zhóu de gǔ zhēng fā chū yōu měi de shēng yīn，
nà sù shǒu bō zhēng de měi rén zuò zài yù fáng qián。
xiǎng jìn liǎo bàn fǎ wéi bó qǔ zhōu láng de qīng lái，
nǐ kàn tā gù yì dì shí shí bō cuò liǎo qín xián。

【zhùshì】 jīn sù zhù： gǔ yě chēng guì wéi jīn sù， zhè lǐ dāng shì zhǐ xián zhóu zhī xì 'ér jīng měi。
yù fáng： dàn zhēng nǚ zǐ de zhù chù。

【shǎng xī】 wèile suǒ 'ài mù de rén gù pàn zì jǐ， biàn gù yì jiāng xián bō cuò， dàn zhēng nǚ kě 'ài xíng xiàng yuè rán zhǐ shàng。 xiāng chuán sān guó shí dài de zhōu yú， èr shí sì suì wéi jiàn wēi zhōng láng jiāng， rén chēng zhōu láng， tā jīng tōng yīnyuè， bié rén zòu qū yòu wù， tā jiù huí tóu yī kàn， dāng shí rén chēng：“ qū yòu wù， zhōu láng gù。” cǐ shī dāng rán shòu dào zhè gè gù shì de qǐ fā。
cǐ shī zhòng diǎn zài hòu liǎng jù， qián liǎng jù zhǐ qǐ chèn tuō zuò yòng， cǐ dàn zhēng nǚ zǐ， wéi bó qǔ zhī yīn de yī gù， gù yì wù fú zhēng xián， ér qiě shí shí wù fú， kě zhī tā zài zhī yīn rén miàn qián， bù sī jiàn cháng， piān yù jiàn duǎn； jiàn cháng zé jǐn shěn qí yīn， jiàn duǎn zé rén jīng qí yì。 shī rén tōng guò xì zhì de guān chá， qū zhé xiě chū dàn zhēng nǚ zǐ yī zhǒng yāo chǒng xīn lǐ， jìn guǎn bǐ mò wú duō， dàn chuán shén rù miào， yú yùn bù jìn。
zhōu láng， jí sān guó wú jiāng zhōu yú。 yú jīng tōng yīn lǜ， tīng rén zòu qū yòu wù shí， zǒng yào huí tóu kàn kàn yǎn zòu zhě， suǒ yǐ dāng shí rén shuō：“ qū yòu wù， zhōu láng gù。” zhè lǐ de“ zhōu láng” zhǐ dàn zhēng nǚ zǐ suǒ shǔ yì de zhī yīn zhě。
" tīng zhēng " yīngshì tīng zòu zhēng yòu gǎn。 dàn cóng tí yì kàn sì hū yìng zuò " míng zhēng " lái dé yòu wèi， lái dé shēng dòng。 shī miáo mó liǎo yī wèi dàn zhēng měi nǚ， wéi bó qǔ qīng lái 'ér gù chūchācuò de qíng tài。 tòu shì xīn lǐ zhuàng tài， dòng chá rù wēi， miáo xiě xì nì wǎn qū， shí fēn chuán shén。

[ jiàn shǎng ]
zhēng shì gǔ dài yī zhǒng tánbō yuèqì， jí jīn chēng“ gǔ zhēng”。“ míng zhēng” wèi tánzòu zhēng qū。 tí yī zuò“ tīng zhēng”， zé wèi tīng zòu zhēng yòu gǎn， jiù tīng zhě lì tí。 cóng shī yì kàn， yǐ zuò“ míng zhēng” wèiyòu wèi。 zhè shǒu xiǎo shī xiě yī wèi dàn zhēng nǚ zǐ wéi bó qǔ qīng lái 'ér gù yì dàn zhēng chū cuò de qíng tài， xiěde wǎn qū xì nì， fù yòu qíng qù。

　　 qián 'èr jù xiě dàn zhēng měi rén zuò zài huá měi de fáng shè qián， bō nòng zhēng xián， yōu měi de lè shēng cóng xián zhóu lǐ chuán sòng chū lái。“ zhù” shì xì xián de bù jiàn。“ jīn sù” xíng róng zhēng zhù de zhuāng shì huá guì。“ sù shǒu” biǎo míng dàn zhēng zhě shì nǚ zǐ。 hòu 'èr jù jí xiě míng zhēng nǚ gù yì dàn cuò yǐ bó qǔ qīng lái。“ zhōu láng” zhǐ sān guó wú jiāng zhōu yú。 tā 'èr shí sì suì wéi jiāng， shí chēng“ zhōu láng”。 tā yòu jīng tōng yīnyuè， tīng rén zòu qū yòu wù shí， jí shǐ hē dé bàn zuì， yě yào zhuǎn guò tóu qù kàn yī kàn yǎn zòu zhě。 suǒ yǐ shí yáo shuō：“ qū yòu wù， zhōu láng gù。”（ jiàn《 sān guó zhì · wú zhì · zhōu yú chuán》） zhè lǐ yǐ“ zhōu láng” bǐ yù dàn zhēng nǚ zǐ zhǔyì de zhī yīn zhě。“ shí shí” shì qiáng diào tā yī zài chū cuò， xiǎn chū gù yì liáo bō de qíng tài， biǎo shì zhù yì dào tā de yòng xīn bù zài xiàn yì bó zhī yīn， ér zài qí tā。

