chǔ zhuāng wáng dì yī
　　" chǔ zhuāng wáng shā chén xià zhēng shū，《 chūn qiū》 biǎn qí wén， bù yú zhuān tǎo yě； líng wáng shā qí qìng fēng， ér zhí chēng chǔ zǐ， hé yě？ " yuē： " zhuāng wáng zhī xíng xián， ér zhēng shū zhī zuì zhòng， yǐ xián jūn tǎo zhòng zuì， qí yú rén xīn shàn， ruò bù biǎn， yōng zhī qí fēi zhèng jīng，《 chūn qiū》 cháng yú qí xián dé zhě， jiàn qí bù dé yě。 shì gù qí huán bù yú zhuān dì 'ér fēng， jìn wén bù yú zhì wáng 'ér cháo， chǔ zhuāng fú yú zhuān shā 'ér tǎo， sān zhě bù dé， zé zhū hóu zhī dé， dài cǐ yǐ， cǐ chǔ líng zhī suǒ yǐ chēng zǐ 'ér tǎo yě。《 chūn qiū》 zhī cí duō suǒ kuàng， shì wén yuē 'ér fǎ míng yě。 " wèn zhě yuē： " bù yú zhū hóu zhī zhuān fēng， fù jiàn yú chén cài zhī miè； bù yú zhū hóu zhī zhuān tǎo， dú bù fù jiàn qìng fēng zhī shā， hé yě？ " yuē： "《 chūn qiū》 zhī yòng cí， yǐ míng zhě qù zhī， wèi míng zhě zhe zhī。 jīn zhū hóu zhī bù dé zhuān tǎo， gù yǐ míng yǐ， ér qìng fēng zhī zuì， wèi yòu suǒ jiàn yě， gù chēng chǔ zǐ， yǐ bó tǎo zhī， zhe qí zuì zhī yí sǐ， yǐ wéi tiān xià dà jìn， yuē： rén chén zhī xíng， biǎn zhù zhī wèi， luàn guó zhī chén， suī bù cuàn shā， qí zuì jiē yí sǐ。 bǐ yú cǐ， qí yún 'ěr yě。 ""《 chūn qiū》 yuē： ' jìn fá xiān yú。 ' xī 'è hū jìn， ér tóng yí dí yě？ " yuē： " chūn qiū zūn lǐ 'ér zhòng xìn， xìn zhòng yú dì， lǐ zūn yú shēn。 hé yǐ zhī qí rán yě？ sòng bó jī yí lǐ 'ér sǐ yú huǒ， qí huán gōng yí xìn 'ér kuī qí dì，《 chūn qiū》 xián 'ér jǔ zhī， yǐ wéi tiān xià fǎ。 yuē lǐ 'ér xìn， lǐ wú bù dá， shī wú bù bào， tiān zhī shù yě。 jīn wǒ jūn chén tóng xìng shì nǚ， nǚ wú liáng xīn， lǐ yǐ bù dá， yòu kǒng wèi wǒ， hé qí bù yí dí yě！ gōng zǐ qìng fù zhī luàn， lǔ wēi dài wáng， ér qí huán 'ān zhī， yú bǐ wú qīn， shàng lái yōu wǒ， rú hé yǔ tóng xìng 'ér cán zéi yù wǒ。《 shī》 yún： ' wǎn bǐ míng jiū， hàn fēi lì tiān。 wǒ xīn yōu shāng， niàn bǐ xiān rén。 míng fā bù mèi， yòuhuái 'èr rén。 ' rén jiē yòu cǐ xīn yě。 jīn jìn bù yǐ tóng xìng yōu wǒ， ér qiáng dà yàn wǒ， wǒ xīn wàng yān， gù yán zhī bù hǎo， wèi zhī jìn 'ér yǐ， wǎn cí yě。 " wèn zhě yuē： " jìn 'è 'ér bù kě qīn， gōng wǎng 'ér bù gǎn zhì， nǎi rén qíng 'ěr， jūn zǐ hé chǐ， ér chēng gōng yòu jí yě？ " yuē： " è wú gù zì lái， jūn zǐ bù chǐ， nèixǐng bù jiù， hé yōu yú zhì shì yǐ yǐ。 jīn《 chūn qiū》 chǐ zhī zhě， zhāo gōng yòu yǐ qǔ zhī yě。 chén líng qí jūn， shǐ yú wén 'ér shèn yú zhāo， gōng shòu luàn líng yí， ér wú jù tì zhī xīn， áo 'áo rán qīng jì wàng tǎo， fàn dà lǐ 'ér qǔ tóng xìng， jiē bù yì 'ér zhòng zì qīng yě。 rén zhī yán yuē： ' guó jiā zhì zé sì lín hè， guó jiā luàn zé sì lín sàn。 ' shì gù jì sūn zhuān qí wèi， ér dà guó mò zhī zhèng， chū zǒu bā nián， sǐ nǎi dé guī， shēn wáng zǐ wēi， kùn zhī zhì yě。 jūn zǐ bù chǐ qí kùn， ér chǐ qí suǒ yǐ qióng。 zhāo gōng suī féng cǐ shí， gǒu bù qǔ tóng xìng， jù zhì yú shì； suī qǔ tóng xìng， néng yòng kǒng zǐ zì fǔ， yì bù zhì rú shì。 shí nán 'ér zhì jiǎn， xíng wǎng 'ér wú jiù， shì qí suǒ yǐ qióng yě。 "
　　《 chūn qiū》 fēn shí 'èr shì yǐ wéi sān děng： yòu jiàn、 yòu wén、 yòu chuán wén。 yòu jiàn sān shì， yòu wén sì shì， yòu chuán wén wǔ shì。 gù 'āi、 dìng、 zhāo， jūn zǐ zhī suǒ jiàn yě， xiāng、 chéng、 wén、 xuān， jūn zǐ zhī suǒ wén yě， xī、 mǐn、 zhuāng、 huán、 yǐn， jūn zǐ zhī suǒ chuán wén yě。 suǒ jiàn liù shí yī nián， suǒ wén bā shí wǔ nián， suǒ chuán wén jiǔ shí liù nián。 yú suǒ jiàn， wēi qí cí， yú suǒ wén， tòng qí huò， yú chuán wén， shā qí 'ēn， yǔ qíng jù yě。 shì gù zhú jì shì， ér yán yòu yú， wēi qí cí yě； zǐ chì shā， fú rěn shū rì， tòng qí huò yě； zǐ bān shā， ér shū yǐ wèi， shā qí 'ēn yě。 