《 guān jū》 ②, hòu fēi zhī dé yě ③, fēng zhī shǐ yě ④, suǒ yǐ fēng tiān xià ⑤ ér zhèng fū fù yě。 gù yòng zhī xiāng rén yān ⑥, yòng zhī bāng guó yān ⑦。 fēng, fēng yě, jiào yě; fēng yǐ dòng ⑧ zhī, jiào yǐ huà ⑨ zhī。
① máo shī xù: hàn dài chuán《 shī》 (《 shī jīng》 ) yòu lǔ、 qí、 hán、 máo sì jiā。 qián sān jiā wéi jīn wén jīng xué pài, zǎo lì yú guān xué, què xiān hòu wáng yì。 zhào rén máo cháng chuán《 shī》, wéi“ máo shī”, shǔ gǔ wén xué pài, hàn dài wèi lì guān xué, máo shī hàn mò xīng shèng, qǔ dài sān jiā 'ér dú chuán yú shì。 máo shī yú gǔ《 shī》 sān bǎi piān jūn yòu xiǎo xù, ér shǒu piān《 guān jū》 tí xià de xiǎo xù hòu, lìng yòu yī duàn jiào cháng wén zì, shì chēng《 shī dà xù》, yòu chēng《 máo shī xù》。 kàn lái hěn xiàng shì yī piān zǒng xù。
②《 guān fú:《 shī jīng · guó fēng · zhōu nán》 dì yī shǒu shī de piān míng。
③ hòu fēi zhī dé yě: hòu fēi, tiān zǐ zhī qī, jiù shuō zhǐ zhōu wén wáng fēi tài sì。 cǐ chù shuō《 guān jū》 shì chēng sòng hòu fēi měi dé de。 kǒng yíng dá《 máo shī zhèng yì》 shuō:“ yán hòu fēi xìng xíng hé xié, zhēn zhuān huà xià, wù mèi qiú xián, gòngfèng zhí shì, shì hòu fēi zhī dé yě。” zhè zhǒng jiě shì qí shí shì qiānqiǎng fù huì de。 hàn rú wǎng wǎng rú cǐ。
④ fēng zhī shǐ yě: běn zhǐ《 guān jū》 wéi《 shī jīng》 de guó fēng zhī shǒu zhī yì。 kǒng yíng dá《 máo shī zhèng yì》 shuō:“ yán hòu fēi zhī yòu měi dé, wén wáng fēng huà zhī shǐ yě。 yán wén wáng xíng huà shǐ yú qí qī, gù yòng cǐ wéi fēng jiào zhī shǐ。” zhè shì yòu wéi yuán yì de, dàn hàn rén wǎng wǎng cóng jiào huà de jiǎo dù duì shī jù zuò qiānqiǎng nǎi zhì wāi qū de jiě shì。
⑤ fēng: dú qù shēng, yòng zuò dòng cí, jiào huà zhī yì。
⑥ yòng zhī xiāng rén yān: xiāng chuán gǔ dài yī wàn 'èr qiān wǔ bǎi jiā wéi yī xiāng,“ xiāng rén”, zhǐ bǎi xìng。《 lǐ jì · xiāng yǐn jiǔ lǐ》 zài: xiāng dà fū xíng xiāng yǐn jiǔ lǐ shí yǐ《 guān jū》 hé lè。 suǒ yǐ《 zhèng yì》 shì“ yòng zhī xiāng rén” wéi“ lìng xiāng dà fū yǐ zhī jiào qí mín yě”。
⑦ yòng zhī bāng guó yān:《 yí lǐ · yàn lǐ》 zài: zhū hóu xíng yàn lǐ yǐn yàn qí chén zǐ bīn kè shí, gē xiāng lè《 guān jū》、《 gé qín》 děng。 gù《 zhèng yì》 shì wéi“ lìng tiān xià zhū hóu yǐ zhī jiào qí chén yě”。
⑧ dòng: gǎn dòng。
⑨ huà: gǎn huà。
shī zhě, zhì zhī suǒ zhī yě①, zài xīn wéi zhì, fā yán wéi shī。 qíng dòng yú zhōng 'ér xíng yú yán, yán zhī bù zú gù jiē tàn zhī, jiē tàn zhī bù zú gù yǒng gē zhī, yǒng gē zhī bù zú, bù zhī shǒu zhī wǔ zhī zú zhī dǎo zhī yě②。
① zhì zhī suǒ zhī: zhī,《 shuō wén》 shì wéi“ chū yě”; jù yì shī nǎi yóu zhì 'ér chǎn shēng。
