《 wén shǐ tōng yì》 " shǐ suǒ guì zhě yì yě， ér suǒ jù zhě shì yě， suǒ píng zhě wén yě "
《 shǐ tōng》 wèn shì zhī hòu， duì yú hòu shì shǐ lùn de fā zhǎn， qǐ liǎo chéng qián qǐ hòu de zuò yòng。 yīn cǐ， sòng yuán qī jiān， xiāng jì chǎn shēng liǎo rú zhèng qiáo de《 tōng zhì》、 fàn zǔ yǔ de《 táng jiàn》 hé wú zhěn de《 xīn táng shū jiū miù》 děng。 jì sòng yuán zhī hòu， míng qīng liǎng dài píng shǐ lùn shǐ zhī fēng gèng shèng， ér zhāng xué chéng de《 wén shǐ tōng yì》， kān chēng néng yǔ《 shǐ tōng》 pǐ dí de dì 'èr bù shǐ xué lǐ lùn jù zhù。 zhāng shì zài《 wén shǐ tōng yì》 zhōng， bù jǐn pī pàn liǎo guò qù de wén xué hé shǐ xué， yě tí chū liǎo biān xiě wén shǐ de zhù zhāng。 tā duì biān zuǎn shǐ shū de jù tǐ zuò fǎ， yòu biǎo xiàn zài tā suǒ xiū de zhū zhǒng dì fāng zhì zhī zhōng。
zhāng xué chéng（ 1738-1801 nián）， zì shí zhāi， zhè jiāng kuàijī（ jīn zhè jiāng shào xīng） rén。 shàonián shí kù 'ài wén shǐ shū jí， qiě néng jǔ qí dé shī。 hòu yù jū běi jīng， yóu yú nèi gé xué shì zhū yún zhī mén， dé yǐ biàn lǎn qún shū， bìng yǔ qián dà xīn、 shào jìn hán、 dài zhèn zhū míng liú wǎng hái shèn mì， tǎo lùn xué shù yuán liú jí yì tóng。 qián lóng sì shí sān nián（ 1778 nián） zhōng jìn shì， qí hòu lì zhù bǎo dìng lián chí、 guī dé wén zhèng děng shū yuàn jiǎng xí， zuǎn xiū hé zhōu、 yǒng qīng、 bó zhōu děng fāng zhì。 wǎn nián， dé dào hú guǎng zǒng dū bì yuán de qì zhòng， rù qí mù cānyù《 xù zī zhì tōng jiàn》 zuǎn xiū， yòu zhù xiū《 hú běi tōng zhì》。 zhāng shì zhù yòu《 shǐ jí kǎo》、《 wén shǐ tōng yì》、《 xiào chóu tōng yì》 děng。
zhāng xué chéng wèishénme zhuàn xiě《 wén shǐ tōng yì》 ní？ yóu yú tā duì liú zhī jǐ、 zhèng qiáo、 céng gǒng děng rén de shǐ xué chéng jiù， bù shì quán bù kěn dìng， ér shì xī shōu tā men yòu yì de dōng xī。 tā shuō： " zhèng qiáo yòu shǐ shí 'ér wèi yòu shǐ xué， céng gǒng jù shǐ xué 'ér bù jù shǐ fǎ， liú zhī jǐ dé shǐ fǎ 'ér bù dé shǐ yì， cǐ yú《 wén shǐ tōng yì》 suǒ wéi zuò yě。 "（《 zhì yú · zì xù》） zài zhāng shì kàn lái， liú zhī jǐ、 zhèng qiáo、 céng gǒng zài shǐ xué shàng gè yòu yōu diǎn， dàn què bù quán miàn， suǒ yǐ tā cái xiě《 wén shǐ tōng yì》， xī qián rén zhī cháng， jiā yǐ bǔ chōng fā huī。 yīngdāng shuō， zhāng shì de shǐ xué guān diǎn， zhèng shì fā zhǎn liǎo liú zhī jǐ děng rén shǐ xué sī xiǎng 'ér xíng chéng de fēng jiàn shè huì mò qī bǐ jiào wán zhěng de shǐ xué tǐ xì。
