【 liáng qǐ chāo】（ 1873～ 1929） jìn dài sī xiǎng jiā、 wén xué jiā、 xué zhě。 zì zhuó rú， yī zì rèn fǔ， hào rèn gōng、 yǐn bīng zǐ， bié shǔ yǐn bīng shì zhù rén， guǎng dōng xīn huì rén。 yòu nián shí cóng shī xué xí，“ bā suì xué wéi wén， jiǔ suì néng zhuì qiān yán”（《 sān shí zì shù》）， 17 suì zhòngjǔ。 hòu cóng shī yú kāng yòu wéi， chéng wéi zī chǎn jiē jí gǎi liáng yùn dòng de xuān chuán jiā。 wù xū biàn fǎ qián， yǔ kāng yòu wéi yī qǐ lián hé gè shěng jǔ rén fā dòng“ gōng chē shàng shū” yùn dòng， cǐ hòu xiān hòu lǐng dǎo běi jīng hé shàng hǎi de qiáng xué huì， yòu yǔ huáng zūn xiàn yī qǐ bàn《 shí wù bào》， rèn cháng shā shí wù xué táng de zhù jiǎng， bìng zhù《 biàn fǎ tōng yì》 wéi biàn fǎ zuò xuān chuán。 wù xū biàn fǎ shī bài hòu， yǔ kāng yòu wéi yī qǐ liú wáng rì běn， zhèng zhì sī xiǎng shàng zhú jiàn zǒu xiàng bǎo shǒu， dàn shì tā shì jìn dài wén xué gé mìng yùn dòng de lǐ lùn chàng dǎo zhě。 cóng wù shù biàn fǎ qián yī liǎng nián kāi shǐ， liáng qǐ chāo yǔ xià céng yòu、 tán sì tóng děng biàn tí chū“ shī jiè gé mìng” de kǒu hào， bìng shì zuò xīn shī， dàn cǐ shí de xīn shī zhǐ bù guò shì“ xián chě xīn míng cí yǐ biǎo zì yì” de zuò pǐn。 táo wáng rì běn hòu， liáng qǐ chāo zài《 yǐn bīng shì hé jí》、《 xià wēi yí yóu jì》 zhōng jì xù tuī guǎng“ shī jiè gé mìng”， pī pàn liǎo yǐ wǎng nà zhǒng shī zhōng yùn yòng xīn míng cí yǐ biǎo xīn yì de zuò fǎ， tí chū“ yǐ jiù fēng gé hán xīn yì jìng” de jìn bù shī gē lǐ lùn， duì zhōng guó jìn dài shī gē de fā zhǎn qǐ liǎo zhǐ dǎo zuò yòng。 zài tā de lǐ lùn yǐng xiǎng xià， huáng zūn xiàn děng yī dà pī xīn pài shī rén chū xiàn liǎo。 liáng qǐ chāo zài zì jǐ de shī gē chuàng zuò zhōng yě nǔ lì shí jiàn xīn de shī gē lǐ lùn， tā de shī zuò liú cún bù duō， duō shù chuàng zuò yú liú wáng rì běn shí qī， dàn shì yòng yǔ tōng sú zì yóu， gǎn yú yùn yòng xīn sī xiǎng、 xīn zhī shí rù shī， shī fēng liú chàng。《 ài guó gē sì zhāng》、《 zhì wèi chóu》 děng shī gǎn qíng zhēn zhì， yǔ yán míng bái xiǎo chàng， shì qí shī lùn de jiào hǎo tǐ xiàn。 liáng qǐ chāo yú tí chū“ shī jiè gé mìng” kǒu hào hòu yòu tí chū“ xiǎo shuō jiè gé mìng” de kǒu hào， bìng zài chuàng zuò shàng jìn xíng liǎo jī jí de yòu yì yì de cháng shì。 yǔ shī gē、 xiǎo shuō、 xìqǔ xiāng bǐ， liáng qǐ chāo zài sǎnwén fāng miàn qǔ dé de chéng jiù yào gāo dé duō。 yǐ tā yú 1896 nián《 shí wù bào》 dào 1906 nián《 xīn mín cóng bào》 shí nián nèi fā biǎo de yī zǔ sǎnwén wéi biāo zhì， wán chéng liǎo zī chǎn jiē jí gǎi liáng pài zài sǎnwén lǐng yù de chuàng jǔ héng héng xīn wén tǐ díquè lì（ yì chēng“ xīn mín tǐ”）。 