fán lì
　　
　　【 yī、 sú běn zhī hū zhě yě děng zì， dà bàn jǔ yǔ bù tōng； yòu cí yǔ rǒng cháng， měi duō fù tà chù。 jīn xī yǐ gǔ běn gǎi zhèng， pō jué zhí jié tòng kuài。
　　 yī、 sú běn jì shì duō 'é， rú zhāo liè wén léi shī jīn， jí mǎ téng rù jīng yù hài、 guān fēng hàn shòu tíng hóu zhī lèi， jiē yǔ gǔ běn bù hé。 yòu cáo hòu mà cáo pī， xiáng yú fàn yè《 hòu hàn shū》 zhōng， ér sú běn fǎn wù shū qí dǎng 'è； sūn fū rén tóu jiāng 'ér sǐ， xiáng yú《 xiāo jī chuán》 zhōng， ér sú běn dàn jì qí guī wú， jīn xī yǐ gǔ běn biàn dìng。
　　 yī、 shì bù kě jué zhě， rú guān gōng bǐng zhú dá dàn、 guǎn níng gē xí fēn zuò、 cáo cāo fēn xiāng mài lǚ、 yú jìn líng miào jiàn huà， yǐ zhì wǔ hóu fū rén zhī cái、 kāng chéng shì 'ér zhī huì、 dèng 'ài fèng xī zhī duì、 zhōng huì bù hàn zhī dá、 dù yù《 zuǒzhuàn》 zhī pǐ， sú běn jiē shān 'ér bù lù。 jīn xī yǐ gǔ běn cún zhī， shǐ dú zhě dé kuī quán bào。
　　 yī、《 sān guó》 wén zì zhī jiā， qí lù yú《 wén xuǎn》 zhōng zhě， rú kǒng róng《 jiàn mí héng biǎo》、 chén lín《 tǎo cáo cāo xí》， shí kě yǔ qián、 hòu《 chū shī biǎo》 bìng chuán， sú běn jiē jué 'ér bù zài。 jīn xī yǐ gǔ běn zēng rù， yǐ bèi hàogǔ zhě zhī lǎn guān yān。
　　 yī、 sú běn tí gāng， cēncī bù duì， cuò luàn wú zhāng； yòu yú yī huí zhī zhōng， fēn shàng xià liǎng jié。 jīn xī tǐ zuò zhě zhī yì 'ér lián guàn zhī， měi huí bì yǐ 'èr yǔ duì 'ǒu wéi tí， wù qǔ jīng gōng， yǐ kuài yuè zhě zhī mù。
　　 yī、 sú běn miù tuō lǐ zhuó wú xiān shēng pī yuè， ér jiū jìng bù zhī chū zì hé rén zhī shǒu； qí píng zhōng duō yòu táng tū zhāo liè、 mán mà wǔ hóu zhī yǔ。 jīn jù xiāoqù， ér yǐ xīn píng xiào zhèng zhī。
　　 yī、 sú běn zhī yóu kě xiào zhě， yú shì zhī shì zhě zé juàn diǎn zhī， yú shì zhī fēi zhě chú mǒ zhī， bù lùn qí wén 'ér lùn qí shì， zé《 chūn qiū》 shì jūn sān shí liù、 wáng guó wǔ shí 'èr， jiāng jìn qǔ shèng rén zhī jīng 'ér tú zhī mǒ zhī yé ? jīn sī biān píng yuè chù， yòu juàn diǎn 'ér wú tú mǒ， yī xǐ cóng qián zhī lòu。
　　 yī、 xù shì zhī zhōng jiā dài shī cí， běn shì wén zhāng jí miào chù。 ér sú běn měi zhì “ hòu rén yòu shī tàn yuē ”， biàn chù chù shì zhōu jìng xuān xiān shēng， ér qí shī yòu shèn lǐ bǐ kě xiào。 jīn cǐ biān xī qǔ táng、 sòng míng rén zuò yǐ shí zhī， yǔ sú běn dà bù xiāng tóng。
　　 yī、 qī yán lǜ shī qǐ yú táng rén， ruò hàn zé wèi wén qī yán lǜ yě。 sú běn wǎng wǎng niē zào gǔ rén shī jù， rú zhōng yáo、 wáng lǎng sòng tóng què tái， cài mào tí guǎn yì wū bì， jiē wěi zuò qī yán lǜ tǐ， shū wéi shí zhě suǒ xiào。 jīn xī yǐ gǔ běn xiāoqù， yǐ cún qí zhēn。
　　 yī、 hòu rén niē zào zhī shì， yòu sú běn yǎn yì suǒ wú 'ér jīn rì chuán qí suǒ yòu zhě， rú guān gōng zhǎn diāo chán、 zhāng fēi zhuō zhōu yú zhī lèi， cǐ qí wū yě， zé jīn rén zhī suǒ zhī yě， yòu gǔ běn《 sān guó zhì》 suǒ wú 'ér sú běn yǎn yì suǒ yòu zhě， rú zhū gé liàng yù shāo wèi yán yú shàng fāng gǔ、 zhū gé shàn dé dèng 'ài shū 'ér yóu yù wèi jué zhī lèi， cǐ qí wū yě， zé fēi jīn rén zhī suǒ zhī yě。 bù zhī qí wū， wú nǎi yuān gǔ rén tài shèn！ jīn jiē xiāoqù， shǐ dú zhě bùwèi qí dōng suǒ wù】
　　 xù
　　【 xī yǎn zhōu xiān shēng yòu yǔ zhòu sì dà qí shū zhī mù， yuē《 shǐ jì》 yě，《 nán huá》 yě，《 shuǐ hǔ》 yǔ《 xī xiāng》 yě。 féng yóu lóng yì yòu sì dà qí shū zhī mù， yuē《 sān guó》 yě，《 shuǐ hǔ》 yě，《 xī yóu》 yǔ《 jīn píng méi》 yě。 liǎng rén zhī lùn gè yì。
　　 yú wèi shū zhī qí dāng cóng qí lèi。《 shuǐ hǔ》 zài xiǎo shuō jiā， yǔ jīng shǐ bù lèi；《 xī xiāng》 xì cí qū， yǔ xiǎo shuō yòu bù lèi。 jīn jiāng cóng qí lèi yǐ pèi qí qí， zé féng shuō wéi jìn shì。 rán yě shǐ lèi duō záo kōng， yì yú chěng cháng， ruò《 sān guó yǎn yì》 zé jù shí zhǐ chén， fēi shǔ yì zào， kān yǔ jīng shǐ xiàngbiǎo lǐ。 yóu shì guān zhī， qí yòu mò qí yú《 sān guó》 yǐ。
　　 huò yuē： fán zì zhōu、 qín 'ér shàng， hàn、 táng 'ér xià， yǐ shǐ yǐ yǎn yì zhě， wú bù yǔ《 sān guó》 xiāng fǎng， hé dú qí hū《 sān guó》？ yuē： sān guó zhě nǎi gǔ jīn zhēng tiān xià zhī yī dà qí jú； ér yǎn sān guó zhě， yòu gǔ jīn wéi xiǎo shuō zhī yī dà qí shǒu yě。 yì dài zhī zhēng tiān xià， qí shì jiào píng， qǔ qí shì yǐ wéi chuán， qí shǒu yòu jiào yōng， gù jiǒng bù dé yǔ《 sān guó》 bìng yě。 wú cháng lǎn sān guó zhēng tiān xià zhī jú， ér tàn tiān yùn zhī biàn huà， zhēn yòu suǒ mò cè yě。 dāng hàn xiàn shī bǐng， dǒng zhuó shàn quán， qún xióng bìng qǐ， sì hǎi fèi téng， shǐ liú huáng shū zǎo xié yú shuǐ zhī huān， xiān dé jīng、 xiāng zhī dì， cháng qū hé běi， chuán xí huái nán， jiāng dōng、 qín yōng， yǐ cì lüè dìng， zé réng yī guāng wǔ zhōng xīng zhī jú， ér bù jiàn tiān yùn zhī shàn biàn yě。 wéi zhuó bùsuí qí cuàn yǐ zhū sǐ， cáo cāo yǐ dé xié tiān zǐ yǐ lìng zhū hóu， míng wèi suī xū， zhēngshuò wèi gǎi， huáng shū wǎn zhuǎn bìnàn， bù dé zǎo jiàn dà yì yú tiān xià， ér dà jiāng nán běi yǐ wéi wú、 wèi zhī suǒ rǎng， dú liú xī nán yī yú wéi liú shì tuō zú zhī dì， rán bù dé kǒng míng chū 'ér dōng zhù chì bì yī zhàn， xī wéi hàn zhōng yī cuī， zé liáng yì yì jǐ zhé 'ér rù yú cáo， ér wú yì bù néng dú lì， zé yòu chéng yī wáng mǎng cuàn hàn zhī jú， ér tiān yùn yóu bù jiàn qí shàn biàn yě。 dài yú huá róng dùn qù， jī lē guī lái， dǐng zú 'ér jū， quán móu lì dí， ér sān fēn zhī shì suì chéng。 xún bǐ cáo cāo yī shēng， zuì 'è guàn yíng， shén rén gòng nù， xí zhī， mà zhī， cì zhī， yào zhī， shāo zhī， jié zhī， gē xū zhé chǐ， duò mǎ luò qiàn， bīn sǐ zhě shù， ér zú miǎn yú sǐ； wéi dí zhě zhòng， ér wéi fǔ yì zhòng， cǐ yòu tiān xià zhī ruò yòu yì yǐ chéng sān fēn， ér gù liú cǐ jiān xióng yǐ wéi hàn zhī máo zéi。 qiě tiān shēng yú yǐ wéi liàng duì， yòu shēng yì yǐ jì cáo hòu， sì jiē kǒng dǐng zú zhī zhōng zhé， ér dié chū qí rén cái yǐ xiāng zhì yě。 zì gǔ gē jù zhě yòu yǐ， fēn wáng zhě yòu yǐ， wéi shí 'èr guó， wéi qī guó， wéi shí liù guó， wéi nán běi cháo， wéi dōng xī wèi， wéi qián hòu liáng， qí jiān zhà dé zhà shī， huò wáng huò cún， yuǎn huò bù néng yī jì， jìn huò bù yú suì yuè， cóng wèi yòu liù shí nián zhōng， xīng zé jù xīng， miè zé jù miè， rú sān guó zhēng tiān xià zhī jú zhī qí zhě yě。 rán sān guó zhī jú gù qí， ér fēi dé qí shǒu yǐ chuán zhī， zé qí qí yì bù zhù yú tiān xià hòu shì zhī 'ěr mù。 qián cǐ， suī yòu chén shòu yī《 zhì》 jiào zhī xún xù、 péi（ qǐ yè） wèi、 jìn zhū《 jì》， chā wèicǐ， shàn yú bǐ， ér zhì wéi wén yǎn， shì yǐ yì huì， ér yòu 'ài zēng zì sī， qù qǔ shī shí， lǎn zhě zhōng wéi yù yì 'ér bù kuài， zé yòu wèi yòu rú《 yǎn yì》 yī shū zhī qí， zú yǐ shǐ xué shì dú zhī 'ér kuài， wěi xiàng bù xué zhī rén dú zhī 'ér yì kuài； yīng xióng háo jié dú zhī 'ér kuài， fán fū sú zǐ dú zhī 'ér yì kuài； fǔ bì 'ě wàn yòu zhì chéng shí zhě dú zhī 'ér kuài， jù wú miàn bì wú qíng yòng shì zhě dú zhī 'ér yì kuài yě。
　　 xī zhě kuǎi tōng zhī shuō hán xìn， yǐ yòu dǐng zú sān fēn zhī shuō， qí shí xìn yǐ chén hàn， yì bù kě bèi。 xiàng yǔ cū bào wú móu， yòu yī fàn zēng 'ér bù néng yòng， shì bù dé bù yī tǒng yú qún cè qún lì zhī hàn。 sān fēn zhī jǐ， xū zhào yú hàn shì fāng xīng zhī shí， ér zú chéng yú hàn shì shuāi wēi zhī jì。 qiě gāo zǔ yǐ wáng hàn xīng， ér xiān zhù yǐ wáng hàn wáng， yī néng hái dìng sān qín， yī bù néng qǔ zhōng yuán chǐ cùn。 ruò bǐ cāng zhī zào hàn， yǐ rú shì qǐ， yǐ rú shì zhǐ， zǎo yòu qí chéng jú yú míng míng zhī zhōng， suì zhì dāng shì zhī rén zhī shì， cái móu gè bié， jìng jiè dú shū， yǐ jiǒng yì yú qiān gǔ， cǐ fēi tiān shì zhī zuì qí zhě yú！ zuò《 yǎn yì》 zhě， yǐ wén zhāng zhī qí 'ér chuán qí shì zhī qí， ér qiě wú suǒ shì yú chuān záo， dì guàn chuān qí shì shí， cuò zōng qí shǐ mò， ér yǐ wú bù qí， cǐ yòu rén shì zhī wèi jīng jiàn zhě yě。
　　 dú shì shì qí yǐ， shū qí yǐ， ér wú yòu rén yān qǐ 'ér píng zhī， jí huò yòu zhī， ér shǐ xīn fēi jǐn xīn， kǒu fēi xiù kǒu， bù néng yī yī dài gǔ rén chuán qí xiōng yì， zé shì shū yì zhōng yǔ zhōu、 qín 'ér shàng， hàn、 táng 'ér xià zhū yǎn yì děng， rén yì wū hū zhī qí qí 'ér xìn qí qí zāi？《 shuǐ hǔ》 zhī qí， shèng tàn cháng pī zhī yǐ， ér《 sān guó》 zhī píng， dú wèi zhī jí。 yú cháng yù tàn suǒ qí qí， yǐ xià zhū shì， nǎi yìng chóu rì fán， yòu duō chū yóu shǎo xiá， nián lái yù jiàn qí zhì， huì bìng wèi guǒ。 shì yú xù shěn yīn bó guī zì jīn líng， chū shēng shān suǒ píng shū shì yú。 guān qí bǐ mò zhī kuài， xīn sī zhī líng， kān yǔ shèng tàn《 shuǐ hǔ》 xiāng jié hánɡ， jí shù xīn jué suǐ zhī tán， ér gèng wú mí màn tà tuō zhī bìng， zé yòu sì guò zhī， yīn chēng kuài zhě zài。 yīn bó suǒ xù。 shēng shān jì yǐ xiān wǒ 'ér píng yǐ， ér yú yòu wéi zhī xù， bù yì zhuì hū？ suī rán yú lì guān sān guó zhī jú， jiàn tiān zhī shǐ zhī zhōng zhī， suǒ yǐ zào qí qí zhě rú cǐ； dú《 sān guó yǎn yì》 yòu néng guàn chuān qí shì shí， cuò zōng qí shǐ mò， ér yǐ jiàng xīn dú yùn， wú zhī bù qí rú cǐ； jīn shēng shān yòu bù qí jǐn xīn， chū qí xiù kǒu， tiáo fēn jù xī， jiē zào wù zhī mì cáng， xuān gǔ rén zhī yì yùn， kāi juàn jǐng jǐng， shí huò wǒ xīn， qiě shǐ dú shì shū zhě zhī dì yī qí shū zhī mù， guǒ zài《 sān guó》 yě， yīn yǐ zhèng yú shuō zhī bù miù， zé yòu hé kě yǐ wú yán。 shì wéi xù。
　　 kāng xī suì cì jǐ wèi shí yòu 'èr yuè， lǐ yú lì wēng shì tí yú wú shān zhī céng yuán。】
　　（ zuì gēng táng《 sì dà qí shū dì yī zhǒng》 juàn shǒu）
　　
　　
　　 sān guó zhì yǎn yì xù