qū shēn zhī zhì， xiáng lüè zhī wén， jiē yìng zhī， wú yǐ qí jìn jìn 'ér yuǎn yuǎn、 qīn qīn 'ér shū shū yě， yì zhī qí guì guì 'ér jiàn jiàn、 chóngchóng 'ér qīng qīng yě， yòu zhī qí hòu hòu 'ér báobáo、 shàn shàn 'ér 'è 'è yě， yòu zhī qí yáng yáng 'ér yīn yīn、 bái bái 'ér hēi hēi yě。 bǎi wù jiē yòu hé 'ǒu， ǒu zhī hé zhī， chóu zhī pǐ zhī， shàn yǐ。 shī yún： ' wēi yí yì yì， dé yīn zhì zhì， wú yuàn wú 'è， shuài yóu chóu pǐ。 ' cǐ zhī wèi yě。 rán zé《 chūn qiū》 yì zhī dà zhě yě， dé yī duān 'ér bó dá zhī， guān qí shì fēi， kě yǐ dé qí zhèng fǎ， shì qí wēn cí， kě yǐ zhī qí sài yuàn， shì gù yú wài dào 'ér bù xiǎn， yú nèi huì 'ér bù yǐn， yú zūn yì rán， yú xián yì rán， cǐ qí bié nèi wài、 chā xián bù xiào、 ér děng zūn bēi yě。 yì bù shàn shàng， zhì bù wēi shēn， gù yuǎn zhě yǐ yì huì， jìn zhě yǐ zhì wèi， wèi yǔ yì jiān， zé shì yú jìn， ér yán yú jǐn yǐ， cǐ dìng、 āi zhī suǒ yǐ wēi qí cí。 yǐ gù yòng zé tiān xià píng， bù yòng zé 'ān qí shēn，《 chūn qiū》 zhī dào yě。
　　《 chūn qiū》 zhī dào， fèng tiān 'ér fǎ gǔ。 shì gù suī yòu qiǎo shǒu， fú xiū guīju， bù néng zhèng fāng yuán； suī yòu chá 'ěr， bù chuī liù lǜ， bù néng dìng wǔ yīn； suī yòu zhī xīn， bù lǎn xiān wáng， bù néng píng tiān xià； rán zé xiān wáng zhī yí dào， yì tiān xià zhī guīju liù lǜ yǐ！ gù shèng zhě fǎ tiān， xián zhě fǎ shèng， cǐ qí dà shù yě； dé dà shù 'ér zhì， shī dà shù 'ér luàn， cǐ zhì luàn zhī fēn yě； suǒ wén tiān xià wú 'èr dào， gù shèng rén yì zhì tóng lǐ yě， gǔ jīn tōng dá， gù xiān xián chuán qí fǎ yú hòu shì yě。《 chūn qiū》 zhī yú shì shì yě， shàn fù gǔ， jī yì cháng， yù qí fǎ xiān wáng yě。 rán 'ér jiè yǐ yī yán yuē： " wáng zhě bì gǎi zhì。 " zì pì zhě dé cǐ yǐ wéi cí， yuē： " gǔ gǒu kě xún， xiān wáng zhī dào， hé mò xiāng yīn。 " shì mí shì wén， yǐ yí zhèng dào 'ér xìn xié yán， shèn kě huàn yě。 dá zhī yuē： " rén yòu wén zhū hóu zhī jūn shè lí shǒu zhī lè zhě， yú shì zì duàn lí shǒu， xiàn 'ér shè zhī， yuē： ' ān zài yú lè yě？ ' cǐ wén qí míng， ér bù zhī qí shí zhě yě。 jīn suǒ wèi xīn wáng bì gǎi zhì zhě， fēi gǎi qí dào， fēi biàn qí lǐ， shòu mìng yú tiān， yì xìng gēngwáng， fēi jì qián wáng 'ér wáng yě， ruò yī yīn qián zhì， xiū gù yè， ér wú yòu suǒ gǎi， shì yǔ jì qián wáng 'ér wáng zhě wú yǐ bié。 shòu mìng zhī jūn， tiān zhī suǒ dà xiǎn yě； shì fù zhě chéng yì， shì jūn zhě yí zhì， shì tiān yì rán； jīn tiān dà xiǎn yǐ， wù xí suǒ dài， ér shuài yǔ tóng， zé bù xiǎn bù míng， fēi tiān zhì， gù bì tú jū chù， gèng chēng hào， gǎi zhèng shuò， yì fú sè zhě， wú tā yān， bù gǎn bù shùn tiān zhì， ér míng zì xiǎn yě。 ruò fū dà gāng， rén lún dào lǐ， zhèng zhì jiào huà， xí sú wén yì jìn rú gù， yì hé gǎi zāi！ gù wáng zhě yòu gǎi zhì zhī míng， wú yì dào zhī shí。 kǒng zǐ yuē： ' wú wéi 'ér zhì zhě， qí shùn hū！ ' yán qí wáng yáo zhī dào 'ér yǐ， cǐ fēi bù yì zhī xiào yǔ！ " wèn zhě yuē： " wù gǎi 'ér tiān shòu， xiǎn yǐ， qí bì gèng zuò lè， hé yě？ " yuē： " lè yì hū shì， zhì wéi yìng tiān gǎi zhī， lè wéi yìng rén zuò zhī， bǐ zhī suǒ shòu mìng zhě， bì mín zhī suǒ tóng lè yě。 shì gù dà gǎi zhì yú chū， suǒ yǐ míng tiān mìng yě； gèng zuò lè yú zhōng， suǒ yǐ jiàn tiān gōng yě； yuán tiān xià zhī suǒ xīn lè， ér wéi zhī wén， qiě yǐ hé zhèng， qiě yǐ xīng dé， tiān xià wèi biàn hé hé， wáng zhě bù xū zuò lè， yuèzhě， yíng yú nèi 'ér dòng fā yú wài zhě yě， yìng qí zhì shí， zhì lǐ zuò lè yǐ chéng zhī， chéng zhě běn mò zhì wén， jiē yǐ jù yǐ。 shì gù zuò yuèzhě， bì fǎn tiān xià zhī suǒ shǐ lè yú jǐ yǐ wéi běn。 