cān kàn zhuō yì《 fú shì dé》 dì yī bù ５ １ ～５ ２ yè。
　　（ yuán zài《 lǐ bái yǔ dù fǔ》。 rén mín wén xué chū bǎn shè，１ ９ ７１ nián bǎn）

　　táng wǔ dài shī rén jiǎn yào píngzhuàn huì jí。 zhuàn zhě yuán dài xīn wén fáng ﹐ zì liáng shǐ﹐ xī yù rén﹐ céng guān shěng láng。 néng shī﹐ yǔ wáng zhí qiān ﹑ yáng zài qí míng。 yòu《 pī shā shī jí》﹐ yǐ yì。
　　
　　 cǐ shū duì zhōng﹑ wǎn táng shī rén shì jì suǒ jì yóu xiáng﹐ yě bāo kuò bù fēn wǔ dài shī rén。 àn shī rén dēng dì xiān hòu wéi xù。 shū zhōng bǎo cún liǎo táng dài shī rén dà liàng de shēng píng zī liào﹐ duì qí kē jǔ jīng lì de jì xù gèng wéi xiáng bèi。 chuán hòu yòu yòu duì shī rén yì shù dé shī de pǐn píng﹐ duō cún táng rén jiù shuō﹐ qí zhōng pō yòu jīng bì zhī jiàn。 dàn suǒ shù duō yòu shī shí﹑ miù wù zhī chù﹐ rú wèi luò bīn wáng yǔ sòng zhī wèn chànghè líng yǐn sì﹐《 zhōng xīng jiān qì jí》 wéi gāo shì suǒ biān﹐ lǐ shāng yǐn céng wéi guǎng zhōu dū dū děng。 yě yòu yīn wù jiě cái liào 'ér zào chéng cuò wù﹐ rú liú cháng qīng chuán﹐ jì quán dé yú chēng liú cháng qīng wéi “ wǔ yán cháng chéng ”﹐ ér jù quán dé yú《 qín zhǐ jūn jiàoshū yǔ liú suí zhōu chànghè shī xù》﹐ shí shì liú cháng qīng“ zì yǐ wéi wǔ yán cháng chéng” děng。
　　
　　 shū chéng yú yuán dà dé bā nián (1304)。 yuán běn 10 juàn﹐ míng chū shàng cún﹐《 yǒng lè dà diǎn》 zài“ chuán” zì yùn nèi céng lù qí quán shū。 dàn cǐ bù fēn《 yǒng lè dà diǎn》 jīn yì yì。 qīng《 sì kù quán shū》 guǎn chén cóng《 yǒng lè dà diǎn》 qí tā gè yùn zhōng ji chū 243 wèi shī rén de zhuànjì﹐ fù chuán 44 rén﹐ gòng 287 rén﹐ biān wéi 8 juàn。 rì běn《 yì cún cóng shū》 yòu 10 juàn běn﹐ yòu 278 wèi shī rén de zhuànjì﹐ fù chuán 120 rén。 yòu qīng lù zhī róng děng《 yì cún cóng shū》 xiào kè běn。 yòu yòu qīng《 zhǐ hǎi》 běn﹐ yǐ rì běn běn wéi dǐ běn﹐ xiào yǐ《 sì kù quán shū》 běn﹐ 1957 nián gǔ diǎn wén xué chū bǎn shè yòng rì běn běn chóngyìn﹐ lìng fù《 zhǐ hǎi》 běn xiào jì。
　　
　　《 táng cái zǐ chuán》 bèi liè wéi guó xué rù mén bì dú shū mù zhī zhōng。
　　 hòu rén fù xuán cóng suǒ biān《 táng cái zǐ fù xiào jiān》 yǐ rì mào yuán kān shí juàn běn wéi dǐ běn， xiào yǐ rì cáng wǔ shān běn、 zhèng bǎo běn、《 yì cún cóng shū》 běn yǐ jí《 sì kù quán shū》 běn、 sān jiān cǎo táng běn、《 zhǐ hǎi》 běn děng hǎi nèi wài shì fù bǎn běn、 jiàodìng jīng shěn， kān chēng dìng běn。 jiān zhèng de zhòng diǎn zài tàn suǒ shǐ liào lái yuán、 jiū zhèng shǐ shí cuò wù、 bǔ kǎo yuán shū wèi bó zhòng yào + shì jì， yǐ quán shū suǒ shōu jìn sì bǎi wèi táng dài bèi de zhòng yào shì jì， yǐ quán shū suǒ shōu jìn sì bǎi wèi táng dài zhòng yào shī rén de shēng píng hé chuàng zuò wéi jī běn jià gòu， tōng guò duì tā men shēng píng shì jì、 shī wén chuàng zuò、 zuò pǐn liú huì xīn děng jī běn shǐ liào lái lóng qù mài、 shì fēi zhēn jiǎ de zhú tiáo kǎo zhèng， qǐ dào liǎo yòu táng yī dài shī rén shì jì zī liào kù de zuò yòng。
　　 běn shū shì zhōng guó 'èr shí duō wèi táng dài wén shǐ xué zhě duō nián xié zuò yán jiū de jié jīng， jí zhōng dài biǎo liǎo shì jì táng dài shī rén qún tǐ yán jiū de zuì gāo chéng jiù。
　　
　　《 táng cái zǐ chuán》 jīn rén zhěng lǐ de zhù yào bǎn běn yòu： zhōu běn chún《 táng cái zǐ chuán jiàozhèng》、 wáng dà 'ān jiàodìng《 táng cái zǐ chuán》、 shū bǎo zhāng jiàozhù《 táng cái zǐ chuán》、 sūn yìng kuí《 táng cái zǐ chuán jiàozhù》， lǐ lì pǔ《 táng cái zǐ chuán quán yì》。 sūn yìng kuí jiù shì《 táng cái zǐ fù xiào jiān》 de jiàokān zhě。 jǐ zhǒng xiào běn， yǐ zhōu běn wéi shàng； wáng běn《 qián yán》 shì yī piān quán miàn píng jià de wén zì， bù duō jiàn。

