yī
　　 zhōng guó wén mài， shì zhǐ zhōng guó wén xué jǐ qiān nián fā zhǎn zhōng zuì gāo děng jí de shēng mìng qián liú hé shěn měi qián liú。
　　 zhè zhǒng qián liú， zài jìn chù hěn nán fā xiàn， zhǐ yòu cóng yuǎn chù kàn qù， cái néng lǐng lüè dà gài， jiù xiàng nà yī tiáo jué jiàng de shān jǐ suǒ lián chéng de tiān jì xiàn。
　　 zhèng shì zhè tiáo tiān jì xiàn， shǐ wǒ men zhī dào nà gè tiān dì zhī dà， yǐ jí nà gè tiān dì zhī xiàn， bìng lǐng lüè liǎo yī zhǒng zhù dìng yào cháng jiǔ bāo wéi wǒ men shēng mìng de wén huà yí shì。
　　 yīn wéi tài zhòng yào， yòu chǔyú yǐn qián zhuàng tài， jiù tè bié róng yì chǎn shēng wù huì。 yīn cǐ， wǒ men bì xū kāi zōng míng yì， zhǐ chū nà xiē zuì cháng jiàn de lǐ lùn chà dào， bù ràng tā men lái gān rǎo wén mài de qián liú ――
　　 yī、 zhè gǔ qián liú， zài jué dà duō shù qíng kuàng xià， bù shì guān fāng zhù liú；
　　 èr、 zhè gǔ qián liú， zài jué dà duō shù qíng kuàng xià， bù shì mín jiān zhù liú；
　　 sān、 zhè gǔ qián liú， shǔ yú wén xué， bìng bù cóng shǔ yú zhé xué xué pài；
　　 sì、 zhè gǔ qián liú， suī rán zhòng yào， dàn tǐ liàng bù dà；
　　 wǔ、 zhè gǔ qián liú， bìng bù yī yǐ guàn zhī， ér shì shí duàn shí xù， duàn duō xù shǎo；
　　 liù、 zhè gǔ qián liú， duì zhōu wéi de qí tā wén xué xiàn xiàng yòu xī fù lì， gèng yòu pái chì lì。
　　 xún dé zhè gǔ qián liú， shì zuò jiǎn fǎ de jiēguǒ。 wǒ yī xiàng zhù zhāng， yán jiū wén huà hé wén xué， xiān zuò jiā fǎ， hòu zuò jiǎn fǎ。 jiǎn fǎ gèng wéi zhòng yào， yě gèng wéi jiān nán。
　　 jiǎn 'ér jiàn jīn， jiǎn 'ér xiǎn shén， jiǎn 'ér dé mài。
　　 jiǎn fǎ nán zuò， shǒu xiān shì yīn wéi rén men qiān bǎi nián lái yī zhí chǔyú wén huà kuì fá zhuàng tài， jiàn zì 'ér jìng， jiàn wén 'ér xìn， jiàn shū 'ér wèi， bù cún zài gǎn yú dà dǎn qǔshě de xīn lǐ gāo dù； qí cì， jí shǐ yòu liǎo xīn lǐ gāo dù， yě quē shǎo pǐn jiàn gāo dù， yǔ duō shù hōng chuán yī shí de wén huà xiàn xiàng xiāng bǐ，“ dé mài” zhě méi yòu nà me duō zhī yīn。
　　 dà dǎn qǔshě， xū yào ruì lì fǔ yuè。 dàn shì， shǒu wò zhè zhǒng fǔ yuè de rén， zǒng shì zài kāi shān bì lù。 nà xiē zhǐ huì zuò zài liáng péng xià shuō sān dào sì、 zhǐ shǒu huà jiǎo de rén， dà duō bù dǒng fǔ yuè。 kāi shān bì lù de rén méi yòu shí jiān cānyù píng lùn， yóu cǐ zào chéng liǎo děng jí de dǎo cuò、 wén mài de shī luò。
　　 děng jí， shì wén mài de shēng mìng。
　　 rén shì jiān， shì tú de děng jí yóu guān jiē lái dìng， cái fù de děng jí yóu jīn 'é lái dìng， yī shēng de děng jí yóu liáo xiào lái dìng， míng xīng de děng jí yóu chuán bō lái dìng， ér wén xué de děng jí zé wán quán bù tóng。 wén xué de děng jí， yǔ guān jiē、 cái fù、 liáo xiào、 chuán bō děng yīn sù wán quán wú guān， zhǐ yóu yī zhǒng méi yòu míng xiǎn biāo zhì de dōng xī lái dìng， zhè gè dōng xī jiào pǐn wèi。
　　 qí tā hángyè yě jiǎng pǐn wèi， dàn nà zhǐ shì fù jiā， ér bù xiàng wén xué， shì wéi yī。
　　 zǒng zhī， pǐn wèi jué dìng děng jí， děng jí gòu chéng wén mài。 dàn shì， zhè zhōng jiān de suǒ yòu liú chéng， dōuméi yòu qīng xī lù biāo。 zhè yī lái， shì qíng jiù má fán liǎo。
　　 huán gù sì zhōu， xiàn zài yuè lái yuè duō de“ chéng gōng zhě” dū xiǎng yǐ wén xuàn jǐ， shèn zhì yǐ wén xùn shì， jiēguǒ ràng rén dān yōu。 yòu xiē“ rú shāng” wèile yíng zào“ qǐ yè wén huà”， qiáng zhì zhí gōng bèi sòng gǔ dài nà xiē wén huà děng jí hěn dī de fā méng wén yán； yòu xiē diàn shì rén yǒng yuǎn zài huì shēng huì sè dì jiǎng shù zhe zǎo jiù yīnggāi tuì chū gōng gòng jì yì de wén huà cán xiè； yòu xiē dāng dài“ míng shì” gèng shì rǎn shàng liǎo gǔ dài de“ shì jiā zhī pǐ”， rú lǔ xùn suǒ yán， bǎ yuǎn nián de hóng zhǒng kuì làn， zàn zhī wéi“ yàn ruò táo huā”。
　　 pō ràng rén bù 'ān de， shì mù qián diàn shì shàng mǒu xiē wén wù jiàn dìng hé pāi mài jié mù， zhǐ yào qiān shè dào míng qīng hé jìn dài shū huà， jiù duì zuò zhě de wén huà dì wèi wú xiàn bá gāo。 chū yī tīng， yì měi gǔ rén， wú kě hòu fēi， dàn shì zhè zhǒng shì qíng bù duàn chóngfù yě jiù diān fù liǎo wén huà de jī běn děng jí。 jiù xiàng yī zuò shí céng gāo tǎ， běn lái lún kuò qīng xī， tū rán dǐ xià jǐ céng yào zì chéng tiān tái， nà me shàng miàn de jǐ céng zhǐ néng tān tā。 shì xiǎng， rú guǒ táng bó hǔ、 qián lóng dōuchéng liǎo“ zhōng guó gǔ dài yī liú shī rén”， nà me， wǒ men zhǐ néng qiāoqiāo bǎ zhěng bù《 quán táng shī》 fù zhī yī jù liǎo。 shū fǎ yě shì yī yàng， yī gè jīng rén de tiān jià tóu xiàng yī fèn zhōng děng shuǐ zhǔn de bǐ mò， jiù xiàng yī duī huáng jīn bǎ zhōng guó shū fǎ shǐ de tiān píng yā kuǎ liǎo。
　　 miàn duì zhè zhǒng qíng kuàng wǒ céng shēn shēn yī tàn：“ wén mài jì yǐn， xiǎo qiū chēng fēng； jiàn chì yǐ yuǎn， cán yǔ chōng péng。”
　　 zhào lǐ， wén wù zhuān jiā bù dǒng wén mài， yì wàn fù wēng bù dǒng wén huà， shí fēn zhèng cháng。 dàn xiàn zài， xiàn dài chuán méi de shèn tòu lì dù， pāi mài zī jīn de qiáng liè wù dǎo， shǐ hěn duō rén nán yǐ dǐ jù dì jiē shòu liǎo zhè zhǒng kōng qián de“ wén huà gǎi xiě”， jiēguǒ shí zài yòu diǎn kǒng bù。
　　 yòu rén shuō， duì wén xué， yìng ràng rén men zì yóu qǔ yòng， bù yào huàfēn gāo dī。 zhè shì diǎn xíng de“ wén xué mín cuì zhù yì”， sì shì 'ér fēi。 jiù gè rén 'ér yán， bù jīng guò jī běn jiào yù， hé néng zì yóu qǔ yòng？ shǔ mù cùn guāng、 jǐng wā guān tiān， qià qià wéi bèi liǎo“ zì yóu” de běn yì； jiù zhěng tǐ 'ér yán， rú guǒ zài jīng shén wén huà shàng yě bù fēn gāo dī， nà jiù huì shī qù mín zú de dà dào、 rén lèi de zūn yán， yī qiē dū jiāng zài zhòng shēng xuān huá zhōng bù kě shōu shí。
　　 rú guǒ bù fēn gāo dī， zhǐ ràng měi gè shí jiān hé kōng jiān de mín zhòng zì yóu qǔ yòng、 jí tǐ“ hǎi xuǎn”， nà me， zhōng guó wén xué， néng xuǎn dé dào nà wèi liú làng cǎo zé、 jí jiāng tóu shuǐ de qū yuán má？ néng xuǎn dé dào nà wèi shòu guò kù xíng、 chǐ 'ér wò bǐ de sī mǎ qiān má？ néng xuǎn dé dào nà wèi pì jū huāng cūn、 jiān kǔ gōng gēng de táo yuān míng má？ tā men hòu lái wèimín zhòng zhī dào， bìng fēi mín zhòng zì jǐ de xíng wéi。 ér qiě， zhī dào liǎo， yě bìng bù néng tǐ huì tā men de nèi hán。 yīn cǐ wǒ gǎn duàn yán， rèn hé mín cuì zhù yì de zì yóu hǎi xuǎn， jí biàn zài yòu rén shù、 zài yòu zī jīn， yě yǔ yōu xiù wén xué jī běn wú guān。
　　 zhè bù shì wén xué de bēi 'āi， ér shì wén xué de gāo guì。
　　 wǒ zhù zhāng， zài mù qián bì rán jì mò de wén huà liáng zhī lǐng yù， yīnggāi zhòng qǐ wén mài zhī sī， zhòng kāi yán xuǎn zhī fēng， zhòng lì gǔ jīn zuò biāo， chóngjiàn pǔ shì fàn běn。 wèicǐ， yìng nǔ lì bō qù fú huá rè nào， yuǎn lí tāo tāo kǒu shuǐ， jìn rù shēn dù tàn tǎo。 xuǎn zé zì kě bù tóng， mù biāo què shì tóng guī， nà jiù shì qīng lǐ dì jī， bān kāi wú zá， jí dé gāo qiáng jù zhuān， xún huò dà zhù shí chǔ， ràng chū shū lǎng kōng jiān， xǐ jìng zhòng rén 'ěr mù， hū huàn gèn gǔ wěi bù， qī dài tiān cái zài lín。 yóu cǐ， zhōng huá wén huà de fù xīng， cái yòu kě néng。
　　 èr
　　 wén mài de yuán shǐ cái liào， shì wén zì。
　　 hàn zì dà yuē qǐ yuán yú wǔ qiān duō nián qián。 jiào xì tǒng de yùn yòng， dà yuē zài sì qiān nián qián。 bù duàn chū xiàn de kǎo gǔ chéng guǒ jì zhèng míng zhe zhè gè nián fèn， yòu zhì yí zhe zhè gè nián fèn。 jù wǒ bǐ jiào bǎo shǒu de gū jì， dà chā bùchà bā， chú fēi yòu liǎo xīn de jīng rén fā xiàn。
　　 hàn zì chǎn shēng zhī hòu， jīng yóu“ xiàng xíng―― biǎo yì―― xíng shēng” zhè jǐ gè jiē duàn， kāi shǐ yòng zuì jiǎn dān de fāng fǎ jìzǎi lì shǐ， lì rú wáng cháo pǔ dié。 yīnggāi xià cháo jiù yòu liǎo， dào shāng dài de jiá gǔ wén hé jīn wén， yǐ xiāng dāng chéng shú。 dàn shì， jiá gǔ wén hé jīn wén de wén jù， hái gòu bù chéng wén xué yì yì shàng de“ wén mài zhī shǐ”。 wén xué， bì xū yóu“ yì zhǐ” zǒu xiàng“ yì wèi”。 zhè yǔ xiàn dài xī fāng měi xué jiā suǒ shuō de“ yòu yì wèi de xíng shì”， yòu diǎn guān xì。 jì shì“ yì wèi” yòu shì“ xíng shì”， cái néng gòu chéng wán zhěng de shěn měi。 zhè zhǒng wán zhěng， zhǐ yòu hòu lái de《 shī jīng》， cái néng chōng fēn mǎn zú。《 shī jīng》 chǎn shēng de shí jiān， dà gài lí xiàn zài 'èr qiān liù bǎi nián dào sān qiān nián zuǒ yòu。
　　 rán 'ér， wǒ fā xiàn liǎo yī gè yòu qù de xiàn xiàng。 shāng dài de jiá gǔ wén hé jīn wén suī rán zài wén jù shàng hái méi yòu gòu chéng“ wén mài zhī shǐ”， dàn zài shū fǎ shàng què yǐ gòu chéng liǎo。 rú guǒ wǒ men bǎ“ wén mài” kuò dà dào shū fǎ， nà me， tā jiù yǐ“ xíng shì lǐng xiān” de fāng shì kāi shǐ yú shāng dài， bǐ《 shī jīng》 zǎo， què yòu yòu suǒ jiāo cuò。 zhèng yīn wèicǐ， wǒ hěn xǐ huān qù hé nán 'ān yáng， cháng jiǔ dì kàn zhe jiá gǔ wén hé qīng tóng qì fā dāi。 jiá gǔ wén duō bàn bèi dú jiě liǎo， dàn wǒ zǒng jué dé nà lǐ hái mái cáng zhe yùn yù zhōng guó wén mài de shén mì yīn zǐ。 yī gè héng guàn jǐ qiān nián de wén huà xíng chéng jiāng yào zài nà lǐ qǐ háng， ér zhí dào jīn tiān， nà gè lǎo mǎ tóu hái shì píng jìng dé jì rán wú shēng。
　　 zhōng yú tīng dào shēng yīn liǎo， nà shì《 shī jīng》。
　　《 shī jīng》 shǐ zhōng guó wén xué cóng yī kāi shǐ jiù chōng mǎn liǎo dào mài xiāng hé chóng niǎo shēng。 zhè zhǒng xiāng qì hé shēng yīn， jiāng sàn bù jiǔ yuǎn， zhì jīn hái wén dào、 tīng dào。
　　 shí yú nián qián zài bā gé dá de bā bǐ lún yí zhǐ， wǒ dú dào liǎo cóng xiē xíng wén zì pò yì de gǔ dài shī gē。 nà xiē shī gē shì bēi 'āi de， huāng zhāng de， jué wàng de， hǎo xiàng qiáng dí gāng gāng lí qù， hěn kuài jiù huì huí lái。 yīn cǐ， gē chàng zhě zhǐ néng tái tóu pàn wàng shén xB5o， kǔ kǔ 'āi qiú。 zhè zhǒng shén qíng， yǔ nà piàn tǔ dì yòu guān。 xuè xīng de qīn lüè yī cì cì héng sǎo， rén men chú liǎo bēn táo hái shì bēn táo， yīn cǐ shī jù zhōng yòu yī xiē shēng mìng biān yuán de yín yǒng， mí zú zhēn guì。 dàn shì， nà xiē yín yǒng guò yú cōng máng hé cū cāo， shàng wèi jìn rù chéng shú de wén xué xíng tài， yòu yīn wéi xiē xíng wén zì de hěn zǎo zhōng duàn， méi yòu gòu chéng xià chuán zhī mài。
　　 tóng yàng gǔ lǎo de 'āi jí wén míng， zhì jīn méi jiàn guò gǔ dài liú xià de shī gē hé qí tā wén xué yàng shì。 lú kè suǒ tài yáng shén miào dà zhù shàng de xiàng xíng wén zì， yǐ yòu bù fēn pò yì， què bìng wú wén xué yì yì。 guò yú fēng bì、 guò yú bǎo shǒu de yī gè gè wáng cháo， céng jīng liú xià liǎo dì mài， ér bù shì wén mài。 jí biàn yòu qì mài， yě bù shì shī mài。
　　 yìn dù zài gǔ dài shì yòu càn làn de wén xué、 shī gē、 fàn jù、 lǐ lùn， dàn dà duō shì wéi rào zhe“ dà fàn tiān” de chāo yàn shì jiè。 tóng yàng shì nóng gēng wén míng， què quē shǎo tǔ dì de qì xī hé shì sú de biǎo qíng。
　　《 shī jīng》 de yín chàng zhě men dāng rán bù zhī dào yòu zhè zhǒng duì bǐ， dàn wǒ men yī duì bǐ， tā yě jiù zhǎo dào liǎo zì jǐ。 qí shí， tā zhǎo dào de， yě shì hòu dài de zhōng guó。
　　《 shī jīng》 zhōng， yòu jì sì， yòu bào yuàn， yòu láo sāo， dàn zuì zhù yào、 zuì ná shǒu de， shì zài shì sú shēng huó zhōng shū qíng。 qí zhōng shū dé zuì chū sè de， shì 'ài qíng。 zhè zhǒng 'ài qíng nà me“ wú xié”， jì dà dǎn yòu xiū qiè， jì wēn róu yòu dūn hòu， zú yǐ táo yě fēng shàng。
　　 zài yì shù shàng， nà xiē chōng mǎn lì dù yòu bù shī diǎn yǎ de sì zì jù， yī jù jù pái xià lái， chéng liǎo zhōng guó wén xué qǐ páo diǎn de zhuān qì lù jī。 nà xiē dié zhāng fǎn fù， ràng rén lì jí xiǎng dào， zhè bù jǐn jǐn shì wén xué， hái shì yīnyuè， hái shì wǔ dǎo。 yī qiē dòng zuò gǎn zhǎng mǎn qí jiān， què yòu háo bù lǔ mǎng， yōu yǎ dì yǐn fā xiāng jiān cūn lè， yǒng zhī yú jiāng biān bái lù， wǔ zhī yú yuè xià qiáo mù。 zhōng yú yóu shí jiān dìng gé， níng wéi jīng diǎn。