　　【 cháng wén wú jùn féng zǐ yóu shǎng chēng yǔ nèi sì dà qí shū， yuē《 sān guó》《 shuǐ hǔ》《 xī yóu》 jí《 jīn píng méi》 sì zhǒng。 yú yì xǐ qí shǎng chēng wéi jìn shì。 rán《 shuǐ hǔ》 wén zǎo suī jiā， yú shì dào wú suǒ guān xì， qiě yōng lòu zhī fū dú zhī， bù zhī zuò zhě mì yǐn jiàn jiè shēn yì， duō yǐ shì wéi guǒ yòu qí shì， jiè kǒu xiào yóu， xīng qǐ xié sī， zhì huài xīn shù， shì qí 'ér yòu hài yú rén zhě yě。《 xī yóu》 cí jù suī dá， dì záo kōng niē zào， rén jiē zhī qí dàn 'ér bù jīng， guǐ guài huàn wàng， shì qí 'ér miè méi shèng xián wéi zhì zhī xīn zhě yě。 ruò fū《 jīn píng méi》， bù guò jī cì háo huá yín chǐ， xīng bài wú cháng， chā zú dàn rén qíng yù， zī rén tán bǐng yǐ 'ěr， hé zú duō dú！ zhì yú《 sān guó》 yī shū， yīn chén shòu yī zhì kuò 'ér wéi chuán， fǎng fó zuǒ shì zhī chuán lín jīng， qí zì hàn líng gù chǒng zhōng juān， shí cháng shì dǎng tóng zhuān zhèng shàn quán， méng bì zhù cōng， kē liǎn zì héng， liú dú jìn shēn， qí shí lǎo chéng zhōng zhí zhī shì， wěi fú quǎn mǔ。 jì zhī xiàn dì wéi dǒng zhuó fèi lì， yǐ zhì qún xióng bìng qǐ， sì hǎi dǐng fèi。 liú xiān zhù xiōng huái dà zhì， jué qǐ zhuō lù， yǔ guān、 zhāng jié yì， biàn lì tú gōng， bǎi zhé bù huí， sī shēn qí zhì， zú zhī yuán zhí zǒu jiàn fú lóng， nán yáng huò xié yú shuǐ， lóng zhōng jué cè， dǐng lì xī chuān， yǐ chéng wáng yè。 chuán zhōng suǒ zài sūn cè fù zǐ zhī háo， èr yuán fù zǐ zhī 'àn， liú biǎo fù zǐ zhī yú， cáo mán fù zǐ zhī zhà， xiān zhù zhī jiān jiǒng， kǒng míng zhī zhōng zhēn， guān、 zhāng zhī xìn yì， zǐ lóng zhī dǎn lüè， yǐ jí shǔ、 wú， wèi rén cái zhī shèng， zhì yǒng zhī duō。 sī mǎ zhāo cuàn chán dà wèi， yǔ cáo pī zhī cuàn chán rú chū yī zhé， kě zhī tiān lǐ zhī xún huán。 zhū gé zhān mián zhú sǐ jié， yǔ kǒng míng dà yíng yǔn xīng， fù zǐ xùn shēn， jù jiàn zhōng xián zhī yí yì。 hàn mò yǐ huàn shù 'ér shǐ huò， shǔ mò yì yǐ huàn shù 'ér zhōng huò， shǒu wěi yìng dài， zhǐ shù jīng xiáng， guàn chuān lián luò， lǚ xī tiáo fēn。 shì yòu wěn hé 'ér bù léi tóng， zhǐ guī jù shí 'ér fēi yì zào。 gài xiān zhù qǐ 'ér wáng shǔ， wéi qì shù rùn yùn zhī qí jú； ér qún xióng fù 'ér zhēng luàn， yòu wéi rùn yùn zhōng biàn huàn zhī qí jú， jiào qián cǐ sān dài jí qín zhī mò， jí hòu cǐ táng sòng zhī mò， rǎo rǎng yí dǐng zhī jú， jiǒng píng bù tóng。 ér yǎn cǐ chuán zhě， yòu yǔ qián hòu yǎn liè guó， qī guó、 shí liù guó、 nán běi cháo， dōng xī wèi， qián hòu liáng gè chuán zhī shǒu bǐ， yì dà xiāng jìng tíng。 chuán zhōng mó xiě rén wù qíng shì， shén cǎi lù lí， liào ruò zhǐ zhǎng。 qiě xíng wén rú jiǔ qū huáng hé， yī xiè zhí xià， qǐ jié suī yòu bù qí， ér zhāng fǎ jū rán jǐng zhì， jǐ ruò《 shǐ jì》 zhī liè“ běn jì”、“ shì jiā”、“ lièzhuàn” gè chéng duàn luò zhě bù móu， shì suǒ wèi qí cái qí wén yě。 yú yú shēng shān suǒ píng chuán shǒu， sì jiàn wéi zhī xù yǐ， fù yì nǎng zhě shèng tàn nǐ yù píng dìng shǐ qiān《 shǐ jì》 wéi dì yī cái zǐ shū， jì 'ér bù guǒ。 yú cí yuè píng shì chuán zhī wén， huá 'ér bù záo， zhí 'ér bù lǐ， yì 'ér bù kuì， zhāng 'ér bù fán， chéng zāi dì yī cái zǐ shū yě！ yīn zài zǐ yǐ gōng zhū hàogǔ zhě。 shì wéi xù。
　　 hú shàng lì wēng lǐ yú tí yú wú shān zhī céng yuán。】
　　( qīng liǎng héng táng kān běn《 lǐ lì wēng pī yuè sān guó zhì》 juàn shǒu )
　　 xù
　　【 yuàn běn zhī yòu《 xī xiāng》， bài guān zhī yòu《 shuǐ hǔ》 qí lái jiù yǐ。 yī jīng shèng tàn diǎn dìng， tuī wéi“ dì wǔ cái zǐ”“ dì liù cái zǐ”， suì chéng jǐn xīn xiù kǒu， jué shì miào wén， xué shì jiā wú bù jiāo kǒu chēng qí， jiào zhī cóng qián sú kè， xī chì shénbǎi guò zhī。 xìn hū bǐ xuē zhī néng， gōng bèi zuò zhě， jīngzhuàn wéi rán， yī qiē zhù shù hé dú bù rán， gǔ zhī rén bù yú qī yě。 yú yú qióng jīng zhī xiá， shè liè shǐ cè， jiān jí chén shòu zhī《 sān guó zhì》， yīn qǔ《 sān guó yǎn yì》 cān guān 'ér bìng xiào zhī。 dà dū fù huì shí shì， zhēng shí wéi duō， shì bǐ fān kōng 'ér yì qí zhě， zhuǎn ruò yùn diào bù líng， yòu qí xíng wén bù wú zhī màn， zì jù jiān yì huò xiá yú bù yǎn， zhuó wú lǐ shì gài cháng bìng zhī。 xī wú qí rén wéi zhī dǎ dié jiǎn cái， bìng yǔ xǐ shuà qí méi mù， suǒ yǐ guān hái cū jù， shēng miàn wèi kāi， píng kè suī duō， yóu fēi quán bì。 zuì hòu nǎi jiàn shēng shān píng běn， guān qí lǐng qiè gāng tí， zhēn cáng xiàn fú， bō lán yì dù， wàn qiào líng lóng， zhēn shì tōng shēn shǒu yǎn， ér cǐ shū suǒ zì yòu zhī qí， yǔ qián cǐ suǒ wèi pōu zhī mì， yī dàn pī bō jìn zhì， xuān huò chéng lù。 bù wéi zuò zhě gōng chén， yǐ zhī zhuī pèi“ shèng tàn wài shū”， jū rán dǐng zú， bù xiāng shàng xià， kuàng《 xī xiāng》 huì yín，《 shuǐ hǔ》 dǎo luàn， qiě shǔ zǐ xū wū yòu， hé rú《 yǎn yì》 yī shū， qí rén qí shì， zhāng zhāng shǐ chuán， jīng wén wěi wǔ， jìng fú jǐn jī， shú qí zhǎng gù， zé yì zhì zhī zòng yě： xún qí zǔ zhì， yì zhǐ nán zhī chē yě。 àn tóu yù mù， hé kě shǎo cǐ yī zhǒng， qǐ dú xián yú bó yì 'ér yǐ？ dàn qí bǎn yǐ màn huàn， bù wú lǔ yú shǐ hài zhī 'é， yīn wéi lí dìng， fù zhū jī jué， yǐ guǎng qí chuán。 lǎn zhě dāng bù yǐ yú yán wéi hé hàn yě。
　　 yōng zhèng shí 'èr nián suì cì jiá yín sì yuè dà xīng huáng shū yīng　 zhào qiān shì tí。】
　　( qīng yù yù táng、 yù wén táng kān běn《 guān bǎn dà zì quán xiàng pī píng sān guó zhì》 juàn shǒu )
　　
　　
　　
　　 xù pī píng sān guó zhì tōng sú yǎn yì
　　【 cǐ pī píng sān guó zhì tōng sú yǎn wéi（ yì） ……（ yuē quē sān shí zì） shì wéi（ sú）……（ yuē quē bā zì） liè shì fēi bù kě zhǔn yě wéi wéi wéi zhī zhě hé？ zài yǔ shì sú zēng yī fān gǔ chuī yě。 fū sú， yǎ shì fāng jiāng sǎo chú zhī， ér fǎn gǔ chuī zhī， hé yé？ shěn yòu zǎi yuē： tiān dì jiān mò biàn yú luò， mò bù biàn yú……（ quē sì huò wǔ zì） zǐ 'ér wú tú sú……（ quē sì huò wǔ zì） yǔ zhuàng mào sú……（ quē wǔ huò liù zì） yān。 yì……（ quē qī huò bā zì） yān。 cháng wèi sú， kuī……（ quē sì huò wǔ zì） yān。 qín cí 'ér sú， qǔ qīng zǐ wéi wéi（ rú shí） jiè。 zhì jiā 'ér sú， jī jīn gǔ rú jù chén。 jū guān 'ér sú， míng bù guà yú dàn zhāng。 jū xiāng 'ér sú， xuān miào yī kuài shēng zhū ròu， sǐ qù shòu xiǎng。 qì jù 'ér sú， shì shì zhě qiáo zhí yǐ shòu。 yàn huì 'ér sú， shè táng bǐng wǔ shēng， chàng yì yáng sì píng qiāng xì， bīn yǐ wéi jìng。 yuán pǔ 'ér sú， huì mù bǐ 'ǒu， shí shī wǎ shòu， sōng tǎ bǎi qiú， yóu rén jiě yí， tàn wèi céng yòu。 xiě zì 'ér sú， jiāng lì gāng fǎtiè yī shú， xū shǐ yá mén。 zuò huà 'ér sú， wāng hǎi yún、 zhāng píng shān děng bǐ， ròu yǎn zhēn shōu， zhòng yú shí tián、 bó hǔ。 shí dé cǐ yì， biàn zhī pī píng sān guó zhì tōng sú yǎn yì yǐ。 rán zé xī nián wú mén suǒ xíng yī běn， jiào cǐ shú jū zhēn yīng？ yuē： xī nián zhī běn， xiāng shān zhī huáng kǔ dì； jīn rì zhī běn， yì qīng lián zhī lǐ chì yě。 ruò zài yǎ shì， yòu yuē sú zǐ sú zǐ yǐ。 dì kǒng qú gū zǐ wú tú wéi kě kū 'ěr。 yī xiào。
　　 tū zǐ zhuàn， cháng zhōu wén bǎo guāng shū， jiàn yáng wú guān míng kè。】
　　 sān guó zhì yǎn yì xù
　　【 xī zhī dú shǐ zhě， měi zhì hàn yú zhāo liè wèi jìng qí yè， wǔ hóu wèi jìn qí yòng。 bù zhī zhāo liè yǐ chì shǒu qǐ jiā， shí yǔ gāo zǔ tóng。 dāng shí yǔ gāo zǔ wéi dí zhě， bù guò yī xiàng yǔ， yī tú yǒng zhī fū 'ěr， qiě yòu liú hóu、 dèng hóu、 huái yīn zhū rén wéi zhī zhù。 ruò zhāo liè， zhǐ wǔ hóu yī rén， ér cáo mán yòu qǐ xiàng yǔ zhī pǐ hū？ ruò shì 'ér gōng chéng dǐng zú， shēng shī zhì jīn， cǐ qí gōng bù tè zài gāo zǔ zhī shàng， jí jiào zhī tānɡ、 wǔ， yì yòu nán yì zhī fēn， bù bì gèng wéi liǎng gōng zhì hàn yě。 yú suǒ hàn yú liǎng gōng zhě， fǎn bù zài cǐ。 lǚ bù yī wú lài pǐ fū， rán yòu zhū dǒng zhuó zhī gōng， biàn dāng shí shì yòu zhī， kuàng bù jì néng zhū zhuó， yì bì néng zhū cāo， jiè zhī wéi yòng， shì zài fǎn zhǎng。 zhāo liè sī wèi jí cǐ hū？ ruò fū wǔ hóu zhī cái， fēi sǐ yú zhōu yú zhě yě， ér zhōu yú zhī cái， shí néng zhì cáo mán zhě yě。 chì bì yī zhàn， dǎn qì yǐ liè， cháng shǐ zhōu yú dé jìn qí cái， ér wǔ hóu yīn wéi zhī fǔ， cáo mán jí jiān xióng， wèi bì jiāo héng zhì cǐ。“ jì shēng yú， hé shēng liàng？” wǔ hóu cháng wén cǐ yán， dé wú yòu huǐ qí tài zhòu zhě yé？ cǐ yì cóng lái wèi pōu， shì rén guì guì， dōubù zú yǔ yǔ， jīn qǐng yǐ zhì zhī liǎng gōng。
　　 jiāng shàng miù zūn sù màn zhì。】
　　 sān guó zhì xù
　　【 fū shǐ， fēi dú jì lì dài zhī shì， gài yù zhāo wǎng xī zhī shèng shuāi， jiàn jūn chén zhī shàn 'è， zài zhèng shì zhī dé shī， guān rén cái zhī jí xiōng， zhī bāng jiā zhī xiū qī， yǐ zhì hán shǔ zāi xiáng， bāo biǎn yǔ duó， wú yī 'ér bù bǐ zhī zhě， yòu yì cún yān。
　　 wú fū zǐ yīn huò lín 'ér zuò《 chūn qiū》。 (《 chūn qiū》 ) lǔ shǐ yě， kǒng zǐ xiū zhī， zhì yī zì yǔ zhě bāo zhī， fǒu zhě biǎn zhī。 rán yī zì zhī zhōng， yǐ jiàn dāng shí jūn chén fù zǐ zhī dào， chuí jiàn hòu shì， bǐ shí mǒu zhī shàn， mǒu zhī 'è， yù qí quàn chéng jǐng jù， bù gǎn ( zhì ) yòu qián chē zhī fù。 cǐ kǒng zǐ lì wàn wàn shì zhì gōng zhì zhèng zhī dà fǎ， hé tiān lǐ， zhèng yí lún， ér luàn chén zéi zǐ jù。 gù yuē：“ zhī wǒ zhě qí wéi《 chūn qiū》 hū！ zuì wǒ zhě qí wéi《 chūn qiū》 hū！” bù dé yǐ yě。 mèng zǐ jiàn liáng huì wáng， yán rén yì 'ér bù yán lì； gào shí jūn bì chēng yáo、 shùn、 yǔ、 tānɡ， wén、 wǔ； dá shí chén bì jí yī、 fù、 zhōu、 zhào。 zhì zhū zǐ《 gāng mù》， yì yóu shì yě， qǐ tú jì lì dài zhī shì 'ér sì hū？
　　 rán shǐ zhī wén， lǐ wēi yì 'ào， bù rú cǐ， wū kě yǐ zhào ( zhāo ) hòu shì ? yǔ yún：“ zhì shèng wén zé yě， wén shèng zhì zé shǐ。” cǐ zé shǐ jiā bǐng bǐ zhī fǎ。 qí yú zhòng rén guān zhī， yì cháng bìng yān， gù wǎng wǎng shè zhī 'ér bù gù zhě。 yóu qí bù tōng hū zhòng rén， ér lì dài zhī shì yù jiǔ yù shī qí chuán。 qián dài cháng yǐ yě shǐ zuò wéi píng huà， lìng jǐng zhě yǎn shuō。 qí jiān yán yǔ bǐ lǐ， yòu shī zhī yú yě。 shì jūn zǐ duō yàn zhī。 ruò dōng yuán luó guàn zhōng， yǐ píng yáng chén shòu chuán， kǎo zhū guó shǐ， zì hàn líng dì zhōng píng yuán nián， zhōng yú jìn tài kāng yuán nián zhī shì， liú xīn sǔn yì， mù zhī yuē《 sān guó zhì tōng sú yǎn yì》， wén bù shèn shēn， yán bù shèn sú， shì jì qí shí， yì shù jǐ hū shǐ。 gài yù dú sòng zhě， rén rén dé 'ér zhī zhī， ruò shī suǒ wèi lǐ xiàng gē yáo zhī yì yě。 shū chéng， shì jūn zǐ zhī hàoshìzhě， zhēng xiāng téng lù， yǐ biàn guān lǎn， zé sān guó zhī shèng shuāi zhì luàn， rén wù zhī chū chù zāng fǒu， yī kāi juàn， qiān bǎizǎi zhù shì huò rán yú xīn xiōng yǐ。 qí jiān yì wèi miǎn yī 'èr guò yǔ bù jí， fǔ 'ér jiù zhī， yù guān zhě yòu suǒ jìn yì yān。
　　 yú wèi sòng qí shī， dú qí shū， bù shí qí rén， kě hū？ dú shū lì yuē： ruò dú dào gǔ rén zhōng chù， biàn sī zì jǐ zhōng yǔ bù zhōng。 dú dào xiào chù， biàn sī zì jǐ xiào yǔ bù xiào。 zhì yú shàn 'è kě fǒu， jiē dāng rú cǐ， fāng shì yòu yì。 ruò zhǐ dú guò 'ér bù shēn tǐ lì xíng， yòu wèi wéi dú shū yě。