《 wén shǐ tōng yì》 gòng 8 juàn， bāo kuò nèi piān hé wài piān liǎng bù fēn， nèi piān 5 juàn， wài piān 3 juàn。 dàn shì， yóu yú gāi shū bǎn běn hěn duō， nèi róng bù jìn yī zhì。 1921 nián， wú xīng liú chéng gān suǒ kè《 zhāng shì yí shū》 běn，《 wén shǐ tōng yì》 nèi piān zēng 1 juàn， yòu zēng《 bǔ yí》 8 piān。 jiě fàng hòu， zhōng huá shū jú jù liú kè běn pái yìn， yòu fù zēng《 bǔ yí xù》 5 piān。 lìng wài， jiù běn《 wén shǐ tōng yì》 juàn qián kān yòu zhāng xué chéng cì zǐ huá fú xiě de xù wén yī piān， liú kè běn wèi zài， jiě fàng hòu pái yìn běn bǔ rù。
zhāng shì zhuàn xiě《 wén shǐ tōng yì》， dà yuē shǐ yú qián lóng sān shí bā nián（ 1773 nián）， zhì jiā qìng liù nián（ 1801 nián） wéi zhǐ， lì shí 20 yú nián。 yóu yú bǎn běn bù tóng， wǒ men zhǐ hǎo zōng hé bù tóng bǎn běn de nèi róng， jiāng qí shè jí shǐ xué lǐ lùn de zhù yào nèi róng， jiǎn jiè yú hòu。
qí yī， " liù jīng jiē shǐ " lùn。 guān yú wǒ guó shǐ xué de yuán liú，《 wén shǐ tōng yì》 kāi juàn biàn xuān chēng "《 liù jīng》 jiē shǐ yě "。 yòu shuō： " gǔ rén wèi cháng lí shì 'ér yán lǐ，《 liù jīng》 jiē xiān wáng zhī zhèng diǎn yě。 "（《 yì jiào shàng》） zài《 zhè dōng xué shù》 zhōng， jìn yī bù chǎn shù： " sān dài xué shù， zhī yòu shǐ 'ér bù zhī yòu jīng， qiē rén shì yě； hòu rén guì jīng shù， yǐ qí jí sān dài zhī shǐ 'ěr； jìn rú tán jīng， sì yú rén shì zhī wài bié yòu suǒ wèi yì lǐ yǐ。 " zhāng shì tí chū " liù jīng jiē shǐ " de mìng tí， yǐ wéi《 liù jīng》 jiē shǔ xiān wáng de zhèng diǎn， jì shù liǎo gǔ dài de diǎn zhāng zhì dù， shuō míng shǐ zhī yuán qǐ xiān yú jīng， bìng qiě zhǐ míng jīng shù nǎi shì sān dài zhī shǐ 'ér wéi hòu rén suǒ zhòng shì。 suī rán " liù jīng jiē shǐ " bù shì zhāng shì de chuàng jiàn， zài tā zhī qián wáng shǒu rén yǐ tí chū " wǔ jīng yì shǐ " de jiàn jiě， dàn shì zài qián jiā shí qī， zhēn duì " hàn xué " zhù zhòng " shè jīn qiú gǔ " de kǎo jù hé " sòng xué " zhuān shàng " kōng tán xìng tiān " de liǎng gè jí duān， " liù jīng jiē shǐ " tí chū xué shù bì xū " qièhé dāng shí rén shì "， zài kè guān shàng què yòu zhe jī jí de yì yì。 zhè gè mìng tí de tí chū， yuán zì zhāng shì shǐ xué " jīng shì " de sī xiǎng， bù dàn jiāng shǐ xué de chǎn shēng shàng sù zhì《 liù jīng》 zhī qián， ér qiě kuò dà liǎo gǔ shǐ yán jiū de fàn wéi， duì xiān qín shǐ xué shǐ hé shǐ liào xué de yán jiū zuò chū liǎo gòng xiàn。 duì yú " liù jīng jiē shǐ " de lùn shù，《 wén shǐ tōng yì》 de《 yì jiào》、《 shū jiào》、《 shī jiào》、《 lǐ jiào》、《 jīng jiě》、《 shǐ shì》、《 zhè dōng xué shù》 děng zhū piān， jūn yòu shè jí。