liáng qǐ chāo“ sù bù shàn tóng chéng pài gǔ wén”， zài sǎnwén de nèi róng yǔ xíng shì shàng dū jìn xíng liǎo zhòng dà tū pò。 tā de sǎnwén huò jiē lù pī pàn hēi 'àn chǒu 'è de xiàn shí， huò wéi zǔ guó de xiàn zhuàng yōu xīn chōng chōng， huò yǐn jìn xī fāng xiān jìn de sī xiǎng yǔ kē jì， jī jí hūyù biàn fǎ zì qiáng， jiāng sǎnwén zuò wéi qí biàn fǎ sī xiǎng de xuān chuán gōng jù。 zài xíng shì shàng， tā de sǎnwén yì lùn zòng héng、 qì shì bàng bó， bǐ duān cháng dài gǎn qíng， jí fù gǔ dòng xìng，“ duì yú dú zhě， bié jù yī zhǒng mó lì”； yǔ yán bàn wén bàn bái，“ wù wéi píng yì chàng dá， shí zá yǐ lǐ yǔ、 yùn yǔ jí wài guó yǔ fǎ， zòng bǐ suǒ zhì bù jū shù” dài biǎo zuò《 shàonián zhōng guó shuō》， zhēn duì zhōng guó xiàn zhuàng， fēn xī tòu chè， shuō lǐ tiáo lǐ qīng chǔ， yùn yòng yī lián chuàn bǐ yù、 pái bǐ děng xiū cí shǒu fǎ， xíng wén yī xiè qiān lǐ， wén zhāng chéng xiàn chū dà qì bàng bó de fēng gé。 gù liáng qǐ chāo sǎnwén de yǐng xiǎng jí dà，“ měi yī wén chū， zé quán guó zhī shēn mù wéi zhī yī sǒng。” yǐ liáng qǐ chāo sǎnwén wéi dài biǎo de xīn wén tǐ shì duì tóng chéng pài yǐ lái sǎnwén de yī cì jiě fàng， tā de chū xiàn wéi zhōng guó gǔ diǎn sǎnwén xiàng xiàn dài sǎnwén yóu qí shì“ wǔ sì” shí qī de bái huà wén zhuǎn huà zuò liǎo bì yào de zhǔn bèi。 zhí dé zhù yì de shì， liáng qǐ chāo hái shì yī wèi xué zhě， tā de《 qīng dài xué shù gài lùn》 zài qīng dài xué shù shǐ shàng zhàn yòu yī xí zhī dì。
chén shū liáng
liáng qǐ chāo（ 1873 héng 1929）， zì zhuó rú， hào rèn gōng， bǐ míng zhù yào yòu guò 'āi shí kè、 yǐn bīng zǐ、 yǐn bīng shì
zhù rén、 xīn mín zǐ、 zhōng guó zhī xīn mín、 zì yóu zhāi zhù rén、 màn shū shì zhù rén、 shàonián zhōng guó zhī shàonián děng。 guǎng dōng xīn huì
rén。 tā shì zhōng guó jìn dài zī chǎn jiē jí gǎi liáng pài de zhù míng zhèng zhì huó dòng jiā、 sī xiǎng jiā、 wén xué jiā hé xué zhě。 tā de yī
shēng， jīng lì liǎo wǎn qīng yǔ mín guó liǎng gè shí qī； tā de yè jì， bìng bāo liǎo zhèng zhì hé xué shù liǎng gè fāng miàn。
liáng qǐ chāo chū shēng yú yī gè bàn gēng bàn dú de jiā tíng， zì yòu cōng yíng， sì suì kāi shǐ xué xí sì shū wǔ jīng， jiǔ suì jí néng
xiě chū shàng qiān yán de bā gǔ wén zhāng， shí 'èr suì zhōng xiù cái， shí liù suì zhòngjǔ rén。 1890 nián， tā shí qī suì shí bài kāng yòu wéi
