《 chá jīng》， shì zhōng guó nǎi zhì shì jiè xiàn cún zuì zǎo、 zuì wán zhěng、 zuì quán miàn jiè shào chá de dì yī bù zhuān zhù， yóu zhōng guó chá dào de diàn jī rén lù yǔ suǒ zhù。 cǐ shū shì yī bù guān yú chá yè shēng chǎn de lì shǐ、 yuán liú、 xiàn zhuàng、 shēng chǎn jì shù yǐ jí yǐn chá jì yì， chá dào yuán lǐ de zōng hé xìng lùn zhù， shì yī bù huàshídài de chá xué zhuān zhù。 tā bù jǐn shì yī bù jīng bì de nóng xué zhù zuò yòu shì yī běn chǎn shù chá wén huà de shū。 tā jiāng pǔ tōng chá shì shēng gé wéi yī zhǒng měi miào de wén huà yì néng。 tā shì zhōng guó gǔ dài zhuān mén lùn shù chá yè de yī lèi zhòng yào zhù zuò , tuī dòng liǎo zhōng guó chá wén huà de fā zhǎn。
　　
　　 zì táng dài lù yǔ《 chá jīng》 dào qīng mò chéng yǔ tíng de《 zhěng chì wǎn chá wén dú》， zhuān zhù gòng jì 100 duō zhǒng。 bāo kuò chá fǎ、 zá jì、 chá pǔ、 chá lù、 chá jīng、 jiān chá pǐn chá、 shuǐ pǐn、 chá shuì、 chá lùn、 chá shǐ、 chá jì、 chá jí、 chá shū、 chá shū、 chá kǎo、 chá shù、 chá biàn、 chá shì、 chá jué、 chá yuē、 chá héng、 chá táng、 chá chéng、 chá huà、 chá jiá、 míng tán děng。 jué dà duō shù dōushì dà wén háo huò dà guān lì suǒ zuò， kě xī dà bù fēn yǐ jīng shī chuán。 cǐ wài， zài shū zhōng yòu guān chá yè de shī gē、 sǎnwén、 jì shì yě yòu jǐ bǎi piān。
　　
　　 lù yǔ， míng jí， zì hóng jiàn、 jì cī， hào sāng níng wēng、 jìng líng zǐ， táng dài fù zhōu jìng líng rén（ jīn hú běi tiān mén）。 yòu nián tuō shēn fó sì， zì yòu hàoxué yòng gōng， xué wèn yuān bó， shī wén yì jiā， qiě wéi rén qīng gāo， dàn bó gōng míng。 yī dù zhāo bài wéi tài zǐ tài xué、 tài cháng sì tài zhù 'ér bù jiù。 760 nián wéi bì 'ān shǐ zhī luàn， lù yǔ yǐn jū zhè jiāng sháo xī（ jīn hú zhōu）。 qí jiān zài qīn zì diào chá hé shí jiàn de jī chǔ shàng， rèn zhēn zǒng jié、 xī xīn yán jiū liǎo qián rén hé dāng shí chá yè de shēng chǎn jīng yàn， wán chéng chuàng shǐ zhī zuò《 chá jīng》。 yīn cǐ bèi zūn wéi chá shén hé chá xiān。《 chá jīng》 fēn sān juàn shí jié， yuē 7000 zì。 juàn shàng： yī zhī yuán， jiǎng chá de qǐ yuán、 xíng zhuàng、 gōng yòng、 míng chēng、 pǐn zhì； èr zhī jù， tán cǎi chá zhì chá de yòng jù， rú cǎi chá lán、 zhēng chá zào、 bèi chá péng děng； sān zhī zào， lùn shù chá de zhǒng lèi hé cǎi zhì fāng fǎ。 juàn zhōng： sì zhī qì， xù shù zhǔ chá、 yǐn chá de qì mǐn， jí 24 zhǒng yǐn chá yòng jù， rú fēng lú、 chá fǔ、 zhǐ náng、 mù niǎn、 chá wǎn děng。 juàn xià： wǔ zhī zhǔ， jiǎng pēng chá de fāng fǎ hé gè dì shuǐ zhì de pǐn dì； liù zhī yǐn， jiǎng yǐn chá de fēng sú， jí chén shù táng dài yǐ qián de yǐn chá lì shǐ； qī zhī shì， xù shù gǔ jīn yòu guān chá de gù shì、 chǎn dì huòyào xiào děng； bā zhī chū， jiāng táng dài quán guó chá qū de fēn bù guī nà wéi shān nán（ jīng zhōu zhī nán）、 zhè nán、 zhè xī、 jiàn nán、 zhè dōng、 qián zhōng、 jiāng xī、 lǐng nán děng bā qū， bìng tán gè dì suǒ chǎn chá yè de yōu liè； jiǔ zhī lüè， fēn xī cǎi chá、 zhì chá yòng jù kě yǐ dāng shí huán jìng， shěng lüè mǒu xiē yòng jù； shí zhī tú， jiào rén yòng juàn sù xiě chá jīng， chén zhū zuò yú， mù jī 'ér cún。《 chá jīng》 xì tǒng dì zǒng jié liǎo dāng shí de chá yè cǎi zhì hé yǐn yòng jīng yàn， quán miàn lùn shù liǎo yòu guān chá yè qǐ yuán、 shēng chǎn、 yǐn yòng děng gè fāng miàn de wèn tí， chuán bō liǎo chá yè kē xué zhī shí， cù jìn liǎo chá yè shēng chǎn de fā zhǎn， kāi zhōng guó chá dào de xiān hé。 qiě《 chá jīng》 shì zhōng guó gǔ dài zuì wán bèi de chá shū， chú chá fǎ wài， fán yǔ chá yòu guān de gè zhǒng nèi róng， dōuyòu xù shù。 yǐ hòu chá shū jiē běn yú cǐ。
　　
　　 zì lù yǔ zhù《 chá jīng》 zhī hòu， chá yè zhuān zhù lù xù wèn shì， jìn yī bù tuī dòng liǎo zhōng guó chá shì de fā zhǎn。 dài biǎo zuò pǐn yòu sòng dài cài xiāng de《 chá lù》、 sòng huī zōng zhào jí《 dà guān chá lùn》， míng dài qián chūn nián zhuàn、 gù yuán qìng xiào《 chá pǔ》、 zhāng yuán de《 chá lù》， qīng dài liú yuán cháng《 chá shǐ》 děng。
　　
　　 zhōng guó chá jīng cóng yī kāi shǐ jiù yǔ fó jiào yòu zhù qiān sī wàn lǚ de lián xì。 zuì chū， chá wéi sēng rén tí gōng bù kě tì dài de yuán liào， ér sēng rén hé sì yuàn cù jìn chá yè shēng chǎn de fā zhǎn hé zhì chá jì shù de jìn bù。 chuàng lì zhōng guó chá dào de chá shèng lù yǔ zài qí《 chá jīng》 zhōng jiù yòu zhù bù shǎo duì fó jiào de sòng yáng hé duì sēng rén shì chá de jìzǎi。 zài chá shì shí jiàn zhōng， chá dào yǔ fó jiào zhī jiān zhǎo dào yuè lái yuè duō de sī xiǎng nèi hán fāng miàn de gòng tōng zhī chù； chán chá jiù shì zài zhè yàng de jī chǔ shàng chǎn shēng de。
　　
　　 gōng yuán 758 nián zuǒ yòu， dàn shēng liǎo shì jiè shàng zuì zǎo de yī juàn chá yè zhuān zhù ------《 chá jīng》。《 chá jīng》 de wèn shì， shì zhōng guó chá wén huà fā zhǎn dào yī dìng jiē duàn de zhòng yào biāo zhì， shì táng dài chá yè fā zhǎn de xū yào hé chǎn wù， shì qí dāng shí dài zhōng guó rén mín guān yú chá de jīng yàn de zǒng jié。 zuò zhě xiáng xì shōu jí lì dài chá yè shǐ liào、 jì shù qīn shēn diào chá hé shí jiàn de jīng yàn， duì táng dài jí táng dài yǐ qián de chá yè lì shǐ、 chǎn dì、 chá de gōng xiào、 zāi péi、 cǎi zhì、 jiān zhǔ、 yǐn yòng de zhī shí jì shù dū zuò liǎo chǎn shù， shì zhōng guó gǔ dài zuì wán bèi de yī bù chá shū， shǐ chá yè shēng chǎn cóng cǐ yòu liǎo bǐ jiào wán zhěng de kē xué yǐ jù， duì chá yè shēng chǎn de fā zhǎn qǐ guò yī dìng jī jí dì tuī dòng zuò yòng。《 chá jīng》 shì táng cháo de lù yǔ（ 733--804） chuàng zuò de。《 chá jīng》 yī wèn shì， jiù chéng wéi rén suǒ zhì 'ài， bèi shèng zàn wéi chá yè de kāi chuàng zhī gōng。《 chá jīng》 quán shū gòng qī qiān duō zì， qí shí piān fú bìng bù dà。 gòng fēn 3 juàn 10 jié。
　　
　　《 chá jīng》 chéng wéi shì jiè shàng dì yī bù chá xué zhuān zhù， shì lù yǔ duì rén lèi de yī dà gòng xiàn。 quán shū fēn shàng、 zhōng、 xià sān juàn gòng shí gè bù fēn。 qí zhù yào nèi róng hé jié gòu yòu： yī zhī yuán； èr zhī jù； sān zhī zào； sì zhī qì； wǔ zhī zhǔ； liù zhī yǐn； qī zhī shì； bā zhī chū； jiǔ zhī jiù； shí zhī tú。
　　
　　《 chá jīng》 shì lù yǔ zài gè dà chá qū guān chá liǎo chá yè de shēngzhǎng guī lǜ、 guān chá liǎo chá nóng duì chá yè de jiā gōng， jìn yī bù fēn xī liǎo chá yè de pǐn zhì de yōu liè， bìng xué xí liǎo mín jiān pēng chá de liáng hǎo fāng fǎ de jī chǔ shàng zǒng jié chū de yī tào guī lǜ， cǐ wài lù yǔ hái liú xīn yú mín jiān chá jù hé chá qì de zhì zuò， qiě zhì zuò chū zì jǐ dú tè de yī tào chá jù。 lù yǔ yòng zì jǐ de yī shēng yán jiū chá shì， tā de jiǎo bù biàn jí quán guó gè dà chá qū。
　　
　　
　　 chá yè kē xué jì shù
　　
　　 wǒ guó yōu jiǔ de chá yè lì shǐ wéi rén lèi chuàng zào liǎo， yě wéi shì jiè jī lěi liǎo zuì fēng fù de chá yè lì shǐ wén xiàn。 zài hào rú yān hǎi de wén huà diǎn jí zhōng， bù dàn yòu zhuān mén lùn shù chá yè de shū， ér qiě zài shǐ jí、 chá shǐ、 bǐ jì、 zá kǎo hé zì shū lèi gǔ shū zhōng， yědōu jì yòu dà liàng guān yú chá shì、 chá shǐ、 chá fǎ jí chá yè shēng chǎn jì shù de nèi róng。 gōng yuán 758 nián zuǒ yòu， táng dài lù yǔ biān xiě liǎo shì jiè shàng zuì zǎo de yī juàn chá yè zhuān zhù --《 chá jīng》。《 chá jīng》 de dàn shēng， shì zhōng guó chá wén huà fā zhǎn dào yī dìng jiē duàn de zhòng yào biāo zhì， shì táng dài chá yè fā zhǎn de xū yào hé chǎn wù， shì duì táng dài chá wén huà de yī gè guī nà， tóng shí yòu duì yǐ hòu chá wén huà de fā zhǎn qǐ zhe jī jí dì tuī dòng zuò yòng。《 chá jīng》 quán shū gòng fēn 3 juàn 10 jié。 shàng juàn 3 jié： " yī zhī yuán "， lùn shù chá de qǐ yuán、 míng chēng、 pǐn zhì， jiè shào chá shù de xíng tài tè zhēng、 chá yè pǐn zhì yǔ tǔ rǎng de guān xì， zhǐ chū yí chá de tǔ rǎng、 chá dì fāng wèi、 dì xíng， pǐn zhǒng yǔ xiān yè pǐn zhì de guān xì， yǐ jí zāi péi fāng fǎ， yǐn chá duì rén tǐ de shēng lǐ bǎo jiàn gōng néng。 hái tí dào hú běi bā dōng hé sì chuān dōng nán fā xiàn de dà chá shù。 " èr zhī jù " tán yòu guān cǎi chá yè de yòng jù。 xiáng xì jiè shào zhì zuò bǐng chá suǒ xū de 19 zhǒng gōng jù míng chēng、 guī gé hé shǐ yòng fāng fǎ。 " sān zhī zào " jiǎng chá yè zhǒng lèi hé cǎi zhì fāng fǎ。 zhǐ chū cǎi chá de zhòng yào xìng hé cǎi chá de yào qiú， tí chū liǎo shì shí cǎi chá de lǐ lùn。 xù shù liǎo zhì zào bǐng chá de 6 dào gōng xù： zhēng shú、 dǎo suì、 rù mó pāi yā chéng xíng、 bèi gān、 chuān chéng chuàn、 fēng zhuāng， bìng jiāng bǐng chá 'àn wài xíng de yún zhěng hé sè zé fēn wéi 8 gè děng jí。 zhōng juàn 1 jié： " sì zhī qì " xiě zhǔ chá yǐn chá zhī qì mǐn。 xiáng xì xù shù liǎo 28 zhǒng zhǔ chá、 yǐn chá yòng jù de míng chēng、 xíng zhuàng、 yòng cái、 guī gé、 zhì zuò fāng fǎ、 yòng tú， yǐ jí qì jù duì chá tānɡ pǐn zhì de yǐng xiǎng， hái lùn shù liǎo gè dì chá jù de hǎo huài jí shǐ yòng guī zé。 xià juàn 6 jié： " wǔ zhī zhǔ " xiě zhǔ chá de fāng fǎ hé gè dì shuǐ zhì de yōu liè， xù shù bǐng chá chá tānɡ de tiáozhì， zhuózhòng jiǎng shù kǎo chá de fāng fǎ， kǎo zhì、 zhǔ chá de rán liào， pào chá yòng shuǐ hé zhǔ chá huǒ hòu， zhǔ fèi chéng dù hé fāng fǎ duì chá tānɡ sè xiāng wèi de yǐng xiǎng tí chū chá tānɡ xiǎn xiàn xuě bái 'ér nóng hòu de pào mò shì qí jīng yīng suǒ zài。 “ liù zhī yǐn ” jiǎng yǐn chá fēng sú， xù shù yǐn chá fēng shàng de qǐ yuán、 chuán bō hé yǐn chá xí sú， tí chū yǐn chá de fāng shì fāng fǎ。“ qī zhī shì” xù shù gǔ jīn yòu guān chá de gù shì、 chǎn dì huòyào xiào。 jì shù liǎo táng dài yǐ qián yǔ chá yòu guān de lì shǐ zī liào、 chuán shuō、 zhǎng gù、 shī cí、 zá wén、 yào fāng děng。“ bā zhī chū” píng gè dì suǒ chǎn chá zhī yōu liè。 xù shuō táng dài chá yè de chǎn dì hé pǐn zhì， jiāng táng dài quán guó chá yè shēng chǎn qū yù huàfēn chéng bā dà chá qū， měi yī chá qū chū chǎn de chá yè 'àn pǐn zhì fēn shàng、 zhōng、 xià、 yòu xià sì jí。“ jiǔ zhī lüè” tán nǎ xiē chá jù chá qì kě shěng lüè yǐ jí zài hé zhǒng qíng kuàng xià kě yǐ shěng lüè nǎ xiē zhì chá guò chéng、 gōng jù huò zhǔ chá、 yǐn chá de qì mǐn。
　　
　　 rú dào shēn shān chá dì cǎi zhì chá yè， suí cǎi suí zhì， kě jiǎn huà qī zhǒng gōng jù。 " shí zhī tú " tí chū bǎ《 chá jīng》 suǒ shù nèi róng xiě zài sù juàn shàng guà zài zuò bàng，《 chá jīng》 nèi róng jiù kě yī mù liǎo rán。《 chá jīng》 shì zhōng guó dì yī bù xì tǒng dì zǒng jié táng dài jí táng dài yǐ qián yòu guān chá shì de zōng hé xìng chá yè zhù zuò， yě shì shì jiè shàng dì yī bù chá shū。 zuò zhě xiáng xì shōu jí lì dài chá yè shǐ liào、 jì shù qīn shēn diào chá hé shí jiàn de jīng yàn， duì táng dài jí táng dài yǐ qián de chá yè lì shǐ、 chǎn dì、 chá de gōng xiào、 zāi péi、 cǎi zhì、 jiān zhǔ、 yǐn yòng de zhī shí jì shù dū zuò liǎo chǎn shù， shì zhōng guó gǔ dài zuì wán bèi de yī bù chá shū， shǐ chá yè shēng chǎn cóng cǐ yòu liǎo bǐ jiào wán zhěng de kē xué yǐ jù， duì chá yè shēng chǎn de fā zhǎn qǐ guò yī dìng de tuī dòng zuò yòng。

