lú zhào lín( 634? ── 685?), zì shēng zhī, zì hào yōu yōu zǐ, yōu zhōu fàn yáng( jīn běi jīng zhuō zhōu) rén。 táng gāo zōng、 wǔ hòu shí qī zhù míng wén xué jiā, yǔ luò bīn wáng、 wáng bó、 yáng jiǒng bìng chēng chū táng “ sì jié ”。 shǎo cóng míng shī, jí cháng, bó xué néng wén。 chū shòu dèng wáng( lǐ yuán yù) fǔ diǎn qiān, hòu( yuē 661── 663) qiān yì zhōu xīn dū( jīn shǔ sì chuān) wèi。 lí shǔ hòu rǎn fēng jí, rù tài bái shān fú dān yǎng bìng, dàn bìng fǎn jiā zhòng, qiě pín kùn jiāo jiā。 hòu zhuǎn jū yáng dí jù cí shān( jīn hé nán shěng yǔ xiàn běi)。 bìng zhōng jiān chí xiě zuò shī wén。《 xīn táng shū》 juàn 201 lú běn chuán zài: lú bìng zhòng shí,“ nǎi qù jù cí shān xià, jiǎ yuán shù shí mǔ, shū yíng shuǐ zhōu shè, fù yù wéi mù, yǎn wò qí zhōng。 …… bìng jì jiǔ, yǔ qīn shǔ jué, zì chén yíng shuǐ。”
jīn cún《 yōu yōu zǐ jí》 qī juàn, shōu shī jìn bǎi shǒu, gè tǐ wén sān shí yú piān。 jīn rén zhù shàng shū zhù yòu《 lú zhào lín jí jiān zhù》( shàng hǎi gǔ jí chū bǎn shè 1994 nián bǎn)。
cháng 'ān gǔ yì ①
cháng 'ān dà dào lián xiá xié ②, qīng niú bái mǎ qī xiāng chē ③。 yù niǎn zòng héng guò zhù dì ④, jīn biān luò yì xiàng hóu jiā ⑤。
lóng xián bǎo gài chéng zhāorì⑥, fèng tù liú sū dài wǎn xiá ⑦。 bǎi chǐ yóu sī zhēng rào shù ⑧, yī qún jiāo niǎo gòng tí huā。
yóu fēng xì dié qiān mén cè ⑨, bì shù yín tái wàn zhǒng sè。 fù dào jiāo chuāng zuò hé huān ⑩, shuāng jué lián méng chuí fèng yì ⑾。
liáng jiā huà gé zhōng tiān qǐ ⑿, hàn dì jīn jīng yún wài zhí ⒀。 lóu qián xiāng wàng bù xiāng zhī, mò shàng xiāng féng jù xiāng shí ⒁?
jiè wèn chuī xiāo xiàng zǐ yān ⒂, céng jīng xué wǔ dù fāng nián。 dé chéng bǐ mù hé cí sǐ ⒃, yuàn zuò yuān yāng bù xiàn xiān。
bǐ mù yuān yāng zhēn kě xiàn, shuāng qù shuāng lái jūn bù jiàn。 shēng zēng zhàng 'é xiù gū luán ⒄, hǎo qǔ mén lián tiē shuāng yàn ⒅。
shuāng yàn shuāng fēi rào huà liáng, luó wéi cuì bèi yù jīn xiāng ⒆。 piàn piàn xíng yún zhe chán yì ⒇, xiān xiān chū yuè shàng yā huáng 21。
yā huáng fěn bái chē zhōng chū, hán jiāo hán tài qíng fēi yī。 yāo tóng bǎo mǎ tiě lián qián 22, chāng fù pán lóng jīn qū xī 23。
yù shǐ fǔ zhōng wū yè tí, tíng wèi mén qián què yù qī 24。 yǐn yǐn zhū chéng lín yù dào 25, yáo yáo cuì xiǎn méi jīn dī 26。
xié dàn fēi yīng dù líng běi 27, tàn wán jiè kè wèi qiáo xī 28。 jù yāo xiá kè fú róng jiàn 29, gòng sù chāng jiā táo lǐ xī 30。
chāng jiā rì mù zǐ luó qún, qīng gē yī zhuàn kǒu fēn yūn 31。 běi táng yè yè rén rú yuè 32, nán mò cháo cháo qí sì yún 33。
nán mò běi táng lián běi lǐ 34, wǔ jù sān tiáo kòng sān shì 35。 ruò liǔ qīng huái fú dì chuí, jiā qì hóng chén 'àn tiān qǐ 36。
hàn dài jīn wú qiān qí lái 37, fěi cuì tú sū yīng wǔ bēi 38。 luó rú bǎo dài wéi jūn jiě 39, yàn gē zhào wǔ wéi jūn kāi 40。
bié yòu háo huá chēng jiàngxiàng, zhuǎn rì huí tiān bù xiāng ràng 41。 yì qì yóu lái pái guàn fū 42, zhuān quán pàn bù róng xiāo xiāng 43。
zhuān quán yì qì běn háo xióng, qīng qiú zǐ yàn zuò chūn fēng 44。 zì yán gē wǔ cháng qiānzǎi 45, zì wèi jiāo shē líng wǔ gōng 46。
jié wù fēng guāng bù xiāng dài 47, sāng tián bì hǎi xū yú gǎi 48。 xī shí jīn jiē bái yù táng 49, jí jīn wéi jiàn qīng sōng zài。
jì jì liáo liáo yáng zǐ jū 50, nián nián suì suì yī chuáng shū 51。 dú yòu nán shān guì huā fā, fēi lái fēi qù xí rén jū 52。
①“ gǔ yì” shì liù cháo yǐ lái shī gē zhōng cháng jiàn de biāo tí, biǎo shì zhè shì nǐ gǔ zhī zuò。② xiá xié: zhǐ xiǎo xiàng。③ qī xiāng chē: yòng duō zhǒng xiāng mù zhì chéng de huá měi xiǎo chē。④ yù niǎn: běn zhǐ huáng dì suǒ chéng de chē, zhè lǐ fàn zhǐ yī bān háo mén guì zú de chē。 zhù dì: gōng zhù fǔ dì。 dì, fáng wū。 dì wáng cì gěi chén xià fáng wū yòu jiá yǐ cì dì, gù fáng wū chēng“ dì”。⑤ luò yì: wǎng lái bù jué, qián hòu xiāng jiē。 hóu jiā: fēng jiàn wáng hóu zhī jiā。⑥ lóng xián bǎo gài: chē shàng zhāng zhe huá měi de sǎn zhuàng chē gài, zhī zhù shàng duān diāo zuò lóng xíng, rú xián chē gài yú kǒu。 bǎo gài, jí huá gài。 gǔ shí chē shàng zhāng yòu yuán xíng sǎn gài, yòng yǐ zhē yáng bì yǔ。⑦ fèng tù liú sū: chē gài shàng de lì fèng zuǐ duān guà zhe liú sū。 liú sū, yǐ wǔ cǎi yǔ máo huò sī xiàn zhì chéng de suì zǐ。⑧ yóu sī: chūn tiān chóng lèi suǒ tù de piāo yáng yú kōng zhōng de sī。⑨ qiān mén: zhǐ gōng mén。⑩ fù dào: yòu chēng gé dào, gōng yuàn zhōng yòng mù cái jià shè zài kōng zhōng de tōng dào。 jiāo chuāng: yòu huā gé tú 'àn de mù chuāng。 hé huān: mǎ yīng huā, yòu chēng yè hé huā。 zhè lǐ zhǐ fù dào、 jiāo chuāng shàng de hé huān huā xíng tú 'àn。 11、 jué: gōng mén qián de wàng lóu。 méng: wū jǐ。 chuí fèng yì: shuāng jué shàng shì yòu jīn fèng, zuò chuí chì zhuàng。《 tài píng yù lǎn》 juàn yī qī jiǔ yǐn《 jué zhōng jì》:“ jiàn zhāng gōng yuán jué lín běi dào, fèng zài shàng, gù hào yuē fèng jué yě。” 12、 liáng jiā: zhǐ dōng hàn wài qī liáng jì jiā。 liáng jì wéi shùn dì liáng huáng hòu xiōng, yǐ háo shē zhù míng, céng zài luò yáng dà xīng tǔ mù, jiàn zào dì zhái。 