dào kě dào， fēi cháng dào “ dào ” shì wàn wù de gēn yuán， yī qiē 'ào miào de yóu lái
dīng chǒu nián yī yuè tiān qì jīn rì xīn qíng
dào， kě dào， fēi cháng dào； míng， kě míng， fēi cháng míng。 wú míng， tiān dì zhī shǐ； yòu míng， wàn wù zhī mǔ。 gù， cháng wú， yù yǐ guān qí miào， cháng yòu， yù yǐ guān qí jiào。 cǐ liǎng zhě tóng chū 'ér yì míng， tóng wèi zhī xuán。 xuán zhī yòu xuán， zhòng miào zhī mén。
（《 dào dé jīng · dì yī zhāng》）
luò yáng de dōng tiān lái dé tè bié zǎo， lián xù bù duàn xià liǎo yī gè duō yuè de xuě， shàng yīcháng xuě hái méi yòu huà jìn， yòu lái yīcháng。 zǎo shàng chū lái de shí hòu， zài lù shàng kàn dào mǎn dì de jī xuě， yòu liǎng chǐ hòu liǎo。 xún chéng de xiǎo guān men yědōu méi xìn xīn bǎ dào lù chè dǐ sǎo qīng， suǒ xìng sān wǔ yī huǒ jù zài jiē biān wū yán xià liáo tiān， hái yòu jǐ gè gān cuì páo dào pū zǐ lǐ hē zǎo chá qù liǎo。
měi nián dū yī yàng， jiē jìn nián dǐ de shí hòu gè gè yá mén dōuhěn máng， dàn wǒ què hěn qīng xián， yīn cǐ yě yòu shí jiān zài zhè lǐ xiě xiě zì、 liáo liáo tiān。 zuò wéi zhōu cháo guó jiā tú shū guǎn de guǎn lǐ yuán， wǒ suǒ yào zuò de shì qíng， biàn shì měi tiān zài wǒ kuān dà de bàn gōng shì lǐ yuè dú yī juàn juàn luò liǎo xì wēi huī chén de shū jiǎn， ǒu 'ěr xiě diǎn dú shū bǐ jì， jiāng lái zhěng lǐ liǎo yě kě yǐ tí gōngjǐ jǐng wáng， zuò wéi tā biàn fǎ de yī xiē cān kǎo zī liào。
chī wán wǔ fàn méi shì， běn lái yào qù jiē shàng sàn bù de， shùn biàn qù dǎ tīng yī xià zuì jìn yòu méi yòu rén chū xīn shū， yòu méi yòu zhí dé fàng zài tú shū guǎn de。 dàn shì yīn wéi tiān qì tài lěng， yě jiù lǎn dé chū qù liǎo。 bù guò shuō xīn lǐ huà， zhè xiē nián lái zhàn luàn bù duàn， nà xiē shāo wēi yòu diǎn míng qì de zuò jiādōu bèi gè dì zhū hóu qǐng qù zuò móu shì liǎo， zhěng tiān máng zhe xiě jī guān gōng wén、 tǎo fá xí wén zhī lèi， dōuméi xīn sī gǎo chuàng zuò， dà zhōu cháo de chún wén xué chuàng zuò xiàn zài jī běn jiù kào mín jiān liǎo。
jīn tiān shàng wǔ， jǐng wáng bǎ wǒ hé cháo zhōng jǐ wèi zhòng yào de dà chén zhǎo qù kāi huì， dà yì shì shuō zǐ chǎn zài zhèng guó gǎo biàn fǎ， yī kāi shǐ lǎo bǎi xìng dōuhěn fǎn duì， mín jiān dào chù liú chuán zhe zǔ zhòu tā zǎo diǎn sǐ de gē yáo， dàn shì biàn fǎ jiān chí liǎo jǐ nián， xiàn zài zhèng guó guó tài mín 'ān， jiù zài dà zhōu cháo gè dì zhàn luàn bù duàn de shí hòu， zhèng guó zhēn shì yī zhī dú xiù。 jǐng wáng shuō dào zhèng guó mù qián qíng kuàng de shí hòu xiǎn dé hěn xīng fèn， tā sì hū cóng zhōng kàn dào liǎo zhōu cháo de wèi lái。 dāng tā jiè shào wán zhèng guó de qíng kuàng zhī hòu， yào wǒ men fā biǎo duì biàn fǎ de kàn fǎ。
