qín shuò wú xiǎo bō lù xīn zhī
shàng hǎi
qín shuò
yī
duì zhōng guó qǐ yè jiè lái shuō，《 zǒng cái lùn dào》 de chū bǎn shì yī jiàn yòu zhe zhòng yào yì yì de shì qíng。 qí yī， běn shū zhōng de zuò pǐn dū yóu qǐ yè jiā běn rén qīn zì tiǎo xuǎn huò rèn kě， yīn 'ér jù yòu gāo dù de kě xìn xìng； qí 'èr， běn shū hán gài miàn kuān guǎng， 41 wèi qǐ yè jiā de wén zì， rú qún xīng shǎn shuò， zì rán 'ér rán gòu chéng liǎo yī tiáo guāng hé， yòu zhe xiāng dāng de dài biǎo xìng； qí sān， běn shū cè zhòng yú fǎn yìng qǐ yè jiā de sī kǎo hé líng hún xìng de dōng xī， chāo yuè liǎo “ shù mù zì ” hé“ gōng láo bù” de jì lù fāng shì， ér chéng xiàn chū gèng wéi shēn guǎng yōu suì de rén wén nèi hán。 tā shǐ wǒ men jīng yì dì fā xiàn， zài nà xiē xiǎn hè de pǐn pái míng chēng hé lǐng xiù zhí wèi bèi hòu， shì huó shēng shēng de rén de qún luò， shì sī wéi jī dàng hé xīn líng jì dòng de bù xī liú tǎng。 zhèng shì zài zhè yī diǎn shàng， gāi shū kě yǐ zuò wéi wǒ men guān chá zhōng guó de qǐ yè jiā xíng wéi、 tǐ huì qǐ yè jiā jīng shén de yī gè zhòng yào cān kǎo。
jīn tiān， yǐ jīng méi yòu rén huái yí qǐ yè jiā zài wǒ men shè huì zhōng de zuò yòng。 dàn shì， zài shēn céng de shè huì xīn lǐ zhōng， qǐ yè jiā hái shì gèng duō dì bèi dāng zuò zuàn qián jiā huò jiǎn dān de wù zhì jīng yíng zhě， suǒ yǐ， yī yòu fēng chuī cǎo dòng， biàn huì chū xiàn jiāng qǐ yè jiā yǔ“ jiān shāng”、“ bào lì”、“ kēng hài”、“ piàn qǔ”、“ lüè duó” děng hùn wéi yī tán de qíng shì。 zài jià zhí pàn duàn shàng， nán dào shāng yè de lì liàng hé zhī shí de lì liàng、 zhèng zhì de lì liàng xiāng bǐ， jiù yī dìng děng 'ér xià zhī má？ rú guǒ wǒ men xiān yàn dì zuò chū zhè yàng de pàn duàn， nà qià qià shì zài jiàng dī wǒ men duì qǐ yè jiā de wài zài yuē shù biāo zhǔn， ér zhè duì sù zào qǐ yè jiā jiē céng de“ nèi huà de biāo zhǔn” yòu shì háo wú yì chù de héng héng jì rán cóng xuè tǒng kāi shǐ tā men yǐ zhù dìng bù gāo shàng， tā men wèishénme hái yào zhuī qiú gāo shàng？
dāng zhōng guó de yī xiē xué zhě shèng zàn xī fāng yóu qí shì měi guó fù háo、 qǐ yè jiā rè xīn shè huì gōng yì shí， wǒ men wǎng wǎng hū lüè liǎo， tā men de xíng wéi yǔ zhěng gè shè huì de yì shí xíng tài hé qǐ yè jiā zì wǒ rèn tóng de jià zhí guān shì xī xī xiāng guān de。 zhǐ yào shāo wēi yán jiū yī xià xī fāng qǐ yè wén míng de fā zhǎn shǐ， biàn huì fā jué， qǐ yè jiā xíng wéi de wén huà jī chǔ shì hé děng zhòng yào。 méi yòu zhè zhǒng jī chǔ， lèi sì zhōng guó dāng xià de qǐ yè jiā rèn tóng wēi jī jiù bù kě néng gēn chú。
èr