qí 'èr， yòu guān lì shǐ biān zuǎn xué wèn tí。 zhè shì gāi shū de zhù yào nèi róng zhī yī， sǎnjiàn yú《 shǐ dé》、《 shuō lín》、《 shū jiào》、《 dá kè wèn》、《 yuán dào》、《 shì tōng》、《 gǔ wén shí bì》 zhū piān zhōng。 zhāng shì fā zhǎn liú zhī jǐ de shǐ xué lǐ lùn， yú " cái、 xué、 shí " zhī wài， tí chū " shǐ dé " wèn tí。 tā shuō： " shǐ suǒ guì zhě yì yě， ér suǒ jù zhě shì yě， suǒ píng zhě wén yě。 "（《 shǐ dé》） jù bèi " yì、 shì、 wén " fāng kě chēng wéi " shǐ xué "。 " yì " zhǐ lì shǐ guān diǎn， " shì " zhǐ lì shǐ shì shí， " wén " zé shì biǎo dá de wén bǐ。 zài zhāng shì kàn lái， sān zhě yǐ " yì " wéi zhù， ér " shì " yǔ " wén " bù guò shì qiú " yì " de gēn jù hé jì qiǎo 'ér yǐ。 rán hòu， " yì " bì jìng shì shǐ jiā zhù guān de dōng xī， nà me， rú hé shǐ zhù guān de " yì " yǔ kè guān de " shì " yī zhì ní？ zhāng shì rèn wéi， " néng jù shǐ shí zhě， bì zhī shǐ dé； dé zhě hé？ wèi zhù shū zhě zhī xīn shù yě。 " zhè shì shuō， shǐ jiā zhì shǐ yào yòu zūn zhòng lì shǐ zhēn shí de jī běn tài dù， jí " tián biàn yú tiān rén zhī jì， jìn qí tiān 'ér bù yì yǐ rén " de tài dù。 zhè lǐ de " tiān rén zhī jì "， shì zhǐ kè guān de shǐ shí yǔ zhù guān de shǐ jiā 'ér yán， yào qiú shǐ jiā bù yǐ zhù guān de piān jiàn dài tì kè guān de shǐ shí。 suǒ yǐ， zhāng xué chéng suǒ shuō " shǐ dé " de nèi róng， shí jì shàng jiù shì " jìn qí tiān 'ér bù yì yǐ rén " de zhì shǐ tài dù。 zhǐ yào 'àn zhào zhè gè yào qiú qù zuò， jiù " zú yǐ chēng zhù shū zhě zhī xīn shù yǐ "。（《 shǐ dé》） zhè shì " yù wéi liáng shǐ " de jī běn tiáo jiàn。
zài zhāng shì kàn lái， gǔ lái shǐ shū jiù qí xìng zhì 'ér yán， jī běn kě fēn wéi liǎng dà lèi， jí suǒ wèi " zhuàn shù " hé " jì zhù "（《 shū jiào》）， huò chēng wéi " zhù shù " yǔ " bǐ lèi "（《 bào huáng dà yú xiān shēng》）， yòu chēng zhī wéi " zhù shù " yǔ " zuǎn ji "（《 bó yuē zhōng》）。 suī rán chēng wèi bù jìn xiāng tóng， ér hán yì bìng wú qū bié。 qián zhě zhǐ shǐ jiā de " dú duàn zhī xué "， jí shǐ xué zhù zuò； hòu zhě zhǔwén xiàn zī liào huì biān， jí shǐ liào zuǎn ji。 zhāng xué chéng kě shuō shì wǒ guó gǔ dài shǐ xué shǐ shàng， dì yī gè yán gé qū bié shǐ zhù yǔ shǐ liào de shǐ xué jiā。
zài tǐ lì fāng miàn， zhāng shì tuī chóng tōng shǐ， yǐ wéi tōng shǐ jù yòu " liù biàn "（ jí miǎn chóngfù、 jūn lèi lì、 biàn quán pèi、 píng shì fēi、 qù guī cù ⑾ guì xuè lǒng ┖ tīng 'àn ぁ bǎo chún m bǎn mán ⒅ kū yè ǎ ┑ nǎi dī bèi rào sù pǔ gān duō ｉ ? zhuàn shù《 tōng zhì》 zhè zhǒng zhuān mén de xué zhě。 duì yú jì shì běn mò tǐ， zhāng xué chéng yì bèi jiā zàn xǔ， yǐ wéi " wén shěng yú jìzhuàn， shì huò yú biān nián "， " jué duàn qù qǔ， tǐ yuán yòng shén "（《 shū jiào xià》）， jiān yòu jìzhuàn shǐ hé biān nián shǐ suǒ bù jù bèi de yōu diǎn。