　　běn shū suǒ jìzǎi de shì yī gè shī rén、 huà jiā yǔ lǎo bǎi xìng zhī zhì yǒu de shì jì。 tā gǎn shòu mǐn ruì， sī xiǎng tòu chè， xiě zuò yōu měi， zuò wéi yǒng gǎn， jué bùwèi zì shēn lì yì 'ér dòng yáo， yě bù yīn sú jiàn 'ér gǎi biàn。 tā bìng bù jīng yú zì móu， dàn què fù yòu chì xīn wèimín de jīng shén。 tā duì rén qīnqiè rè qíng、 kāng kǎi hòu dào， suī bù jī cún yī wén qián， dàn zì jǐ què jué dé fù bǐ wáng hóu。 tā suī shēng xìng juéjiàng、 xù guō duō yán， dàn shì fù yòu jié cái， bù guò yě yòu shí kǒu bù zé yán， guò yú xīn zhí kǒu kuài； tā duō cái duō yì、 hàoqí shēn sī， suī shēn chén 'ér bù miǎn yú qīng fú， chǔshì jiē wù， bù jū ní yú sú tào， dòng bǐ wéi wén zé zì rán diǎn yǎ； wéi fù xiōng、 wéi zhàng fū， yǐ rú xué wéi zhǔn shéng， ér gǔ zǐ lǐ zé shì yī chún rán dào jiā， dàn fèn shì jí sú， shì fēi guò qù fēn míng。 yǐ wén cái xué shù lùn， tā yuǎn chāo guò qí tā wén rén xué shì zhī shàng， tā zì rán wú xū xīn huái jì dù， zì jǐ jì rán wěi dà fēi tā rén kě jí， zì rán duì rén wēn hé yǒu shàn， duì zì jǐ yì wú sǔn hài， tā shì chún rán yī fù chún pǔ zì rán xiāng， gù wú xū hū zūn guì de xū shì。 zuò zhě jiǎn jiè lín yǔ táng（ 1895-1976） fú jiàn lóng xī rén。 yuán míng héyuè， hòu gǎi yù táng， yòu gǎi yǔ táng。 1912 nián rù shàng hǎi shèng yuē hàn dà xué， bì yè hòu zài qīng huá dà xué rèn jiào。 1919 nián qiū fù měi hā fó dà xué wén xué xì。 1922 nián huò wén xué shuò shì xué wèi。 tóng nián zhuǎn fù dé guó rù lāi bǐ xī dà xué， zhuān gōng yǔ yán xué。 1923 nián huò bó shì xué wèi hòu huí guó， rèn běi jīng dà xué jiào shòu、 běi jīng nǚ zǐ shī fàn dà xué jiào wù cháng hé yīng wén xì zhù rèn。 1924 nián hòu wéi《 yǔ sī》 zhù yào zhuàn gǎo rén zhī yī。 1926 nián dào xiàmén dà xué rèn wén xué yuàn cháng。 1927 nián rèn wài jiāo bù mì shū。 1932 nián zhù biān《 lùn yǔ》 bàn yuè kān。 1934 nián chuàng bàn《 rén jiān shì》， 1935 nián chuàng bàn《 yǔ zhòu fēng》， tí chàng“ yǐ zì wǒ wéi zhōng xīn， yǐ xián shì wéi gé diào” de xiǎo pǐn wén。 1935 nián hòu， zài měi guó yòng yīng wén xiě《 wú guó yǔ wú mín》、《 jīng huá yān yún》、《 fēng shēng hè lì》 děng wén huà zhù zuò hé cháng piān xiǎo shuō。 1944 nián céng yī dù huí guó dào chóngqìng jiǎng xué。 1945 nián fù xīn jiā pō chóu jiàn nán yáng dà xué， rèn xiào cháng。 1952 nián zài měi guó yǔ rén chuàng bàn《 tiān fēng》 zá zhì。 1966 nián dìng jū tái wān。 1967 nián shòu pìn wéi xiāng gǎng zhōng wén dà xué yán jiū jiào shòu。 1975 nián bèi tuī jǔ wèiguó jì bǐ huì fù huì cháng。 1976 nián zài xiāng gǎng shì shì。 mù lù yì zhě xù yuán xù dì yī juàn　 tóng nián zhì qīng shàonián shí dài（ 1036 héng 1061）　　 dì yī zhāng　 wén zhōng gōng　　 dì 'èr zhāng　 méi shān　　 dì sān zhāng　 tóng nián yǔ shàonián　　 dì sì zhāng　 yìng shì　　 dì wǔ zhāng　 fù yǔ zǐ dì 'èr juàn　 zhuàng nián qī（ 1062 héng 1079）　　 dì liù zhāng　 shén、 guǐ、 rén　　 dì qī zhāng　 wáng 'ān shí biàn fǎ　　 dì bā zhāng　 ào xiànggōng　　 dì jiǔ zhāng　 rén wéi 'è xíng　　 dì shí zhāng　 liǎng xiōng dì　　 dì shí yī zhāng　 shī rén、 míng jì yǔ hé shàng　　 dì shí 'èr zhāng　 kàng bào shī　　 dì shí sān zhāng　 huáng lóu dì shí sì zhāng　 dài bǔ yǔ shěn xùn dì sān juàn　 chéng shú（ 1080 héng 1093）　　 dì shí wǔ zhāng　 dōng pō jū shì　　 dì shí liù zhāng　 chì bì fù　　 dì shí qī zhāng　 yú jiā yǔ liàn dān　　 dì shí bā zhāng　 làng jì tiān yá　　 dì shí jiǔ zhāng　 tài hòu 'ēn chǒng　　 dì 'èr shí zhāng　 guó huà　　 dì 'èr shí yī zhāng　 qiān tuì zhī dào　　 dì 'èr shí 'èr zhāng　 gōng chéng yǔ shēn zāi　　 dì 'èr shí sān zhāng　 bǎi xìng zhī yǒu dì sì juàn　 liú fàng suì yuè（ 1094 héng 1101）　　 dì 'èr shí sì zhāng　 èr dù pò hài　　 dì 'èr shí wǔ zhāng　 lǐng nán liú fàng　　 dì 'èr shí liù zhāng　 xiān jū　　 dì 'èr shí qī zhāng　 yù wài　　 dì 'èr shí bā zhāng　 zhōng liǎo fù lù yī nián pǔ fù lù 'èr cān kǎo shū jí zī liào lái yuán shū zhāi yǔ chā tú dì 'èr nián yòu qǐ liǎo yī gè gèng yán shēng de yáo yán。 sū dōng pō shǒu bì yòu fēng shī。 hòu lái yǒu yǎn yě shòu yǐng xiǎng， tā yī lián bì mén shù yuè， shuí yě méi kàn dào tā。 zhè shí hòu sǎnwén dà shī céng gǒng zài bié de dì fāng qù shì， chuán shuō sū dōng pō hé tā tóng yī tiān bèi zhào huí tiān tíng。 huáng dì tīng dào chuán shuō， jiù zhǎo yī gè hé dōng pō yòu qīn qī guān xì de dà guān lái wèn huà， zhè wèi dà guān shuō tā yě tīng dào liǎo， dàn bù zhī dào zhēn xiāng rú hé。 huáng dì zhèng zài chī wǔ fàn， yī kǒu yě chī bù xià。 tā tàn kǒu qì shuō liǎo yī shēng“ cái nán” jiù lí cān zhuō。 fàn zhèn yě tīng dào yáo yán， tòng kū shī shēng， jiào jiā rén sòng diàn yí dào sū jiā。 tā zhuǎn niàn yī xiǎng， hái shì xiān pài yī gè péng yǒu dào huáng zhōu qù kàn kàn。 zhè shí hòu cái zhī dào chuán wén bù shí， yuán lái shì sū dōng pō tuán mén shù yuè， méi yòu rén kàn jiàn tā， cái yòu zhè gè shuō fǎ。 sū dōng pō huí xìn gěi fàn zhèn shuō：“ píng shēng suǒ dé huǐ yù， jiē cǐ lèi yě。”　　 sū dōng pō sōng chí zì zài shí suǒ xiě de xiǎo bǐ jì zuì néng biǎo xiàn chū zhè zhǒng chéng shú de yōu mò gǎn。 tā kāi shǐ zài bǐ jì zhōng xiě xià xǔ duō bù lián guàn de duǎn jiān， bù hán dào dé xùn shì， yě méi yòu shénme zuò yòng， què shì tā zuì shòu huān yíng de zuò pǐn zhī yī。 yòu yī piān tán dào tā pín qióng de xiàn zhuàng hé yī wèi jīng cháng zhuī suí tā de rén：“ mǎ mèng dé yǔ pú tóng suì yuè shēng， shǎo pú bā rì， shì suì shēng zhě wú fù guì rén， ér pú yǔ mèng dé wéi qióng zhī guān。 jí wú 'èr rén 'ér guān zhī， dāng tuī mèng dé wéi shǒu。”　　 dì yī piān gù shì tí dào liǎng gè qǐ gài：　　 dì 'èr cuò dà xiāng yǔ yán zhì。 yī yún“ wǒ píng shēng bù zú wéi fàn yǔ shuì 'ěr。 tā rì dé zhì， dāng bǎo chī fàn liǎo biàn shuì， shuì liǎo yòu chī fàn”。 lìng yī yún“ wǒ zé yì yú shì， dāng chī liǎo yòu chī， hé xiá fù shuì yé。”　　 rèn hé qíng kuàng xià， xìng fú dōushì yī zhǒng mì mì。 dàn shì yán jiū sū dōng pō de zuò pǐn， jiù bù nán tàn chū tā xìng fú de 'ào mì liǎo。
　　
　　 dú《 sū dōng pō chuán》 zǒng yòu yī zhǒng xiǎng fǎ， yǔ qí shuō zhè shì yī běn sū dōng pō zhuànjì， bù rú shuō shì yī běn lín yǔ táng zhuànjì。 zì rán lín yǔ táng méi yòu sū dōng pō nà zhǒng xiě zuò《 niàn nú jiāo · chì bì huái gǔ》 hé qián、 hòu《 chì bì fù》 yǐ jí“ chéng tiān sì yè yóu” děng jué miào hǎo wén de jīng shì cái huá， dàn lín yǔ táng yuān bó de xué shí、 kuàng dá lè guān de chǔshì tài dù yǔ tí chàng xìng líng yōu mò de yì shù zhuī qiú què yǔ sū dōng pō yòu suǒ fǎng fó， zhè yě zhèng shí liǎo nà jù míng yán： tā chuán jí zìzhuàn yě。
　　( xiǎo mì fēng )

