中国通史 出版说明
中国通史 出版说明lǚ xiān shēng yī shēng zhì xué yán jǐn， qín yú zhù shù， qí duì zhōng guó wén huà shǐ de yán jiū， zài dāng shí dé fēng qì zhī xiān，《 lǚ zhù zhōng guó tōng shǐ》 kān chēng tā zài zhè fāng miàn de dài biǎo zuò。 cǐ shū yóu kāi míng shū diàn yú 1940 nián chū bǎn shàng cè， 1945 nián chū bǎn xià cè。 chū bǎn hòu shèn shòu xué shù jiè hé guǎng dà dú zhě de huān yíng， céng shù cì zhòng yīng kě xī dāng shí zhèng zhí duō shì zhī qiū， cǐ shū de zuò yòng hé yǐng xiǎng hěn kuài bèi dú cái、 nèi zhàn hé jī 'è suǒ yǎn gài， yǐ zhì jué bǎn。
běn shū yuán shàng cè wéi wén huà shǐ， qí zhōng xù shù liǎo zhōng guó shè huì jīng jì zhèng zhì zhì dù yǔ wén huà xué shù de lì shǐ fā zhǎn zhuàng kuàng、 hù xiāng guān xì jí tè diǎn， fàn wéi guǎng bó， qǔ jīng yòng hóng， duō dú dào zhī jiàn， zú zī dāng jīn xué rén jiè jiàn； xià cè wéi zhèng zhì shǐ， xù shù jiǎn míng jīng dāng， mài luò liú guàn， yì lùn fēng fā， duì yī bān dú zhě shú xī zhōng guó lì shǐ dà yòu bì yì。 yīn cǐ， wǒ men jué dìng jiāng《 lǚ zhù zhōng guó tōng shǐ》 chóngyìn chū bǎn fā xíng。
wéi fāng biàn dú zhě， wǒ men jiāng cǐ shū yuán lái de shàng xià liǎng cè hé bìng， àn qí nèi róng fēn wéi shàng xià biān， shàng biān chēng《 zhōng guó wén huà shǐ》， xià biān chēng《 zhōng guó zhèng zhì shǐ》， bìng jiāng zhù shì xíng shì tǒng yī wéi wén zhōng jiā zhù。 wéi bǎo liú cǐ shū yuán mào， zài chóngyìn shí， chú jiāng fán tǐ shù pái běn gǎi wéi jiǎn tǐ héng pái běn， yǐ jí jiāng yīn míng xiǎn pái yìn zhì cuò zhī chù yú yǐ gǎi zhèng wài， qí yú de yī qiē， rú dāng shí de gài niàn、 chēng wèi yǐ jí zài dāng shí lì shǐ bèi jǐng xià duì bù fēn lì shǐ suǒ zuò de xù shù děng， jūn wèi gǎi dòng。
1983 nián， yáng kuān xiān shēng céng zhù chí guò“ lǚ shì shǐ xué lùn zhù biān ji zǔ” de gōng zuò， bìng xiě guò yī piān“ chū bǎn shuō míng”， duì cǐ shū zuò liǎo hěn hǎo de píng jiè， xiàn gǎi wéi běn shū de“ qián yán”， quán wén kān chū， yǐ qī duì guǎng dà dú zhě yán dú cǐ shū yòu suǒ bāng zhù。
huá dōng shī fàn dà xué chū bǎn shè
1991.4
zhè bù《 lǚ zhù zhōng guó tōng shǐ》 shì lǚ sī miǎn xiān shēng shǐ xué lùn zhù de yī zhǒng。 lǚ xiān shēng xiān hòu céng zhù zuò liǎng bù zhōng guó tōng shǐ： qián yī bù chēng wéi《 bái huà běn guó shǐ》， 1923 nián 9 yuè yóu shāng wù yìn shū guǎn chū bǎn； zhè bù《 lǚ zhù zhōng guó tōng shǐ》 shì kàng rì zhàn zhēng shí qī shàng hǎi chéng wéi“ gū dǎo” de shí hòu， shì yìng dāng shí dà xué jiào xué de xū yào 'ér biān xiě de。 yóu yú dāng shí chū bǎn tiáo jiàn de jiān nán， shàng cè yú 1940 nián yóu kāi míng shū diàn chū bǎn， xià cè tuō yán dào 1944 nián cái yóu kāi míng shū diàn chū bǎn。