wǒ men zhī dào， jìn xiàn dài gōng shāng yè wén míng de yì shí xíng tài jī chǔ zài hěn dà chéng dù shàng yuán yú zōng jiào gǎi gé， ér duì shì sú huó dòng de dào dé biàn hù shì zōng jiào gǎi gé zuì zhòng yào de chéng guǒ（ mǎ kè sī · wéi bó yǔ）。 àn zhào jiā 'ěr wén de guān diǎn，“ shàng dì yào qiú jī dū tú zài chén shì qǔ dé chéng gōng， yīn wéi shàng dì de zhǐ yì jiù shì gēn jù tā de shèng jiè lái zǔ zhì shè huì shēng huó。” zhè jiù shì shuō， shàng dì duì rén de yào qiú shì fǎn yìng zài xiàn shí de“ shè huì shēng huó” zhī zhōng de， zhè yàng， rì cháng de shì sú huó dòng jiù jù yòu liǎo zōng jiào yì yì。 jiāng“ shàng dì de zhǐ yì” hé“ shì sú de yào qiú” jié hé qǐ lái，“ zhí yè” de guān niàn jiù chǎn shēng liǎo héng héng“ shàng dì yīngyǔn de wéi yī shēng cún fāng shì， bù shì yào rén men yǐ kǔ xiū de jìn yù zhù yì chāo yuè shì sú dào dé， ér shì yào rén wán chéng gè rén zài xiàn shì lǐ suǒ chù dì wèi fù yú tā de zé rèn hé yì wù。 zhè shì tā de tiān zhí。”（ mǎ kè sī · wéi bó yǔ）
“ tiān zhí”（ calling） zhè yī guān niàn， shì zī běn zhù yì shāng yè lún lǐ zhōng zuì jù dài biǎo xìng de dōng xī， yě shì wǒ men lǐ jiě xǔ duō xī fāng qǐ yè jiā de jìng yè yǔ cí shàn xíng wéi de yī bǎ yàoshì。 tiān shàng de yì， shì jiān de zhí， chéng dān zhí zé zài rén jiān（ yīn wéi nǐ yòu chuàng zào cái fù de tiān fù， suǒ yǐ yào bì qí xīn lì dān dāng）， jī jù cái fù zài tiān shàng（ nǐ zhǐ shì qióng rén de xìn tuō rén hé shàng dì zài rén jiān de“ cái fù guǎn jiā”， jī lěi cái fù bù shì wèile yī jǐ， zuì zhōng hái yào hái gěi shè huì）， zhè jiù shì“ tiān zhí”。 yǐ zhè yàng de yì shí xíng tài wéi jī chǔ， jiù xíng chéng liǎo xīn de cái fù guān hé qǐ yè guān。
shǒu xiān， rén men pǔ biàn rè 'ài wù zhì cái fù， bìng bǎ nǔ lì zhèng qián zhì fù shì wéi yī zhǒng měi dé。 jīng yóu qīng jiào tú lún lǐ dǎo xiàng de zī běn zhù yì jīng shén， qí suǒ xuān yáng de zhì shàn héng héng jìn kě néng dì duō zhèng qián， shì“ hé nà zhǒng yán gé bì miǎn rèn píng běn néng chōng dòng xiǎng shòu shēng huó jié hé zài yī qǐ de”。 kào hé fǎ shǒu duàn duō zhèng qián， ér bù luàn huā qián， chéng shí、 jié jiǎn、 xìn yòng， cái shì bèi shòu zūn chóng de shāng yè lún lǐ。
qí cì， suī rán zài chén shì lǐ láo zuò jiù shì jìn“ tiān zhí” de biǎo xiàn， dàn qí mùdì bù shì wèile běn néng chōng dòng de xiǎng shòu， zuì zhōng shì wéi liǎo dǎo xiàng“ shàng dì de róng yào”， yīn cǐ， dāng jī lěi qǐ jù dà cái fù hòu， hái yào shàn yòng cái fù， huí kuì shè huì。
dì sān， yīn wéi nǔ lì zhèng qián zhì fù shì yī zhǒng měi dé， suǒ yǐ zuò gèng dà de shēng yì、 zhèng gèng duō de qián， duō duō yì shàn。 shénme yàng de fāng fǎ kě yǐ zuò gèng dà de shēng yì、 zhèng gèng duō de qián？ nà jiù shì tōng guò gōng sī de xíng shì、 tōng guò gōng sī de jīng yíng guǎn lǐ lái chuàng zào hé jī lěi cái fù， yǐ lài yú hé píng de jiāo huàn jī huì lái huò lì， yǐ lài yú chí xù de、 lǐ xìng de、 zì yóu láo dòng de zǔ zhì lái huò lì。
gè rén huì sǐ， dàn gōng sī kě yǐ bù sǐ。 zhèng shì gōng sī zhè yī xíng shì de chū xiàn， dǎo zhì liǎo xiàn dài gōng shāng yè de xùn sù hé dà guī mó de fā zhǎn。 1909 nián， fú lǐ dé lǐ kè · tài lè zài《 kē xué guǎn lǐ yuán zé》 zhōng chǎn shù liǎo tā de xìn niàn héng héng“ hé lǐ de、 yǐ shì shí wéi yǐ jù de guǎn lǐ néng gòu tí gāo shēng chǎn lì”。 dé lǔ kè zài píng jià tài lè shí shuō：“ yóu yú tā de chū xiàn， wǒ men de shǒu gōng shēng chǎn xiàolǜ yǐ 3 ％ dào 4％ de fù shuài zēng jiā héng héng yī zhí zēng jiā dào jīn tiān de 50 bèi。 zhè gè chéng jiù， shì xiàn dài shì jiè fán róng de jī chǔ。”