　　shuō qǐ lǐ qīng zhào， wǒ men de yǎn qián jiù huì fú xiàn chū yī gè qīng lì、 duān zhuāng， lüè dài gǎn shāng de cái nǚ xíng xiàng。 lǐ qīng zhào de cí， shì nà yàng de qīng xīn、 xiù lì， nà yàng de gǎn shāng、 duō qíng， lìng shù bǎi nián hòu de wǒ men bù jìn wéi zhī dòng róng。 lǐ qīng zhào zhǐ néng bèi jú xiàn zài guī gé tíng yuàn zhī zhōng， cóng wú kě néng cān jiā kē jǔ， bù rù shì tú， gèng bù kě néng xiàng nán xìng zuò jiā nà yàng zhōu yóu sì hǎi， guǎng jiāo péng yǒu。 rán 'ér tā de shī cí wén zhāng què zǒng shì tòu lù chū yī zhǒng jiàn lǎng、 kāi kuò de qì zhì， zǒng néng biǎo xiàn chū jiào wéi chéng shú de zhèng zhì yǎn guāng yǔ zhī nán 'ér shàng de zhèng zhì yǒng qì。 nà me， wǒ men bù jìn yào wèn， zài fēng jiàn zhì dù de yā zhì zhī xià， zuò wéi yī gè nǚ xìng， lǐ qīng zhào wèishénme néng gòu jù yòu zhè yàng kāi kuò de yǎn jiè yǔ jiàn shí？ wèishénme néng gòu qǔ dé zhè yàng lìng shì rén zhǔ mùdì yì shù chéng jiù？ shì hé zhǒng huán jìng táo yǎng chū lǐ qīng zhào yā dǎo xū méi de cái qíng？