qí sān， bǎ fāng zhì zuò wéi yī mén zhuān mén de xué wèn。 wǒ guó fāng zhì qǐ yuán hěn zǎo，《 zhōu guān》 zài wài shǐ zhǎng " sì fāng zhī zhì "， jiù shì zhǐ dāng shí de dì fāng zhì。 zì sòng yuán yǐ lái， zuǎn xiū fāng zhì zhī fēng rì shèng， qīng chū xiū zhì zhī fēng gèng jiā shèng xíng。 dàn shì， bǎ fāng zhì zuò wéi yī mén zhuān mén de xué wèn， tí chū xì tǒng de lǐ lùn zhù zhāng， shǐ zì zhāng xué chéng。 zhāng shì bù dàn duì fāng zhì de xìng zhì、 nèi róng、 tǐ lì děng wèn tí yòu dú dào de jiàn jiě， ér qiě jiāng qí zhù zhāng guàn chè yú jù tǐ de biān xiū fāng zhì de gōng zuò zhōng。 zhāng shì de yòu guān fāng zhì de lùn shù， rú jīn réng bǎo cún zài《 wén shǐ tōng yì》 hé《 zhāng shì yí shū》 zhōng。 zhè shì zhāng shì duì fāng zhì xué de jié chū gòng xiàn。
guān yú fāng zhì de xìng zhì， lì lái bǎ tā liè rù dì lǐ lèi。 zhāng xué chéng rèn wéi， fāng zhì " nǎi shǐ tǐ "， yǔ dì lǐ bù tóng。 ér " dì lǐ zhī xué， zì yòu zhuān mén "（《 bá hú běi tōng zhì jiǎn cún gǎo》）， èr zhě bù néng hùn xiáo。 cóng xìng zhì shàng huàfēn liǎo fāng zhì yǔ dì lǐ de qū bié。 zhì yú fāng zhì de nèi róng， zhāng shì rèn wéi， tā jì rán shǔ lì shǐ， zhuān zài yī fāng， jiù bù yìng zhǐ zhòng dì qū yán gé， ér qīng yī fāng wén xiàn。 yīn cǐ， zài tǐ lì shàng， tā zhù zhāng fāng zhì lì sān shū， jí jìzǎi dà shì jì hé rén wù de " tōng zhì "、 jìzǎi diǎn zhāng zhì dù de " zhǎng gù "、 jìzǎi wén xiàn shī wén de " wén zhēng "， yǐ jí zuò wéi fù lù de " cóng tán "。 wèile zhēng jí wén xiàn zī liào， biàn yú biān xiū fāng zhì， zhāng xué chéng hái tí chū liǎo gè zhōu xiàn jiàn lì zhì kē de zhù zhāng。
yóu yú zhāng xué chéng shì fēng jiàn shè huì mò qī shǐ jiā， zài《 wén shǐ tōng yì》 zhōng， yòu qí gāo yú qián rén de píng lùn， dàn yě bǎi tuō bù liǎo xuān yáng gāng cháng lǐ jiào zhī lì， rú tā bǎ bàng jūn hé yuàn fěi de rén shuō chéng " luàn chén zéi zǐ "、 " míng jiào zuì rén "。 duì yú lì dài shǐ xué míng zhù de píng lùn， qí guān diǎn réng yòu zhí dé shāng què zhī chù。 shū zhōng suǒ lùn shǐ shí， yě cún zài cuò wù de dì fāng， rú quán zǔ wàng shì qīng chū yòu mín zú sī xiǎng de rén， tā de wén jí dà liàng biǎo yáng míng mò qīng chū kàng qīng de zhōng chén yì shì， zhāng xué chéng jǐn cóng《 jié qí tíng jí》 zhōng kàn dào quán shì suǒ zhuàn bēi chuán shì yòu zhòng fù， jí bǎ quán zǔ wàng biǎo zhāng mín zú qì jié de yī piàn zhēn xīn， kàn chéng shì wéi zì jǐ de wén jí zhēng tǐ miàn。 zhè xiē shì wǒ men zài yuè dú《 wén shǐ tōng yì》 shí， yìng jiā yǐ zhù yì de。