13、 jīn jīng: tóng zhù。 hàn wǔ dì liú chè yú jiàn zhāng gōng nèi lì tóng zhù, gāo 'èr shí zhàng, shàng zhì tóng pán, míng xiān rén zhǎng, yǐ chéng lù shuǐ。 14、“ lóu qián” liǎng jù: xiě shì nǚ rú yún, nán yǐ biàn shí。 jù: tóng qǐ。 15、 chuī xiāo: yòng chūn qiū shí xiāo shǐ chuī xiāo gù shì。《 liè xiān chuán》:“ xiāo shǐ shàn chuī xiāo, qín mù gōng yǐ nǚ nòng yù qī zhī, yī dàn tú suí fèng huáng fēi qù。” xiàng zǐ yān: zhǐ fēi rù tiān kōng。 zǐ yān, zhǐ yún qì。 16、 bǐ mù: yú míng。《 ěr yǎ · shì dì》:“ dōng fāng yòu bǐ mù yú yān, bù bǐ bù xíng, qí míng wèi zhī dié。” gù gǔ rén yòng bǐ mù yú、 yuān yāng niǎo bǐ yù nán nǚ xiāng bàn xiāng 'ài。 17、 shēng zēng: zuì hèn。 zhàng 'é: zhàng zǐ qián de héng fú。 gū luán: xiàng zhēng dú jū。 luán, chuán shuō zhōng fèng huáng yī lèi de shén niǎo。 18、 hǎo qǔ: yuàn jiāng。 shuāng yàn: xiàng zhēng zì yóu xìng fú de 'ài qíng。 19、 cuì bèi: fěi cuì yán sè de bèi zǐ, huò zhǐ yǐ fěi cuì niǎo yǔ máo wéi shì de bèi zǐ。 yù jīn xiāng: yī zhǒng míng guì de xiāng liào, chuán shuō chǎn zì dà qín guó( zhōng guó gǔ dài duì luó mǎ dì guó de chēng hū)。 zhè lǐ shì zhǐ luó zhàng hé bèi zǐ dū yòng yù jīn xiāng xūn guò。 20、 xíng yún: xíng róng fàxíng péng sōng měi lì。 chán yì: gǔ dài fù nǚ de yī zhǒng fā shì, lèi sì chán yì de shì yàng。 21、 chū yuè shàng yā huáng: é shàng yòng huáng sè tú chéng wān wān de yuè yá xíng, shì dāng shí nǚ xìng miàn bù huà zhuāng de yī zhǒng yàng shì。 yā huáng, nèn huáng sè。 22、 yāo tóng: fàn zhǐ fú huá qīng bó zǐ dì。 tiě lián qián: zhǐ mǎ de máo sè qīng 'ér bān bó, yòu lián huán de qián zhuàng huā wén。 23、 chāng fù: zhè lǐ zhǐ shàng wén suǒ shuō de“ yā huáng fěn bái” de háo guì zhī jiā de gē 'ér wǔ nǚ。 pán lóng: chāi míng。 cuī bào《 gǔ jīn zhù》:“ pán lóng chāi, liáng jì qī suǒ zhì。” cǐ huò zhǐ jīn qū xī shàng de diāo wén。 qū xī: jiǎo liàn。 yòng yú píng fēng、 chuāng、 mén、 chú guì děng wù, zhè lǐ shì zhǐ chē mén shàng de jiǎo liàn。 24、“ yù shǐ” liǎng jù: xiě quán guì jiāo zòng zì sì, yù shǐ、 tíng wèi dōuwú quán yuē shù tā men。 yù shǐ: guān míng, sī tánhé。 tíng wèi: guān míng, zhǎng xíng fǎ。 wū yè tí、 què yù qī: jūn 'àn shì zhí fǎ guān mén tíng lěng luò。《 hàn shū · zhū bó chuán》:“( yù shǐ) fǔ zhōng liè bǎi shù, cháng yòu yě wū shù qiān, qī sù qí shàng, chén qù mù lái, hào yuē zhāoxī wū。”《 shǐ jì · jí zhèng lièzhuàn》:“ shǐ dí gōng wéi tíng wèi, bīn kè tián mén, jí fèi, mén wài kě shè què luó。” 25、 zhū chéng: gōng chéng。 yù dào, zhǐ xiū zhù dé jiǎng jiū piào liàng de dào lù。 26、 cuì xiǎn: fù nǚ chē shàng xiāng yòu fěi cuì de wéi mù。 jīn dī: jiān gù de hé dī。 27、“ xié dàn fēi yīng”: zhǐ dǎ liè de chǎng miàn。 dù líng: zài cháng 'ān dōng nán , hàn xuān dì líng mù suǒ zài dì。 28、 tàn wán jiè kè: zhǐ xíng xiá shā lì, zhù rén bào chóu děng miè shì fǎ lǜ de xíng wéi。《 hàn shū · yǐn shǎng chuán》:“ cháng 'ān lǘ lǐ shàonián , qún bèi shā lì, shòu huì bào chóu, xiāng yǔ tàn wán wéi dàn, dé chì wán zhě zhuó wǔ lì, hēi wán zhě zhuó wén lì, bái zhě zhù zhìsāng”。 yòu《 hàn shū · zhū yún chuán》 yòu“ jiè kè bào chóu” zhī yǔ。 jiè kè: zhù rén。 wèi qiáo: zài cháng 'ān xī běi, qín shǐ huáng shí suǒ jiàn, héng kuà wèi shuǐ, gù míng。 29、 fú róng jiàn: gǔ jiàn míng, chūn qiū shí yuè guó suǒ zhù。 zhè lǐ fàn zhǐ bǎo jiàn。 30、 chāng jiā: jì nǚ。 táo lǐ xī: zhǐ chāng jiā de zhù chù。 yǔ chū《 shǐ jì · lǐ jiāng jūn lièzhuàn》:“ táo lǐ bù yán, xià zì chéng xī。” cǐ jiè yòng, yī zé táo lǐ kě yù měi sè, èr zé 'àn shì zhè lǐ shì xī yǐn yóu kè fēn zhì tà lái de dì fāng。 xī, xiǎo jìng。 31、 zhuàn: wǎn zhuǎn gē chàng。 fēn yūn: xiāng qì nóng yù。 32、 běi táng: zhǐ chāng jiā。 rén rú yuè: xíng róng chāng jiā nǚ de měi mào。 33、 nán mò: zhǐ chāng jiā mén wài。 qí sì yún: xíng róng qí mǎ de lái kè yún jí。 34、 běi lǐ: jí táng dài cháng 'ān píng kāng lǐ, shì jì nǚ jù jū zhī chù, yīn zài chéng běi, gù chēng běi lǐ。 35、“ wǔ jù” jù: cháng 'ān jiē dào zòng héng jiāo cuò, sì tōng bā dá, yǔ shì chǎng xiāng lián jiē。 wǔ jù: jiāo cuò de lù。 sān tiáo: tōng dá de dào lù。 sān shì: xǔ duō shì chǎng。 kòng: yǐn, lián jiē。“ wǔ jù”、 sān tiáo”、“ sān shì” dōushì yòng qián rén chéng yǔ, qí zhōng shù zì jūn fēi shí zhǐ。 36、 jiā qì hóng chén: zhǐ chē mǎ zá tà de rè nào jǐng xiàng。 37 jīn wú: jí zhí jīn wú, hàn dài jìn wèi jūn guān xián。 táng dài shè zuǒ、 yòu jīn wú wèi, yòu jīn wú dàjiàng jūn。 cǐ fàn zhǐ jìn jūn jūn guān。 38、“ fěi cuì” jù: xiě jìn jūn jūn guān zài chāng jiā yǐn jiǔ。 fěi cuì běn wéi bì lǜ tòu míng de měi yù, zhè lǐ xíng róng měi jiǔ de yán sè。 tú sū: měi jiǔ míng。 yīng wǔ bēi: jí hǎi luó zhǎn, yòng nán yáng chū chǎn de yī zhǒng zhuàng rú yīng wǔ de hǎi luó jiā gōng zhì chéng de jiǔ bēi。 39、 luó rú: sī chóu duǎn yī。 40、 yàn zhào gē wǔ: zhàn guó shí yàn、 zhào 'èr guó yǐ“ duō jiā rén” zhù chēng, gē wǔ zuì shèng。 cǐ jiè zhǐ měi miào de gē wǔ。 41、 zhuǎn rì huí tiān: jí yán quán shì zhī dà, kě yǐ zuǒ yòu huáng dì de yì zhì。“ tiān” yù huáng dì。 