duì zǐ chǎn biàn fǎ de zhěng gè guò chéng wǒdōu shì bǐ jiào shú xī de， wǒ hé tā běn lái jiù shì hǎo péng yǒu， biàn fǎ de xǔ duō xì jié wǒ men yǐ qián dū céng jīng yī qǐ liáo guò， shèn zhì xǔ duō zuò fǎ dōushì wǒ gěi tā chū de zhù yì。 xiàn zài jǐng wáng yě xiǎng biàn fǎ， yě suàn shì zhèng zhōng wǒ de xià huái。 bù guò huà shuō huí lái， zhèng guó bì jìng shì shǔ guó， guó xiǎo， biàn fǎ de zǔ lì yě jiù xiǎo， rú guǒ xiǎng zài zhěng gè dà zhōu cháo dōuyòu suǒ zuò wéi， nà kě jiù nán liǎo。 gèng hé kuàng mù qián de jú shì yě bǐ jiào wēi miào， shuō jù tǎo rén xián de huà， zhōu cháo zhī suǒ yǐ bù jǐng qì， gēn zǐ zài zhōu gōng。
cóng biǎo miàn shàng kàn， zhōu gōng rén pǐn bù cuò， lǎo shí hòu dào， tā“ yī fàn sān tù fǔ” de gù shì dà jiādōu xiǎo dé， jīhū suǒ yòu hé zhōu gōng jiē chù guò de réndōu jué dé tā méi jià zǐ、 hé 'ǎi kě qīn， kě shì zhōu cháo zuì hòu luàn jiù luàn zài liǎo zhōu gōng de hòu dào shàng。 duì gè dì de zhū hóu tài rén cí， cóng mǒu zhǒng chéng dù shàng lái shuō qí shí jiù shì zòng róng zhū hóu gǎo fēn liè。 nà xiē rén fēng dì yī fāng， yòu yòu bù duì， qí shí jiù shì gē jù dì fāng de jūn fá。 zhěng gè cháo tíng bù kào yán gé de fǎ lǜ lái zhì lǐ， xiǎng guāng kào rén dé lái gǎn huà tā men， duō shǎo yòu xiē huāng miù。
zài wǒ de sī xiǎng zhī zhōng，“ dào” shì hé xīn。 kě yǐ yòng yán yǔ lái biǎo shù de“ dào”， jiù bù shì yǒng héng cún zài de“ dào”； kě yǐ jiào dé chū de“ míng”， jiù bù shì yǒng héng cún zài de“ míng”。“ wú” kě yǐ yòng lái biǎo shù tiān dì hún dùn wèi kāi zhī jì de zhuàng kuàng； ér“ yòu”， zé shì yǔ zhòu wàn wù chǎn shēng zhī běn yuán de mìng míng。 yīn cǐ， yào cháng cóng“ wú” zhōng qù guān chá lǐng wù“ dào” de 'ào miào， cóng“ yòu” zhōng qù guān chá tǐ huì“ dào” de duān ní。“ wú” yǔ“ yòu” zhè liǎng zhě， lái zì yī chù 'ér míng chēng xiāng yì， dōukě yǐ chēng zhī wéi xuán miào、 shēn yuǎn。 tā bù shì yī bān de xuán miào、 shēn yuǎn， ér shì xuán miào yòu xuán miào、 shēn yuǎn zài shēn yuǎn， shì yǔ zhòu tiān dì wàn wù zhī 'ào miào de zhēn lǐ。