《 shǐ tōng》 wèn shì zhī hòu， duì yú hòu shì shǐ lùn de fā zhǎn， qǐ liǎo chéng qián qǐ hòu de zuò yòng。 yīn cǐ， sòng yuán qī jiān， xiāng jì chǎn shēng liǎo rú zhèng qiáo de《 tōng zhì》、 fàn zǔ yǔ de《 táng jiàn》 hé wú zhěn de《 xīn táng shū jiū miù》 děng。 jì sòng yuán zhī hòu， míng qīng liǎng dài píng shǐ lùn shǐ zhī fēng gèng shèng， ér zhāng xué chéng de《 wén shǐ tōng yì》， kān chēng néng yǔ《 shǐ tōng》 pǐ dí de dì 'èr bù shǐ xué lǐ lùn jù zhù。 zhāng shì zài《 wén shǐ tōng yì》 zhōng， bù jǐn pī pàn liǎo guò qù de wén xué hé shǐ xué， yě tí chū liǎo biān xiě wén shǐ de zhù zhāng。 tā duì biān zuǎn shǐ shū de jù tǐ zuò fǎ， yòu biǎo xiàn zài tā suǒ xiū de zhū zhǒng dì fāng zhì zhī zhōng。
zhāng xué chéng（ 1738-1801 nián）， zì shí zhāi， zhè jiāng kuàijī（ jīn zhè jiāng shào xīng） rén。 shàonián shí kù 'ài wén shǐ shū jí， qiě néng jǔ qí dé shī。 hòu yù jū běi jīng， yóu yú nèi gé xué shì zhū yún zhī mén， dé yǐ biàn lǎn qún shū， bìng yǔ qián dà xīn、 shào jìn hán、 dài zhèn zhū míng liú wǎng hái shèn mì， tǎo lùn xué shù yuán liú jí yì tóng。 qián lóng sì shí sān nián（ 1778 nián） zhōng jìn shì， qí hòu lì zhù bǎo dìng lián chí、 guī dé wén zhèng děng shū yuàn jiǎng xí， zuǎn xiū hé zhōu、 yǒng qīng、 bó zhōu děng fāng zhì。 wǎn nián， dé dào hú guǎng zǒng dū bì yuán de qì zhòng， rù qí mù cānyù《 xù zī zhì tōng jiàn》 zuǎn xiū， yòu zhù xiū《 hú běi tōng zhì》。 zhāng shì zhù yòu《 shǐ jí kǎo》、《 wén shǐ tōng yì》、《 xiào chóu tōng yì》 děng。
zhāng xué chéng wèishénme zhuàn xiě《 wén shǐ tōng yì》 ní？ yóu yú tā duì liú zhī jǐ、 zhèng qiáo、 céng gǒng děng rén de shǐ xué chéng jiù， bù shì quán bù kěn dìng， ér shì xī shōu tā men yòu yì de dōng xī。 tā shuō： " zhèng qiáo yòu shǐ shí 'ér wèi yòu shǐ xué， céng gǒng jù shǐ xué 'ér bù jù shǐ fǎ， liú zhī jǐ dé shǐ fǎ 'ér bù dé shǐ yì， cǐ yú《 wén shǐ tōng yì》 suǒ wéi zuò yě。 "（《 zhì yú · zì xù》） zài zhāng shì kàn lái， liú zhī jǐ、 zhèng qiáo、 céng gǒng zài shǐ xué shàng gè yòu yōu diǎn， dàn què bù quán miàn， suǒ yǐ tā cái xiě《 wén shǐ tōng yì》， xī qián rén zhī cháng， jiā yǐ bǔ chōng fā huī。 yīngdāng shuō， zhāng shì de shǐ xué guān diǎn， zhèng shì fā zhǎn liǎo liú zhī jǐ děng rén shǐ xué sī xiǎng 'ér xíng chéng de fēng jiàn shè huì mò qī bǐ jiào wán zhěng de shǐ xué tǐ xì。