　　 méi yòu bā bǐ lún de cán rěn， méi yòu lú kè suǒ de shén wēi， méi yòu héng hé pàn de xuán huàn。《 shī jīng》 zhǎn shì liǎo huáng hé liú yù de píng hé、 ān xiáng、 xún cháng、 shì sú， yǐ jí yòu jié zhì de qiǎn zé hé yú yuè。
　　 dàn shì， xiě dào zhè lǐ bì xū gǎn kuài shuō míng， zài《 shī jīng》 de zhè zhǒng píng shí fēng gé hòu miàn， yòu yòu zhe yī xì liè hóng dà de chuán shuō bèi jǐng。 chuán shuō fēn liǎng zhǒng： dì yī zhǒng shì“ zǔ wáng chuán shuō”， yòu guān huáng dì、 yán dì hé chī yóu； dì 'èr zhǒng shì“ shén huà chuán shuō”， yòu guān bǔ tiān、 tián hǎi、 zhuī rì、 bēn yuè。
　　 àn zhào wén huà rén lèi xué de guān niàn， chuán shuō hé shén huà suī rán xū wú piāomiǎo， què duì yī gè mín zú fēi cháng zhòng yào， shèn zhì kě yǐ chéng wéi yī zhǒng lì jiǔ bù shuāi de“ wén huà jī yīn”。 zhè zài zhōng huá mín zú shēn shàng yóu qí míng xiǎn， shuídōu zhī dào， yòu guān huáng dì、 yán dì、 chī yóu de chuán shuō， jué dìng liǎo wǒ men de shēn fèn； yòu guān bǔ tiān、 tián hǎi、 zhuī rì、 bēn yuè de chuán shuō， zé jué dìng liǎo wǒ men de qì zhì。 zhè liǎng zhǒng chuán shuō， jiù wén huà 'ér yán， gèng zhòng yào de shì hòu yī zhǒng shén huà chuán shuō， yīn wéi tā men wéi yī gè páng dà de rén zhǒng tí gōng liǎo hóng méng de shī yì。 jí biàn shì lí dé zuì jìn de《 shī jīng》， yě zài píng shí de mài xiāng qì zhōng róng zhù zhe wěi dà hé qí lì。
　　 yú shì， wǒ men kàn dào liǎo， bèi kào zhe yī dà pī shén huà chuán shuō， kè xiě zhe yīháng xíng jiá gǔ wén、 jīn wén， yín chàng zhe yī shǒu shǒu《 shī jīng》， zhōng guó wén huà lóng zhòng shàng lù。
　　 qí shí， zhè yě jiù shì yǐ kǒng zǐ、 lǎo zǐ wéi dài biǎo de xiān qín zhū zǐ chū chǎng qián de jīng shén bèi jǐng。
　　 xiān qín zhū zǐ chū chǎng， yǔ shì jiè shàng qí tā wén míng de jù rén men yī qǐ zǔ chéng liǎo yī gè“ zhóu xīn shí dài”， biāo zhì zhe rén lèi zhì néng de dà bào fā。 xiàn dài yán jiū zhě men zhuóyǎn zuì duō de， shì gè dì jù rén men zài dāng shí de bù tóng sī xiǎng chéng guǒ， què hěn shǎo guān zhù tā men shēn shàng dài zhe shénme yàng de wén huà jī yīn。
　　 sān
　　 xiān qín zhū zǐ， dōushì sī xiǎng jiā、 zhé xué jiā、 jiào yù jiā、 shè huì huó dòng jiā， méi yòu yī gè shì chún cuì de wén xué jiā。 dàn shì， tā men yào ràng zì jǐ de sī xiǎng shuō fú rén、 gǎn rǎn rén， jiù bù néng bù yùn yòng wén xué shǒu duàn。 ér qiě， yòu yī xiē sī wéi fāng shì， cóng chǎn shēng dào wán chéng dū bì xū yǎng lài zì rán、 pì yǐn niǎo shòu、 qīng zhù qíng gǎn、 xíng chéng yù yán， zhè yě jiù chéng liǎo wén xué xíng tài。
　　 sī xiǎng jiā hé zhé xué jiā zài yùn yòng wén xué shǒu duàn de shí hòu， yòu rén yǒng yuǎn bǎ tā dàngzuò shǒu duàn， yòu rén zé bù xiǎo xīn bào lù liǎo zì jǐ qí shí yě suàn dé shàng shì yī gè wén xué jiā。
　　 xiān qín zhū zǐ yóu yú shè huì yǐng xiǎng jù dà， lì shǐ gòng xiàn zhuó zhù， yīn cǐ duì zhōng guó wén mài de xíng chéng yòu tè shū gòng xiàn。 dàn shì， zhè zhǒng gòng xiàn yǔ tā men zài sī xiǎng hé zhé xué shàng de gòng xiàn， bìng bù yī zhì。
　　 wǒ duì xiān qín zhū zǐ de wén xué pǐn xiāng fēn wéi sān gè děng jí――
　　 dì yī děng jí： zhuāng zǐ、 mèng zǐ；
　　 dì 'èr děng jí： lǎo zǐ、 kǒng zǐ；
　　 dì sān děng jí： hán fēi zǐ、 mò zǐ。
　　 zài zhè sān gè děng jí zhōng， chǔyú dì yī děng jí de zhuāng zǐ hé mèng zǐ yǐ jīng shì wén xué jiā， ér zhuāng zǐ zé shì yī wèi dà wén xué jiā。
　　 bǎ lǎo zǐ hé kǒng zǐ fàng zài dì 'èr děng jí， shí zài yòu diǎn wěi qū zhè liǎng wèi jīng shén jù jiàng liǎo。 wǒ xiǎng tā men běn réndōu wú xīn yú zì shēn de wén xué jiàn shù， dàn shì， suī wú xīn què yòu dà jiàn shù。 zhè biàn shì tiān cái， zhè biàn shì wěi dà。
　　 zài wén mài shàng， lǎo zǐ hé kǒng zǐ shuí yìng lǐng xiān？ zhè gè pái liè yòu diǎn nán。 xiāng bǐ zhī xià， kǒng zǐ de shēng yīn， shì xún xún jiào yán， hún hòu kěnqiè， yòu rén jiān chuī yān qì， lìng tīng zhě gǎn dòng， lìng dú zhě yíng huái； xiāng bǐ zhī xià， lǎo zǐ de shēng yīn， shì kēng qiāng duàn yǔ， dāo qiē fǔ pī， yòu rú shàng tiān bān xià lǜ lìng， shǐ tīng zhě jīng sǒng， shǐ dú zhě míng jì。
　　 kǒng zǐ kāi chuàng liǎo zhōng guó yǔ lù shì de sǎnwén tǐ cái， shǐ sǎnwén chéng wéi yī zhǒng yòu kě néng chéng zài hòu zhòng zé rèn、 duān zhuāng sī wéi de wén tǐ。 kǒng zǐ de hòu zhòng hé duān zhuāng bìng bù dǔ yǎn dǔ xīn， ér shì réng rán bǎo chí zhe yī gè jiàn kāng jūn zǐ de sī wén xiāo sǎ。 gèng zhòng yào de shì， yóu yú tā de sī xiǎng hòu lái chéng liǎo qiān nián zhèng tǒng， yīn cǐ tā de wén fēng yě jiù chéng liǎo yǒng jiǔ de jiē mó。 tā de wén fēng jǐyǔ zhōng guó lì shǐ de， shì yī zhǒng pǔ shí de zhèng qì， zhè jiù zhí jiē chéng liǎo zhōng guó wén mài de yī zhǒng jī diào。 zhōng guó wén mài， wān yán qū zhé， zhī liú fán duō， dàn shì nà zhǒng pǔ shí de zhèng qì què diān pū bù miè。 yīn cǐ， kǒng zǐ yú wén， gōng láo hè hè。
　　 běn lái， kǒng zǐ yòu tài duō de lǐ yóu zài wén xué shàng zhàn zài lǎo zǐ miàn qián， shuí zhī lǎo zǐ lìng bì qí jìng， bié chuàng dú lì。 yǐ jí shǎo zhī yǔ， yùn jí shēn zhī yì， shǐ měi gè hàn zì zhòng sì qiān jūn， bù róng wài jiè。 zài lǎo zǐ miàn qián， yǔ yán yǐ chéng wéi wú kě biàn bó de tiān dào， shèn zhì wú xū rèn hé jiě shì、 guò dù、 tiáohé、 gōu tōng。 zhè ràng zhōng guó yǔ wén， jìn rù liǎo yī gè jīhū kōng qián jué hòu de shèng zhé gāo tái。
　　 wǒ tīng bù zhǐ yī wèi xī fāng zhé xué jiā shuō：“ jǐn cóng yǔ yán fāng shì， lǎo zǐ jiù shì zuì gāo zhé xué。 kǒng zǐ bù rú lǎo zǐ guǒ duàn， yīn cǐ zài wài rén kàn lái， gèng xiàng yī gè jiào yù jiā、 shè huì píng lùn jiā。”
　　 wài guó rén jí shǐ bù dǒng zhōng wén， yě néng cóng yì wén gǎn zhī“ zuì gāo zhé xué” de suǒ zài， kě jiàn lǎo zǐ de biǎo dá yòu yī zhǒng“ gǔ zǐ lǐ” de gāo dù。 yòu yī duàn shí jiān， dé guó rén céng jiāo 'ào dì shuō：“ quán shì jiè de zhé xué dōushì yòng dé wén xiě de。” zhè dāng rán shì gù yì de zì wǒ kuā yào， dàn píng xīn 'ér lùn， huí gù yǐ qián jǐ bǎi nián， dé guó rén yě què shí yòu shuō zhè zhǒng“ dà huà” de dǐ qì。 rán 'ér， dāng tā men dú dào lǎo zǐ jiù kāi shǐ bù shuō zhè zhǒng huà liǎo。 jù tǒng jì， xiàn zài jīhū měi gè dé guó jiā tíng dōuyòu yī běn lǎo zǐ de shū， qí pǔ jí dù yuǎn yuǎn chāo guò lǎo zǐ de jiā xiāng zhōng guó。
　　 wǒ yī zhí zhù zhāng， yī qiē zhōng guó wén huà de jì chéng zhě， dū yìng gāi qián chéng bèi sòng lǎo zǐ nà xiē zhǎn dīng jié tiě de yǔ yán， ér bù yào zài hòu shì nà xiē céng jí bù gāo de wén yán wén shàng sī mó tài jiǔ。
　　 shuō wán dì 'èr děng jí， wǒ shùn biàn shuō yī xià dì sān děng jí。 hán fēi zǐ hé mò zǐ， dōubù zài hū wén xué， yòu shí shèn zhì míng què pái chì。 dàn shì， tā men de lùn shù yě jù yòu liǎo wén xué sù zhì， zhù yào shì nà xiē gān jìng 'ér xióng biàn de luó ji suǒ zào chéng de jiǎn jié míng kuài， ràng rén chǎn shēng liǎo yī zhǒng yuè dú shàng de yú yuè。 dāng rán， tā men liǎng rén shí gān jiā de xíng xiàng， yě huì bāng zhù wǒ men chǎn shēng wén zì zhī wài de dòng rén xiǎng xiàng。
　　 gèng zhòng yào de shì yào ràng chū shí jiān lái kàn kàn dì yī děng jí， zhuāng zǐ hé mèng zǐ。 mèng zǐ shì kǒng zǐ de jì chéng zhě， bǐ kǒng zǐ wǎn liǎo yī bǎi bā shí nián。 zài rén shēng gé diào shàng， tā yǔ kǒng zǐ hěn bù yī yàng， xiǎn dé yòu diǎn jiāo 'ào zì shì， shèn zhì shèng qì líng rén。 zhè zài rén jì guān xì shàng hǎo xiàng shì quē diǎn， dàn zài wén xué shàng jiù bù yī yàng liǎo。 tā de wén cí， dà qì bàng bó， làng juàn cháo yǒng， chàng rán wú zhē， qíng gǎn nóng liè， jù yòu nán yǐ zǔ dǎng de gǎn rǎn lì。 tā ràng zhōng guó yǔ wén， bǎi tuō liǎo zuǒ gù yòu pàn de guò dù lǐ ràng， lián jiē chéng yī zhǒng mǎ bēn chē chí de chàng lǎng tōng dào。 wén mài dào tā， qì xuè jiàn wàng， jīng shén dǒu sǒu， zhù rù liǎo yī zhǒng“ dà zhàng fū” de shēng mìng gé diào。
　　 dàn shì， yǔ tā tóng yī shí qī， yī gè jīhū yǔ tā tóng nián de zhuāng zǐ chū xiàn liǎo。 zhuāng zǐ cóng shè huì dǐ céng shěn chá wàn wù， bǎ shí me dū kàn chuān liǎo， jì kàn chuān liǎo lǐ fǎ zhì dù， yě kàn chuān liǎo shì tú gǎi gé de hóng móu yuǎn lǜ， yīn cǐ duì mèng zǐ zhè yàng de hào dàng yǔ qì yě tóu zhī yǐ huái yí。 qǐ zhǐ duì mèng zǐ， tā duì rén shēng dōuhěn huái yí。 zhēn jiǎ de qū fēn zài hé chù？ shēng sǐ de jiè xiàn zài nǎ lǐ？ tā xiàn rù liǎo kùn huò， yòu jì zhī yǐ cháo fěng。 zhè jiù shǐ tā cóng lǐ yì biàn lùn zhōng chè tuì， huí dào duì shēng cún yì yì de tàn xún， chéng liǎo yī gè yóu sī xiǎng jiā dào wén xué jiā de dà bù yuè shēng。
　　 tā de rén shēng diào zǐ， yuǎn yuǎn dī yú mèng zǐ， shèn zhì yě dī yú kǒng zǐ、 mò zǐ、 xún zǐ huò qí tā bié de“ zǐ”。 dàn shì zhè zhǒng dī， shǐ tā yòu liǎo hái zǐ bān de mù guāng， cóng shì jiè hé rén shēng dǐ bù kuī tàn， wèn chū yī chuàn chuàn zuì zhòng yào de“ shǎ” wèn tí。
　　 dàn jǐn jǐn shì zhè yàng， tā hái wèi bì néng chéng wéi xiān qín zhū zǐ zhōng de wén xué guànjūn。 tā zuì jié chū zhī chù， shì yòng jí fù xiǎng xiàng lì de yù yán， jiǎng shù liǎo yī gè yòu yī gè lìng rén nán wàng de gù shì， ér zài zhè xiē yù yán gù shì zhōng， dōuyòu yī xì liè xiān míng de yì shù xíng xiàng。 zhè yī xià， tā jiù chéng liǎo nà gè sī xiǎng jù rén shí dài de yì lèi、 yī gè chōng mǎn zhé sī de wén xué jiā。《 xiāo yáo yóu》、《 qiū shuǐ》、《 rén jiān shì》、《 dé chōng fú》、《 qí wù lùn》、《 yǎng shēng zhù》、《 dà zōng shī》 …… zhè xiē piān zhāng， jiù chéng liǎo zhōng guó zhé xué shǐ、 yě shì zhōng guó wén xué shǐ de dì yī liú jiā zuò。
　　 cǐ hòu lì shǐ shàng yī qiē yòu wén xué cái huá de xué rén， dōubù huì bù nián shàng zhuāng zǐ。 zhè gè xiàn xiàng hěn qí guài， duì yú qí tā“ zǐ”， dū yīn wéi sī xiǎng guān niàn de chā yì 'ér yòu míng xiǎn de qǔshě， dàn zhuāng zǐ què lì wài。 méi yòu rén huì bù xǐ huān tā jiǎng de nà xiē yù yán gù shì， méi yòu rén huì bù xǐ huān tā yǔ nán tiān běi hǎi róng wéi yī tǐ de zì yóu jīng shén， méi yòu rén huì bù xǐ huān tā shí 'ér jù niǎo、 shí 'ér dà yú、 shí 'ér fēi dié de xiǎng xiàng kōng jiān。
　　 zài zhè gè yì yì shàng， xíng xiàng dà yú sī wéi， wén xué dà yú zhé xué， huó pō dà yú zhuāng yán。
　　 sì
　　 wǒ bǎ zhuāng zǐ shuō chéng shì“ xiān qín zhū zǐ zhōng de wén xué guànjūn”， dàn qǐng zhù yì， zhè zhǐ shì zài“ zhū zǐ” zhōng de bǐ jiào。 rú guǒ bǎ fàn wéi kuò dà， nà me， tā zài nà gè shí dài jiù bù néng duóguàn liǎo。 yīn wéi zài nán fāng， chū xiàn liǎo yī wèi bǐ tā xiǎo sān shí suì zuǒ yòu de nián qīng rén， nà jiù shì qū yuán。
　　 qū yuán， shì zhěng gè xiān qín shí qī de wén xué guànjūn。
　　 bù jǐn rú cǐ， zuò wéi zhōng guó dì yī gè dà shī rén， tā yǐ《 lí sāo》 hé qí tā zuò pǐn， wéi zhōng guó wén mài shū rù liǎo qiáng jiàn de shī hún。 duì yú zhè zhǒng shū rù， lián lǐ bái、 dù fǔ yě dǐng lǐ mó bài。 yīn cǐ， dài zài tā tóu shàng de， yǐ bù yīnggāi jǐn jǐn shì xiān qín de guì guān。
　　 qián miàn shuō dào， zhōng guó wén mài shì cóng《 shī jīng》 kāi shǐ de， suǒ yǐ duì shī yǐ bù mò shēng。 rán 'ér， duì shī rén hái shēn gǎn mò shēng， hé kuàng shì zhè me wěi 'àn de shī rén。
　　《 shī jīng》 zhōng yě shǔ liǎo yī xiē zuò zhě de míng zì， dàn nà xiē shī dà duō shì cháo yě lǐ yí fēng sú zhōng de jí tǐ chuàng zuò， nà xiē míng zì hěn kě néng zhǐ shì cǎi jí zhě、 zhěng lǐ zhě。 cóng nèi róng kàn，《 shī jīng》 hái bù jù bèi qiáng liè 'ér gū dú de zhù tǐ xìng。 àn zhào wǒ gěi běi jīng dà xué xué shēng jiǎng shù zhōng guó wén huà shǐ shí de shuō fǎ，《 shī jīng》 shì“ píng yuán xiǎo hé chàng”，《 lí sāo》 shì“ xuán yá dú yín qū”。