　　《 jiǔ pǔ》 yī juàn， sòng dòu píng zhuàn。 píng zì zǐ yě， mén shàng rén。 cháo gōng wǔ《 dú shū zhì》 zài píng yòu《 xīn táng shū yīn xùn》 sì juàn， zài wú zhěn、 sūn fǔ zhī qián， dāng wéi rén zōng shí rén。 gōng wǔ chēng qí xué wèn jīng bó， gài yì hàogǔ zhī shì。 bié běn yòu kè zuò dòu gé zhě， rán xiáng qí míng zì， nǎi yòu qǔ yú lù míng zhī shī， zuò píng zì zhě shì yě。 qí shū zá xù jiǔ zhī gù shì， liáo liáo shù tiáo， sì yòu tuō yì， rán《 sòng zhì》 zhù lù， shí zuò yī juàn。 guān qí shǐ yú jiǔ míng， zhōng yú jiǔ lìng， shǒu wěi yǐ jù， zhī yuán běn jǐn zhǐ yú cǐ。 dà dǐ zhāi qǔ xīn yíng zì jù， yǐ gōng cǎi duō， yǔ pǔ lù zhī tǐ yì shāo yòu bù tóng。 qí yǐn dù fǔ shàonián xíng zuì dǎo， zhōng tóng wò zhú gēn jù， wèi yǐ zhú gēn wéi yǐn qì。 kǎo yǔ xìn shī yòu shān bēi pěng zhú gēn jù， píng suǒ shuō bùwèi dù zhuàn， rán hé fǔ shī yì， jiū yǐ zuì wò yú zhú xià wèishì。 píng zhī suǒ shuō， gū cún yǐ bèi yì wén kě yě。