《 wén shǐ tōng yì》 gòng 8 juàn， bāo kuò nèi piān hé wài piān liǎng bù fēn， nèi piān 5 juàn， wài piān 3 juàn。 dàn shì， yóu yú gāi shū bǎn běn hěn duō， nèi róng bù jìn yī zhì。 1921 nián， wú xīng liú chéng gān suǒ kè《 zhāng shì yí shū》 běn，《 wén shǐ tōng yì》 nèi piān zēng 1 juàn， yòu zēng《 bǔ yí》 8 piān。 jiě fàng hòu， zhōng huá shū jú jù liú kè běn pái yìn， yòu fù zēng《 bǔ yí xù》 5 piān。 lìng wài， jiù běn《 wén shǐ tōng yì》 juàn qián kān yòu zhāng xué chéng cì zǐ huá fú xiě de xù wén yī piān， liú kè běn wèi zài， jiě fàng hòu pái yìn běn bǔ rù。
zhāng shì zhuàn xiě《 wén shǐ tōng yì》， dà yuē shǐ yú qián lóng sān shí bā nián（ 1773 nián）， zhì jiā qìng liù nián（ 1801 nián） wéi zhǐ， lì shí 20 yú nián。 yóu yú bǎn běn bù tóng， wǒ men zhǐ hǎo zōng hé bù tóng bǎn běn de nèi róng， jiāng qí shè jí shǐ xué lǐ lùn de zhù yào nèi róng， jiǎn jiè yú hòu。
qí yī， " liù jīng jiē shǐ " lùn。 guān yú wǒ guó shǐ xué de yuán liú，《 wén shǐ tōng yì》 kāi juàn biàn xuān chēng "《 liù jīng》 jiē shǐ yě "。 yòu shuō： " gǔ rén wèi cháng lí shì 'ér yán lǐ，《 liù jīng》 jiē xiān wáng zhī zhèng diǎn yě。 "（《 yì jiào shàng》） zài《 zhè dōng xué shù》 zhōng， jìn yī bù chǎn shù： " sān dài xué shù， zhī yòu shǐ 'ér bù zhī yòu jīng， qiē rén shì yě； hòu rén guì jīng shù， yǐ qí jí sān dài zhī shǐ 'ěr； jìn rú tán jīng， sì yú rén shì zhī wài bié yòu suǒ wèi yì lǐ yǐ。 " zhāng shì tí chū " liù jīng jiē shǐ " de mìng tí， yǐ wéi《 liù jīng》 jiē shǔ xiān wáng de zhèng diǎn， jì shù liǎo gǔ dài de diǎn zhāng zhì dù， shuō míng shǐ zhī yuán qǐ xiān yú jīng， bìng qiě zhǐ míng jīng shù nǎi shì sān dài zhī shǐ 'ér wéi hòu rén suǒ zhòng shì。 suī rán " liù jīng jiē shǐ " bù shì zhāng shì de chuàng jiàn， zài tā zhī qián wáng shǒu rén yǐ tí chū " wǔ jīng yì shǐ " de jiàn jiě， dàn shì zài qián jiā shí qī， zhēn duì " hàn xué " zhù zhòng " shè jīn qiú gǔ " de kǎo jù hé " sòng xué " zhuān shàng " kōng tán xìng tiān " de liǎng gè jí duān， " liù jīng jiē shǐ " tí chū xué shù bì xū " qièhé dāng shí rén shì "， zài kè guān shàng què yòu zhe jī jí de yì yì。 zhè gè mìng tí de tí chū， yuán zì zhāng shì shǐ xué " jīng shì " de sī xiǎng， bù dàn jiāng shǐ xué de chǎn shēng shàng sù zhì《 liù jīng》 zhī qián， ér qiě kuò dà liǎo gǔ shǐ yán jiū de fàn wéi， duì xiān qín shǐ xué shǐ hé shǐ liào xué de yán jiū zuò chū liǎo gòng xiàn。 duì yú " liù jīng jiē shǐ " de lùn shù，《 wén shǐ tōng yì》 de《 yì jiào》、《 shū jiào》、《 shī jiào》、《 lǐ jiào》、《 jīng jiě》、《 shǐ shì》、《 zhè dōng xué shù》 děng zhū piān， jūn yòu shè jí。