　　 zhè gè xuán yá dú yín zhě， chū shēn guì zú， dàn zài wén huà zī tài shàng， bǐ zhuāng zǐ hái yào“ shǎ”。 zhū zǐ bǎi jiādōu zài dà shēng dì xuān jiǎng gè zhǒng wèn tí， lián zhuāng zǐ yě yòng yù yán zài qǐ dí shì rén， qū yuán què bù。 tā bù huí dá， bù xuān jiǎng， yě bù qǐ dí tā rén， zhǐ shì tí wèn， méi wán méi liǎo dì tí wèn， ér qiě sì hū yǒng yuǎn wú jiě。
　　 cóng xuān jiǎng dào tí wèn， cóng jiě dá dào wú jiě， zhè jiù shì zhū zǐ yǔ qū yuán de qū bié。 shuō dà liǎo， yě shì xué zhě hèshī rén de qū bié、 jiào shī hèshī rén de qū bié、 móu shì yǔ shī rén de qū bié。 huá chū liǎo zhè me duō qū bié， yě jiù yòu liǎo shī rén。
　　 cóng cǐ， zhōng guó wén mài chū xiàn liǎo zhòng dà biàn huà。 bù zài hé chàng， bù zài jù zhòng， bù zài xuān jiǎng。 zài zhù mài de dì wèi， chū xiàn liǎo xíng yín zài jiāng fēng cǎo zé biān nà gè yī shì qí tè de shēn yǐng， gū 'ào 'ér tiān zhēn， qī chǔ 'ér gāo guì， lí qún 'ér mǐn rén。 tā bù tài xiàng zhí zhǎng wén mài de rén， dàn tā zhí zhǎng liǎo； tā bèi guān chǎng fàng zhú， què bèi wén xué qǐng huí； tā sì hū wú chù kě qù， què zhōng yú wú chù bù zài。
　　 qū yuán zì jǐ méi yòu xiǎng dào， tā gěi liǎng qiān duō nián de zhōng guó lì shǐ kāi liǎo yī gè dà wán xiào。 wán xiào de xiàng mù yòu zhè yàng liǎng gè fāng miàn――
　　 yī、 dà jiādōu xí guàn yú chēng tā“ ài guó shī rén”， dàn tā míng míng bǎ“ lí” guó zuò wéi tā de zhù tí。 tā céng jīng wéi chǔ kàng qín， dàn zhèng shì zhè gè qín guó， zài tā shēn hòu tǒng yī liǎo zhōng guó， chéng liǎo hòu shì“ ài guó zhù yì” gài niàn zhōng zhēn zhèng de“ guó”。
　　 èr、 tā xiě de chǔ cí， jiān shēn 'ér huá shàn， mín zhòng jīhū dōubù néng dú dǒng， dàn tā què jù bèi liǎo zuì gāo de pǔ jí xìng， měi nián duān wǔ jié chū xiàn de quán mín huān qìng， bù fēn qín chǔ， bù fēn yǎ sú。
　　 zhè liǎng dà wán xiào yě kě yǐ shuō shì liǎng dà wù huì， què duì wén mài yì yì zhòng dà。 dì yī gè wù huì shuō míng， zhōng guó guān chǎng de zhèng zhì quán mài shì tú lā lǒng wén mài， wéi zì jǐ jiā chí； dì 'èr gè wù huì shuō míng， shì sú de shén xB5o chóng bài yě shì tú jiè wén mài， lái zì wǒ tí shēng。 zǒng zhī， dào liǎo qū yuán， wén mài yǐ jīng jiàn zhuàng， bèi“ zhèng mài” hé“ shì mài” shēn shēn jì yú， bìng pín pín lā chě。 shuō“ bǎng jià” tài zhòng， jiù shuō“ qiáng yāo” bā。
　　 yǎ jìng de wén mài， cóng cǐ jīng cháng huì bèi“ zhèng mài”、“ shì mài” pín pín qiáng yāo， yǎn shēng chū yī gè gè páng dà de zhèng zhì yí shì hé shì sú yí shì。 zhè zhǒng“ jìng mài kuò zhāng”， duì wén mài 'ér yán yòu lì yòu bì， bì dà lì xiǎo； dàn zài qū yuán shēn shàng fā shēng de shì， duì wén mài shàng wú dà hài， yīn wéi zài kuò dà、 zài rè nào， qū yuán de zuò pǐn bìng wú sǔn shāng。 zài wéi rào zhe tā de fán duō“ zhèng mài”、“ shì mài” zhōng jiān， wén mài réng rán néng gòu qīng xī zhǎo dào， bìng bǎo chí zhe zhùgàn dì wèi。
　　 jì dé jǐ nián qián yòu tái wān dà xué xué shēng wèn wǒ， dà lù mín zhòng zài duān wǔ jié huá lóng zhōu、 chī zòng zǐ de yóu xì， shì fǒu zhī jiě liǎo qū yuán？ wǒ huí dá： méi yòu。 qū yuán běn rén jiù zhòng shì mín sú wū fēng zhōng de jì sì yí shì， hòu lái， mín zhòng yě bǎ tā dàngzuò liǎo jì sì duì xiàng。 qū yuán yǐ jīng bù jǐn jǐn shì nǐ men shū fáng lǐ de nà gè qū yuán。 dàn shì rú guǒ nǐ men yào zhǎo shū fáng lǐ de qū yuán yě bù nán，《 lí sāo》、《 jiǔ zhāng》、《 jiǔ gē》、《 zhāo hún》、《 tiān wèn》 zì kě xì xì qù dú。 yī dòng yī jìng， yī jì yī dú， dōushì qū yuán。
　　 rú cǐ wén mài， chū rù yú wén zì nèi wài， yóu yì yú shān hé zhī jiān， yǐ jīng hěn chéng qì xiàng。
　　 wǔ
　　 qū yuán bù xiǎng kàn dào de shì qíng zhōng yú fā shēng liǎo， qín guó zòng héng yǔ nèi， zhōng yú wán chéng liǎo tǒng yī dà yè。
　　 jīhū suǒ yòu de wén xué shǐ dōuzài qiǎn zé qín shǐ huáng wèile jí quán tǒng zhì 'ér“ fén shū kēng rú” de bào xíng， yán zhòng zhuó shāng liǎo zhōng guó wén huà。 fán máng yān chén zhōng de qín cháo， suǒ liú wén jì yě bù duō， chú liǎo《 lǚ shì chūn qiū》， jiù shì nà wèi yóu shì zhèng zhì jiā lǐ sī liǎo。 tā xiě de《 jiàn zhú kè shū》 bù cuò， ér wǒ gèng pèi fú de shì tā shū xiě de nà xiē shí kè。 zì bìng bù duō， dàn yī xiǎng qǐ jiù rú zhí miàn tài shān。
　　 duì qín shǐ huáng de qiǎn zé shì yīnggāi de， dàn wǒ cóng gèng hóng guān de shì jiǎo lái kàn， què yòu lìng yī fān jiàn jiě。
　　 wǒ rèn wéi， qín shǐ huáng yòu yì zuò liǎo liǎng jiàn duì bù qǐ wén huà de shì， què yòu wú yì zuò liǎo liǎo liǎng jiàn duì dé qǐ wén huà de shì， ér qiě nà shì zhēn zhèng de dà shì。
　　 tā tǒng yī zhōng guó， dāng rán bù shì wèile wén xué， què wéi wén xué guàn zhù liǎo yī zhǒng tiān xià yī tǒng de hóng wěi qì gài。 cǐ hòu zhōng guó wén xué， bù guǎn shénme tí cái， dū huò duō huò shǎo dì yòu suǒ yǐn hán。 lǐ bái xiě dào：“ qín wáng sǎo liù hé， hǔ shì hé xióng zāi！” kě jiàn zhè zhǒng qì gài zài jǐ bǎi nián hòu réng bǎ shī rén men lǒngzhào。 wáng chāng líng xiě dào：“ qín shí míng yuè hàn shí guān， wàn lǐ cháng zhēng rén wèi hái。” qín rén wéi hòu rén kāi tuò liǎo qíng huái。
　　 bù jǐn rú cǐ， qín shǐ huáng hái tǒng yī liǎo wén zì， shǐ zhōng guó wén mài kě yǐ shùn chàng dì liú xiè yú jiǔ zhōu dà dì。 zhè zhǒng shùn chàng， yóu qí shì zài jí dà kōng jiān zhōng de shùn chàng， fǎn guò lái yòu zēng tiān liǎo zhōng guó wén xué duì yú sān shān wǔ yuè、 wǔ hú sì hǎi de shì yě hé zé rèn。 zhè jiù shǐ gōng jù yì yì hé jīng shén yì yì， chǎn shēng liǎo xiāng fǔ xiāng chéng de hù bǔ guān xì。 wǒ zài shì jiè shàng gè gè gǔ wén míng de fèi xū jiān kǎo chá shí， zǒng huì yī cì cì xiǎng dào qín shǐ huáng。 yīn wéi nà xiē wén míng de gē liè、 fēn sàn、 xiǎo huà， dū yǔ wén zì yǔ yán de bù tǒng yī yòu guān。 rú guǒ dāng nián qín shǐ huáng bù jí shí yǐ qiáng quán tǒng yī wén zì， nà me， zhōng guó wén mài zǎo jiù liú yì bù cún liǎo。
　　 yóu yú qín shǐ huáng jì tǒng yī liǎo zhōng guó yòu tǒng yī liǎo wén zì， cǐ hòu liǎng qiān duō nián， zhǐ yào shì zhōng guó wén rén， bù guǎn shēngzhǎng zài rú hé piān pì de jiǎo luò， yī dàn wéi wén biàn shì tiān xià xīng wáng、 yán huáng zǐ sūn； ér qiě， bù guǎn miàn duì zhe duō me fán mì de fāng yán bì zhàng， yī dàn luò bǐ jiē shì hàn zì hàn wén， qiān lǐ xiāng tōng。 zǒng zhī， tǒng yī zhōng guó hé tǒng yī wén zì， wéi zhōng guó wén mài tí gōng liǎo bù kě bǐ nǐ de kōng jiān lì liàng hé jì shù lì liàng。 qín dài cōng cōng， wú xīn wén shì， què wéi zhōng huá wén míng de gé jú jìn xíng liǎo zhòng dà diàn jī。
　　 liù
　　 hěn kuài jiù dào hàn dài liǎo。
　　 lì lái duì zhōng guó wén mài yòu yī zhǒng zuì biǎo miàn、 zuì tōng sú de wén tǐ gài kuò， jiào zuò： chǔ cí、 hàn fù、 táng shī、 sòng cí、 yuánqǔ、 míng qīng xiǎo shuō。 zài zhè gè gài kuò zhōng， zuì ruò de shì hàn fù， yuán yīn shì quē shǎo dì yī liú de rén wù hé zuò pǐn。
　　 shì méi chéng？ shì sī mǎ xiāng rú？ hái shì zǎo yī diǎn de jiǎ yì？ shì《 qī fā》、《 zǐ xū》、《 shàng lín》？ zhè wú lùn rú hé yòu diǎn ná bù chū shǒu， yīn wéi qián qián hòu hòu yī kàn， yuǎn yuǎn zhàn zhe de， shì qū yuán、 lǐ bái、 dù fǔ、 sū dōng pō、 guān hàn qīng、 cáo xuě qín 'ā。
　　 jiù wǒ běn rén 'ér yán， duì hàn fù， zhěng tǐ shàng bù xǐ huān。 bù xǐ huān tā de pū zhāng， bù xǐ huān tā de fù lì， bù xǐ huān tā de diāo zhuó， bù xǐ huān tā de duī qì， bù xǐ huān tā de qí pì， dāng rán， gèng bù xǐ huān tā de gē sòng 'ēyú、 bù jiàn fēng gǔ。 wǒ de bù xǐ huān， hái yòu yī gè cháng jiǔ de xīn jié， nà jiù shì cóng hàn dài yǐ hòu 'èr qiān nián jiān， zhōng guó shè huì shí shí fàn qǐ de fèng chéng wén xué， dū yǐ tā wéi fàn běn。
　　 hàn fù de chǎn shēng shì yòu yuán yīn de。 yī gè qiáng dà 'ér fù yù de wáng cháo jiàn lì qǐ lái liǎo， què shí chù chù ràng rén jīng tàn， ér“ bà chù bǎi jiā， dú zūn rú shù” de sī xiǎng wén huà tǒng zhì shǐ hěn duō wén rén jiàn jiàn dōuchéng liǎo“ rùn sè hóng yè” de xùn chén。 zài jiā shàng hàn wǔ dì zì jǐ de 'àihào， nà xiē cí fù yě jiù chéng liǎo cháo tíng de zhù liú wén běn， kě chēng wéi“ shèng shì hóng wén”。 jǐ zhòng yīn sù jiā zài yī qǐ， nà me， hàn fù yě jiù zhì mǎn yì dé、 zì sì huī sǎ。 wén jù jiān nà céng céng xuàn rǎn de pái bǐ、 duì 'ǒu、 lián cí， jiù zěn me yě dǎng bù zhù liǎo。 zhè shì wén xué shǐ shàng de yī zhǒng qí guān， rú cǐ yì yáng dùn cuò、 yǒng jīn dié yín、 liú guāng yì cǎi， què shí yě shǐ hàn yǔ zēng tiān liǎo bù shǎo cí zǎo gōng néng hé jié zòu gōng néng。
　　 shuō shí huà， wǒ zài yán jiū hàn dài yì shù shǐ de shí hòu céng cóng bù shǎo fù zuò zhōng gǎn shòu guò dāng shí dāng dì de qì xiàng， pō yòu shōu huò； dàn cóng wén xué de jiǎo dù lái kàn， zhè xiē fù， bì jìng nà me quē shǎo sī xiǎng、 quē shǎo gè xìng、 quē shǎo zhēn qiē、 quē shǎo chéng kěn， shí zài hěn nán zài zhōng guó wén mài zhōng zhàn jù tài duō zhèng miàn dì wèi。 zhè jiù xiàng wǒ men jiàn guò de yòu xiē míng liú， zài zhòng yào shí duàn zhì shēn zhòng yào zhí wèi， fú shì kǎo jiū， qì yǔ xuān 'áng， dàn yī kàn nèi hán， què shì kōng fàn dāi zhì、 yán bù yóu zhōng， nà jiù zěn me yě bù huì zhēn zhèng rù xīn rù qíng， liú yú jì yì。 zhè， yě zhèng shì wǒ zài zuò guò wén xué shǐ、 yì shù shǐ de gè zhǒng xì tǒng chǎn shù zhī hòu， tè bié yào tiào kāi lái yòng tiǎo tī de mù guāng lái jiǎn suǒ wén mài de yuán yīn。 rú guǒ réng rán zài xiě wén xué shǐ， nà jiù bù yīnggāi biǎo dá nà me xiān míng de qǔshě bāo biǎn。
　　 hàn fù zài wǒ xīn zhōng 'àn rán shī sè， hái yòu yī gè gān gà de yīn sù， nà jiù shì， lí tā bù yuǎn， chū xiàn liǎo sī mǎ qiān de《 shǐ jì》。
　　 sī mǎ qiān hé《 shǐ jì》， zhè shì wǒ xīn zhōng yǒng yuǎn de tài yáng。
　　 dà jiā kě néng kàn dào， fāng jiān yòu yī běn jiào《 zhōng guó wén huà sì shí qī táng kè―― cóng běi dà dào tái dà》 de shū， zhè shì wǒ wéi běi jīng dà xué zhōng wén xì、 lì shǐ xì、 zhé xué xì、 yì shù xué yuàn de bù fēn xué shēng jiǎng shòu“ zhōng guó wén huà shǐ” de kè táng jì lù， zài dà lù hé tái wān dōuchéng liǎo chàng xiāo shū。 sì shí qī táng kè， měi táng dū lì shí bàn tiān， měi xīng qī yī táng， yīn cǐ shì yī zhěng nián de kè chéng。 yòng yī nián lái jiǎng shù sì qiān nián， wú lùn zěn me shuō hái shì tài cōng máng， jiēguǒ， jí shǐ duì yú cháng dá wǔ bǎi nián de míng、 qīng liǎng dài， wǒ yě zhǐ yòng liǎo liǎng táng kè lái jiǎng shù（ dì sì shí sì、 sì shí wǔ táng kè）。 rán 'ér， wǒ què wéi yī gè rén jiǎng liǎo sì táng kè（ dì 'èr shí yī、 èr shí 'èr、 èr shí sān、 èr shí sì táng kè）。 zhè gè rén jiù shì sī mǎ qiān。 kàn sì huāng táng de bǐ lì， biǎo xiàn chū wǒ xīn zhōng de tè shū zhòng liàng。
　　 sī mǎ qiān zài lì shǐ xué shàng de zhì gāo dì wèi， wǒ men zài zhè lǐ zàn qiě bù shuō， zhǐ shuō tā de wén xué gòng xiàn。 shì tā dì yī cì， tōng guò duì yī gè gè zhòng yào rén wù de shēng dòng kè huà， xiě chū liǎo zhōng guó lì shǐ de hún bó。 yīn cǐ yě kě yǐ shuō， tā jiāng zhōng guó lì shǐ nǐ rén huà、 shēng mìng huà liǎo。 gèng jīng rén de shì， tā zài hàn fù de bāo wéi zhōng， jū rán bù yòng zhěng qí de xíng róng、 pái bǐ、 duì zhàng， gèng bù yòng cí zǎo de pū chén， ér zhǐ yǐ cóng róng zhēn qiē de pǔ sù bǐ chù、 cuò luò yòu zhì de zì rán wén jù， zuò dào liǎo zhè yī qiē。 yú shì， tā yě jiù gào sù rén men： néng bǎ qiān jūn lì shǐ qiào dòng qǐ lái jìn rùn dào wàn mín xīn zhōng de， zhǐ yòu zuì běn sè de wén xué lì liàng。