　　zhāng yuán， zì bó yuān， hào qiáo hǎi shān rén， bāo shān（ jí dòng tíng xī shān， zài jīn jiāng sū zhèn zé xiàn） rén。“ yǐn yú shān gǔ jiān， wú suǒ shì shì， rì xí sòng zǐ bǎi jiā yán。 měi bó lǎn zhī xiá， jí quán zhǔ míng， yǐ zì yú kuài。 wú jiān shǔ， lì sān shí nián pí jīng dān sī， bù jiū chá zhī zhǐ guī bù yǐ。”（ gù dà diǎn《 chá lù。 qiě yǐn》）
　　
　　 zuò xù zhě， gù dà diǎn， zì dàohéng， hào héng yù。 wéi jiàng qìng jìn shì， guān zhì fú jiàn tí xué fù shǐ， gōng shū huà、 yīn lǜ， shī zōng táng rén。 qí“ yǐn” zhōng yún：“ yú qǐ jǐn shízǎi， sù yòu chá pǐ， dé jūn bǎi qiān yán。” gù kě zhī cǐ shū chéng yú wàn lì zhōng， yuē zài 1595 nián qián hòu。
　　
　　 gāi shū kān běn jǐn jiàn chá shū quán jí běn（ yǐ běn），《 chá shū quán jí》 mù lù tí wéi“ chá lù”， ér zhèng wén tí wéi《 zhāng bó yuān chá lù》。
　　
　　 cǐ yǐ chá shū quán jí（ yǐ běn） wéi dǐ běn， cān xiào yǐ qí tā zī liào。