zhè bù shū zhēn duì dāng shí shàng hǎi dà xué wén kē xué shēng xué xí shàng de xū yào， méi yòu cǎi yòng yī bān tōng shǐ de tǐ lì。 quán shū fēn shàng xià liǎng cè， shàng cè fēn mén bié lèi dì、 yòu xì tǒng dì xù shù liǎo shè huì jīng jì zhì dù、 zhèng zhì zhì dù hé wén huà xué shù de fā zhǎn qíng kuàng； xià cè fēn zhāng 'àn shí dài shùn xù yòu tiáo lǐ dì xù shù liǎo zhèng zhì lì shǐ de biàn gé。 zuò zhě rèn wéi dāng shí shàng hǎi liú xíng de tōng shǐ zhù zuò， suī rán zài xù shù lǐ luàn xīng wáng de guò chéng zhōng， jiā xù yī xiē diǎn zhāng zhì dù， dàn shì wǎng wǎng quē fá tiáo lǐ xì tǒng， shàng xià bù gòu lián guàn， shǐ chū xué zhě mō bù qīng tóu xù， bù néng gòu chéng xì tǒng de lì shǐ zhī shí。 tè bié shì dà xué wén kē de xué shēng， tā men zhèng xū yào yòu xì tǒng de lì shǐ zhī shí， yǐ qiú jìn yī bù de zuānyán， yīn cǐ jiù yòu cǎi yòng zhè yàng tè shū tǐ lì lái biān xiě tōng shǐ de bì yào。 zài jīn tiān kàn lái， zhè zhǒng tǐ lì de zhōng guó tōng shǐ， duì yú chū xué zhě hái shì yòu yī dìng yòng chù de， tā duì bāng zhù dú zhě chū bù zhǎng wò zhōng guó lì shǐ de gè gè fāng miàn， tè bié shì shè huì jīng jì、 zhèng zhì zhì dù yǐ jí xué shù wén huà děng xì tǒng de lì shǐ zhī shí yòu hěn dà de hǎo chù。
dāng shí zuò zhě biān xiě cǐ shū， bù jǐn shì wèile dà xué jiào xué shàng de xū yào， hái yòu gè míng xiǎn de mù biāo， jiù shì xiǎng cóng zhōng zǒng jié chū yī xiē lì shǐ de jīng yàn， yòng lái zhǐ dǎo wǒ men jīn hòu de xíng dòng。 tā shuō：“ pō xī wàng dú liǎo de rén duì yú zhōng guó lì shǐ shàng zhòng yào wén huà xiàn xiàng， lüè yòu suǒ zhī， yīn 'ér zhī xiàn zhuàng de suǒ yǐ rán， duì yú qián tú kě yǐ yù jiā tuī cè， yīn 'ér duì yú wǒ men de xíng wéi kě yǐ yòu suǒ qǐ shì。”
zuò zhě dāng shí zài zhè bù shū zhōng zǒng jié liǎo nǎ xiē zhòng yào de lì shǐ jīng yàn？ duì yú wǒ men de qián tú zuò liǎo zěn yàng de tuī cè？ duì wǒ men de xíng dòng yòu zuò liǎo zěn yàng de qǐ shì ní？ zhòng diǎn zài yú shè huì jīng jì de biàn gé hé zhèng zhì zhì dù de gǎi gé fāng miàn。 qí zhōng“ cái chǎn” yī zhāng， jié hé zhōng guó jīng jì fā zhǎn lì shǐ de xù shù， zhuózhòng shuō míng liǎo zhōng guó lì dài shè huì gǎi gé sī cháo de zhù liú。 tā rèn wéi zhōng guó gǔ dài yòu liǎng dà shè huì gǎi gé sī cháo： yī shì rú jiā（ zhù yào zhǐ jīng jīn wén xué jiā） zhù zhāng“ sān shì” zhī shuō， yào qiú cóng“ luàn shì” jīng lì“ xiǎo kāng” ér dào dá“ dà tóng” de“ tài píng shì”， móu qiú huī fù jǐng tián zhì， píng jūn dì quán； yī shì fǎ jiā， zhù zhāng jié zhì zī běn， shí xíng yán tiě děng dà gōng shāng yè guān yíng， guǎn lǐ mín jiān de shāng yè hé jiè dài。 