　　 dà jiā shuō， tā jiè yòng wén xué xiě hǎo liǎo lì shǐ； wǒ zé shuō， tā jiè yòng lì shǐ yìn zhèng liǎo wén xué。 chú liǎo xū gòu zhī wài， qí tā wén xué yào sù tādōu hān chàng dì yùn yòng dào liǎo jí zhì。 dàn tā yòu bù lù hén jì， gāo míng dé hǎo xiàng méi yòu yùn yòng。 bù yào shuō tā tóng shí de hàn fù， jí shǐ shì cǐ hòu liǎng qiān nián de wén xué yī dàn xiàn rù shē mí， bù bì xùn chì， zhǐ xū yī tí sī mǎ qiān， dà duō jiù huì cóng mèng yǎn zhōng jīng xǐng， xià chū yī shēn lěng hàn。 chú fēi， nà xiē rén méi dú guò sī mǎ qiān， huò dú bù dǒng sī mǎ qiān。
　　 wǒ céng yī zài lùn shù， jiù sǎnwén 'ér yán， sī mǎ qiān shì zhōng guó gǔ dài dì yī zhī bǐ。 tā chāo guò“ táng sòng bā dà jiā”， gèng bù yào shuō qí tā shénme pài liǎo。“ táng sòng bā dà jiā” zhōng， yě yòu jǐ gè bù cuò， dàn yǔ sī mǎ qiān yī bǐ， gé jú xiǎo liǎo， yòu yòu diǎn“ zuò”。 zhè fàng dào hòu miàn zài shuō bā。
　　 qī
　　 bù yào kuài sù dì tiào dào táng dài qù。 yóu hàn zhì táng， shì qíng fēn luàn， ér wén mài jiàn wàng。
　　 wǒ duì yú wèi jìn wén mài de shū lǐ， dà zhì fēn wéi“ sān duàn lùn”――
　　 shǒu xiān， bù guǎn dà jiā shì fǒu lè jiàn， dì yī gè zài zhàn huǒ xiāo yān zhōng jiē xù wén mài de， shì cáo cāo。 wǒ céng zài《 cóng lín biān de nà yī jiā》 zhōng xiě dào：“ cáo cāo yī xīn xiǎng zuò jūn shì jù rén hé zhèng zhì jù rén 'ér shí fēn xīn kǔ， què bù tài xīn kǔ dì chéng liǎo wén huà jù rén。” wǒ hái ná tóng shí dài xiě liǎo gǎn rén sǎnwén《 chū shī biǎo》 de zhū gé liàng hé cáo cāo xiāng bǐ， jié lùn shì：“ rèn hé yī bù《 zhōng guó wén xué shǐ》， yí lòu liǎo cáo cāo dōushì nán yú xiǎng xiàng de， ér jiā rù liǎo zhū gé liàng yě shì nán yú xiǎng xiàng de。”
　　 cáo cāo de jūn shì quán móu xíng xiàng zài zhōng guó mín jiān zǎo jiù níng gù， què quē shǎo tā zài wén xué zhōng de shēn fèn。 rán 'ér， dāng dà jiā zhī dào， nà xiē zǎo yǐ chéng wéi zhōng guó shú yǔ de shī jù jū rán dū chū zì tā de shǒu bǐ， cháng cháng huì dà chī yī jīng。 nǎ xiē shú yǔ？ lì rú：“ lǎo jì fú lì， zhì zài qiān lǐ”；“ liè shì mù nián， zhuàng xīn bù yǐ”；“ duì jiǔ dāng gē， rén shēng jǐ hé”；“ hé yǐ jiě yōu， wéi yòu dù kāng”；“ qīng qīng zǐ jīn， yōu yōu wǒ xīn”；“ yuè míng xīng xī， wū què nán fēi”；“ shān bù yàn gāo， hǎi bù yàn shēn”；“ dōng lín jié shí， yǐ guān cāng hǎi”；“ qiū fēng xiāo sè， hóng bō yǒng qǐ”；“ rì yuè zhī xíng， ruò chū qí zhōng， xīng hàn càn làn， ruò chū qí lǐ”…… hái yòu nà xiē miáo xiě luàn shì jǐng xiàng de zhù míng shī jù：“ bái gǔ lù yú yě， qiān lǐ wú jī míng， shēng mín bǎi yí yī， niàn zhī duàn rén cháng”……
　　 zài màn cháng de lì shǐ shàng， hái yòu nǎ jǐ gè wén xué jiā， néng ràng zì jǐ de wén jù biàn chéng qiān nián tōng yòng？ kě néng jǔ dé chū sān sì gè， bù duō， ér qiě shèn rù chéng dù sì hū yě bù rú tā guǎng fàn。
　　 gèng zhòng yào de shì děng jí。 wǒ zài duì bǐ hòu céng shuō， zhū gé liàng de wén jù suǒ xiě， shì jūn chén zhī qíng； cáo cāo de wén jù suǒ xiě， shì yǔ zhòu rén shēng。 bù bì shuō zhū gé liàng， jí biàn zài wén xué shǐ shàng， néng yòng nà me kāi kuò de qì shì lái xiě yǔ zhòu rén shēng de， hái yòu jǐ gè？ ér qiě cóng wǒ tè bié kàn zhòng de wén xué běn tǐ lái shuō， xiàng tā nà me gān jìng、 pǔ sù、 níng liàn de bǐ mò， yòu yòu jǐ gè？
　　 cáo cāo hái yòu liǎng gè zhēn zhèng chēng dé shàng wén xué jiā de 'ér zǐ， cáo pī、 cáo zhí。 fù zǐ sān rén zhōng， wén xué dì wèi zuì dī 'ér zhōng yú zuò liǎo huáng dì de cáo pī， jiù wén bǐ lùn， zài shù qiān nián zhōng guó dì wáng zhōng yě néng pái dào dì 'èr。 dì yī shì lǐ yù， yǐ hòu de shì liǎo。
　　 zài sān guó shí dài， nǎ yī gè jūn fá dū shǎo bù liǎo xuè xīng móu lüè。 zhōng guó wén rén lì lái duì cáo cāo de 'è píng， zhù yào chū yú yī gè jī diǎn， nà jiù shì tā yào“ duàn jué liú hàn zhèng tǒng”。 dàn shì wǒ men rú guǒ cóng hóng guān wén huà shàng kàn， zài bīng huāng mǎ luàn de wēi jú zhōng zhēn zhèng bǎ zhōng guó wén mài qiáng hàn dì jiē xù xià lái de， shì shuí ní？
　　 zhè shì“ sān duàn lùn” de dì yī duàn。
　　 dì 'èr duàn， cáo cāo de shū jì guān ruǎn xACr shēng liǎo yī gè 'ér zǐ jiào ruǎn jí， jiē guò liǎo wén mài。 hái suàn zhí jiē， què yǐ yòu liǎo xuán yá qiào bì bān de“ dài gōu”。 bǐ ruǎn jí xiǎo shí yú suì de jī kāng， zài jiā shàng yī xiē wén shì， tōng chēng wéi“ wèi jìn míng shì”。 qí shí， zhēn zhèng dé mài zhě， zhǐ yòu ruǎn jí、 jī kāng liǎng rén。
　　 zhè shì yī gè“ hòu yīng xióng shí dài” de wén mài xuán wō。 shǐ shī chuán qí jié shù， dài zhī yǐ kǒng bù fǔ bài， wén shì men yóu lí jīng zhī yì、 yōu shēng zhī jiē 'ér zǒu xiàng xū wú bì shì。 shēng mìng biān yuán de zhēngzhá hé tàn xún， shǐ wén huà gǎn wù gào bié zhèng tǒng， xiàng zhe gèng wēi xiǎn、 gēngshēn mì de jiǎo luò shì fàng。 qí rén qí shì， qí xíng qí pǐ， suí chù kě jiàn。 zhōng guó wén huà， kàn sì zhù mài yǐ sàn， què sì fāng bēn yì， qì mào fán shèng。 dāng rán， fán shèng de shì qì mào， ér bù shì zuò pǐn。 nà shí liú xià de zhòng dà zuò pǐn bù duō， què wéi zhōng guó wén rén zài xuèpō hé shē chǐ jiān de rén gé zì xìn， tí gōng liǎo zhòng duō mó shì。
　　 ruǎn jí、 jī kāng shì tóng nián sǐ de。 zài tā men sǐ hòu liǎng nián jiàn lì liǎo xī jìn wáng cháo， rán hòu nèi yōu wài huàn， yòu shì dōng jìn， yòu shì nán běi cháo， shuō qǐ lái hěn fèi shì。 zhǐ shì yuǎn yuǎn kàn qù， ruǎn jí、 jī kāng de fēng gǔ shì zhǎo bù dào liǎo， zài shì zú mén fá de shè huì jié gòu zhōng， wén rén men xuán fēng pō shèng。
　　 xuán tán， xiàng bèi gòu bìng。 qí shí zhōng guó wén xué lì lái suī yòu xiě yì、 chuán shén děng fēng shàng， què yī zhí quē shǎo xíng 'ér shàng de chāo yàn gǎn wù、 zhōng jí míng sī。 cháng ruò jiè zhù yú zhé xué， zhōng guó zhé xué yě guò yú shí zài。 ér qiě zài hàn dài， dào jiā、 rú jiā yòu bèi lún fān zhēng yòng wéi cháo tíng zhù liú jiào huà， nà jiù bù néng zhǐ wàng liǎo。 yīn cǐ， wǒ men de zhè xiē xuán tán wén shì men néng bǎ zhé xué lā dào zì jǐ shēn shàng， yóu qí chū rù fó dào zhī jiān， měi gè réndōu nòng dé xiàng shì cóng kōng 'ér jiàng de sī xiǎng jiā shìde， wǒ zǒng jué dé lì duō yú bì。 hú biàn xiā tán de dāng rán yě yòu bù shǎo， dàn bì jìng yòu jǐ gè shì zài xuán sī zhī zhōng zhǎo dào liǎo zì jǐ， huò dé liǎo gè tǐ wén huà de zì lì。
　　 qí zhōng zuì hǎo de lì zǐ yào suàn dōng jìn de wáng xī zhī liǎo。 tā xiě de《 lán tíng xù》， dà jiā zhǐ kàn tā de shū fǎ， qí shí nèi róng yě kě yī dú， shì xuán tán zhōng bǐ jiào gān jìng、 qīng xīn de yī zhǒng。 wǒ zài wéi běi dà xué shēng jiǎng kè shí tè dì bǎ tā yì shù liǎo yī biàn， ràng nián qīng rén zhī dào dāng shí zhè xiē rén zài xiǎng shénme。 xué shēng men yī tīng， dōuhěn xǐ huān。
　　 wáng xī zhī xiě《 lán tíng xù》 shì zài gōng yuán sān wǔ sān nián， dì diǎn zài zhè jiāng shào xīng， nà nián tā zhèng hǎo wǔ shí suì。 zài xiě wán《 lán tíng xù》 shí 'èr nián zhī hòu， jiāng xī jiǔ jiāng yòu yī gè hái zǐ chū shēng， tā jiāng kāi qǐ wèi jìn nán běi cháo wén xué“ sān duàn lùn” de dì sān duàn。
　　 zhè jiù shì dì sān duàn de zhùjué， táo yuān míng。
　　 jiù wén mài 'ér yán， táo yuān míng yòu shì yī zuò shí dài zuì gāo fēng liǎo。 zì qín hàn zhì wèi jìn， shí dài zuì gāo fēng yòu sān zuò： sī mǎ qiān、 cáo cāo、 táo yuān míng。 ruò yào duì zhè sān zuò gāo fēng zuò pái liè， nà me， sī mǎ qiān dì yī， táo yuān míng dì 'èr， cáo cāo dì sān。 cáo cāo kě néng huì qì bù guò， dàn zhǐ néng ràng tā xī nù liǎo。 lǐ yóu yòu sān：
　　 yī、 rú guǒ shuō， cáo cāo men zháomí gōng yè， míng shì men zháomí zì jǐ， ér táo yuān míng zé zháomí zì rán。 zuì gāo shì shuí， yī mù liǎo rán。 zài táo yuān míng kàn lái， bù yào shuō cáo cāo， lián míng shì men yě bǎ zì jǐ zhēténg dé tài guò fēn liǎo。
　　 èr、 táo yuān míng yǐ zì jǐ de shī jù zhǎn shì liǎo xiān míng de wén xué zhù zhāng， nà jiù shì jiè sè cǎi， jiè kuā shì， jiè fán fù， jiè shēn 'ào， jiè diǎn gù， jiè jīng qiǎo， jiè nián zhì。 jīhū， bǎ tā qián qián hòu hòu yī qiē kàn shàng qù“ zuì wén xué” de jià shì quán tuī fān liǎo， chéng xiàn chū yī zhǒng wán zhěng de shěn měi xì tǒng。 tài dù fēi cháng píng jìng， xiào guǒ fēi cháng qiáng liè。
　　 sān、 táo yuān míng chuàng zào liǎo yī zhǒng yǐ“ tián yuán” wéi biāo zhì de rén shēng jìng jiè， chéng liǎo yī zhǒng qiān nián bù yí de wén huà lǐ xiǎng。 bù jǐn rú cǐ， tā hái zài zhè zhǒng“ cǐ 'àn lǐ xiǎng” zhī wài tí gōng liǎo yī gè“ bǐ 'àn lǐ xiǎng”―― táo huā yuán， zài zhōng huá wén huà juàn nèi kě néng wú rén bù zhī。 bǎ yī gè rú cǐ piǎo miǎo de lǐ xiǎng nào dào wú rén bù zhī， shuí néng jí dé？
　　 jiù píng zhè sān diǎn， cáo cāo zài wén xué shàng zhǐ néng lǎo lǎo shí shí dì ràng táo yuān míng jǐ bù liǎo， ràng gěi zhè wèi bù shí dāo jǐ、 bù zhī móu shù、 zài lòu wū bèi huǒ shāo hòu bù zhī suǒ cuò de qióng kǔ nán rén。
　　 táo yuān míng wéi zhōng guó wén mài zēng tiān qián suǒ wèi yòu de zì rán zhī qì、 jié jìng zhī qì、 dàn yuǎn zhī qì。 ér qiě， yòu ràng zhōng guó wén mài tiào kāi liǎo fēi fán rén wù， ér cóng fán rén shēn shàng chuān guò， biàn dé gèng pǔ shì liǎo。
　　 jiǎng liǎo táo yuān míng， yě shěngde wǒ zài qù xiào mà nà gè shí dài hěn 'áo zhāng de pián tǐ wén liǎo。 nà shì dōng hàn shí qī kāi shǐ de hàn fù mò liú， zī shēng péng bó yú wèi jìn， yǐ gōng zhěng、 huá lì de“ jiǎ dà kōng” wéi qí jī běn tè zhēng。 ér qiě yě xiàng yī qiē mò liú wén xué， zǒng shì yáng yáng dé yì， ér qiě cháo yě chuī pěng。 zhǐ yào shì“ jiǎ dà kōng”， cháo yě bù huì bù xǐ huān。
　　 bā
　　 yǎn qián jiù shì nán běi cháo liǎo。
　　 nà jiù qǐng yǔn xǔ wǒ dàng kāi bǐ qù， shuō yī duàn xián huà。
　　 shàng cì qù tái wān， wén yǒu jiǎng xūn tè yì cóng yí lán shān jū zhōng gǎn dào tái běi kàn wǒ， yòu yī cì cháng tán。 yòu qù de shì， tā gāng chū liǎo yī běn tán nán cháo de shū， ér wǒ zé huā jǐ nián shí jiān yī zhí zài liú lián běi cháo， yīn cǐ suī rán méi yòu yù yuē， què yī nán yī běi dì chàng tán qǐ lái liǎo。 tái wān《 lián hé bào》 jì zhě dé zhī wǒ men liǎng rén jiàn miàn， jiù lái bào dào， jiēguǒ chū liǎo yī dà bǎn yòu guān nán běi cháo de wén zhāng， zài jīn tiān de nào shì zhōng xiǎn dé fēi cháng qí tè。
　　 jiǎng xiōng xiě nán cháo de shū wǒ hái méi yòu kàn， dàn yóu tā lái xiě， yī dìng xiěde hěn hǎo。 nán cháo bǐ jiào fù yù， yòu zhòng shì wén huà， wén rén yě hái zì yóu， kě tán de huà tí dāng rán hěn duō。 jiǎng xiōng xiě liǎo， wǒ jiù bù duō luó suō liǎo， hái shì tái tóu cháo běi， shuō běi cháo bā。
　　 jiǎng xiōng chén mí nán cháo， wǒ chén mí běi cháo， zhè yǔ wǒ men bù tóng de qì zhì yòu guān， suī lǎo yǒu yě“ hé 'ér bù tóng”。 wǒ jīng guò chū bù kǎo zhèng， huái yí zì jǐ de shēn shì kě néng shì gǔ qiāng 'ér rù xī xià， yǔ gǔ dài liáng zhōu tuō bù liǎo gān xì， yīn cǐ běn néng dì qīn jìn běi cháo。 běi cháo wén huà， zhì shǎo yòu yī bàn lái zì liáng zhōu。
　　 dāng rán， wǒ chén mí běi cháo， hái yòu gèng hóng guān de yuán yīn， ér qiě yǔ xiàn zài zhèng zài shū lǐ de hóng guān wén mài xiāng guān。
　　 wén mài yī lù xià lái， biàn huà nà me dà， dàn jī běn shàng zài yī gè jìn sì de wén míng zhī nèi zhuànyōu。 huò zhě shuō， jiù zài huáng hé hé cháng jiāng zhè liǎng tiáo hé zhī jiān lún huàn。 lì rú：《 shī jīng》 hé zhū zǐ shì huáng hé liú yù， qū yuán shì cháng jiāng liú yù； sī mǎ qiān shì huáng hé liú yù， táo yuān míng shì cháng jiāng liú yù。 zhè me yī gè gé jú， zài fú yuán guǎng kuò de zhōng guó yě bù jiàn dé jú cù。 dàn shì nà me duō nián guò qù， rén men bù jìn yào wèn， zuò wéi yī zhǒng dà wén huà， néng bù néng bǎ shēng mìng chǎng dì fàng dé zài kāi yī xiē？
