nán huái jǐn
　　《 yì jīng》 shì zhōng guó wén huà zuì gǔ lǎo de diǎn jí， lì dài zhèng tǒng pài de xué zhě， yòng xǔ duō bù tóng de wén zì zàn yáng tā， dà zhì shuō lái， tuī chóng tā wéi“ qún jīng zhī shǒu”， zhì yú wú shàng de jìng yì。 xiāng fǎn de， rèn wéi jǐn shì gǔ dài de yī bù bǔ shì zhī shū， jìn yú wū zhù de wū cí， bēi bù zú dào， zhǐ shì jīng guò kǒng zǐ de chuán shù《 zhōu yì》 yǐ hòu， yòu jiā shàng lì dài xǔ duō xué zhě chuān záo fù huì， cái yòu liǎo hòu shì de máng cóng hé chóng jìng。 shèn zhī， jìn dài yǐ lái， hái yòu xǔ duō lèi sì qīng bó de jī cì。
　　 wú kě fǒu rèn de，《 yì jīng》 yuán shì shàng gǔ bǔ shì de xué shù， dàn dào liǎo shāng、 zhōu zhī jì， jīng guò wén wáng de zhěng lǐ hé zhù shù， bǎ tā yóu bǔ shì de fàn wéi， jìn rù“ tiān rén zhī jì” de xué shù lǐng yù， yóu cǐ《 zhōu yì》 yī shū， biàn chéng wéi zhōng guó rén wén wén huà de jī chǔ。 zì dōng zhōu yǐ lái， zài jīng guò kǒng zǐ de yán jiū hé chuán shù， tóng shí yòu sàn wéi zhū zǐ bǎi jiā xué shù sī xiǎng de yuán quán， zhè shì wú kě fǒu rèn de shì shí。
　　 yīn cǐ， rú yào yán jiū zhōng guó wén huà， wú lùn shì chūn qiū、 zhàn guó shí qī de rú、 dào、 mò hé zhū zǐ bǎi jiā， nǎi zhì táng、 sòng yǐ hòu de rú、 fó、 dào děng zhū jiā zhī xué， bù cóng《 yì jīng》 tàn yán， biàn yòu shù diǎn wàng zǔ zhī gài liǎo。

　　tōng cháng wǒ men tí dào《 yì jīng》， jiù hěn zì rán dì zhī dào shì zhǐ《 zhōu yì》 zhè běn shū。 yīn wéi zhōng guó wén huà， zì jīng kǒng zǐ shān shī shū、 dìng lǐyuè yǐ hòu， guànyǐ《 zhōu yì》 yī shū， tǒng chēng liù jīng。 jīng shì tiān dì de dà zhǔn zé， yě shì rén shēng de dà tōng dào。 chēng《 zhōu yì》 děng shū wéi liù jīng， biàn shì shuō míng jīng guò kǒng zǐ suǒ zhěng lǐ guò de zhè liù bù shū， tā shì bāo kuò zhōng guó chuán tǒng wén huà“ tiān rén zhī jì” suǒ yòu xué wèn de dà yuán lǐ、 dà fǎ zé。
　　 zì qín、 hàn yǐ hòu， yán jiū yì xué de， duì yú《 yì jīng》 yī shū mìng míng de nèi hán wèn tí， jiù yòu“ sān yì” zhī shuō de yì tóng chū xiàn liǎo。
　　 dì yī、 shǔ yú qín、 hàn yǐ hòu zhèng tǒng rú jiā xué pài de lǐ lùn， gēn jù《 yì wěi qián záo dù》 zhè běn shū de guān niàn， rèn wéi“ yì” de nèi hán， bāo kuò sān gè yì yì：
　　（ yī） yì。 jiù shì jiǎn yì、 píng yì de yì sī。 yīn wéi tiān dì zì rán de fǎ zé， běn lái jiù shì nà yàng jiǎn pǔ 'ér píng yì de。
　　（ èr） biàn yì。 rèn wéi tiān dì zì rán de wàn shì wàn wù yǐ jí rén shì， suí shí zài jiāo hù biàn huà zhī zhōng， yǒng wú xiū zhǐ。 dàn shì zhè zhǒng biàn huà de fǎ zé， què yòu qí bì rán de zhǔn zé kě xún， bìng fēi luàn biàn。
　　（ sān） bù yì。 tiān dì zì rán de wàn shì wàn wù yǐ jí rén shì， suī rán suí shí suí dì dōuzài cuò zōng fù zá、 hù wéi yīn guǒ de biàn huà zhī zhōng， dàn suǒ biàn huà zhě shì qí xiàn xiàng。 ér néng biàn huà de， què běn zì bù yì， zhì wéi jiǎn yì。
　　 dì 'èr、 shǔ yú qín、 hàn yǐ hòu rú、 dào liǎng jiā xué zhě tōng yòng de guān niàn， gēn jù《 zhōu lǐ · dà bǔ》 piān duì yú“ sān yì” de hán yì， shì zhǐ shàng gǔ yǐ lái zhí dào zhōu dài chū qī zhī jiān de《 yì jīng》 xué shù sī xiǎng， yuē fēn wéi sān gè xì tǒng：（ yī）“ lián shān yì”；（ èr）“ guī cáng yì”；（ sān）“ zhōu yì”。