②“ qíng dòng yú zhōng” yǐ xià wǔ jù: yì zhǐ xīn zhōng yòu qíng gǎn 'ér hòu yòng yǔ yán chuán dá chū lái; yì yóu wèi jìn, zé jì zhī yǐ zī jiē tàn xī; zài yòu bù zú, zé jì zhī yǐ yǒng gē、 shǒu wǔ zú dǎo。“ yǒng gē”, yǐn shēng cháng gē。
qíng fā yú shēng, shēng chéng wén wèi zhī yīn①。 zhì shì zhī yīn 'ān yǐ lè, qí zhèng hé; luàn shì zhī yīn yuàn yǐ nù, qí zhèng guāi②; wáng guó zhī yīn 'āi yǐ sī, qí mín kùn。 gù zhèng dé shī, dòng tiān dì, gǎn guǐ shén, mò jìn yú shī③。 xiān wáng yǐ shì jīng④ fū fù, chéng xiào jìng, hòu rén lún, měi jiào huà, yí fēng sú。
① shēng chéng wén wèi zhī yīn: shēng, zhǐ gōng、 shāng、 jiǎo、 zhǐ、 yǔ; wén, yóu wǔ shēng hé hé 'ér chéng de qǔdiào; jiāng wǔ shēng hé chéng wéi diào, jí wéi“ yīn”。
② guāi: fǎn cháng。
③ mò jìn yú shī: mò guò yú shī。 zhǐ shī zuì jù yòu“ zhèng dé shī” děng zhī gōng néng。
④ jīng: cháng dào, yòng zuò dòng cí, yì wéi shǐ guī yú zhèng dào。
gù shī yòu liù yì① yān: yī yuē fēng②, èr yuē fù③, sān yuē bǐ④, sì yuē xīng⑤, wǔ yuē yǎ⑥, liù yuē sòng⑦。 shàng yǐ fēng huà xià, xià yǐ fēng cì⑧ shàng。 zhù wén 'ér jué jiàn⑨, yán zhī zhě wú zuì, wén zhī zhě zú yǐ jiè, gù yuē fēng。 zhì yú wáng dào shuāi, lǐ yì fèi, zhèng jiào shī, guó yì zhèng, jiā shū sú, ér“ biàn fēng”“ biàn yǎ” ⑩ zuò yǐ。 guó shǐ ⑾ míng hū dé shī zhī jì, shāng rén lún zhī fèi, āi xíng zhèng zhī kē, yín yǒng qíng xìng, yǐ fēng qí shàng, dá yú shì biàn 'ér huái qí jiù sú zhě yě。 gù biàn fēng fā hū qíng, zhǐ hū lǐ yì。 fā hū qíng, mín zhī xìng yě; zhǐ hū lǐ yì, xiān wáng zhī zé yě。 shì yǐ yī guó zhī shì, xì yī rén zhī běn, wèi zhī fēng ⑿; yán tiān xià zhī shì, xíng sì fāng zhī fēng, wèi zhī yǎ ⒀。 yǎ zhě, zhèng yě, yán wáng zhèng zhī suǒ yóu fèi xīng yě。 zhèng yòu xiǎo dà, gù yòu xiǎo yǎ yān, yòu dà yǎ yān。 sòng zhě, měi shèng dé zhī xíng róng, yǐ qí chéng gōng gào yú shén míng zhě yě ⒁。 shì wèi sì shǐ ⒂, shī zhī zhì yě ⒃。
① liù yì:《 shī xù》“ liù yì” shuō yuán yú《 zhōu lǐ》“ liù shī”,《 zhōu lǐ · chūn guān · dà shī》 zài:“ dà shī jiào liù shī: yuē fēng, yuē fù, yuē bǐ, yuē xīng, yuē yǎ, yuē sòng。” dàn yīn duì shī yǔ lè de guān xì lǐ jiě yòu yì, gù 'èr zhě cì xù yòu bié。《 zhèng yì》 shì“ liù yì” wéi:“ fù、 bǐ、 xīng shì《 shī》 zhī yòng, fēng、 yǎ、 sòng shì《 shī》 zhī chéng xíng, yòng bǐ sān shì, chéng cǐ sān shì, shì gù tóng chēng wéi ‘ yì ’。” duì yú“ liù yì”, zhì jīn shàng yòu bù tóng de lǐ jiě。
② fēng: yǔ“ yǎ”、“ sòng” wéi yī zǔ fàn chóu, zhǐ《 shī jīng》 zhōng de shí wǔ guó fēng。 jù xià wén de jiě shì, tóng shí yòu hán yòu fēng huà、 fěng cì zhī yì。