　　“ shī xiān” lǐ bái， wǒ guó shī wén huà de jí dà chéng zhě， zài zhōng guó shī gē shǐ cè shàng liú xià liǎo zuì wéi nóng mò zhòng cǎi de yī bǐ。 cóng tā de shī lǐ wǒ men kě yǐ dú dào“ huáng hé zhī shuǐ tiān shàng lái， bēn liú dào hǎi bù fù huí” de huī hóng dà qì， yě néng dú dào“ táo huā tán shuǐ shēn qiān chǐ， bù jí wāng lún sòng wǒ qíng” de pǔ sù qíng huái。 lǐ bái de shī zhōng zǒng shì chōng mǎn liǎo zì xìn yǔ lè guān， chù chù yáng yì zhe shèng táng qì xiàng， dàn tā de rén shēng dào lù què lǚ zāo bō zhé， tā de shēn shàng hái yǐn cáng zhe yī xiē wèi jiě zhī mí： lǐ bái shì fǒu dàochāmén？ tā de zǐ nǚ shì bái chī má？ lǐ bái yǔ táng xuán zōng、 yáng guì fēi de guān xì rú hé？ wèishénme zhè yàng yī gè cái huá héng yì de dà shī rén què zài shì tú shàng lǚ lǚ shòu cuò？ tā yǔ dù fǔ de guān xì dào dǐ zěn yàng？ tā shì zěn me sǐ de？ jiù ràng wǒ men gēn suí běi jīng shī fàn dà xué wén xué yuàn fù jiào shòu kāng zhèn， zài shī xiān piāo yì sǎ tuō de fēng cǎi zhōng zài cì shén yóu shèng táng ……

　　zài zhōng guó wén huà shǐ shàng， sū shì yóu rú yī kē cuǐ càn duó mùdì jù xīng héng kōng chū shì， yǐ tā de tiān cái、 líng dòng， tā de chāo yì、 duō qíng， wéi hòu rén liú xià yī bǐ bǐ jīng shén cái fù。 rán 'ér， zhè xiē lìng wǒ men zháomí de shī jù jiū jìng shì rú hé xiě chū lái de？ qí zhōng yòu yùn hán zhe sū shì zěn yàng jù tǐ de rén shēng kuàng wèi？ qiān bǎi nián lái， sū shì rú cǐ shòu dào rén men de xǐ 'ài， tā de rén gé mèi lì jiū jìng tǐ xiàn zài nǎ lǐ？ běn shū yì wéi kāng zhèn jiào shòu zài《 bǎi jiā jiǎng tán》 suǒ jiǎng《 sū shì》 de jī chǔ shàng zēng dìng 'ér chéng。 duì sū shì zhè yàng yī wèi wén huà jù rén de chuán qí rén shēng jìn xíng liǎo jīng cǎi pǐn dú。

　　zài běn shū zhōng， dōng fāng lóng yín suǒ miáo huì de shì tā suǒ liǎo jiě de sū dōng pō， yě shì tā xīn zhōng zuì wéi zhēn shí de sū dōng pō。 tōng guò sū shì de měi yī shǒu shī、 měi yī jù cí cān tòu tā de zhēn qíng shí gǎn， tàn xún tā de liáng kǔ yòng xīn。

　　zài liǎng qiān duō nián qián de zhàn guó shí qī， jīng guò cháng qī de jiān bìng zhàn zhēng， chūn qiū shí dài 100 duō gè guó jiā zhǐ shèng xià qí chǔ yàn hán zhào wèi qín qī gè guó jiā。 zhè jiù shì zhàn guó qī xióng， qí zhōng chǔ guó hé qín guó zuì wéi qiáng dà， qín guó zuì shàn yú dǎ zhàng， chǔ guó de bǎn tú hé cái fù yòu chāo guò liǎo qín guó， liǎng qiáng xiāng zhēng， shuí yě bù fú shuí。 zhè liǎng gè guó jiādōu yòu kě néng tǒng yī zhōng guó， dāng shí yòu yī gè guān jiàn yīn sù jiù shì qí guó， rú guǒ chǔ guó yǔ qí guó lián hé， chǔ guó jiù kě yǐ chēng xióng tiān xià。 sú huà shuō， shí shì zào yīng xióng， qū yuán zhèng shì zài zhè gè guān jiàn shí qī dēng shàng liǎo lì shǐ wǔ tái。 qū yuán zuò wéi yī míng zhèng zhì jiā， wéi chǔ wáng zhǐ diǎn jiāng shān， zhōng guó de lì shǐ jìn chéng chàdiǎn yīn wéi tā de jiàn yì 'ér gǎi biàn。 tā zuò wéi yī míng shī rén， jīng cháng shēn chuān qí zhuāng yì fú， zài chǔ guó de dà dì shàng biān zǒu biān chàng， jìng rán chàng chū liǎo yī zhǒng xīn de shī gē tǐ cái， chǔ cí。
　　
　　　　 rén men xiāng xìn hǎo de míng zì kě yǐ gěi rén dài lái hǎo yùn， yòu rén shèn zhì shuō， yī míng yī zì dìng qián kūn。 qū yuán kě yǐ shuō yōng yòu liǎo yī gè dé tiān dé dì de hǎo míng zì， zài jiā shàng tā yǔ chǔ wáng shì tóng yī gè zǔ xiān， suǒ yǐ qū yuán hěn xiǎng yòu yī fān zuò wéi。 23 suì de shí hòu tā jiù píng jiè zì jǐ de cái zhì yǔ kǒu cái， huò dé liǎo chǔ wáng de xìn rèn， bìng dēng shàng liǎo yī rén zhī xià wàn rén zhī shàng de bǎo zuò。 qū yuán zhèng shì píng jiè zhe“ suī jiǔ sǐ qí yóu wèi huǐ” jīng shén yǐ jí zì jǐ de cái qíng yǔ bó xué， zài guó nèi dà gǎo“ lián zhèng jiàn shè”， duì wài zhù zhāng lián qí kàng qín。 rú guǒ chǔ guó jiān chí qū yuán de gǎi gé lù xiàn， tǒng yī dà yè qiáo shǒu kě jí， dàn shì chǔ wáng què tū rán zhōng zhǐ liǎo qū yuán de gǎi gé cuò shī， bìng shū yuǎn liǎo qū yuán。 bèi chǔ wáng shū yuǎn hòu， tā méi yòu míng zhé bǎo shēn， duì dāng shí de xíng shì， yòu shū fā liǎo qí shī rén bān de jī qíng héng héng pēng jī dāng quán zhě， wèicǐ tā fù chū liǎo bēi cǎn dài jià héng 20 nián de liú fàng shēng yá。
　　
　　　　 guò liǎo 2000 duō nián， rén men réng rán zài měi nián de wǔ yuè chū wǔ duān wǔ jié， yǐ bāo zòng zǐ、 sài lóng zhōu lái jì niàn tā。 qū yuán jiū jìng yòu zhe zěn yàng de rén gé mèi lì？ qū yuán shì rú hé zài qí shī rén qíng huái hé zhèng zhì bào fù zhī jiān zǒu chū yī tiáo zì jǐ de dào lù lái de ní？ wǔ hàn dà xué lǐ jìng yī jiào shòu jiāng yòng quán xīn shì jiǎo wéi nín jiǎng shù qū yuán chuán qí yī shēng。