　　 yú cháng dú《 sān guó zhì》， qiú qí suǒ yǐ， dài yóu chén fān， dòu wǔ lì cháo wèi jiǔ， ér bù dé xíng qí zhì， zú wéi jiān guǐ móu zhī， quán qiè zhī bǐng， rì jiàn chì shèng； jūn zǐ qù zhī， xiǎo rén fù zhī， jiān rén chéng zhī。 dāng shí guó jiā jì gāng fǎ dù， huài luàn jí yǐ。 ài， kě bù tòng xī hū！ shěn hé jìn shí jiàn bù yuǎn， zhì dǒng zhuó chéng xìn 'ér rù， quán yí rén zhù， liú dú zhōng wài， zì qǔ miè wáng， lǐ suǒ dāng rán。 cáo mán suī yòu yuǎn tú， ér zhì bù zài shè jì， jiǎ zhōng qī shì， zú wéi shēn móu， suī dé zhī， bì shī zhī yǐ。 wàn gǔ jiān zéi， jǐn néng táo qí bù shā 'ér yǐ， gù bù zú lùn。 sūn quán fù zǐ， hǔ shì jiāng dōng， gù yòu qǔ tiān xià zhī zhì， ér suǒ yòng dé rén， lì xīn cāo xíng， yòu fēi lǎo mán kě yì。 wéi zhāo liè， hàn shì zhī zhòu， jié yì táo yuán， sān gù cǎo lú， jūn chén qì hé， fǔ chéng dà yè， yì lǐ suǒ dāng rán。 qí zuì shàng zhě， kǒng míng zhī zhōng， zhāo rú rì xīng， gǔ jīn yǎng zhī。 ér guān， zhāng zhī yì， yóu yí shàng yě。 qí tā dé shī， zhāng zhāng kě kǎo， yí fāng yí chòu， zài rén xián yǔ bù xián、 jūn zǐ xiǎo rén。 yì yǔ lì zhī jiān 'ér sì。 guān yǎn yì zhī jūn zǐ， yí zhì sī yān。】
　　
　　（ míng jiàn yáng wú guān míng kān běn《 lǐ zhuó wú xiān shēng pī píng sān guó zhì》）
　　 sān guó zhì yǎn yì xù
　　【 yú cháng jí cái zǐ shū zhě liù， qí mù yuē《 zhuāng》 yě、《 sāo》 yě、 mǎ zhī《 shǐ jì》 yě、 dù zhī lǜ shī yě、《 shuǐ hǔ》 yě、《 xī xiāng》 yě， sì miù jiā píng dìng， hǎi nèi jūn zǐ jiē xǔ yú yǐ wéi zhī yán。 jìn yòu qǔ《 sān guó zhì》 dú zhī， jiàn qí jù shí zhǐ chén， fēi shǔ yì zào， kān yǔ jīng shǐ xiàngbiǎo lǐ。 yóu shì guān zhī， qí yòu mò qí yú《 sān guó》 yǐ。
　　 huò yuē： fán zì zhōu、 qín 'ér shàng， hàn、 táng 'ér xià， yǐ shǐ yǐ yǎn yì zhě， wú bù yǔ《 sān guó》 xiāng fǎng， hé dú qí hū《 sān guó》 ? yuē： sān guó zhě， nǎi gǔ jīn zhēng tiān xià zhī yī dà qí jú， ér yǎn《 sān guó》 zhě， yòu gǔ jīn wéi xiǎo shuō zhī yī dà qí shǒu yě。 yì dài zhī zhēng tiān xià， qí shì jiào píng， qǔ qí shì yǐ wéi chuán， qí shǒu yòu jiào yōng， gù jiǒng bù dé yǔ《 sān guó》 bìng yě。
　　 wú cháng lǎn sān guó zhēng tiān xià zhī jú， ér tàn tiān yùn zhī biàn huà zhēn yòu suǒ mò cè yě。 dāng hàn xiàn shī bǐng， dǒng zhuó shàn quán， qún xióng bìng qǐ， sì hǎi dǐng fèi， shǐ liú huáng shū zǎo xié yú shuǐ zhī huān， xiān dé jīng xiāng zhī dì， cháng qū hé běi， chuán xí jiāng nán， jiāng dōng， qín、 yōng， yǐ cì lüè dìng， zé réng yī guāng wǔ zhōng xīng zhī jú， ér bù jiàn tiān yùn zhī shàn biàn yě。 wéi zhuó bùsuí qí cuàn yǐ zhū sǐ， cáo cāo yòu dé xié tiān zǐ yǐ lìng zhū hóu， míng wèi suī xū， zhēngshuò wèi gǎi。 huáng shū wǎn zhuǎn bìnàn， bù dé zǎo jiàn dà yì yú tiān xià， ér dà jiāng nán běi yǐ wéi wú、 wèi zhī suǒ rǎng， dú liú xī nán yī yú， wéi liú shì tuō zú zhī dì。 rán bù dé kǒng míng chū 'ér dōng zhù chì bì yī zhàn， xī wéi hàn zhōng yī cuī， zé hàn yì yì jǐ zhé 'ér rù yú cáo， ér wú yì bù néng dú lì， zé yòu chéng yī wáng mǎng cuàn hàn zhī jú， ér tiān yùn yóu bù jiàn qí shàn biàn yě。 dài yú huá róng dùn qù， jī lē guī lái， dǐng zú 'ér jū， quán móu lì dí， ér sān fēn zhī shì suì chéng。 xún bǐ cáo cāo yī shēng， zuì 'è guàn yíng， shén rén gòng nù， xí zhī mà zhī， cì zhī yào zhī， shāo zhī jié zhī、 gē xū zhé chǐ， duò mǎ luò qiàn， bīn sǐ zhě shù， ér zú miǎn yú sǐ： wéi dí zhě zhòng 'ér wéi fǔ yì zhòng； cǐ yòu tiān zhī ruò yòu yì yǐ chéng sān fēn， ér gù liú cǐ jiān xióng yǐ wéi hàn zhī máo zéi。 qiě tiān shēng yú yǐ wéi liàng duì， yòu shēng yì yǐ jì cáo hòu， sì jiē kǒng dǐng zú zhī zhōng zhé， ér dié chū qí rén cái yǐ xiāng chí yě。
　　 zì gǔ gē jù zhě yòu yǐ， fēn wáng zhě yòu yǐ， wéi shí 'èr guó， wéi qī guó， wéi shí liù guó， wéi nán běi cháo， wéi dōng xī wèi， wéi qián hòu hàn， qí jiān zhà dé zhà shī， huò wáng huò cún， yuǎn huò bù néng yī jì， jìn huò bù yú suì yuè， cóng wèi yòu liù shí nián zhōng， xīng zé jù xīng， miè zé jù miè， rú sān guó zhēng tiān xià zhī jú zhī qí zhě yě。 jīn lǎn cǐ shū zhī qí， zú yǐ shǐ xué shì dú zhī 'ér kuài， wěi xiàng bù xué zhī rén dú zhī 'ér yì kuài， yīng xióng háo jié dú zhī 'ér kuài， fán fū sú zǐ dú zhī 'ér yì kuài yě。
　　 xī zhě kuǎi tōng zhī shuō hán xìn， yǐ yòu dǐng zú sān fēn zhī shuō， qí shí xìn yǐ chén hàn， yì bù kě bèi。 xiàng yǔ cū bào wú móu， yòu yī fàn zēng 'ér bù néng yòng， shì bù dé bù yī tǒng yú qún cè qún lì zhī hàn。 sān fēn zhī jǐ， xū zhào yú hàn shì fāng xīng zhī shí， ér zú chéng yú hàn shì shuāi wēi zhī jì。 qiě gāo zǔ yǐ wáng hàn xīng， ér xiān zhù yǐ wáng hàn wáng， yī néng hái dìng sān qín， yī bù néng qǔ zhōng yuán chǐ cùn。 ruò bǐ cāng zhī zào hàn yǐ rú shì qǐ， yǐ rú shì zhǐ， zǎo yòu qí chéng jú yú míng míng zhī zhōng， suì shǐ dāng shì zhī rén zhī shì， cái móu gè bié， jìng jiè dú shū， yǐ jiǒng héng yì yú qiān gǔ， cǐ fēi tiān shì zhī zuì qí zhě yú！
　　 zuò yǎn yì zhě， yǐ wén zhāng zhī qí 'ér chuán qí shì zhī qí， ér qiě wú suǒ tíng zǐ chuān záo， dì guàn chuān qí shì shí， cuò zōng qí shǐ mò， ér yǐ wú zhī bù qí， cǐ yòu rén shì zhī wèi jīng jiàn zhě yě。 dú shì shì qí yǐ， shū qí yǐ， ér wú yòu rén yān qǐ 'ér píng zhī， jí huò yòu rén， ér shǐ xīn fēi jǐn xīn， kǒu fēi xiù kǒu， bù néng yī yī dài gǔ rén chuán qí xiōng yì， zé shì shū yì zhōng yǔ zhōu、 qín 'ér shàng， hàn， táng 'ér xià zhū yǎn yì děng， rén yì wū hū zhī qí qí 'ér xìn qí qí zāi！
　　 yú cháng yù tàn suǒ qí qí， yǐ zhèng zhū shì， huì bìng wèi guǒ。 hū yú yǒu rén 'àn tóu jiàn máo， zǐ suǒ píng《 sān guó zhì》 zhī gǎo， guān qí bǐ mò zhī kuài， xīn sī zhī líng， xiān dé wǒ xīn zhī tóng rán， yīn chēng kuài zhě zài， ér jīn 'ér hòu， zhī dì yī cái zǐ shū zhī mù yòu guǒ zài《 sān guó》 yě。 gù yú xù cǐ shù yán fù máo zǐ， shòu jī zhī rì biàn yú jiǎn duān， shǐ hòu zhī yuè zhě， zhī yú yǔ máo zǐ yòu tóng xīn yún。
　　 shí shùn zhì suì cì jiá shēn jiā píng shuò rì jīn rén ruì shèng tàn shì tí】
　　（ máo pī tōng xíng běn cǐ xù wéi hòu rén tuō míng zhuàn xiě）

　　【 dú《 sān guó zhì》 zhě， dāng zhī yòu zhèng tǒng， rùn yùn， jiàn guó zhī bié。 zhèng tǒng zhě hé？ shǔ hàn shì yě。 jiàn guó zhě hé？ wú、 wèi shì yě。 rùn yùn zhě hé？ jìn shì yě。 wèi zhī bù dé wéi zhèng tǒng zhě， hé yě？ lùn dì zé yǐ zhōng yuán wéi zhù， lùn lǐ zé yǐ liú shì wéi zhù， lùn dì bù ruò lùn lǐ。 gù yǐ zhèng tǒng yú wèi zhě， sī mǎ guāng《 tōng jiàn》 zhī wù yě。 yǐ zhèng tǒng yú shǔ zhě， zǐ yáng《 gāng mù》 zhī suǒ yǐ wéi zhèng yě。《 gāng mù》 yú xiàn dì jiàn 'ān zhī mò， dà shū hòu hàn zhāo liè huáng dì zhāng wǔ yuán nián， ér yǐ wú、 wèi fēn zhù qí xià， gài yǐ shǔ wéi dì shì zhī zhòu， zài suǒ dāng yú： wèi wéi cuàn guó zhī zéi， zài suǒ dāng duó。 shì yǐ qián zé shū liú bèi qǐ bīng xú zhōu tǎo cáo cāo， hòu zé shū hàn chéngxiàng zhū gé liàng chū shī fá wèi， ér dà yì zhāo rán jiē yú qiān gǔ yǐ。 fū liú shì wèi wáng， wèi wèi hùn yī， wèi gù bù dé wéi zhèng tǒng。 dài hū liú shì yǐ wáng， jìn yǐ hùn yī， ér jìn yì bù dé wéi zhèng tǒng zhě。 hé yě？ yuē： jìn yǐ chén shì jūn， yǔ wèi wú yì， ér yī chuán zhī hòu， jué zuò bù cháng， dàn kě wèi zhī rùn yùn， ér bù kě wèi zhī zhèng tǒng yě。 zhì yú dōng jìn piān 'ān， yǐ niú yì mǎ， yù bù dé yǐ zhèng tǒng guī zhī。 gù sān guó zhī bìng tūn yú jìn， yóu liù guó zhī hùn yī yú qín， wǔ dài zhī hùn yī yú suí 'ěr。 qín bù guò wéi hàn qū chú， suí bù guò wéi táng qū chú， qián zhī zhèng tǒng yǐ hàn wéi zhù， ér qín yǔ wèi、 jìn bù dé yǔ yān， yì yóu hòu zhī zhèng tǒng yǐ táng、 sòng wéi zhù， ér sòng、 qí、 liáng、 chén、 suí， liáng、 táng、 jìn、 hàn、 zhōu jù bù dé yǔ yān 'ěr。 qiě bù tè wèi、 jìn bù rú hàn zhī wéi zhèng， jí táng、 sòng yì bù rú hàn zhī wéi zhèng。 yáng dì wú dào 'ér táng dài zhī， shì yǐ， xī qí bù néng xiǎn rán rú zhōu zhī dài shāng， ér chēng táng gōng， jiā jiǔ xī， yǐ dǎo wèi、 jìn zhī lòu zhé， zé dé tiān xià zhī zhèng， bù rú hàn yě。 ruò fū sòng yǐ zhōng hòu lì guó， yòu duō míng chén dà rú chū hū qí jiān， gù shàng lùn zhě yǐ zhèng tǒng yú sòng。 rán zhōng sòng zhī shì， yàn yún shí liù zhōu wèi rù bǎn tú， qí guī mó yǐ xùn yú táng， ér chén qiáo bīng biàn， huáng páo jiā shēn， qǔ tiān xià yú gū 'ér guǎ fù zhī shǒu， zé dé tiān xià zhī zhèng， yì bù rú hàn yě。 táng、 sòng qiě bù rú hàn， ér hé lùn wèi、 jìn zāi？ gāo dì yǐ chú bào qín、 jī chǔ zhī shā yì dì zhě 'ér xīng； guāng wǔ yǐ zhū wáng mǎng 'ér kè fù jiù wù； zhāo liè yǐ tǎo cáo cāo 'ér cún hàn sì yú xī chuān。 zǔ zōng zhī chuàng zhī zhě zhèng， ér zǐ sūn zhī jì zhī zhě yì zhèng， bù dé dàn yǐ guāng wǔ zhī hùn yī wéi zhèng tǒng， ér wèi zhāo liè zhī piān 'ān fēi zhèng tǒng yě。 zhāo liè wéi zhèng tǒng， ér liú yù、 liú zhì yuǎn yì jiē liú shì zǐ sūn， qí bù dé wéi zhèng tǒng zhě hé yě？ yuē； yù yǔ zhì yuǎn zhī wéi hàn miáo yì yuǎn 'ér wú zhǐ， bù ruò zhōng shān jìng wáng zhī hòu jìn 'ér kě kǎo， yòu 'èr liú jiē yǐ cuàn shì dé guó， gù bù dé yǔ zhāo liè bìng yě。 hòu táng lǐ cún xù zhī bù dé wéi zhèng tǒng zhě， hé yě？ yuē： cún xù běn fēi lǐ 'ér cì xìng lǐ， qí yǔ lǚ qín、 niú jìn bù shèn xiāng yuǎn， gù yì bù dé yǔ zhāo liè bìng yě。 nán táng lǐ shēng zhī yì bù dé jì táng 'ér wéi。 zhèng tǒng zhě， hé yě？ yuē： shì yuǎn dài xiá， yì yù yǔ zhì yuǎn zhě bǐ， gù yì bù dé yǔ zhāo liè bìng yě。 nán táng lǐ shēng bù dé jì táng 'ér wéi zhèng tǒng， nán sòng gāo zōng dú dé jì sòng 'ér wéi zhèng tǒng zhě， hé yě？ gāo zōng lì tài zǔ zhī hòu wéi hòu， yǐ yán sòng zuò yú bù jué， gù zhèng tǒng guī yān。 fū yǐ gāo zōng zhī shā yuè fēi、 yòng qínhuì， quán bù yǐ 'èr shèng wéi niàn， zuò shǐ zhě shàng yǐ qí yán sòng zuò 'ér guī zhī yǐ zhèng tǒng， kuàng zhāo liè zhī jūn chén tóng xīn shì tǎo hàn zéi zhě hū！ zé zhāo liè zhī wéi zhèng tǒng yù wú yí yě。 chén shòu zhī zhì， wèi jí biàn cǐ， yú gù zhé zhōng yú zǐ yáng《 gāng mù》， ér tè yú yǎn yì zhōng fù zhèng zhī。