③ fù: yǔ“ bǐ”、“ xīng” wéi yī zǔ fàn chóu, zhǐ《 shī jīng》 de pū chén zhí xù de biǎo xiàn shǒu fǎ。 zhèng xuán zhù《 zhōu lǐ · dà shī》 shuō:“ fù zhī yán pū, zhí pū chén jīn zhī zhèng jiào shàn 'è。” zhū xī《 shī jīng jí chuán》 shuō:“ fù, fū chén qí shì 'ér zhí yán zhī zhě yě。”
④ bǐ: bǐ yù shǒu fǎ。 zhèng xuán《 zhōu lǐ · tài shī》 zhù:“ bǐ zhě, bǐ fāng yú wù yě。” zhū xī《 shī jīng jí chuán》:“ bǐ zhě, yǐ bǐ wù bǐ cǐ wù yě。”
⑤ xīng: qǐ de yì sī, zhǐ jù yòu fā duān zuò yòng de shǒu fǎ。 zhū xī《 shī jīng jí chuán》 shì wéi“ xiān yán tā wù yǐ yǐn qǐ suǒ yǒng zhī cí yě”。 zhè zhǒng fā duān yòu shí jiān yòu bǐ yù de zuò yòng, yòu shí zhǐ wéi yīn lǜ shàng de xū yào, ér wú guān hū yì yì。 gǔ dài“ xīng” yì yōu wēi, lì lái lǐ jiě pō duō fēn qí。
⑥ yǎ: zhǐ yǎ shī。 jù xià wén de jiě shì, yòu zhèng de yì yì, tán wáng zhèng zhī xīng fèi。 dà xiǎo yǎ de pèi lè, shí chēng zhèng shēng。 liáng qǐ chāo《 shì sì shī míng yì》 shuō:“‘ yǎ’ yǔ‘ xià’ gǔ zì tōng, …… yǎ yīn jí xià yīn, yóu yán zhōng yuán zhèng shēng yún 'ěr。”
⑦ sòng: zhǐ sòng shī。 jù xià wén de jiě shì, yòu xíng róng zhī yì, jí jiè zhe wǔ dǎo biǎo xiàn shī gē de qíng tài。 qīng ruǎn yuán《 shì sòng》 rèn wéi sòng jí wǔ shī。
⑧ cì: fěng cì。
⑨ zhù wén 'ér jué jiàn: zhèng xuán zhù:“ zhù wén, zhù yǔ lè zhī gōng shāng xiāng yìng yě。 jué jiàn, yǒng gē yǐ wéi, bù zhí jiàn yě。” cǐ yán dāng qí“ cì” shí, hé yú gōng shāng xiāng yìng zhī wén, bìng yǐ wǎn yuē de yán cí jìn xíng jiàn quàn, ér bù zhí yán jūn wáng zhī guò shī。
⑩ biàn fēng biàn yǎ: biàn, zhǐ shí shì yóu shèng biàn shuāi, jí“ wáng dào shuāi、 lǐ yì fèi” děng; biàn fēng, zhǐ bèi fēng yǐ xià shí sān guó fēng; biàn yǎ, dà yǎ zhōng《 zhōng láo》 yǐ hòu de shī, xiǎo yǎ zhōng《 liù yuè》 yǐ hòu de shī。 èr zhě suī yòu gè bié lì wài, dàn biàn fēng biàn yǎ dà duō shì xī zhōu zhōng shuāi yǐ hòu de zuò pǐn, xiāng dāng yú shàng wén de suǒ shuō“ luàn shì zhī yīn”、“ wáng guó zhī yīn”。
⑾ guó shǐ: wáng shì de shǐ guān。《 zhèng yì》 yǐn zhèng xuán yán:“ guó shǐ cǎi zhòng shī shí, míng qí hàowù, lìng gǔ méng gē zhī。 qí wú zuò zhù, jiē guó shǐ zhù zhī, lìng kě gē。”
⑿“ shì yǐ…… wèi zhī fēng”: zhè jù shì duì“ fēng” de jiě shì。“ yī guó”, zhǐ zhū hóu zhī guó, yǔ xià wén“ yǎ” zhī suǒ yán“ tiān xià” yòu bié, biǎo míng“ fēng” de dì fāng xìng;“ yī rén”, zhǐ zuò shī zhī rén。《 zhèng yì》 jiě shì shuō:“ shī rén lǎn yī guó zhī yì yǐ wéi jǐ xīn, gù yī guó zhī shì xì cǐ yī rén shǐ yán zhī yě。”