42、 guàn fū: zì zhòng rú, hàn wǔ dì shí qī de yī wèi jiāng jūn, yǒng měng rèn xiá, hǎo shǐ jiǔ mà zuò, jiāo jié wèi qí hóu dòu yīng, yǔ chéngxiàng wǔ 'ān hóu tián fén bù hé, zhōng bèi tián fén xiàn hài, zhū zú( jiàn《 shǐ jì · wèi qí wǔ 'ān hóu lièzhuàn》)。 43、 xiāo xiāng: zhǐ xiāo wàng zhī, zì cháng qiàn, hàn xuān dì cháo wéi yù shǐ dà fū、 tài zǐ tài fù。 yuán dì jí wèi, fǔ zhèng, guān zhì qián jiāng jūn, céng zì wèi“ bèi wèi jiàngxiàng”。 hòu bèi pái jǐ, yǐn zhèn zì jìn。 44、 qīng qiú、 zǐ yàn: jūn zhǐ hǎo mǎ。 qū yuán《 jiǔ zhāng · shè jiāng》:“ jià qīng qiú xī cān bái chī。” qiú: běn zhǐ wú jiǎo lóng, zhè lǐ jiè zhǐ liáng mǎ。 zǐ yàn: jùn mǎ míng。 zuò chūn fēng: zài chūn fēng zhōng qí mǎ fēi chí, jí qí dé yì。 45、 líng: chāo guò。 wǔ gōng: zhāng tānɡ、 dù zhōu、 xiāo wàng zhī、 féng fèng shì、 shǐ dān。 jiē hàn dài zhù míng quán guì。 46、 jié wù fēng guāng: zhǐ jié lìng、 shí xù。 47、 sāng tián bì hǎi: jí cāng hǎi sāng tián。 yù zhǐ shì shì biàn huà hěn dà。《 shén xiān chuán》 juàn wǔ: má gū duì wáng fāng píng shuō:“ jiē dài yǐ lái, jiàn dōng hǎi sān wéi sāng tián。” 48、 jīn jiē bái yù táng: xíng róng háo huá zhái dì。 gǔ lè fǔ《 xiāng féng xíng》:“ huáng jīn wéi jūn mén, bái yù wéi jūn táng。” 49、 yáng zǐ: hàn dài yáng xióng, zì zǐ yún, zài cháng 'ān shí shì huàn bù dé yì, céng bì mén zhù《 tài xuán》、《 fǎ yán》。 zuǒ sī《 yǒng shǐ》 shī:“ jì jì yáng zǐ zhái, mén wú qīng xiāng yǔ。 liáo liáo kōng yǔ zhōng, suǒ jiǎng zài xuán xū。” 50、 yī chuáng shū: zhǐ yǐ shī shū zì yú de yǐn cáng jū shēng huó。 yǔ xìn《 hán yuán jí mù》:“ yǐn shì yī chuáng shū”。 51、 huái nán xiǎo shān《 zhāo yǐn shì》:“ guì shù cóng shēng xī shān zhī yōu, yǎn jiǎn lián quán xī zhī xiāng liáo。” yán bì shì yǐn jū zhī yì。 jū: yī jīn。
zhè shì lú zhào lín de dài biǎo zuò, yě shì chū táng qī yán gē xíng de dài biǎo zuò zhī yī。
zì hàn wēi liù cháo yǐ lái, chǎn shēng guò bù shǎo yǐ cháng 'ān、 luò yáng wéi bèi jǐng, miáo xiě háo mén guì zú、 gōng zǐ wáng sūn、 xiá kè chàng yōu shēng huó de zuò pǐn。 zài zhè shǒu cháng piān qī yán gǔ shī zhōng, shī rén yòng chuán tǒng tí cái xiě zì shēn de gǎn shòu。 yǐ pū chén de bǐ fǎ, miáo huì dāng shí jīng dū cháng 'ān de xiàn shí shēng huó chǎng jǐng, liú lù chū duì měi hǎo shēng huó de rè 'ài hé xiàng wǎng zhī qíng; xiě quán guì jiē céng jiāo shē yín yì de shēng huó jí nèi bù qīngyà de qíng kuàng, shēn yù fěng yù zhī zhǐ。 tóng shí shū fā liǎo huái cái bù yù de jì liáo zhī gǎn hé láo sāo bù píng zhī qì, yě jiē shì liǎo shì shì wú cháng、 róng huá nán jiǔ de shēng huó zhé lǐ。
quán shī fēn sì bù fēn。 dì yī bù fēn cóng“ cháng 'ān dà dào lián xiá xié” dào“ chāng fù pán lóng jīn qū xī”, gòng sān shí 'èr jù, pū chén miáo xiě cháng 'ān chē mǎ、 gōng jué、 háo zhái de fán huá fù lì hé quán guì men jìng zhú háo shē de xiǎng lè shēng huó。 dì 'èr bù fēn cóng“ yù shǐ fǔ zhōng wū yè tí” dào“ yàn gē zhào wǔ wéi jūn kāi”, gòng 'èr shí jù, yǐ shì jǐng chāng jiā wéi zhōng xīn, huà chū liǎo yī fú wáng sūn gōng zǐ、 jūn guān xiá kè děng gè zhǒng rén wù zòng qíng shēng sè de yè yóu tú。 dì sān bù fēn cóng“ bié yòu háo huá chēng jiàngxiàng” dào“ jí jīn wéi jiàn qīng sōng zài” gòng shí 'èr jù, zhuǎn xiě tǒng zhì jí tuán nèi bù hù xiāng qīngyà, quán chén dé yì jiāo zòng de qíng kuàng。 dì sì bù fēn shì zuì hòu sì jù, yǐ hàn dài qióng jū zhù shū de yáng xióng zì kuàng, jì yù huái cái bù yù de gǎn kǎi, bìng yǔ qián miàn suǒ xiě de háo mén guì zú shēng huó zuò duì zhào, zhēn biān dāng shì, tòu yán zhé lǐ, tuō wù yán zhì, jié shù quán piān。
zhè shǒu shī de tí cái、 yòng yǔ yǔ xiāo gāng de《 wū qī qū》 děng qí liáng gōng tǐ shī fēi cháng jiē jìn, dàn sī xiǎng gǎn qíng què dà bù xiāng tóng。 tā cí cǎi suī rán fù lì huá shàn, dàn zhōng bù shāng yú fú yàn。 shī de xiě fǎ jìn sì hàn fù, duì miáo xiě duì xiàng jí lì pū chén xiè rǎn,
bìng qiě lüè dài“ quàn bǎi fěng yī” zhī yì。《 táng shī jìng》 yún:“ duān lì bù fá fēng huá, dāng zài luò bīn wáng《 dì jīng piān》 shàng”。《 táng shī xuǎn mài huì tōng píng lín》 yǐn zhōu jìng yǔ:“ tōng piān gé jú xióng yuǎn, jù fǎ qí gǔ, yī jié gèng rào shén yùn。…… shì shī yī piān lá tǐ, qū zhé jìn qíng, zhuǎn sòng jiànlìng rén qǐ chéng shí tòng shì zhī xiǎng。”
jīn cún《 yōu yōu zǐ jí》 qī juàn, shōu shī jìn bǎi shǒu, gè tǐ wén sān shí yú piān。 jīn rén zhù shàng shū zhù yòu《 lú zhào lín jí jiān zhù》( shàng hǎi gǔ jí chū bǎn shè 1994 nián bǎn)。
cháng 'ān gǔ yì ①
cháng 'ān dà dào lián xiá xié ②, qīng niú bái mǎ qī xiāng chē ③。 yù niǎn zòng héng guò zhù dì ④, jīn biān luò yì xiàng hóu jiā ⑤。
lóng xián bǎo gài chéng zhāorì⑥, fèng tù liú sū dài wǎn xiá ⑦。 bǎi chǐ yóu sī zhēng rào shù ⑧, yī qún jiāo niǎo gòng tí huā。
yóu fēng xì dié qiān mén cè ⑨, bì shù yín tái wàn zhǒng sè。 fù dào jiāo chuāng zuò hé huān ⑩, shuāng jué lián méng chuí fèng yì ⑾。
liáng jiā huà gé zhōng tiān qǐ ⑿, hàn dì jīn jīng yún wài zhí ⒀。 lóu qián xiāng wàng bù xiāng zhī, mò shàng xiāng féng jù xiāng shí ⒁?