fǎ jiā de zhù zhāng， hàn wǔ dì shí sāng hóng yáng céng jīng shí xíng， dàn zhǐ shōu dào chóu kuǎn de jiēguǒ， méi yòu qǔ dé gǎi gé shè huì de chéng xiào。 xī hàn mò nián wáng mǎng zōng hé rú fǎ liǎng jiā zhù zhāng， jìn xíng shè huì gǎi gé， jiēguǒ wán quán shī bài，“ nǎi shì xiān qín yǐ lái yán shè huì gǎi gé zhě gōng gòng de shī bài”（ 96 yè）。 shī bài de gēn běn yuán yīn shì“ guó jiā shì jiē jí shí dài de chǎn wù， zhì zhě jiē jí zǒng shì yào bō xuē bèi zhì zhě yǐ móu lì de”， yīn 'ér bù kě néng yóu tā men lái wán chéng yòu lì yú rén mín de shè huì gǎi gé。
zuò zhě rèn wéi zhǐ yòu shè huì zhù yì cái néng chè dǐ wán chéng yòu lì yú rén mín de shè huì gǎi gé， ér qiě rèn wéi“ zhōng guó lì dài shè huì shàng de sī xiǎng， dōushì zhù zhāng jūn pín fù de， zhè shì qí zài jìn dài suǒ yǐ yì yú jiē shòu shè huì zhù yì de yī gè yuán yīn”。 zhè shì zuò zhě cóng wǒ guó lì lái shè huì gǎi gé sī cháo de zhù liú zhōng， shuō míng wǒ men suǒ yǐ róng yì jiē shòu shè huì zhù yì 'ér jiā yǐ tuī xíng de yuán yīn。 zěn yàng tuī xíng shè huì zhù yì ní？ zuò zhě zài“ shí yè” yī zhāng zhōng， zhǐ chū nóng gōng shāng sān zhě zhī zhōng，“ nóng wéi yóu yào”， zài xù shù nóng yè“ zì cū gēng jìn yú jīng gēng de guò chéng” zhī hòu， jiē zhe jiǎn tǎo“ zhōng guó nóng yè jìn huà de zǔ lì”， rèn wéi zhù yào yóu yú tǔ dì sī yòu hé xiǎo nóng zhì， qí wéi yī de“ chū lù shì yào tuī xíng dà nóng zhì”， gǎi biàn shēng chǎn fāng shì， xiào fǎ sū 'é de jí hé nóng chǎng， shǐ yòng gēng zuò jī xiè， huà chú nóng mín sī jiàn， yīn wéi“ shēng huó biàn zé sī xiǎng biàn， shēng chǎn de fāng fǎ biàn zé shēng huó biàn”。
zuò zhě yī fāng miàn tōng guò duì jīng jì zhì dù hé shè huì gǎi gé sī xiǎng fā zhǎn lì shǐ de xù shù， zhǐ chū bì rán zǒu xiàng shè huì zhù yì de qū shì； lìng yī fāng miàn yòu tōng guò duì yú zhèng zhì zhì dù hé zhèng zhì gǎi gé sī xiǎng fā zhǎn lì shǐ de xù shù， zhǐ chū bì rán zǒu xiàng mín zhù zhèng zhì de qū shì。“ zhèng tǐ” yī zhāng， tū chū dì shuō míng yīn、 xī zhōu、 chūn qiū shí qī de guì zú zhuān zhì zhèng tǐ nèi， bǎo cún yòu xǔ duō mín zhù zhèng zhì de yí jì。《 zhōu guān》 shàng yòu“ dà xún yú zhòng shù” zhī fǎ， guó jiā yòu wēinàn， guó dū yào qiān yí， guó jūn yào gǎi lì， dū bì xū zhào jí guó rén 'ér zhēng xún yì jiàn。 zhè zài《 shàng shū · pán gēng》 hé《 zuǒzhuàn》 děng shū zhōng kě yǐ zhǎo dào xǔ duō lì zhèng。 cóng《 shàng shū · hóng fàn》 kě yǐ kàn dào“ jūn zhù、 qīng shì、 shù rén、 guī、 shì gè zhàn yī quán， ér yǐ qí duō shǎo shù dìng jí xiōng， yì bì xì yī zhǒng huì yì zhī fǎ， yì fēi suí yì xún wèn”。 