　　 yú shì， gōng yuán wǔ shì jì， dà jī yuán lái liǎo。 yóu xiān bēi zú jiàn lì de běi wèi wáng cháo， yóu yú wén míng bèi jǐng de zhòng dà chā yì， běn gāi duì hàn wén huà dài lái chén zhòng jié nán， jiù xiàng gōng yuán sì qī liù nián 'ōu zhōu de xī luó mǎ dì guó bèi“ běi fāng mán zú” miè wáng， gǔ xī là、 gǔ luó mǎ wén míng yī shí xiàn rù hēi 'àn shēn yuān yī bān； shuí liào xiǎng， běi wèi de xiān bēi zú tǒng zhì zhě zhōng yòu yī xiē jié chū rén wù， yóu qí shì xiào wén dì tuò bá hóng（ yuán hóng）， jū rán qián chéng dì bài hàn wén huà wéi shī， kuài sù tí shēng tǒng zhì jí tuán de wén míng děng jí， qíng kuàng jiù fā shēng liǎo jīng rén de biàn huà。 tā men jì rán shàn dài hàn wén huà， suí zhī yě jiù shàn dài fó jiào wén huà， yǐ jí fó jiào wén huà bèi hòu de yìn dù wén huà。 zhè yī lái， yǐ jīng zài jiān tuó luó děng dì xiāng yǐ xiāng róng de xī là wén huà、 bō sī wén huà， nǎi zhì bā bǐ lún wén huà yě yī qǐ juǎnrù， zhōng guó běi fāng chū xiàn liǎo qián suǒ wèi yòu de shì jiè wén míng dà huì jù。
　　 cóng cǐ， zhōng guó wén huà bù zài zhǐ shì liú zhuǎn yú huáng hé、 cháng jiāng zhī jiān liǎo。 jīng yóu cóng dà xīng 'ān lǐng chū fā de hào dàng hú fēng， máng máng běi mò， qiān lǐ xī yù， dōubèi guǒ juàn， lián héng hé、 yìn dù hé、 yòu fā lā dǐ hé、 dǐ gé lǐ sī hé de bō tāo yě yǐn yuē kě jiàn， xiǎn rán， tā yīn bāo róng 'ér gèng jiā qiáng shèng。 shān xī dà tóng de yún gāng shí kū kě yǐ zuò wéi zhè zhǒng wén míng dà huì jù de zuì hǎo jiàn zhèng， yīn cǐ wǒ zài nà lǐ tí liǎo yī fāng shí bēi， shàng kè bā zì：“ zhōng guó yóu cǐ mài xiàng dà táng。”
　　 zhè jiù shì shuō， zài chàbù duō tóng shí， dāng sū gé lā dǐ、 yà lǐ shì duō dé de wén mài bèi“ běi fāng mán zú” tū rán zǔ duàn， ér qiě huì zǔ duàn jìn qiān nián de dāng kǒu shàng， zhōng guó wén mài， què tū rán bèi“ běi fāng mán zú” dà fú tí zhèn， bìng zhù dìng yào wéi quán rén lèi de wén míng jìn chéng kāipì yī gè zhí dé yǒng yuǎn yǎng wàng de“ zhì gāo diǎn”。
　　 ā jī mǐ dé shuō：“ gěi wǒ yī gè zhī diǎn， wǒ néng qiào qǐ zhěng gè dì qiú。” wǒ jué dé， běi wèi jiù shì yī gè lì shǐ zhī diǎn， tā qiào qǐ liǎo táng cháo。
　　 dāng rán， wǒ suǒ shuō de táng cháo， shì wén huà de táng cháo。
　　 wèicǐ， wǒ cháng jiǔ dì xīn yí běi wèi， jì qíng běi wèi。
　　 jí shǐ bù cóng“ lì shǐ zhī diǎn” de zhòng dà gòng xiàn zhuóyǎn， dāng shí běi fāng de wén huà， yě zhí dé hǎohǎo guān shǎng。 tā men wéi zhōng huá wén huà tí gōng liǎo yī zhǒng lì dù、 yī zhǒng mò shēng， ràng rén jīng xǐ。
　　 lì rú， nà shǒu mín gē：“ chì lè chuān， yīn shān xià。 tiān sì qióng lú， lóng gài sì yě。 tiān cāng cāng， yě máng máng， fēng chuī cǎo dī jiàn niú yáng。”
　　 zhè lǐ chū xiàn liǎo zhōng guó wén xué zhōng wèi céng jiàn guò de liáo kuò hé píng jìng， píng jìng dé ràng rén bù hǎo yì sī zài fā shénme gǎn tàn。 dàn shì， tā xiǎn rán chuǎng rù liǎo zhōng guó wén xué de huà yǔ jié gòu， bù zài lí kāi。
　　 dāng rán， zhí jiē hàn dòng wén mài de shì nà shǒu běi cháo mín gē《 mù lán shī》。“ jī jī fù jī jī， mù lán dànghù zhì”， zhè me qīng kuài、 yú yuè de yǔ yán jié zòu， yǐ jí qián miàn zhàn zhe de zhè wèi jiàn kāng、 kě 'ài de nǚ yīng xióng， dài zhe běi fāng dà mò míng lì de lán tiān， dài zhe zhàn huǒ lí luàn zhōng de lún lǐ qíng gǎn， dà tà bù zǒu jìn liǎo zhōng guó wén xué de zhù tǐ bù wèi。 nǐ kàn， zhí dào dāng dài， guó jì diàn yǐng jiè yào zhǎo zhōng guó tí cái， shǒu xiān zhǎo dào de yě hái shì huā mù lán。
　　 zài wén rén juàn zǐ lǐ， nán cháo wén rén cái sī piān piān， yòu yī xiē lǐ lùn zuò pǐn wéi běi fāng suǒ bù jí， rú liú xié de《 wén xīn diāo lóng》、 zhōng róng de《 shī pǐn》。 ér qiě， tā men hái zài máng zhe dìng yīn lǜ、 biān wén xuǎn、 xiě gōng tǐ。 xiāng bǐ zhī xià， běi cháo wén rén méi nà me duō cái sī。 dàn shì， tā men ná chū lái de zuò pǐn què bié yòu yī fān zhòng liàng， lì rú wǒ běn rén tè bié xǐ 'ài de lì dào yuán de《 shuǐ jīng zhù》 hé yáng xD0f zhī de《 luò yáng gā lán jì》。 zhè xiē zuò pǐn de jì shí xìng、 xué shù xìng， shǐ yī dài sǎnwén zǒu xiàng hòu shí， yě shǐ yī dài xué shù qīn jìn sǎnwén。 lì dào yuán hé yáng xD0f zhī， dōushì hé běi rén。
　　 jiǔ
　　 táng dài shì yīcháng shěn měi dà bào fā， jiǎn zhí chū hū suǒ yòu wén rén de yì liào。
　　 wén rén duì qián jǐng de yù liào， dà duō zhǐ cóng zì jǐ hé wén yǒu de zhuàng kuàng chū fā。 jí biàn shì nán cháo de nà xiē zhuān mén yán jiū lái lóng qù mài de lǐ lùn jiā、 wén xuǎn jiā， yě wú fǎ xiǎng xiàng táng dài de lái dào。
　　 rén men xí guàn yú cóng zhèng zhì shàng de shèng shì， lái kàn dài wén huà shàng de fán róng， qí shí zhè yòu zài yǐ“ zhèng mài” jiě shì“ wén mài”。
　　 zhèng wén liǎng tú， ǒu 'ěr jiāo cuò。 rán 'ér， suī jiāo cuò yě wèi bì tóng róng gòng shuāi。 táng dài dǎo shì tè lì， yuán xiān yùn niàng yú běi fāng kuàng yě shàng、 nán fāng xiàng mò jiān de wén huà líng hún yǐ jīng jī jù yòu shí， qí tā wén míng de shèn tòu、 fā jiào yě dào liǎo yī dìng dì bù， děng dào zhèng jú jiàn dìng， mín shēng 'ān hǎo， xī yù tōng chàng， bǎi fāng lái cháo， zhèng zhì wéi wén huà de fán róng tí gōng liǎo jí hǎo de píng tái， yīn cǐ chū xiàn liǎo yīcháng zhuàng lì de dà bào fā。
　　 zhè shì jī yuán qiǎo hé、 tiān yòu zhōng huá， ér bù shì yóu zhèng zhì dài dòng wén huà de bì rán guī lǜ。 qí shí， zhè zhǒng“ zhèng wén jù wàng” de xiàn xiàng， zài lì shǐ shàng yě jǐn cǐ yī cì。
　　 bù guǎn zěn me shuō， yòu méi yòu táng dài de zhè cì dà bào fā， duì zhōng guó wén huà dà bù yī yàng。 shì kàn tiān xià wàn xiàng： yī qiē zhǔn bèi， rú guǒ méi yòu zhǎn xiàn， nà jiù děng yú méi yòu zhǔn bèi； yī qiē zhù cún， rú guǒ méi yòu qǐ yòng， nà jiù děng yú méi yòu zhù cún； yī qiē nèi hán， rú guǒ méi yòu biǎo dá， nà jiù děng yú méi yòu nèi hán； yī qiē càn làn， rú guǒ méi yòu bèng fā， nà jiù méi yòu càn làn； yī qiē zhuàng lì， rú guǒ méi yòu huì jù， nà jiù méi yòu zhuàng lì。 gèng zhòng yào de shì， suǒ yòu de zhǎn xiàn、 bèng fā、 huì jù， dū yīn qún tǐ xiào yìng chǎn shēng liǎo xīn zhì， yǔ gè zì yuán xiān de xíng tài yǐ jīng wán quán bù tóng。 yīn cǐ， dà táng jì shì zhōng guó wén huà de píng tái， yòu shì zhōng guó wén huà de róng lú。 jì shì yī zhǒng jí hé， yòu shì yī zhǒng yě liàn。
　　 táng dài hái yòu yī gè hǎo chù， tā de wén huà tài qiáng liǎo， yīn cǐ chéng liǎo zhōng guó lì shǐ shàng wéi yī bù yǐ zhèng zhì qǔ dài wén huà de cháo dài。 shuō táng cháo， jiù hěn nán yǐ gōng tíng zhēng dǒu yǎn gài lǐ bái、 dù fǔ。 ér lǐ bái、 dù fǔ， yě hěn nán bèi qū jiě chéng zhèng zhì rén wù， jiù xiàng qū yuán suǒ méng shòu de nà yàng。 jí shǐ shì zhēn zhèng de zhèng zhì rén wù rú yán zhēn qīng， zhù dǎo liǎo yī xì liè xiǎng liàng de zhèng zhì xíng dòng， dàn rén men duì tā de rèn zhī， réng rán shì shū fǎ jiā。 lǔ xùn shuō， wèi jìn shí dài shì wén xué zì jué de shí dài。 zhè dà zhì shuō dé bù cuò， zhǐ shì yòu diǎn kuā zhāng， yīn wéi méi yòu“ zì lì” de“ zì jué”， hěn nán cháng jiǔ chéng lì。 táng dài， jiù shì yī gè wén xué zì lì de shí dài， bìng yīn zì lì 'ér zì jué。
　　 wén xué de zì lì， bù jǐn shì duì yú zhèng zhì， hái duì yú zhé xué。 xiàn dài yòu yán jiū zhě shuō， táng dài quē shǎo xiàng yàng de zhé xué jiā hé sī xiǎng jiā。 zhè zhǒng shuō fǎ yě dà zhì bù cuò， dàn bù bì bào yuàn。 zuò wéi yī zhǒng qiáng dà 'ér zhuàng lì de shěn měi dà bào fā， bù néng bù ràng zhé xué de yóu dēng 'àn dàn liǎo。
　　 wén xué bù bì guàn chuān yī zhǒng wěn dìng 'ér míng què de zhé xué lǐ niàn。 wén xué jiù shì wén xué， zhǐ cóng rén gé chū fā， bù cóng lǐ niàn chū fā； zhǐ yǐ xíng shì wéi zhōng diǎn， bù yǐ jiào huà wéi mùdì。 qǐng wèn táng dài nà xiē dà shī rén gè zì xìn fèng shénme xué shuō？ shí zài hěn nán shuō dé qīng chǔ， ér qiě yī shēng duō yòu zhuǎn huàn， shèn zhì tóng shí jǐ zhǒng jiāo róu。 dàn shì， zhè yī diǎn 'ér yě bù yǐng xiǎng tā men xiě chū qiān gǔ jiā zuò。
　　 wèishénme yī gè shí dài bù néng yóu wén xué zǒu xiàng shēn kè ní？ wèishénme yī pī wén xué jiā bù néng yǐ měi wéi mù biāo， ér bì xū yǐ lǐ niàn wéi mù biāo？
　　 táng dài wén xué， shuō qǐ lái tài rǒng cháng。 wǒ duō nián qián zài wéi běi dà xué shēng jiǎng shòu zhōng guó wén huà shǐ shí céng gǔ lì tā men yòng tóu piào de fāng shì wéi táng dài shī rén pái yī gè cì xù。 biāo zhǔn yòu liǎng gè： yī shì shī rén men zhēn zhèng dǐ dá de wén xué gāo dù； èr shì shī rén men zài hòu shì bèi mín zhòng xǐ 'ài de guǎng dù。
　　 běi dà xué shēng tóu piào de jiēguǒ shì zhè yàng shí míng――
　　 dì yī míng： lǐ bái；
　　 dì 'èr míng： dù fǔ；
　　 dì sān míng： wáng wéi；
　　 dì sì míng： bái jū yì：
　　 dì wǔ míng： lǐ shāng yǐn；
　　 dì liù míng： dù mù；
　　 dì qī míng： wáng zhī huàn；
　　 dì bā míng： liú yǔ xī；
　　 dì jiǔ míng： wáng chāng líng；
　　 dì shí míng： mèng hào rán。
　　 yòu yì sī de shì， tóu piào de nà me duō xué shēng， jū rán méi yòu liǎng gè rén de pái xù wán quán yī yàng。
　　 zhè gè pái xù， kě néng yǔ wǒ zì jǐ xīn zhōng de pái xù hái yòu yī xiē chū rù。 dàn gāo xīng de shì， dà jiā méi yòu duō dà yóu yù， jiù tóu chū liǎo qián sì míng： lǐ bái、 dù fǔ、 wáng wéi、 bái jū yì。 zhè qián sì míng， hé wǒ xīn yì。
　　 zài yī gè lín láng mǎn mùdì shì jiè， xué huì pái xù shì yī zhǒng běn shì， bù zhì yú mí lù。 yòu de shī wén， chū dú yě hěn hǎo， dàn tōng guò pái xù bǐ jiào， jiù huì gǎn zhī shàng xià zhī bié。 rì jī yuè lěi， yě jiù yòu kě néng shēn rù wén xué zuì wēi miào de táng 'ào。 lì rú， hěn duō réndōu huì yǐ zuì gāo de píng jià lái tuī chóng chū táng shī rén wáng bó suǒ xiě de《 téng wáng gé xù》， bǎ qí zhōng“ luò xiá yǔ gū wù qí fēi， qiū shuǐ gòng cháng tiān yī sè” shuō chéng shì“ quán táng dì yī jiā duì”， zhè jiù shì méi yòu pái xù de jiēguǒ。 yī pái， fā xiàn zhè yàng de pián tǐ wén zài táng dài wén xué zhōng de dì wèi bù yìng gāi tài gāo。 kě lǐ jiě de shì， wáng bó bǐ lǐ bái、 wáng wéi dà liǎo zhěng zhěng bàn gè shì jì， yǔ táng dài wén xué de huáng jīn shí dài xiāng bǐ， shì yī zhǒng“ gé dài” cún zài。 yòu rú， rén men yě cháng cháng duì zhāng ruò xū de《 chūn jiāng huā yuè yè》 zàn zhī yòu guò， lián wén yī duō xiān shēng yě céng shuō tā shì“ shī zhōng de shī， dǐng fēng shàng de dǐng fēng”。 dàn wǒ jiān chí rèn wéi， dāng lǐ bái、 dù fǔ tā men hái yuǎn yuǎn méi yòu chū shēng de shí hòu， táng shī de“ dǐng fēng” gēn běn tán bù shàng， gèng bù yào shuō“ dǐng fēng shàng de dǐng fēng” liǎo。
　　 dàn shì， wú lùn shì wáng bó hái shì zhāng ruò xū， yǐ jīng biǎo xiàn chū ràng rén yǎn jīng yī liàng de chū táng qì xiàng。 zài tā men zhī hòu， huì yòu shèng táng、 zhōng táng、 wǎn táng， měi yī gè shí qī gè bù xiāng tóng， què dū tiān cái pēn yǒng、 dà jiā bù jué。 táng dài， bǎ wén xué de gè gè zuì jiā kě néng， dū lún fān yǎn yì liǎo yī biàn。 qǐng kàn， cóng fā rèn， dào fēi yáng， dào bēi 'āi， dào fǎn guān， dào gè rén， dào qī mí， gè zhǒng wén xué yì wèi dū yǐ zuì qiáng liè de fāng shì zhǎn xiàn liǎo， jīhū méi yòu zhòng dà quē lòu。
　　 yīn cǐ， yī gè jié chū shí dài de wén xué yì shù shǐ， hěn kě néng bèi kàn chéng liǎo rén lèi wén xué yì shù shǐ de nóng suō bǎn。 yòu xué shēng wèn wǒ， rú guǒ shí jiān yòu xiàn， què yào jí zhōng dì gǎn shòu yī xià zhōng guó wén huà de jí duān fēng fù， yòu bù xiǎng tiào lái tiào qù， dú shénme ní？
　　 wǒ huí dá：“ dú táng shī bā。”