jiè wèn chuī xiāo xiàng zǐ yān ⒂, céng jīng xué wǔ dù fāng nián。 dé chéng bǐ mù hé cí sǐ ⒃, yuàn zuò yuān yāng bù xiàn xiān。
bǐ mù yuān yāng zhēn kě xiàn, shuāng qù shuāng lái jūn bù jiàn。 shēng zēng zhàng 'é xiù gū luán ⒄, hǎo qǔ mén lián tiē shuāng yàn ⒅。
shuāng yàn shuāng fēi rào huà liáng, luó wéi cuì bèi yù jīn xiāng ⒆。 piàn piàn xíng yún zhe chán yì ⒇, xiān xiān chū yuè shàng yā huáng 21。
yā huáng fěn bái chē zhōng chū, hán jiāo hán tài qíng fēi yī。 yāo tóng bǎo mǎ tiě lián qián 22, chāng fù pán lóng jīn qū xī 23。
yù shǐ fǔ zhōng wū yè tí, tíng wèi mén qián què yù qī 24。 yǐn yǐn zhū chéng lín yù dào 25, yáo yáo cuì xiǎn méi jīn dī 26。
xié dàn fēi yīng dù líng běi 27, tàn wán jiè kè wèi qiáo xī 28。 jù yāo xiá kè fú róng jiàn 29, gòng sù chāng jiā táo lǐ xī 30。
chāng jiā rì mù zǐ luó qún, qīng gē yī zhuàn kǒu fēn yūn 31。 běi táng yè yè rén rú yuè 32, nán mò cháo cháo qí sì yún 33。
nán mò běi táng lián běi lǐ 34, wǔ jù sān tiáo kòng sān shì 35。 ruò liǔ qīng huái fú dì chuí, jiā qì hóng chén 'àn tiān qǐ 36。
hàn dài jīn wú qiān qí lái 37, fěi cuì tú sū yīng wǔ bēi 38。 luó rú bǎo dài wéi jūn jiě 39, yàn gē zhào wǔ wéi jūn kāi 40。
bié yòu háo huá chēng jiàngxiàng, zhuǎn rì huí tiān bù xiāng ràng 41。 yì qì yóu lái pái guàn fū 42, zhuān quán pàn bù róng xiāo xiāng 43。
zhuān quán yì qì běn háo xióng, qīng qiú zǐ yàn zuò chūn fēng 44。 zì yán gē wǔ cháng qiānzǎi 45, zì wèi jiāo shē líng wǔ gōng 46。
jié wù fēng guāng bù xiāng dài 47, sāng tián bì hǎi xū yú gǎi 48。 xī shí jīn jiē bái yù táng 49, jí jīn wéi jiàn qīng sōng zài。
jì jì liáo liáo yáng zǐ jū 50, nián nián suì suì yī chuáng shū 51。 dú yòu nán shān guì huā fā, fēi lái fēi qù xí rén jū 52。
①“ gǔ yì” shì liù cháo yǐ lái shī gē zhōng cháng jiàn de biāo tí, biǎo shì zhè shì nǐ gǔ zhī zuò。② xiá xié: zhǐ xiǎo xiàng。③ qī xiāng chē: yòng duō zhǒng xiāng mù zhì chéng de huá měi xiǎo chē。④ yù niǎn: běn zhǐ huáng dì suǒ chéng de chē, zhè lǐ fàn zhǐ yī bān háo mén guì zú de chē。 zhù dì: gōng zhù fǔ dì。 dì, fáng wū。 dì wáng cì gěi chén xià fáng wū yòu jiá yǐ cì dì, gù fáng wū chēng“ dì”。⑤ luò yì: wǎng lái bù jué, qián hòu xiāng jiē。 hóu jiā: fēng jiàn wáng hóu zhī jiā。⑥ lóng xián bǎo gài: chē shàng zhāng zhe huá měi de sǎn zhuàng chē gài, zhī zhù shàng duān diāo zuò lóng xíng, rú xián chē gài yú kǒu。 bǎo gài, jí huá gài。 gǔ shí chē shàng zhāng yòu yuán xíng sǎn gài, yòng yǐ zhē yáng bì yǔ。⑦ fèng tù liú sū: chē gài shàng de lì fèng zuǐ duān guà zhe liú sū。 liú sū, yǐ wǔ cǎi yǔ máo huò sī xiàn zhì chéng de suì zǐ。⑧ yóu sī: chūn tiān chóng lèi suǒ tù de piāo yáng yú kōng zhōng de sī。⑨ qiān mén: zhǐ gōng mén。⑩ fù dào: yòu chēng gé dào, gōng yuàn zhōng yòng mù cái jià shè zài kōng zhōng de tōng dào。 jiāo chuāng: yòu huā gé tú 'àn de mù chuāng。 hé huān: mǎ yīng huā, yòu chēng yè hé huā。 zhè lǐ zhǐ fù dào、 jiāo chuāng shàng de hé huān huā xíng tú 'àn。 11、 jué: gōng mén qián de wàng lóu。 méng: wū jǐ。 chuí fèng yì: shuāng jué shàng shì yòu jīn fèng, zuò chuí chì zhuàng。《 tài píng yù lǎn》 juàn yī qī jiǔ yǐn《 jué zhōng jì》:“ jiàn zhāng gōng yuán jué lín běi dào, fèng zài shàng, gù hào yuē fèng jué yě。” 12、 liáng jiā: zhǐ dōng hàn wài qī liáng jì jiā。 liáng jì wéi shùn dì liáng huáng hòu xiōng, yǐ háo shē zhù míng, céng zài luò yáng dà xīng tǔ mù, jiàn zào dì zhái。 13、 jīn jīng: tóng zhù。 hàn wǔ dì liú chè yú jiàn zhāng gōng nèi lì tóng zhù, gāo 'èr shí zhàng, shàng zhì tóng pán, míng xiān rén zhǎng, yǐ chéng lù shuǐ。 14、“ lóu qián” liǎng jù: xiě shì nǚ rú yún, nán yǐ biàn shí。 jù: tóng qǐ。 15、 chuī xiāo: yòng chūn qiū shí xiāo shǐ chuī xiāo gù shì。《 liè xiān chuán》:“ xiāo shǐ shàn chuī xiāo, qín mù gōng yǐ nǚ nòng yù qī zhī, yī dàn tú suí fèng huáng fēi qù。” xiàng zǐ yān: zhǐ fēi rù tiān kōng。 zǐ yān, zhǐ yún qì。 16、 bǐ mù: yú míng。《 ěr yǎ · shì dì》:“ dōng fāng yòu bǐ mù yú yān, bù bǐ bù xíng, qí míng wèi zhī dié。” gù gǔ rén yòng bǐ mù yú、 yuān yāng niǎo bǐ yù nán nǚ xiāng bàn xiāng 'ài。 17、 shēng zēng: zuì hèn。 zhàng 'é: zhàng zǐ qián de héng fú。 gū luán: xiàng zhēng dú jū。 luán, chuán shuō zhōng fèng huáng yī lèi de shén niǎo。 18、 hǎo qǔ: yuàn jiāng。 shuāng yàn: xiàng zhēng zì yóu xìng fú de 'ài qíng。 19、 cuì bèi: fěi cuì yán sè de bèi zǐ, huò zhǐ yǐ fěi cuì niǎo yǔ máo wéi shì de bèi zǐ。 yù jīn xiāng: yī zhǒng míng guì de xiāng liào, chuán shuō chǎn zì dà qín guó( zhōng guó gǔ dài duì luó mǎ dì guó de chēng hū)。 zhè lǐ shì zhǐ luó zhàng hé bèi zǐ dū yòng yù jīn xiāng xūn guò。 20、 xíng yún: xíng róng fàxíng péng sōng měi lì。 chán yì: gǔ dài fù nǚ de yī zhǒng fā shì, lèi sì chán yì de shì yàng。 