rú guǒ shàng miàn de shuō fǎ ràng dà jiā wú suǒ shì cóng， nà me yě kě zhè yàng lǐ jiě，“ dào” jiù shì zhǐ shì jiān wàn wù de yī zhǒng nèi zài guī lǜ， jiù xiàng huā cǎo shù mù dào liǎo chūn tiān yào fā yá， dào liǎo qiū tiān yào kū wěi luò yè yī yàng， shì yī zhǒng tiān rán de guī lǜ。 zhì lǐ guó jiā qí shí yě yī yàng， shǒu xiān xū yào zhì dìng yī gè quán guó rén mín dū pǔ biàn zūn xún de guī zé， zhè gè guī zé jiù shì fǎ lǜ。 xiàn zài zhōu cháo yī zhí shì zài yòng zhōu gōng de rén zhèng lái zhì guó， yòu shí hòu wèile tǐ xiàn rén zhèng biàn fàng qì liǎo yīnggāi zūn xún de guī zé， hòu guǒ dāng rán shì yào shòu dào guī zé de chéng fá liǎo。
xiàn zài jǐng wáng yòu xīn gǎi biàn guó jiā mù qián de zhuàng tài， zhè kěn dìng shì hǎo shì qíng， zuì qǐ mǎ zài wǒ kàn lái， jiàn lì yī gè fǎ zhì de dà zhōu cháo shì zhèng què de xuǎn zé。
dīng chǒu nián yī yuè tiān qì jīn rì xīn qíng
dào， kě dào， fēi cháng dào； míng， kě míng， fēi cháng míng。 wú míng， tiān dì zhī shǐ； yòu míng， wàn wù zhī mǔ。 gù， cháng wú， yù yǐ guān qí miào， cháng yòu， yù yǐ guān qí jiào。 cǐ liǎng zhě tóng chū 'ér yì míng， tóng wèi zhī xuán。 xuán zhī yòu xuán， zhòng miào zhī mén。
（《 dào dé jīng · dì yī zhāng》）
luò yáng de dōng tiān lái dé tè bié zǎo， lián xù bù duàn xià liǎo yī gè duō yuè de xuě， shàng yīcháng xuě hái méi yòu huà jìn， yòu lái yīcháng。 zǎo shàng chū lái de shí hòu， zài lù shàng kàn dào mǎn dì de jī xuě， yòu liǎng chǐ hòu liǎo。 xún chéng de xiǎo guān men yědōu méi xìn xīn bǎ dào lù chè dǐ sǎo qīng， suǒ xìng sān wǔ yī huǒ jù zài jiē biān wū yán xià liáo tiān， hái yòu jǐ gè gān cuì páo dào pū zǐ lǐ hē zǎo chá qù liǎo。
měi nián dū yī yàng， jiē jìn nián dǐ de shí hòu gè gè yá mén dōuhěn máng， dàn wǒ què hěn qīng xián， yīn cǐ yě yòu shí jiān zài zhè lǐ xiě xiě zì、 liáo liáo tiān。 zuò wéi zhōu cháo guó jiā tú shū guǎn de guǎn lǐ yuán， wǒ suǒ yào zuò de shì qíng， biàn shì měi tiān zài wǒ kuān dà de bàn gōng shì lǐ yuè dú yī juàn juàn luò liǎo xì wēi huī chén de shū jiǎn， ǒu 'ěr xiě diǎn dú shū bǐ jì， jiāng lái zhěng lǐ liǎo yě kě yǐ tí gōngjǐ jǐng wáng， zuò wéi tā biàn fǎ de yī xiē cān kǎo zī liào。
chī wán wǔ fàn méi shì， běn lái yào qù jiē shàng sàn bù de， shùn biàn qù dǎ tīng yī xià zuì jìn yòu méi yòu rén chū xīn shū， yòu méi yòu zhí dé fàng zài tú shū guǎn de。 dàn shì yīn wéi tiān qì tài lěng， yě jiù lǎn dé chū qù liǎo。 bù guò shuō xīn lǐ huà， zhè xiē nián lái zhàn luàn bù duàn， nà xiē shāo wēi yòu diǎn míng qì de zuò jiādōu bèi gè dì zhū hóu qǐng qù zuò móu shì liǎo， zhěng tiān máng zhe xiě jī guān gōng wén、 tǎo fá xí wén zhī lèi， dōuméi xīn sī gǎo chuàng zuò， dà zhōu cháo de chún wén xué chuàng zuò xiàn zài jī běn jiù kào mín jiān liǎo。