　　 yǔ wǒ qián miàn liè shù de zhōng guó wén mài de fēng luán xiāng bǐ， táng shī jù yòu quán mín xìng。 táng shī ràng zhōng guó yǔ wén jù yòu liǎo pǔ biàn de fùzhuó lì、 yòu huò lì、 shèn tòu lì， bìng ràng tā men lǒngzhào jiǔ zhōu、 juān kè shān hé、 lǎng lǎng shàng kǒu。 yòu guò liǎo táng shī， zhōng guó dà dì yǐ jīng bù dà yòu nài xīn lái zǎi xì qīng tīng bié de shī jù liǎo。
　　 yīn wéi yòu guò liǎo táng shī， qīng tīng zhě de fàn wéi zǎo jiù chāo guò liǎo wén yuàn、 xué jiè， tuò zhǎn wéi yī gè màn wú biān jì de bù què dìng qún luò。 tā men cū cāo， dàn hěn tiǎo tī。 liǎng jù tīng bù jìn qù， tā men jiù zhuǎn shēn 'ér qù， chóngxīn yín sòng qǐ lǐ bái、 dù fǔ。
　　 shí
　　 zài shuō yī shuō táng dài de wén zhāng。
　　 táng dài de wén zhāng， shǒu tuī hán yù、 liǔ zōng yuán。
　　 zì sī mǎ qiān zhī hòu jiǔ bǎi duō nián， zhōng guó sǎnwén xiěde zuì hǎo de， yě jiù shì tā men liǎng wèi liǎo， yīn cǐ tā men bìng bù jǐn jǐn guī shǔ yú táng dài， yě suàn shì“ qiān nián yī chū” zhī rén。
　　 tā men liǎng wèi， shì hòu shì suǒ chēng“ táng sòng bā dà jiā” de lǐng tóu zhě。 wǒ zài qián miàn shuō guò，“ táng sòng bā dà jiā” de wén xué chéng jiù， zài zhěng tǐ shàng hái bǐ bù guò sī mǎ qiān yī rén， zhè dāng rán yě bāo kuò tā men liǎng wèi zài nèi。 dàn shì， tā men liǎng wèi， zuò liǎo yī jiàn lì wǎn kuáng lán de dà shì， gǎi biàn liǎo yī dài wén fēng， qīng lǐ liǎo zhōng guó wén mài， zhè shì sī mǎ qiān suǒ wèi céng zuò guò de。
　　 tā men zài yě bù néng róng rěn cóng wèi jìn yǐ lái yuè lái yuè shèng chì de pián tǐ wén liǎo。 zì nán cháo de sòng、 qí、 liáng、 chén dào táng chū， zhè zhǒng wén fēng jiù xiàng shì zǎo xìng téng màn， yǐ jīng chán dé zhōng guó wén xué bù lǚ pán shān。 dàn shì， wén tán hé mín zhòng què bù zhī qí hài， yǐ wéi guāng cǎi duó mù、 duī jǐn jī xiù， jiù shì wén xué zhī shèng， hái zài jìng xiāng qū fù。
　　 miàn duì zhè zhǒng fēng qì， hán yù hé liǔ zōng yuán dū xiǎng chóngxīn jiē tōng cóng xiān qín zhū zǐ dào qū yuán、 sī mǎ qiān de qì mài， wéi gǔ rén hé gǔ wén“ zhāo hún”。 yīn cǐ， tā men fā qǐ liǎo yī gè“ gǔ wén yùn dòng”。 àn zhào hán yù de shuō fǎ， hàn dài yǐ hòu de wén zhāng， tā yǐ jīng bù gǎn kàn liǎo。（《 dá lǐ yì shū》：“ fēi sān dài liǎng hàn zhī shū bù gǎn guān。”） zhè zhǒng zhù zhāng， chū yī kàn sì hū shì zài“ xiàng hòu zǒu”， dàn dǒng dé wéi hù wén mài de réndōu zhī dào， zhè shì ràng zhōng guó wén huà yòu néng lì jì xù xiàng qián zǒu de jī běn tiáo jiàn。
　　 tā men liǎng rén， tè bié shì hán yù， xiǎn rán yù dào liǎo yī gè máo dùn。 tā chóng shàng gǔ wén， yòu tǎo yàn yīn xí； nà me， duì gǔ rén jiù néng yīn xí liǎo má？ tā jǐ jīng shēn sī， dé chū míng què jié lùn： duì gǔ wén，“ shī qí yì 'ér bù shī qí cí”， xué xí zhě bì xū“ zì shù lì， bù yīn xún”。 shèn zhì， tā gèng tòu chè dì shuō：“ wéi chén yán zhī wù qù”。 zhǐ yào shì tào huà、 lǎo huà、 jiǎng guò de huà， bì xū shān chú。 yīn cǐ， tā de“ gǔ wén yùn dòng”， qí shí bù shì mó fǎng gǔ wén， ér shì xún zhǎo qiān nián lái wèi tuí de“ gǔ yì”。“ gǔ yì” běn shēn， jiù bāo hán zhe chuàng xīn， bāo hán zhe bù kě chóngfù de gè xìng， jí“ cí bì jǐ chū”。
　　 tā yǔ liǔ zōng yuán zài zhè jiàn shì shàng yòu yī gè qiáng xiàng， nà jiù shì bù tíng liú zài kōng lùn shàng， ér shì ná chū liǎo zì jǐ de yī dà pī shì fàn zuò pǐn。 hán yù de sǎnwén， qì bó hěn dà， cóng jù shì dào cí huì dū chōng mǎn liǎo xīn xiān huó lì。 dàn shì xiāng bǐ zhī xià， liǔ zōng yuán de wén zhāng xiěde gèng qīng yǎ、 gèng chéng kěn、 gèng juàn yǒng。 hán yù zài chóng shàng gǔ wén shí， yě chóng shàng gǔ wén lǐ suǒ bāo hán de“ dào”， zhè shǐ tā de wén zhāng nán miǎn yòu yī xiē shuō jiào qì。 liǔ zōng yuán jiù méi yòu zhè zhǒng máo bìng， tā bèi biǎn yú liǔ zhōu、 yǒng zhōu shí， lí wén tán hěn yuǎn， zhǐ ràng wén zhāng zài piān pì 'ér měi lì de shān shuǐ jiān yī bǐ bǐ xiěde gèng jiā qíng gǎn huà、 yù yán huà、 zhé lǐ huà， yīn cǐ yě dá dào liǎo gèng gāo de wén xué děng jí。 yǔ tā yī bǐ， hán yù nà jǐ piān míng wén， xiàng《 yuán dào》、《 yuán huǐ》、《 shī shuō》、《 zhēng chén lùn》 děng děng， dào lǐ gài guò liǎo shěn měi， yǐ jīng mó hú liǎo lùn wén hé wén xué de jiè xiàn。
　　 zǒng zhī， hán yù、 liǔ zōng yuán tā men jì yòu guān niàn， yòu yòu shí jiàn，“ gǔ wén yùn dòng” zhǎn kāi dé pō yòu shēng shì。 pián tǐ wén de dì wèi hěn kuài bèi yā xià qù liǎo， dàn shì， suí zhī yě dài lái liǎo yī xiē xiāo jí de hòu guǒ。 zài pián tǐ wén shèng xíng de wèi jìn nán běi cháo， wén xué yǐ jīng zhú jiàn zì jué， suī chù mù xB6x8C lì， yě shì wén xué lǐ biān de shì。 xiàn zài“ gǔ wén yùn dòng” ràng wén zhāng chóngxīn zài dào， yíng lái liǎo tài duō guān niàn xìng yīn sù。 zhè xiē yīn sù， yǔ wén xué bù qīn。
　　 shí yī
　　 táng cháo miè wáng hòu， yóu fān zhèn gē jù 'ér xíng chéng liǎo wǔ dài shí guó de fēn liè jú miàn。 yī dù céng jīng shī qíng chōng yì de běi fāng yǐ jīng hěn nán xún dào shī jù， ér nán fāng què bǎ shī wén liú cún liǎo。 tè bié shì， nà gè nán táng de lǐ hòu zhù lǐ yù， běn lái cóng zhèng yuǎn bù jí yín yǒng， dāng tā zhōng yú chéng liǎo fú lǔ bèi yājiè dào biàn jīng zhī hòu， yī xiē zhòng yào de shī jù chuān guò wáng guó zhī tòng 'ér piāo xiàng tiān jì， shǐ tā chéng liǎo yī zhǒng xīn de wén xué xíng shì――“ cí” de lǐ chéng bēi rén wù。
　　 lǐ yù yòu yī cì chōng fēn zhèng míng liǎo“ zhèng mài” yǔ“ wén mài” shì liǎng jiàn shì。 zài nà gè shòu jìn qū rǔ de fú jū xiǎo lóu， zài tā shí shí shòu dào sǐ wáng wēi xié 'ér qiě què shí yě hěn kuài bèi dú sǐ de shēng mìng yú xì zhī zhōng， míng yuè yè fēng zhī dào： zhōng guó wén mài guāng gù cǐ chù。
　　 cóng cǐ，“ chūn huā qiū yuè”、“ yī jiāng chūn shuǐ”、“ bù kān huí shǒu”、“ liú shuǐ luò huā”、“ tiān shàng rén jiān”、“ cāng huáng cí miào” děng děng yì xù， yǐ jí chéng zài tā men de“ cháng duǎn jù” de jié zòu， jiāng shēn shēn qiàn rù zhōng guó wén huà； ér zhè gè dǎo méi huáng dì suǒ diàn dìng de nà zhǒng wén xué yàng shì“ cí”， jiāng chéng wéi fú lǔ tā de wáng cháo de dì yī wén xué biāo zhì。
　　 rén lèi hěn duō wén huà dà shì， dōuzài fú lǔ yíng lǐ fā shēng。 zhè yī shì shí， zài xī là、 luó mǎ、 bō sī、 bā bǐ lún、 āi jí de hù xiāng zhēng zhàn zhōng lǚ lǚ chū xiàn。 zài wǒ qián miàn shuō dào de liáng zhōu dào běi wèi de wàn lǐ tí shēng zhōng， yě bèi fǎn fù yìn zhèng。 zhè cì， zài lǐ yù hé sòng cí zhī jiān， yòu yī cì chōng fēn yǎn yì。
　　 shí 'èr
　　 nà jiù jǐn jiē zhe jiǎng sòng dài。
　　 wǒ qián miàn shuō guò， zài táng dài， zhèng wén jù wàng； nà me， zài sòng dài， suī fēi“ jù wàng”， què zhèng wén tiē jìn。
　　 zhè yòu liǎng gè yuán yīn。
　　 dì yī gè yuán yīn， sòng dài zhòng shì wén guān dāng zhèng， bǐ jiào fáng fàn wǔ jiāng。 jiēguǒ， bù jǐn kē jǔ zhì dù dà wéi qiáng huà， yòu xiào dì xī yǐn liǎo quán guó wén rén， ér qiě ràng yī xiē zhēn zhèng de wén huà dà shī rú fàn zhòng yān、 ōu yáng xiū、 wáng 'ān shí、 sī mǎ guāng děng zhàn jū xíng zhèng gāo wèi。 zhè zhǒng jǐng xiàng， shǐ wén huà hé zhèng zhì chū xiàn liǎo yī zhǒng tè shū de“ gāo duān lián yīn”， wén huà gǎn wù hé zhèng zhì shǐ mìng hùn wéi yī tǐ。 biǎo miàn shàng， jì shǐ wén huà zēng zhòng， yòu shǐ zhèng zhì zēng sè， qí shí， bìng bù wán quán rú cǐ， yòu shí fǎn 'ér gè yòu sǔn shāng。
　　 dì 'èr gè yuán yīn， sòng dài yóu yú wén rén dāng zhèng， yòu yóu yú duì shǒu shì yóu mù mín zú de hào dàng tiě qí， zài jūn shì shàng lǚ lǚ shī lì， zhì shǐ cháo tíng wēi dài、 zhōng yuán gào jí。 zhè jiù jī fā liǎo yī pī jié chū de wén xué jiā xīn zhōng de yīng xióng qì gài、 kàng dí yì zhì， bìng zài bǐ xià liú xiè chéng háo mài shī wén。 lù yóu、 xīn qì jí jiù shì qí zhōng zuì ràng rén nán wàng de dài biǎo， kě néng hái yào bāo kuò zuì hòu xiě xià《 guò líng dīng yáng》 hé《 zhèng qì gē》 de wén tiān xiáng。
　　 zhè què shí yě shì zhōng guó wén mài zhōng zuì wéi kāng kǎi jī 'áng de zhèng qì suǒ zài， jù yòu cháng jiǔ de gǎn rǎn lì。 dàn shì， wǒ men zài qīn pèi zhī yú yě yìng gāi míng bái， yī gè lì shí sān bǎi yú nián de zhòng yào cháo dài de wén mài， bì rán shì yī zhǒng duō yīn bù de jiāo xiǎng。 yǔ mín zú shè jì zhī jiān de jūn shì zhēng zhàn xiāng bǐ， wén huà de fàn wéi yào guǎng fàn dé duō、 shēn hòu dé duō、 fēng fù dé duō。
　　 yīn cǐ， wén mài de shǒu xí， ràng gěi liǎo sū dōng pō。 sū dōng pō yě céng jīng yǔ zhèng zhì yòu jiào mìqiè guān xì， dàn zhōng yú zài“ wū tái shī 'àn” hòu liǎng xiāng fàng zhú liǎo： zhèng zhì fàng zhú liǎo tā， tā yě fàng zhú liǎo zhèng zhì。 tā de zhè gè zhuǎn biàn， shǐ tā yī xià zǐ yuǎn yuǎn dì gāo guò yú wáng 'ān shí、 sī mǎ guāng， dāng rán yě gāo guò yú bǐ tā wǎn dé duō de lù yóu、 xīn qì jí。 tā de zhè gè zhuǎn biàn， wǒ céng zài《 huáng zhōu tū wéi》 zhōng yòu xiáng xì miáo shù。 shuō tā“ tū wéi”， bù jǐn jǐn shì zhǐ tā tū pò wén tán xiǎo rén de wéi gōng， gèng zhòng yào de shì， tū pò liǎo tā zì jǐ chén nì yǐ jiǔ de guān chǎng jià zhí tǐ xì。 yīn cǐ， tā de tū wéi， yě shì wén huà běn tǐ de tū wéi。 yòu liǎo tā， sòng dài wén huà tí shēng liǎo hǎo jǐ gè děng jí。 suǒ yǐ wǒ xiě dào， zài tā bèi biǎn zhé de huáng zhōu， zài wú rén lǐ huì de chè dǐ jì mò zhōng， zài tā wán quán hùn tóng yú yú fū qiáo nóng de shí kè， zhōng guó wén mài jù jí dào liǎo nà lǐ。
　　 sū dōng pō shì yī gè wén huà quán cái， shī、 cí、 wén、 shū fǎ、 yīnyuè、 fó lǐ， dōuhěn jīng tōng， yóu qí shì cí zuò、 sǎnwén、 shū fǎ sān xiàng， jiē kě xióng shì qiān nián。 sū dōng pō gèng zhòng yào de gòng xiàn， shì wéi zhōng guó wén mài liú xià liǎo yī gè kuài lè 'ér kě 'ài de rén gé xíng xiàng。
　　 huí gù wǒ men qián miàn shuō guò de wén huà jù jiàng， dà duō kě jìng yòu yú， kě 'ài bù zú。 cóng qū yuán、 sī mǎ qiān dào táo yuān míng， dōushì rú cǐ。 tā men de kě jìng wú yōng zhì yí， dàn tā men kě 'ài má？ méi yòu zú gòu de zī liào kě yǐ zhèng míng。 cáo cāo tài yòu wēi shè lì， dāng rán 'āi bù dào kě 'ài de biān 'ér。 wèi jìn míng shì zhōng yòu bù shǎo rén yīnggāi shì kě 'ài de， dàn yòu guò yú guài yì、 guò yú gù zhí、 guò yú gū 'ào， wǒ men kě yǐ xīn shǎng tā men de bèi yǐng， què hěn nán yǔ tā men suí hé dì jiāo péng yǒu。 dào táng dài， yǐ lǐ bái wéi shǒu de hěn duō shī rén yī dìng kě 'ài， dàn nà shí shī fēng hào dàng， yī qiē jīng xǐ、 gǎn tàn dū níng jù chéng liǎo zhòng rén zhǔ mùdì shěn měi diǎn fàn， ér diǎn fàn zǒng huì shǎo liǎo kě 'ài。 jí biàn dào liǎo wǎn táng zhǐ miáo mó yōu yǎ de sī rén xīn huái， yě hái quē shǎo xún cháng xíng tài。
　　 shuí zhī dào sòng dài chū liǎo yī gè nà me yòu tǐ wēn、 yòu biǎo qíng de sū dōng pō， gòu chéng liǎo yī xì liè duì bǐ。 bù guǎn shì jiǔ yuǎn de lì shǐ、 liáo kuò de tiān yǔ、 gè rén de kǔ nǎo， dào tā bǐ xià dōuyòu liǎo yī zhǒng měi hǎo de chéng shí， ràng dú dào de měi gè réndōu néng chǎn shēng gǎn yìng。 tā bù jǐn kě 'ài， ér qiě kě qīn， chéng liǎo rén rén xīn zhōng de xiōng cháng、 lǎo yǒu。 zhè zhǒng qíng kuàng， zài zhōng guó wén xué shǐ shàng jīhū jué wú jǐn yòu。 yīn cǐ， sū dōng pō shì zhēn hǎn de qí jì。
　　 bǎ sū dōng pō shǒu qū yī zhǐ de dì wèi 'ān dùn tuǒdàng zhī hòu， sòng dài wén xué de pái xù， dì 'èr míng shì xīn qì jí， dì sān míng shì lù yóu， dì sì míng shì lǐ qīng zhào。
　　 xīn qì jí hé lù yóu， chú liǎo qián miàn suǒ shuō de yīng xióng zhù yì qì gài zhī wài， hái biǎo xiàn chū liǎo yī zhǒng pǐn dé gāo shàng、 huái cái bù yù、 rè 'ài shēng huó de wán zhěng shēng mìng。 zhè zhǒng shēng mìng， shǐ bīng huāng mǎ luàn zhōng de rén xīn dà dì bù zhì xià duò。 zài mèng zǐ zhī hòu， tā men yòu yī cì yòng zì jǐ de yī shēng chuàng jiàn liǎo“ dà zhàng fū” de zào xíng。