21、 chū yuè shàng yā huáng: é shàng yòng huáng sè tú chéng wān wān de yuè yá xíng, shì dāng shí nǚ xìng miàn bù huà zhuāng de yī zhǒng yàng shì。 yā huáng, nèn huáng sè。 22、 yāo tóng: fàn zhǐ fú huá qīng bó zǐ dì。 tiě lián qián: zhǐ mǎ de máo sè qīng 'ér bān bó, yòu lián huán de qián zhuàng huā wén。 23、 chāng fù: zhè lǐ zhǐ shàng wén suǒ shuō de“ yā huáng fěn bái” de háo guì zhī jiā de gē 'ér wǔ nǚ。 pán lóng: chāi míng。 cuī bào《 gǔ jīn zhù》:“ pán lóng chāi, liáng jì qī suǒ zhì。” cǐ huò zhǐ jīn qū xī shàng de diāo wén。 qū xī: jiǎo liàn。 yòng yú píng fēng、 chuāng、 mén、 chú guì děng wù, zhè lǐ shì zhǐ chē mén shàng de jiǎo liàn。 24、“ yù shǐ” liǎng jù: xiě quán guì jiāo zòng zì sì, yù shǐ、 tíng wèi dōuwú quán yuē shù tā men。 yù shǐ: guān míng, sī tánhé。 tíng wèi: guān míng, zhǎng xíng fǎ。 wū yè tí、 què yù qī: jūn 'àn shì zhí fǎ guān mén tíng lěng luò。《 hàn shū · zhū bó chuán》:“( yù shǐ) fǔ zhōng liè bǎi shù, cháng yòu yě wū shù qiān, qī sù qí shàng, chén qù mù lái, hào yuē zhāoxī wū。”《 shǐ jì · jí zhèng lièzhuàn》:“ shǐ dí gōng wéi tíng wèi, bīn kè tián mén, jí fèi, mén wài kě shè què luó。” 25、 zhū chéng: gōng chéng。 yù dào, zhǐ xiū zhù dé jiǎng jiū piào liàng de dào lù。 26、 cuì xiǎn: fù nǚ chē shàng xiāng yòu fěi cuì de wéi mù。 jīn dī: jiān gù de hé dī。 27、“ xié dàn fēi yīng”: zhǐ dǎ liè de chǎng miàn。 dù líng: zài cháng 'ān dōng nán , hàn xuān dì líng mù suǒ zài dì。 28、 tàn wán jiè kè: zhǐ xíng xiá shā lì, zhù rén bào chóu děng miè shì fǎ lǜ de xíng wéi。《 hàn shū · yǐn shǎng chuán》:“ cháng 'ān lǘ lǐ shàonián , qún bèi shā lì, shòu huì bào chóu, xiāng yǔ tàn wán wéi dàn, dé chì wán zhě zhuó wǔ lì, hēi wán zhě zhuó wén lì, bái zhě zhù zhìsāng”。 yòu《 hàn shū · zhū yún chuán》 yòu“ jiè kè bào chóu” zhī yǔ。 jiè kè: zhù rén。 wèi qiáo: zài cháng 'ān xī běi, qín shǐ huáng shí suǒ jiàn, héng kuà wèi shuǐ, gù míng。 29、 fú róng jiàn: gǔ jiàn míng, chūn qiū shí yuè guó suǒ zhù。 zhè lǐ fàn zhǐ bǎo jiàn。 30、 chāng jiā: jì nǚ。 táo lǐ xī: zhǐ chāng jiā de zhù chù。 yǔ chū《 shǐ jì · lǐ jiāng jūn lièzhuàn》:“ táo lǐ bù yán, xià zì chéng xī。” cǐ jiè yòng, yī zé táo lǐ kě yù měi sè, èr zé 'àn shì zhè lǐ shì xī yǐn yóu kè fēn zhì tà lái de dì fāng。 xī, xiǎo jìng。 31、 zhuàn: wǎn zhuǎn gē chàng。 fēn yūn: xiāng qì nóng yù。 32、 běi táng: zhǐ chāng jiā。 rén rú yuè: xíng róng chāng jiā nǚ de měi mào。 33、 nán mò: zhǐ chāng jiā mén wài。 qí sì yún: xíng róng qí mǎ de lái kè yún jí。 34、 běi lǐ: jí táng dài cháng 'ān píng kāng lǐ, shì jì nǚ jù jū zhī chù, yīn zài chéng běi, gù chēng běi lǐ。 35、“ wǔ jù” jù: cháng 'ān jiē dào zòng héng jiāo cuò, sì tōng bā dá, yǔ shì chǎng xiāng lián jiē。 wǔ jù: jiāo cuò de lù。 sān tiáo: tōng dá de dào lù。 sān shì: xǔ duō shì chǎng。 kòng: yǐn, lián jiē。“ wǔ jù”、 sān tiáo”、“ sān shì” dōushì yòng qián rén chéng yǔ, qí zhōng shù zì jūn fēi shí zhǐ。 36、 jiā qì hóng chén: zhǐ chē mǎ zá tà de rè nào jǐng xiàng。 37 jīn wú: jí zhí jīn wú, hàn dài jìn wèi jūn guān xián。 táng dài shè zuǒ、 yòu jīn wú wèi, yòu jīn wú dàjiàng jūn。 cǐ fàn zhǐ jìn jūn jūn guān。 38、“ fěi cuì” jù: xiě jìn jūn jūn guān zài chāng jiā yǐn jiǔ。 fěi cuì běn wéi bì lǜ tòu míng de měi yù, zhè lǐ xíng róng měi jiǔ de yán sè。 tú sū: měi jiǔ míng。 yīng wǔ bēi: jí hǎi luó zhǎn, yòng nán yáng chū chǎn de yī zhǒng zhuàng rú yīng wǔ de hǎi luó jiā gōng zhì chéng de jiǔ bēi。 39、 luó rú: sī chóu duǎn yī。 40、 yàn zhào gē wǔ: zhàn guó shí yàn、 zhào 'èr guó yǐ“ duō jiā rén” zhù chēng, gē wǔ zuì shèng。 cǐ jiè zhǐ měi miào de gē wǔ。 41、 zhuǎn rì huí tiān: jí yán quán shì zhī dà, kě yǐ zuǒ yòu huáng dì de yì zhì。“ tiān” yù huáng dì。 42、 guàn fū: zì zhòng rú, hàn wǔ dì shí qī de yī wèi jiāng jūn, yǒng měng rèn xiá, hǎo shǐ jiǔ mà zuò, jiāo jié wèi qí hóu dòu yīng, yǔ chéngxiàng wǔ 'ān hóu tián fén bù hé, zhōng bèi tián fén xiàn hài, zhū zú( jiàn《 shǐ jì · wèi qí wǔ 'ān hóu lièzhuàn》)。 43、 xiāo xiāng: zhǐ xiāo wàng zhī, zì cháng qiàn, hàn xuān dì cháo wéi yù shǐ dà fū、 tài zǐ tài fù。 yuán dì jí wèi, fǔ zhèng, guān zhì qián jiāng jūn, céng zì wèi“ bèi wèi jiàngxiàng”。 hòu bèi pái jǐ, yǐn zhèn zì jìn。 44、 qīng qiú、 zǐ yàn: jūn zhǐ hǎo mǎ。 qū yuán《 jiǔ zhāng · shè jiāng》:“ jià qīng qiú xī cān bái chī。” qiú: běn zhǐ wú jiǎo lóng, zhè lǐ jiè zhǐ liáng mǎ。 zǐ yàn: jùn mǎ míng。 zuò chūn fēng: zài chūn fēng zhōng qí mǎ fēi chí, jí qí dé yì。 45、 líng: chāo guò。 wǔ gōng: zhāng tānɡ、 dù zhōu、 xiāo wàng zhī、 féng fèng shì、 shǐ dān。 jiē hàn dài zhù míng quán guì。 46、 jié wù fēng guāng: zhǐ jié lìng、 shí xù。 47、 sāng tián bì hǎi: jí cāng hǎi sāng tián。 yù zhǐ shì shì biàn huà hěn dà。《 shén xiān chuán》 juàn wǔ: má gū duì wáng fāng píng shuō:“ jiē dài yǐ lái, jiàn dōng hǎi sān wéi sāng tián。” 48、 jīn jiē bái yù táng: xíng róng háo huá zhái dì。 gǔ lè fǔ《 xiāng féng xíng》:“ huáng jīn wéi jūn mén, bái yù wéi jūn táng。” 49、 yáng zǐ: hàn dài yáng xióng, zì zǐ yún, zài cháng 'ān shí shì huàn bù dé yì, céng bì mén zhù《 tài xuán》、《 fǎ yán》。 zuǒ sī《 yǒng shǐ》 shī:“ jì jì yáng zǐ zhái, mén wú qīng xiāng yǔ。 liáo liáo kōng yǔ zhōng, suǒ jiǎng zài xuán xū。” 50、 yī chuáng shū: zhǐ yǐ shī shū zì yú de yǐn cáng jū shēng huó。 yǔ xìn《 hán yuán jí mù》:“ yǐn shì yī chuáng shū”。 51、 huái nán xiǎo shān《 zhāo yǐn shì》:“ guì shù cóng shēng xī shān zhī yōu, yǎn jiǎn lián quán xī zhī xiāng liáo。” yán bì shì yǐn jū zhī yì。 jū: yī jīn。