wéi shī， cóng kāng xué xí sì nián， shòu kāng yòu wéi de yǐng xiǎng， kāi shǐ tàn suǒ wǎn jiù zǔ guó wēi wáng de biàn fǎ wéi xīn zhī shù。 1894
nián 6 yuè， tā suí kāng yòu wéi rù jīng cān jiā huì shì。 7 yuè， zhōng rì jiá wǔ zhàn zhēng bào fā， cì nián zhōng guó zhàn bài， qiān dìng liǎo sàng
quán rǔ guó de mǎ guān tiáo yuē。 kāng yòu wéi、 liáng qǐ chāo lián hé zài jīng cān jiā huì shì de 1300 duō míng jǔ rén， shàng shū huáng dì， yào
qiú jù qiān hé yuē、 qiān dū kàng zhàn、 biàn fǎ tú qiáng。 zhè jiù shì zhù míng de“ gōng chē shàng shū”。 zài shè huì gè jiè yǐn qǐ liǎo qiáng
liè fǎn xiǎng。 zhè nián qī yuè， xuān chuán biàn fǎ wéi xīn de dì yī gè kān wù《 zhōng wài jì wén》 zài jīng chuàng kān， liáng qǐ chāo shì zhù yào
zhuàn gǎo rén。 bā yuè， wéi xīn tuán tǐ“ qiáng xué huì” chéng lì， liáng rèn shū jì， chéng wéi kāng yòu wéi jìn xíng wéi xīn huó dòng de dé lì
zhù shǒu。
1896 nián 8 yuè，《 shí wù bào》 zài shàng hǎi chuàng kān， liáng rèn zǒng zhuàn shù。 liáng qǐ chāo zhuàn xiě liǎo liù shí duō piān wén zhāng，
zhè xiē wén zhāng lì lùn xīn yíng， gǎn qíng chōng pèi， wén bǐ huá měi， liú chàng zì rán， jù yòu jí qiáng de gǎn rǎn lì。 yī shí《 shí wù
bào》 fēngmǐ liǎo quán zhōng guó， shù yuè zhī jiān， xiāo xíng dào wàn duō fèn。 liáng shì zì jǐ shuō：“ wéi zhōng guó yòu bào yǐ lái suǒ wèi yòu，
jǔ guó qū zhī， rú yǐn kuáng quán。” yòu shuō：“《 shí wù bào》 shí wéi zhōng guó gé xīn zhī méng niè。” jiù lián dāng shí fǎn duì wéi
xīn de hú sī jìng， yě zài《 wù xū lǚ shuāng lù》 zhōng jīng hū：“ dāng《 shí wù bào》 shèng xíng， qǐ chāo míng zhòng yī shí， shì dà
fū 'ài qí yán yǔ bǐ zhá zhī miào， zhēng lǐ xià zhī。 shàng zì tōng dū dà yì， xià zhì pì rǎng qióng zōu， wú bù zhī yòu xīn huì liáng shì
zhě。” yóu cǐ kě jiàn liáng qǐ chāo de wén zhāng zài shè huì shàng yǐn qǐ de qiáng liè de zhèn dòng。 1897 nián， liáng qǐ chāo yòu rèn hú nán shí
wù xué táng zǒng jiào xí。 tā shǐ xué shēng tiān tiān zuò zhá jì 'ér zì jǐ pī dá， měi tiān suǒ pī cháng cháng dá yī wàn jǐ qiān zì。 tā měi tiān
rì jiān jiǎng kè sì xiǎo shí， yè jiān zé pī dá zhá jì， yòu shí jìng tōng xiāo bù shuì。 fā hái zhá jì shí， shī shēng xiāng yǔ zuò lùn。 dāng
shí xué shēng yòu lín guī、 cài 'è děng， tiān tiān dú liáng de pī dá， jīng shén jīhū yǔ qí tóng huà。
1898 nián 6 yuè 11 rì zhì 9 yuè 21 rì gòng 103 tiān de“ bǎi rì wéi xīn” qī jiān， liáng qǐ chāo zuò wéi wéi xīn zhù shuài kāng yòu
wéi zuì zhòng yào de zhù shǒu， zuò liǎo dà liàng de gōng zuò， zhèng rú tā zhì xià céng yòu de xìn zhōng suǒ yán：“ xīn zhèng lái yuán， zhēn kě wèi