⒀“ yán tiān xià” zhì“ wèi zhī yǎ” jù: zhè shì duì“ yǎ” de jiě shì。《 zhèng yì》 shuō:“ shī rén zǒng tiān xià zhī xīn, sì fāng fēng sú, yǐ wéi jǐ yì, ér yǒng gē wáng zhèng, gù zuò shī dào shuō tiān xià zhī shì, fā jiàn sì fāng zhī fēng, suǒ yán zhě nǎi shì tiān zǐ zhī zhèng, shī qí zhèng yú tiān xià, gù wèi zhī yǎ, yǐ qí guǎng gù yě。”
⒁“ sòng zhě” jù: zhè jù shì duì“ sòng” de jiě shì。 xíng róng, xíng zhuàng róng mào。 cǐ jù shuō“ sòng” shì jì sì shí zàn měi jūn wáng gōng dé de shī lè。
⒂ sì shǐ:《 zhèng yì》 yǐn zhèng xuán yán:“ fēng yě, xiǎo yǎ yě, dà yǎ yě, sòng yě, cǐ sì zhě, rén jūn xíng zhī zé wéi xīng, fèi zhī zé wéi shuāi。” ér sī mǎ qiān《 shǐ jì · kǒng zǐ shì jiā》 rèn wéi:“《 guān jū》 zhī luàn, yǐ wéi fēng shǐ;《 lù míng》 wéi xiǎo yǎ shǐ;《 wén wáng》 wéi dà yǎ shǐ;《 qīng miào》 wéi sòng shǐ。”《 máo shī xù》 kāi tóu shuō《 guān jū》“ fēng zhī shǐ yě”, shí xí《 shǐ jì》。
⒃ shī zhī zhì yě: shī zhī yì lǐ jìn yú cǐ。
rán zé《 guān jū》《 lín zhǐ》 zhī huà, wáng zhě zhī fēng, gù xì zhī zhōu gōng①。 nán, yán huà zì běi 'ér nán yě②。《 què cháo》《 zōu yú》 zhī dé, zhū hóu zhī fēng yě, xiān wáng zhī suǒ yǐ jiào, gù xì zhī zhào gōng③。《 zhōu nán》《 zhào nán》, zhèng shǐ zhī dào, wáng huà zhī jī④。 shì yǐ《 guān jū》 lè dé shū nǚ, yǐ pèi jūn zǐ, yōu zài jìn xián, bù yín qí sè; āi yǎo tiǎo, sī xián cái, ér wú shāng shàn zhī xīn yān⑤。 shì《 guān jū》 zhī yì yě。
①“ rán zé《 guān jū》” shù jù:《 lín zhǐ》, jí《 lín zhī zhǐ》, shì《 guó fēng · zhōu nán》 de zuì hòu shī piān。《 zhèng yì》 shuō:“《 guān jū》《 lín zhǐ》 zhī huà, shì wáng zhě zhī fēng, wén wáng zhī suǒ yǐ jiào mín yě。 wáng zhě bì shèng zhōu gōng, shèng rén gù xì zhī zhōu gōng。”
②“ nán, yán huà” jù: zhè jù jiě shì《 zhōu nán》 zhī“ nán” de hán yì。《 zhèng yì》 shuō:“ yán cǐ wén wáng zhī huà zì běi tǔ 'ér xíng yú nán fāng gù yě。”《 máo chuán》 yě shuō:“ wèi qí huà cóng qí zhōu bèi jiāng、 hàn zhī yù yě。”
③“《 què cháo》《 zōu yú》” jù:《 què cháo》 shì《 guó fēng · zhào nán》 de shǒu piān,《 zōu yú》 shì qí mò piān。《 zhèng yì》 shuō:“《 què cháo》《 zōu yú》 zhī dé, shì zhū hóu zhī fēng, xiān wáng、 dà wáng、 wáng jì suǒ yǐ jiào huà mín yě。 zhū hóu bì xián zhào gōng, xián rén gù xì zhī zhào gōng。”
④“《 zhōu nán》《 zhào nán》” jù:《 zhōu nán》,《 guó fēng》 de dì yī bù fēn, gòng jì shí yī piān;《 zhào nán》 cì《 zhōu nán》 zhī hòu, jì shí sì piān。《 zhèng yì》 shuō:“《 zhōu nán》《 zhào nán》 èr shí wǔ piān zhī shī, jiē shì zhèng qí chū shǐ zhī dà dào, wáng yè fēng huà zhī jī běn yě。”