zhè shì lú zhào lín de dài biǎo zuò, yě shì chū táng qī yán gē xíng de dài biǎo zuò zhī yī。
zì hàn wēi liù cháo yǐ lái, chǎn shēng guò bù shǎo yǐ cháng 'ān、 luò yáng wéi bèi jǐng, miáo xiě háo mén guì zú、 gōng zǐ wáng sūn、 xiá kè chàng yōu shēng huó de zuò pǐn。 zài zhè shǒu cháng piān qī yán gǔ shī zhōng, shī rén yòng chuán tǒng tí cái xiě zì shēn de gǎn shòu。 yǐ pū chén de bǐ fǎ, miáo huì dāng shí jīng dū cháng 'ān de xiàn shí shēng huó chǎng jǐng, liú lù chū duì měi hǎo shēng huó de rè 'ài hé xiàng wǎng zhī qíng; xiě quán guì jiē céng jiāo shē yín yì de shēng huó jí nèi bù qīngyà de qíng kuàng, shēn yù fěng yù zhī zhǐ。 tóng shí shū fā liǎo huái cái bù yù de jì liáo zhī gǎn hé láo sāo bù píng zhī qì, yě jiē shì liǎo shì shì wú cháng、 róng huá nán jiǔ de shēng huó zhé lǐ。
quán shī fēn sì bù fēn。 dì yī bù fēn cóng“ cháng 'ān dà dào lián xiá xié” dào“ chāng fù pán lóng jīn qū xī”, gòng sān shí 'èr jù, pū chén miáo xiě cháng 'ān chē mǎ、 gōng jué、 háo zhái de fán huá fù lì hé quán guì men jìng zhú háo shē de xiǎng lè shēng huó。 dì 'èr bù fēn cóng“ yù shǐ fǔ zhōng wū yè tí” dào“ yàn gē zhào wǔ wéi jūn kāi”, gòng 'èr shí jù, yǐ shì jǐng chāng jiā wéi zhōng xīn, huà chū liǎo yī fú wáng sūn gōng zǐ、 jūn guān xiá kè děng gè zhǒng rén wù zòng qíng shēng sè de yè yóu tú。 dì sān bù fēn cóng“ bié yòu háo huá chēng jiàngxiàng” dào“ jí jīn wéi jiàn qīng sōng zài” gòng shí 'èr jù, zhuǎn xiě tǒng zhì jí tuán nèi bù hù xiāng qīngyà, quán chén dé yì jiāo zòng de qíng kuàng。 dì sì bù fēn shì zuì hòu sì jù, yǐ hàn dài qióng jū zhù shū de yáng xióng zì kuàng, jì yù huái cái bù yù de gǎn kǎi, bìng yǔ qián miàn suǒ xiě de háo mén guì zú shēng huó zuò duì zhào, zhēn biān dāng shì, tòu yán zhé lǐ, tuō wù yán zhì, jié shù quán piān。
zhè shǒu shī de tí cái、 yòng yǔ yǔ xiāo gāng de《 wū qī qū》 děng qí liáng gōng tǐ shī fēi cháng jiē jìn, dàn sī xiǎng gǎn qíng què dà bù xiāng tóng。 tā cí cǎi suī rán fù lì huá shàn, dàn zhōng bù shāng yú fú yàn。 shī de xiě fǎ jìn sì hàn fù, duì miáo xiě duì xiàng jí lì pū chén xiè rǎn,
bìng qiě lüè dài“ quàn bǎi fěng yī” zhī yì。《 táng shī jìng》 yún:“ duān lì bù fá fēng huá, dāng zài luò bīn wáng《 dì jīng piān》 shàng”。《 táng shī xuǎn mài huì tōng píng lín》 yǐn zhōu jìng yǔ:“ tōng piān gé jú xióng yuǎn, jù fǎ qí gǔ, yī jié gèng rào shén yùn。…… shì shī yī piān lá tǐ, qū zhé jìn qíng, zhuǎn sòng jiànlìng rén qǐ chéng shí tòng shì zhī xiǎng。”
luò bīn wáng( 619?── 687?) zì wù guāng, wù zhōu yì wū( jīn zhè jiāng shěng yì wū xiàn) rén。 táng gāo zōng、 wǔ hòu shí qī zhù míng wén xué jiā, chū táng“ sì jié” zhī yī。 qī suì yīn zuò《 yǒng 'é》 shī 'ér yòu“ shén tóng” zhī yù。 jìn 'ér lì zhī nián shǐ dé rù shì, xiān wéi dào wáng lǐ yuán qìng fǔ shǔ guān, yòu yǐ fèng lǐ láng cóng jūn biān sài, lì guān wǔ gōng、 cháng 'ān zhù bù, rù cháo wéi shì yù shǐ, bù jiǔ yīn zuì xià yù( 678 nián) yī nián duō, huò shì hòu biǎn wéi lín hǎi xiàn( jīn zhè jiāng tiān tái) chéng, xīn qíng yù mèn, suì cí qì。 ruì zōng guāng zhái yuán nián( 684), xú jìng yè zài yáng zhōu qǐ bīng fǎn duì wǔ zé tiān, luò bīn wáng cān yǔ qí shì, bìng zuò《 tǎo wǔ shì xí》。 xú bīng bài, luò xià luò bù míng, huò shuō bèi shā, huò shuō tiào shuǐ táo páo, huò shuō wéi sēng。
luò bīn wáng zuò shī shàn cháng gē xíng tǐ,《 dì jīng piān》( wǔ qī yán zá yòng) shì qí dài biǎo zuò, yǔ lú zhào lín《 cháng 'ān gǔ yì》 qí míng。 yòu《 luò bīn wáng jí》。 zhōng huá shū jú 1985 nián chū bǎn qīng rén chén xī jìn suǒ zhù《 luò lín hǎi jí jiān zhù》, shōu gè tǐ shī yī bǎi duō shǒu, wén sān shí yú piān。
zài yù yǒng chán( bìng xù)①