　　 qīng rén xú zēng fēn xī zhè shī shuō：“ fù rén mài nòng shēnfèn， qiǎo yú liáo bō， wǎng wǎng yǐ yòu xīn wéi wú xīn。 shǒu zài xián shàng， yì shǔ tīng zhě。 zài shǎng yīn rén zhī qián， bù yù jiàn cháng， piān yù jiàn duǎn。 jiàn cháng zé rén shěn qí yīn， jiàn duǎn zé rén jiàn qí yì。 lǐ jūn（ chēng lǐ duān） hé gù zhī dé nèn xì。”（《 ér 'ān shuō táng shī》） qí jiàn jiě xiāng dāng jīng bì。

　　 cǐ shī de miào chù jiù zài yú shī rén tōng guò xì zhì de guān chá， zhuā zhù liǎo shēng huó zhōng tǐ xiàn rén wù xīn lǐ zhuàng tài de diǎn xíng xì jié， jiāng dàn zhēng nǚ zǐ de wēi miào xīn lǐ， yī zhǒng yāo chǒng zhī qíng， qū qū xiě chū， shí fēn chuán shén。 shī de xiě fǎ xiàng sù xiě， sì sù miáo， duì dàn zhēng nǚ xíng xiàng de miáo xiě shì shí fēn chéng gōng de。

　　（ ní qí xīn）

　　shān zhōng xiāng sòng bà， rì mù yǎn chái fēi。
　　 chūn cǎo nián nián lǜ， wáng sūn guī bù guī。

　　Friend, I have watched you down the mountain
　　Till now in the dark I close my thatch door....
　　Grasses return again green in the spring,
　　But O my Prince of Friends, do you?

【báihuàwén】 zài shān zhōng sòng zǒu liǎo nǐ yǐ hòu， xī yáng xī zhuì wǒ guān bì chái fēi。
chūn cǎo míng nián zài lǜ de shí hòu， yóu zǐ hē nǐ néng bù néng huí guī？

【zhùshì】 １、 chái fēi： chái mén。
２、 wáng sūn： guì zú de zǐ sūn， zhè lǐ zhǐ sòng bié de yǒu rén。

【shǎng xī】 （ yī）
zhè shǒu sòng bié shī， bù xiě lí tíng jiàn bié de yǐ yǐ bùshě， què gèng jìn yī céng xiě jì wàng bié hòu chóngjù。 zhè shì chāo chū yī bān sòng bié shī de suǒ zài。 kāi tóu yǐn qù sòng bié qíng jǐng， yǐ " sòng bà " luò bǐ， jì 'ér xiě bié hòu huí jiā jì mò zhī qíng gèng nóng gèng chóu， wéi wàng qí zài lái de tí yì zuò liǎo pū diàn， yú shì xiǎng dào chūn cǎo zài lǜ zì yòu dìng qī， lí rén huí guī què nán yī dìng。 xī bié zhī qíng， zì zài huà wài。 yì zhōng yòu yì， wèi wài yòu wèi， zhēn shì jiàng xīn bié yùn， gāo rén yī chóu。
（ èr）
shī tí yī zuò 「 sòng bié 」， yī zuò「 sòng yǒu」。 zuò wéi yī shǒu sòng bié shī， běn shī zuì xiǎn zhù de tè diǎn zài yú bìng fēi jiù「 sòng bié」 èr zì dà zuò wén zhāng， ér shì zhuómò yú sòng bié yǐ hòu de dòng zuò hé sī xù。

shǒu jù hěn jīng liàn， yī gè「 bà」 zì jiāng sòng bié de zhǒng zhǒng qíng xíng tǒng tǒng lüè qù， rú cǐ biàn kě téng chū bǐ mò lái xiě bié hòu de xíng wéi hé sī xù。 èr jù sì hū shì shuō xiàn zài yǒu rén yǐ jīng lí qù， shī rén de xīn jìng dà gài yě néng suí zhe zhè chái mén de guān bì 'ér zhú jiàn píng jìng xià lái bā。 ér hòu liǎng jù yǐ yī nián yī dù lǜ de qīng cǎo zuò bǐ， shuō wú zhī de qīng cǎo shàng yòu xìn yòng， nián nián jūn yòu zhuǎn lǜ zhī shí， nán dào yǒu rén nǐ jiù néng yī qù bù fǎn má？ zhè liǎng jù shì shī rén zài yǒu rén lí qù yǐ hòu de sī cǔn zhī cí， biǎo miàn shàng kàn sì yòu duì yǒu rén de yù jǐng yì yì， ér qí shí què shì jí pàn yǒu rén jìn zǎo guī fǎn， liǎng rén kě zhòng xù yǒu yì。

mò jù zhōng de「 wáng sūn」 zhǐ bèi sòng de yǒu rén， diǎn chū chǔ cí《 zhāo yǐn shì》：「 wáng sūn yóu xī bù guī， chūn cǎo shēng xī qī qī」。 zhà kàn wáng wéi sì yòu chāo xí zhī xián。 qí shí《 zhāo yǐn shì》 zhōng nà jù de shī yì shì gǎn tàn yóu zǐ bù guī， dàn jiàn mǎn mù huāng cǎo cóng shēng， yù xiǎn qí qī liáng qì fēn； dàn wáng wéi zhī zuò què shì yǐ cǎo lǜ fǎn chèn， wèn yóu zǐ yú cǎozhǎng yīng fēi zhī shí néng fǒu guī lái， liǎng zhě suī tóng yòu wáng sūn jí cǎo de yì xiàng， dàn yùn yòng de jiǎo dù què dà xiāng jìng tíng， jué bù xiāng sì。