⑤“ shì yǐ《 guān jū》” jù: zhè jù shì jiē shì《 guān jū》 de zhù tí。《 lùn yǔ · bā yì》:“ zǐ yuē:《 guān jū》 lè 'ér bù yín, āi 'ér bù shāng。” cǐ chù suǒ yán jí běn yú kǒng zǐ de guān diǎn。
① máo shī xù: hàn dài chuán《 shī》 (《 shī jīng》 ) yòu lǔ、 qí、 hán、 máo sì jiā。 qián sān jiā wéi jīn wén jīng xué pài, zǎo lì yú guān xué, què xiān hòu wáng yì。 zhào rén máo cháng chuán《 shī》, wéi“ máo shī”, shǔ gǔ wén xué pài, hàn dài wèi lì guān xué, máo shī hàn mò xīng shèng, qǔ dài sān jiā 'ér dú chuán yú shì。 máo shī yú gǔ《 shī》 sān bǎi piān jūn yòu xiǎo xù, ér shǒu piān《 guān jū》 tí xià de xiǎo xù hòu, lìng yòu yī duàn jiào cháng wén zì, shì chēng《 shī dà xù》, yòu chēng《 máo shī xù》。 kàn lái hěn xiàng shì yī piān zǒng xù。
②《 guān fú:《 shī jīng · guó fēng · zhōu nán》 dì yī shǒu shī de piān míng。
③ hòu fēi zhī dé yě: hòu fēi, tiān zǐ zhī qī, jiù shuō zhǐ zhōu wén wáng fēi tài sì。 cǐ chù shuō《 guān jū》 shì chēng sòng hòu fēi měi dé de。 kǒng yíng dá《 máo shī zhèng yì》 shuō:“ yán hòu fēi xìng xíng hé xié, zhēn zhuān huà xià, wù mèi qiú xián, gòngfèng zhí shì, shì hòu fēi zhī dé yě。” zhè zhǒng jiě shì qí shí shì qiānqiǎng fù huì de。 hàn rú wǎng wǎng rú cǐ。
④ fēng zhī shǐ yě: běn zhǐ《 guān jū》 wéi《 shī jīng》 de guó fēng zhī shǒu zhī yì。 kǒng yíng dá《 máo shī zhèng yì》 shuō:“ yán hòu fēi zhī yòu měi dé, wén wáng fēng huà zhī shǐ yě。 yán wén wáng xíng huà shǐ yú qí qī, gù yòng cǐ wéi fēng jiào zhī shǐ。” zhè shì yòu wéi yuán yì de, dàn hàn rén wǎng wǎng cóng jiào huà de jiǎo dù duì shī jù zuò qiānqiǎng nǎi zhì wāi qū de jiě shì。
⑤ fēng: dú qù shēng, yòng zuò dòng cí, jiào huà zhī yì。
⑥ yòng zhī xiāng rén yān: xiāng chuán gǔ dài yī wàn 'èr qiān wǔ bǎi jiā wéi yī xiāng,“ xiāng rén”, zhǐ bǎi xìng。《 lǐ jì · xiāng yǐn jiǔ lǐ》 zài: xiāng dà fū xíng xiāng yǐn jiǔ lǐ shí yǐ《 guān jū》 hé lè。 suǒ yǐ《 zhèng yì》 shì“ yòng zhī xiāng rén” wéi“ lìng xiāng dà fū yǐ zhī jiào qí mín yě”。
⑦ yòng zhī bāng guó yān:《 yí lǐ · yàn lǐ》 zài: zhū hóu xíng yàn lǐ yǐn yàn qí chén zǐ bīn kè shí, gē xiāng lè《 guān jū》、《 gé qín》 děng。 gù《 zhèng yì》 shì wéi“ lìng tiān xià zhū hóu yǐ zhī jiào qí chén yě”。
⑧ dòng: gǎn dòng。
⑨ huà: gǎn huà。
shī zhě, zhì zhī suǒ zhī yě①, zài xīn wéi zhì, fā yán wéi shī。 qíng dòng yú zhōng 'ér xíng yú yán, yán zhī bù zú gù jiē tàn zhī, jiē tàn zhī bù zú gù yǒng gē zhī, yǒng gē zhī bù zú, bù zhī shǒu zhī wǔ zhī zú zhī dǎo zhī yě②。
① zhì zhī suǒ zhī: zhī,《 shuō wén》 shì wéi“ chū yě”; jù yì shī nǎi yóu zhì 'ér chǎn shēng。