　　 gǔ shǐ shèn duō， ér rén dú tān kàn《 sān guó zhì》 zhě， yǐ gǔ jīn rén cái zhī jù ( zhòng ) wèi yòu shèng yú sān guó zhě yě。 guān cái yǔ bù cái dí， bù qí； guān cái yǔ cái dí， zé qí。 guān cái yǔ cái dí， ér yī cái yòu yù zhòng cái zhī pǐ， bù qí， guān cái yǔ cái dí， ér zhòng cái yóu ràng yī cái zhī shèng， zé gèng qí。 wú yǐ wéi sān guó yòu sān qí， kě chēng sān jué： zhū gé kǒng míng yī jué yě， guān yún cháng yī jué yě， cáo cāo yì yī jué yě。 lì jī zǎijí， xiánxiàng lín lì， ér míng gāo wàn gǔ zhě mò rú kǒng míng。 qí chù 'ér tánqín bào xī， jū rán yǐn shì fēng liú， chū 'ér yǔ shàn guān jīn， bù gǎi yǎ rén shēn zhì。 zài cǎo lú zhī zhōng， ér shí sān fēn tiān xià， zé dá hū tiān shí； chéng gù mìng zhī zhòng， ér zhì liù chū qí shān， zé jìn hū rén shì。 qī qín bā zhèn， mù niú liú mǎ， jì yǐ yí guǐ yí shén zhī bù cè， jū gōng jìn cuì， zhì jué shēn jiān， réng shì wéi chén wéi zǐ zhī yòng xīn。 bǐ guǎn、 lè zé guò zhī， bǐ yī， lǚ zé jiān zhī， shì gǔ jīn lái xiánxiàng zhōng dì yī qí rén。 lì jī zǎijí， míng jiāng rú yún， ér jué lún chāo qún zhě mò rú yún cháng。 qīng shǐ duì qīng dēng， zé jí qí rú yǎ； chì xīn rú chì miàn， zé jí qí yīng líng。 bǐng zhú dá dàn， chuán qí dà jié， dān dāo fù huì， shì fú qí shén wēi。 dú xíng qiān lǐ， bào zhù zhī zhì jiān， yì shì huá róng， hú 'ēn zhī yì zhòng。 zuò shì rú qīng tiān bái rì， dài rén rú jì yuè guāng fēng。 xīn zé zhào biàn fén xiāng gào dì zhī xīn， ér lěi luò guò zhī； yì zé ruǎn jí bái yǎn 'ào wù zhī yì， ér yán zhèng guò zhī： shì gǔ jīn lái míng jiāng zhōng dì yī qí rén。 lì jī zǎijí， jiān xióng jiē zhǒng， ér zhì zú yǐ lǎn rén cái 'ér qī tiān xià zhě， mò rú cáo cāo。 tīng xún huò qín wáng zhī shuō 'ér zì bǐ zhōu wén， zé yòu sì hū zhōng； chù yuán shù jiàn hào zhī fēi 'ér yuàn wéi cáo hóu， zé yòu sì hū shùn； bù shā chén lín 'ér 'ài qí cái， zé yòu sì hū kuān； bù zhuī guān gōng yǐ quán qí zhì， zé yòu sì hū yì。 wáng dūn bù néng yòng guō pú， ér cāo zhī dé shì guò zhī； huán wēn bù néng shí wáng měng， ér cāo zhī zhī rén guò zhī。 lǐ lín fǔ suī néng zhì lù shān， bù rú cāo zhī jī wū huán yú sài wài； hán wǎn zhòu suī néng biǎn qínhuì， bù ruò cāo zhī tǎo dǒng zhuó yú shēng qián。 qiè guó jiā zhī bǐng 'ér gū cún qí hào， yì yú wáng mǎng zhī xiǎn rán shì jūn； liú gǎi gé zhī shì yǐ sì qí 'ér， shèng yú liú yù zhī jí yù cuàn jìn： shì gǔ jīn lái jiān xióng zhōng dì yī qí rén。 yòu cǐ sān qí， nǎi qián hòu shǐ zhī suǒ jué wú zhě， gù dú biàn zhū shǐ 'ér yù bù dé bù xǐ dú《 sān guó zhì》 yě。
　　 sān guó zhī yòu sān jué gù yǐ， rán wú zì sān jué 'ér wài， gèng biàn guān hū sān guó zhī qián、 sān guó zhī hòu， wèn yòu yùn chóu wéi wò rú xú shù、 páng tǒng zhě hū？ wèn yòu xíng jūn yòng bīng rú zhōu yú、 lù xùn、 sī mǎ yì zhě hū？ wèn yòu liào rén liào shì rú guō jiā、 chéng yù、 xún huò、 jiǎ xǔ、 bù zhì， yú fān， gù yōng， zhāng zhāo zhě hū？ wèn yòu wǔ gōng jiànglüè， mài děng yuè lún rú zhāng fēi、 zhào yún、 huáng zhōng、 yán yán、 zhāng liáo、 xú huàng、 xú shèng、 zhū huán zhě hū？ wèn yòu chōng fēng xiàn zhèn， xiāo ruì mò dāng rú mǎ chāo， mǎ dài、 guān xīng、 zhāng bāo、 xǔ chǔ、 diǎn wéi、 zhāng tái、 xià hóu chún、 huáng gài， zhōu tài、 gān níng、 tài shǐ cí、 dīng fèng zhě hū？ wèn yòu liǎng cái xiāng dāng， liǎng xián xiāng yù， rú jiāng wéi、 dèng 'ài zhī zhì yǒng xī dí， yáng hù、 lù kàng zhī cóng róng hù zhèn zhě hū？ zhì yú dào xué zé mǎ róng、 zhèng xuán， wén zǎo zé cài yōng、 wáng càn， yíng jié zé cáo zhí、 yáng xiū， zǎo huì zé zhū gé kè、 zhōng huì， yìng duì zé qín mì、 zhāng sōng， shé biàn zé lǐ huī、 kàn zé， bù rǔ jūn mìng zé zhào zī、 dèng zhī， fēi shū chí xí zé chén lín、 ruǎn yǔ， zhì fán lǐ jù zé jiǎng wǎn、 dǒng yǔn， yáng yù fěi shēng zé mǎ liáng、 xún shuǎng， hàogǔ zé dù yù， bó wù zé zhāng huá， qiú zhī bié jí， jù wèi yì yī yī jiàn yě。 nǎi ruò zhī xián zé yòu sī mǎ huī zhī zhé， lì cāo zé yòu guǎn níng zhī gāo， yǐn jū zé yòu cuī zhōu píng、 shí guǎng yuán， mèng gōng wēi zhī yì， wǔ jiān zé yòu kǒng róng zhī zhèng， chù xié zé yòu zhào yàn zhī zhí， chì 'è zé yòu mí héng zhī háo， mà zéi zé yòu jí píng zhī zhuàng， xùn guó zé yòu dǒng chéng、 fú wán zhī xián， juān shēng zé yòu gěng jì、 wéi huàng zhī jié。 zǐ sǐ yú fù， zé yòu liú zhàn、 guān píng zhī xiào； chén sǐ yú jūn， zé yòu zhū gé zhān、 zhū gé shàng zhī zhōng； bù qū sǐ yú zhù shuài， zé yòu zhào lěi、 zhōu cāng zhī yì。 qí tā zǎo jì rú tián fēng， kǔ kǒu rú wáng lěi， shǐ zhēn rú jù shòu， bù qū rú zhāng rèn， qīng cái dǔ yǒu rú lǔ sù， shì zhù bù 'èr xīn rú zhū gé jǐn， bù wèi qiáng yù rú chén tài， shì sǐ rú guī rú wáng jīng， dú cún jiè xìng rú sī mǎ fú。 bǐng bǐng lín lín， zhào yào shǐ cè。 dài jǔ qián zhī fēng pèi sān jié、 shāng shān sì hào、 yún tái zhū jiāng、 fù chūn kè xīng， hòu zhī yíng zhōu xué shì、 lín gé gōng chén、 bēi jiǔ jié dù、 zhài shì zǎixiàng， fēn jiàn yú gè cháo zhī qiān bǎi nián zhě， bēn hé zī còu yú sān guó zhī yī shí， qǐ fēi rén cái yī dà dū huì zāi！ rù dèng lín 'ér xuǎn míng cái， yóu xuán pǔ 'ér jiàn jī yù， shōu bù shèng shōu， jiē bù xiá jiē， wú yú sān guó yòu guān zhǐ zhī tàn yǐ。
　　《 sān guó》 yī shū， nǎi wén zhāng zhī zuì miào zhě。 xù sān guó bù zì sān guó shǐ yě， sān guó bì yòu suǒ zì shǐ， zé shǐ zhī yǐ hàn dì。 xù sān guó bù zì sān guó zhōng yě， sān guó bì yòu suǒ yán zhōng， zé zhōng zhī yǐ jìn guó。 ér bù dàn cǐ yě， liú bèi yǐ dì zhòu 'ér zuǎn tǒng， zé yòu zōng shì rú liú biǎo、 liú zhāng、 liú yáo、 liú bì děng yǐ péi zhī。 cáo cāo yǐ qiáng chén 'ér zhuān zhì， zé yòu fèi lì rú dǒng zhuó， luàn guó rú lǐ jué、 guō sì yǐ péi zhī。 sūn quán yǐ fāng hóu 'ér fēn dǐng， zé yòu jiàn hào rú yuán shù， chēng xióng rú yuán shào， gē jù rú lǚ bù、 gōng sūn zàn、 zhāng yáng、 zhāng miǎo、 zhāng lǔ、 zhāng xiù děng yǐ péi zhī。 liú bèi， cáo cāo yú dì yī huí chū míng， ér sūn quán zé yú dì qī huí fāng chū míng。 cáo shì zhī dìng xǔ dū zài dì shí yī huí， sūn shì zhī dìng jiāng dōng zài dì shí 'èr huí， ér liú shì zhī qǔ xī chuān zé zài dì liù shí huí hòu。 jiǎ lìng jīn rén zuò bài guān， yù píng kōng nǐ yī sān guó zhī shì， shì bì pī tóu biàn xù sān rén， sān rén biàn gè jù yī guó， yòu néng rú shì zhī rào hū qí qián， chū hū qí hòu， duō fāng yǐ pán xuán hū qí zuǒ yòu zhě zāi？ gǔ shì suǒ chuán， tiān rán yòu cǐ děng bō lán， tiān rán yòu cǐ děng céng zhé， yǐ chéng jué shì miào wén， rán zé dú《 sān guó》 yī shū， chéng shèng dú bài guān wàn wàn 'ěr。
　　 ruò lùn sān guó kāi jī zhī zhù， rén jìn zhī wéi liú bèi、 sūn quán、 cáo cāo yě， ér bù zhī qí jiān gè yòu bù tóng。 bèi yǔ cāo jiē zì wǒ shēn 'ér chuàng yè， ér sūn quán zé jiè fù xiōng zhī lì， qí bù tóng zhě yī。 bèi yǔ quán jiē jí shēn 'ér wéi dì， ér cāo zé bù zì wéi 'ér dài zhī zǐ qí zǐ sūn， qí bù tóng zhě 'èr。 sān guó zhī chēng dì yě， wéi wèi dú zǎo， ér shǔ zé chēng dì yú cáo cāo yǐ sǐ、 cáo pī yǐ lì zhī yú， wú zé chēng dì yú liú bèi sì sǐ、 liú chán yǐ lì zhī hòu， qí bù tóng zhě sān。 sān guó zhī xiāng chí yě， wú wéi shǔ zhī lín， wèi wéi shǔ zhī chóu， shǔ yǔ wú yòu hé yòu zhàn， ér shǔ yǔ wèi zé yòu zhàn wú hé， wú yǔ shǔ zé hé duō yú zhàn， wú yǔ wèi zé zhàn duō yú hé， qí bù tóng zhě sì。 sān guó zhī chuán yě， shǔ zhǐ 'èr shì， wèi zé zì pī jí huàn fán wǔ zhù， wú zé zì quán jí hào fán sì zhù， qí bù tóng zhě wǔ。 sān guó zhī wáng yě， wú jū qí hòu， ér shǔ xiān zhī， wèi cì zhī。 wèi zé jiàn duó yú qí chén， wú、 shǔ zé jiàn bìng yú qí dí， qí bù tóng zhě liù。 bùnìngwéishì， cè zhī yǔ quán， zé xiōng zhōng 'ér dì jí； pī zhī yǔ zhí， zé shè dì 'ér lì xiōng； bèi zhī yǔ chán， zé fù wéi dì 'ér zǐ wéi lǔ， cāo zhī yǔ pī， zé fù wéi chén 'ér zǐ wéi jūn， kě wèi cēncī cuò luò， biàn huà wú fāng zhě yǐ。 jīn zhī bù shàn huà zhě， suī shǐ huì liǎng rén， yì bì bǐ cǐ tóng mào。 jīn zhī bù shàn gē zhě， jí shǐ chàng liǎng diào， yì bì qián hòu tóng shēng。 wén zhī hé zhǎng， wǎng wǎng lèi shì。 gǔ rén běn wú léi tóng zhī shì， ér jīn rén hǎo wéi léi tóng zhī wén， zé hé bù qǔ yú suǒ pī《 sān guó zhì》 ér dú zhī？
　　《 sān guó》 yī shū， zǒng qǐ zǒng jié zhī zhōng， yòu yòu liù qǐ liù jié。 qí xù xiàn dì， zé yǐ dǒng zhuó fèi lì wéi yī qǐ， yǐ cáo pī cuàn duó wéi yī jié。 qí xù xī shǔ， zé yǐ chéng dū chēng dì wéi yī qǐ， ér yǐ mián zhú chū jiàng wéi yī jié。 qí xù liú， guān， zhāng sān rén， zé yǐ táo yuán jié yì wéi yī qǐ， ér yǐ bái dì tuō gū wéi yī jié。 qí xù zhū gé liàng， zé yǐ sān gù cǎo lú wéi yī qǐ， ér yǐ liù chū qí shān wéi yī jié。 qí xù wèi guó， zé yǐ huáng chū gǎi yuán wéi yī qǐ， ér yǐ sī mǎ shòushàn wéi yī jié。 qí xù dōng wú， zé yǐ sūn jiān nì xǐ wéi yī qǐ， ér yǐ sūn hào xián bì wéi yī jié。 fán cǐ shù duàn wén zì， lián luò jiāo hù yú qí jiān， huò cǐ fāng qǐ 'ér bǐ yǐ jié， huò cǐ wèi jié 'ér bǐ yòu qǐ， dú zhī bù jiàn qí duàn xù zhī jì， ér 'àn zhī zé zì yòu zhāng fǎ zhī kě zhī yě。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu zhuī běn qióng yuán zhī miào。 sān guó zhī fēn， yóu yú zhū zhèn zhī jiǎo lì； zhū zhèn jiǎo lì， yóu yú dǒng zhuó zhī luàn guó； dǒng zhuó luàn guó， yóu yú hé jìn zhī zhào wài bīng； hé jìn zhào wài bīng， yóu yú shí cháng shì zhī zhuān zhèng。 gù xù sān guó bì yǐ shí cháng shì wéi zhī duān yě。 rán 'ér liú bèi zhī chū qǐ， bù jí zài zhū zhèn zhī nèi， ér shàng zài cǎo zé zhī jiān。 fū cǎo zé zhī suǒ yǐ yòu yīng xióng jù yì， ér zhū zhèn zhī suǒ yǐ shàn xiū bīng gé zhě， yóu yú huáng jīn zhī zuò luàn。 gù xù sān guó yòu bì yǐ huáng jīn wéi zhù duān yě。 nǎi huáng jīn wèi zuò， zé yòu shàng tiān chuí zāi yì yǐ jǐng jiè zhī， gèng yòu zhōng móu zhì jì zhī shì， zhí yán jí jiàn yǐ yù liào zhī。 shǐ dāng shí wéi zhī jūn zhě tǐ tiān xīn zhī rén 'ài， nà liáng chén zhī dǎng lùn， duàn rán jǔ shí cháng shì 'ér bèng chì yān， zé huáng jīn kě yǐ bù zuò， cǎo zé yīng xióng kě yǐ bù qǐ， zhū zhèn zhī bīng gé kě yǐ bù xiū， ér sān guó kě yǐ bù fēn yǐ。 gù xù sān guó 'ér zhuī běn yú huán líng， yóu hé yuán zhī yòu xīngxiù hǎi yún。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu qiǎo shōu huàn jié zhī miào。 shè lìng wèi 'ér wéi shǔ suǒ bìng， cǐ rén xīn zhī suǒ shèn yuàn yě。 shè lìng shǔ wáng 'ér wèi dé yī tǒng， cǐ rén xīn zhī suǒ dà bù píng yě。 nǎi bǐ cāng zhī yì bù cóng rén xīn suǒ shèn yuàn， ér yì bù chū yú rén xīn zhī suǒ dà bù píng， tè jiǎ shǒu yú jìn yǐ yī zhī， cǐ zào wù zhě zhī huàn yě。 rán tiān jì bù zuò hàn， yòu bù yú wèi， zé hé bù jiǎ shǒu yú wú 'ér bì jiǎ shǒu yú jìn hū？ yuē： wèi gù hàn zéi yě， wú cháng hài guān gōng、 duó jīng zhōu、 zhù wèi yǐ gōng shǔ， zé yì hàn zéi yě。 ruò jìn zhī duó wèi， yòu sì hū wéi hàn bào chóu yě zhě， zé yǔ qí yī zhī yǐ wú， wú níng yī zhī yǐ jìn yě。 qiě wú wéi wèi dí， ér jìn wéi wèi chén， wèi yǐ chén shì jūn， ér jìn jí rú qí shì yǐ bào zhī， kě yǐ wéi jiè yú tiān xià hòu shì， zé shǐ wèi 'ér jiàn bìng yú qí dí， bù ruò shǐ zhī jiàn bìng yú qí chén zhī wéi kuài yě， shì zào wù zhě zhī qiǎo yě。 huàn jì chū rù yì wài， qiǎo fù zài rén yì zhōng， zào wù zhě kě wèi shàn yú zuò wén yǐ。 jīn rén xià bǐ bì bù néng rú cǐ zhī huàn， rú cǐ zhī qiǎo， rán zé dú zào wù zì rán zhī wén， ér yòu hé bì dú jīn rén yì zào zhī wén hū zāi !