　　lǐ yù（９ ３７ －９７ ８）， chū míng cóng jiā， zì chóngguāng， hào zhōng yǐn， nán táng zhōng zhù dì liù zǐ。 xú zhōu rén。 sòng jiàn lóng 'èr nián（９ ６１ nián） zài jīn líng jí wèi， zài wèi shí wǔ nián， shì chēng lǐ hòu zhù。 tā sì wèi de shí hòu， nán táng yǐ fèng sòng zhēngshuò， gǒu 'ān yú jiāng nán yī yú。 sòng kāi bǎo qī nián（９７ ４ nián）， sòng tài zǔ lǚ cì qiǎn rén zhào qí běi shàng， jūn cí bù qù。 tóng nián shí yuè， sòng bīng nán xià gōng jīn líng。 míng nián shí yī yuè chéng pò， hòu zhù ròu tǎn chū jiàng， bèi fú dào biàn jīng， fēng wéi mìng hóu。 tài zōng jí wèi， jìn fēng lǒng xī jùn gōng。 tài píng xīng guó sān nián（９７８） qī xī shì tā sì shí 'èr suì shēng rì， sòng tài zōng hèn tā yòu“ gù guó bù kān huí shǒu yuè míng zhōng” zhī cí， mìng rén zài yàn huì shàng xià qiān jī yào jiāng tā dú sǐ。 zhuī fēng wú wáng， zàng luò yáng māng shān。 hòu zhù qián qī cí zuò fēng gé qǐ lì róu mí， hái bù tuō“ huā jiān” xí qì。 guó wáng hòu zài“ rì xī zhǐ yǐ yǎn lèi xǐ miàn” de ruǎn jìn shēng yá zhōng， yǐ yī shǒu shǒu qì jìn yǐ xuè de jué chàng， shǐ wáng guó zhī jūn chéng wéi qiān gǔ cí tán de“ nán miàn wáng”（ qīng shěn xióng《 gǔ jīn cí huà》 yǔ）， zhèng shì“ guó jiā bù xìng shī jiā xìng， huà dào cāng sāng yǔ shǐ gōng”。 zhè xiē hòu qī cí zuò， qī liáng bēi zhuàng， yì jìng shēn yuǎn， yǐ wéi sū xīn suǒ wèi de“ háo fàng” pài dǎ xià liǎo fú bǐ， wéi cí shǐ shàng chéng qián qǐ hòu de dà zōng shī， rú wáng guó wéi《 rén jiān cí huà》 suǒ yán：“ cí zhì lǐ hòu zhù 'ér yǎn jiè shǐ dà， gǎn kǎi suì shēn。” zhì yú qí yǔ jù de qīng lì， yīn yùn de hé xié， gèng shì kōng qián jué hòu de liǎo。 zhù jiǎng nèi róng fēn wéi yǐ xià jǐ gè bù fēn：
　　
　　 yī、 lǐ hòu zhù（ yù） de shēng píng
　　
　　1、 nán táng wáng guó zhī qián：“ kě lián wù zuò rén zhù”。
　　
　　2、 nán táng miè wáng， qiú jìn yú biàn jīng：“ rì xī zhǐ yǐ yǎn lèi xǐ miàn”。
　　
　　 èr、 lǐ hòu zhù cí
　　
　　1、 wáng guó zhī qián de zuò pǐn： gōng zhōng yàn yǐn， měi nǚ jiā rén， chán mián qíng 'ài， làng màn tì tǎng， chōng mǎn liǎo“ ài” hé“ měi” de zhù tí。 zhè xiē cí dà dū kè huà jīng xì， fù yú xíng xiàng xìng， yòu jiào gāo de yì shù jià zhí。
　　
　　2、《 yī hú zhū》（“ xiǎo zhuāng chū guò”）、《 pú sà mán》（“ huā míng yuè 'àn lóng qīng wù”） shǎng xī。
　　
　　3、 wáng guó zhī hòu de zuò pǐn： shēn shēn dì fǎnxǐng zì jǐ， huǐ hèn jiāo jiā， bēi tòng yù jué， xiě chū yī gè wáng guó zhī jūn dú tè de shēng huó yǔ gǎn shòu，“ yǎn yòu shì jiā、 jī dū dān hé rén jiān zuì 'è zhī yì”（ wáng guó wéi《 rén jiān cí huà》）。
　　
　　4、《 xiāng jiàn huān》（“ lín huā xiè liǎo chūn hóng”）、《 xiāng jiàn huān》（“ wú yán dú shàng xī lóu”）、《 pò zhèn zǐ》（“ sì shí nián lái jiā guó”）、《 yú měi rén》（“ chūn huā qiū yuè hé shí liǎo”） shǎng xī。
　　
　　 sān、 lǐ hòu zhù de cí fēng
　　
　　1、 zǒng tǐ fēng gé rú qīng dài zhōu jì suǒ yán“ cū fú luàn tóu”。
　　
　　2、 yǔ yán pǔ sù， míng lǎng zì rán， bǎi tuō liǎo“ lòu yù diāo qióng” de chuán tǒng xí qì。
　　
　　3、 néng xiě zhēn shí de qíng gǎn， biǎo xiàn chū jí qiáng de yì shù gǎn rǎn lì。 xíng xiàng shēng dòng， gài kuò lì qiáng， yì jìng kuò dà， yòu dà jiā qì gài， kāi hòu shì háo fàng pài zhī xiān。