　　《 jiǔ jīng》。 yòu míng《 běi shān jiǔ jīng》， zhù zhě běi sòng rén zhū gōng（ zì yì zhōng）， céng zài háng zhōu kāi bàn jiǔ fāng， yòu fēng fù de niàng jiǔ jīng yàn。《 jiǔ jīng》 zài yòu jiǔ qū 13 zhǒng， chú chuán tǒng yǎn qū wài， hái chū xiàn liǎo fēng qū hé pù qū， zuòqǔ quán bù gǎi yòng shēng liào， qiě duō jiā rù gè zhǒng cǎo yào， biǎo míng běi sòng shí zhì qū gōng yì jì shù bǐ wèi jìn nán běi cháo shí yào jìn bù dé duō。 guān yú niàng jiǔ jì shù，《 jiǔ jīng》 tè bié qiáng diào suān jiāng de zhòng yào， tā néng tiáojié fā jiào láo de suān dù， tí gōng jiào mǔ jūn liáng hǎo de yíng yǎng liào， yì zhì zá jūn shēngzhǎng， yòu lì jiào mǔ jūn de fán zhí。《 jiǔ jīng》 hái jìzǎi liǎo dāng shí jiā rè jiǔ yè shā jūn bǎo cún de xīn jì shù .

　　xǔ cì shū（ 1549 ～ 1604）， zì rán míng， hào nán huá， míng qián táng rén。 qīng lì 'ě《 dōng chéng zá jì》 zài：“ xǔ cì shū …… fāng bó míng shān gōng zhī yòu zǐ， bǒ 'ér néng wén， hǎo xù qí shí， hǎo pǐn quán， yòu hàokè， xìng bù shàn yǐn…… suǒ zhù shī wén shèn fù， yòu《 xiǎo pǐn shì》、《 dàng zhì zhāi》 èr jí， jīn shī chuán。 yú céng dé qí suǒ zhù《 chá shū》 yī juàn，…… shēn dé míng kē zhì lǐ， yǔ lù yǔ《 chá jīng》 xiàngbiǎo lǐ。” xǔ cì shū shì chá zhī pǐn jiàn， bìng dé wú xīng yáo shào xiàn zhǐ shòu， gù shēn dé chá lǐ。 gāi shū zhuàn yú míng wàn lì 'èr shí wǔ nián（ 1597）。
　　
　　 gāi shū《 sì kù quán shū zǒng mù tí yào》 cún mù， bìng píng rì：“ shì shū fán sān shí jiǔ zé， lùn cǎi zhāi、 shōu zhù、 pēng diǎn zhī fǎ pō xiáng。 zhōng jiān ‘ zé shuǐ ’ yī tiáo， wù yǐ jīn shān dǐng shàng jǐng wéi zhōng líng quán， kǎo zhèng shū wéi shū chuǎn。” zhù yào kān běn yòu：（ 1） wàn lì dīng wèi（ 1607 nián） xǔ shì qí kān běn；（ 2） bǎo yán táng mì jí běn；（ 3） chá shū quán jí běn；（ 4） jū jiā bì bèi běn；（ 5） xīn shǎng biān běn；（ 6） guǎng bǎi chuān xué hǎi běn（ bù quán）；（ 7） shuō fú xù běn（ bù quán）；（ 8） gǔ jīn tú shū jí chéng běn（ bù quán）；（ 9） gǔ jīn shuō bù cóng shū běn；（ 10） cóng shū jí chéng běn（ jí bǎo yán táng mì jí běn de pái yìn běn）。
　　
　　 cǐ yǐ chá shū quán jí běn（ jiá běn） wéi dǐ běn， yǐ cóng shū jí chéng běn、 guǎng bǎi chuān xué hǎi běn、 gǔ jīn shuō bù cóng shū běn děng zuò xiào。

　　（ táng） lù yǔ zhuàn zhū jiǔ yuān zhù

　　《 táng shuāng pǔ》 yī juàn。 sòng wáng zhuó zhuàn。 zhuó zì huì shū， hào yí táng， suì níng rén， shào xīng zhōng cháng wéi mù guān。 shì biān fán fēn qī piān。 wéi shǒu piān tí“ yuán wěi dì yī”， xù táng dà lì zhōng zōu hé shàng shǐ chuàng táng shuāng zhī shì。 zì dì 'èr piān yǐ xià， zé jiē wú biāo tí。 jīn yǐ qí wén kǎo zhī， dì 'èr piān yán yǐ zhè wéi táng shǐ mò。 yán“ zhè jiāng” shǐ jiàn《 chǔ cí》， ér“ zhè xíng” shǐ jiàn《 sān guó zhì》。 dì sān piān yán zhǒng zhè。 dì sì piān yán zào táng zhī qì。 dì wǔ piān yán jié shuāng zhī fǎ。 dì liù piān yán táng shuāng huò jié huò bù jié， sì yòu yùn mìng， yīn jí yú xuān hé zhōng gòngyù zhū shì。 dì qī piān zé táng shuāng zhī xìng wèi jí zhì shí zhū fǎ yě。 gài sòng shí chǎn táng shuāng zhě， fán fú táng、 sì míng、 fān yú、 guǎng hàn、 suì níng wǔ dì， ér suì níng wéi zuì。 zhuó shēng yú suì níng， gù wèicǐ pǔ。 suǒ kǎo gǔ rén tí yǒng， shǐ yú sū、 huáng。 àn gǔ rén wèi“ zāo” wéi“ táng”。《 jìn shū hé zēng chuán》 suǒ yún“ xiè zhī jiāng táng， zào rǎo mí shèn” shì yě。《 shuō wén》 yòu“ yí” zì wú“ táng” zì。 xú xuàn《 xīn fù zì》 zhōng nǎi yòu zhī， rán yì xùn wéi“ yí”， bù yán zhè zào。 xuàn， wǔ dài sòng chū rén yě， shàng bù zhī zhè táng shì。 zé zhuó suǒ zhēng gù shí， shǐ yú yuán yòu， fēi shū lòu yǐ。 wéi zhuó chēng táng shuāng yǐ zǐ sè wéi shàng， bái sè wéi xià。 ér jīn rì suǒ shàng， nǎi guì bái 'ér jiàn zǐ。 zhuó chēng táng shuāng xū yī nián yòu bàn nǎi jié， qí jié yě yǐ zì rán。 jīn zé zhì zhī shèn yì， qí fǎ yì bù xiāng tóng。 shì yì jīn gǔ yì yí， wèi kě zhí hòu lái zhuī yì qián rén yě。