qí 'èr， yòu guān lì shǐ biān zuǎn xué wèn tí。 zhè shì gāi shū de zhù yào nèi róng zhī yī， sǎnjiàn yú《 shǐ dé》、《 shuō lín》、《 shū jiào》、《 dá kè wèn》、《 yuán dào》、《 shì tōng》、《 gǔ wén shí bì》 zhū piān zhōng。 zhāng shì fā zhǎn liú zhī jǐ de shǐ xué lǐ lùn， yú " cái、 xué、 shí " zhī wài， tí chū " shǐ dé " wèn tí。 tā shuō： " shǐ suǒ guì zhě yì yě， ér suǒ jù zhě shì yě， suǒ píng zhě wén yě。 "（《 shǐ dé》） jù bèi " yì、 shì、 wén " fāng kě chēng wéi " shǐ xué "。 " yì " zhǐ lì shǐ guān diǎn， " shì " zhǐ lì shǐ shì shí， " wén " zé shì biǎo dá de wén bǐ。 zài zhāng shì kàn lái， sān zhě yǐ " yì " wéi zhù， ér " shì " yǔ " wén " bù guò shì qiú " yì " de gēn jù hé jì qiǎo 'ér yǐ。 rán hòu， " yì " bì jìng shì shǐ jiā zhù guān de dōng xī， nà me， rú hé shǐ zhù guān de " yì " yǔ kè guān de " shì " yī zhì ní？ zhāng shì rèn wéi， " néng jù shǐ shí zhě， bì zhī shǐ dé； dé zhě hé？ wèi zhù shū zhě zhī xīn shù yě。 " zhè shì shuō， shǐ jiā zhì shǐ yào yòu zūn zhòng lì shǐ zhēn shí de jī běn tài dù， jí " tián biàn yú tiān rén zhī jì， jìn qí tiān 'ér bù yì yǐ rén " de tài dù。 zhè lǐ de " tiān rén zhī jì "， shì zhǐ kè guān de shǐ shí yǔ zhù guān de shǐ jiā 'ér yán， yào qiú shǐ jiā bù yǐ zhù guān de piān jiàn dài tì kè guān de shǐ shí。 suǒ yǐ， zhāng xué chéng suǒ shuō " shǐ dé " de nèi róng， shí jì shàng jiù shì " jìn qí tiān 'ér bù yì yǐ rén " de zhì shǐ tài dù。 zhǐ yào 'àn zhào zhè gè yào qiú qù zuò， jiù " zú yǐ chēng zhù shū zhě zhī xīn shù yǐ "。（《 shǐ dé》） zhè shì " yù wéi liáng shǐ " de jī běn tiáo jiàn。
zài zhāng shì kàn lái， gǔ lái shǐ shū jiù qí xìng zhì 'ér yán， jī běn kě fēn wéi liǎng dà lèi， jí suǒ wèi " zhuàn shù " hé " jì zhù "（《 shū jiào》）， huò chēng wéi " zhù shù " yǔ " bǐ lèi "（《 bào huáng dà yú xiān shēng》）， yòu chēng zhī wéi " zhù shù " yǔ " zuǎn ji "（《 bó yuē zhōng》）。 suī rán chēng wèi bù jìn xiāng tóng， ér hán yì bìng wú qū bié。 qián zhě zhǐ shǐ jiā de " dú duàn zhī xué "， jí shǐ xué zhù zuò； hòu zhě zhǔwén xiàn zī liào huì biān， jí shǐ liào zuǎn ji。 zhāng xué chéng kě shuō shì wǒ guó gǔ dài shǐ xué shǐ shàng， dì yī gè yán gé qū bié shǐ zhù yǔ shǐ liào de shǐ xué jiā。
zài tǐ lì fāng miàn， zhāng shì tuī chóng tōng shǐ， yǐ wéi tōng shǐ jù yòu " liù biàn "（ jí miǎn chóngfù、 jūn lèi lì、 biàn quán pèi、 píng shì fēi、 qù guī cù ⑾ guì xuè lǒng ┖ tīng 'àn ぁ bǎo chún m bǎn mán ⒅ kū yè ǎ ┑ nǎi dī bèi rào sù pǔ gān duō ｉ ? zhuàn shù《 tōng zhì》 zhè zhǒng zhuān mén de xué zhě。 duì yú jì shì běn mò tǐ， zhāng xué chéng yì bèi jiā zàn xǔ， yǐ wéi " wén shěng yú jìzhuàn， shì huò yú biān nián "， " jué duàn qù qǔ， tǐ yuán yòng shén "（《 shū jiào xià》）， jiān yòu jìzhuàn shǐ hé biān nián shǐ suǒ bù jù bèi de yōu diǎn。