②“ qíng dòng yú zhōng” yǐ xià wǔ jù: yì zhǐ xīn zhōng yòu qíng gǎn 'ér hòu yòng yǔ yán chuán dá chū lái; yì yóu wèi jìn, zé jì zhī yǐ zī jiē tàn xī; zài yòu bù zú, zé jì zhī yǐ yǒng gē、 shǒu wǔ zú dǎo。“ yǒng gē”, yǐn shēng cháng gē。
qíng fā yú shēng, shēng chéng wén wèi zhī yīn①。 zhì shì zhī yīn 'ān yǐ lè, qí zhèng hé; luàn shì zhī yīn yuàn yǐ nù, qí zhèng guāi②; wáng guó zhī yīn 'āi yǐ sī, qí mín kùn。 gù zhèng dé shī, dòng tiān dì, gǎn guǐ shén, mò jìn yú shī③。 xiān wáng yǐ shì jīng④ fū fù, chéng xiào jìng, hòu rén lún, měi jiào huà, yí fēng sú。
① shēng chéng wén wèi zhī yīn: shēng, zhǐ gōng、 shāng、 jiǎo、 zhǐ、 yǔ; wén, yóu wǔ shēng hé hé 'ér chéng de qǔdiào; jiāng wǔ shēng hé chéng wéi diào, jí wéi“ yīn”。
② guāi: fǎn cháng。
③ mò jìn yú shī: mò guò yú shī。 zhǐ shī zuì jù yòu“ zhèng dé shī” děng zhī gōng néng。
④ jīng: cháng dào, yòng zuò dòng cí, yì wéi shǐ guī yú zhèng dào。
gù shī yòu liù yì① yān: yī yuē fēng②, èr yuē fù③, sān yuē bǐ④, sì yuē xīng⑤, wǔ yuē yǎ⑥, liù yuē sòng⑦。 shàng yǐ fēng huà xià, xià yǐ fēng cì⑧ shàng。 zhù wén 'ér jué jiàn⑨, yán zhī zhě wú zuì, wén zhī zhě zú yǐ jiè, gù yuē fēng。 zhì yú wáng dào shuāi, lǐ yì fèi, zhèng jiào shī, guó yì zhèng, jiā shū sú, ér“ biàn fēng”“ biàn yǎ” ⑩ zuò yǐ。 guó shǐ ⑾ míng hū dé shī zhī jì, shāng rén lún zhī fèi, āi xíng zhèng zhī kē, yín yǒng qíng xìng, yǐ fēng qí shàng, dá yú shì biàn 'ér huái qí jiù sú zhě yě。 gù biàn fēng fā hū qíng, zhǐ hū lǐ yì。 fā hū qíng, mín zhī xìng yě; zhǐ hū lǐ yì, xiān wáng zhī zé yě。 shì yǐ yī guó zhī shì, xì yī rén zhī běn, wèi zhī fēng ⑿; yán tiān xià zhī shì, xíng sì fāng zhī fēng, wèi zhī yǎ ⒀。 yǎ zhě, zhèng yě, yán wáng zhèng zhī suǒ yóu fèi xīng yě。 zhèng yòu xiǎo dà, gù yòu xiǎo yǎ yān, yòu dà yǎ yān。 sòng zhě, měi shèng dé zhī xíng róng, yǐ qí chéng gōng gào yú shén míng zhě yě ⒁。 shì wèi sì shǐ ⒂, shī zhī zhì yě ⒃。
① liù yì:《 shī xù》“ liù yì” shuō yuán yú《 zhōu lǐ》“ liù shī”,《 zhōu lǐ · chūn guān · dà shī》 zài:“ dà shī jiào liù shī: yuē fēng, yuē fù, yuē bǐ, yuē xīng, yuē yǎ, yuē sòng。” dàn yīn duì shī yǔ lè de guān xì lǐ jiě yòu yì, gù 'èr zhě cì xù yòu bié。《 zhèng yì》 shì“ liù yì” wéi:“ fù、 bǐ、 xīng shì《 shī》 zhī yòng, fēng、 yǎ、 sòng shì《 shī》 zhī chéng xíng, yòng bǐ sān shì, chéng cǐ sān shì, shì gù tóng chēng wéi ‘ yì ’。” duì yú“ liù yì”, zhì jīn shàng yòu bù tóng de lǐ jiě。
② fēng: yǔ“ yǎ”、“ sòng” wéi yī zǔ fàn chóu, zhǐ《 shī jīng》 zhōng de shí wǔ guó fēng。 jù xià wén de jiě shì, tóng shí yòu hán yòu fēng huà、 fěng cì zhī yì。