　　tián yì héng， zì zǐ yì， hào pǐn yán ［ yán ］ zǐ， qián táng（ jīn zhè jiāng háng zhōu rén）， yuē shēng huó zài míng jiā jìng， lóng qìng hé wàn lì chù zhè duàn shí jiān nèi。《 míng shǐ》 juàn 'èr bā qī《 wén yuàn chuán》（ fù jiàn qí fù tián rǔ chéng chuán） zài：“ xìng fàng dàn bù jī， shì jiǔ rèn xiá。 yǐ suì gòng shēng wéi huī zhōu xùn dǎo， bà guī。 zuò shī yòu cái diào， wéi rén suǒ chēng。” dàn qí jǔ yè yǎn qiān，“ qī jǔ bù yù”， suì fàng làng xī hú， yōu yóu shān lín。 zhù yòu《 dà míng tóng wén jí》、《 tián zǐ yì jí》、《 liú qīng rì jì》 děng。
　　
　　《 zhǔ quán xiǎo pǐn》 zhuàn yú jiā jìng sān shí sān nián（ 1554）， zhù yào bǎn běn yòu：（ 1） bǎo yán táng mì jí běn；（ 2） chá shū quán jí běn；（ 3） dú shuō fú běn；（ 4） sì kù quán shū běn。 míng yì fǔ chóng zhēn shí sān nián（ 1640） kè《 chá pǔ》 shí 'èr juàn zhōng， yòu《 zhǔ quán xiǎo pǐn》 yī juàn， wù tí tián chóng héng。
　　
　　 shū qián yòu jiā jìng jiá yín（ 1554） zhào guān“ xù” jí tián shì zì“ yǐn”， shū hòu yòu jiǎng zhuó“ bá”。
　　
　　 quán shū fēn shí bù fēn， jì shù kǎo jù bìng jǔ。《 sì kù quán shū zǒng mù tí yào》 wèi qí“ dà dǐ yuán běn jiù wén， wèi néng biāo yì yú《 shuǐ pǐn》、《 chá jīng》 zhī wài。” àn， tián yì héng xù《 shuǐ pǐn》 yún：“ yú cháng zhù《 zhǔ quán xiǎo pǐn》， yòu qǔ cái yú hóng jiàn《 chá jīng》 zhě shí yòu sān jìn yóu wú xīng， huì xú bó chén《 shuǐ pǐn》， qí zhǐ qì yú zhě shí yòu sān……” yīn zhī《 zhǔ》 wén zài qián，《 shuǐ pǐn》 suí hòu， qǐ kě zé zhī yǐ“ wèi néng biāo yì yú《 shuǐ pǐn》 zāi？
　　
　　 cǐ yǐ chá shū quán jí běn（ jiá běn） wéi dǐ běn， yǐ bǎo yán táng mì jí běn、 xù shuō fú běn wéi fù běn， bìng cān jiào yǐ qí tā yòu guān wén xiàn。

　　mào xiāng（ 1611-1693）， zì bì jiāng， hào cháo mín， yòu hào pǔ cháo， jiāng sū rú gāo rén。 mào xiāng yòu yòu jùn cái， fù shí yù。 shǐ kě fǎ jiàn wéi jiān jūn， hòu yòu tè yòng sī lǐ， jiē bù jiù。 míng wáng hòu wú yì yòng shì， xìng xǐ kè， suǒ jū yòu pǔ cháo、 shuǐ huì yuán、 shēn cuì shān fáng zhū shèng， shàn chí zhǎo tíng guǎn zhī jǐng， sì fāng míng shì， zhāo zhì wú xū rì。 wǎn nián jié nì fēng lú， yǐ tú shū zì yú。 yòu《 shuǐ huì yuán shī wén jí》、《 pǔ cháo shī wén jí》 jí《 yǐng méi 'ān yì yǔ》 děng chuán shì。
　　
　　《 jiè chá huì chāo》 dà bàn qǔ cái yú féng kě bīn《 jiè chá jiān》， hái chāo yú xǔ cì shū《 chá shū》 hé xióng míng yù《 luó jiè chá jì》。 kān běn yòu zhāo dài cóng shū běn， zhāng cháo zhuàn xù hé bá； yòu mào shì xiǎo pǐn sì zhǒng běn， guāng xù yǐ yǒu（ 1885） kān； yòu mào shì cóng shū běn， guāng xù jǐ hài（ 1899） kān。
　　
　　 běn shū yǐ mào shì xiǎo pǐn sì zhǒng běn wéi dǐ běn， cān xiào tā běn。

　　《 běi shān jiǔ jīng》 sān juàn， sòng zhū yì zhōng zhuàn。 chén zhèn sūn《 shū lù jiě tí》 chēng dà yǐn wēng， ér bù xiáng qí xìng shì。 kǎo sòng lǐ bǎo yòu《 xù běi shān jiǔ jīng》， yǔ cǐ shū bìng zài táo zōng yí《 shuō fú》。 bǎo zì xù yún， dà yǐn xiān shēng zhū yì zhōng， zhù shū niàng jiǔ， qiáo jū hú shàng。 cháo tíng dà xīng yī xué， qǐ wéi bó shì。 zuò shū dōng pō shī， biǎn dá zhōu。 zé dà yǐn gù yì zhōng zhī zì hào yě。 shì biān shǒu juàn wéi zǒng lùn， èr、 sān juàn zài zhì qū zào jiǔ zhī fǎ pō xiáng。《 sòng shǐ · yì wén zhì》 zuò yī juàn， gài chuán kè zhī wù。《 shuō fú》 suǒ cǎi jǐn zǒng lùn yī piān， yú jiē yòu mù wú shū， zé cǐ gù wéi wán běn yǐ。 míng jiāo hóng yuán xù chēng， yú tián shì《 liú qīng rì zhá》 zhōng kǎode zuò zhě xìng míng， sì wèi jiàn lǐ bǎo xù zhě。 ér chéng bǎi 'èr yòu qǔ bǎo xù guān yú cǐ shū zhī qián， biāo yuē tí《 běi shān jiǔ jīng》 hòu， yì wéi guāi wù。 juàn mò yòu yuán hóng dào《 shāng zhèng》 shí liù zé， wáng jì《 zuì xiāng jì》 yī piān， gài hú zhī yǎn suǒ fù rù。 rán gǔ lái zhù shù， yán jiǔ shì zhě duō yǐ。 fù lù yī míng rén， yī táng rén， hé suǒ qǔ yì？ jīn bìng kān chú yān。

　　《 xuān hé běi yuàn gòng chá lù》 yī juàn、 fù《 běi yuàn bié lù》 yī juàn，《 xuān hé běi yuàn gòng chá lù》， sòng xióng fān zhuàn。 suǒ shù jiē jiàn 'ān chá yuán cǎi bèi rù gòng fǎ shì。 chún xī zhōng， qí zǐ jiàoshū láng kè， shǐ qǐn zhū mù。 fán wéi tú sān shí yòu bā， fù yǐ cǎi chá shī shí zhāng。 chén zhèn sūn《 shū lù jiě tí》 wèi fān zǐ kè yì xiě qí xíng zhì 'ér chuán zhī， zé tú gài kè suǒ zēng rù yě。 shí fú jiàn zhuǎn yùn shǐ zhù guǎn zhàng sī zhào rǔ lì fù zuò《 bié lù》 yī juàn， yǐ bǔ qí wèi bèi。 suǒ yán shuǐ shù yíng suō， huǒ hòu yān jí， gāng cì xiān hòu， pǐn mù duō guǎ， yóu jí gāi xī。 kǎo míng yǐn shèng yú táng， zhì nán táng shǐ lì chá guān， běi yuàn suǒ yóu míng yě， zhì sòng 'ér jiàn chá suì míng tiān xià。 hè yuán shā xī yǐ wài， běi yuàn dú chēng guān bèi， wéi cáo sī suì gòng suǒ zì chū。 wén shì měi jì shù qí shì， rán shū bù jìn chuán， chuán zhě yì duō shū lüè。 wéi cǐ 'èr shū， yú dāng shí rèn tǔ zuò gòng zhī zhì， yán zhī zuì xiáng。 suǒ zài mó zhì qì jù， pō duō xīn yì， yì yòu kě yǐ zī gù shí 'ér gòngcí hàn zhě， cún zhī yì bó wù zhī yī duān， bù kě fèi yě。 fān zì shū mào， jiàn yáng rén。 zōng wáng 'ān shí zhī xué， gōng yú yín yǒng， jiàn《 shū lù jiě tí》。 kè yòu《 zhōng xīng xiǎo lì》 yǐ zhù lù。 rǔ lì xíng shì wú suǒ jiàn， wéi《 sòng shǐ · zōng shì shì xì biǎo》 hàn wáng fáng xià， yòu hàn dōng hóu zōng jiē zēngsūn rǔ lì， yì zhě jí qí rén yú。