qí sān， bǎ fāng zhì zuò wéi yī mén zhuān mén de xué wèn。 wǒ guó fāng zhì qǐ yuán hěn zǎo，《 zhōu guān》 zài wài shǐ zhǎng " sì fāng zhī zhì "， jiù shì zhǐ dāng shí de dì fāng zhì。 zì sòng yuán yǐ lái， zuǎn xiū fāng zhì zhī fēng rì shèng， qīng chū xiū zhì zhī fēng gèng jiā shèng xíng。 dàn shì， bǎ fāng zhì zuò wéi yī mén zhuān mén de xué wèn， tí chū xì tǒng de lǐ lùn zhù zhāng， shǐ zì zhāng xué chéng。 zhāng shì bù dàn duì fāng zhì de xìng zhì、 nèi róng、 tǐ lì děng wèn tí yòu dú dào de jiàn jiě， ér qiě jiāng qí zhù zhāng guàn chè yú jù tǐ de biān xiū fāng zhì de gōng zuò zhōng。 zhāng shì de yòu guān fāng zhì de lùn shù， rú jīn réng bǎo cún zài《 wén shǐ tōng yì》 hé《 zhāng shì yí shū》 zhōng。 zhè shì zhāng shì duì fāng zhì xué de jié chū gòng xiàn。
guān yú fāng zhì de xìng zhì， lì lái bǎ tā liè rù dì lǐ lèi。 zhāng xué chéng rèn wéi， fāng zhì " nǎi shǐ tǐ "， yǔ dì lǐ bù tóng。 ér " dì lǐ zhī xué， zì yòu zhuān mén "（《 bá hú běi tōng zhì jiǎn cún gǎo》）， èr zhě bù néng hùn xiáo。 cóng xìng zhì shàng huàfēn liǎo fāng zhì yǔ dì lǐ de qū bié。 zhì yú fāng zhì de nèi róng， zhāng shì rèn wéi， tā jì rán shǔ lì shǐ， zhuān zài yī fāng， jiù bù yìng zhǐ zhòng dì qū yán gé， ér qīng yī fāng wén xiàn。 yīn cǐ， zài tǐ lì shàng， tā zhù zhāng fāng zhì lì sān shū， jí jìzǎi dà shì jì hé rén wù de " tōng zhì "、 jìzǎi diǎn zhāng zhì dù de " zhǎng gù "、 jìzǎi wén xiàn shī wén de " wén zhēng "， yǐ jí zuò wéi fù lù de " cóng tán "。 wèile zhēng jí wén xiàn zī liào， biàn yú biān xiū fāng zhì， zhāng xué chéng hái tí chū liǎo gè zhōu xiàn jiàn lì zhì kē de zhù zhāng。
yóu yú zhāng xué chéng shì fēng jiàn shè huì mò qī shǐ jiā， zài《 wén shǐ tōng yì》 zhōng， yòu qí gāo yú qián rén de píng lùn， dàn yě bǎi tuō bù liǎo xuān yáng gāng cháng lǐ jiào zhī lì， rú tā bǎ bàng jūn hé yuàn fěi de rén shuō chéng " luàn chén zéi zǐ "、 " míng jiào zuì rén "。 duì yú lì dài shǐ xué míng zhù de píng lùn， qí guān diǎn réng yòu zhí dé shāng què zhī chù。 shū zhōng suǒ lùn shǐ shí， yě cún zài cuò wù de dì fāng， rú quán zǔ wàng shì qīng chū yòu mín zú sī xiǎng de rén， tā de wén jí dà liàng biǎo yáng míng mò qīng chū kàng qīng de zhōng chén yì shì， zhāng xué chéng jǐn cóng《 jié qí tíng jí》 zhōng kàn dào quán shì suǒ zhuàn bēi chuán shì yòu zhòng fù， jí bǎ quán zǔ wàng biǎo zhāng mín zú qì jié de yī piàn zhēn xīn， kàn chéng shì wéi zì jǐ de wén jí zhēng tǐ miàn。 zhè xiē shì wǒ men zài yuè dú《 wén shǐ tōng yì》 shí， yìng jiā yǐ zhù yì de。