tā yīn cǐ duàn yán， yuǎn gǔ què yòu mín zhù zhèng zhì zhì dù， hòu lái cái pò huài diào de。 yú lùn dào hòu lái suī rán xiào lì jiàn bó， zhì yòu rú zhèng rén yóu yú xiāng xiào yǐ yì zhí zhèng， rán míng yù huǐ xiāng xiào zhī shì； rán zài gǔ chū， yú lùn“ bì néng yǐng xiǎng xíng zhèng， shǐ dāng jú zhě bù dé bù cóng”。 zuò zhě yòu zhǐ chū， wǒ guó cóng lái mín zhù zhèng zhì de sī xiǎng hěn liú xíng， jiàn yú rú jiā shū zhōng de dú duō， yóu yǐ《 mèng zǐ》 yī shū wéi shēn rù rén xīn。 huáng zōng xī de《 míng yí dài fǎng lù》 zhōng《 yuán jūn》、《 yuán chén》 liǎng piān， duì yú“ tiān xià zhě tiān xià zhī tiān xià” zhī yì，“ fā huī dé jí wéi shēnqiè”。 zuò zhě rèn wéi zhè zhǒng“ bàng bó yù jī de mín zhù sī xiǎng”， yīn wéi tiáo jiàn wèi céng wán jù 'ér bù céng jiàn zhī yú xíng dòng， zhèng yòu dài yú shí shì de biàn huà。 zuò zhě hái rèn wéi xī yáng yòng dài yì zhèng tǐ jì jūn zhù zhuān zhì， zì yòu qí lì shǐ tiáo jiàn， ér zhōng guó què méi yòu zhè gè tiáo jiàn，“ yú shì jí zhuǎn zhí xià， ér chéng wéi xiàn zài de dǎng zhì”。 zhè lǐ suǒ shuō“ xiàn zài de dǎng zhì”， shì zhǐ dāng shí guó mín dǎng 'ér yán。
zuò zhě zhè bù shū xiě chéng yú kàng rì zhàn zhēng qī jiān， shàng hǎi chéng wéi“ gū dǎo” de shí hòu， yīn cǐ shū zhōng xù shù zhōng guó lì shǐ shàng mín zú zhī jiān de dǒu zhēng shí， shí fēn qiáng diào hàn zú duì yú suǒ wèi yì zú de fǎn kàng dǒu zhēng。 zhè shì yào qǐng dú zhě zhù yì de。 zhè shū zuì hòu yī zhāng， tí wéi《 gé mìng tú zhōng de zhōng guó》， zuò zhě yǐ“ dà qì wǎn chéng” zhè jù chéng yǔ， yù zhù gé mìng bì jiāng chéng gōng。 tóng shí zhǐ chū mín zú qián tú shì guāng míng de， yīnggāi yòu yī bǎi 'èr shí fēn de zì xìn xīn。 zuò zhě guǒ duàn dì shuō：“ bēi guān zhù yì zhě liú， jūn gē qiě xiū tīng wǒ gē， wǒ gē jīn yǔ jūn shū kē。” zuì hòu yǐn liáng rèn gōng suǒ yì yīng guó wén háo bài lún de shī：“ nán dào wǒ wéi nú wéi lì， jīn shēng biàn liǎo？ bù xìn wǒ wéi nú wéi lì， jīn shēng biàn liǎo。” zuò wéi quán shū de zǒng jié。 zuò zhě zài zhè yī zhāng zhōng qiáng diào dāng shí gé mìng qián tú de zhòng yào wèn tí shì“ bù zài duì nèi 'ér zài duì wài”， rèn wéi“ fēi nǔ lì dǎ tuì qīn lüè de 'è shì lì， jué wú kě yǐ zì cún zhī lǐ”。
shū zhōng yòu xiē dì fāng yán yòng jiù de shù yǔ， hé jīn tiān wǒ men tōng yòng de shù yǔ hán yì yòu suǒ bù tóng， lì rú suǒ shuō“ fēng jiàn shí dài” hé“ fēng jiàn shè huì”。“ fēng jiàn” shì zhǐ fēn fēng zhì，“ fēng jiàn shí dài” shì zhǐ chūn qiū yǐ qián guì zú tuī xíng zōng fǎ de fēn fēng zhì de jiē duàn， zhū rú cǐ lèi， zài cǐ bù yī yī liè jǔ liǎo。 shàng qǐng dú zhě liú yì。
lǚ sī miǎn shǐ xué lùn zhù biān ji zǔ（ yáng kuān zhí bǐ）
yī jiǔ bā sān nián bā yuè