shùn shí， mín lè qí zhāo yáo zhī yè yě， gù sháo， sháo zhě， zhāo yě； yǔ zhī shí， mín lè qí sān shèng xiāng jì， gù xià， xià zhě， dà yě； tānɡ zhī shí， mín lè qí jiù zhī yú huàn hài yě， gù hù， hù zhě， jiù yě； wén wáng zhī shí， mín lè qí xīng shī zhēng fá yě， gù wǔ， wǔ zhě， fá yě。 sì zhě tiān xià tóng lè zhī， yī yě， qí suǒ tóng lè zhī duān， bù kě yī yě。 zuò lè zhī fǎ， bì fǎn běn zhī suǒ lè， suǒ lè bù tóng shì， lè 'ān dé bù shì yì！ shì gù shùn zuò sháo 'ér yǔ zuò xià， tānɡ zuò hù 'ér wén wáng zuò wǔ， sì lè shū míng， zé gè shùn qí mín shǐ lè yú jǐ yě， wú jiàn qí xiào yǐ。 shī yún： ' wén wáng shòu mìng， yòu cǐ wǔ gōng； jì fá yú chóng， zuò yì yú fēng。 ' lè zhī fēng yě。 yòu yuē： ' wáng hè sī nù， yuán zhěng qí lǚ。 ' dāng shì shí， zhòu wéi wú dào， zhū hóu dà luàn， mín lè wén wáng zhī nù， ér gē yǒng zhī yě。 zhōu rén dé yǐ qià tiān xià， fǎn běn yǐ wéi lè， wèi zhī dà wǔ， yán mín suǒ shǐ yuèzhě， wǔ yě yún 'ěr。 gù fán lè zhě， zuò zhī yú zhōng， ér míng zhī yǐ shǐ， zhòng běn zhī yì yě。 yóu cǐ guān zhī， zhēngshuò fú sè zhī gǎi， shòu mìng yìng tiān， zhì lǐ zuò lè zhī yì， rén xīn zhī dòng yě， èr zhě lí 'ér fù hé， suǒ wéi yī yě。 "
　　 yù bēi dì 'èr
　　《 chūn qiū》 jī wén gōng yǐ sàng qǔ。 nán zhě yuē： " sàng zhī fǎ， bù guò sān nián， sān nián zhī sàng， èr shí wǔ yuè。 jīn 'àn jīng： wén gōng nǎi sì shí yī yuè fāng qǔ， qǔ shí wú sàng， chū qí fǎ yě jiǔ yǐ， hé yǐ wèi zhī sàng qǔ？ " yuē： "《 chūn qiū》 zhī lùn shì， mò zhòng yú zhì。 jīn qǔ bì nà bì， nà bì zhī yuè zài sàng fēn， gù wèi zhī sàng qǔ yě。 qiě wén gōng qiū xiá jì， yǐ dōng nà bì， jiē shī yú tài zǎo，《 chūn qiū》 bù jī qí qián， ér gù jī qí hòu， bì yǐ sān nián zhī sàng， jī fū zhī qíng yě， suī cóng sú 'ér bù néng zhōng， yóu yí wèi píng yú xīn， jīn quán wú dào yuǎn zhī zhì， fǎn sī niàn qǔ shì， shì《 chūn qiū》 zhī suǒ shèn jí yě， gù jī bù chū sān nián， yú shǒu 'ér yǐ jī yǐ sàng qǔ yě， bù bié xiān hòu， jiàn qí wú rén xīn yě。 yuán cǐ yǐ lùn lǐ， lǐ zhī suǒ zhòng zhě， zài qí zhì， zhì jìng 'ér jié jù， zé jūn zǐ yú zhī zhī lǐ； zhì hé 'ér yīn yǎ， zé jūn zǐ yú zhī zhī lè； zhì 'āi 'ér jū yuē， zé jūn zǐ yú zhī zhī sàng。 gù yuē fēi xū jiā zhī， zhòng zhì zhī wèi yě。 zhì wéi zhì， wù wéi wén， wén zhe yú zhì， zhì bù jū wén， wén 'ān shī zhì； zhì wén liǎng bèi， rán hòu qí lǐ chéng； wén zhì piān xíng， bù dé yòu wǒ 'ěr zhī míng； jù bù néng bèi， ér piān xíng zhī， nìngyòu zhì 'ér wú wén， suī fú yú néng lǐ， shàng shàoshàn zhī， jiè gé lú lái shì yě； yòu wén wú zhì， fēi zhí bù yú， nǎi shǎo 'è zhī， wèi zhōu gōng shí lái shì yě。 rán zé《 chūn qiū》 zhī xù dào yě， xiān zhì 'ér hòu wén， yòu zhì 'ér zuǒ wù， gù yuē： ' lǐ yún lǐ yún， yù bó yún hū zāi！ ' tuī 'ér qián zhī， yì yí yuē： cháo yún cháo yún， cí lìng yún hū zāi！ ' lè yún lè yún， zhōng gǔ yún hū zāi！ ' yǐn 'ér hòu zhī， yì yí yuē： sàng yún sàng yún， yī fú yún hū zāi！ shì gù kǒng zǐ lì xīn wáng zhī dào， míng qí guì zhì yǐ fǎn hé， jiàn qí hǎo chéng yǐ miè wěi， qí yòu jì zhōu zhī bì， gù ruò cǐ yě。
　　《 chūn qiū》 zhī fǎ： yǐ rén suí jūn， yǐ jūn suí tiān。 yuē： yuán mín chén zhī xīn， bù kě yī rì wú jūn， yī rì bù kě wú jūn， ér yóu sān nián chēng zǐ zhě， wéi jūn xīn zhī wèi dāng lì yě， cǐ fēi yǐ rén suí jūn yé！ xiào zǐ zhī xīn， sān nián bù dāng， ér yú nián jí wèi zhě， yǔ tiān shù jù zhōng shǐ yě， cǐ fēi yǐ jūn suí tiān xié！ gù qū mín 'ér shēn jūn， qū jūn 'ér shēn tiān，《 chūn qiū》 zhī dà yì yě。