　　qīng yuán méi
　　《 suí yuán shí dān》 shì qīng dài zhù míng wén xué jiā yuán méi suǒ zhù。 yuán méi shì yī wèi yòu fēng fù jīng yàn de pēng rèn xué jiā。 tā suǒ zhù de《 suí yuán shí dān》 yī shū shì wǒ guó qīng dài yī bù xì tǒng dì lùn shù pēng rèn jì shù hé nán běi cài diǎn de zhòng yào zhù zuò。
　　《 suí yuán shí dān》 chū bǎn yú 1792 nián（ qián lóng 57 nián）。 quán shū fēn wéi xū zhī dān、 jiè dān、 hǎi xiān dān、 jiāng xiān dān、 tè shēng dān、 zá shēng dān、 yǔ zú dān、 shuǐ zú yòu lín dān、 shuǐ zú wú lín dān、 zá sù dān、 xiǎo cài dān、 diǎn xīn dān、 fàn yù dān hé cài jiǔ dān shí sì gè fāng miàn。 zài xū zhī dān zhōng tí chū liǎo jì quán qiě yán de 'èr shí gè cāo zuò yào qiú， zài jiè dān zhōng tí chū liǎo shí sì gè zhù yì shì xiàng。 jiē zhe， yòng dà liàng de piān fú xiáng xì dì jì shù liǎo wǒ guó cóng shí sì shì jì zhì shí bā shì jì zhōng liú xíng de 326 zhǒng nán běi cài yáo fàn diǎn， yě jiè shào liǎo dāng shí de měi jiǔ míng chá。 cóng xuǎn liào dào pǐn cháng dōuyòu suǒ xù jí。 cóng zhōng kě yǐ kàn chū， zhōng guó cài yáo jǐ bǎi nián lái méi yòu duō shǎo gēn běn xìng de biàn huà， tā tuī chóng de měi shí， rú jīn réng rán guǎng shòu zhuī bàng， fēi cháng shí yòng。
　　《 suí yuán shí dān》 shì tí gāo pēng rèn jì shù、 yán jiū chuán tǒng cài diǎn yǐ jí pēng zhì fāng fǎ de zhǐ dǎo xìng shǐ jí。 zì wèn shì yǐ lái， zhè bù shū cháng qī bèi gōng rèn wéi chú zhě de jīng diǎn， yīng、 fǎ、 rì děng dà yǔ zhǒng jūn yòu yì běn。
　　《 suí yuán shí dān》 wén zì jiǎn dān qīng shuǎng， rén réndōu kě zhào zhe qù zuò， yòu qù de shì， zuò zhě hái jiāng mǒu cài zuò fǎ， chū zì hé rén hé jiā dà dū xiě liǎo chū lái。 shí zài shì yī běn měi shí jiā de bì dú zhī shū。
　　 qí shí yuán méi zhǐ néng shuō shì yī míng měi shí jiā， ér bù néng shuō shì pēng rèn jiā， tā běn rén bìng bù huì chú yì。
　　《 suí yuán shí dān》 mù lù
　　 xù
　　 xū zhī dān
　　 jiè dān
　　 hǎi xiān dān
　　 jiāng xiān dān
　　 tè shēng dān
　　 zá shēng dān
　　 yǔ zú dān
　　 shuǐ zú yòu lín dān
　　 shuǐ zú wú lín dān
　　 zá sù cài dān
　　 xiǎo cài dān
　　 diǎn xīn dān
　　 fàn yù dān
　　 chá jiǔ dān

　　kā fēi shì xī fāng wén huà de chǎn wù， chá shì zhōng guó wén míng de jié jīng。 xī fāng wén xué yǐ kā fēi xiāng bàn， zhōng guó wén xué yǐ chá wéi líng gǎn。
　　 zài zhōng guó， nán rén xǐ pǐn chá， nǚ rén 'ài kā fēi； zài xī fāng zé fǎn zhī， nán rén 'ài kā fēi， nǚ rén xǐ hóng chá。
　　 kā fēi shì yī zhǒng jìng jiè， chá shì lìng yī zhǒng jìng jiè。
　　 kā fēi yǔ chá jiū jìng yòu zhe zěn yàng de líng hún yǔ nèi hán？

　　shǒu xiān， zhù yào tōng guò kǎo、 zhǔ、 zhēng、 shuàn zhè sì gè jì qiǎo lái sù yuán zhōng guó gǔ dài pēng rèn fāng shì de qǐ yuán。 néng tǐ xiàn zhōng guó pēng rèn tè sè de， chú liǎo chǎo yǐ wài， jiù shì zhēng。 wǒ men xiǎng shòu dào měi wèi zuì duō de shì chǎo chū lái de shí pǐn， cǐ wài， shì zhēng。 zhēng de jī běn qì jù shì zèng。 zèng yòu wǔ qiān nián yǐ shàng de lì shǐ。 zhè shì fēi cháng wěi dà de fā míng。
　　
　　　　 qí cì， zài kǎo gǔ lǐ tóu fā xiàn liǎo yòu bǎo cún fēi cháng hǎo de shí wù。 yòu yī xiē shí wù， tè bié shì mǎ wáng duī chū tǔ de yī xiē shí wù， yīn wéi mì fēng dé bǐ jiào hǎo， yī xiē yòu jī zhì de dōng xī bǎo cún dé dū bǐ jiào hǎo。
　　
　　　　 dì sān， cóng chū tǔ de yī xiē tú xiàng shí wù， lái kàn gǔ dài de kǎo ròu chuàn、 huǒ guō， hái yòu jiǎo zǐ、 diǎn xīn， shèn zhì guàn tóu zhè xiē shí pǐn， lái shuō míng gǔ dài de pēng rèn shuǐ píng fā zhǎn de gāo dù。 jiǎo zǐ， xiàn zài de zī liào kě néng zǎo dào chūn qiū shí hòu。 huǒ guō， bǐ jiào què qiē de zhèng jù， bǐ jiào zǎo de shì zài xī zhōu shí hòu。 kǎo ròu chuàn， xiàn zài fā xiàn de zī liào， hàn dài shí hòu zài zhōng yuán jiù xiāng dāng liú xíng liǎo。 diǎn xīn， cóng kǎo gǔ lái jiǎng， fā xiàn bǐ jiào zǎo de zhèng jù jiù shì táng dài de xīn jiāng tù lǔ fān chū de， zhè zhǒng huā shì diǎn xīn jīhū gēn xiàn zài shì yī yàng de zuò fǎ。
　　
　　　　 zuì hòu， jiù shì shí jù。 zhōng guó rén zhù yào shì yòng kuài zǐ chī fàn de。 wǒ men shì kuài zǐ de fā míng rén， shì zhù yào de shǐ yòng zhě。 shí jì shàng， wǒ men bù jǐn yòng kuài zǐ jìn shí， hái yòng sháo zǐ。 kuài zǐ， cóng wén xiàn jìzǎi lái jiǎng， yīnggāi shì zài shāng dài zuì zǎo fā míng。 dàn shì， kǎo gǔ tí gōng yī xiē zhèng jù， yīnggāi shuō néng zhèng míng shāng dài yòu liǎo kuài zǐ， dàn shì hái kě yǐ wǎng qián tí。 sháo zǐ de shǐ yòng， yīnggāi shuō shì zuì zǎo de， cóng xiàn zài fā xiàn de zhèng jù lái jiǎng， kě yǐ zhuī sù dào qī qiān nián yǐ qián。