　　《 sān guó》 yī shū， yòu yǐ bīn chèn zhù zhī miào。 rú jiāng xù táo yuán xiōng dì sān rén， xiān xù huáng jīn xiōng dì sān rén： táo yuán qí zhù yě， huáng jīn qí bīn yě。 jiāng xù zhōng shān jìng wáng zhī hòu， xiān xù lǔ gōng wáng zhī hòu： zhōng shān jìng wáng qí zhù yě， lǔ gōng wáng qí bīn yě。 jiāng xù hé jìn， xiān xù chén fān、 dòu wǔ： hé jìn qí zhù yě， chén fān、 dòu wǔ qí bīn yě。 xù liú、 guān、 zhāng jí cáo cāo、 sūn jiān zhī chū sè， bìng xù gè zhèn zhū hóu zhī wú yòng： liú bèi、 cáo cāo、 sūn jiān qí zhù yě， gè zhèn zhū hóu qí bīn yě。 liú bèi jiāng yù zhū gé liàng， ér xiān yù sī mǎ huī、 cuī zhōu píng、 shí guǎng yuán、 mèng gōng wēi děng zhū rén： zhū gé liàng qí zhù yě， sī mǎ huī zhū rén qí bīn yě。 zhū gé liàng lì shì liǎng cháo， nǎi yòu yòu xiān lái jí qù zhī xú shù、 wǎn lái xiān sǐ zhī páng tǒng： zhū gé liàng qí zhù yě， ér xú shù、 páng tǒng yòu qí bīn yě。 zhào yún xiān shì gōng sūn zàn， huáng zhōng xiān shì hán xuán， mǎ chāo xiān shì zhāng lǔ， fǎ zhèng、 yán yán xiān shì liú zhāng， ér hòu jiē guī liú bèi： bèi qí zhù yě， gōng sūn zàn、 hán xuán、 zhāng lǔ、 liú zhāng qí bīn yě。 tài shǐ cí xiān shì liú yáo， hòu guī sūn cè， gān níng xiān shì huáng zǔ， hòu guī sūn quán； zhāng liáo xiān shì lǚ bù， xú huàng xiān shì yáng fèng， zhāng tái xiān shì yuán shào， jiǎ xǔ xiān shì lǐ jué、 zhāng xiù， ér hòu jiē guī cáo cāo： sūn、 cáo qí zhù yě， liú yáo、 huáng zǔ、 lǚ bù、 yáng fèng děng zhū rén qí bīn yě。 dài hàn dāng tú zhī chèn， běn yìng zài wèi， ér yuán gōng lù miù yǐ zì xǔ： wèi qí zhù yě， yuán gōng lù qí bīn yě。 sān mǎ tóng cáo zhī mèng， běn yìng zài sī mǎ shì， ér cáo cāo wù yǐ wéi mǎ téng fù zǐ： sī mǎ shì qí zhù yě， mǎ téng fù zǐ qí bīn yě。 shòushàntái zhī shuō， lǐ sù yǐ zuàn dǒng zhuó， ér cáo pī jí zhēn yān， sī mǎ yán yòu jí zhēn yān： cáo pī， sī mǎ yán qí zhù yě， dǒng zhuó qí bīn yě。 qiě bù dú rén yòu bīn zhù yě， dì yì yòu zhī。 xiàn dì zì luò yáng qiān cháng 'ān， yòu zì cháng 'ān qiān luò yáng， ér zhōng nǎi qiān yú xǔ chāng： xǔ chāng qí zhù yě， cháng 'ān、 luò yáng jiē bīn yě。 liú bèi shī xú zhōu 'ér dé jīng zhōu： jīng zhōu qí zhù yě， xú zhōu qí bīn yě。 jí dé liǎng chuān 'ér fù shī jīng zhōu： liǎng chuān qí zhù yě， ér jīng zhōu yòu qí bīn yě。 kǒng míng jiāng běi fá zhōng yuán 'ér xiān nán dìng mán fāng， yì bù zài mán fāng 'ér zài zhōng yuán： zhōng yuán qí zhù yě， mán fāng qí bīn yě。 yì bù dú dì yòu bīn zhù yě， wù yì yòu zhī。 lǐ rú chí zhèn jiǔ、 duǎn dāo、 bái liàn yǐ yí dì biàn： zhèn jiǔ qí zhù yě， duǎn dāo， bái liàn qí bīn yě。 xǔ tián dǎ wéi， jiāng xù cáo cāo shè lù， xiān xù xuán dé shè tù： lù qí zhù yě， tù qí bīn yě。 chì bì zhǔ bīng， jiāng xù kǒng míng jiè fēng， xiān xù kǒng míng jiè jiàn： fēng qí zhù yě， jiàn qí bīn yě。 dǒng chéng shòu yù dài， péi zhī yǐ jǐn páo： dài qí zhù yě， páo qí bīn yě。 guān gōng bài shòu chì tù mǎ 'ér péi zhī yǐ jīn yìn、 hóng páo zhū cì： mǎ qí zhù yě， jīn yìn děng qí bīn yě。 cáo cāo jué dì dé tóng què 'ér péi zhī yǐ yù lóng、 jīn fēng： què qí zhù yě， lóng、 fèng qí bīn yě。 zhū rú cǐ lèi， bù kě xī shù， shàn dú shì shū zhě， kě yú cǐ wù wén zhāng bīn zhù zhī fǎ。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu tóng shù yì zhī、 tóng zhī yì yè， tóng yè yì huā、 tóng huā yì guǒ zhī miào。 zuò wén zhě yǐ shàn bì wéi néng， yòu yǐ shàn fàn wéi néng。 bù fàn zhī 'ér qiú bì zhī， wú suǒ jiàn qí bì yě； wéi fàn zhī 'ér hòu bì zhī， nǎi jiàn qí néng bì yě。 rú jì gōng yè， zé xiě yī hé tài hòu， yòu xiě yī dǒng tài hòu； xiě yī fú huáng hòu， yòu xiě yī cáo huáng hòu， xiě yī táng guì fēi， yòu xiě yī dǒng guì rén； xiě gān、 méi 'èr fū rén， yòu xiě yī sūn fū rén， yòu xiě yī běi dì wáng fēi； xiě wèi zhī zhēn hòu、 máo hòu， yòu xiě yī zhāng hòu， ér qí jiān wú yī zì xiāng tóng。 jì qī wǎn， zé hé jìn zhī hòu xiě yī dǒng chéng， dǒng chéng zhī hòu yòu xiě yī fú wán； xiě yī wèi zhī zhāng jī， yòu xiě yī wú zhī qián shàng， ér qí jiān yì wú yī zì xiāng tóng。 xiě quán chén， zé dǒng zhuó zhī hòu yòu xiě lǐ jué， guō sì， jué、 sì zhī hòu yòu xiě cáo cāo， cáo cāo zhī hòu yòu xiě yī cáo pī， cáo pī zhī hòu yòu xiě yī sī mǎ yì， sī mǎ yì zhī hòu yòu bìng xiě yī shī、 zhāo xiōng
　　 dì， shī、 zhāo zhī hòu yòu jì xiě yī sī mǎ yán， yòu bàng xiě yī wú zhī sūn lín， ér qí jiān yì wú yī zì xiāng tóng。 qí tā xù xiōng dì zhī shì， zé yuán tán yǔ yuán shàng bù mù， liú qí yǔ liú cóng bù mù， cáo pī yǔ cáo zhí yì bù mù， ér tán yǔ shàng jiē sǐ， qí yǔ cóng yī sǐ yī bù sǐ， pī yǔ zhí jiē bù sǐ， bù dà yì hū ! xù hūn yīn zhī shì， zé rú dǒng zhuó qiú hūn yú sūn jiān， yuán shù yuē hūn yú lǚ bù， cáo cāo yuē hūn yú yuán tán， sūn quán jié hūn yú liú bèi， yòu qiú hūn yú yún cháng， ér huò jué 'ér bù xǔ， huò xǔ 'ér fù jué， huò wěi yuē 'ér fǎn chéng， huò zhēn yuē 'ér bù jiù， bù dà yì hū！ zhì yú wáng yǔn yòng měi rén jì， zhōu yú yì yòng měi rén jì， ér yī xiào yī bù xiào zé hù yì。 zhuó、 bù xiāng 'è， jué、 sì yì xiāng 'è， ér yī jìng yī bù jìng zé hù yì。 xiàn dì yòu liǎng fān mì zhào， zé qián yǐn 'ér hòu zhāng； mǎ téng yì yòu liǎng fān tǎo zéi， zé qián zhāng 'ér hòu yǐn， cǐ qí bù tóng zhě yǐ。 lǚ bù yòu liǎng fān shì fù， ér qián dòng yú cái， hòu dòng yú sè； qián zé yǐ sī miè gōng， hòu zé jiǎ gōng jì sī， cǐ yòu qí bù tóng zhě yǐ。 zhào yún yòu liǎng fān jiù zhù， ér qián jiù yú lù， hòu jiù yú shuǐ； qián zé shòu zhī zhù mǔ zhī shǒu， hòu zé duó zhī zhù mǔ zhī huái， cǐ yòu qí bù tóng zhě yǐ。 ruò fū xiě shuǐ， bù zhǐ yī fān， xiě huǒ yì bù zhǐ yī fān。 cáo cāo yòu xià pī zhī shuǐ， yòu yòu jì zhōu zhī shuǐ； guān gōng yòu bái hé zhī shuǐ， yòu yòu zēng kǒu chuān zhī shuǐ。 lǚ bù yòu pú yáng zhī huǒ， cáo cāo yòu niǎo cháo zhī huǒ， zhōu láng yòu chì bì zhī huǒ ． lù xùn yòu hǔ tíng zhī huǒ， xú shèng yòu nán xú zhī huǒ， wǔ hóu yòu bó wàng、 xīn yě zhī huǒ， yòu yòu pán shé gǔ、 shàng fāng gǔ zhī huǒ， qián hòu céng yòu sī háo xiāng fàn fǒu？ shèn zhě mèng huò zhī qín yòu qī， qí shān zhī chū yòu liù， zhōng yuán zhī fá yòu jiǔ， qiú qí yī zì zhī xiāng fàn 'ér bù kě dé。 miào zāi wén hū ! pì yóu shù tóng shì shù， zhī tóng shì zhī， yè tóng shì yè， huā tóng shì huā， ér qí zhí gēn 'ān dì， tù fāng jié zǐ， wǔ sè fēn pī， gè chéng yì cǎi。 dú zhě yú cǐ， kě wù wén zhāng yòu bì zhī yī fǎ， yòu yòu fàn zhī yī fǎ yě。
　　《 sān guó》 yī shū yòu xīng yí dǒu zhuǎn、 yǔ fù fēng fān zhī miào。 dù shǎo líng shī yuē：“ tiān shàng fú yún rú bái yī， sī xū gǎi biàn chéng cāng gǒu。” cǐ yán shì shì zhī bù kě cè yě，《 sān guó》 zhī wén yì yóu shì 'ěr。 běn shì hé jìn móu zhū huàn guān， què nòng chū huàn guān shā hé jìn， zé yī biàn。 běn shì lǚ bù zhù dīng yuán， què nòng chū lǚ bù shā dīng yuán， zé yī biàn。 běn shì dǒng zhuó jié lǚ bù， què nòng chū lǚ bù shā dǒng zhuó， zé yī biàn。 běn shì chén gōng shì cáo cāo， què nòng chū chén gōng yù shā cáo cāo， zé yī biàn。 chén gōng wèi shā cáo cāo， fǎn nòng chū cáo cāo shā chén guān， zé yī biàn。 běn shì wáng yǔn bù shè jué、 sì， què nòng chū jué、 sì shā wáng yǔn， zé yī biàn。 běn shì sūn jiān yǔ yuán shù bù mù， què nòng chū yuán shù zhì shū yú sūn jiān， zé yī biàn。 běn shì liú biǎo qiú jiù yú yuán shào， què nòng chū liú biǎo shā sūn jiān， zé yī biàn。 běn shì zhāo liè cóng yuán shào yǐ tǎo dǒng zhuó， què nòng chū zhù gōng sūn zàn yǐ gōng yuán shào， zé yī biàn。 běn shì zhāo liè jiù xú zhōu， què nòng chū zhāo liè qǔ xú zhōu， zé yī biàn。 běn shì lǚ bù tóu xú zhōu， què nòng chū lǚ bù duó xú zhōu， zé yī biàn。 běn shì lǚ bù gōng zhāo liè， què nòng chū lǚ bù yíng zhāo liè， zé yī biàn。 běn shì lǚ bù jué yuán shù， yòu nòng chū lǚ bù qiú yuán shù， zé yī biàn。 běn shì shài liè zhù lǚ bù yǐ tǎo yuán shù， yòu nòng chū zhù cáo cāo yǐ shā lǚ bù， zé yī biàn。 běn shì zhāo liè zhù cáo cāo， yòu nòng chū zhāo liè tǎo cáo cāo， zé yī biàn。 běn shì zhāo liè gōng yuán shào， yòu nòng chū zhāo liè tóu yuán shào， zé yī biàn。 běn shì zhāo liè zhù yuán shào yǐ gōng cáo cāo， yòu nòng chū guān gōng zhù cáo cāo yǐ gōng yuán shào， zé yī biàn。 běn shì guān gōng xún zhāo liè， yòu nòng chū zhāng fēi yù shā guān gōng， zé yī biàn。 běn shì guān gōng xǔ tián yù shā cáo cāo， yòu nòng chū huá kè dào fàng cáo cāo， zé yī biàn。 běn shì cáo cāo zhuī zhāo liè， yòu nòng chū zhāo liè tóu dōng wú yǐ pò cáo cāo， zé yī biàn。 běn shì sūn quán chóu liú biǎo， yòu nòng chū lǔ sù diào liú biǎo、 yòu diào liú qí， zé yī biàn。 běn shì kǒng míng zhù zhōu láng， què nòng chū zhōu láng yù shā kǒng míng， zé yī biàn。 běn shì zhōu láng yù hài zhāo liè， què nòng chū sūn quán jié hūn zhāo liè， zé yī biàn。 běn shì yòng sūn fū rén zhì zhāo liè， què nòng chū sūn fū rén zhù zhāo liè， zé yī biàn， běn shì kǒng míng qì sǐ zhōu láng， yòu héng nòng chū kǒng míng kū zhōu láng， zé yī biàn。 běn shì zhāo liè bù shòu liú biǎo jīng zhōu， què nòng chū zhāo liè jiè jīng zhōu， zé yī biàn。 běn shì liú zhāng yù jié cáo cāo， què nòng chū yíng zhāo liè， zé yī biàn。 běn shì liú zhāng yíng zhāo liè， què nòng chū zhāo liè duó liú zhāng， zé yī biàn。 běn shì zhāo liè fēn jīng zhōu， yòu nòng chū lǚ méng xí jīng zhōu， zé yī biàn。 běn shì zhāo liè pò dōng wú， yòu nòng chū lù xùn bài zhāo liè， zé yī biàn。 běn shì sūn quán qiú jiù yú cáo pī， què nòng chū cáo pī yù xí sūn quán， zé yī biàn。 běn shì zhāo liè chóu dōng wú， yòu nòng chū kǒng míng jié hǎo dōng wú， zé yī biàn。 běn shì liú fēng tīng mèng dá， què nòng chū liú fēng gōng mèng dá， zé yī biàn。 běn shì mèng dá bèi zhāo liè， yòu nòng chū mèng dá yù guī kǒng míng， zé yī biàn。 běn shì mǎ téng yǔ zhāo liè tóng shì， yòu nòng chū mǎ chāo gōng zhāo liè， zé yī biàn。 běn shì mǎ chāo jiù liú zhāng， què nòng chū mǎ chāo tóu zhāo liè， zé yī biàn。 běn shì jiāng wéi dí kǒng míng， què nòng chū jiāng wéi zhù kǒng míng， zé yī biàn。 běn shì xià hóu bà zhù sī mǎ yì， què nòng chū xià hóu bà zhù jiāng wéi， zé yī biàn。 běn shì chuí huì jì dèng 'ài， què nòng chū wèi guàn shā dèng 'ài， zé yī biàn。 běn shì jiāng wéi zuàn chuí huì， què nòng chū zhū jiāng shā chuí huì， zé yī biàn。 běn shì yáng hù hé lù kàng， què nòng chū yáng hù qǐng fá sūn hào， zé yī biàn。 běn shì yáng hù qǐng fá wú， què nòng chū yī dù yù， yòu nòng chū yī wáng ruì， zé yī biàn。 lùn qí hū yìng yòu fǎ， zé dú qián juàn dìng zhī qí yòu hòu juàn； lùn qí biàn huà wú fāng， zé dú qián wén gèng bù liào qí yòu hòu wén。 yú qí kě zhī， jiàn《 sān guó》 zhī wén zhī jīng， yú qí bù kě liào， gèng jiàn《 sān guó》 zhī wén zhī huàn yǐ。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu héng yún duàn lǐng、 héng qiáo suǒ xī zhī miào。 wén yòu yí yú lián zhě， yòu yí yú duàn zhě。 rú wǔ guān zhǎn jiāng， sān gù cǎo lú， qī qín mèng huò， cǐ wén zhī miào yú lián zhě yě。 rú sān qì zhōu yú， liù chū qí shān， jiǔ fá zhōng yuán， cǐ wén zhī miào yú duàn zhě yě。 gài wén zhī duǎn zhě， bù lián xù zé bù guàn chuàn； wén zhī cháng zhě， lián xù zé jù qí lèizhuì， gù bì xù bié shì yǐ jiān zhī， ér hòu wén shì nǎi cuò zōng jìn biàn。 hòu shì bài guān jiā xiān néng jí cǐ。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu jiāng xuě jiàn xiàn、 jiāng yǔ wén léi zhī miào。 jiāng yòu yī duàn zhèng wén zài hòu， bì xiān yòu yī duàn xián wén yǐ wéi zhī yǐn； jiāng yòu yī duàn dà wén zài hòu， bì xiān yòu yī duàn xiǎo wén yǐ wéi zhī duān。 rú jiāng xù cáo cāo pú yáng zhī huǒ， xiān xiě méi zhú jiā zhōng zhī huǒ yī duàn xián wén yǐ qǐ zhī； jiāng xù kǒng róng qiú jiù yú zhāo liè， xiān xiě kǒng róng tōng cì yú lǐ hóng yī duàn xián wén yǐ qǐ zhī； jiāng xù chì bì zòng huǒ yī duàn dà wén， xiān xiě bó wàng、 xīn yě liǎng duàn xiǎo wén yǐ qǐ