zhè bù shū zhēn duì dāng shí shàng hǎi dà xué wén kē xué shēng xué xí shàng de xū yào， méi yòu cǎi yòng yī bān tōng shǐ de tǐ lì。 quán shū fēn shàng xià liǎng cè， shàng cè fēn mén bié lèi dì、 yòu xì tǒng dì xù shù liǎo shè huì jīng jì zhì dù、 zhèng zhì zhì dù hé wén huà xué shù de fā zhǎn qíng kuàng； xià cè fēn zhāng 'àn shí dài shùn xù yòu tiáo lǐ dì xù shù liǎo zhèng zhì lì shǐ de biàn gé。 zuò zhě rèn wéi dāng shí shàng hǎi liú xíng de tōng shǐ zhù zuò， suī rán zài xù shù lǐ luàn xīng wáng de guò chéng zhōng， jiā xù yī xiē diǎn zhāng zhì dù， dàn shì wǎng wǎng quē fá tiáo lǐ xì tǒng， shàng xià bù gòu lián guàn， shǐ chū xué zhě mō bù qīng tóu xù， bù néng gòu chéng xì tǒng de lì shǐ zhī shí。 tè bié shì dà xué wén kē de xué shēng， tā men zhèng xū yào yòu xì tǒng de lì shǐ zhī shí， yǐ qiú jìn yī bù de zuānyán， yīn cǐ jiù yòu cǎi yòng zhè yàng tè shū tǐ lì lái biān xiě tōng shǐ de bì yào。 zài jīn tiān kàn lái， zhè zhǒng tǐ lì de zhōng guó tōng shǐ， duì yú chū xué zhě hái shì yòu yī dìng yòng chù de， tā duì bāng zhù dú zhě chū bù zhǎng wò zhōng guó lì shǐ de gè gè fāng miàn， tè bié shì shè huì jīng jì、 zhèng zhì zhì dù yǐ jí xué shù wén huà děng xì tǒng de lì shǐ zhī shí yòu hěn dà de hǎo chù。
dāng shí zuò zhě biān xiě cǐ shū， bù jǐn shì wèile dà xué jiào xué shàng de xū yào， hái yòu gè míng xiǎn de mù biāo， jiù shì xiǎng cóng zhōng zǒng jié chū yī xiē lì shǐ de jīng yàn， yòng lái zhǐ dǎo wǒ men jīn hòu de xíng dòng。 tā shuō：“ pō xī wàng dú liǎo de rén duì yú zhōng guó lì shǐ shàng zhòng yào wén huà xiàn xiàng， lüè yòu suǒ zhī， yīn 'ér zhī xiàn zhuàng de suǒ yǐ rán， duì yú qián tú kě yǐ yù jiā tuī cè， yīn 'ér duì yú wǒ men de xíng wéi kě yǐ yòu suǒ qǐ shì。”
zuò zhě dāng shí zài zhè bù shū zhōng zǒng jié liǎo nǎ xiē zhòng yào de lì shǐ jīng yàn？ duì yú wǒ men de qián tú zuò liǎo zěn yàng de tuī cè？ duì wǒ men de xíng dòng yòu zuò liǎo zěn yàng de qǐ shì ní？ zhòng diǎn zài yú shè huì jīng jì de biàn gé hé zhèng zhì zhì dù de gǎi gé fāng miàn。 qí zhōng“ cái chǎn” yī zhāng， jié hé zhōng guó jīng jì fā zhǎn lì shǐ de xù shù， zhuózhòng shuō míng liǎo zhōng guó lì dài shè huì gǎi gé sī cháo de zhù liú。 tā rèn wéi zhōng guó gǔ dài yòu liǎng dà shè huì gǎi gé sī cháo： yī shì rú jiā（ zhù yào zhǐ jīng jīn wén xué jiā） zhù zhāng“ sān shì” zhī shuō， yào qiú cóng“ luàn shì” jīng lì“ xiǎo kāng” ér dào dá“ dà tóng” de“ tài píng shì”， móu qiú huī fù jǐng tián zhì， píng jūn dì quán； yī shì fǎ jiā， zhù zhāng jié zhì zī běn， shí xíng yán tiě děng dà gōng shāng yè guān yíng， guǎn lǐ mín jiān de shāng yè hé jiè dài。 