　　shǒu xiān， zhuī gēn qiú yuán。（ yī） jiǔ de fā míng： gǔ yuán zào jiǔ、 yí dí zào jiǔ、 dù kāng zào jiǔ。（ èr） jiǔ de zhǒng lèi： yòu bái jiǔ， yòu pú táo jiǔ， hái yòu jiù shì mǐ jiǔ。 zhōng guó gǔ dài de jiǔ yòu liù、 qī qiān nián de lì shǐ， yīnggāi shì bǐ jiào kěn dìng de。
　　
　　 qí cì， jiǔ jù zōng shù。 zhōng guó gǔ dài jiǔ jù， tā cóng shù liàng shàng jiǎng shì fēi cháng jù dà， zhōng guó gǔ dài jiǔ wén huà de nèi hán yě shì fēi cháng fēng fù。（ yī） jiǔ qì zhǒng lèi： àn zhì liào fēn lèi： táo、 tóng、 qī、 cí、 yù、 jīn yín、 xiàng yá、 xī jiǎo、 bō lí、 zhú mù děng； àn yòng tú fēn lèi： niàng jiǔ、 chǔ jiǔ、 shèng jiǔ、 wēn jiǔ、 bīng jiǔ、 zhēn jiǔ、 yǐn jiǔ、 yì jiǔ děng。（ èr） jiǔ qì de yǎn biàn： àn shí dài jiè shào dài biǎo qì wù， jiǔ qì yǎn biàn zōng shù。
　　
　　 dì sān， zuì xiāng yì lín。 zhù yào shì jiǎng jiǔ gēn zhōng guó gǔ dài wén huà yì shù de guān xì。 zhù yào cóng zhè liù gè fāng miàn： jiǔ yǔ wén xué、 huì huà、 shū fǎ、 diāo sù、 yīnyuè、 wǔ dǎo、 zá jì de guān xì， zuò liǎo dà gài de chǎn shù。
　　
　　 dì sì， xiāng lǐ yǐn jīng。（ yī） wēn jiǔ jiàn pí wèi： shāng dài tóng jiǎ、 hàn dài wēn jiǔ bēi lú、 sòng dài wēn jiǔ zhù zǐ；（ èr） bīng jiǔ qū shǔ rè： céng hóu yǐ mù chū tǔ qīng tóng bīng jiàn jiǔ fǒu děng。
　　
　　 dì wǔ， jiǔ lìng màn huà。 jiǔ lìng yòu： cāi méi、 tóu zǐ lìng、 jiǔ pái lìng、 chóu lìng děng。
　　
　　 dì liù， qīng zhuó lǐ sú。 chú jiǔ lìng yǐ wài， mín jiān hái yòu hǎo duō xí sú、 huó dòng gēn hē jiǔ yòu guān： hūn lǐ hé jǐn、 lǐ shè、 tóu hú、 shàng sì xiū xì yǔ qū shuǐ liú shāng。
　　
　　 dì qī， jiǔ lóu qīng qí。 jì rán yòu jiǔ liǎo， hē jiǔ yòu yòu zhāng fǎ liǎo， nà me zhè jiǔ shì bù shì dōuyào zì jǐ zuò 'ā？ cóng nǎ 'ér lái？ dù jiào shòu jiǎng liǎo gǔ dài de jiǔ fāng、 jiǔ sì、 jiǔ diàn de yī xiē wèn tí。
　　
　　 zuì hòu， jiǔ xiāng qí rén。 dù jiào shòu jiǎng liǎo gǔ dài yǐn jiè rén wù hé yǐn jiǔ de yuán zé。