　　 zhī； jiāng xù liù chū qí shān yī duàn dà wén， xiān xiě qī qín mèng huò yī duàn xiǎo wén yǐ qǐ zhī shì yě。“ lǔ rén jiāng yòu shì yú shàng dì， bì xiān yòu shì yú pàn gōng。” wén zhāng zhī miào， zhèng fù lèi shì。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu làng hòu bō wén、 yǔ hòu pī lín zhī miào。 fán wén zhī qí zhě， wén qián bì yòu xiān shēng， wén hòu yì bì yòu yú shì。 rú dǒng zhuó zhī hòu， yòu yòu cóng zéi yǐ jì zhī； huáng jīn zhī hòu， yòu yòu yú dǎng yǐ yǎn zhī； zhāo liè sān gù cǎo lú zhī hòu， yòu yòu liú qí sān qǐng zhū gé yī duàn wén zì yǐ yìng dài zhī； wǔ hóu chū shī yī duàn dà wén zhī hòu， yòu yòu jiāng wéi fá wèi yī duàn wén zì yǐ dàng yàng zhī shì yě。 zhū rú cǐ lèi， jiē tā shū zhōng suǒ wèi yòu。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu hán bīng pò rè， liáng fēng sǎo chén zhī miào。 rú guān gōng wǔ guān zhǎn jiāng zhī shí， hū yòu zhèn guó sì nèi yù pǔ jìng zhǎnglǎo yī duàn wén zì； zhāo liè yuè mǎ tán xī zhī shí， hū yòu shuǐ jìng zhuāng shàng yù sī mǎ xiān shēng yī duàn wén zì； sūn cè hǔ jù jiāng dōng zhī shí， hū yòu yù yú jí yī duàn wén zì； cáo cāo jìn jué wèi wáng zhī shí， hū yòu yù zuǒ cí yī duàn wén zì； zhāo liè sān gù cǎo lú zhī shí， hū yòu yù cuī zhōu píng xí dì xián tán yī duàn wén zì； guān gōng shuǐ yān qī jūn zhī hòu， hū yòu yù quán shān yuè xià diǎn huà yī duàn wén zì。 zhì yú wǔ hóu zhēng mán 'ér hū féng mèng jié， lù xùn zhuī shǔ 'ér hū yù huáng chéng yàn， zhāng rèn lín dí 'ér hū wèn zǐ xū zhàng rén， zhāo liè fá wú 'ér hū wèn qīng chéng lǎo sǒu。 huò sēng huò dào， huò yǐn shì huò gāo rén， jù yú jí xuān nào zhōng qiú zhī， zhēn zú lìng rén zào sī dùn qīng， fán jīn jìn dí。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu shēng xiāo jiā gǔ、 qín sè jiān zhōng zhī miào。 rú zhèng xù huáng jīn rǎo luàn， hū yòu hé hòu、 dǒng hòu liǎng gōng zhēng lùn yī duàn wén zì， zhèng xù dǒng zhuó zòng héng， hū yòu diāo chán fèng yí tíng yī duàn wén zì； zhèng xù jué、 sì chāng kuáng， hū yòu yáng biāo fū rén yǔ guō sì zhī qī lái wǎng yī duàn wén zì， zhèng xù xià pī jiāo zhàn， hū yòu lǚ bù sòng nǚ、 yán shì liàn fū yī duàn wén zì； zhèng xù jì zhōu sī shā， hū yòu yuán tán shī qī、 cáo pī nà fù yī duàn wén zì； zhèng xù jīng zhōu shì biàn， hū yòu cài fū rén shāng yì yī duàn wén zì； zhèng xù chì bì 'áo bīng， hū yòu cáo cāo yù qǔ 'èr qiáo yī duàn wén zì， zhèng xù wǎn chéng jiāo gōng， hū yòu zhāng jì qī yǔ cáo cāo xiāng yù yī duàn wén zì； zhèng xù zhào yún qǔ guì yáng， hū yòu zhào fàn guǎ sǎo jìng jiǔ yī duàn wén zì； zhèng xù zhāo liè zhēng jīng zhōu， hū yòu sūn quán qīn mèi dòng fáng huā zhú yī duàn wén zì； zhèng xù sūn quán zhàn huáng zǔ， hū yòu sūn yì qī wéi fū bào chóu yī duàn wén zì； zhèng xù sī mǎ yì shā cáo shuǎng， hū yòu xīn xiàn yīng wéi dì
　　 huà cè yī duàn wén zì。 zhì yú yuán shào tǎo cáo cāo zhī shí， hū dài xù zhèng kāng chéng zhī bì； cáo cāo jiù hàn zhōng zhī rì， hū dài xù cài zhōng láng zhī nǚ。 zhū rú cǐ lèi， bù yī 'ér zú。 rén dàn zhī《 sān guó》 zhī wén shì xù lóng zhēng hǔ dǒu zhī shì， ér bù zhī wéi fèng、 wéi luán、 wéi yīng、 wéi yàn， piān zhōng yòu yìng jiē bù xiá zhě， lìng rén yú gān gē duì lǐ shí jiàn hóng qún， jīng qí yǐng zhōng cháng dǔ fěn dài， dài yǐ háo shì chuán yǔ měi rén chuán hé wéi yī shū yǐ。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu gé nián xià zhǒng、 xiān shí fú zhe zhī miào。 shàn pǔ zhě tóu zhǒng yú dì， dài shí 'ér fā。 shàn yì zhě xià yī xián zhe yú shù shí zhe zhī qián， ér qí yìng zài shù shí zhe zhī hòu。 wén zhāng xù shì zhī fǎ yì yóu shì sì。 rú xī shǔ liú zhāng nǎi liú yān zhī zǐ， ér shǒu juàn jiāng xù liú bèi， xiān xù liú yān， zǎo wéi qǔ xī chuān fú xià yī bǐ。 yòu yú xuán dé pò huáng jīn shí， bìng xù cáo cāo， dài xù dǒng zhuó， zǎo wéi dǒng zhuó luàn guó、 cáo cāo zhuān quán fú xià yī bǐ。 zhào yún guī zhāo liè zài gǔ chéng jù yì zhī shí， ér zhāo liè zhī yù zhào yún， zǎo yú pán hé zhàn gōng sūn shí fú xià yī bǐ。 mǎ chāo guī zhāo liè zài jiā méng zhàn zhāng fēi zhī hòu， ér zhāo liè zhī yǔ mǎ téng tóng shì， zǎo yú shòu yī dài zhào shí fú xià yī bǐ。 páng tǒng guī zhāo liè zài zhōu láng jì sǐ zhī hòu， ér tóng zǐ shù páng tǒng xìng míng， zǎo yú shuǐ jìng zhuāng qián fú xià yī bǐ。 wǔ hóu tàn“ móu shì zài rén、 chéng shì zài tiān”， zài shàng fāng gǔ huǒ miè zhī hòu， ér sī mǎ huī“ wèi yù qí shí ’ zhī yǔ， cuī zhōu píng“ tiān bù kě qiáng” zhī yán， zǎo yú sān gù cǎo lú qián fú xià yī bǐ。 liú chán dì shǔ sì shí yú nián 'ér zhōng， zài yī bǎi shí huí zhī hòu， ér hè míng zhī zhào， zǎo yú xīn yě chū shēng shí fú xià yī bǐ。 jiāng wéi jiǔ fá zhōng yuán zài yī bǎi wǔ huí zhī hòu， ér wǔ hóu zhī shōu jiāng wéi， zǎo yú chū chū qí shān shí fú xià yī bǐ。 jiāng wéi yǔ dèng 'ài xiāng yù zài sān fá zhōng yuán zhī hòu， jiāng wéi yǔ zhōng huì xiāng yù zài jiǔ fá zhōng yuán zhī hòu， ér xià hóu bà shù liǎng rén xìng míng， zǎo yú wèi fá zhōng yuán shí fú xià yī bǐ。 cáo pī cuàn hàn zài bā shí huí zhōng， ér qīng yún zǐ yún zhī xiáng， zǎo yú sān shí sān huí zhī qián fú xià yī bǐ。 sūn quán jiàn hào zài bā shí wǔ huí hòu， ér wú fū rén mèng rì zhī zhào， zǎo yú sān shí bā huí zhōng fú xià yī bǐ。 sī mǎ cuàn wèi zài yī bǎi shí jiǔ huí， ér cáo cāo mèng mǎ zhī zhào， zǎo yú wǔ shí qī huí zhōng fú xià yī bǐ。 zì 'ér wài， fán fú bǐ zhī chù， zhǐ bù shèng qū。 měi jiàn jìn shì bài guān jiā yī dào niǔ niē bù lái zhī shí， biàn píng kōng shēng chū yī rén， wú duān zào chū yī shì， jué hòu wén yǔ qián wén gé duàn， gèng bù xiāng shè。 shì lìng dú《 sān guó》 zhī wén， héng néng bù hàn yán !
　　《 sān guó》 yī shū， yòu tiān sī bǔ jǐn、 yí zhēn yún xiù zhī miào。 fán xù shì zhī fǎ， cǐ piān suǒ jué zhě bǔ zhī yú bǐ piān， shàng juàn suǒ duō zhě yún zhī yú xià juàn， bù dàn shǐ qián wén bù tuō tà， ér yì shǐ hòu wén bù jì mò； bù dàn shǐ qián shì wú yí lòu， ér yòu shǐ hòu shì zēng xuàn rǎn， cǐ shǐ jiā miào pǐn yě。 rú lǚ bù qǔ cáo bào zhī nǚ běn zài wèi duó xú zhōu zhī qián， què yú kùn xià pī shí xù zhī。 cáo cāo wàng méi zhǐ kě běn zài jī zhāng xiù zhī rì， què yú qīng méi zhǔ jiǔ shí xù zhī。 guǎn níng gē xí fēn zuò běn zài huá xīn wèi shì zhī qián， què yú pò bì qǔ hòu shí xù zhī。 wú fū rén mèng yuè běn zài jiāng shēng sūn cè zhī qián， què yú lín zhōng yí mìng shí xù zhī。 wǔ hóu qiú huáng shì wéi pèi běn zài wèi chū cǎo lú zhī qián， què yú zhū gé zhān sǐ nán shí xù zhī。 zhū rú cǐ lèi， yì zhǐ bù shèng qū。 qián néng liú bù yǐ yìng hòu， hòu néng huí zhào yǐ yìng qián， lìng rén dú zhī， zhēn yī piān rú yī jù。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu jìn shān nóng mǒ、 yuǎn shù qīng miáo zhī miào。 huà jiā zhī fǎ， yú shān yǔ shù zhī jìn zhě， zé nóng zhī zhòng zhī； yú shān yǔ shù zhī yuǎn zhě， zé qīng zhī dàn zhī。 bù rán， lín lù tiáo yáo， fēng lán céng dié， qǐ néng yú chǐ fú zhī zhōng yī yī 'ér xiáng huì zhī hū？ zuò wén yì yóu shì yǐ。 rú huáng fǔ sōng pò huáng jīn， zhǐ zài zhū juàn yī biān dǎ tīng dé lái， yuán shào shā gōng sūn zàn， zhǐ zài cáo cāo yī biān dǎ tīng dé lái； zhào yún xí nán jùn， guān、 zhāng xí liǎng jùn， zhǐ zài zhōu láng yǎn zhōng， ěr zhōng dé lái； zhāo liè shā yáng fèng， hán xiān， zhǐ zài zhāo liè kǒu zhōng xù lái， zhāng fēi duó gǔ chéng zài guān gōng 'ěr zhōng tīng lái； jiǎn yōng tóu yuán shào zài zhāo liè kǒu zhōng shuō lái。 zhì ruò cáo pī sān lù fá wú 'ér jiē bài， yī lù yòng shí xiě， liǎng lù yòng xū xiě； wǔ hóu tuì cáo pī wǔ lù zhī bīng， wéi qiǎn shǐ rù wú yòng shí xiě， qí sì lù jiē xū xiě。 zhū rú cǐ lèi， yòu zhǐ bù shèng qū。 zhǐ yī jù liǎng jù， zhèng bù zhī bāo què jǐ xǔ shì qíng， shěng què jǐ xǔ bǐ mò。
　　《 sān guó》 yī shū， yòu qí fēng duì chā、 jǐn píng duì zhì zhī miào。 qí duì zhī fǎ， yòu zhèng duì zhě， yòu fǎn duì zhě， yòu yī juàn zhī zhōng zì wéi duì zhě， yòu gé shù shí juàn 'ér yáo wéi duì zhě。 rú zhāo liè zé zì yòu biàn dà， cáo cāo zé zì yòu biàn jiān。 zhāng fēi zé yī wèi xìng jí， hé jìn zé yī wèi xìng màn。 yì wēn míng shì dǒng zhuó wú jūn， shā dīng yuán shì lǚ bù wú fù。 yuán shào pán hé zhī zhàn shèng bài wú cháng， sūn jiān xiàn shān zhī yì shēng sǐ bù cè。 mǎ téng qín wáng shì 'ér wú gōng， bù shī wéi zhōng； cáo cāo bào fù chóu 'ér bù guǒ， bù dé wéi xiào。 yuán shào qǐ mǎ bù sān jūn 'ér fù huí， shì lì kě zhàn 'ér bù duàn； zhāo liè qín wáng、 liú 'èr jiāng 'ér fù zòng， shì shì bù dí 'ér cóng quán。 kǒng róng jiàn mí héng shì zī yī zhī hǎo， mí héng mà cáo cāo shì xiàng bó zhī xīn。 zhāo liè yù dé cāo shì wú yì xiāng zāo， dān fú guò xīn yě shì yòu xīn lái yè。 cáo pī kǔ bī shēng cáo zhí shì tóng qì gē máo， zhāo liè tòng kū sǐ guān gōng shì yì xìng gǔ ròu。 huǒ xī shàng fāng gǔ shì sī mǎ zhī shù dāng shēng， dēng miè wǔ zhàng yuán shì zhū gé zhī mìng dāng sǐ。 zhū rú cǐ lèi， huò zhèng duì， huò fǎn duì， jiē yī huí zhī zhōng 'ér zì wéi duì zhě yě。 rú yǐ guó qī hài guó qī， zé yòu hé jìn： yǐ guó qī jiàn guó qī， zé yòu fú wán。 lǐ sù shuō lǚ bù， zé yǐ zhì jì qí 'è； wáng yǔn shuō lǚ bù， zé yǐ qiǎo xíng qí zhōng。 zhāng fēi shī xú zhōu， zé yǐ yǐn jiǔ wù shì； lǚ bù xiàn xià pī， zé yǐ jìn jiǔ shòu yāng。 guān gōng yǐn lǔ sù zhī jiǔ shì yī piàn shén wēi， yáng hù yǐn lù kàng zhī jiǔ shì yī tuán hé qì。 kǒng míng bù shā mèng huò shì rén zhě zhī kuān， sī mǎ yì bì shā gōng sūn yuān shì jiān xióng zhī kè。 guān gōng yì shì cáo cāo shì bào qí dé yú qián， yì dé yì shì yán yán shì shōu qí yòng yú hòu。 wǔ hóu bù yòng zǐ wǔ gǔ zhī jì shì shèn móu yǐ tú quán， dèng 'ài bù jù yīn píng lǐng zhī wēi shì xíng xiǎn yǐ jiǎo xìng。 cáo cāo yòu bìng， chén lín yī mà biàn hǎo； wáng láng wú bìng， kǒng míng yī mà biàn wáng； sūn fū rén hǎo jiá bīng shì nǚ zhōng zhàng fū， sī mǎ yì shòu jīn guó shì nán zhōng nǚ zǐ。 bā rì 'ér qǔ shàng yōng， zé yǐ sù 'ér shén； bǎi rì 'ér qǔ xiāng píng， zé yǐ chí 'ér shèng。 kǒng míng tún tián wèi bīn shì jìn qǔ zhù móu， jiāng wéi tún tián tà zhōng shì tuì bì zhī jì。 cáo cāo shòu hàn zhī jiǔ xī， shì cāo zhī bù chén； sūn quán shòu wèi zhī jiǔ xī， shì quán zhī bù jūn。 cáo cāo shè lù， yì guāi yú jūn chén； cáo pī shè lù， qíng dòng yú mǔ zǐ。 yáng yí、 wèi yán xiāng zhēng yú bān shī zhī rì， dèng 'ài、 chuí huì xiāng jì zài yòng bīng zhī shí。 jiāng wéi yù jì kǒng míng zhī zhì， rén shì nì hū tiān xīn， dù yù néng chéng yáng hù zhī móu， tiān shí yìng hū rén lì。 zhū rú cǐ lèi， huò zhèng duì， huò fǎn duì， jiē bù zài yī huí zhī zhōng 'ér yáo xiāng wéi duì zhě yě。 chéng yú cǐ jiào liàng 'ér bǐ guān yān， qǐ bù zú kuài dú gǔ zhī xiōng， ér cháng shàng lùn zhī shí？