shàng hǎi
qín shuò
yī
duì zhōng guó qǐ yè jiè lái shuō，《 zǒng cái lùn dào》 de chū bǎn shì yī jiàn yòu zhe zhòng yào yì yì de shì qíng。 qí yī， běn shū zhōng de zuò pǐn dū yóu qǐ yè jiā běn rén qīn zì tiǎo xuǎn huò rèn kě， yīn 'ér jù yòu gāo dù de kě xìn xìng； qí 'èr， běn shū hán gài miàn kuān guǎng， 41 wèi qǐ yè jiā de wén zì， rú qún xīng shǎn shuò， zì rán 'ér rán gòu chéng liǎo yī tiáo guāng hé， yòu zhe xiāng dāng de dài biǎo xìng； qí sān， běn shū cè zhòng yú fǎn yìng qǐ yè jiā de sī kǎo hé líng hún xìng de dōng xī， chāo yuè liǎo “ shù mù zì ” hé“ gōng láo bù” de jì lù fāng shì， ér chéng xiàn chū gèng wéi shēn guǎng yōu suì de rén wén nèi hán。 tā shǐ wǒ men jīng yì dì fā xiàn， zài nà xiē xiǎn hè de pǐn pái míng chēng hé lǐng xiù zhí wèi bèi hòu， shì huó shēng shēng de rén de qún luò， shì sī wéi jī dàng hé xīn líng jì dòng de bù xī liú tǎng。 zhèng shì zài zhè yī diǎn shàng， gāi shū kě yǐ zuò wéi wǒ men guān chá zhōng guó de qǐ yè jiā xíng wéi、 tǐ huì qǐ yè jiā jīng shén de yī gè zhòng yào cān kǎo。
jīn tiān， yǐ jīng méi yòu rén huái yí qǐ yè jiā zài wǒ men shè huì zhōng de zuò yòng。 dàn shì， zài shēn céng de shè huì xīn lǐ zhōng， qǐ yè jiā hái shì gèng duō dì bèi dāng zuò zuàn qián jiā huò jiǎn dān de wù zhì jīng yíng zhě， suǒ yǐ， yī yòu fēng chuī cǎo dòng， biàn huì chū xiàn jiāng qǐ yè jiā yǔ“ jiān shāng”、“ bào lì”、“ kēng hài”、“ piàn qǔ”、“ lüè duó” děng hùn wéi yī tán de qíng shì。 zài jià zhí pàn duàn shàng， nán dào shāng yè de lì liàng hé zhī shí de lì liàng、 zhèng zhì de lì liàng xiāng bǐ， jiù yī dìng děng 'ér xià zhī má？ rú guǒ wǒ men xiān yàn dì zuò chū zhè yàng de pàn duàn， nà qià qià shì zài jiàng dī wǒ men duì qǐ yè jiā de wài zài yuē shù biāo zhǔn， ér zhè duì sù zào qǐ yè jiā jiē céng de“ nèi huà de biāo zhǔn” yòu shì háo wú yì chù de héng héng jì rán cóng xuè tǒng kāi shǐ tā men yǐ zhù dìng bù gāo shàng， tā men wèishénme hái yào zhuī qiú gāo shàng？
dāng zhōng guó de yī xiē xué zhě shèng zàn xī fāng yóu qí shì měi guó fù háo、 qǐ yè jiā rè xīn shè huì gōng yì shí， wǒ men wǎng wǎng hū lüè liǎo， tā men de xíng wéi yǔ zhěng gè shè huì de yì shí xíng tài hé qǐ yè jiā zì wǒ rèn tóng de jià zhí guān shì xī xī xiāng guān de。 zhǐ yào shāo wēi yán jiū yī xià xī fāng qǐ yè wén míng de fā zhǎn shǐ， biàn huì fā jué， qǐ yè jiā xíng wéi de wén huà jī chǔ shì hé děng zhòng yào。 méi yòu zhè zhǒng jī chǔ， lèi sì zhōng guó dāng xià de qǐ yè jiā rèn tóng wēi jī jiù bù kě néng gēn chú。
èr
