zài xī 'ān yǐ dōng 30 yú gōng lǐ chù， shì zhù míng de lí shān fēng jǐng qū。 zhè lǐ shān chuān xiù lì、 jǐng sè yí rén， wèi hé wān yán yú qián， wēn quán shēn cáng yú nèi， zì gǔ yǐ lái biàn shì lì dài dì wáng xiū jiàn lí gōng bié guǎn de hǎo qù chù。 chuán shuō zhōng， nǚ wā niàn niàn jiù zài zhè lǐ zhù guǎn jū zhù； xī zhōu mò nián de lí gōng， céng shàng yǎn liǎo yī chū yī xiào qīng rén guó、 fēng huǒ xì zhū hóu de nào jù； táng dài yáng guì fēi yǔ huá qīng chí de gù shì， gèng shì wéi hòu shì wén rén mò kè jīn jīn lè dào。
　　 ér zuì shòu shì rén zhǔ mùdì， què shì mò mò chù lì zài lí shān běi lù de yī zuò jù xíng tǔ qiū。 dēng gāo yuǎn tiào， dàn jiàn lí shān 'é 'é， céng luán dié zhàng， shān lín cōng yù； wèi shuǐ yōu yōu， wēi yí qū zhuǎn， yín shé héng wò。 ér nà gāo dà de fēng zhǒng， zài wēi wēi fēng luán de huán bào zhī zhōng yǔ lí shān hún rán yī tǐ。 liǎng qiān duō nián lái， rèn píng fēng shuāng xuě yǔ de qīn shí hé cāng hǎi sāng tián de biàn huàn， tā yǐ rán gù wǒ dì 'ào lì yú bā bǎi lǐ qín chuān。 tā zǎo yǐ chéng wéi yī zhǒng xiàng zhēng， biāo zhì zhe yī gè bù zú cóng dāo gēng huǒ zhǒng dào fēng jiāng lì guó de jù biàn， jiàn zhèng liǎo yī gè dà yī tǒng guó jiā de bàng bó qì shì， tóng shí tā yě mái xià liǎo shuāi wáng de zhǒng zǐ， mù jī liǎo yī gè dì guó hōng rán dǎo tā qián de dāo guāng jiàn yǐng hé liè huǒ cán xū。
　　 tā jiù shì zhōng guó shǒu pī rù xuǎn lián hé guó shì jiè wén huà yí chǎn de qín shǐ huáng dì líng。
　　 yī、 dōng fāng dìng lǜ： jīn kè mù
　　 zhōng guó rén de zǔ xiān， yòng pǔ sù de wéi wù zhù yì yǎn guāng， bǎ gòu chéng shì jiè de yuán sù fēn wéi jīn、 mù、 shuǐ、 huǒ、 tǔ wǔ zhǒng wù zhì， chēng wéi " wǔháng "。 tā men rèn wéi， tiān dì yǔ zhòu、 cǎo mù yú chóng、 wàn shì wàn wù de gòu chéng dū lí bù liǎo zhè wǔ zhǒng jī běn yuán sù， bìng bǎ tā men yǔ dì wàng fāng wèi、 shí xù jì jié、 sè cǎi gān zhī、 shén shòu ruì xiáng děng xiāng duì yìng， xiāng shēng xiāng kè， xún huán wǎng fù， xíng chéng liǎo zhōng guó gǔ dài yī tào wán zhěng de zhé xué sī xiǎng。
　　 zài zhè gè fù zá de sī xiǎng tǐ xì lǐ， yòu yī tiáo zhòng yào de dìng lǜ， jiù shì " jīn kè mù "。 zài wǔháng xué shuō lǐ， jīn duì yìng zhe xī fāng， ér mù duì yìng zhe dōng fāng。 yī bù xiān qín de lì shǐ sì hū yě duì zhè tiáo dìng lǜ jǐyǔ liǎo wán měi de quán shì： shàng gǔ shí dài， xīng qǐ yú xī bù huáng tǔ gāo yuán de nóng gēng bù luò huáng dì， xiān hòu zhēng fú liǎo wèi yú tā dōng fāng de yán dì hé chī yóu； jué qǐ yú xī bù de zhōu rén， miè wáng liǎo lái zì dōng fāng de yīn rén； ér huó dòng zài tóng yī qū yù de qín guó， zài yī xì liè cán kù de jiān bìng zhàn zhēng hòu， zuì zhōng miè diào dōng fāng liù guó， wán chéng liǎo yǔ nèi yī tǒng de zhì gāo mù biāo。