fǎ jiā de zhù zhāng， hàn wǔ dì shí sāng hóng yáng céng jīng shí xíng， dàn zhǐ shōu dào chóu kuǎn de jiēguǒ， méi yòu qǔ dé gǎi gé shè huì de chéng xiào。 xī hàn mò nián wáng mǎng zōng hé rú fǎ liǎng jiā zhù zhāng， jìn xíng shè huì gǎi gé， jiēguǒ wán quán shī bài，“ nǎi shì xiān qín yǐ lái yán shè huì gǎi gé zhě gōng gòng de shī bài”（ 96 yè）。 shī bài de gēn běn yuán yīn shì“ guó jiā shì jiē jí shí dài de chǎn wù， zhì zhě jiē jí zǒng shì yào bō xuē bèi zhì zhě yǐ móu lì de”， yīn 'ér bù kě néng yóu tā men lái wán chéng yòu lì yú rén mín de shè huì gǎi gé。
zuò zhě rèn wéi zhǐ yòu shè huì zhù yì cái néng chè dǐ wán chéng yòu lì yú rén mín de shè huì gǎi gé， ér qiě rèn wéi“ zhōng guó lì dài shè huì shàng de sī xiǎng， dōushì zhù zhāng jūn pín fù de， zhè shì qí zài jìn dài suǒ yǐ yì yú jiē shòu shè huì zhù yì de yī gè yuán yīn”。 zhè shì zuò zhě cóng wǒ guó lì lái shè huì gǎi gé sī cháo de zhù liú zhōng， shuō míng wǒ men suǒ yǐ róng yì jiē shòu shè huì zhù yì 'ér jiā yǐ tuī xíng de yuán yīn。 zěn yàng tuī xíng shè huì zhù yì ní？ zuò zhě zài“ shí yè” yī zhāng zhōng， zhǐ chū nóng gōng shāng sān zhě zhī zhōng，“ nóng wéi yóu yào”， zài xù shù nóng yè“ zì cū gēng jìn yú jīng gēng de guò chéng” zhī hòu， jiē zhe jiǎn tǎo“ zhōng guó nóng yè jìn huà de zǔ lì”， rèn wéi zhù yào yóu yú tǔ dì sī yòu hé xiǎo nóng zhì， qí wéi yī de“ chū lù shì yào tuī xíng dà nóng zhì”， gǎi biàn shēng chǎn fāng shì， xiào fǎ sū 'é de jí hé nóng chǎng， shǐ yòng gēng zuò jī xiè， huà chú nóng mín sī jiàn， yīn wéi“ shēng huó biàn zé sī xiǎng biàn， shēng chǎn de fāng fǎ biàn zé shēng huó biàn”。
zuò zhě yī fāng miàn tōng guò duì jīng jì zhì dù hé shè huì gǎi gé sī xiǎng fā zhǎn lì shǐ de xù shù， zhǐ chū bì rán zǒu xiàng shè huì zhù yì de qū shì； lìng yī fāng miàn yòu tōng guò duì yú zhèng zhì zhì dù hé zhèng zhì gǎi gé sī xiǎng fā zhǎn lì shǐ de xù shù， zhǐ chū bì rán zǒu xiàng mín zhù zhèng zhì de qū shì。“ zhèng tǐ” yī zhāng， tū chū dì shuō míng yīn、 xī zhōu、 chūn qiū shí qī de guì zú zhuān zhì zhèng tǐ nèi， bǎo cún yòu xǔ duō mín zhù zhèng zhì de yí jì。《 zhōu guān》 shàng yòu“ dà xún yú zhòng shù” zhī fǎ， guó jiā yòu wēinàn， guó dū yào qiān yí， guó jūn yào gǎi lì， dū bì xū zhào jí guó rén 'ér zhēng xún yì jiàn。 zhè zài《 shàng shū · pán gēng》 hé《 zuǒzhuàn》 děng shū zhōng kě yǐ zhǎo dào xǔ duō lì zhèng。 cóng《 shàng shū · hóng fàn》 kě yǐ kàn dào“ jūn zhù、 qīng shì、 shù rén、 guī、 shì gè zhàn yī quán， ér yǐ qí duō shǎo shù dìng jí xiōng， yì bì xì yī zhǒng huì yì zhī fǎ， yì fēi suí yì xún wèn”。 