　　shuō qǐ dù fǔ， rén men zì rán huì xiǎng dào tā de shī， xiǎng dào tā yōu guó yōu mín de xíng xiàng， kě shì jǐn píng zhè xiē， dù fǔ shī shèng de chēng hào cái shuō duì liǎo yī bàn。 dù fǔ zài shī zuò zhī wài， hái yòu hěn duō rén men bù tài zhī dào de xíng wéi hé pǐn gé， cái zú yǐ shǐ sòng rén bǎ dù fǔ tuī chóng wéi shī shèng， ér fēi lǐ bái； yě zhèng shì zhè xiē xíng wéi hé pǐn gé， jiù lián kē kè de nán sòng lǐ xué zōng shī zhū xī yě dà jiā zàn yáng， bǎ dù fǔ píng jià wéi rén gé shàng de jiē mó。
　　
　　　　 mèng zǐ shuō， rén jiē kě yǐ chéng yáo shùn， yì sī shì měi yī gè réndōu kě yǐ chéng wéi yáo chéng wéi shùn。 míng dài de wáng yáng míng shèn zhì shuō mǎn jiē dōushì shèng rén， dàn shì rú guǒ wǒ men qǔ yī gè yán gé de biāo zhǔn， shuí néng chēng dé shàng zhēn zhèng yì yì shàng de shèng rén ní？ ér wǒ men kě yǐ qǐng chū yī wèi rén wù， nà jiù shì dù fǔ。 dù fǔ yī shēng shēn jū xià wèi， shì yī wèi píng mín zhōng de píng mín， dàn tā què yǐ zì jǐ de xíng wéi hé shí jiàn wán chéng liǎo píng mín dào shèng rén de chāo yuè。 zhè yě shì hòu rén chú shī gē zhī wài jí lì tuī chóng dù fǔ de yuán yīn zhī yī。
　　
　　　　 wǒ men zhī dào zài 'ān shǐ zhī luàn zhī hòu， yóu yú 'ān shǐ pàn jūn zhàn lǐng liǎo cháng 'ān， wú shù de táng cháo de dà guān dū tóu jiàng liǎo， zuò liǎo yī gè wěi wáng cháo de wěi guān。 bāo kuò dāng shí de zǎixiàng chén xī liè fù mǎ zhāng jì， dù fǔ de hǎo péng yǒu wáng wéi děng rén yě zhè yàng zuò， wéi dú dù fǔ， wéi dú zhè gè guān jū bā pǐn yǐ xià， zhēn zhèng shì yī gè zhī má lǜ dòu guān de dù fǔ， tā jiān shǒu liǎo mín zú qì jié。 mào zhe shēng mìng wēi xiǎn táo chū cháng 'ān， táo guò táng jūn gēn pàn jūn duì zhì de zhàn chǎng， táo dào táng cháo lín shí zhèng fǔ suǒ zài dì。 jiù shì zhè yàng yī gè jǔ dòng， dāng shí qí tā réndōu méi yòu guò， zhǐ yòu dù fǔ zhè yàng。 suǒ yǐ zài zhè xiē fāng miàn dù fǔ què shí shì shēn tǐ lì xíng dì tǐ xiàn rú jiā de jīng shén， yòng tā de shí jiàn zhǎn shì zhe rú jiā de yī zhǒng dào dé fēng fàn。 tā yòng tā de xíng wéi lái shuō míng rú jiā xīn mù zhōng jiān de dào dé guī fàn yīnggāi shì shénme yàng de。 suǒ yǐ zhè xiē yě xǔ shì dù fǔ zài shī gē zhī wài de lìng yī zhǒng rén gé mèi lì。

　　yī qiē lái dé tài kuài， háo wú yù zhào。 zhè bù suí bǐ zhī suǒ yǐ shòu dào péng yǒu men zhuī pěng， huò xǔ yòu yǐ xià liǎng gè yuán yīn： dì yī shì tí cái xīn yíng。 jù wǒ suǒ zhī， cǐ qián yòu xiě gǔ dài cái nǚ de， lì dài míng nǚ de， hái méi yòu rén zhuān mén xiě guò gǔ dài nǚ shī rén。 dì 'èr shì yǔ yán qīng sōng。 wǒ duì nà zhǒng guò yú yán sù， guò yú zhuāng suàn de yǔ yán shì jìng 'ér yuǎn zhī de。 hái yòu nà zhǒng ná qiāng ná diào de yǔ yán， xiǎn dé zuò zhě tè yòu xué wèn de yǔ yán， rú lǎo fū zǐ yǔ zhòng xīn cháng de yǔ yán， wǒ yě jìng 'ér yuǎn zhī。 zài cǐ shū zhōng， wǒ jìn liàng bì miǎn shǐ yòng shàng miàn shuō dào de yǔ yán， jìn liàng hái yuán rì cháng huà de kǒu yǔ。 lìng wài wǒ hái jiā rù liǎo yōu mò de yuán sù， wéi de shì ràng dú zhě qīng sōng yuè dú。 duì wǒ lái shuō， pàn duàn lì shǐ suí bǐ hǎo huài de wéi yī biāo zhǔn jiù shì， bǐ diào shì fǒu qīng sōng liú chàng， shì fǒu néng ràng dú zhě yú kuài dì dú xià qù。 zuò zhě xiěde shū fú， dú zhě dú chū liǎo kuài gǎn， cái shì hǎo de lì shǐ suí bǐ gāi yòu de gōng néng， cái néng qǔ dé jiào hǎo yòu jiào zuò de shuāng yíng xiào guǒ。 xiě shū píng de shì zōng hé shí lì， cái huá、 tǐ lì、 qín fèn、 shí jiān quē yī bù kě。