jīn tiān shàng wǔ， jǐng wáng bǎ wǒ hé cháo zhōng jǐ wèi zhòng yào de dà chén zhǎo qù kāi huì， dà yì shì shuō zǐ chǎn zài zhèng guó gǎo biàn fǎ， yī kāi shǐ lǎo bǎi xìng dōuhěn fǎn duì， mín jiān dào chù liú chuán zhe zǔ zhòu tā zǎo diǎn sǐ de gē yáo， dàn shì biàn fǎ jiān chí liǎo jǐ nián， xiàn zài zhèng guó guó tài mín 'ān， jiù zài dà zhōu cháo gè dì zhàn luàn bù duàn de shí hòu， zhèng guó zhēn shì yī zhī dú xiù。 jǐng wáng shuō dào zhèng guó mù qián qíng kuàng de shí hòu xiǎn dé hěn xīng fèn， tā sì hū cóng zhōng kàn dào liǎo zhōu cháo de wèi lái。 dāng tā jiè shào wán zhèng guó de qíng kuàng zhī hòu， yào wǒ men fā biǎo duì biàn fǎ de kàn fǎ。
duì zǐ chǎn biàn fǎ de zhěng gè guò chéng wǒdōu shì bǐ jiào shú xī de， wǒ hé tā běn lái jiù shì hǎo péng yǒu， biàn fǎ de xǔ duō xì jié wǒ men yǐ qián dū céng jīng yī qǐ liáo guò， shèn zhì xǔ duō zuò fǎ dōushì wǒ gěi tā chū de zhù yì。 xiàn zài jǐng wáng yě xiǎng biàn fǎ， yě suàn shì zhèng zhōng wǒ de xià huái。 bù guò huà shuō huí lái， zhèng guó bì jìng shì shǔ guó， guó xiǎo， biàn fǎ de zǔ lì yě jiù xiǎo， rú guǒ xiǎng zài zhěng gè dà zhōu cháo dōuyòu suǒ zuò wéi， nà kě jiù nán liǎo。 gèng hé kuàng mù qián de jú shì yě bǐ jiào wēi miào， shuō jù tǎo rén xián de huà， zhōu cháo zhī suǒ yǐ bù jǐng qì， gēn zǐ zài zhōu gōng。
cóng biǎo miàn shàng kàn， zhōu gōng rén pǐn bù cuò， lǎo shí hòu dào， tā“ yī fàn sān tù fǔ” de gù shì dà jiādōu xiǎo dé， jīhū suǒ yòu hé zhōu gōng jiē chù guò de réndōu jué dé tā méi jià zǐ、 hé 'ǎi kě qīn， kě shì zhōu cháo zuì hòu luàn jiù luàn zài liǎo zhōu gōng de hòu dào shàng。 duì gè dì de zhū hóu tài rén cí， cóng mǒu zhǒng chéng dù shàng lái shuō qí shí jiù shì zòng róng zhū hóu gǎo fēn liè。 nà xiē rén fēng dì yī fāng， yòu yòu bù duì， qí shí jiù shì gē jù dì fāng de jūn fá。 zhěng gè cháo tíng bù kào yán gé de fǎ lǜ lái zhì lǐ， xiǎng guāng kào rén dé lái gǎn huà tā men， duō shǎo yòu xiē huāng miù。
zài wǒ de sī xiǎng zhī zhōng，“ dào” shì hé xīn。 kě yǐ yòng yán yǔ lái biǎo shù de“ dào”， jiù bù shì yǒng héng cún zài de“ dào”； kě yǐ jiào dé chū de“ míng”， jiù bù shì yǒng héng cún zài de“ míng”。“ wú” kě yǐ yòng lái biǎo shù tiān dì hún dùn wèi kāi zhī jì de zhuàng kuàng； ér“ yòu”， zé shì yǔ zhòu wàn wù chǎn shēng zhī běn yuán de mìng míng。 yīn cǐ， yào cháng cóng“ wú” zhōng qù guān chá lǐng wù“ dào” de 'ào miào， cóng“ yòu” zhōng qù guān chá tǐ huì“ dào” de duān ní。“ wú” yǔ“ yòu” zhè liǎng zhě， lái zì yī chù 'ér míng chēng xiāng yì， dōukě yǐ chēng zhī wéi xuán miào、 shēn yuǎn。 tā bù shì yī bān de xuán miào、 shēn yuǎn， ér shì xuán miào yòu xuán miào、 shēn yuǎn zài shēn yuǎn， shì yǔ zhòu tiān dì wàn wù zhī 'ào miào de zhēn lǐ。