　　 jù shuō： fú xī shí dài de yì xué， shì“ lián shān yì”。 shǒu xiān yǐ“ gèn guà” kāi shǐ， xiàng zhēng“ shān zhī chū yún， lián mián bù jué”。
　　 huáng dì shí dài de yì xué， shì“ guī cáng yì”。 shǒu xiān yǐ“ kūn guà” kāi shǐ， xiàng zhēng“ wàn wù mò bù guī cáng yú qí zhōng”。 yì sī shì zhǐ rén lèi de wén huà hé wén míng， dū yǐ dà dì wéi zhù。 wàn wù jiē shēng yú dì， zhōng yòu guī cáng yú dì。
　　 zhōu dài rén wén wén huà de kāi shǐ， biàn yǐ xiàn zài liú chuán de“ zhōu yì” wéi bǎo diǎn， shǒu xiān cóng“ qián”“ kūn” liǎng guà kāi shǐ， biǎo shì tiān dì zhī jiān， yǐ jí“ tiān rén zhī jì” de xué wèn。
　　 dàn dōng hàn de dà rú zhèng xuán， rèn wéi xià dài de yì xué shì“ lián shān”。 yīn dài de yì xué shì“ guī cáng”。 dāng rán， zhōu dài de yì xué biàn shì“ zhōu yì” liǎo。
　　 yòu lìng yòu yī shuō： rèn wéi shàng gǔ de shén nóng shì shì xì míng“ lián shān shì”， yòu míng“ liè shān shì”。 suǒ wèi“ lián shān”， biàn shì“ liè shān” de yīn bié。 huáng dì de shì xì yòu míng“ guī cáng shì”。
　　 yīn cǐ liǎng shuō， yòu yòu yì tóng de wèn tí cún zài qí jiān。 rú guǒ rèn wéi xià dài suǒ zōng fèng de yì xué biàn shì“ lián shān yì”， yīn dài suǒ zōng fèng de yì xué biàn shì“ guī cáng yì”， dào liǎo zhōu dài， jīng guò wén wáng de zhěng lǐ， cái gòu chéng wéi“ zhōu yì” tǐ xì de yì xué。 nà me guān yú zhè liǎng gè fēn qí de yì jiàn， yě jiù méi yòu tài dà de chū rù liǎo。
　　 dàn yǐ kǎo jù xué zhě de guān diǎn lái kàn，《 yì wěi qián záo dù》 hé《 zhōu lǐ · dà bǔ》 piān zhè liǎng zhǒng wén xiàn zī liào， yīnggāi dōuyòu zhí dé huái yí de dì fāng。 lì lái kǎo jù xué jiā rèn wéi《 yì wěi qián záo dù》 děng shū， chún chū hàn mò huò wèi、 jìn rén de wěi zuò， jiǎ tuō shì shàng gǔ de chuán chéng。 zhè zhǒng guān niàn， bìng fēi wán quán wú lǐ， yě díquè zhí dé yán jiū、 kǎo lǜ。
　　 kě shì liǎng hàn yǐ hòu de xué zhě， yìng xìng shěqì《 zhōu lǐ · dà bǔ》 de guān niàn 'ér bù cǎi xìn， piān yào cǎi yòng gèng yòu wèn tí de《 yì wěi qián záo dù》 zhī shuō， rèn wéi“ jiǎn yì、 biàn yì、 bù yì” wéi tiān jīng dì yì de yì xué nèi hán， zhè biàn shì hòu shì yǐ rú lǐ shuō yì de gēn jù。 nà shì bù gù kǎo jù， zhǐ qǔ suǒ wèi“ sān yì” yuán lǐ de nèi yì， yòng zhī shuō míng yì xué de dà yào 'ér yǐ。
　　 cǐ wài， guān yú“ lián shān、 guī cáng、 zhōu yì” de“ sān yì” zhī shuō， zài hàn、 wèi yǐ hòu dào jiā de xué shù sī xiǎng zhōng， biàn yòu fā shēng liǎo liǎng zhǒng guān niàn。
　　（ yī） rèn wéi“ lián shān、 guī cáng” zhè liǎng gè xì tǒng de yì xué， zǎo yǐ shī chuán。
　　（ èr） rèn wéi hàn、 wèi yǐ hòu de xiàng、 shù yì xué， biàn shì“ lián shān”、“ guī cáng” de yí liú， pō wéi hé lǐ。 ér qiě“ lián shān”、“ guī cáng” yì xué de jīng yì， què yǐ chéng wéi qín、 hàn yǐ hòu dào jiā xué shù sī xiǎng de zhùgàn。 rú shí 'èr bì guà zhī shuō， biàn shì yǐ“ guī cáng” de“ kūn” guà wéi zhù。 guà qì qǐ“ zhōng fú” zhī shuō， biàn shì yǐ“ gèn guà” de bàn xiàng wéi yòng。