　　 lǐ qīng zhào， zé bǎ dōng fāng nǚ xìng zài wǎn fēng xì yǔ zhōng de gāo yǎ qiáo cuì xiě dào liǎo jí zhì， ér qiě yǐ chéng wéi zhōng guó wén mài zhōng yī zhǒng tè shū gé diào， wú rén néng dí。 yīn tā， zhōng guó wén xué yòu liǎo yī zhǒng guì zú nǚ xìng de qì xī。 yǐ qián cài yǎn céng xiě chū guò ràng rén dòng róng de nǚ xìng hūháo， dàn lǐ qīng zhào bù shì hūháo， zhǐ shì qì xī， yīn cǐ gèng yòu pǔ biàn jià zhí。
　　 lǐ qīng zhào de qì xī， yòu jù yòu ràng zhōng guó nǚ xìng wén xué yáng méi tù qì de hòu dù。 zài mín zú zāinàn de qián yán， tā xiě xià liǎo“ shēng dāng zuò rén jié， sǐ yì wéi guǐ xióng” de shī jù， jiù qí jīn shí bān de jiān yìng dù 'ér yán， wǒ hái méi yòu zài qí tā wén míng de nǚ shī rén zhōng zhǎo dào kě yǐ bǐ jiān zhě。 zhè shuō míng， tā jì shì zhōng guó wén mài zhōng de yī zhǒng tè shū gé diào， yòu méi yòu lí kāi jī běn gé diào。 tā lí qū yuán， bìng bù tài yuǎn。
　　 shí sān
　　 zài sòng dài jǐ wèi yī liú de wén xué jiā zhōng， xīn qì jí shì zuì hòu yī gè yā zhèn zhī rén。 tā zài wǎn nián céng yǒng gǎn dì gǎn bù shǎo lù qù diào yàn dāng shí shòu biǎn de zhū xī。 zhū xī bǐ tā dà shí suì， yě suàn shì tóng bèi rén。 tā zài zhū xī zǒu hòu qī nián qù shì， yī gè shí dài de gāo céng wén huà， jiù cǐ chuí mù。 zài wǒ kàn lái， zhè yě xǔ shì wǒ xīn zhōng zhěng gè zhōng guó gǔ diǎn wén mài de huáng hūn。
　　 zhū xī suàn bù shàng wén xué jiā， wǒ yě bù xǐ huān tā zhòng dào qīng wén de guān niàn。 dàn shì， guān niàn guī guān niàn， zhè wèi jié chū de zhé xué jiā duì wén xué de shěn měi gǎn jué què shì bù cuò。 zhé xué jiǎng jiū shū lǐ mài luò， tā zài wú yì zhī zhōng yě duì wén mài zuò liǎo diǎn huà， ràng rén yìn xiàng shēn kè。
　　 zhū xī shuō， xué shī yào cóng《 shī jīng》 hé《 lí sāo》 kāi shǐ。 sòng yù、 sī mǎ xiāng rú děng rén“ yǐ fú huá wéi shàng， ér wú shí zhī kě yán yǐ”。 xiāng bǐ zhī xià， hàn wèi zhī shī hěn hǎo， dàn dào liǎo nán cháo de qí liáng， jiù bù duì liǎo。“ qí liáng jiān zhī shī， dú zhī shǐ rén sì zhī jiē lǎn màn bù shōu shí。” zhè zhǒng lùn duàn， qièzhòng yào hài。
　　 zhū xī duì gǔ dài yuèfǔ、 táo yuān míng、 lǐ bái、 dù fǔ dōuyòu hěn hǎo de píng jià。 tā rèn wéi táo yuān míng píng dàn zhōng hán háo fàng， ér lǐ bái zé yòu“ qīng shuǐ chū fú róng， tiān rán qù diāo shì” de zì rán měi。 duì tā zì jǐ suǒ chù de sòng dài， zé kěn dìng lù yóu de“ shī rén fēng zhì”。 zhè xiē píng jià， dōuhěn dào wèi。 dàn shì， tā cóng lǐ xué jiā de sī wéi chū fā， duì hán yù、 liǔ zōng yuán、 sū dōng pō、 ōu yáng xiū de wén xué zhǐ zé， xiǎn rán shì bù tài gōng píng。 tā rèn wéi tā men dào zhī bù chún， yòu yòu tài duō wén rén xí qì。
　　 zài tā zhī hòu jǐ shí nián， yī gè jiào yán yǔ de fú jiàn rén xiě liǎo yī bù《 cāng làng shī huà》， zhèng hǎo yǔ zhū xī de guān niàn wán quán duì lì。 yán yǔ rèn wéi shī gē de jiào huà gōng néng、 cái xué gōng néng、 pī pàn gōng néng dōubù zhòng yào， zhòng yào de shì yín yǒng xìng qíng、 dá dào miào yǔ。 tā jiē shì de， qí shí jiù shì wén xué chāo yuè lǐ xìng hé luó ji de tè shū běn zhì。 yóu yú tā， zhōng guó wén xué zài jīn hòu tán chuàng zuò shí， jiù huì pín pín yòng dào“ bù shè lǐ lù， bù luò yán quán”、“ líng yáng guà jiǎo， wú jì kě qiú”、“ tòu chè líng lóng， bù kě còu bó”、“ shuǐ zhōng zhī yuè， jìng zhōng zhī xiàng” děng děng cí yǔ， zhè shì wén xué lǐ lùn shuǐ zhǔn de yī dà tí shēng。 dàn shì， tā duì tóng dài wén xué jiā de píng lùn， shī dù。
　　 cóng zhū xī hé yán yǔ， bù néng bù zhuī sù dào qián miàn tí dào guò de《 wén xīn diāo lóng》、《 shī pǐn》 děng lǐ lùn zhù zuò。 nà shì qī bǎi duō nián qián de shì liǎo， wǒ zhī suǒ yǐ méi yòu rèn zhēn jiè shào， shì yīn wéi nà shì zhōng guó wén lùn de qǐ shǐ zhuàng tài， hái zài máng zhe wéi wén xué dìng wèi、 fēn lèi、 tōng lùn。 dāng rán zhè yī qiēdōu shì xū yào de， ér《 wén xīn diāo lóng》 zài zhè fāng miàn què shí yě zuòde fēi cháng chū sè， dàn yào jiàn lì yī zhǒng xū yào duì dà liàng gǎn xìng zuò pǐn jìn xíng gài kuò de lǐ lùn， zài táng cháo kāi guó zhī qián bā shí duō nián jiù qù shì liǎo de liú xié bì jìng hái quē shǎo hóng guān duì bǐ de shí jiān hé fàn lì。 hé kuàng， nán cháo wén fēng yě bù néng bù duì gài niàn de cái dìng dài lái jú xiàn， yǐng xiǎng liǎo lǐ lùn lì dù。 zhè zhǐ yào bǐ yī bǐ qī bǎi duō nián hòu nà wèi wán biàn liǎo yī qiē fù zá gài niàn de dǐng jí zhé xué jiā zhū xī， jiù huì fā xiàn， zhēn zhèng gāo shuǐ zhǔn de lǐ lùn biǎo shù， fǎn dǎo shì pǔ shí 'ér gān jìng。
　　 shí sì
　　 lǐ qīng zhào、 lù yóu、 xīn qì jí、 wén tiān xiáng tā mendōu rèn wéi， zhōng guó wén mài jiāng huì suí zhe dà sòng miè wáng 'ér duàn jué， měnggǔ mǎ duì de tiě qí shì zhōng huá wén míng fù miè de sāngzàng gǔ diǎn。 dàn shì， shí jì qíng kuàng bìng fēi rú cǐ。
　　 yuán dài de shī gē、 sǎnwén， què shí bù zhí yī tí。 dàn shì， zhōng guó wén mài zài yuán dài què tū rán chāo cháng fā dá。 nà jiù shì， zhōng huá wén míng jǐ qiān nián de yī gè zhòng dà quē lòu， zài zhè gè bù dào bǎi nián de duǎn zàn cháo dài huò dé liǎo wán mǎn mí bǔ。 zhè gè bèi mí bǔ de zhòng dà quē lòu， jiù shì xì jù。 bù guǎn shì gǔ xī là bēi jù hái shì gǔ yìn dù fàn jù， dōuzài liǎng qiān wǔ bǎi duō nián qián yǐ jīng chōng fēn chéng shú。 ér zhōng guó， bù jǐn kǒng zǐ méi kàn dào guò xì jù， lián qū yuán、 sī mǎ qiān、 cáo cāo、 lǐ bái、 dù fǔ、 sū dōng pō dōuméi yòu kàn dào guò， zhè shí zài yòu diǎn shuō bù guò qù liǎo。 wèishénme huì chǎn shēng zhè zhǒng qíng kuàng， ér yuán dài yòu wèishénme huì gǎi biàn， zhè shì hěn fù zá de kè tí， wǒ zài《 zhōng guó xì jù shǐ》 yī shū zhōng yòu xì tǒng tàn tǎo。 yòu qù de shì， jì rán zhōng guó cuò guò liǎo liǎng qiān duō nián， zhào lǐ zhuī gǎn qǐ lái huì fēi cháng kùn nán， qǐ néng liào， bù zhī cóng nǎ lǐ mào chū lái guān hàn qīng、 wáng shí fǔ、 mǎ zhì yuǎn、 jì jūn xiáng děng yī dà pī wén huà tiān cái hé lì chuàng zuò de yuán zá jù。 jiēguǒ， zhèng rú hòu lái wáng guó wéi xiān shēng suǒ shuō， zhōng guó kě yǐ lì jí zài xì jù shàng yǔ qí tā wén míng bìng jiān 'ér“ háo wú kuì sè”。
　　 cǐ shí de zhōng guó wén mài， zài《 dòu 'é yuān》， zài《 wàng jiāng tíng》， zài《 jiù fēng chén》， zài《 xī xiāng jì》， zài《 zhào shì gū 'ér》， zài《 hàn gōng qiū》……
　　 zài zhè lǐ， wǒ hé wáng guó wéi xiān shēng yī yàng， bìng bù shì cóng biǎo yǎn、 chàng qiāng zhuóyǎn， ér zhǐ shì cóng wén xué shàng píng jià yuán zá jù。 nà xiē xíng xiàng， nà xiē gù shì， nà xiē chōng tū， nà xiē yǔ yán， yǐ jí tā men de yòu jī zǔ hé， zài zhōng guó wén xué shǐ hé yì shù shǐ shàng jīhū shì kōng qián de。
　　 shì bù shì jué hòu ní？ hái bù hǎo shuō。 dàn shì rú guǒ yǔ míng dài de chuán qí―― kūn qū xiāng bǐ， kūn qū suī rán yě chū xiàn liǎo tānɡ xiǎn zǔ zhè yàng de zuò jiā， xiě chū liǎo《 mǔ dān tíng》 zhè yàng de zuò pǐn， dàn fàng zài yuán zá jù miàn qián， què huì zài zhěng tǐ zhāng lì shàng lüè xùn yī chóu。 duō shù kūn qū zuò pǐn guò yú rǒng cháng、 xB6x8C lì、 zhì huǎn、 rù tào， quē shǎo yuán zá jù nà zhǒng huó pō 'ér shuǎng lì de bēi huān。 bǐ《 mǔ dān tíng》 dī yī děng jí de《 táo huā shàn》、《 cháng shēng diàn》 yòu guò yú jū ní lì shǐ， jiǎn sǔn liǎo zuò wéi yī zhòngmín jiān yì shù de shēng mìng lì。
　　 zhì yú qīng dài hòu qī bó fā de jīng jù， chàng qiāng hěn hǎo， biǎo yǎn suī rán méi yòu xì mí men huàn xiǎng de nà me jīng cǎi， yě suàn kě yǐ， ér wén xué jù zuò， zé wán quán bù néng xì wèn。 méi yòu wén xué jiù zhǐ néng zhǎn shì yǎn chàng jì néng liǎo， zài zhěng tǐ shàngdàng rán bù néng yǔ yuán zá jù xiāng tí bìng lùn。
　　 yīn cǐ， zhōng guó wén mài zhī yú zhōng guó xì jù， rú guǒ yǐ shí fēn jì， nà me， dà gài shì liù fēn guī yuán zá jù， sān fēn guī kūn qū， yī fēn guī dì fāng xìqǔ。 jīng jù yǐ jīng bù shì dì fāng xìqǔ， rú guǒ bù shì cóng wén xué、 ér shì cóng yīnyuè chàng qiāng zhuóyǎn， tā de dì wèi jiù huì bù dī。
　　 yóu yú yuán dài de tǒng zhì zhě shì shǎo shù mín zú， yī xiē běn gāi tuì sè de wén huà yě jiù shī qù liǎo guān fāng zhī chēng， yīn cǐ bǐ jiào chè dǐ dì zhèng tuō liǎo wén cí jiān de dào tǒng qì、 gōng tíng qì、 ēyú qì、 tóu jīn qì、 fǔ rú qì， wéi tiē jìn zì rán de tiān lái shì chuàng zào liú chū liǎo kōng jiān。 zhè zhǒng kōng jiān kàn sì biān yuán， què hěn liáo kuò， zú yǐ shēn zhǎn shǒu jiǎo。 yóu cǐ lián xiǎng dào tóng yàng chǎn shēng yú yuán dài de nà fú jù yòu huàshídài yì yì de《 fù chūn shān jū tú》。 bǐ zhī yú sòng dài nà xiē huáng jiā huà yuàn lǐ de gōng tíng huà shī， huáng gōng wàng zhǐ shì yī gè jū wú dìng suǒ de liú làng bǔ zhě， dàn shì， jí shǐ bǎ sòng dài suǒ yòu gōng tíng huà shī de zuì hǎo zuò pǐn jiā zài yī qǐ， yě wú fǎ yǔ tā xiāng bǐ。
　　 yuán zá jù de qíng kuàng yě shì rú cǐ， wǒ men nǎ pà shì bǎ hòu lái jīng jù cóng cí xǐ tài hòu kāi shǐ jǐyǔ de quán bù zuì gāo quán lì de fú chí jiā zài yī qǐ， yě wú fǎ zhuī gǎn yuán zá jù de yǐ xī zōng yǐng。 yuán zá jù jí shǐ shuāi luò yě xiàng yī gè yīng xióng， wán chéng liǎo shēng mìng guò chéng biàn hōng rán dǎo xià， jù jué yòu rén yǐ“ zhèn xīng” de shuō fǎ lái zuò rén gōng hū xī、 dǎ qiáng xīn zhēn。
　　 yī qiē xū yào kè yì“ zhèn xīng” de wén huà， dōuyǐ jīng yǔ wén mài wú guān。 ér qiě， jí yòu kě néng rǎo luàn liǎo wén mài de zì rán jìn chéng。 xiàn zài shè huì shàng jīng cháng yòu rén máng zhe yào bǎ nà xiē gāi yóu bó wù guǎn bǎo hù de wén huà yí chǎn zhēténg dào xiàn shí shēng huó zhōng lái， ér qiě dòng jìng hěn dà， wǒ jiù hěn xiǎng ràng tā men tīng tīng yuán zá jù hōng rán dǎo dì de zhuàng měi shēng xiǎng。
　　 shí wǔ
　　 míng qīng liǎng dài wǔ bǎi sì shí yú nián， zhōng guó wén mài yán zhòng shuāi ruò。
　　 wǒ zài gěi běi jīng dà xué xué shēng jiǎng shòu zhōng guó wén huà shǐ de shí hòu zhǐ chū， zhè wǔ bǎi duō nián， rú guǒ yào zhǎo néng yǔ qū yuán、 sī mǎ qiān、 táo yuān míng、 lǐ bái、 dù fǔ、 sū dōng pō、 guān hàn qīng kě yǐ bìng jiān zhàn lì de wén huà jù rén， zhǐ yòu liǎng gè， yī shì míng dài de zhé xué jiā wáng yáng míng， èr shì qīng dài de xiǎo shuō jiā cáo xuě qín。 wǒ men jīn tiān suǒ shuō de wén mài， fàn wéi yào bǐ wǒ zài běi dà jiǎng de wén huà gèng xiǎo， wáng yáng míng bù yìng liè rù qí zhōng， yīn cǐ zhǐ shèng xià cáo xuě qín。
　　 zhè zhēn yào shùn zhe tā shuō guò de huà， gǎn tàn yī jù： bái máng máng yī piàn dà dì zhēn gān jìng。
　　 wèishénme huì chǎn shēng zhè me jīng rén de qíng kuàng？
　　 yuán yīn zhī yī， shì míng qīng liǎng dài tǒng zhì zhě shí xíng de wén huà zhuān zhì zhù yì yǐ fā zhǎn dào liǎo wén huà kǒng bù zhù yì（ rú“ wén zì yù”）。 zhè jiù bì rán huǐ miè wén huà chuàng xīn， péi yǎng chū dà liàng de wén huà shì cóng、 wén huà yīng quǎn、 wén huà zhū rú。 dāng rán yě chǎn shēng liǎo yī xiē wén huà pàn nì zhě hé sī kǎo zhě， dàn yòu yú shí jiān hé kōng jiān， pàn nì hé sī kǎo de chéng dù dōubù shēn。 yòu rén bǎ tā men dàngzuò“ qǐ méng zhù yì zhě”， qí shí yán zhī yòu guò， yīn wéi bìng méi yòu xíng chéng“ bèi qǐ méng qún tǐ”。 zhēn shì kě chēng dé shàng qǐ méng de， yào děng dào jìn dài de yán fù。