rú guǒ shàng miàn de shuō fǎ ràng dà jiā wú suǒ shì cóng， nà me yě kě zhè yàng lǐ jiě，“ dào” jiù shì zhǐ shì jiān wàn wù de yī zhǒng nèi zài guī lǜ， jiù xiàng huā cǎo shù mù dào liǎo chūn tiān yào fā yá， dào liǎo qiū tiān yào kū wěi luò yè yī yàng， shì yī zhǒng tiān rán de guī lǜ。 zhì lǐ guó jiā qí shí yě yī yàng， shǒu xiān xū yào zhì dìng yī gè quán guó rén mín dū pǔ biàn zūn xún de guī zé， zhè gè guī zé jiù shì fǎ lǜ。 xiàn zài zhōu cháo yī zhí shì zài yòng zhōu gōng de rén zhèng lái zhì guó， yòu shí hòu wèile tǐ xiàn rén zhèng biàn fàng qì liǎo yīnggāi zūn xún de guī zé， hòu guǒ dāng rán shì yào shòu dào guī zé de chéng fá liǎo。
xiàn zài jǐng wáng yòu xīn gǎi biàn guó jiā mù qián de zhuàng tài， zhè kěn dìng shì hǎo shì qíng， zuì qǐ mǎ zài wǒ kàn lái， jiàn lì yī gè fǎ zhì de dà zhōu cháo shì zhèng què de xuǎn zé。
diǎn jī（ 123） | píng lùn（ 7）
zǐ chǎn ①： dà zhōu yě yào biàn fǎ liǎo？ hǎo shì hǎo shì， rú cǐ yī lái wǒ zhèng guó yě jiù bù zài gū dān liǎo。 dāng nián lǐ lǎo zài zhèng guó xiǎo zhù shí jiào dǎo wǒ de nà xiē huà zhì jīn yán yóu zài 'ěr， zhèng guó biàn fǎ chéng gōng， bǎi xìng dé yǐ 'ān jū lè yè， yědōu shì tuō liǎo lǐ lǎo de fú 'ā！
shū xiàng ②： zǐ chǎn nǐ yòu zài zhè yāo yán huò zhòng！ wǒ zǎo jiù shuō guò， nǐ nà xiē biàn fǎ dōushì hú nào！ duō shǎo nián chuán xià lái de zǔ zōng guīju nǐ fēi yào gěi gǎi liǎo， zhè shì yào yí hài hòu dài de。
kǒng zǐ： shū xiàng、 zǐ chǎn 'èr wèi qián bèi jūn shì qiū jǐng yǎng de shèng xián， qiū yǐ wéi， zǐ chǎn xiān shēng biàn fǎ bìng fēi bù rén， nǎi shì xíng shì suǒ pò。 zài shuō wú lùn rú hé， zhèng guó mù qián zhì lǐ dé bù cuò 'ā， wǒ zhī chí zǐ chǎn xiān shēng！
zǐ chǎn： shū xiàng xián xiōng， wǒ biàn fǎ yě shì bù dé yǐ 'ér wéi zhī， zǐ chǎn cái shū xué qiǎn， bù gǎn dān dāng jiù tiān xià lí mín yú shuǐ huǒ de zhòng rèn， zǐ sūn hòu dài zhī shì， wǒ yě wú fǎ gù dé zhōu quán liǎo。 yǎn qián néng yòu shénme ràng zhèng guó bǎi xìng guò dé hǎo xiē de bàn fǎ， wǒ biàn yī dìng yào shì shì。 xiōng yán shī wàng， wǒ wú yǔ。
zǐ tài shū ③： shū xiàng qián bèi cuò guài jiā shī zǐ chǎn liǎo， yǐ wǒ lǐ jiě， jiā shī biàn fǎ bìng fēi yào pāo qì“ lǐ”， zhǐ shì tā duì“ lǐ” de lǐ jiě yǔ tā rén yòu yì bà liǎo。 rén shì jiān tiān jīng dì yì zhī shì biàn shì“ lǐ”， qí shí yě jiù shì zì rán fǎ zé。 zhì guó bì xū zūn xún zhè gè fǎ zé， ér bù shì shénme tiān yì shén yì。