　　 zhèng shì zhè sān cì lái zì xī fāng duì dōng fāng de zhēng fú， dà lù xìng zhì de nóng gēng wén míng zài zhōng huá de dà dì shàng zhí xià liǎo shēn shēn de gēn xì。 yǐ nóng gēng wéi lì guó zhī běn de zhōu rén， zài miè wáng liǎo yīn shāng wáng cháo tǒng zhì de tóng shí， yě miè wáng liǎo yīn rén yǒng yú mào xiǎn yǔ mào yì de jīng shén， zhè zhǒng jīng shén zhèng shì yǐ 'ōu zhōu wéi dài biǎo de hǎi yáng wén míng de jīng suǐ suǒ zài； yǐ tiě de jì lǜ hé yán gé děng jí wéi biāozhì de qín rén， bù jǐn ràng liù guó rén mín qū fú yú tā tiě wàn de tǒng zhì， yě ràng qí rén de mín zhù xué fēng、 chǔ rén de làng màn rè qíng jí duì xīn líng shì jiè de zì yóu zhuī qiú qū fú yú tiě de zhì xù zhī xià。 jiàn lì zài nóng gēng tǔ rǎng céng shàng de rú xué sī xiǎng， dào liǎo bù jiǔ yǐ hòu de hàn dài， jiù qǔ dé liǎo " dú zūn " de dì wèi。 jǐ qiān nián lái， zhè zhǒng sī xiǎng yī zhí shèn tòu dào wǒ men líng hún shēn chù， yǐng xiǎng dào wǒ men jīn tiān shēng huó de gè gè xì jié， yǔ wǒ men tǔ rǎng yī yàng huáng sè de pí fū jǐn jǐn dì róng wéi yī tǐ。
　　 zài zhè lǐ， xī fāng de " jīn "， bù duàn kè diào dōng fāng de " mù "。 lì rèn zhuó mù， mù zhé 'ér jīn chū， xiǎng lái yě shì lǐ suǒ dāng rán。
　　 rán 'ér wǒ men bù jìn yào wèn： " jīn " zhēn de tiān shēng jiù shì " mù " de kè xīng má？ qín miè liù guó， zhēn de jiù shì tiān jiàng dà rèn、 tì tiān hángdào má？ ràng wǒ men zǒu jìn gǔ lǎo de qín dì guó， lái kàn kàn zhè bǐng shǔ yú " jīn " de zhàn zhēng lì fǔ， shì zěn yàng zài lì shǐ de dǐ lì shàng yuè mó yuè fēng ruì， zài shì jiè zuì hòu de děng dài zhōng， huī chū tā shí pò tiān jīng de zhì mìng yī jī ……
　　1. cóng xiáo shān shī duī lǐ pá qǐ lái de qiáng guó mèng
　　 qín rén de zǔ yuán， kě shàng sù dào yuǎn gǔ shí dài de wǔ dì zhī yī zhuān Xū。
　　 chuán shuō zhuān Xū de sūn nǚ xiū， shì yī gè chán zuǐ de xiǎo gū niàn。 yī tiān zài jiāo wài yóu wán， jiàn dào yī méi wǔ cǎi de niǎo luǎn， jìng rěn bù zhù bǎ tā tūn shí liǎo， jiēguǒ yóu cǐ huái yùn 'ér shēng xià yī gè 'ér zǐ dà yè。
　　 lèi sì zhè yàng de gù shì zài xiān qín wén xiàn zhōng lǚjiànbùxiǎn。《 shī jīng》 zhōng yòu " tiān mìng xuán niǎo， jiàng 'ér shēng shāng " de chuán shuō， jiǎng de shì jiǎn dí yīn shí liǎo yàn zǐ yí xià de luǎn 'ér shēng xià yīn shāng xiān zǔ qì de gù shì； měi lì de gū niàn jiāng yuán， zài yě wài jiàn dào yī gè jù dà de jiǎo yìn， hàoqí xīn ràng tā jiāng zì jǐ de xiān xiān sù zú cǎi tà shàng qù， xiǎng shì yī shì nà jù rén de jiǎo dào dǐ bǐ zì jǐ dà duō shǎo， jiēguǒ huái yùn shēng xià liǎo zhōu rén de xiān zǔ hòu jì。 rú guǒ tī chú diào yùn hán zài qí zhōng de shén huà sè cǎi， wǒ men kě yǐ kàn dào， zhè zhèng shì mǔ xì shì zú shè huì shí qī， shēng zǐ zhī mǔ bù zhī fù de xiàn shí fǎn yìng。