wǒ men zhī dào， jìn xiàn dài gōng shāng yè wén míng de yì shí xíng tài jī chǔ zài hěn dà chéng dù shàng yuán yú zōng jiào gǎi gé， ér duì shì sú huó dòng de dào dé biàn hù shì zōng jiào gǎi gé zuì zhòng yào de chéng guǒ（ mǎ kè sī · wéi bó yǔ）。 àn zhào jiā 'ěr wén de guān diǎn，“ shàng dì yào qiú jī dū tú zài chén shì qǔ dé chéng gōng， yīn wéi shàng dì de zhǐ yì jiù shì gēn jù tā de shèng jiè lái zǔ zhì shè huì shēng huó。” zhè jiù shì shuō， shàng dì duì rén de yào qiú shì fǎn yìng zài xiàn shí de“ shè huì shēng huó” zhī zhōng de， zhè yàng， rì cháng de shì sú huó dòng jiù jù yòu liǎo zōng jiào yì yì。 jiāng“ shàng dì de zhǐ yì” hé“ shì sú de yào qiú” jié hé qǐ lái，“ zhí yè” de guān niàn jiù chǎn shēng liǎo héng héng“ shàng dì yīngyǔn de wéi yī shēng cún fāng shì， bù shì yào rén men yǐ kǔ xiū de jìn yù zhù yì chāo yuè shì sú dào dé， ér shì yào rén wán chéng gè rén zài xiàn shì lǐ suǒ chù dì wèi fù yú tā de zé rèn hé yì wù。 zhè shì tā de tiān zhí。”（ mǎ kè sī · wéi bó yǔ）
“ tiān zhí”（ calling） zhè yī guān niàn， shì zī běn zhù yì shāng yè lún lǐ zhōng zuì jù dài biǎo xìng de dōng xī， yě shì wǒ men lǐ jiě xǔ duō xī fāng qǐ yè jiā de jìng yè yǔ cí shàn xíng wéi de yī bǎ yàoshì。 tiān shàng de yì， shì jiān de zhí， chéng dān zhí zé zài rén jiān（ yīn wéi nǐ yòu chuàng zào cái fù de tiān fù， suǒ yǐ yào bì qí xīn lì dān dāng）， jī jù cái fù zài tiān shàng（ nǐ zhǐ shì qióng rén de xìn tuō rén hé shàng dì zài rén jiān de“ cái fù guǎn jiā”， jī lěi cái fù bù shì wèile yī jǐ， zuì zhōng hái yào hái gěi shè huì）， zhè jiù shì“ tiān zhí”。 yǐ zhè yàng de yì shí xíng tài wéi jī chǔ， jiù xíng chéng liǎo xīn de cái fù guān hé qǐ yè guān。
shǒu xiān， rén men pǔ biàn rè 'ài wù zhì cái fù， bìng bǎ nǔ lì zhèng qián zhì fù shì wéi yī zhǒng měi dé。 jīng yóu qīng jiào tú lún lǐ dǎo xiàng de zī běn zhù yì jīng shén， qí suǒ xuān yáng de zhì shàn héng héng jìn kě néng dì duō zhèng qián， shì“ hé nà zhǒng yán gé bì miǎn rèn píng běn néng chōng dòng xiǎng shòu shēng huó jié hé zài yī qǐ de”。 kào hé fǎ shǒu duàn duō zhèng qián， ér bù luàn huā qián， chéng shí、 jié jiǎn、 xìn yòng， cái shì bèi shòu zūn chóng de shāng yè lún lǐ。
qí cì， suī rán zài chén shì lǐ láo zuò jiù shì jìn“ tiān zhí” de biǎo xiàn， dàn qí mùdì bù shì wèile běn néng chōng dòng de xiǎng shòu， zuì zhōng shì wéi liǎo dǎo xiàng“ shàng dì de róng yào”， yīn cǐ， dāng jī lěi qǐ jù dà cái fù hòu， hái yào shàn yòng cái fù， huí kuì shè huì。
dì sān， yīn wéi nǔ lì zhèng qián zhì fù shì yī zhǒng měi dé， suǒ yǐ zuò gèng dà de shēng yì、 zhèng gèng duō de qián， duō duō yì shàn。 shénme yàng de fāng fǎ kě yǐ zuò gèng dà de shēng yì、 zhèng gèng duō de qián？ nà jiù shì tōng guò gōng sī de xíng shì、 tōng guò gōng sī de jīng yíng guǎn lǐ lái chuàng zào hé jī lěi cái fù， yǐ lài yú hé píng de jiāo huàn jī huì lái huò lì， yǐ lài yú chí xù de、 lǐ xìng de、 zì yóu láo dòng de zǔ zhì lái huò lì。