③ fù: yǔ“ bǐ”、“ xīng” wéi yī zǔ fàn chóu, zhǐ《 shī jīng》 de pū chén zhí xù de biǎo xiàn shǒu fǎ。 zhèng xuán zhù《 zhōu lǐ · dà shī》 shuō:“ fù zhī yán pū, zhí pū chén jīn zhī zhèng jiào shàn 'è。” zhū xī《 shī jīng jí chuán》 shuō:“ fù, fū chén qí shì 'ér zhí yán zhī zhě yě。”
④ bǐ: bǐ yù shǒu fǎ。 zhèng xuán《 zhōu lǐ · tài shī》 zhù:“ bǐ zhě, bǐ fāng yú wù yě。” zhū xī《 shī jīng jí chuán》:“ bǐ zhě, yǐ bǐ wù bǐ cǐ wù yě。”
⑤ xīng: qǐ de yì sī, zhǐ jù yòu fā duān zuò yòng de shǒu fǎ。 zhū xī《 shī jīng jí chuán》 shì wéi“ xiān yán tā wù yǐ yǐn qǐ suǒ yǒng zhī cí yě”。 zhè zhǒng fā duān yòu shí jiān yòu bǐ yù de zuò yòng, yòu shí zhǐ wéi yīn lǜ shàng de xū yào, ér wú guān hū yì yì。 gǔ dài“ xīng” yì yōu wēi, lì lái lǐ jiě pō duō fēn qí。
⑥ yǎ: zhǐ yǎ shī。 jù xià wén de jiě shì, yòu zhèng de yì yì, tán wáng zhèng zhī xīng fèi。 dà xiǎo yǎ de pèi lè, shí chēng zhèng shēng。 liáng qǐ chāo《 shì sì shī míng yì》 shuō:“‘ yǎ’ yǔ‘ xià’ gǔ zì tōng, …… yǎ yīn jí xià yīn, yóu yán zhōng yuán zhèng shēng yún 'ěr。”
⑦ sòng: zhǐ sòng shī。 jù xià wén de jiě shì, yòu xíng róng zhī yì, jí jiè zhe wǔ dǎo biǎo xiàn shī gē de qíng tài。 qīng ruǎn yuán《 shì sòng》 rèn wéi sòng jí wǔ shī。
⑧ cì: fěng cì。
⑨ zhù wén 'ér jué jiàn: zhèng xuán zhù:“ zhù wén, zhù yǔ lè zhī gōng shāng xiāng yìng yě。 jué jiàn, yǒng gē yǐ wéi, bù zhí jiàn yě。” cǐ yán dāng qí“ cì” shí, hé yú gōng shāng xiāng yìng zhī wén, bìng yǐ wǎn yuē de yán cí jìn xíng jiàn quàn, ér bù zhí yán jūn wáng zhī guò shī。
⑩ biàn fēng biàn yǎ: biàn, zhǐ shí shì yóu shèng biàn shuāi, jí“ wáng dào shuāi、 lǐ yì fèi” děng; biàn fēng, zhǐ bèi fēng yǐ xià shí sān guó fēng; biàn yǎ, dà yǎ zhōng《 zhōng láo》 yǐ hòu de shī, xiǎo yǎ zhōng《 liù yuè》 yǐ hòu de shī。 èr zhě suī yòu gè bié lì wài, dàn biàn fēng biàn yǎ dà duō shì xī zhōu zhōng shuāi yǐ hòu de zuò pǐn, xiāng dāng yú shàng wén de suǒ shuō“ luàn shì zhī yīn”、“ wáng guó zhī yīn”。
⑾ guó shǐ: wáng shì de shǐ guān。《 zhèng yì》 yǐn zhèng xuán yán:“ guó shǐ cǎi zhòng shī shí, míng qí hàowù, lìng gǔ méng gē zhī。 qí wú zuò zhù, jiē guó shǐ zhù zhī, lìng kě gē。”
⑿“ shì yǐ…… wèi zhī fēng”: zhè jù shì duì“ fēng” de jiě shì。“ yī guó”, zhǐ zhū hóu zhī guó, yǔ xià wén“ yǎ” zhī suǒ yán“ tiān xià” yòu bié, biǎo míng“ fēng” de dì fāng xìng;“ yī rén”, zhǐ zuò shī zhī rén。《 zhèng yì》 jiě shì shuō:“ shī rén lǎn yī guó zhī yì yǐ wéi jǐ xīn, gù yī guó zhī shì xì cǐ yī rén shǐ yán zhī yě。”