　　 qín de xiān rén zài lì shǐ cháng hé zhōng liú chuán xià xǔ duō kě juàn kě diǎn de yè jì。 dà yè de 'ér zǐ dà fèi， zài gǔ shǐ de chuán shuō shí dài， yīn shàn yú xùn fú gè zhǒng niǎo shòu 'ér bèi shùn dì cì xìng wéi " yíng "， zhè jiù shì " yíng qín " de yóu lái。 hòu lái tā yòu xié zhù dà yǔ zhì shuǐ， gōng jì zhuó zhù。 qí hòu yì zǐ sūn zài xià shāng xī zhōu sān dài， shì dài wéi wáng shì yǎng mǎ fàng mù， wèiguó jūn shǒu wèi xī chuí， yīnggāi shuō tā men wéi fáng fàn xī róng de rù qīn、 bǎo zhàng zhōng yuán de 'ān níng lì xià liǎo hàn mǎ gōng láo。 zhè yě shì yī gè chuán qí bān de bù luò， tā zuì zǎo de jū zhù dì zài nǎ 'ér， shénme shí hòu qiān yí dào xī běi gāo yuán， zhì jīn réng rán shì yī gè mí。
　　 xī zhōu mò nián， zhōu yōu wáng hūn yōng wú dào， chǒng 'ài bāo sì， fèi shēn hòu jí tài zǐ。 wéi bó qǔ měi rén yī xiào， zhè wèi hūn kuì de guó wáng bù xī shù cì diǎn rán chuán dá jǐn jí jūn qíng de fēng huǒ xì nòng zhū hóu。 hòu zài shēn hóu hé quǎn róng lái fàn shí， jìng wú rén lái jiù， jiēguǒ guó miè shēn wáng。 xī zhōu wáng hòu， qín xiāng gōng pài bīng hù sòng zhōu píng wáng qiān dū luò yì。 wèile gǎn jī qín rén de zhōng chéng， zhōu tiān zǐ fēng qín rén de shǒu lǐng wéi zhū hóu， cì yǐ qí xī zhī dì， jiù zhè yàng， qín rén jiàn lì liǎo zì jǐ de guó jiā。
　　 qín jiàn guó zhī chū， xíng shì xiāng dāng yán jùn， yīn wéi zhōu wáng shì fēng tā de tǔ dì， dà dū bèi wǒ guó xī běi fāng de shǎo shù mín zú quǎn róng qīn zhàn zhe。 qín guó zuì chū jǐ rèn guó jūn de zhù yào rèn wù， jiù shì xiǎng fāng shè fǎ yǔ xī róng zhēng duó tǔ dì hé rén kǒu， zhè zhǒng zhuàng kuàng yī zhí chí xù dào gōng yuán qián 7 shì jì qín mù gōng zài wèi qī jiān， cái jī běn dé dào huǎn jiě。

　　qín mù gōng shì yī wèi xiōng huái dà zhì de jūn zhù， tā néng bù jū yī gé dì rèn yòng xián néng。 dāng shí qín dōng miàn de jìn guó guó lì qiáng shèng， yòng jīn yù zhū bǎo huì lù yú guó de guó jūn， xī wàng néng jiè dào qù jìn gōng guó guó。 yú jūn tān lì jiè dào， jiēguǒ jìn jūn huí shī tú zhōng shùn shì miè liǎo yú guó， zhè biàn shì chéng yǔ " jiǎ yú miè guó " de lái yuán。 yú guó de jūn zhù suī rán yú chǔn， kě tā shǒu xià què bù fá rén cái， gōng zhī qí hé bǎi lǐ xī jiù shì hěn yòu míng de liǎng wèi dài biǎo。 bǎi lǐ xī tóng yú jūn yī qǐ chéng wéi jìn guó de fú lǔ， jìn xiàn gōng què huì yǎn shí rén， fā xiàn liǎo bǎi lǐ xī chāo qún de xué shí。 zhèng hǎo zhè yī nián， qín mù gōng pài gōng zǐ zhí lái jìn guó qiú qīn， jìn xiàn gōng dāyìng bǎ cháng gōng zhù jià guò qù， rèn wéi bǎi lǐ xī shì gè kě kào de rén cái， jiù bǎ tā zuò wéi péi jià sòng gěi liǎo qín guó。 liǎng bìn bān bái de bǎi lǐ xī xíng zǒu zài chū jià rén de hángliè zhōng， xiǎng dào zì jǐ xiōng luó bù shì zhī cái， lín dào mù nián hái lún luò yì xiāng wéi rén pú yì， yuè xiǎng yuè fèn， chèn rén bù bèi jiù liù chū rén liú， niǎn zhuǎn liú wáng， piāo bó yì xiāng， zuì hòu liú luò dào liǎo chǔ guó， chéng wéi yī gè mù yáng rén。 