　　《 shān cháng shuǐ kuò zhī hé chù》 zài zhè běn bié jù yī gé de tú shū zhōng， zuò zhě yǐ pō xiǎn dà qì、 háo mài yòu shì shū qíng làng màn de wén zì， jié hé lì shǐ wén huà míng rén de jīng diǎn shī cí， jiě dú liǎo wēn tíng yún、 yàn shū、 ōu yáng xiū、 wáng 'ān shí、 sū dōng pō、 huáng tíng jiān、 zhōu bāng yàn、 lǐ qīng zhào、 jiāng bái shí jiǔ wèi zhōng guó wén rén de qū zhé mìng yùn hé tā men zài lì shǐ fēng yǔ、 kùn jìng zhōng biǎo xiàn chū lái de rén gé mèi lì。 cǐ shū kě yǐ shuō shì zuò zhě《 gù guó xíng yín》 yī shū de xù piān。 zhè zhǒng jì shì wén huà sǎnwén yòu sì lì shǐ xiǎo shuō de wén tǐ， shǎn shuò zhe zuò zhě cóng rén wén shěn měi jiǎo dù chū fā de jiào wéi gāo yuǎn de rén shēng gǎn wù hé jiào wéi mǐn ruì de wén huà gǎn zhī， zuò dào liǎo shǐ zhōng yòu wén、 wén zhōng yòu shǐ。

　　zhè shì yī běn yùn yòng liǎo xiǎo shuō bǐ fǎ de lì shǐ wén huà sǎnwén jí， běn shū shēn rù qiǎn chū， yǐ nán táng lǐ hòu zhù， táng dài cuī hù、 lǐ shāng yǐn， sòng dài wén tiān xiáng、 xīn qì jí， qīng dài nà lán xìng dé děng wén huà rén wù wéi qiē rù diǎn， wěi wěi dào lái， jiě dú liǎo lì dài zhōng guó wén rén de mìng yùn hé wén huà rén gé， xíng wén dà qì bàng bó， zhī shí hé gǎn xìng bǎ wò dé qià dào hǎo chù， zuò zhě de cái qì hé xué shí chāo yuè liǎo tā de nián líng， quán shū gè piān zhāng bù fá lì shǐ xiǎo shuō de chuán shén jié gòu， zài wén zhāng tǐ cái shàng zuò zhě gèng shì yòu suǒ chuàng xīn， nǔ lì dǎ pò liǎo xiǎo shuō hé sǎnwén de jiè xiàn， běn shū dé dào liǎo xué zhě yú qiū yǔ xiān shēng de tuī jiàn hé qīn bǐ tí qiān。

　　shī rén de yǎn lèi： qíng dào shēn chù jí wéi shī
　　
　　 zhè bù shì yī běn jiàn shǎng shī cí de xué jiū shū， zhè shì yī běn chōng mǎn bēi shāng lì dù yǔ qíng gǎn wèi jiè de rén wén dú běn， zuò zhě yòng yōu shāng de bǐ diào、 yōu měi de wén zì、 xì nì de qíng gǎn， cóng shī rén de lèi shuǐ、 bēi shāng zhè gè jiǎo dù chū fā， jīng xīn wèiwǒ men miáo huì liǎo gǔ dài shī rén yǐ nǐ duō cǎi、 zhēn zhì gǎn rén de shēng huó huà juàn hé qíng gǎn jīng lì。 shī rén， tā men yòu tài duō de guāng máng， tā men liú xià liǎo cháng shèng bù shuāi de qiān gǔ míng jù， kě shì yòu yòu duō shǎo rén zhī dào， zài xiān huā yǔ zhǎng shēng de bèi hòu， zhè xiē dú jù fēng gé hé mèi lì de shī rén yǐn cáng liǎo tài duō de bēi shāng yǔ lèi shuǐ， tā men yǔ wǒ men měi yī gè réndōu yī yàng， dū céng jīng yīn bēi shāng 'ér kū qì， yú shì， bǐ mò yǔ lèi shuǐ qí xià， tā men de shī jù dǎ dòng liǎo zì jǐ， yě dǎ dòng liǎo qiān qiān wàn wàn gè wǒ men。 ér běn shū de zuò zhě zài chuàng zuò de shí hòu yòu hé cháng bù shì rú cǐ， yīn wéi hèshī rén yòu zhe xiāng shìde jīng lì， zuò zhě de wén zì yě jìn tòu liǎo lèi shuǐ hé bēi shāng， dǎ dòng liǎo zì jǐ， yě dǎ dòng liǎo wǒ men。

　　lǐ qīng zhào shì gè cái nǚ， dà jiādōu zhī dào， kě yáng yǔ rèn wéi， lǐ qīng zhào shì gè yì lèi， zhè gè yì lèi bù jǐn jǐn shì jí qí yòu cái， ér qiě hǎo jiǔ héng féng hē bì zuì； hǎo dǔ héng féng dǔ bì yíng； hái yòu“ hàosè” héng liú xià“ yí qíng shū” shù fēng， zhè xiē kǒng pà hěn duō réndōu bù liǎo jiě bā。 lìng wài， jiù suàn shì zài“ nán nǚ píng děng”、“ fù nǚ néng dǐng bàn biān tiān”、“ fàng xià nǎi píng， zǒu chū chú fáng” zhè xiē kǒu hào mǎn tiān fēi de xiàn zài， tā hái shì gè“ yì lèi” héng yōu yì de yì， yīn wéi jī běn shàng zhǐ yòu lǐ qīng zhào zuò dào liǎo jí zhì。 ér nà me yī gè nán quán héng sǎo yī qiē、 yǐ“ cí” wéi biāo bǎng de shí dài， lǐ qīng zhào yǐ yā dǎo xìng yōu shì zhāi dé“ yī dài cí zōng” zhī guì guān， gèng hé kuàng tā de jìng zhēng duì shǒu shì nà me yī qún yōu xiù nán rén héng liǔ yǒng、 sū shì、 huáng tíng jiān、 qín guān、 zhōu bāng yàn、 lù yóu、 xīn qì jí héng rú léi guàn 'ěr bā。 yuán yīn hé zài？ dà bù fēn rén zhǐ rèn yī gè lǐ héng lǐ qīng zhào tài yòu“ cái” liǎo。 rú guǒ yòng jiǎn dān yī gè“ cái” zì jiě shì， shàng miàn tí dào de nà xiē jiā huǒ qǐ shì chī sù de？ héng xiǎn rán bù shì zhè me dān chún。 suǒ yǐ， yáng yǔ tōng guò《 mò dào bù xiāo hún》 wā jué yī gè“ cái nǚ” bèi hòu de gù shì， jiāng píng miàn lǐ qīng zhào fēng mǎn chéng sān wéi lǐ qīng zhào。