bái jū yì ④： yán zhě bù rú zhī zhě mò， cǐ yǔ wú wén yú lǎo jūn； ruò dào lǎo jūn shì zhī zhě， yuán hé zì zhe wǔ qiān wén。 zhōu gōng： wǒ wéi liǎo jiē dài tiān xià xián shì， chī fàn de shí hòu xián shì lái liǎo， wǒ biàn jí máng tù chū kǒu zhōng de shí wù， qián wǎng jiē dài。 zhè nán dào bù duì？
① zǐ chǎn（？ ― qián 522）， fù xìng gōng sūn， míng qiáo， zì zǐ chǎn。 zhèng zhōu xīn zhèng xiàn rén。 chūn qiū shí zhèng guó de zhù míng zhèng zhì jiā。 gōng yuán qián 554 nián rèn zhèng guó qīng hòu， shí xíng yī xì liè zhèng zhì gǎi gé， chéng rèn sī tián de hé fǎ xìng， xiàng tǔ dì sī yòu zhě zhēng shōu jūn fù； zhù xíng shū yú dǐng， wèiwǒ guó zuì zǎo de chéng wén fǎ lǜ。 tā zhù zhāng bǎo liú“ xiāng xiào”、 tīng qǔ“ guó rén” yì jiàn， shàn yú yīn cái rèn shǐ， cǎi yòng“ kuān mèng xiāng jì” de zhì guó fāng lüè， jiāng zhèng guó zhì lǐ dé zhì xù jǐng rán。
② shū xiàng（ shēng zú nián bù xiáng）， xìng yáng shé， míng xī， zì shū xiàng。 chūn qiū shí jìn guó dà fū。 zhù yào huó dòng zài jìn píng gōng、 zhāo gōng shí qī（ qián 557― qián 526）。 shí yì zài yáng（ jīn shān xī hóng dòng xiàn dōng nán shí wǔ lǐ）， gù yòu chēng yáng xī。
③ zǐ tài shū（？― qián 507）， yóu shì， míng jí， zì tài shū。 chūn qiū shí zhèng guó de dà fū， zhèng guó liù qīng zhī yī。 zhèng dìng gōng bā nián（ qián 522）， jì zǐ chǎn zhí zhèng。 shí zhèng guó duō“ dào”， jù yú lú wěi cóng shēng zhī zé， tā zhēng fā tú bīng（ bù bīng） zhèn yā， jìn shā zhī。
④ bái jū yì（ 772― 846）， zì lè tiān， hào xiāng shān jū shì， zì hào zuì yín xiān shēng。 zǔ jí tài yuán（ jīn shǔ shān xī）。 táng dài zhù míng shī rén。 zhù yòu《 bái shì cháng qìng jí》 qī shí yī juàn。 zài wén xué shàng jī jí chàng dǎo xīn lè fǔ yùn dòng， duì hòu shì pō yòu yǐng xiǎng。
zǐ chǎn ①： dà zhōu yě yào biàn fǎ liǎo？ hǎo shì hǎo shì， rú cǐ yī lái wǒ zhèng guó yě jiù bù zài gū dān liǎo。 dāng nián lǐ lǎo zài zhèng guó xiǎo zhù shí jiào dǎo wǒ de nà xiē huà zhì jīn yán yóu zài 'ěr， zhèng guó biàn fǎ chéng gōng， bǎi xìng dé yǐ 'ān jū lè yè， yědōu shì tuō liǎo lǐ lǎo de fú 'ā！
shū xiàng ②： zǐ chǎn nǐ yòu zài zhè yāo yán huò zhòng！ wǒ zǎo jiù shuō guò， nǐ nà xiē biàn fǎ dōushì hú nào！ duō shǎo nián chuán xià lái de zǔ zōng guīju nǐ fēi yào gěi gǎi liǎo， zhè shì yào yí hài hòu dài de。
kǒng zǐ： shū xiàng、 zǐ chǎn 'èr wèi qián bèi jūn shì qiū jǐng yǎng de shèng xián， qiū yǐ wéi， zǐ chǎn xiān shēng biàn fǎ bìng fēi bù rén， nǎi shì xíng shì suǒ pò。 zài shuō wú lùn rú hé， zhèng guó mù qián zhì lǐ dé bù cuò 'ā， wǒ zhī chí zǐ chǎn xiān shēng！