gè rén huì sǐ， dàn gōng sī kě yǐ bù sǐ。 zhèng shì gōng sī zhè yī xíng shì de chū xiàn， dǎo zhì liǎo xiàn dài gōng shāng yè de xùn sù hé dà guī mó de fā zhǎn。 1909 nián， fú lǐ dé lǐ kè · tài lè zài《 kē xué guǎn lǐ yuán zé》 zhōng chǎn shù liǎo tā de xìn niàn héng héng“ hé lǐ de、 yǐ shì shí wéi yǐ jù de guǎn lǐ néng gòu tí gāo shēng chǎn lì”。 dé lǔ kè zài píng jià tài lè shí shuō：“ yóu yú tā de chū xiàn， wǒ men de shǒu gōng shēng chǎn xiàolǜ yǐ 3 ％ dào 4％ de fù shuài zēng jiā héng héng yī zhí zēng jiā dào jīn tiān de 50 bèi。 zhè gè chéng jiù， shì xiàn dài shì jiè fán róng de jī chǔ。”
zōng shàng fēn xī， wǒ men bù nán fā xiàn， xī fāng shè huì de qǐ yè jiā xíng wéi， cóng qǐ yè jiā jīng shén de jiǎo dù， shì duì jī huì gāo dù mǐn gǎn， duì xī quē zī yuán de pèi zhì zuò chū pàn duàn xìng jué cè（ kǎ sēn）， yǒng yú chuàng xīn（ xióng bǐ tè） hé“ chéng dān fēng xiǎn yǔ bù què dìng xìng”（ nài tè）； cóng qǐ yè jiā zuò wéi“ chuàng bàn yǔ jīng yíng qǐ yè de zhuān mén jiā” de jiǎo dù， shì chōng fēn lì yòng guǎn lǐ hé jì shù， chōng fēn fā huī guǎn lǐ de cái néng； cóng shāng yè jià zhí de jiǎo dù， shì cù jìn zhěng gè shè huì shēng chǎn lì de fā zhǎn； cóng jià zhí lún lǐ de jiǎo dù， qǐ yè jiā xíng wéi wán quán fú hé“ tiān zhí” de yào qiú， běn shēn jí shì shì sú huó dòng yǔ shén xìng jià zhí de tǒng yī。 qǐ yè jiā de shàng shù zuò yòng jué dìng liǎo qí dì wèi de zhòng yào xìng， ér dì wèi de lìng yī miàn zé shì tā bì xū nǔ lì chéng dān zé rèn。
sān
zài zhōng guó， shàng shù de luó ji zé shì xiāng duì quē shī de。 zài lì shǐ shàng， shāng yè lì liàng hé shāng rén、 qǐ yè jiā de dì wèi yī zhí dé bù dào chōng fēn de rèn kě（ zhǐ shì“ mò yè”、“ mò mín”）， jí shǐ jīn tiān gǔn gǔn hóng chén zhōng duì qǐ yè jiā de yī xiē zhuī pěng， yě zhù yào shì hé cái fù shù zì xiāng lián。 wǒ men sì hū bìng bù zhēn zhèng guān xīn qǐ yè jiā duì shè huì de shēn kè jià zhí。
quē fá duì shāng yè lì liàng de zūn zhòng， dǎo zhì liǎo xǔ duō yán zhòng de hòu guǒ。 lì rú， wèishénme fā míng liǎo sì dà fā míng de zhōng guó què wú fǎ dàn shēng jìn dài zì rán kē xué（“ lǐ yuē sè zhī mí”）？ wèishénme zài kāng qián shí dài yǐ rán shì shì jiè jīng jì zhōng xīn de zhōng guó（ àn zhào 'ān gǔ sī · mài dí sēn de cè suàn， zài 1700 héng 1820 nián jiān， zhōng guó de GDP zài shì jiè GDP zhōng suǒ zhàn bǐ zhòng cóng 23.1％ tí gāo dào 32.4％）， qí hòu què yī jué bù zhèn， xùn sù mòluò？ shēn rù de yán jiū dū zhèng míng， wú lùn shì zhōng guó zài zì rán kē xué fāng miàn de pín jí， hái shì zài jīng jì shí lì shàng de mòluò， dū yǔ zhōng guó shè huì shāng yè lì liàng zhī bù néng dú lì fā zhǎn hé zhēn zhèng yì yì shàng de qǐ yè jiā jiē céng de qiàn fā yù， yòu zhe bì rán de lián xì。
duì yú“ lǐ yuē sè zhī mí”， lǐ yuē sè běn rén zhǐ chū， jìn shì kē xué zhī bù néng chǎn shēng yú zhōng guó， nǎi shì yóu yú“ dì lǐ shàng、 qì hòu shàng、 jīng jì shàng hé shè huì shàng de 4 zhǒng zǔ lì”。 zài jīng jì hé shè huì fāng miàn，“ qín cháo yǐ lái， guān liáo shì dà fū zhuān zhèng jiē duàn tíng liú shèn cháng， shè huì shēng chǎn shǎo yòu jìn zhǎn， zào chéng shāng rén jiē jí de mòluò。 shǐ zhōng chǎn jiē jí rén mín wú yóu tái tóu， chū qī zī běn zhù yì wú yóu fā zhǎn。 ér jìn shì kē xué zé yǔ zī běn zhù yì tóng jiāng chǎn shēng”。