yú jìn suǒ jìn yuán xī, shì fǎ tīng shì yě, yòu gǔ huái shù zhū yān。 suī shēng yì kě zhī, tóng yīn zhòng wén zhī gǔ shù, ér tīng sòng sī zài, jí zhōu zhào bó zhī gān táng。 měi zhì xī zhào dī yīn, qiū chán shū yǐn, fā shēng yōu xī, yòu qiē cháng wén。 qǐ rén xīn yì yú nǎng shí, jiāng chóng xiǎng bēi yú qián tīng? jiē hū! shēng yǐ dòng róng, dé yǐ xiàng xián。 gù jié qí shēn yě, bǐng jūn zǐ dá rén zhī gāo xíng; tuì qí pí yě, yòu xiān dū yǔ huà zhī líng zī。 hòu shí 'ér lái, shùn yīn yáng zhī shù; yìng jié wéi biàn, shěn cáng yòng zhī jī。 yòu mù sī kāi, bù yǐ dào hūn 'ér mèi qí shì; yòu yì zì bó, bù yǐ sú hòu 'ér yì qí zhēn。 yín shù fēng zhī wēi qiáo, yùn zī tiān zòng; yǐn gāo qiū zhī zhuì lù, qīng wèi rén zhī。 pú shī lù jiān yú, zāo shí huī mò, bù 'āi shāng 'ér zì yuàn, wèi yáo luò 'ér xiān shuāi。 wén huì gǔ zhī liú shēng, wù píng fǎn zhī yǐ zòu; jiàn táng láng zhī bào yǐng, qiè wēi jī zhī wèi 'ān。 gǎn 'ér zhuì shī, yí zhū zhī jǐ。 shù qíng yán wù yìng, āi ruò yǔ zhī piāo líng; dào jì rén zhī, mǐn yú shēng zhī jì mò。 fēi wèi zhī mò, qǔ dài yōu yōu yún 'ěr。
xī lù chán shēng chàng②, nán guān kè sī shēn③。 nà kān xuán bìn yǐng④, lái duì bái tóu yín⑤。
lù zhòng fēi nán jìn, fēng duō xiǎng yì chén⑥。 wú rén xìn gāo jié, shuí wéi biǎo yú xīn⑦。
① táng gāo zōng yí fèng sān nián( 678), luò bīn wáng rèn shì yù shǐ, yīn shàng shū yì lùn zhèng shì, chù wǔ huáng hòu wǔ zé tiān, zāo wū, hán yuān xià yù。 zhè nián qiū tiān, zài yù zhōng wén chán míng xiě xià liǎo zhè shǒu shī。② xī lù: zhǐ qiū tiān。《 suí shū · tiān wén zhì》:“ rì xún huáng dào dōng xíng, yī rì yī yè xíng yī dù, sān bǎi liù shí wǔ rì yòu qí 'ér zhōu tiān。 xíng dōng lù wèi zhī chūn, xíng nán lù wèi zhī xià, xíng xī lù wèi zhī qiū, xíng běi lù wèi zhī dōng。”③ nán guān: zhǐ qiú fàn。《 zuǒzhuàn · chéng gōng jiǔ nián》:“ jìn hóu guān yú jūn fǔ, jiàn zhōng yí, wèn zhī yuē: ‘ nán guān 'ér xì zhě shuí yě? ’ yòu sī duì yuē:‘ zhèng rén suǒ xiàn chǔ qiú yě。’” zhōng yí, nán fāng chǔ guó rén, dài chǔ guān, gù yuē“ nán guān”。 hòu shì suì yǐ zhī dài zhǐ qiú fàn。 cǐ shī zhōng zuò zhě yǐ cǐ zì yù。 shēn: yī zuò“ qīn”。④ nà kān: zěn néng rěn shòu dé liǎo。” nà: yī zuò“ bù”。 xuán bìn yǐng: zhǐ chán。 cuī bào《 gǔ jīn zhù》:“ wèi wén dì gōng rén mò qióng shù shǐ zhì chán bìn, piāomiǎo rú chán。” xuán: hēi sè。⑤ bái tóu: shī rén zì zhǐ。 dāng shí luò bīn wáng bù zú sì shí suì, yīn zài yù 'ér yǐ bái tóu zì kuàng, jí yán fán lǜ zhī shēn zhòng。 yín: zhǐ chán míng。 yòu《 bái tóu yín》 wéi gǔ lè fǔ qǔdiào míng, xiāng chuán xī hàn shí sī mǎ xiāng rú jiāng qǔ mào líng nǚ wéi qiè, zhuó wén jūn zuò《 bái tóu yín》 yǐ zì shāng。 qí shī yún:“ qī qī zhòng qī qī, jià qǔ bù xū tí。 yuàn dé yī xīn rén, bái tóu bù xiāng lí。”( jiàn《 xī jīng zá jì》)。 zhè lǐ“ bái tóu yín” yǔ shè shuāng guān, yī yún rén zài yù 'ér tóu bái; èr yù wú duān bèi zhí zhèng zhě pāo qì。⑥“ lù zhòng” liǎng jù yì sī shuō: chán yīn qiū lù nóng zhòng 'ér nán yǐ fèn fēi, qiū fēng xiāo sè yòu zǔ 'è liǎo chán de míng shēng。 shī rén jiè chán yù jǐ, xiě hán yuān nán biàn de jiān nán chǔjìng。⑦“ shuí wéi” jù: shuí néng tì wǒ biǎo míng xīn jì ní?
zhè shǒu wǔ yán lǜ shī yǒng wù shū huái, tōng guò yǒng chán, shū xiě liǎo shī rén wú zuì bèi wū, shēn xiàn líng yǔ de yōu yù、 fèn mèn、 āi yuàn zhī qíng。 shī zhōng shēn yùn zhe shī rén zài kǎn kě rén shēng zhōng tǐ huì dào de shēng mìng de chén zhòng gǎn, jiān nán gǎn, gū dú gǎn, yǐ jí jié shēn shǒu zhì de qíng huái。 yě biǎo dá liǎo zhāo xuě chén yuān de yuàn wàng。《 táng sòng shī jǔ yào》 yún:“ yǐ chán zì yù, yǔ yì chén zhì。”
yú yì shuǐ sòng rén yī jué
cǐ dì bié yàn dān, zhuàng shì fā chōng guān。 dāng shí rén yǐ méi, jīn rì shuǐ yóu hán。
yì shuǐ: zài jīn hé běi shěng xī bù。《 shǐ jì cì kè lièzhuàn》 zài: yàn tài zǐ dān pài jīng kē rù qín cì shā qín wáng, zài yì shuǐ pàn wéi qí jiàn xíng, dāng shí sòng xíng zhě jiē bái yī guān, gāo jiàn lí jī zhù, jīng kē chàng dào:“ fēng xiāo xiāo xī yì shuǐ hán, zhuàng shì yī qù xī bù fù hái。”
luò bīn wáng kǎn kě yī shēng, huái cái bù yù, wǎn nián zāo yù yóu qí bēi cǎn。 tā de zhè shǒu shī jiè gǔ fěng jīn, xiān zàn měi yàn tài zǐ dān hé jīng kē zhī jiān yǐ shēng sǐ xiāng xǔ de guān xì, zàn měi jīng kē bù xī yǐ shēng mìng bào xiào guó jiā de zhuàng liè xíng wéi hé yīng xióng zhù yì qì gài。 rán hòu gǎn kǎi xiàn shí: rú jīn yǐ méi yòu yàn tài zǐ dān nà yàng zhī rén shàn rèn、 tuī xīn zhì fù de zhù rén liǎo, jīng kē nà yàng de yīng xióng yì yǐ bù zài, wéi yì shuǐ yǐ jiù。《 táng shī zhèng shēng》 yǐn wú yì yī yǔ:“ zhǐ jiù dì mó xiě, bù tiān yī yì, ér qì gài héng jué”。《 shī jìng qiǎn shuō xù biān》:“ cǐ shī yī qì huī sǎ, huái gǔ cāng liáng, jìngqì zhí dá, gāo gé yě。” cǐ shī kě yǔ chén zǐ 'áng《 dēng yōu zhōu tái gē》 cān dú。
luò bīn wáng zuò shī shàn cháng gē xíng tǐ,《 dì jīng piān》( wǔ qī yán zá yòng) shì qí dài biǎo zuò, yǔ lú zhào lín《 cháng 'ān gǔ yì》 qí míng。 yòu《 luò bīn wáng jí》。 zhōng huá shū jú 1985 nián chū bǎn qīng rén chén xī jìn suǒ zhù《 luò lín hǎi jí jiān zhù》, shōu gè tǐ shī yī bǎi duō shǒu, wén sān shí yú piān。
zài yù yǒng chán( bìng xù)①