⒀“ yán tiān xià” zhì“ wèi zhī yǎ” jù: zhè shì duì“ yǎ” de jiě shì。《 zhèng yì》 shuō:“ shī rén zǒng tiān xià zhī xīn, sì fāng fēng sú, yǐ wéi jǐ yì, ér yǒng gē wáng zhèng, gù zuò shī dào shuō tiān xià zhī shì, fā jiàn sì fāng zhī fēng, suǒ yán zhě nǎi shì tiān zǐ zhī zhèng, shī qí zhèng yú tiān xià, gù wèi zhī yǎ, yǐ qí guǎng gù yě。”
⒁“ sòng zhě” jù: zhè jù shì duì“ sòng” de jiě shì。 xíng róng, xíng zhuàng róng mào。 cǐ jù shuō“ sòng” shì jì sì shí zàn měi jūn wáng gōng dé de shī lè。
⒂ sì shǐ:《 zhèng yì》 yǐn zhèng xuán yán:“ fēng yě, xiǎo yǎ yě, dà yǎ yě, sòng yě, cǐ sì zhě, rén jūn xíng zhī zé wéi xīng, fèi zhī zé wéi shuāi。” ér sī mǎ qiān《 shǐ jì · kǒng zǐ shì jiā》 rèn wéi:“《 guān jū》 zhī luàn, yǐ wéi fēng shǐ;《 lù míng》 wéi xiǎo yǎ shǐ;《 wén wáng》 wéi dà yǎ shǐ;《 qīng miào》 wéi sòng shǐ。”《 máo shī xù》 kāi tóu shuō《 guān jū》“ fēng zhī shǐ yě”, shí xí《 shǐ jì》。
⒃ shī zhī zhì yě: shī zhī yì lǐ jìn yú cǐ。
rán zé《 guān jū》《 lín zhǐ》 zhī huà, wáng zhě zhī fēng, gù xì zhī zhōu gōng①。 nán, yán huà zì běi 'ér nán yě②。《 què cháo》《 zōu yú》 zhī dé, zhū hóu zhī fēng yě, xiān wáng zhī suǒ yǐ jiào, gù xì zhī zhào gōng③。《 zhōu nán》《 zhào nán》, zhèng shǐ zhī dào, wáng huà zhī jī④。 shì yǐ《 guān jū》 lè dé shū nǚ, yǐ pèi jūn zǐ, yōu zài jìn xián, bù yín qí sè; āi yǎo tiǎo, sī xián cái, ér wú shāng shàn zhī xīn yān⑤。 shì《 guān jū》 zhī yì yě。
①“ rán zé《 guān jū》” shù jù:《 lín zhǐ》, jí《 lín zhī zhǐ》, shì《 guó fēng · zhōu nán》 de zuì hòu shī piān。《 zhèng yì》 shuō:“《 guān jū》《 lín zhǐ》 zhī huà, shì wáng zhě zhī fēng, wén wáng zhī suǒ yǐ jiào mín yě。 wáng zhě bì shèng zhōu gōng, shèng rén gù xì zhī zhōu gōng。”
②“ nán, yán huà” jù: zhè jù jiě shì《 zhōu nán》 zhī“ nán” de hán yì。《 zhèng yì》 shuō:“ yán cǐ wén wáng zhī huà zì běi tǔ 'ér xíng yú nán fāng gù yě。”《 máo chuán》 yě shuō:“ wèi qí huà cóng qí zhōu bèi jiāng、 hàn zhī yù yě。”
③“《 què cháo》《 zōu yú》” jù:《 què cháo》 shì《 guó fēng · zhào nán》 de shǒu piān,《 zōu yú》 shì qí mò piān。《 zhèng yì》 shuō:“《 què cháo》《 zōu yú》 zhī dé, shì zhū hóu zhī fēng, xiān wáng、 dà wáng、 wáng jì suǒ yǐ jiào huà mín yě。 zhū hóu bì xián zhào gōng, xián rén gù xì zhī zhào gōng。”
④“《 zhōu nán》《 zhào nán》” jù:《 zhōu nán》,《 guó fēng》 de dì yī bù fēn, gòng jì shí yī piān;《 zhào nán》 cì《 zhōu nán》 zhī hòu, jì shí sì piān。《 zhèng yì》 shuō:“《 zhōu nán》《 zhào nán》 èr shí wǔ piān zhī shī, jiē shì zhèng qí chū shǐ zhī dà dào, wáng yè fēng huà zhī jī běn yě。”
⑤“ shì yǐ《 guān jū》” jù: zhè jù shì jiē shì《 guān jū》 de zhù tí。《 lùn yǔ · bā yì》:“ zǐ yuē:《 guān jū》 lè 'ér bù yín, āi 'ér bù shāng。” cǐ chù suǒ yán jí běn yú kǒng zǐ de guān diǎn。