　　《 chūn qiū》 lùn shí 'èr shì zhī shì， rén dào jiā 'ér wáng dào bèi， fǎ bù 'èr bǎi sì shí 'èr nián zhī zhōng， xiāng wéi zuǒ yòu， yǐ chéng wén cǎi， qí jū cēncuò， fēi xí gǔ yě。 shì gù lùn《 chūn qiū》 zhě， hé 'ér tōng zhī， yuán 'ér qiú zhī， wǔ qí bǐ， ǒu qí lèi， lǎn qí xù， tú qí zhuì， shì yǐ rén dào jiā 'ér wáng fǎ lì。 yǐ wéi bù rán， jīn fū tiān zǐ yú nián jí wèi， zhū hóu yú fēng nèi sān nián chēng zǐ， jiē bù zài jīng yě， ér cāo zhī yǔ zài jīng wú yǐ yì， fēi wú qí biàn yě， yòu suǒ jiàn 'ér jīng 'ān shòu qí zhuì yě， gù néng yǐ bǐ guàn lèi， yǐ biàn fù zhuì zhě， dà dé zhī yǐ。
　　 rén shòu mìng yú tiān， yòu shàn shàn 'è 'è zhī xìng， kě yǎng 'ér bù kě gǎi， kě yù 'ér bù kě qù， ruò xíng tǐ zhī kě féi lì 'ér bù kě dé gé yě。 shì gù suī yòu zhì xián， néng wéi jūn qīn hán róng qí 'è， bù néng wéi jūn qīn lìng wú 'è。 shū yuē： " jué bì qù jué zhǐ " shì qīn yì rán， jiē zhōng xiào zhī jí yě， fēi zhì xián 'ān néng rú shì。 fù bù fù zé zǐ bù zǐ， jūn bù jūn zé chén bù chén 'ěr。
　　 wén gōng bù néng fúsāng， bù shí fèng jì， bù yǐ sān nián， yòu yǐ sàng qǔ， qǔ yú dà fū， yǐ bēi zōng miào， luàn qí qún zǔ， yǐ nì xiān gōng， xiǎo shàn wú yī， ér dà 'è sì wǔ； gù zhū hóu fú yú méng， mìng dà fū fú wéi shǐ， shì 'è 'è zhī zhēng， bù chén zhī xiào yě。 chū wǔ yú wài， rù duó yú nèi， wú wèi zhī jūn yě。 kǒng zǐ yuē： " zhèng dài yú dà fū， sì shì yǐ。 " gài zì wén gōng yǐ lái zhī wèi yě。
　　 jūn zǐ zhī zài wèi zhě bù néng yǐ 'è fú rén yě， shì gù jiǎn liù yì yǐ shàn yǎng zhī。 shī shū xù qí zhì， lǐ lè chún qí měi，《 yì》、《 chūn qiū》 míng qí zhī， liù xué jiē dà， ér gè yòu suǒ cháng。 shī dào zhì， gù cháng yú zhì； lǐ zhì jié， gù cháng yú wén； lè yǒng dé， gù cháng yú fēng； shū zhe gōng， gù cháng yú shì； yì běn tiān dì， gù cháng yú shù； chūn qiū zhèng shì fēi， gù cháng yú zhì rén； néng jiān dé qí suǒ cháng， ér bù néng biàn jǔ qí xiáng yě。 gù rén zhù dà jié zé zhī 'àn， dà bó zé yè yàn， èr zhě yì shī tóng biǎn， qí shāng bì zhì， bù kě bù chá yě。 shì gù shàn wéi shī zhě， jì měi qí dào， yòu shèn qí xíng， qí shí zǎo wǎn， rèn duō shǎo， shì jí xú， zào 'ér wù qū， jī 'ér wù kǔ， shěng qí suǒ wéi， ér chéng qí suǒ zhàn， gù lì bù láo， ér shēn dà chéng， cǐ zhī wèi shèng huà， wú qǔ zhī。
　　《 chūn qiū》 zhī hǎo wēi yǔ， qí guì zhì yě。 chūn qiū xiū běn mò zhī yì， dá biàn gù zhī yìng， tōng shēng sǐ zhī zhì， suì rén dào zhī jí zhě yě。 shì gù jūn shā zéi tǎo， zé shàn 'ér shū qí zhū； ruò mò zhī tǎo， zé jūn bù shū zàng， ér zéi bù fù jiàn yǐ。 bù shū zàng， yǐ wéi wú chén zǐ yě； zéi bù fù jiàn， yǐ qí yí miè jué yě。 jīn zhào dùn shì jūn， sì nián zhī hòu， bié dú fù jiàn， fēi《 chūn qiū》 zhī cháng cí yě。 gǔ jīn zhī xué zhě yì 'ér wèn zhī yuē： " shì shì jūn， hé yǐ fù jiàn？ yóu yuē zéi wèi tǎo， hé yǐ shū zàng？ hé yǐ shū zàng zhě， bù yí shū zàng yě 'ér shū zàng； hé yǐ fù jiàn zhě， yì bù yí fù jiàn yě 'ér fù jiàn； èr zhě tóng guàn， bù dé bù xiāng ruò yě。 dùn zhī fù jiàn， zhí yǐ fù wèn 'ér biàn bù qīn shì， fēi bù dāng zhū yě； zé yì bù dé bù wèi dào gōng zhī shū zàng， zhí yǐ fù wèn 'ér biàn bù chéng shì， fēi bù dāng zuì yě。 ruò shì zé《 chūn qiū》 zhī shuō luàn yǐ， qǐ kě fǎ zāi！ "" gù guàn bǐ 'ér lùn， shì fēi suī nán xī dé， qí yì yī yě。 jīn dùn zhū wú chuán， fú zhū wú chuán， yǐ bǐ yán zhī， fǎ lùn yě， wú bǐ 'ér chǔzhī， wū cí yě， jīn shì qí bǐ， jiē bù dāng sǐ， hé yǐ zhū zhī。《 chūn qiū》 fù wèn shù bǎi， yìng wèn shù qiān， tóng liú jīng zhōng， fān yuán bǐ lèi， yǐ fā qí duān， zú wú wàng yán， ér dé yìng yú chuán zhě； jīn shǐ wài zéi bù kě zhū， gù jiē fù jiàn， ér wèn yuē： ' cǐ fù jiàn， hé yě？ ' yán mò wàng yú shì， hé yǐ dé yìng hū！ gù wú yǐ qí dé yìng， zhī qí wèn zhī bù wàng， yǐ qí wèn zhī bù wàng， zhī dùn zhī yù bù kě bù chá yě。 fū míng wéi shì fù， ér shí miǎn zuì zhě， yǐ yòu zhī yǐ； yì yòu míng wéi shì jūn， ér zuì bù zhū zhě， nì 'ér jù zhī， bù ruò xú 'ér wèi zhī， qiě wú yǔ dùn yòu běn， shī yún： ' tā rén yòu xīn， yú cǔnduó zhī。 ' cǐ yán wù mò wú lín， chá shì qí wài， kě yǐ jiàn qí nèi yě。 jīn 'àn dùn shì， ér guān qí xīn， yuàn 'ér bù xíng， hé 'ér xìn zhī， fēi cuàn shì zhī lín yě， àn dùn cí hào hū tiān， gǒu nèi bù chéng， ān néng rú shì， shì gù xùn qí zhōng shǐ， wú shì zhī zhì， gǒu 'è móu zhě， guò zài bùsuí qù， zuì zài bù tǎo zéi 'ér yǐ。 chén zhī yí wéi jūn tǎo zéi yě， yóu zǐ zhī yí wéi fù cháng yào yě； zǐ bù cháng yào， gù jiā zhī shì fù， chén bù tǎo zéi， gù jiā zhī shì jūn， qí yì yī yě。 suǒ yǐ shì tiān xià fèi chén zǐ zhī jié， qí 'è zhī dà ruò cǐ yě。 gù dùn zhī bù tǎo zéi wéi shì jūn yě， yǔ zhǐ zhī bù cháng yào wéi shì fù wú yǐ yì， dùn bù yí zhū， yǐ cǐ cān zhī。 " wèn zhě yuē： " fū wèi zhī shì， ér yòu bù zhū， qí lùn nán zhī， fēi méng zhī suǒ néng jiàn yě。 gù shè zhǐ zhī zuì， yǐ chuán míng zhī； dùn bù zhū， wú chuán， hé yě？ " yuē： " shì luàn yì fèi， bèi shàng bù chén， cuàn shì fù jūn zhě duō， ér yòu míng dà 'è zhī zhū， shuí yán qí zhū？ gù jìn zhào dùn、 chǔ gōng zǐ bǐ jiē bù zhū zhī wén， ér fú wéi chuán， fú yù míng zhī xīn yě。 " wèn zhě yuē： " rén shì qí jūn， zhòng qīng zài 'ér fú néng tǎo zhě， fēi yī guó yě。 líng gōng shì， zhào dùn bù zài， bù zài zhī yǔ zài， è yòu hòu bó，《 chūn qiū》 zé zài 'ér bù tǎo zéi zhě， fú xì chén zǐ 'ěr yě； zé bù zài 'ér bù tǎo zéi zhě， nǎi jiā shì yān， hé qí zé hòu 'è zhī bó， bó 'è zhī hòu yě？ " yuē： "《 chūn qiū》 zhī dào， shì rén suǒ huò， wéi lì shuō yǐ dà míng zhī。 jīn zhào dùn xián， ér bùsuí yú lǐ， jiē jiàn qí shàn， mò jiàn qí zuì， gù yīn qí suǒ xián， ér jiā zhī dà 'è， xì zhī zhòng zé， shǐ rén zhàn sī， ér zìxǐng wù yǐ fǎn dào， yuē： ' xū！ jūn chén zhī dà yì， fù zǐ zhī dào， nǎi zhì hū cǐ。 ' cǐ suǒ yóu 'è bó 'ér zé zhī hòu yě； tā guó bù tǎo zéi zhě， zhū dǒu shāo zhī mín， hé zú shù zāi！ fú xì rén shù 'ér yǐ， cǐ suǒ yóu 'è hòu 'ér zé bó yě。 chuán yuē： ' qīng wéi zhòng， zhòng wéi qīng。 ' fēi shì zhī wèi hū！ gù gōng zǐ bǐ xián kě yǐ lì， zhào dùn xián wú chén zé， xǔ zhǐ xián wú zǐ zuì，《 chūn qiū》 wéi rén bù zhī 'è， ér tián xíng bù bèi yě， shì gù zhòng lěi zé zhī， yǐ sāo wǎng shì 'ér zhí zhī， sāo zhě bù guò qí zhèng fú néng zhí， zhī cǐ 'ér yì bì yǐ。 "
　　《 chūn qiū fán lù》　 hàn · dǒng zhòng shū

　　zhú lín dì sān
　　《 chūn qiū》 zhī cháng cí yě， bù yú yí dí， ér yú zhōng guó wéi lǐ， zhì bì zhī zhàn， piān rán fǎn zhī， hé yě？ " yuē： "《 chūn qiū》 wú tōng cí， cóng biàn 'ér yí， jīn jìn biàn 'ér wéi yí dí， chǔ biàn 'ér wéi jūn zǐ， gù yí qí cí yǐ cóng qí shì。 fū zhuāng wáng zhī shè zhèng， yòu kě guì zhī měi， jìn rén bù zhī qí shàn， ér yù jī zhī， suǒ jiù yǐ jiě， rú tiǎo yǔ zhī zhàn， cǐ wú shàn shàn zhī xīn， ér qīng jiù mín zhī yì yě， shì yǐ jiàn zhī， ér bù shǐ dé yǔ xián zhě wéi lǐ。 qín mù wǔ jiǎn shū 'ér dà bài， zhèng wén qīng zhòng 'ér sàng shī，《 chūn qiū》 zhī jìng xián zhòng mín rú shì。 shì gù zhàn gōng qīn fá， suī shù bǎi qǐ， bì yī 'èr shū， shāng qí hài suǒ zhòng yě。 " wèn zhě yuē： " qí shū zhàn fá shèn jǐn， qí 'è zhàn fá wú cí， hé yě？ " yuē： " huì tóng zhī shì， dà zhě zhù xiǎo， zhàn fá zhī shì， hòu zhě zhù xiān， gǒu bù 'è， héwèi shǐ qǐ zhī zhě jū xià， shì qí 'è zhàn fá zhī cí yǐ！ qiě《 chūn qiū》 zhī fǎ， xiōng nián bù xiū jiù， yì zài wú kǔ mín 'ěr； kǔ mín shàng 'è zhī， kuàng shāng mín hū！ shāng mín shàng tòng zhī， kuàng shā mín hū！ gù yuē： xiōng nián xiū jiù zé jī， zào yì zé huì， shì hài mín zhī xiǎo zhě， è zhī xiǎo yě； hài mín zhī dà zhě， è zhī dà yě， jīn zhàn fá zhī yú mín， qí wéi hài jǐ hé！ kǎo yì 'ér guān zhǐ， zé《 chūn qiū》 zhī suǒ 'è zhě， bù rèn dé 'ér rèn lì， qū mín 'ér cán zéi zhī； qí suǒ hǎo zhě， shè 'ér wù yòng， rén yì yǐ fú zhī yě。《 shī》 yún： ' chí qí wén dé， qià cǐ sì guó。 ' cǐ《 chūn qiū》 zhī suǒ shàn yě。 fū dé bù zú yǐ qīn jìn， ér wén bù zú yǐ lái yuǎn， ér duàn duàn yǐ zhàn fá wéi zhī zhě， cǐ gù《 chūn qiū》 suǒ shèn jí yǐ， jiē fēi yì yě。 " nán zhě yuē： " chūn qiū zhī shū zhàn fá yě， yòu 'è yòu shàn yě， è zhóu jī 'ér shàn piān zhàn， chǐ fá sàng 'ér róng fù chóu， nài hé yǐ《 chūn qiū》 wéi wú yì zhàn 'ér jìn 'è zhī yě？ " yuē： " fán chūn qiū zhī jì zāi yì yě， suī mǔ yòu shù jīng， yóu wèi zhī wú mài miáo yě； jīn tiān xià zhī dà， sān bǎi nián zhī jiǔ， zhàn gōng qīn fá， bù kě shèngshǔ， ér fù chóu zhě yòu 'èr yān， shì hé yǐ yì yú wú mài miáo zhī yòu shù jīng zāi！ bù zú yǐ nán zhī， gù wèi zhī wú yì zhàn yě。 yǐ wú yì zhàn wéi bù kě， zé wú mài miáo yì bù kě yě； yǐ wú mài miáo wéi kě， zé wú yì zhàn yì kě yǐ。 ruò《 chūn qiū》 zhī yú piān zhàn yě， shàn qí piān， bù shàn qí zhàn， yòu yǐ xiào qí rán yě。 chūn qiū 'ài rén， ér zhàn zhě shā rén， jūn zǐ xī shuō shàn shā qí suǒ 'ài zāi！ gù《 chūn qiū》 zhī yú piān zhàn yě， yóu qí yú zhū xià yě， yǐn zhī lǔ， zé wèi zhī wài， yǐn zhī yí dí， zé wèi zhī nèi； bǐ zhī zhóu zhàn， zé wèi zhī yì， bǐ zhī bù zhàn， zé wèi zhī bù yì； gù méng bù rú bù méng， rán 'ér yòu suǒ wèi shàn méng； zhàn bù rú bù zhàn， rán 'ér yòu suǒ wèi shàn zhàn； bù yì zhī zhōng yòu yì， yì zhī zhōng yòu bù yì； cí bù néng jí， jiē zài yú zhǐ， fēi jīng xīn dá sī zhě， qí yōng néng zhī zhī！ shī yún： ' táng dì zhī huá， piān qí fǎn 'ér； qǐ bù 'ěr sī， shì shì yuǎn 'ér。 ' kǒng zǐ yuē： ' wèi zhī sī yě！ fū hé yuǎn zhī yòu？ ' yóu shì guān zhī， jiàn qí zhǐ zhě， bù rèn qí cí， bù rèn qí cí， rán hòu kě yǔ shì dào yǐ。 "
　　" sī mǎ zǐ fǎn wéi jūn shǐ， fèi jūn mìng， yǔ dí qíng， cóng qí suǒ qǐng， yǔ sòng píng， shì nèi zhuān zhèng， ér wài shàn míng yě。 zhuān zhèng zé qīng jūn， shàn míng zé bù chén， ér chūn qiū dà zhī， xī yóu zāi？ " yuē： " wéi qí yòu cǎn dá zhī 'ēn， bù rěn 'è yī guó zhī mín， shǐ zhī xiāng shí。 tuī 'ēn zhě yuǎn zhī wéi dà， wéi rén zhě zì rán wéi měi。 jīn zǐ fǎn chū jǐ zhī xīn， jīn sòng zhī mín， wú jì qí xián， gù dà zhī yě。 " nán zhě yuē： "《 chūn qiū》 zhī fǎ， qīng bù yōu zhū hóu， zhèng bù zài dà fū。 zǐ fǎn wéi chǔ chén， ér xù sòng mín， shì yōu zhū hóu yě； bù fù qí jūn， ér yǔ dí píng， shì zhèng zài dà fū yě。 jú liáng zhī méng， xìn zài dà fū， ér chūn qiū cì zhī， wéi qí duó jūn zūn yě； píng zài dà fū， yì duó jūn zūn， ér《 chūn qiū》 dà zhī， cǐ suǒ xián yě。 qiě《 chūn qiū》 zhī yì， chén yòu 'è shàn míng měi。 gù zhōng chén bù xiǎn jiàn， yù qí yóu jūn chū yě。《 shū》 yuē： ' ěr yòu jiā móu jiā yóu， rù gào 'ěr jūn yú nèi， ěr nǎi shùn zhī yú wài， yuē： cǐ móu cǐ yóu， wéi wǒ jūn zhī dé。 ' cǐ wéi rén chén zhī fǎ yě； gǔ zhī liáng dà fū， qí shì jūn jiē ruò shì。 jīn zǐ fǎn qù jūn jìn 'ér bù fù， zhuāng wáng kě jiàn 'ér bù gào， jiē yǐ qí jiě 'èr guó zhī nán， wéi bù dé yǐ yě， nài qí duó jūn míng měi hé！ cǐ suǒ huò yě。 " yuē： "《 chūn qiū》 zhī dào， gù yòu cháng yòu biàn， biàn yòng yú biàn， cháng yòng yú cháng， gè zhǐ qí kē， fēi xiāng fáng yě。 jīn zhū zǐ suǒ chēng， jiē tiān xià zhī cháng， léi tóng zhī yì yě； zǐ fǎn zhī xíng， yī qū zhī biàn， dú xiū zhī yì yě。 