　　tā dǎ pò liǎo yǐ wǎng lín huī yīn zhuànjì dān chún yǐ shí jiān shùn xù jì shù de tào lù， cǎi qǔ xīn yíng de， yǐ rén wù、 dì diǎn、 shì jiàn wéi qiē rù jiǎo dù de fāng shì， wéi dú zhě zhǎn xiàn liǎo lín huī yīn dòng rén de yī shēng。 tā bù dàn jiū zhèng liǎo yǐ wǎng lín chuán zhū duō shǐ shí shàng de cuò wù hé xiǎo shuō yǎn yì zhī lèi de miù wù， ér qiě hái tí gōng liǎo xǔ duō dì yī shǒu zhēn guì wén shǐ zī liào。 shì jí qù wèi xìng、 xué shù xìng yǔ kě dú xìng yú yī tǐ de hǎo dú běn。 cǐ shū shì tú wén běn， cún yòu tú piàn bǎi yú zhāng， bù shǎo zhào piàn shǒu cì miàn shì； chú cǐ zhī wài， hěn duō tú piàn yě fēi cháng shǎo jiàn。

　　chú qù liǎo“ shī xiān” de shēn fèn， lǐ bái yě shì yī gè píng cháng de chén shì zhōng rén， tā yòu zì jǐ de 'àihào、 zì jǐ de shēng huó、 zì jǐ de zhuī qiú； tā yòu sǎ tuō kuáng fàng de gè xìng， yě yòu wéi rén gòu bìng de xǐ hǎo； tā yòu guāng huī de yī miàn， yě yòu yīn 'àn de

　　zhǐ yào tí jí lǐ yù， rén men xīn zhōng biàn huì fú xiàn yī wèi cái huá héng yì de kāi shān cí zōng xíng xiàng； rán 'ér jiàn zhū zhèng shǐ de lǐ yù， què shì yī gè píng yōng nuò ruò de mò dài jūn zhù。

　　zhì mó shēng qián， zuì wéi rén suǒ wù jiě， ér shí jì shàng yě xǔ shì cuī tā sù sǐ de zuì dà de yuán yīn zhī yī de yīchóng xìng gé， shì tā de nà gǔ bù gù yī qiē， dài yòu jī liè de rán shāo xìng de rè qíng。 zhè rè qíng yī jīng jī fā， biàn bù guǎn tiān gāo dì hòu， rén sǐ wǒ wáng， shì fēi zhì yú jiāng yǔ zhòu dū shāo chéng chì dì bù kě。 fā 'ér wéi shī， jiù chéng jiù liǎo tā de wǔ guāng shí sè， càn làn mí rén de qī bǎo lóu tái， shǐ tā de míng zì liú zài zhōng guó de xīn shī shǐ shàng。

　　xiàng měi lì shì shuí？ zài 'èr shí yī shì jì de zhōng guó， zhè wèn tí méi jǐ gè rén dá dé chū lái。 kě ruò shì shí guāng dàoliú qī shí nián， zài 'èr shí shì jì sān shí zhì sì shí nián dài， nǐ dào shàng hǎi huò shì chóngqìng、 shèn zhì xiāng gǎng de shàng liú shè huì， zhè gè míng zì jí shǐ bù shì rú léi guàn 'ěr， qǐ mǎ rén jìn jiē zhī。 fā shēng zài xīn yuè pài zhù míng shī rén shào xún měi yǔ měi guó nǚ jì zhě xiàng měi lì zhī jiān de kuà guó liàn qíng， 60 nián qián zài wén huà juàn yǐn rén zhù mù

　　zhì lì rén kǒu bù zú 1500 wàn， què chū liǎo liǎng wèi huò dé nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng de shī rén： jiā fū liè lā · mǐ sī tè lā 'ěr（ 1889-1957） hé bā bó luó · niè lǔ dá（ 1904-1973）。 jīn nián shì niè lǔ dá de bǎi nián dàn chén， niè lǔ dá yě shì wǒ guó dú zhě zuì shú xī de lā dīng měi zhōu shī rén。 20 shì jì 50 nián dài， tā céng yú 1951 hé 1957 nián liǎng cì lái huá。 běn shū yǐ shī gē wéi xiàn suǒ jì lù liǎo shī rén ## yǔ kǎn kě de yī shēng。

　　15 nián qián de 3 yuè 26 rì， shī rén hǎi zǐ zài shān hǎi guān jué jué 'ér qù。 jiǎ rú méi yòu 15 nián qián de nà chǎng bēi jù， jīn nián hǎi zǐ yīnggāi gāng gāng sì shí。 sì shí suì de hǎi zǐ hái huì zài xiě tā de shī má？ méi yòu jiǎ rú。 15 nián hòu《 hǎi zǐ chuán》 shān shān lái chí， ### ràng rén men kàn dào hǎi zǐ duǎn zàn de shēng mìng quán jǐng。

　　rén xīn xiàng wǎng yì jìng， yì shù yì rán。 lǐ bái yǐ chāo cháng de yù wàng、 chū zhòng de jīng lì、 héng dìng de yì zhì， yǐ nèi xīn de gū dú、 fǎng huáng hé 'ài wéi nèi hé， yǐ“ jì cāng shēng”、“ ān lí yuán” wéi lǐ xiǎng， dǎ zào chū liǎo kuò dà de jīng shén hé yì shù jìng jiè： shǐ gāo guì zhě píng xī， shǐ pín jiàn zhě fèn qǐ： zhuī qiú gè xìng zì yóu， zhāng yáng chuàng xīn chuàng zào； chàng dǎo 'ài guó xù mín， shí jiàn fèn dǒu bù xī…… tā yǐ zì jǐ 'áng yáng xiàng shàng、 ào 'àn bù jī、 dú lì zì yóu、 bù xiè qiú suǒ de xìng gé mèi lì， quán shì liǎo rén xìng zhōng zuì guāng huī、 zuì zhēn guì de pǐn zhì。 lǐ bái jí táng shī suǒ dài biǎo de wén huà jīng shén， wèimín zú jīng shén zài zào tí gōng liǎo tǔ rǎng。

　　lì shǐ qù wèi gù shì： táng sòng cái zǐ de zhēn shí shēng huó
　　
　　 táng、 sòng liǎng cháo， cái zǐ lín lì， jiā zuò rú yún。 duì nà xiē jīng diǎn míng piān， nǐ yě xǔ néng bì mù chéng sòng， dàn duì yǐn cáng qí hòu de cái zǐ men de zhēn shí shēng huó yòu dào dǐ liǎo jiě duō shǎo？