quán chū wǒ bèi。”
wù xū biàn fǎ shī bài hòu， liáng qǐ chāo liú wáng rì běn， hé kāng yòu wéi zǔ zhì bǎo huáng huì， chuàng bàn《 qīng yì bào》、《 xīn
mín cóng bào》、《 xīn xiǎo shuō》 děng zá zhì。 zài 1898 nián zhì 1903 nián wǔ nián zhī jiān， liáng qǐ chāo zài yǐ shàng kān wù shàng gòng fā
biǎo 80 duō piān wén zhāng hé zhuān zhù， duō fāng miàn dì jiè shào liǎo xī fāng zī chǎn jiē jí de lǐ lùn hé sī xiǎng， měng liè dì pēng jī liǎo qīng wáng
cháo de fǔ xiǔ hēi 'àn， shēn kè dì pī pàn liǎo zhōng guó shù qiān nián de fēng jiàn zhuān zhì zhù yì hé fēng jiàn lún lǐ dào dé， wéi zī chǎn jiē jí
gǎi liáng zhù yì sī xiǎng de chuán bō， zuò chū liǎo jù dà de gòng xiàn。 dāng shí zhù míng shī rén huáng zūn xiàn chēng sòng liáng qǐ chāo de sī xiǎng yán lùn
“ jīng xīn dòng bó， yī zì qiān jīn， rén rén bǐ xià suǒ wú， què wéi rén rén yì zhōng suǒ yòu， suī tiě shí rén yì yìng gǎn dòng。 cóng gǔ
zhì jīn wén zì zhī lì zhī dà， wú guò yú cǐ zhě yǐ。” zhè yī shí qī， shì liáng qǐ chāo sī xiǎng fā zhǎn zuì shǎn guāng de shí qī。
1903 nián hòu， liáng qǐ chāo zài zhèng zhì shàng zǒu shàng liǎo fǎn duì zī chǎn jiē jí mín zhù gé mìng de fǎn dòng dào lù。 cóng tí chàng mín quán，
gǔ chuī“ pò huài zhù yì”， dào jiān chí bǎo huáng， zhù zhāng“ yǔ gé dǎng sǐ zhàn”， zài lùn zhàn zhōng， liáng qǐ chāo shì yǐ bǎo huáng pài
de guà shuài rén wù dēng chǎng de。 xīn hài gé mìng hòu， tā yòu zǔ zhì“ jìn bù dǎng”， wéi yuán shì kǎi xiào láo。
yuán shì kǎi fù bì dì zhì shí， tā rèn qīng liǎo yuán shì kǎi de zhēn miàn mù， biàn jī jí cèhuà bìng cānyù liǎo dǎo yuán huó dòng， jiā
sù liǎo yuán shì hóng xiàn dì zhì de shī bài。 1916 nián hòu， tā yòu tóu kào běi yáng jūn fá duàn qí ruì， gǔ chuī zǒu lì xiàn dào lù， céng
rèn duàn nèi gé de cái zhèng zǒng cháng。 hòu sān gè yuè biàn qù zhí， cóng cǐ jié shù liǎo zhèng zhì shēng yá。
cǐ hòu de shí duō nián， liáng qǐ chāo zhù yào cóng shì yú jiào yù hé xué shù yán jiū， xiān hòu zài qīng huá、 nán kāi děng dà xué rèn jiào，
shì qīng huá guó xué yán jiū yuàn“ sì dà dǎo shī” zhī yī。 tā zài zhé xué、 fó xué、 shǐ xué、 zhèng zhì jīng jì xué、 xiān qín zhū zǐ
xué、 wén xué děng duō gè lǐng yù de xué shù yán jiū shàng qǔ dé liǎo fēng shuò de chéng guǒ， tā shì jìn bǎi nián jiān bù kě duō dé de“ bǎi kē
quán shū” shì de tiān cái xué rén。
liáng qǐ chāo zì chēng“ sù bù xǐ tóng chéng pài gǔ wén”， yě dǎ pò“ yòu nián wéi wén， xué wǎn hàn wèi jìn， pō shàng jīn liàn”