tā yīn cǐ duàn yán， yuǎn gǔ què yòu mín zhù zhèng zhì zhì dù， hòu lái cái pò huài diào de。 yú lùn dào hòu lái suī rán xiào lì jiàn bó， zhì yòu rú zhèng rén yóu yú xiāng xiào yǐ yì zhí zhèng， rán míng yù huǐ xiāng xiào zhī shì； rán zài gǔ chū， yú lùn“ bì néng yǐng xiǎng xíng zhèng， shǐ dāng jú zhě bù dé bù cóng”。 zuò zhě yòu zhǐ chū， wǒ guó cóng lái mín zhù zhèng zhì de sī xiǎng hěn liú xíng， jiàn yú rú jiā shū zhōng de dú duō， yóu yǐ《 mèng zǐ》 yī shū wéi shēn rù rén xīn。 huáng zōng xī de《 míng yí dài fǎng lù》 zhōng《 yuán jūn》、《 yuán chén》 liǎng piān， duì yú“ tiān xià zhě tiān xià zhī tiān xià” zhī yì，“ fā huī dé jí wéi shēnqiè”。 zuò zhě rèn wéi zhè zhǒng“ bàng bó yù jī de mín zhù sī xiǎng”， yīn wéi tiáo jiàn wèi céng wán jù 'ér bù céng jiàn zhī yú xíng dòng， zhèng yòu dài yú shí shì de biàn huà。 zuò zhě hái rèn wéi xī yáng yòng dài yì zhèng tǐ jì jūn zhù zhuān zhì， zì yòu qí lì shǐ tiáo jiàn， ér zhōng guó què méi yòu zhè gè tiáo jiàn，“ yú shì jí zhuǎn zhí xià， ér chéng wéi xiàn zài de dǎng zhì”。 zhè lǐ suǒ shuō“ xiàn zài de dǎng zhì”， shì zhǐ dāng shí guó mín dǎng 'ér yán。
zuò zhě zhè bù shū xiě chéng yú kàng rì zhàn zhēng qī jiān， shàng hǎi chéng wéi“ gū dǎo” de shí hòu， yīn cǐ shū zhōng xù shù zhōng guó lì shǐ shàng mín zú zhī jiān de dǒu zhēng shí， shí fēn qiáng diào hàn zú duì yú suǒ wèi yì zú de fǎn kàng dǒu zhēng。 zhè shì yào qǐng dú zhě zhù yì de。 zhè shū zuì hòu yī zhāng， tí wéi《 gé mìng tú zhōng de zhōng guó》， zuò zhě yǐ“ dà qì wǎn chéng” zhè jù chéng yǔ， yù zhù gé mìng bì jiāng chéng gōng。 tóng shí zhǐ chū mín zú qián tú shì guāng míng de， yīnggāi yòu yī bǎi 'èr shí fēn de zì xìn xīn。 zuò zhě guǒ duàn dì shuō：“ bēi guān zhù yì zhě liú， jūn gē qiě xiū tīng wǒ gē， wǒ gē jīn yǔ jūn shū kē。” zuì hòu yǐn liáng rèn gōng suǒ yì yīng guó wén háo bài lún de shī：“ nán dào wǒ wéi nú wéi lì， jīn shēng biàn liǎo？ bù xìn wǒ wéi nú wéi lì， jīn shēng biàn liǎo。” zuò wéi quán shū de zǒng jié。 zuò zhě zài zhè yī zhāng zhōng qiáng diào dāng shí gé mìng qián tú de zhòng yào wèn tí shì“ bù zài duì nèi 'ér zài duì wài”， rèn wéi“ fēi nǔ lì dǎ tuì qīn lüè de 'è shì lì， jué wú kě yǐ zì cún zhī lǐ”。
shū zhōng yòu xiē dì fāng yán yòng jiù de shù yǔ， hé jīn tiān wǒ men tōng yòng de shù yǔ hán yì yòu suǒ bù tóng， lì rú suǒ shuō“ fēng jiàn shí dài” hé“ fēng jiàn shè huì”。“ fēng jiàn” shì zhǐ fēn fēng zhì，“ fēng jiàn shí dài” shì zhǐ chūn qiū yǐ qián guì zú tuī xíng zōng fǎ de fēn fēng zhì de jiē duàn， zhū rú cǐ lèi， zài cǐ bù yī yī liè jǔ liǎo。 shàng qǐng dú zhě liú yì。
lǚ sī miǎn shǐ xué lùn zhù biān ji zǔ（ yáng kuān zhí bǐ）
yī jiǔ bā sān nián bā yuè