zhú kě zhēn xiān shēng zài《 wèishénme zhōng guó gǔ dài méi yòu chǎn shēng zì rán kē xué》 de lùn wén zhōng zé fēn xī dào， yī bān rén yǐ wéi jìn shì kē xué qǐ yuán yú gā lì lüè、 niú dùn jǐ gè wěi dà jié chū rén cái， shí shì dà wù。 zì cóng 1492 nián gē lún bù fā xiàn xīn dà lù yǐ hòu， xī 'ōu gōng shāng yè dà wéi huó yuè。 hǎi yáng zhōng chuán zhǐ zhī jià shǐ， xū yào zhuān mén gōng chéng zhī shí； mào yì fán shèng， jīn shì bù zú yìng fù， yě kuàng xùn sù fā zhǎn， ér kāi kuàng shí yòu fā shēng xǔ duō wèn tí， jí dài jiě jué。 zài 15 shì jì mò， ōu zhōu yǐ yòu 16 zhǒng jī qì yòng yú kuàng zhōng qù shuǐ。 háng xíng fā dá， wàng yuǎn jìng yǔ luó pán zhēn zhī zhì zào rì qū yú jīng mì。 jīng wěi zhī cè dìng， yòu yào tiān wén zhī shí。 dào 1660 nián zuǒ yòu， yīng guó yòu yī bān xué zhě， zhuān mén wèile hàoqí xīn suǒ qū shǐ， lái jí huì tǎo lùn yán jiū yī qiē shì wù， zì yǔ zhòu yǐ qì chóng yú。 zhè jiù shì yīng guó huáng jiā xué huì de qǐ tóu。 yīng guó huáng jiā xué huì zhī suǒ yǐ chéng lì yú 17 shì jì zhōng yè， yì fēi 'ǒu rán zhī shì。 yīn dāng shí fù shāng jù jiǎ zhī tè xīng， zào chéng liǎo yī gè yòu xián jiē jí， shí cháng wǎng lái lǚ xíng， tā men de mùdì bìng bù shì zī zī wéi lì， ér shì wéi qiú zhī xīn suǒ qū shǐ。 zhè shí zài shì jìn shì kē xué zhī kāi duān。
ér zài zhōng guó lì shǐ shàng，“ shì fǒu yòu yī gè shí dài kě yǐ jiǎng lì gōng shāng yè de fā dá， chū qī zī běn zhù yì de xīng qǐ， shǐ zhōng chǎn jiē jí néng qǐ 'ér yǔ zhuān zhì fēng jiàn shì lì xiāng kàng héng， rú tóng 16、 17 shì jì 'ōu zhōu xīn xīng shì lì zhī yǔ fēng jiàn zōng jiào xiāng fèn dǒu ní？” zhú kě zhēn rèn wéi， zhǐ yòu zài zhàn guó dào xī hàn zhōng yè yī gè shí qī yòu cǐ kě néng xìng， zhè gè shí qī yì shì zhōng guó sī xiǎng shǐ、 kē xué shǐ shàng zuì càn làn de yī gè shí qī。 chūn qiū shí dài， shāng yè shàng wèi fā dá， dāng shí dì wáng bìng bù gǎn jué dào shāng rén duó qǔ zhèng quán de wēi xié， suǒ yǐ《 zuǒzhuàn》 yòu“ wù cái shùn nóng， tōng shāng huì gōng” zhī shuō；《 guó yǔ》 yòu“ qīng guān yì dào， tōng shāng kuān nóng” zhī yǔ， nóng gōng shāng shàng bù fēn hòu bó gāo xià。 shāng yàng yǐ hòu， zhòng nóng yì shāng、 nóng běn shāng mò zhī lùn bó xīng， hàn chū gōng shāng yè cháng zú zhī jìn bù hòu， jiǎ yì、 dǒng zhòng shū zhù zhāng yán lì cái yì shāng rén， hàn wǔ dì gèng lì xíng duō zhǒng yì shāng zhèng cè， lì rú jiāng dāng shí zuì dà de sī rén qǐ yè， yán hé tiě shōu guī guó yíng。 yóu yú jiāng jīng shāng kàn zuò“ mín shè běn 'ér shì mò， zé hǎo zhì； hǎo zhì zé duō zhà； duō zhà zé qiǎo fǎ lìng， yǐ shì wéi fēi， yǐ fēiwèi shì” zhī shì， suǒ yǐ yì zhì shāng yè fā zhǎn jiù chéng wéi lì dài dì wáng de jī běn sī xiǎng。“ nóng yè shè huì shì lì dà， qiú zhī zhī xīn bù néng fā dá， ér kē xué sī xiǎng yì wú yǐ fā zhǎn。” zhè jiù shì zhú kě zhēn zuì hòu de jié lùn。