　　 yuán yīn zhī 'èr， shì zhōng guó wén mài de gè gè tiáo kuài， dōuyǐ zài fēng huá hào jìn zhī hòu zì rán lǎo huà， jìn rù xiāo sè wǎn jǐng。 zhè shì rén lèi yī qiē wén huà zhuàng jǔ yóu shèng 'ér shuāi de bì rán guī lǜ， wú kě nài hé。 wén mài， cóng lái bù shì yī mǎ píng chuān de zhí xiàn， ér shì yóu yī zǔ zǔ pāo wù xiàn zǔ chéng。 yào xiǎng jì xù wǎng qián， bì xū dà lì gǎi gé， zhòng zhěng zhòng zǔ， cóng lìng yī tiáo pāo wù xiàn de qǐ diǎn kāi shǐ。 dàn shì míng qīng liǎng dài， dōubù kě néng tí gōng zhè zhǒng qì jī。
　　 chú liǎo zhè liǎng gè yuán yīn wài， cóng jīn tiān de hóng guān shì yě kàn qù， hái yòu yī gè duì bǐ shàng de yuán yīn。 nà jiù shì zài zhōng guó míng dài， ōu zhōu zhōng yú cóng zhōng shì jì de màn cháng mèng yǎn zhōng xǐng liǎo。 ér qiě yóu yú shuìde tài jiǔ， yīn cǐ xǐng dé tè bié shēn kè。 yī xǐng zhī hòu， tā men chóngxīn dǎliang zì jǐ， rán hòu jīng lì chōng pèi dì kāi shǐ bēn páo。 ér zhōng guó wén huà， què yīn chuàng jiàn guò tài jiǔ de huī huáng 'ér zì yǐ wéi shì。 ōu zhōu wén yì fù xīng fā shēng zài zhōng guó de shénme shí hòu？ wǒ zhǐ xū tí gōng yī gè gài niàn： mǐ kāi lǎng qí luó zhǐ bǐ wáng yáng míng xiǎo sān suì。
　　 míng qīng liǎng dài wǔ bǎi nián shuāi wēi zhōng， zhǐ shèng xià liǎng gè guāng diǎn， yī shì xiǎo shuō， èr shì xì jù。 dàn míng qīng xì jù wǒ zài qián miàn yǐ jīng zuò wéi yuán zá jù de duì bǐ zhě 'ér yuē lüè tí guò， yīn cǐ néng shuō de zhǐ yòu xiǎo shuō liǎo。
　　 xiǎo shuō， xí guàn shuō“ sì dà míng zhù”， jí《 sān guó yǎn yì》、《 shuǐhǔzhuàn》、《 xī yóu jì》、《 hóng lóu mèng》。 wǒ men zhōng guó rén xǐ huān jí tǐ dǎ bāo， qí shí zhè sì bù xiǎo shuō wán quán méi yòu lǐ yóu yǐ xiāng tóng de děng jí fàng zài yī qǐ。
　　 zhēn zhèng de jié zuò zhǐ yòu yī bù：《 hóng lóu mèng》。 qí tā sān bù， wán quán bù néng wàng qí xiàng bèi。
　　《 sān guó yǎn yì》 qì shì huī hóng， gù shì mì jí。 dàn shì， àn zhào chén jiù de zhèng tǒng guān niàn lái huàfēn rén wù zhèng xié， yòu liǎn pǔ huà qīng xiàng。《 shuǐhǔzhuàn》 hǎo dé duō， yòu zhèng yì， yòu xìng gé， bái huà wén shēng dòng piào liàng， xù shì néng lì qiáng， kě xī zhòng hǎo hàn shàng dé liáng shān hòu biàn wú fǎ tuī jìn， chéng liǎo yī bù wú lùn zài wén xué shàng hái shì jīng shén shàng dōushì yòu tóu wú wěi de zuò pǐn， shèn wéi kě xī。《 xī yóu jì》 shì yī bù jù yòu jīng shén gé jú de yù yán xiǎo shuō， zhěng tǐ wén xué pǐn zhì gāo yú shàng liǎng bù， kě xī chóngfù guò duō、 tào lù guò duō， yǐng xiǎng liǎo jīng shén lì dù。 rú guǒ yào bǎ zhè sān bù xiǎo shuō pái xù， nà me dì yī dāng shì《 xī yóu jì》， dì 'èr dāng shì《 shuǐhǔzhuàn》， dì sān dāng shì《 sān guó yǎn yì》。
　　 zhè xiē xiǎo shuō， yīn wéi yòu mín jiān chuán wén diàn dǐ， yòu yòu shuō shū rén de miáo shù fǔ zuǒ， liú chuán jí guǎng。 zài liú chuán guò chéng zhōng，《 sān guó yǎn yì》 de quán móu zhé xué hé《 shuǐhǔzhuàn》 de bào lì zhé xué duì mín jiān yòu yán zhòng de fù miàn yǐng xiǎng， yú jīn yóu liè。
　　《 hóng lóu mèng》 zé wán quán shì lìng wài yī gè tiān yù de cún zài liǎo。 zhè bù xiǎo shuō de gāo dù yě shì shì jiè xìng de， nà jiù shì： quán fāng wèi dì tàn xún rén xìng měi de cún zài zhuàng tài hé huàn miè guò chéng。
　　 tā wéi tiān dì rén shēng shè zhì liǎo yī xì liè hóng dà 'ér yòu cán kù de bèi lùn， zuì hòu dū guī zhī yú jù yòu zhé sī de jù dà shī qíng。 suī rán dá dào liǎo rú cǐ gāo dù， dàn tā de jí jù zhì gǎn de bái huà xù shì， jìng néng bǎ yī qièbù tóng shuǐ zhǔn、 bù tóng gǎn wù de dú zhě shēn shēn xī yǐn。 zhè yòu shì shì jiè shàng liáo liáo jǐ bù qiān gǔ jié zuò de gòng tóng tè xìng， dàn tā yòu zhōng guó dé bù néng zài zhōng guó。
　　 yú shì， yī bù《 hóng lóu mèng》， wèi fǔ liǎo wǔ bǎi nián de huāng liáng。
　　 yě xǔ， liáo kuò de huāng liáng， zhèng shì wéi tā kāipì de yǎng wàng kōng jiān？
　　 yīn cǐ， zhōng guó wén mài sǒng rán yī jīng， měng rán yī dǒu， rán hòu jiù zài zhè piàn liáo kuò de kōng dì shàng zhàn zhù liǎo， bù zài zuǒ gù yòu pàn。
　　 míng qīng liǎng dài， yě yòu rén guān zhù qiān nián wén mài。 guān zhù wén mài zhī rén， yě jiù shì bèi zhōu wéi de huāng liáng xià huài liǎo de rén。
　　 lì rú， míng dài lǐ mèng yáng、 hé jǐng míng děng“ qián qī zǐ” tí chū guò“ wén bì qín hàn、 shī bì shèng táng” de kǒu hào。 tā men hái rèn wéi“ jīn zhēn shī nǎi zài mín jiān”， lì rú《 xī xiāng jì》 néng yǔ《 lí sāo》 xiāng tí bìng lùn。 tā men dé chū jié lùn： gè zhǒng wén xué de chuàng jiàn zhī chū suī bù jīng zhì dàn jīng shén mí mǎn， kě wèi“ gāo gé”， bì xū zhuī xún、 gù shǒu。 zhè zhǒng guān diǎn， shí fēn kě xǐ。
　　 qīng dài de jīn shèng tàn zé bì nì lì shǐ， bǎ tā xǐ huān de xì jù、 xiǎo shuō， rú《 xī xiāng jì》、《 shuǐhǔzhuàn》， yǔ《 zhuāng zǐ》、《 lí sāo》、《 shǐ jì》 hé dù fǔ lā chéng yī tiáo xiàn， gòu chéng liǎo qiáng liè de wén mài yì shí。
　　 míng qīng liǎng dài zài wén mài bàng cè shāo kě yī tí de， shì“ wǎn míng xiǎo pǐn”。 zài kè bǎn zhōng zhuī qiú gè xìng shū zhǎn， zài dào tǒng xià xún zhǎo xìng líng zì yóu， suī shì xiǎo dōng xī， què kāi fā liǎo zhōng guó sǎnwén de yùn zhì hé qíng qù。 zhè zhǒng sǎnwén， duì hòu lái wǔ sì xīn wén huà yùn dòng zhōng bái huà měi wén de jiàn lì， qǐ dào liǎo zhèng miàn de zī yǎng zuò yòng。 xīn shí dài de wén xué gǎi gé zhě men bù huì xǐ huān qīng dài tóng chéng pài de zhèng tǒng， gèng bù huì xǐ huān qián jiā pián wén de huí cháo， wèile zhǎn shì rì cháng wén bǐ zhī měi， biàn zhǎo dào liǎo gé dài lǎo shī。 dāng rán， zài jīng shén shàng bìng fēi rú cǐ， xián qíng yì zhì wú fǎ duì yìng dà shí dài de fēng yún。
　　 yǔ míng dài xiāng bǐ， qīng dài dǎo yòu liǎng wèi bù cuò de shī rén。 yī shì qián qī de nà lán xìng dé， yǐ zhēn qiē xìng líng xiě chū hěn duō jiā jù， ràng rén xiǎng dào jí shǐ lǐ yù chǔyú shèng lì shí dài yě hái huì shì yī gè shāng gǎn shī rén； èr shì hòu qī de gōng zì zhēn， ràng rén jīng yà zài yī gè cháo yě pò bài de shí dài zhàn chū lái de yī wèi sī xiǎng jiā jū rán hái néng xiě chū zhè me duō shī gē jīng pǐn。 dàn shì， zhè liǎng wèi shī réndōu yù dào liǎo tài dà de biàn dòng： nà lán xìng dé jiǎo xià de mín zú tǔ rǎng jí sù biàn dòng， gōng zì zhēn jiǎo xià de jīng shén tǔ rǎng jí sù biàn dòng， shǐ tā men de shī jù yī shí zhǎo bù dào wěn dìng de chéng zài。 tā men de tiānfèn běn gāi kě yǐ jìn rù wén mài， dàn wén mài běn shēn què zài nà gè zhǎo bù dào jià zhí zuò biāo de nián yuè cāng huáng tíng bù liǎo。
　　 chú liǎo tā men liǎng wèi， wǒ hái yào shùn biàn tí yī bǐ gè rén 'àihào， nà jiù shì shí bā shì jì zhǐ huó liǎo sān shí jǐ suì de nián qīng shī rén huáng jǐng rén。 wǒ rèn wéi 'èr shí shì jì gǔ tǐ shī xiěde zuì hǎo de yù dá fū， jiù shì shòu liǎo tā de yǐng xiǎng。
　　 shí liù
　　 jì rán yǐ jīng shuō dào xiàn dài， nà jiù shùn zhe zài shuō jǐ jù bā。
　　 zhōng guó jìn、 xiàn dài wén xué， chéng jiù jiào dī。 wǒ qián miàn gāng shuō míng qīng liǎng dài wǔ bǎi duō nián zhǐ chū liǎo liǎng gè yī liú wén rén， zhé xué jiā wáng yáng míng hé xiǎo shuō jiā cáo xuě qín， nà me， wǒ bì xū jǐn jiē zhe shuō yī jù shāng xīn huà liǎo： cóng jìn dài dào xiàn dài， ruò dà zhōng guó， méi chū guò yī gè jìn sì yú wáng yáng míng de zhé xué jiā， yě méi yòu chū guò yī gè jìn sì yú cáo xuě qín de xiǎo shuō jiā。
　　 yī wèi yǒu rén duì wǒ shuō： gǎn mào wú yào kě zhì， yīn cǐ shì shàng gǎn mào yào zuì duō； tóng yàng， zhōng guó jìn、 xiàn dài wén xué chéng guǒ liáo luò， yīn cǐ yán jiū duì wǔ zuì dà。 yán jiū duì wǔ yī dà jiù bì rán chū xiàn kuā zhāng、 wěi shì、 wéi zhuó、 bǎ wán de fēng shàng， jiēguǒ zhǐ néng zài shè huì shàng dà fú dù biǎn sǔn wén xué de xíng xiàng。 yī bān zhèng cháng de dú zhě， yǐ jīng bù yuàn yì guāng gù zhè gè xuān nào bù yǐ de xiǎo shù lín liǎo。
　　 shuō qǐ lái， zhōng guó xiàn dài wén xué de qǐ diǎn dǎo shì kě xǐ， nà jiù shì yìng shùn zhōng guó wén mài yǐ jīng bù néng bù zhuǎn xíng de zhǐ lìng， chéng gōng shì fàn bìng pǔ jí liǎo bái huà wén。 yóu yú jǐ gè zhù shì zhě qì gé bù sú， yòu xiào dǐ jù liǎo zhōng guó wén xué zhōng zuì néng wén fēng 'ér dòng、 jiàn xì 'ér zuàn de pián lì、 xū mí、 xuàn xué、 zhuāng bàn děng jiù xí， xuǎn liǎo pǔ shí、 tōng dá yī lù， chéng kěn yǔ guó jì jiē guǐ， yǔ dāng dài duì huà， yī shí wén mài dà zhèn。 dàn shì， yóu yú bīng huāng mǎ luàn、 guó yùn wēi dài、 mín shēng diāo bì、 diān pèi liú lí， běn lái pò yú guó jì yā lì suǒ chǎn shēng de gǎi gé sī wéi， hěn kuài yòu bèi jiù wáng sī wéi tì dài， jīng shén zhé xué ràng wèi gěi xiàn shí xuè huǒ， wén xué hé wén huà dōuhěn nán tuò zhǎn zì shēn de zhù tǐ xìng。 jiēguǒ， suī rán dà gài niàn shàng de zhōng huá wén míng yòu xìng miǎn yú bēng kuì， ér wén mài zé sàn yì nán xún。 yǐ jīng xiǎn chū shí lì de lǔ xùn hé shěn cóng wén dū guò zǎo dì jié shù liǎo wén xué shēng yá， zhì yú qí tā gè zhǒng wài lái liú pài de cōng máng shì yàn， bāo kuò xiàn shí zhù yì zài nèi， jí biàn liú xíng， yī shí yě méi yòu dǐ dá zhēn zhèng de“ gāo gé”。
　　 xiàn dài zuò jiā zhī zhōng， zhēn zhèng dǒng wén mài de yě shì lǔ xùn。 zhè dǎo bù shì cóng tā de xiǎo shuō shǐ， ér shì cóng tā duì qū yuán、 sī mǎ qiān hé wèi jìn rén wù de píng jià zhōng kě yǐ kuī tàn。 guō mò ruò yīnggāi yě dǒng， dàn tiān shēng de shī rén qì zhì cháng cháng shǐ tā qīng zhòng shī dù、 tóu qíng piān zè， yǐng xiǎng liǎo zhěng tǐ píng zhèng。
　　 zài xué zhě zhōng， duì zhōng guó wén mài de shū lǐ zuò chū míng xiǎn gòng xiàn de， yòu liáng qǐ chāo、 wáng guó wéi hé chén yín kè sān rén。 běn lái hú shì yě yìng pái liè zài nèi， dàn tā zuò wéi yī gè yōu xiù de dà xué zhě què quē shǎo wén xué gǎn wù néng lì， lì rú tā nà me chéng gōng dì kǎo zhèng liǎo《 hóng lóu mèng》， què bù zhī dào zhè bù xiǎo shuō de zhēn zhèng mèi lì zài hé chù， yīn cǐ duì wén mài zǒng yòu yī xiē gé hé。 liáng qǐ chāo jù yòu hóng guān de gǎn wù néng lì， yòu liú xià liǎo dà liàng tí gāng qiè lǐng de biǎo shù； wáng guó wéi duì jiá gǔ wén、 xìqǔ shǐ、《 hóng lóu mèng》 de yán jiū hé《 rén jiān cí huà》 de xiě zuò， chù chù gāo biāo dú lì； chén yín kè wén shǐ hù zhèng， duì fó jiào wén xué、 táng dài hé míng qīng zhī jì wén xué de yán jiū shí fēn jīng dào。 wǒ běn rén duì chén xiān shēng de zuì gāo píng jià， zài tā duì táng zhōng qī fēn jiè wéi zhōng guó quán bù gǔ dài lì shǐ fēn jiè de lùn dìng。 zhè sān wèi zhōng， chéng jiù zuì dà de shì wáng guó wéi。 kě xī， zhè wèi zhēn zhèng de dà xué zhě zhǐ huó dào wǔ shí suì jiù zì chén yú běi jīng yí hé yuán kūn míng hú。
　　 qí tā rén wén xué zhě， jí shǐ xué guàn zhōng xī、 jì yì jīng rén， yědōu méi yòu lái dé jí duì zhōng guó wén huà zuò chū shénme shí zhì xìng de tuī dòng。 xū zhī， jì yì xìng xué wèn hé chuàng zào xìng xué wèn， bì jìng shì liǎng huí shì。
　　 xiàn dài jì shì rú cǐ huāng jí， nà jiù bù yào zài nà lǐ liú làng tài jiǔ liǎo。
　　 rú guǒ yòu nián qīng xué shēng wèn wǒ rú hé chóngxīn tuī jìn zhōng guó wén mài， wǒ de huí dá shì： shǒu xiān lǐng lüè liǎng zhǒng wěi dà―― gǔ dài de wěi dà hé guó jì de wěi dà， rán hòu chóngjiàn zì jǐ de rén gé， chuàng zào wèi lái。
　　 yě jiù shì shuō， měi gè shì tú bǎ zhōng guó wén mài jiē tōng dào zì jǐ shēn shàng de nián qīng rén， shǒu xiān yào cóng dāng dài wén huà juàn de chǎo rǎng hé zhuāng bàn zhōng táo chū， lǜ jìng xīn xiōng， téng kōng 'ér qǐ， jìng jìng dì 'áo yóu yú cóng shén huà dào《 shī jīng》、 qū yuán、 sī mǎ qiān、 táo yuān míng、 lǐ bái、 dù fǔ、 sū dōng pō、 guān hàn qīng、 cáo xuě qín， yǐ jí qí tā wén xué xīng zuò de cāng qióng zhī zhōng。 rán hòu， nǐ jiù yòu kě néng chéng wéi zhè xiē xīng zuò de shòu guāng zhě、 jì tuō zhě、 qǐ pàn zhě。
　　 zhōng guó wén mài zài jīn tiān， zhǐ yòu děng dài。