　　《 sān guó》 yī shū， yòu shǒu wěi dà zhào yìng、 zhōng jiān rén guān suǒ chù。 rú shǒu juàn yǐ shí cháng shì wéi qǐ， ér mò juàn yòu liú chán zhī chǒng zhōng guì yǐ jié zhī， yòu yòu sūn hào zhī chǒng zhōng guì yǐ shuāng jié zhī， cǐ yī dà zhào yìng yě。 yòu rú shǒu juàn yǐ huáng jīn yāo shù wéi qǐ， ér mò juàn yòu liú chán zhī xìn shī pó yǐ jié zhī， yòu yòu sūn hào zhī xìn shù shì yǐ shuāng jié zhī， cǐ yòu yī dà zhào yìng yě。 zhào yìng jì zài shǒu wěi， ér zhōng jiān bǎi yú huí zhī nèi ruò wú yòu yǔ qián hòu xiāng guān hé zhě， zé bù chéng zhāng fǎ yǐ。 yú shì yòu fú wán zhī tuō huáng mén jì shū， sūn liàng zhī chá huáng mén dào mì yǐ guān hé qián hòu； yòu yòu lǐ jué zhī xǐ nǚ wū， zhāng lǔ zhī yòng zuǒ dào yǐ guān hé qián hòu。 fán ruò cǐ zhě， jiē tiān zào dì shè， yǐ chéng quán piān zhī jié gòu zhě yě。 rán yóu bù zhǐ cǐ yě， zuò zhě zhī yì， zì huàn guān yāo shù 'ér wài， yóu zhòng zài yán zhū luàn chén zéi zǐ yǐ zì fù yú《 chūn qiū》 zhī yì。 gù shū zhōng duō lù tǎo zéi zhī zhōng， jì shì jūn zhī 'è。 ér shǒu piān zhī mò zé zhōng zhī yǐ zhāng fēi zhī bó rán yù shā dǒng zhuó， mò piān zhī mò zé zhōng zhī yǐ sūn hào zhī yǐn rán yù shā jiǎ chōng。 yóu cǐ guān zhī， suī yuē yǎn yì， zhí kě jì lín jīng 'ér wú kuì 'ěr。
　　《 sān guó》 xù shì zhī jiā， zhí yǔ《 shǐ jì》 fǎng fó， ér qí xù shì zhī nán zé yòu bèi nán yú《 shǐ jì》 zhě。《 shǐ jì》 gè guó fēn shū， gè rén fēn zài， yú shì yòu běn jì、 shì jiā、 lièzhuàn zhī bié。 jīn《 sān guó》 zé bù rán， dài hé běn jì、 shì jiā、 lièzhuàn 'ér zǒng chéng yī piān。 fēn zé wén duǎn 'ér yì gōng， hé zé wén cháng 'ér nán hǎo yě。
　　 dú《 sān guó》 shèng dú《 liè guó zhì》。 fū《 zuǒzhuàn》、《 guó yǔ》， chéng wén zhāng zhī zuì jiā zhě， rán zuǒ shì yǐ jīng 'ér lìzhuàn， jīng jì zhú duàn gè zì chéng wén， chuán yì zhú duàn gè zì chéng wén， bù xiāng lián shǔ yě。《 guó yǔ》 zé lí jīng 'ér zì wéi yī shū， kě yǐ lián shǔ yǐ； jiū jìng zhōu yǔ、 lǔ yǔ、 jìn yǔ、 zhèng yǔ， qí yǔ、 chǔ yǔ、 wú yǔ， yuè yǔ bā guó fēn zuò bā piān， yì bù xiāng lián shǔ yě。 hòu rén hé《 zuǒzhuàn》，《 guó yǔ》 ér wéi《 liè guó zhì》。 yīn guó shì duō fán， qí duàn luò chù， dào dǐ bù néng guàn chuàn。 jīn《 sān guó yǎn yì》， zì shǒu zhì wěi dú zhī， wú yī chù kě duàn， qí shū yòu zài《 liè guó zhì》 zhī shàng。
　　 dú《 sān guó》 shèng dú《 xī yóu jì》。《 xī yóu》 niē zào yāo mó zhī shì。 dàn 'ér bù jīng， bù ruò《 sān guó》 shí xù dì wáng zhī shì， zhēn 'ér kě kǎo yě。 qiě《 xī yóu》 hǎo chù，《 sān guó》 sì jiē yòu zhī。 rú yǎ quán、 hēi quán zhī lèi， hé yì zǐ mǔ hé、 luò tāi quán zhī qí。 duǒ sī dà wáng、 mù lù dà wáng zhī lèi， hé yì niú mó、 lù lì、 jīn jiǎo、 yín jiǎo zhī hào。 fú bō xiǎn shèng， shān shén zhǐ mí zhī lèi， hé yì nán hǎi guān yīn zhī jiù。 zhǐ yī juàn“ hànxiàng nán zhēng jì” biàn dǐ dé yī bù《 xī yóu jì》 yǐ。 zhì yú qián 'ér zhèn guó sì， hòu 'ér yù quán shān， huò mù shì jiè dāo tuō lí huǒ 'è， huò wàng kōng yī yǔ yòu tóng bàng hē。 qǐ bì sòng líng tái fāng cùn、 xié yuè sān xīng zhī wén， nǎi wù chán xīn hū zāi！
　　 dú《 sān guó》 shèng dú《 shuǐhǔzhuàn》。《 shuǐ hǔ》 wén zì zhī zhēn， suī jiào shèng《 xī yóu》 zhī huàn， rán wú zhōng shēng yòu， rèn yì qǐ miè， qí jiàng xīn bù nán， zhōng bù ruò《 sān guó》 xù yī dìng zhī shì， wú róng gǎi yì， ér zú néng jiàng xīn zhī wéi nán yě。 qiě sān guó rén cái zhī shèng， xiě lái gè gè chū sè， yòu yòu gāo chū yú wú yòng， gōng sūn shèng děng wàn wàn zhě。
　　 wú wèi cái zǐ shū zhī mù， yí yǐ《 sān guó yǎn yì》 wéi dì yī。】
　　（ zuì gēng táng《 sì dà qí shū dì yī zhǒng》 juàn shǒu） ( qīng yù yù táng、 yù wén táng kān běn《 guān bǎn dà zì quán xiàng pī píng sān guó zhì》 juàn shǒu )
　　
　　
　　 dú sān guó shǐ dá wèn
　　【 guān yún cháng
　　 kè wèn：“ yún cháng xiān shēng， qí yīng líng zhì jīn rì gèng zhù， shòu zhī míng zhù， lǚ jiā bāo fēng， wéi zhù wéi dì， qiě wéi tiān zūn juàn zhù， zhèng wèi 'ài yě， ér huá yí rén xīn， wú bù yǐ wéi kuài， hé suǒ xiū 'ér dé cǐ yé？”
　　 dá yuē：“ yú qiě bù lùn jīn rì， jí yǐ dāng nián lùn zhī。 cáo mán， jiān rén zhī yóu yě， yīn gōng jiě wéi bái mǎ， fēng wéi hàn shòu tíng hóu， lǐ zhī shèn hòu， fǎn yǐ qí bù wàng liú jiāng jūn 'ér yì zhī。 jí qí qù， zuǒ yòu yù zhuī zhī， nǎi yuē： bǐ gè wéi qí zhù， wù zhuī yě。’ shì dāng rì jiān mán zhī xīn， yǐ wéi xiān shēng huàn yì suǒ shè， ér jīn rì bǐng yí zhī xīn， gèng kě zhī yǐ。 qí yú dà zé rú què hūn dōng hào， xiǎo zé rú guā gǔ tán xiào， dú zhī lǐn lǐn yòu shēng qì。 rú cǐ děng rén， nìngbù wéi jīn gǔ huá yí suǒ chóng shì yě yé！”
　　 yòu wèn：“ xiān shēng， gǔ jīn wěi rén， hé bù néng xiāng wàng mǎ mèng qǐ yé？”
　　 yuē：“ cǐ zé xiān shēng gèng yòu shēn yì， bù kě yǔ qiǎn zhě dào yě。 mèng qǐ lái jiàng， qí xīn wèi cè， bù xiān yòu yǐ tányā zhī， fǎn fù wèi kě zhī yě。 wéi kǒng míng shēn liàng xiān shēng zhī xīn， nǎi dá shū yuē： ‘ mèng qǐ jiān zī wén wǔ， xióng liè guò rén， yī shì zhī jié， qíng、 péng zhī tú， dāng yǔ yì dé bìng qū zhēng xiān， yóu wèi jí rán zhī jué lún yì qún yě。’ dé cǐ， zé mèng qǐ yě xīn zì huà， wú fù tā lǜ。 gù xiān shēng shěng shū dà yuè， yǐ shì bīn kè。 qiǎn zhě bù zhī， jǐ yǐ xiān shēng dé shèng mèng qǐ yī chóu yě。 fū xiān shēng qǐ xǐ shèng mèng qǐ yī chóu zhě yé？”
　　 yòu wèn：“ xiān shēng yǐ gù rén kuān xú huàng， lín zhèn gòng yǔ， dàn shuō píng shēng， bù jí jūn shì。 xū yú， huàng xià mǎ， xuān lìng：‘ dé guān yún cháng tóu， shǎng jīn qiān jīn。’ xiān shēng shǐ jīng bù， wèi huàng yuē：‘ dà xiōng shì hé yán yé？’ hé bù cháng yú liào rén， wéi xiǎo rén suǒ hǔn， yǐ zhì lín jù zhī biàn yé？”
　　 yuē：“ cǐ zì xiǎo rén fù xiān shēng， xiān shēng bù shī wéi zhǎngzhě。 jīn gù yǐ wàn dài zhī zhān yǎng cháng zhī。 rán zé， xiǎo rén yì hé cháng fù xiān shēng yě yé？ cǐ zhèng zú yǐ jiàn xiān shēng zhī rén， bù zú yǐ méi xiān shēng zhī zhì yě。”
　　 zhāng yì dé
　　 kè wèn：“ rén yán mǎng zhāng fēi， yì dé guǒ rán mǎng fǒu？”
　　 dá yuē“ cǐ yán yuān yě。 wù lùn qí tā， jí dài yán yán yī shì， dāng yì dé shēng huò yán， yì dé hē yán yuē：‘ dàjiàng zhì， hé yǐ bù jiàng， ér gǎn jù zhàn？’ yán yuē：‘ qīng děng wú zhuàng， qīn duó wǒ zhōu。 wǒ zhōu dàn yòu duàn tóu jiāng jūn， wú yòu jiàng jiāng jūn yě。’ yì dé nù， lìng zuǒ yòu qiān qù zhuó tóu。 yán sè bù biàn yuē：‘ zhuó tóu biàn zhuó tóu， héwèi nù yé？’ yì dé zhuàng 'ér shì zhī， yǐn wéi bīn kè。 fú shàn rú cǐ， nǎi chēng mǎng yé？ jīn rén yù rén pǐn dí jǐ zhě， bǎi fāng dù jí zhī， bì yù zhì zhī sǐ 'ér hòu yǐ， shì zhēn mǎng 'ěr。 jí shǐ shēn qíng hòu mào， xún xún ruò nǚ zǐ zhě， rán yì zhōng bù néng tuō yī mǎng zì yě。”
　　 yòu wèn：“ yún cháng shàn dài zú wǔ 'ér jiāo yú shì dà fū， fēi 'ài jìng jūn zǐ 'ér bù xù xiǎo rén， shú wéi yōu liè？”
　　 yuē：“ shǐ yuán shuō yún cháng jiāo yú shì dà fū， bù shuō jiāo yú xián shì dà fū。 ruò shì dà fū bù xián， yǔ xiǎo rén děng 'ěr， hé zú xù zāi！ dú zhēn zhèng wú zhī xiǎo rén， fǎn xuān lián xù。 shàn hū xuán dé jiè yì dé zhī yán， yuē：‘ qīng xíng shā jì guò chā， yòu rì biān wō jiàn 'ér， ér lìng zài zuǒ yòu， cǐ qǔ huò zhī dào yě。’ yán zhì cǐ， hàn yín yín xià yǐ。 yǔ yuē：‘ nú pú wú zhì， cóng róng tiáolǐ。 tā ruò yòu zhì， bù fú shì nǐ。’ zhì zāi yán yě， bù dú wéi yù xià zhēn guī， yì qiě wéi qǔ huò yào shí。”
　　 zhào yún
　　 kè wèn：“ zǐ lóng， xiān zhù chēng yuē，‘ zǐ lóng yī shēn dōushì dǎn。’ quán yǐ dǎn shèng hū？”
　　 dá yuē：“ hái shì shí shèng， fēi dǎn shèng yě。 gài dǎn cóng shí shēng， wú shí 'ér yòu dǎn， wàng 'ěr， kuáng 'ěr， fēi dǎn yě。 hé yǐ jiàn zǐ lóng zhī shí？ rú zhào fàn guǎ sǎo， shū sè yě， wú shí zhě shuí bù tān zhī？ yún yuē： fàn pò jiàng 'ěr， xīn wèi kě cè， tiān xià nǚ bù shǎo。 suì bù qǔ。 jí chéng dū jì dìng， shí yì yù yǐ chéng dū zhōng wū shè yǔ chéng wài yuán dì sāng tián fēn cì zhū jiāng。 yún bó zhī rì：‘ huò qù bìng yǐ xiōng nú wèi miè， yī wú yòng jiā wéi。 jīn guó zéi fēi dàn xiōng nú， wèi kě qiú 'ān yě。 xū tiān xià dū dìng， gè fǎn sāng zǐ， guī gēng běn tǔ， nǎi qí yí 'ěr。 yì zhōu rén mín， chū lí bīng gé， tián zhái jiē kě guī hái， lìng 'ān jū fù yè， rán hòu kě yì diào， dé qí huān xīn。’ yòu， zhāo liè yù tǎo quán， yún jiàn yuē：‘ guó zéi shì cáo cāo， fēi sūn quán yě。 qiě xiān miè wèi， zé wú zì fú。 cāo shēn suī bì， zǐ pī cuàn dào， dāng yīn zhòng xīn， zǎo tú guān zhōng， jū hé wèi shàng liú， yǐ tǎo xiōng nì。 guān dōng yì shì， bì guǒ liáng cè mǎ yǐ yíng wáng shī。 bù yìng zhì wèi， xiān yǔ wú zhàn。 bīng shì yī jiāo， bù dé zú jiě yě。’ yòu， jī gǔ zhī yì． yún yòu jūn zī yú juàn， chéng xiāng shǐ fēn cì jiàngshì， yún yuē：‘ jūn shì wú lì， héwèi yòu cì？ qí wù qǐng xī rù chì 'àn fǔ kù， xū shí yuè wéi dōng cì。’ cǐ jiē zhuó shí， fēi xún cháng jiāng jūn suǒ néng jí yě。 zhì qí lè bīng jié jiāng， dé hái hòu zhù， bìng dāng yáng zhī yì， yì guàn jīn shí。 shì yuē‘ shùn píng，’ qǐ yì měi zāi？”
　　 huò wèn：“ zǐ lóng yán zhòng， zhāo liè tè shǐ rèn zhǎng nèi shì， sūn fū rén jiāo háo， bù zhì dà sì。 qiě dāng yáng cháng bǎn， bǎo hù gān fū rén yǐ dé wú yàng。 hòu zhù liǎng fān shī suǒ， jù dé zǐ lóng bào chí。 ruò zǐ lóng zhě， zhēn kě tuō qī jì zǐ zhī rén yě。”
　　 dá yuē：“ yì qí zhào sǎo yī shì， yòu yǐ gǎn dòng xiān zhù， gù xìn xīn bù yí， dé zhēn dà měi。 ài！ zhàng fū hé kě wéi yóu sè suǒ yā zāi！ zǐ lóng zhēn wú shī yě。”
　　 sān jié
　　 kè yuē：“ hàn shì yòu liǎng sān jié， zhī zhī hū？”
　　 dá yuē：“ qián hàn sān jié： liú hóu、 cuó hóu、 shuí yīn hóu yě， rén jiē zhī zhī。 jì hàn sān jié， qí yún cháng、 kǒng míng、 yì dé hū？” yuē：“ hé yǐ quàn zhī？” yuē：“《 fù zǐ》 yuē：‘ chū liú xuán dé xí shǔ， chéngxiàng yuàn zhào jiǎn yuē：“ liú bèi qí bù jì hū？ zhuō yú yòng bīng， měi zhàn bì bài， bēn wáng bù xiá， hé yǐ tú rén？ shǔ suī xiǎo qū， xiǎn gù sìsāi， dú shǒu zhī guó， nán zú bìng yě。” zhēng shì fù gān yuē：“ liú bèi kuān rén yòu dù， néng dé rén sǐ lì。 zhū gé liàng dá zhì zhī biàn， zhèng 'ér yòu móu， ér wéi zhī xiāng； zhāng fēi、 guān yǔ yǒng 'ér yòu yì， jiē wàn rén dí， ér wéi zhī jiāng： cǐ sān rén zhě， jiē rén jié yě。 yǐ bèi zhī lüè， sān jié zuǒ zhī， héwèi bù jì yě？”’ cǐ jì hàn sān jié zhī quàn yě。”
　　 xuán dé xiān shēng
　　 kè yuē：“ jì hàn yòu yòu yī xuán dé， zhī zhī hū？”