zhì yú wèishénme zuò wéi shì jiè jīng jì zhōng xīn de zhōng guó huì xùn sù shuāi luò de wèn tí， mǎ kè sī · wéi bó céng zài《 rú jiào yǔ dào jiào》 yī shū zhōng rèn wéi，“ zhù yào yuán yīn shì quē fá yī zhǒng tè shū zōng jiào zuò wéi gǔ wǔ lì liàng”， ér yǐ gù zhǔn wéi dài biǎo de zhōng guó zhī shí jiè bǐ jiào pǔ biàn de kàn fǎ zé shì zhōng guó gǔ dài diǎn xíng de jí quán zhù yì、 zhuān zhì zhù yì chuán tǒng zǔ zhì liǎo jìn dài huà de guò chéng， zài dà yī tǒng de wáng quán zhèng zhì kuàng jià xià， chǎn shēng bù liǎo jī yú xī fāng chéng bāng mín zhù、 mín jiān zì zhì、 gè xìng dú lì zhī shàng de jīng jì xíng tài。
sān
zài zhōng guó， shàng shù de luó ji zé shì xiāng duì quē shī de。 zài lì shǐ shàng， shāng yè lì liàng hé shāng rén、 qǐ yè jiā de dì wèi yī zhí dé bù dào chōng fēn de rèn kě（ zhǐ shì“ mò yè”、“ mò mín”）， jí shǐ jīn tiān gǔn gǔn hóng chén zhōng duì qǐ yè jiā de yī xiē zhuī pěng， yě zhù yào shì hé cái fù shù zì xiāng lián。 wǒ men sì hū bìng bù zhēn zhèng guān xīn qǐ yè jiā duì shè huì de shēn kè jià zhí。
quē fá duì shāng yè lì liàng de zūn zhòng， dǎo zhì liǎo xǔ duō yán zhòng de hòu guǒ。 lì rú， wèishénme fā míng liǎo sì dà fā míng de zhōng guó què wú fǎ dàn shēng jìn dài zì rán kē xué（“ lǐ yuē sè zhī mí”）？ wèishénme zài kāng qián shí dài yǐ rán shì shì jiè jīng jì zhōng xīn de zhōng guó（ àn zhào 'ān gǔ sī · mài dí sēn de cè suàn， zài 1700 héng 1820 nián jiān， zhōng guó de GDP zài shì jiè GDP zhōng suǒ zhàn bǐ zhòng cóng 23.1％ tí gāo dào 32.4％）， qí hòu què yī jué bù zhèn， xùn sù mòluò？ shēn rù de yán jiū dū zhèng míng， wú lùn shì zhōng guó zài zì rán kē xué fāng miàn de pín jí， hái shì zài jīng jì shí lì shàng de mòluò， dū yǔ zhōng guó shè huì shāng yè lì liàng zhī bù néng dú lì fā zhǎn hé zhēn zhèng yì yì shàng de qǐ yè jiā jiē céng de qiàn fā yù， yòu zhe bì rán de lián xì。
duì yú“ lǐ yuē sè zhī mí”， lǐ yuē sè běn rén zhǐ chū， jìn shì kē xué zhī bù néng chǎn shēng yú zhōng guó， nǎi shì yóu yú“ dì lǐ shàng、 qì hòu shàng、 jīng jì shàng hé shè huì shàng de 4 zhǒng zǔ lì”。 zài jīng jì hé shè huì fāng miàn，“ qín cháo yǐ lái， guān liáo shì dà fū zhuān zhèng jiē duàn tíng liú shèn cháng， shè huì shēng chǎn shǎo yòu jìn zhǎn， zào chéng shāng rén jiē jí de mòluò。 shǐ zhōng chǎn jiē jí rén mín wú yóu tái tóu， chū qī zī běn zhù yì wú yóu fā zhǎn。 ér jìn shì kē xué zé yǔ zī běn zhù yì tóng jiāng chǎn shēng”。
zhú kě zhēn xiān shēng zài《 wèishénme zhōng guó gǔ dài méi yòu chǎn shēng zì rán kē xué》 de lùn wén zhōng zé fēn xī dào， yī bān rén yǐ wéi jìn shì kē xué qǐ yuán yú gā lì lüè、 niú dùn jǐ gè wěi dà jié chū rén cái， shí shì dà wù。 zì cóng 1492 nián gē lún bù fā xiàn xīn dà lù yǐ hòu， xī 'ōu gōng shāng yè dà wéi huó yuè。 hǎi yáng zhōng chuán zhǐ zhī jià shǐ， xū yào zhuān mén gōng chéng zhī shí； mào yì fán shèng， jīn shì bù zú yìng fù， yě kuàng xùn sù fā zhǎn， ér kāi kuàng shí yòu fā shēng xǔ duō wèn tí， jí dài jiě jué。 