yú jìn suǒ jìn yuán xī, shì fǎ tīng shì yě, yòu gǔ huái shù zhū yān。 suī shēng yì kě zhī, tóng yīn zhòng wén zhī gǔ shù, ér tīng sòng sī zài, jí zhōu zhào bó zhī gān táng。 měi zhì xī zhào dī yīn, qiū chán shū yǐn, fā shēng yōu xī, yòu qiē cháng wén。 qǐ rén xīn yì yú nǎng shí, jiāng chóng xiǎng bēi yú qián tīng? jiē hū! shēng yǐ dòng róng, dé yǐ xiàng xián。 gù jié qí shēn yě, bǐng jūn zǐ dá rén zhī gāo xíng; tuì qí pí yě, yòu xiān dū yǔ huà zhī líng zī。 hòu shí 'ér lái, shùn yīn yáng zhī shù; yìng jié wéi biàn, shěn cáng yòng zhī jī。 yòu mù sī kāi, bù yǐ dào hūn 'ér mèi qí shì; yòu yì zì bó, bù yǐ sú hòu 'ér yì qí zhēn。 yín shù fēng zhī wēi qiáo, yùn zī tiān zòng; yǐn gāo qiū zhī zhuì lù, qīng wèi rén zhī。 pú shī lù jiān yú, zāo shí huī mò, bù 'āi shāng 'ér zì yuàn, wèi yáo luò 'ér xiān shuāi。 wén huì gǔ zhī liú shēng, wù píng fǎn zhī yǐ zòu; jiàn táng láng zhī bào yǐng, qiè wēi jī zhī wèi 'ān。 gǎn 'ér zhuì shī, yí zhū zhī jǐ。 shù qíng yán wù yìng, āi ruò yǔ zhī piāo líng; dào jì rén zhī, mǐn yú shēng zhī jì mò。 fēi wèi zhī mò, qǔ dài yōu yōu yún 'ěr。
xī lù chán shēng chàng②, nán guān kè sī shēn③。 nà kān xuán bìn yǐng④, lái duì bái tóu yín⑤。
lù zhòng fēi nán jìn, fēng duō xiǎng yì chén⑥。 wú rén xìn gāo jié, shuí wéi biǎo yú xīn⑦。
① táng gāo zōng yí fèng sān nián( 678), luò bīn wáng rèn shì yù shǐ, yīn shàng shū yì lùn zhèng shì, chù wǔ huáng hòu wǔ zé tiān, zāo wū, hán yuān xià yù。 zhè nián qiū tiān, zài yù zhōng wén chán míng xiě xià liǎo zhè shǒu shī。② xī lù: zhǐ qiū tiān。《 suí shū · tiān wén zhì》:“ rì xún huáng dào dōng xíng, yī rì yī yè xíng yī dù, sān bǎi liù shí wǔ rì yòu qí 'ér zhōu tiān。 xíng dōng lù wèi zhī chūn, xíng nán lù wèi zhī xià, xíng xī lù wèi zhī qiū, xíng běi lù wèi zhī dōng。”③ nán guān: zhǐ qiú fàn。《 zuǒzhuàn · chéng gōng jiǔ nián》:“ jìn hóu guān yú jūn fǔ, jiàn zhōng yí, wèn zhī yuē: ‘ nán guān 'ér xì zhě shuí yě? ’ yòu sī duì yuē:‘ zhèng rén suǒ xiàn chǔ qiú yě。’” zhōng yí, nán fāng chǔ guó rén, dài chǔ guān, gù yuē“ nán guān”。 hòu shì suì yǐ zhī dài zhǐ qiú fàn。 cǐ shī zhōng zuò zhě yǐ cǐ zì yù。 shēn: yī zuò“ qīn”。④ nà kān: zěn néng rěn shòu dé liǎo。” nà: yī zuò“ bù”。 xuán bìn yǐng: zhǐ chán。 cuī bào《 gǔ jīn zhù》:“ wèi wén dì gōng rén mò qióng shù shǐ zhì chán bìn, piāomiǎo rú chán。” xuán: hēi sè。⑤ bái tóu: shī rén zì zhǐ。 dāng shí luò bīn wáng bù zú sì shí suì, yīn zài yù 'ér yǐ bái tóu zì kuàng, jí yán fán lǜ zhī shēn zhòng。 yín: zhǐ chán míng。 yòu《 bái tóu yín》 wéi gǔ lè fǔ qǔdiào míng, xiāng chuán xī hàn shí sī mǎ xiāng rú jiāng qǔ mào líng nǚ wéi qiè, zhuó wén jūn zuò《 bái tóu yín》 yǐ zì shāng。 qí shī yún:“ qī qī zhòng qī qī, jià qǔ bù xū tí。 yuàn dé yī xīn rén, bái tóu bù xiāng lí。”( jiàn《 xī jīng zá jì》)。 zhè lǐ“ bái tóu yín” yǔ shè shuāng guān, yī yún rén zài yù 'ér tóu bái; èr yù wú duān bèi zhí zhèng zhě pāo qì。⑥“ lù zhòng” liǎng jù yì sī shuō: chán yīn qiū lù nóng zhòng 'ér nán yǐ fèn fēi, qiū fēng xiāo sè yòu zǔ 'è liǎo chán de míng shēng。 shī rén jiè chán yù jǐ, xiě hán yuān nán biàn de jiān nán chǔjìng。⑦“ shuí wéi” jù: shuí néng tì wǒ biǎo míng xīn jì ní?
zhè shǒu wǔ yán lǜ shī yǒng wù shū huái, tōng guò yǒng chán, shū xiě liǎo shī rén wú zuì bèi wū, shēn xiàn líng yǔ de yōu yù、 fèn mèn、 āi yuàn zhī qíng。 shī zhōng shēn yùn zhe shī rén zài kǎn kě rén shēng zhōng tǐ huì dào de shēng mìng de chén zhòng gǎn, jiān nán gǎn, gū dú gǎn, yǐ jí jié shēn shǒu zhì de qíng huái。 yě biǎo dá liǎo zhāo xuě chén yuān de yuàn wàng。《 táng sòng shī jǔ yào》 yún:“ yǐ chán zì yù, yǔ yì chén zhì。”
yú yì shuǐ sòng rén yī jué
cǐ dì bié yàn dān, zhuàng shì fā chōng guān。 dāng shí rén yǐ méi, jīn rì shuǐ yóu hán。
yì shuǐ: zài jīn hé běi shěng xī bù。《 shǐ jì cì kè lièzhuàn》 zài: yàn tài zǐ dān pài jīng kē rù qín cì shā qín wáng, zài yì shuǐ pàn wéi qí jiàn xíng, dāng shí sòng xíng zhě jiē bái yī guān, gāo jiàn lí jī zhù, jīng kē chàng dào:“ fēng xiāo xiāo xī yì shuǐ hán, zhuàng shì yī qù xī bù fù hái。”
luò bīn wáng kǎn kě yī shēng, huái cái bù yù, wǎn nián zāo yù yóu qí bēi cǎn。 tā de zhè shǒu shī jiè gǔ fěng jīn, xiān zàn měi yàn tài zǐ dān hé jīng kē zhī jiān yǐ shēng sǐ xiāng xǔ de guān xì, zàn měi jīng kē bù xī yǐ shēng mìng bào xiào guó jiā de zhuàng liè xíng wéi hé yīng xióng zhù yì qì gài。 rán hòu gǎn kǎi xiàn shí: rú jīn yǐ méi yòu yàn tài zǐ dān nà yàng zhī rén shàn rèn、 tuī xīn zhì fù de zhù rén liǎo, jīng kē nà yàng de yīng xióng yì yǐ bù zài, wéi yì shuǐ yǐ jiù。《 táng shī zhèng shēng》 yǐn wú yì yī yǔ:“ zhǐ jiù dì mó xiě, bù tiān yī yì, ér qì gài héng jué”。《 shī jìng qiǎn shuō xù biān》:“ cǐ shī yī qì huī sǎ, huái gǔ cāng liáng, jìngqì zhí dá, gāo gé yě。” cǐ shī kě yǔ chén zǐ 'áng《 dēng yōu zhōu tái gē》 cān dú。