　　 dá yuē：“ mò fēi fǎ xiào zhí zhī zǔ yǔ？ xiào zhí zǔ fù míng zhēn， zì gāo qīng， shǎo míng wǔ jīng， jiān tōng chèn wěi， xué wú cháng shī， míng yòu gāo cái。 cháng fú jīn jiàn fú fēng shǒu。 shǒu yuē：‘ gǔn gōng suī bù xiào， yóu chén zhòng ní； liǔ xià huì bù qù fù mǔ zhī bāng。 yù xiāngzhǔ wéi gōng cáo， hé rú？’ zhēn yuē：‘ yǐ míng fǔ jiàn dài yòu lǐ， gù sì shí cháo jìn。 ruò yù lì shǐ zhī， zhēn jiāng zài běi shān zhī běi、 nán shān zhī nán yǐ！’ shǒu suì bù gǎn yǐ wéi lì。 qián hòu zhēng bì jiē bù jiù。 yǒu rén guō zhèng měi zhī， hào yuē‘ xuán dé xiān shēng’。 yòu yī xuán dé， qí zhēn hū？”
　　 wáng yǔn
　　 kè wèn wáng sī tú。
　　 dá yuē：“ sī tú wéi rén， qián hòu liǎng jié。 qián bàn jié kě shī， hòu bàn jié kě jiàn yě。”
　　 kè yuē：“ hé yě？”
　　 yuē：“ dāng qí shēn xīn yù tú dǒng zhuó， jié nèi dǒng zhuó， zhé jié lǚ bù， gù dǒng zhuó liú luò yáng shí， cháo zhèng dà xiǎo， xī wěi zhī yú yǔn。 yǔn jiáo qíng qū yì， měi xiāng chéng fù， zhuó yì tuī xīn， bù shēng guāi yí。 gù dé fú chí wáng shì yú wēi luàn zhī zhōng， chén zhù nèi wài， mò bù yǐ shì yān。 jí zhuó hái cháng 'ān， lù rù guān zhī gōng， fēng yǔn wéi wēn hóu， shí yì wǔ qiān hù， gù ràng bù shòu。 shì sūn ruì shuō yǔn yuē：‘ fū zhí qiān shǒu yuē， cún hū qí shí， gōng yǔ dǒng tài shī bìng wèi jù fēng， ér dú chóng gāo jié， qǐ hé guāng zhī dào yé？’ yǔn nà qí yán， nǎi shòu 'èr qiān hù。 cǐ zhēn dài xiǎo rén zhī fǎ yě， kě shī yě。 zhuó jì jiān miè， zì wèi wú fù huànnàn， suì yǐ jiàn kè yù bù， jí zài jì huì， měi fá wēn rùn zhī sè， fú zhèng chí zhòng， bù xún quán yí zhī jì。 bù quàn qí shè zhuó bù qū， yǐ zhuó cái wù bān cì gōng qīng jiàngxiào， yǔn dōubù cóng， yóu cǐ bù bù xiāng píng， qún xià bù shèn fù zhī， zhōng zhì lǐ jué、 guō sì zhī huò， kě jiàn yě。”
　　 kǒng róng
　　 kè wèn kǒng wén jǔ。
　　 dá yuē：“ shǎo wéi zǎo huì， zhōng duō shí huà， bù kuì ní shān dī xuè， bù xiá jù xī。 dú qí wén rén zhī shàn， ruò chū zhū jǐ， yán yòu kě cǎi， bì yǎn 'ér chéng zhī； huà gào qí duǎn， ér tuì chēng suǒ cháng。 jiàn dá xián shì， duō suǒ jiǎng jìn； zhī 'ér wèi yán， yǐ wéi jǐ guò。 rú cǐ fèi gān， fēi shèng rén yé？ jīn rén wén rén zhī shàn， ruò jǐ zhī shī， yǐn shàn yáng 'è， miàn shì bèi fēi， dù xián jí néng， sǔn huǐ míng dé， hé kě bǐ nǐ！ xiāng qù qǐ zhǐ fēi xiǎng fēi fēi xiǎng tiān yǔ wú jiān dì yù yě zāi！ dú qí yán yǔ xì xuè， yǐ zhì qǔ huò， rú wèi‘ fù zhī yú zǐ， dāng yòu hé qīn？ lùn qí běn yì， shí wéi qíng yù fā 'ěr。 zǐ zhī yú mǔ， yì fù xī wéi？ pì rú jì wù píng zhōng， chū zé lí yǐ。’ cǐ děng yán yǔ， yòu sǔn fēng huà。 shā shēn zhī cǎn， qí zài sī yé！ jìn yòu wú wén jǔ zhī shèng měi， ér yòu qí xuè zhě， wéi lǐ shī yuē :‘ rén rén jiào wǒ yǎng diē niàn， bù yǎng diē niàn yě bù fáng。 dāng shí yǎng 'ér fēiwèi wǒ， jiào tā liǎng gè zì sīliáng。’ rú cǐ yán yǔ， jí zài běn rén， shàng hé yǐ duì qí fù mǔ， xià hé yǐ duì qí qī nú yě yé？ wēi yǐ， wēi yǐ！”
　　 páng tǒng
　　 kè wèn：“ páng shì yuán hé rú rén？”
　　 dá yuē：“ wù lùn qí tā， jí gān wéi gōng cáo shí， xìng hǎo rén lún， qín yú zhǎngyǎng， měi suǒ chēng shù， duō guò qí cái。 shí rén guài 'ér wèn zhī， tǒng dá yuē：‘ dāng jīn tiān xià dà luàn， yǎ dào líng chí， shàn rénshào 'ér 'è rén duō， fāng yù xīng fēng sú， cháng dào yè， bù měi qí tán， jí shēng míng bù zú mù qǐ， bù zú mù qǐ， ér wéi shàn zhě shǎo yǐ！ jīn bō shí shī wǔ， yóu dé qí bàn， ér kě yǐ chóng mài shì jiào， shǐ yòu zhì zhě zì lì， bù yì kě hū？’ cǐ hé děng shí jiàn， hé děng fèi cháng！ bǐ jīn rén dù rén yǐ chéng zhī shàn， bài rén yǐ zhù zhī míng zhě， qǐ zhǐ quǎn yáng zhī yú fó zǔ yě zāi！ wū hū！”
　　 huò wèn shì yuán、 kǒng míng yōu liè。
　　 dá yuē：“ dàn kàn shì yuán quàn zhāo liè qǔ yì zhōu shì， de shì dà yòu dǎn lüè， dà yòu shǒu cè zhī rén， yǔ kǒng míng yì xiōng dì jiān yě。 dú kǒng míng yǔ zhāo liè jì yì， shì shì pò 'ér hòu qǐ， bì wéi zhāo liè suǒ xiān， ér hòu yìng zhī。 shì yuán zé bù miǎn xiān zhāo liè 'ěr， gài yǎng bù zú yě。 jīn rén fán wéi fú xiān huò shǐ zhě， yì zuò cǐ yún。”
　　 wèi yán
　　 kè wèn：“ wèi wén cháng hé rú rén？”
　　 yuē：“ zhāo liè wéi hàn zhōng zhù， qiān zhì chéng dū， dāng dé zhòng jiāng yǐ zhèn hàn chuān， zhāo liè bù yǐ shǔ yì dé， ér yǐ zhǔwén cháng， zhāo liè zhī wén cháng yě。 wén cháng dāng qún chén dà huì， duì zhāo liè yuē：‘ ruò cáo cāo jǔ yāo xià 'ér lái， qǐng wéi dà wáng jù zhī， piān jiāng shí wàn zhī zhòng zhì， qǐng wéi dà wáng tūn zhī。’ cǐ shí liàng jǐ liàng lì zhī yán， fēi miù wéi zhuàng yǔ yě。 jí yǔ chéngxiàng liàng yì qǔ xià hóu máo， nǎi yuē：‘ máo shǎo， zhù xù yě， qiè 'ér wú móu。 jīn jiǎ yán jīng bīng wǔ qiān， fù liáng wǔ qiān， zhí cóng bāo zhōng chū， xún qín lǐng 'ér dōng， dāng zǐ wǔ 'ér běi， bù guò shí rì， kě dào cháng 'ān。 máo wén yán yǎn zhì， bì chéng chuán táo zǒu。 cháng 'ān zhōng wéi yòu yù shǐ、 jīng zhào tài shǒu 'ěr。 héng mén dǐ gé yǔ sǎnmín zhī gǔ， zú zhōu shí yě。 bǐ dōng fāng xiāng hé jù， shàng 'èr shí xǔ rì， ér gōng cóng xié gǔ lái， bì zú yǐ dá。 rú cǐ， zé yī jǔ 'ér xián yáng yǐ xī kě dìng yǐ。’ cǐ yì shàn cè， liàng bù néng yòng。 yán cháng wèi liàng wéi qiè， tàn hàn jǐ cái yòng zhī bù jìn， yì háo jié bù yù zhī jǐ， fèn jī zhī cháng yún 'ěr。 zú yǐ jīn gāo， wéi yáng yí suǒ yuān， mèng jiǎo 'ér sǐ。 ài！ tóu shàng yòng dāo， jìng wéi xiōng zhào， wū hū 'āi zāi！”
　　 jiāng wéi
　　 kè wèn：“ jiāng bó yuē hé rú kǒng míng？”
　　 dá yuē：“ yòu yī kǒng míng yě。 jí kǒng míng yì chēng zhī yuē：‘ jiāng bó yuē zhōng qín shí shì， sī lǜ jīng mì。 kǎo qí suǒ yòu， yǒng nán jì cháng zhū rén bù rú yě。 qí rén， liáng zhōu shàng shì yě。’ biàn kě zhī qí rén sì。 qí zuì bù kě jí zhě， zhì tú huī fù， niàn niàn bù yǐ。 dāng qí bèi hòu zhù chì lìng， fāng shǐ tóu gē fàng shēn。 jí zhōng huì yuē：‘ lái hé chí yě？， bó yuē zhèng sè liú tì yuē：‘ jīn rì jiàn cǐ wéi sù yǐ。’ zhōng yì gǎn fèn， yǐn yuè yán wài。 yǐ cǐ yùhuì xiāng dé， gòu chéng rǎo luàn， yǐ tú kè fù。 mì shū yǔ hòu zhù yuē：‘ yuàn bì xià rěn shù rì zhī rǔ， chén yù shǐ shè jì wēi 'ér fù 'ān， rì yuè yōu 'ér fù míng。’ cǐ hé děng zhōng yì yě！ wèi fēi kǒng míng zhī liú yà yú？”
　　 kè yuē：“ rán zé qián hé yǐ qù tiān shuǐ yě？”
　　 yuē：“ cǐ nǎi tiān shuǐ qù bó yuē： fēi bó yuē qù tiān shuǐ yě。”
　　 mí héng
　　 kè wèn：“ dú《 sì shēng yuán》， nǎi zhī chēng zhèng píng suī qū yú shēng qián， shí shēn yú sǐ hòu。”
　　 dá yuē：“ fēi yě。 cǐ xú wén cháng zì yù tuō yán 'ěr， fēi yòu shí jì kě xìn。 rú zhèng píng zhě， zhēn hòu shì wén shì zhī jiè yě。 jù qí jītán chén cháng wén、 sī mǎ bó dá yuē‘ tú gū 'ér’， yú xún wén ruò、 zhào zhì cháng yuē‘ jiè miàn diàosāng’、‘ yuē jiān chú qǐng kè’， yú zǔ dào zhū rén yuē‘ zhǒng’、 yuē‘ shī’； yú huáng zǔ tài shǒu yuē‘ sǐ gōng！ yún děng dào？” bó nüè wú lǐ， yī kuáng shēng 'ěr！ shēn shǒu yì chù， yì zì qǔ yě。 rán cáo mán bù shā， sòng zhī liú biǎo， liú biǎo bù shā， sòng zhī huáng zǔ， fēi tú yǐ qí xū míng， shí yòu zú yǐ zhì míng chù： mù suǒ yī jiàn， zhé sòng yú kǒu， ěr suǒ piē wén， bù wàng yú xīn； fēi biàn chěng cí， yì qì bèn yǒng； jiě yí shì jié， lín dí yòu yú。 rú jīng zhōu zhāng zòu， xū yú lì chéng， cí yì kě guān； jiāng xià shū jì， qīng zhòng shū mì， gè dé tǐ yí， yī lǎn cài yōng bēi wén， shū chū bùchà yī zì， lǎn bǐ zhí fù yīng wǔ， wén chéng lüè wú jiā diǎn。 wěi yòu guò rén zhī zī， jué shì zhī huì， yóu yǐ kuáng bèi shā shēn。 kuàng jīn zhī wén rén， yǎn bù shí dīng， xiōng wú bàn mò； zhuǎn bǐ rú shān， qiǎn cí sì shí， yī wú bàn shì， bù chéng yī wén， sī suǒ shí nián， jìng wú bàn jù， yóu yù wéi zhèng píng bó nüè yé？ wú kǒng huáng tài shǒu zhù bó yì bù kěn shā zhī yǐ。 hé yě？ yòu rǔ cǐ rèn gù yě。 hē hē！”
　　 mǎ sù
　　 kè wèn：“ mǎ yòu cháng bì jìng hé rú rén？”
　　 dá yuē：“ kǒng míng shēn jiā qì yì， yì fēi màn rán。 xiān zhù yǐ wéi yán guò qí shí， yì yòu jiàn zhī yán yě。 dú jiē tíng zhī yì， yú fǎn yòu hàn yú kǒng míng。 hé yě？ dāng qí xià yù， yú shí shí wàn zhī zhòng wéi zhī chuí qì， shì qǐ yì dé zhě zāi！ qiě qí shū cí 'āi chǔ， zì shì xián zhě。 shàn hū jiǎng wǎn zhī yán rì：‘ chǔ shā dé chén、 rán hòu wén gōng xǐ kě zhī yě。 tiān xià wèi dìng， ér lù zhì jì zhī shì， qǐ bù xī hū？ shí yòu lǐ miǎo yì jiàn liàng rì：‘ qín shè mèng míng， yòng bó xī róng； chǔ zhū zǐ yù， èr shì bù jīng。’ cǐ shí kǒng míng cóng zhī， xǔ qí lì gōng shú zuì， wú wú hèn yě。”
　　 kè yuē：“ jí liú zhī， yán guò qí shí zhī rén， hé néng lì gōng yě？”
　　 dá yuē：“ shì hé yán yǔ？‘ fū yòng bīng zhī dào， gōng xīn wéi shàng， gōng chéng wéi xià； xīn zhàn wéi shàng， bīng zhàn wéi xià。’ kǒng míng dé cǐ， yǐ fú nán fāng。 rú yòu cháng zhě， bù zú cān mò yì yé？ ruò suǒ yún yán guò qí shí， yì yǔ jīn zhī wú shí 'ér gāo tán zhě yòu jiān yě。”
　　 liú bā
　　 kè wèn：“ liú zǐ chū gù fēi sú shì， dú zhāng yì dé cháng jiù zǐ chū sù， zǐ chū bù yǔ yǔ， yì dé fèn huì。 kǒng míng wèi zǐ chū rì：‘ yì dé suī shí wǔ rén， jìng mù zú xià。 zhù gōng jīn fāng shōu tái wén wǔ yǐ dìng dà shì， zú xià suī tiān sù gāo liàng， yí shǎo jiàng yì。’ zǐ chū yuē：‘ dà wén fū chǔshì， dāng jiāo sì hǎi yīng xióng， rú hé yǔ bīng zǐ gòng yǔ？’ xuán dé wén zhī nù yuē：‘ zǐ chū cái zhì jué rén， rú gū kě rèn yòng zhī， fēi gū zhě nán dú rèn yě。’ ér wú zhāng zhāo， yì duì sūn zhòng móu lùn zǐ chū biǎn 'ài， bù dāng jù yì dé tài shèn。 zhòng móu wèi：‘ ruò lìng zǐ chū suí shì shěn fú， róng yuè xuán dé， jiāo fēi qí rén， hé zú chēng wéi gāo shì hū？’ hé kǒng míng、 xuán dé、 zhāng zhāo、 sūn quán chí lùn zhī bù tóng yě？”
　　 dá yuē，“ kǒng míng、 zhāng zhāo， lǎo chéng yòu jiàn zhī yán， xuán dé、 sūn quán， yīng xióng qī rén zhī yǔ。 xìng yì dé néng róng zhī 'ěr， bù rán， zǐ chū shòu gǔ， néng bǎo yì dé lǎo quán hū？ fū zǐ chū yǐ yǐ， ruò jīn shì yòu zǐ chū zhī biǎn 'ài， ér wú zǐ chū zhī cái zhì zhě， kān wéi bīng zǐ zhī nú fǒu yě。？”
　　 xǔ cí、 hú qián
　　 xǔ cí， zì rén dǔ。 hú qián， zì gōng xīng。 kè wèn：“ yì zhī 'èr rén xiào huà hū？”
　　 dá yuē：“ cǐ kě wéi jīn rì sú rú yǐng zǐ yě。 xī zhāo liè dìng shǔ， cí、 qián bìng wéi xué shì。 èr rén gēngxiāng kè fá， bàng dú fèn zhēng， xíng yú shēng sè； shū jí yòu wú， bù xiāng tōng jiè； shí xún chǔ tà， yǐ xiāng zhèn shǒu xiàn。 qí jīn jǐ dù bǐ nǎi zhì yú cǐ。 zhāo liè mǐn qí ruò； sī， qún liáo dà huì， shǐ chàng jiā jiǎ wéi 'èr zǐ zhī róng， fǎng qí sòng xì zhī zhuàng： jiǔ hān lè zuò， yǐ wéi xī xì。 chū yǐ cí yì xiāng nán， zhōng yǐ dāo zhàng xiāng qū， yòng gǎn qiē zhī。 ài， zhāo liè zhēn shèng zhù yě！ cǐ sú rú， bù cùn duàn zhī yǐ wéi mǎ liào， yóu rán yù gǎn wù zhī， fēi dà shèng rén bù néng yě。 suī rán， jí yòng wéi mǎ liào， qí rú mǎ bù shí hé！ yóu cǐ yán zhī， zhāo liè fēi 'ài 'èr zǐ yě， ài mǎ yě。 yī xiào， yī xiào。”】
　　
　　（ míng jiàn yáng wú guān míng kān běn《 lǐ zhuó wú xiān shēng pī píng sān guó zhì》 juàn shǒu）
　　 héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng huì píng sān guó zhì yǎn yì héng dú fǎ héng héng héng héng héng héng héng héng héng