qín mù gōng jiǔ mù bǎi lǐ xī de xián míng， xiǎng yǐ zhòng jīn pìn qǐng tā dào qín guó， dàn yòu pà zhè yàng zhāng xiǎn de jǔ dòng zhāo lái chǔ rén de huái yí， fǎn 'ér nòng qiǎo chéng zhuō， yú shì xiǎng chū yī tiáo miào jì， zhà chēng zhuī shú wáng nú， yǐ wǔ zhāng yáng pí de dài jià qiǎo miào dì yíng huí liǎo jù yòu jīng shì wěi guó dà cái de bǎi lǐ xī， bìng wěi zhī yǐ guó jiā dà zhèng。 bǎi lǐ xī shēn gǎn zhī yù zhī 'ēn， mǎ shàng xiàng mù gōng jǔ jiàn liǎo qiān shū děng rén。 zài bǎi lǐ xī、 qiān shū děng yī pī xián rén de fǔ zuǒ xià， qín mù gōng xiàng dōng lǚ cì jī bài qiáng dà de jìn guó， xiàng xī zé dà jǔ fá róng， kāi dì qiān lǐ， yì guó shí 'èr， zài dú bà xī róng zhī hòu yī jǔ dēng shàng liǎo chūn qiū bà zhù de bǎo zuò。
　　 yīnggāi shuō qín guó de qiáng guó zhī lù bìng bù píng tǎn， shǒu xiān dǎng zài tā miàn qián de shì qiáng dà de jìn guó。 yào qiáng guó fā zhǎn， jiù bì xū yuè guò jìn guó zhè yī guān， yú shì zài gōng yuán qián 627 nián， cóng zhōng xué lì shǐ kè běn zhōng dū néng dú dào de qín jìn zhī jiān de xiáo zhī zhàn bào fā liǎo。
　　 xiáo shān wèi yú jīn hé nán shěng de sān mén xiá dì qū， zhè lǐ dì shì xiǎn jùn， zì gǔ wéi bīng jiā bì zhēng zhī dì。 dāng shí jìn wén gōng xīn sàng， jìn xiāng gōng chū lì， miàn duì qín jūn wú lǐ guò jìng de tiǎo xìn， jìn guó rén tóng chóu dí kài， jìn xiāng gōng chuānzhuó mò rǎn de sāngfú shuài bīng chū zhēng， lì yòng xiáo de yòu lì dì shì jìn xíng shè fú， jiēguǒ yī jǔ quán jiān qín jūn， lián qín guó de zhù shuài mèng míng shì、 bái yǐ bǐng、 xī qǐ shù yě bèi jìn jūn huó zhuō。
　　 nà shì yī gè xuè sè de huáng hūn， chōng fēng de sī shā shēng zǎo yǐ tíng xī， xiáo de shān gǔ lǐ， shì yī piàn lìng rén zhì xī de jì jìng。 zhī shàng bù jiàn yī zhǐ niǎo yǐng， shí xì lǐ tīng bù dào yī shēng chóng míng， zhǐ yòu dài zhe xuè xīng qì de shān fēng bù duàn cóng gǔ zhōng chuī lái， lìng zhōu wéi shù shí lǐ nèi de cǎo mù chóng shòu wéi zhī zhànlì jìn shēng。 ér gǔ zhōng de měi yī piàn jiāo hēi de tǔ dì shàng， dū tǎng mǎn liǎo xíng tài gè yì de shī tǐ， yòu de wò quán xiàng tiān， yòu de zhēngzhá yù qǐ， yòu de lì jiàn chuān mù， yòu de zhī tǐ fēn lí……
　　 qín de qiáng guó zhàn lüè zài xiáo de shān gǔ zhōng gā rán zhǐ bù。 shì bù qū bù náo dì fèn jìn jué qǐ， hái shì jiù cǐ zǒu xiàng chén lún， jiù xiàng chūn qiū zhàn guó shí qī dà duō shù guó jiā nà yàng zuì zhōng mò mò dì cóng lì shǐ cháng hé zhōng xiāo shī。 wǒ men kàn dào， qín rén de biǎo xiàn， wèitā men zuì zhōng néng yī tǒng huá xià zuò liǎo zuì qiáng yòu lì de zhèng míng。