fū mù jīng 'ér tǐ shī qí róng， xīn jīng 'ér shì yòu suǒ wàng， rén zhī qíng yě； tōng yú jīng zhī qíng zhě， qǔ qí yī měi， bù jìn qí shī。 shī yún： ' cǎi fèng cǎi fěi， wú yǐ xià tǐ。 ' cǐ zhī wèi yě。 jīn zǐ fǎn wǎng shì sòng， wén rén xiāng shí， dà jīng 'ér 'āi zhī， bù yì zhī zhì yú cǐ yě， shì yǐ xīn hài mù dòng， ér wéi cháng lǐ。 lǐ zhě， shù yú rén， wén zhì 'ér chéng tǐ zhě yě。 jīn shǐ rén xiāng shí， dà shī qí rén， ān zhe qí lǐ， fāng jiù qí zhì， xī xù qí wén， gù yuē： ' dāng rén bù ràng。 ' cǐ zhī wèi yě。《 chūn qiū》 zhī cí， yòu suǒ wèi jiàn zhě， yòu jiàn hū jiàn zhě， fū yòu jiàn hū jiàn zhě， zé yì yòu guì hū guì zhě yǐ。 jīn ràng zhě，《 chūn qiū》 zhī suǒ guì， suī rán， jiàn rén xiāng shí， jīng rén xiāng cuàn， jiù zhī wàng qí ràng， jūn zǐ zhī dào， yòu guì yú ràng zhě yě， gù shuō chūn qiū zhě， wú yǐ píng dìng zhī cháng yì， yí biàn gù zhī dà， zé yì jǐ kě yù yǐ。 "
　　《 chūn qiū》 jì tiān xià zhī dé shī， ér jiàn suǒ yǐ rán zhī gù， shèn yōu 'ér míng， wú chuán 'ér zhe， bù kě bù chá yě。 fū tài shān zhī wéi dà， fú chá fú jiàn， ér kuàng wēi miǎo zhě hū！ gù 'àn chūn qiū 'ér shì wǎng shì， qióng qí duān 'ér shì qí gù， dé zhì zhī jūn zǐ、 yòu xǐ zhī rén， bù kě bù shèn yě。 qí qǐng gōng qīn qí huán gōng zhī sūn， guó gù guǎng dà， ér dì shì biàn lì yǐ， yòu dé bà zhù zhī yú zūn， ér zhì jiā yú zhū hóu， yǐ cǐ zhī gù， nán shǐ huì tóng， ér yì shǐ jiāo shē， jí wèi jiǔ nián， mò cháng kěn yī yùhuì tóng zhī shì， yòu nù lǔ wèi zhī zhì， ér bù cóng zhū hóu yú qīng qiū duàn dào， chūn wǎng fá lǔ， rù qí běi jiāo， gù fǎn fá wèi， bài zhī xīn zhù； dāng shì shí yě， fāng chéng shèng 'ér zhì guǎng， dà guó wǎng pìn， màn 'ér fú jìng qí shǐ zhě， jìn lǔ jù nù， nèi xī qí zhòng， wài dé dǎng yǔ wèi cáo， sì guó xiāng fǔ， dà kùn zhī 'ān， huò qí qǐng gōng， zhuó páng chǒu fù。 shēn běn qǐng gōng zhī suǒ yǐ dà rǔ shēn， jǐ wáng guó， wéi tiān xià xiào， qí duān nǎi cóng shè lǔ shèng wèi qǐ； fá lǔ， lǔ bù gǎn chū； jī wèi， dà bài zhī； yīn dé qì 'ér wú dí guó， yǐ xīng huàn yě。 gù yuē： dé zhì yòu xǐ， bù kě bù jiè。 cǐ qí xiào yě。 zì shì zhī hòu， qǐng gōng kǒng jù， bù tīng shēngyuè， bù yǐn jiǔ shí ròu， nèi 'ài bǎi xìng， wèn jí diàosāng， wài jìng zhū hóu， cóng huì yǔ méng， zú zhōng qí shēn， jiā guó 'ān níng。 shì fú zhī běn shēng yú yōu， ér huò qǐ yú xǐ yě。 wū hū！ wù zhī suǒ yóu rán， qí yú rén qièjìn， kě bùxǐng xié！
　　" páng chǒu fù shā qí shēn yǐ shēng qí jūn， hé yǐ bù dé wèi zhī quán？ chǒu fù qī jìn， jì zhòng xǔ sòng， jù wǎng zhèng yǐ cún qí jūn， rán 'ér chǒu fù zhī suǒ wéi， nán yú jì zhòng， jì zhòng jiàn xián， ér chǒu fù yóu jiàn fēi， hé yě？ " yuē： " shì fēinàn bié zhě zài cǐ， cǐ qí xián yí xiāng sì， ér bù tóng lǐ zhě， bù kě bù chá。 fū qù wèi 'ér bì xiōng dì zhě， jūn zǐ zhī suǒ shèn guì； huò lǔ táo dùn zhě， jūn zǐ zhī suǒ shèn jiàn。 jì zhòng cuò qí jūn yú rén suǒ shèn guì， yǐ shēng qí jūn， gù chūn qiū yǐ wéi zhī quán 'ér xián zhī； chǒu fù cuò qí jūn yú rén suǒ shèn jiàn， yǐ shēng qí jūn， chūn qiū yǐ wéi bù zhī quán 'ér jiǎn zhī。 qí jù wǎng zhèng yǐ cún jūn， xiāng sì yě， qí shǐ jūn róng zhī， yǔ shǐ jūn rǔ， bù tóng lǐ。 gù fán rén zhī yòu wéi yě， qián wǎng 'ér hòu yì zhě， wèi zhī zhōng quán， suī bù néng chéng， chūn qiū shàn zhī， lǔ yǐn gōng、 zhèng jì zhòng shì yě； qián zhèng 'ér hòu yòu wǎng zhě， wèi zhī xié dào， suī néng chéng zhī， chūn qiū bù 'ài， qí qǐng gōng、 páng chǒu fù shì yě。 fū mào dà rǔ yǐ shēng， qí qíng wú lè， gù xián rén bùwèi yě， ér zhòng rén yí yān， chūn qiū yǐ wéi rén zhī bù zhī yì 'ér yí yě， gù shì zhī yǐ yì， yuē： ' guó miè， jūn sǐ zhī， zhèng yě。 ' zhèng yě zhě， zhèng yú tiān zhī wéi rén xìng mìng yě， tiān zhī wéi rén xìng mìng， shǐ xíng rén yì 'ér xiū kě chǐ， fēi ruò niǎo shòu rán， gǒu wéi shēng， gǒu wéi lì 'ér yǐ。 shì gù chūn qiū tuī tiān shī 'ér shùn rén lǐ， yǐ zhì zūn wéi bù kě yǐ jiā yú zhì rǔ dà xiū， gù huò zhě jué zhī； yǐ zhì rǔ wéi yì bù kě yǐ jiā yú zhì zūn dà wèi， gù suī shī wèi， fú jūn yě； yǐ fǎn guó， fù zài wèi yǐ， ér chūn qiū yóu yòu bù jūn zhī cí， kuàng qí hǔn rán fāng huò 'ér lǔ xié！ qí yú yì yě， fēi jūn dìng yǐ， ruò fēi jūn， zé chǒu fù hé quán yǐ！ gù qī sān jūn， wéi dà zuì yú jìn， qí miǎn qǐng gōng， wéi rǔ zōng miào yú qí， shì yǐ suī nán， ér chūn qiū bù 'ài。 chǒu fù dà yì， yí yán yú qǐng gōng yuē： ' jūn màn wǔ 'ér nù zhū hóu， shì shī lǐ dà yǐ； jīn bèi dà rǔ 'ér fú néng sǐ， shì wú chǐ yě； ér fù zhòng zuì， qǐng jù sǐ， wú rǔ zōng miào， wú xiū shè jì。 ' rú cǐ， suī xiàn qí shēn， shàng yòu lián míng， dāng cǐ zhī shí， sǐ xián yú shēng， gù jūn zǐ shēng yǐ rǔ， bù rú sǐ yǐ róng， zhèng shì zhī wèi yě。 yóu fǎ lùn zhī， zé chǒu fù qī 'ér bù zhōng quán， zhōng 'ér bù zhōng yì， yǐ wéi bù rán， fù chá chūn qiū， chūn qiū zhī xù cí yě， zhì wáng yú chūn zhèng zhī jiān， fēi yuē： shàng fèng tiān shī， ér xià zhèng rén， rán hòu kě yǐ wéi wáng yě yún 'ěr！ jīn shàn shàn 'è 'è， hǎo róng zēng rǔ， fēi rén néng zì shēng， cǐ tiān shī zhī zài rén zhě yě， jūn zǐ yǐ tiān shī zhī zài rén zhě tīng zhī， zé chǒu fù fú zhōng yě， tiān shī zhī zài rén zhě， shǐ rén yòu lián chǐ， yòu lián chǐ zhě， bù shēng yú dà rǔ， dà rǔ mò shèn yú qù nán miàn zhī wèi。 ér shù huò wéi lǔ yě。 Zēngzǐ yuē： ' rǔ ruò kě bì， bì zhī 'ér yǐ； jí qí bù kě bì， jūn zǐ shì sǐ rú guī。 ' wèi rú qǐng gōng zhě yě。 "
　　" chūn qiū yuē： ' zhèng fá xǔ。 ' xī 'è yú zhèng， ér yí dí zhī yě？ " yuē： " wèi hóu zú， chì zhèng shī qīn zhī， shì fá sàng yě； zhèng yǔ zhū hóu méng yú shǔ， yǐ méng 'ér guī zhū hóu， yú shì fá xǔ， shì pàn méng yě。 fá sàng wú yì， pàn méng wú xìn， wú xìn wú yì， gù dà 'è zhī。 " wèn zhě yuē： " shì jūn sǐ， qí zǐ wèi yú nián， yòu chēng bó bù zǐ， fǎ cí qí zuì hé？ " yuē： " xiān wáng zhī zhì， yòu dà sàng zhě， sān nián bù hū qí mén， shùn qí zhì zhī bù zài shì yě。 shū yuē： ' gāo zōng liàng 'àn， sān nián bù yán。 ' jūsāng zhī yì yě。 jīn zòng bù néng rú shì， nài hé qí fù zú wèi yú nián， jí yǐ sàng jǔ bīng yě。 chūn qiū yǐ bó 'ēn， qiě shī shī qí zǐ xīn， gù bù fù dé chēng zǐ， wèi zhī zhèng bó， yǐ rǔ zhī yě。 qiě qí xiān jūn xiāng gōng， fá sàng pàn méng， dé zuì zhū hóu， zhū hóu nù zhī wèi jiě， è zhī wèi yǐ， jì qí yè zhě， yí wù shàn yǐ fù zhī， jīn yòu zhòng zhī， wú gù jūsāng yǐ fá rén； fù fá rén sàng， zǐ yǐ sàng fá rén； fù jiā bù yì yú rén， zǐ shī shī 'ēn yú qīn， yǐ fàn zhōng guó； shì fù fù gù 'è yú qián， jǐ qǐ dà 'è yú hòu， zhū hóu bì nù 'ér zēng zhī， shuài 'ér jù zhì， móu gòng jī zhī， zhèng nǎi kǒng jù qù chǔ， ér chéng chóng láo zhī méng shì yě。 chǔ yǔ zhōng guó， xiá 'ér jī zhī， zhèng bà bì wēi wáng， zhōng shēn chóu gū。 wú běn qí duān， wú yì 'ér bài， yóu qīng xīn rán。 kǒng zǐ yuē： ' dào qiānshèng zhī guó， jìng shì 'ér xìn。 ' zhī qí wéi dé shī zhī dà yě， gù jìng 'ér shèn zhī。 jīn zhèng bó jì wú zǐ 'ēn， yòu bù yōng jì， yī jǔ bīng bù dāng， bèi huàn bù qióng， zì qǔ zhī yě。 shì yǐ shēng bù dé chēng zǐ， qù qí yì yě； sǐ bù dé shū zàng， jiàn qí qióng yě。 yuē： yòu guó zhě shì cǐ， xíng shēn bù fàng yì， xīng shì bù shěn shí， qí hé rú cǐ 'ěr。 "
　　《 chūn qiū fán lù》　 hàn · dǒng zhòng shū