zǐ chǎn： shū xiàng xián xiōng， wǒ biàn fǎ yě shì bù dé yǐ 'ér wéi zhī， zǐ chǎn cái shū xué qiǎn， bù gǎn dān dāng jiù tiān xià lí mín yú shuǐ huǒ de zhòng rèn， zǐ sūn hòu dài zhī shì， wǒ yě wú fǎ gù dé zhōu quán liǎo。 yǎn qián néng yòu shénme ràng zhèng guó bǎi xìng guò dé hǎo xiē de bàn fǎ， wǒ biàn yī dìng yào shì shì。 xiōng yán shī wàng， wǒ wú yǔ。
zǐ tài shū ③： shū xiàng qián bèi cuò guài jiā shī zǐ chǎn liǎo， yǐ wǒ lǐ jiě， jiā shī biàn fǎ bìng fēi yào pāo qì“ lǐ”， zhǐ shì tā duì“ lǐ” de lǐ jiě yǔ tā rén yòu yì bà liǎo。 rén shì jiān tiān jīng dì yì zhī shì biàn shì“ lǐ”， qí shí yě jiù shì zì rán fǎ zé。 zhì guó bì xū zūn xún zhè gè fǎ zé， ér bù shì shénme tiān yì shén yì。
bái jū yì ④： yán zhě bù rú zhī zhě mò， cǐ yǔ wú wén yú lǎo jūn； ruò dào lǎo jūn shì zhī zhě， yuán hé zì zhe wǔ qiān wén。 zhōu gōng： wǒ wéi liǎo jiē dài tiān xià xián shì， chī fàn de shí hòu xián shì lái liǎo， wǒ biàn jí máng tù chū kǒu zhōng de shí wù， qián wǎng jiē dài。 zhè nán dào bù duì？
① zǐ chǎn（？ ― qián 522）， fù xìng gōng sūn， míng qiáo， zì zǐ chǎn。 zhèng zhōu xīn zhèng xiàn rén。 chūn qiū shí zhèng guó de zhù míng zhèng zhì jiā。 gōng yuán qián 554 nián rèn zhèng guó qīng hòu， shí xíng yī xì liè zhèng zhì gǎi gé， chéng rèn sī tián de hé fǎ xìng， xiàng tǔ dì sī yòu zhě zhēng shōu jūn fù； zhù xíng shū yú dǐng， wèiwǒ guó zuì zǎo de chéng wén fǎ lǜ。 tā zhù zhāng bǎo liú“ xiāng xiào”、 tīng qǔ“ guó rén” yì jiàn， shàn yú yīn cái rèn shǐ， cǎi yòng“ kuān mèng xiāng jì” de zhì guó fāng lüè， jiāng zhèng guó zhì lǐ dé zhì xù jǐng rán。
② shū xiàng（ shēng zú nián bù xiáng）， xìng yáng shé， míng xī， zì shū xiàng。 chūn qiū shí jìn guó dà fū。 zhù yào huó dòng zài jìn píng gōng、 zhāo gōng shí qī（ qián 557― qián 526）。 shí yì zài yáng（ jīn shān xī hóng dòng xiàn dōng nán shí wǔ lǐ）， gù yòu chēng yáng xī。
③ zǐ tài shū（？― qián 507）， yóu shì， míng jí， zì tài shū。 chūn qiū shí zhèng guó de dà fū， zhèng guó liù qīng zhī yī。 zhèng dìng gōng bā nián（ qián 522）， jì zǐ chǎn zhí zhèng。 shí zhèng guó duō“ dào”， jù yú lú wěi cóng shēng zhī zé， tā zhēng fā tú bīng（ bù bīng） zhèn yā， jìn shā zhī。
④ bái jū yì（ 772― 846）， zì lè tiān， hào xiāng shān jū shì， zì hào zuì yín xiān shēng。 zǔ jí tài yuán（ jīn shǔ shān xī）。 táng dài zhù míng shī rén。 zhù yòu《 bái shì cháng qìng jí》 qī shí yī juàn。 zài wén xué shàng jī jí chàng dǎo xīn lè fǔ yùn dòng， duì hòu shì pō yòu yǐng xiǎng。