zài 15 shì jì mò， ōu zhōu yǐ yòu 16 zhǒng jī qì yòng yú kuàng zhōng qù shuǐ。 háng xíng fā dá， wàng yuǎn jìng yǔ luó pán zhēn zhī zhì zào rì qū yú jīng mì。 jīng wěi zhī cè dìng， yòu yào tiān wén zhī shí。 dào 1660 nián zuǒ yòu， yīng guó yòu yī bān xué zhě， zhuān mén wèile hàoqí xīn suǒ qū shǐ， lái jí huì tǎo lùn yán jiū yī qiē shì wù， zì yǔ zhòu yǐ qì chóng yú。 zhè jiù shì yīng guó huáng jiā xué huì de qǐ tóu。 yīng guó huáng jiā xué huì zhī suǒ yǐ chéng lì yú 17 shì jì zhōng yè， yì fēi 'ǒu rán zhī shì。 yīn dāng shí fù shāng jù jiǎ zhī tè xīng， zào chéng liǎo yī gè yòu xián jiē jí， shí cháng wǎng lái lǚ xíng， tā men de mùdì bìng bù shì zī zī wéi lì， ér shì wéi qiú zhī xīn suǒ qū shǐ。 zhè shí zài shì jìn shì kē xué zhī kāi duān。
ér zài zhōng guó lì shǐ shàng，“ shì fǒu yòu yī gè shí dài kě yǐ jiǎng lì gōng shāng yè de fā dá， chū qī zī běn zhù yì de xīng qǐ， shǐ zhōng chǎn jiē jí néng qǐ 'ér yǔ zhuān zhì fēng jiàn shì lì xiāng kàng héng， rú tóng 16、 17 shì jì 'ōu zhōu xīn xīng shì lì zhī yǔ fēng jiàn zōng jiào xiāng fèn dǒu ní？” zhú kě zhēn rèn wéi， zhǐ yòu zài zhàn guó dào xī hàn zhōng yè yī gè shí qī yòu cǐ kě néng xìng， zhè gè shí qī yì shì zhōng guó sī xiǎng shǐ、 kē xué shǐ shàng zuì càn làn de yī gè shí qī。 chūn qiū shí dài， shāng yè shàng wèi fā dá， dāng shí dì wáng bìng bù gǎn jué dào shāng rén duó qǔ zhèng quán de wēi xié， suǒ yǐ《 zuǒzhuàn》 yòu“ wù cái shùn nóng， tōng shāng huì gōng” zhī shuō；《 guó yǔ》 yòu“ qīng guān yì dào， tōng shāng kuān nóng” zhī yǔ， nóng gōng shāng shàng bù fēn hòu bó gāo xià。 shāng yàng yǐ hòu， zhòng nóng yì shāng、 nóng běn shāng mò zhī lùn bó xīng， hàn chū gōng shāng yè cháng zú zhī jìn bù hòu， jiǎ yì、 dǒng zhòng shū zhù zhāng yán lì cái yì shāng rén， hàn wǔ dì gèng lì xíng duō zhǒng yì shāng zhèng cè， lì rú jiāng dāng shí zuì dà de sī rén qǐ yè， yán hé tiě shōu guī guó yíng。 yóu yú jiāng jīng shāng kàn zuò“ mín shè běn 'ér shì mò， zé hǎo zhì； hǎo zhì zé duō zhà； duō zhà zé qiǎo fǎ lìng， yǐ shì wéi fēi， yǐ fēiwèi shì” zhī shì， suǒ yǐ yì zhì shāng yè fā zhǎn jiù chéng wéi lì dài dì wáng de jī běn sī xiǎng。“ nóng yè shè huì shì lì dà， qiú zhī zhī xīn bù néng fā dá， ér kē xué sī xiǎng yì wú yǐ fā zhǎn。” zhè jiù shì zhú kě zhēn zuì hòu de jié lùn。
zhì yú wèishénme zuò wéi shì jiè jīng jì zhōng xīn de zhōng guó huì xùn sù shuāi luò de wèn tí， mǎ kè sī · wéi bó céng zài《 rú jiào yǔ dào jiào》 yī shū zhōng rèn wéi，“ zhù yào yuán yīn shì quē fá yī zhǒng tè shū zōng jiào zuò wéi gǔ wǔ lì liàng”， ér yǐ gù zhǔn wéi dài biǎo de zhōng guó zhī shí jiè bǐ jiào pǔ biàn de kàn fǎ zé shì zhōng guó gǔ dài diǎn xíng de jí quán zhù yì、 zhuān zhì zhù yì chuán tǒng zǔ zhì liǎo jìn dài huà de guò chéng， zài dà yī tǒng de wáng quán zhèng zhì kuàng jià xià， chǎn shēng bù liǎo jī yú xī fāng chéng bāng mín zhù、 mín jiān zì zhì、 gè xìng dú lì zhī shàng de jīng jì xíng tài。