　　 xiāo xī chuán dào qín guó guó nèi， qín mù gōng jīng dé mù dèng kǒu dāi， guò liǎo bàn shǎng， tā chuān qǐ sàng fú， shuài lǐng wén wǔ bǎi guān lái dào dōng jiāo， xiàng zhe qín jūn chū shī de fāng xiàng háotáo dà kū。 tā xiàng zhe tiān kōng kū hǎn： " dōushì guǎ rén de hūn kuì yā， bù tīng qiān shū zhōng gào， hài dé mèng míng quán jūn fùmò， zuì zé quán zài guǎ rén yī rén yā！ yuàn cāng tiān bǎo yòu tā men， suǒ yòu zuì guò quán yóu guǎ rén chéng dān bā！ "
　　 mèng míng shì děng sān rén bèi shì fàng guī lái， qín mù gōng fēi dàn méi yòu zhì tā men de zuì， fǎn 'ér zì jǐ chéng dān liǎo quán bù zé rèn， ràng tā men jì xù lǐng bīng， xī xīn fù chóu。 liǎng nián hòu， mèng míng shì xīng bīng fá jìn， zài péng yá yǔ jìn jiāo zhàn， jiēguǒ shī bài 'ér guī。 qín mù gōng yǐ rán yī rú jì wǎng dì xìn rèn zhe zì jǐ de jiànglǐng， bìng qiě yù jiā hòu dài tā men。
　　 mèng míng shì děng shēn gǎn wú yán miàn jūn， gèng wú yán miàn duì shēng yǎng zì jǐ de tǔ dì hé bǎi xìng。 tā men fàng qì liǎo háo huá de zhù zhái， tuō xià liǎo jǐn xiù de yī páo， zhǐ shēn zhù jìn jūn yíng， yǔ shì bīng men tóng chī tóng zhù， gòng tóng cāo liàn。 yī nián xià lái， mèng míng shì lǎo liǎo， báifà pá mǎn liǎo tā de bìn jiǎo， zhòu wén shēn qì rù tā de qián 'é。 dàn mèng míng shì shuài lǐng de qín jūn què shì qì gāo 'áng， dí kài tóng chóu。
　　 gōng yuán qián 624 nián， jí zhōu xiāng wáng 'èr shí bā nián sì yuè， qín jūn yǐ 'āi bīng zhī shì dōng dù huáng hé。 tā men fén shāo liǎo dù hé de chuán zhǐ， shì shī dōng xiàng， suǒ dào zhī chù jìn jūn wàng fēng pīmǐ。 qín jūn yī zhí gōng qǔ liǎo jìn guó de wáng guān chéng， bìng dǎ dào jīng chéng jiāo wài， jìn jūn bì chéng bù zhàn， mò gǎn yǔ qín shī zhēng fēng。
　　 qín mù gōng qīn zì cóng máo jīn dù hé， lái dào xiáo de shān gǔ zhōng。 dàn jiàn lěi lěi bái gǔ， yíng shān biàn yě， suǒ cóng shì zú， wú bù tòng kū shī shēng。 qín mù gōng xiū zào liǎo yī zuò jù dà de mù zhǒng lái 'ān zàng zhè xiē zhōng yǒng díshì bīng men。 tā shēn zhe sāngfú， dà kū sān rì， tòng dào wáng líng， fén xiāng jì cí： " wǒ zhōng yǒng de jiàngshì men， nǐ men jìng tīng wǒ yán： wǒ bù tīng xián néng de quàn jiè， zhì shǐ nǐ men pāo shī huāng yě， wèiguó juān qū。 zhè dū shì wǒ gè rén de zuì niè。 wǒ jīn lái zhù zhǒng 'ān zàng nǐ men， yě lì cǐ yǐ wéi tiān xià shì， ràng hòu shì láo láo jì zhù wǒ de guò shī bā。 " shì rén wén yán， wú bù chuí lèi。 gǔ dài shèng rén tàn dào： mù gōng néng yòu rú cǐ kuān guǎng de jīn huái， hé huàn méi yòu shèng lì de yī tiān！
　　 cóng xiáo shān de shī duī lǐ pá qǐ lái de， bù shì chén lún， ér shì qín rén bù qū de qiáng guó mèng。
　　 zhàn guó chū nián， qī xióng zhēng zhàn lián nián bù xiū， cǐ shí de qín guó nèi zhèng bù níng， ér yǐ wèi guó wéi shǒu de hán、 zhào、 wèi sān jìn lián jūn yòu lǚ bài qín jūn， gōng zhàn liǎo qín de hé xī zhī dì， qín guó bèi pò tuì suō yú xī běi yī yú， nèi wài jiāo kùn， wú xiá gù jí zhōng yuán shì wù， yīn cǐ yī shí bèi dōng fāng zhū guó shì wéi yí dí zhī liú， bù xiè yǔ qí wéi wǔ。