　　1954 nián， zhōng huá rén mín gòng hé guó dì yī bù xiàn fǎ bān bù， lǎo shè fǔ jīn zhuī xī， jué dé gāi xiě gè shuō míng xīn xiàn fǎ lái zhī bù yì de xì lái jiào yù qīng shàonián， yǐ zhī chí xiàn fǎ de xuān chuán shí shī。 1956 nián， lǎo shè kāi shǐ dòng bǐ xiě jiù liǎo huà jù《 qín shì sān xiōng dì》， jù běn sì mù liù chǎng， rén wù zhòng duō， cóng guāng xù nián jiān xiě dào liǎo 1948 nián běi píng xué shēng“ fǎn jī 'è、 fǎn pò hài” yùn dòng。 lǎo shè bǎ chū gǎo ná dào běi jīng rén yì dú gěi shí rèn yuàn cháng de cáo yú hé zǒng dǎo yǎn jiāo jú yǐn děng rén， cáo yú tā men bèi xì zhōng dì yī mù dì 'èr chǎng fā shēng zài yī jiā jiù chá guǎn lǐ de nà duàn xì shēn shēn xī yǐn， suì jiàn yì lǎo shè yǐ zhè yīcháng xì wéi jī chǔ lìng qǐ lú zào， fā zhǎn chéng yī gè miáo huì jiù shí dài shè huì miàn mào de xì。 lǎo shè tòng kuài dì jiē shòu liǎo zhè gè jiàn yì， dāng jí pāi bǎn， sān gè yuè hòu jiāo jù běn。 qī xiàn yī dào， sān mù huà jù《 chá guǎn》 wèn shì liǎo。
　　
　　　　《 chá guǎn》 cóng dì yī mù de wǎn qīng wù xū biàn fǎ dào dì 'èr mù de mín guó chū de jūn fá hùn zhàn， yī zhí xiě dào dì sān mù de kàng zhàn jié shù， lì jīng bàn gè shì jì， zhè bàn gè shì jì de shè huì biàn qiān zài《 chá guǎn》 lǐ tǐ xiàn dé lín lí jìn zhì。 yòng lǎo shè de huà shuō：“ yī gè dà chá guǎn jiù shì yī gè xiǎo shè huì”， cáo yú xiān shēng wǎn nián píng jià shuō：“《 chá guǎn》 shì zhōng guó xì jù shǐ shàng kōng qián de fàn lì”。
　　
　　　　 yǔ yī bān de xì jù zuò pǐn bù tóng，《 chá guǎn》 bù shì yào jiǎng shù mǒu gè jù tǐ gù shì， tā yào biǎo xiàn de shì sān gè lì shǐ shí qī suǒ dài biǎo de zhōng guó bàn zhí mín dì bàn fēng jiàn shè huì de shè huì xiàn zhuàng， yòng lǎo shè de huà lái shuō， jiù shì yào“ zàng sòng sān gè shí dài”。《 chá guǎn》 de chuàng zuò zōng zhǐ jiù zài zhè lǐ。 yī xiàng bù shú xī zhèng zhì dǒu zhēng de lǎo shè cǎi yòng bì shēng jiù shú de xiě zuò bàn fǎ， yòng tā liǎo rú zhǐ zhǎng de shè huì wén huà biàn qiān lái zhé shè shè huì de zhèng zhì biàn qiān。《 chá guǎn》 duì jiù shí dài dà zhòng jīng shén wēi jī de kè huà zhù yào jiè zhù yú jù zhōng de sān gè guān jiàn rén wù ---- wáng lì fā、 qín zhòng yì hé cháng sì yé lái wán chéng de。 lǎo shè tōng guò duì sān gè shàn liáng、 zhì pǔ、 zhèng zhí rén wù mìng yùn bēi jù de píng diào， tòng sù liǎo nà gè shí dài de guài yì hé chǒu lòu。
　　
　　　　 xiàn shí zhù yì shì lǎo shè de chuàng zuò zhī hún， yōu mò fēng gé hé xǐ jù yàng shì duì lǎo shè lái shuō shì yī zhǒng jī qiǎo tiān chéng de jié hé yǔ biǎo dá， fěng cì xǐ jù《 chá guǎn》 jiāng lǎo shè de yōu mò yì shù fēng gé wán měi dì yǐn xiàng liǎo jí zhì。 lǎo shè yòng tā de lǐ xìng hé zhì huì jǔjué xiàn shí， jiāng zuì jù yì wèi de xiào liào guī jié dào yī chù， zhǎo dào liǎo xiàn shí zhù yì jīng shén gēn yōu mò fēng gé jiāo xiāng róng huì de yǐn rán diǎn， jiāng huāng táng suì yuè fā jiào chū de shè huì xiàn shí róng jìn liǎo yī gè chōng chì zhe fěng cì、 yōu mò de dà chá guǎn。 yě zhèng shì zhè zhǒng dà yǎ dà sú、 yǎ sú gòng shǎng mǎn zài chún zhèng jīng qiāng jīng yùn、 chōng mǎn“ jīng qì shén 'ér” de yǔ yán， cái yòu liǎo rén men qián yǎng hòu hé hòu de chén sī。

　　yán， sì hū wú chù bù zài， què yòu shí yòu qiú zhī bù dé。 yán， shì pǔ tōng de， pǔ tōng dì yǐ jīng róng rù liǎo wǒ men de xuè yè。 nǐ kě néng bù zhī dào， jiù shì zhè me pǔ tōng de dōng xī， què zài rén lèi de lì shǐ jìn chéng zhōng qǐ zhe tuī bō zhù lán de zuò yòng。 rú guǒ shuō shuǐ shì shēng mìng zhī yuán， nà me yán jiù shì wén míng zhī yuán。
　　　　 yán， xī yǐn zhe rén lèi jù jí zài yī qǐ， jiǔ 'ér jiǔ zhī zhè xiē rén lèi jù jí zhī dì jiù chéng liǎo zuì zǎo de chéng yì。 gǔ shí， rén shuō“ guó jiā shuì fù， yán lì jū bàn”， yán zài guó mín jīng jì zhòngjǔ zú qīng zhòng。 qí huán gōng kào yán chéng jiù liǎo chūn qiū wǔ bà zhī shǒu de dì wèi。 yīn yán 'ér zhàn， yīn yán dé lì。
　　　　《 yán yǔ wén míng》 zhǎn xiàn liǎo yán duì rén lèi wén míng de yǐng xiǎng。 wěi wěi dào lái de yǔ yán xiāng guān de rén lèi gù shì， ràng wǒ men zài suì xiè 'ér píng fán de gù shì zhōng gǎn shòu yán dài gěi wǒ men de lì shǐ gǎn……

　　zài píng shí de yǔ yán hòu miàn； bǎo hán zhe liáng shí qiū xiān shēng duì shēng huó hé diǎn dī gǎn wù； yú xún cháng zhōng dòng chá rén shēng bǎi tài； yú jiān nán zhōng shǎn shuò xié qù yōu mò； xún zhe xiān shēng de xīn jì； zài dàn dàn de chén sī zhōng pǐn kǔ pǐn lè pǐn rén shēng。 běn cè zhù yào shōu lù liáng shí qiū xiān shēng zài zì lǐ xíng jiān pǐn wèi chuán tǒng měi shí de wén zhāng。

　　jī 'è hé féi pàng shì yī gè quán qiú xìng de wèn tí， mù qián dì qiú shàng réng yòu chāo guò 10%， quán shì jiè yuē yòu 8 yì rén chǔyú jī 'è zhuàng tài， yǔ cǐ tóng shí， yòu 10 yì rén chǔyú chāo féi pàng zhuàng tài， zhè yī duì shù zì de duì bǐ shì rú cǐ xiān míng。 zài shì jiè shàng suǒ yòu guó jiā， féi pàng yǔ jī 'è、 pín kùn yǔ fù yòu zhī jiān de máo dùn zhèng zài biàn dé rì yì jiān ruì。 zài běn shū zhōng， zuò zhě yán jiū liǎo shì jiè liáng shí tǐ xì de lì shǐ hé shì jiè shí wù tǐ xì xíng chéng de jǐ zhǒng fāng shì， fēn xī liǎo nà xiē zhēn duì shí wù tǐ xì de guó jì zhù yì zhèng zhì dǒu zhēng。

　　běn shū wéi zuò zhě jiè yǐn shàn jì yì， wěi wǎn zhuī huái píng shēng qīn yǒu zhī jǐ zhī xíng zhǐ， yǐ shí jiǔ zhǒng jiā yáo shí pǔ biān zhì chéng yī fú wēn xīn gǎn rén de huí yì lù。 suī wèi zhī wèi dà chú cāo diǎn yǎ zhī bǐ chù， shū xiě liǎo zǔ shàng zào qián de gē pēng jīng yàn， shí nǎi qíng sī yōu yuǎn zhī shuò xué， zài quán miàn huí wèi xī shí tǐ huì dào de shī 'ēn、 yǒu yì hé qīn qíng suǒ jiā zhī yú jīn rì de wú qióng gǎn niàn。