de shù fù， zì qiú jiě fàng，“ wù wéi píng yì chàng dá， shí zá yǐ lǐ yǔ、 yùn yǔ jí wài guó yǔ fǎ， zòng bǐ suǒ zhì bù jiǎn
shù”， dāng shí hào chēng“ xīn wén tǐ”。 tā de xīn tǐ sǎnwén zài zhōng guó dà dì cóng shàng dào xià chǎn shēng liǎo jù dà de chōng jī bō，
qí yǐng xiǎng zhī dà， shì jǔ shì wú 'èr de。 xiāo sān shuō：“ máo zhù xí qīng nián shí dài， xǐ huān zì jǐ zhǎo shū dú， …… yòu rén
sòng tā liǎng zhǒng shū： yī zhǒng shì guān yú kāng yòu wéi de wéi xīn yùn dòng de， yī zhǒng shì liáng qǐ chāo de《 xīn mín cóng bào》， tā dú liǎo
yòu dú， zhòng yào de wén zhāng， dōunéng gòu bèi sòng。 nà shí hòu， tā chóng bài kāng、 liáng， yīn wéi tā men tán de， dōushì jiù guó de
wèn tí， liáng de wén zhāng yòu xiě dé hǎo。” guō mò ruò zài《 shàonián shí dài》 zhōng zé yòng shī yī yàng de yǔ yán lǐ zàn liáng shì de wén
bǐ：“ zài tā nà xīn xīng qì ruì de yán lùn zhī qián， chàbù duō suǒ yòu de jiù sī xiǎng、 jiù fēng xí dōuhǎo xiàng kuáng fēng zhōng de bài yè，
wán quán shī diào liǎo tā de jīng cǎi…… dāng shí de yòu chǎn jiē jí de zǐ dì héng héng wú lùn shì zàn chéng huò fǎn duì， kě yǐ shuō méi yòu yī
gè méi yòu shòu guò tā de sī xiǎng huò wén zì de xǐ lǐ de。” yán fù zài《 yǔ xióng chún rú shū》 zhōng yě kěn dìng：
“ liáng rèn gōng bǐ xià dà yòu mó lì， ér shí yòu zuǒ yòu shè huì zhī néng。” kě yǐ shuō， liáng qǐ chāo de wén zhāng zài zhěng gè zhōng
guó jìn dài sǎnwén shǐ shàng dōushì wú rén kě yǔ lún bǐ de。
liáng qǐ chāo yī shēng qín fèn， gè zhǒng zhù shù dá yī qiān sì bǎi wàn zì， zài jiāng jìn sān shí liù nián 'ér zhèng zhì huó dòng yòu zhàn qù dà
liàng shí jiān de qíng kuàng xià， tā měi nián píng jūn xiě zuò dá sān shí jiǔ wàn zì zhī duō， zhè tǐ xiàn liǎo duō me jīng rén de qín fèn hé cái huá
ā！
wǒ men zhè gè běn zǐ， shì gēn jù hú nán shěng shè kē yuàn tú shū guǎn cáng 1902 nián shàng hǎi guǎng zhì shū jú chū bǎn de《 yǐn bīng shì
wén jí》 qiān yìn běn shàng xià cè hé 1922 nián shí yìn běn《 yǐn bīng shì quán jí》 20 cè jīng xuǎn de。 zài xiào duì hé biān nián fāng miàn，
cān kǎo liǎo shàng hǎi rén mín chū bǎn shè《 liáng qǐ chāo xuǎn jí》（ lǐ huá xīng， wú jiā xūn biān）、 rén mín wén xué chū bǎn shè《 liáng qǐ
chāo shī wén xuǎn zhù》（ wáng qú cháng xuǎn zhù）。 zài xuǎn lù biāo zhǔn fāng miàn， wǒ men yǐ zhèng zhì jiàn jiě zhuó luò de wén zì wéi zhù。 chéng
rú liáng shì zì jǐ zài《 wú jīn hòu suǒ yǐ bào guó zhě》 yī wén zhōng de fū zǐ zì dào， zì jǐ“ hǎo rǎng bì 'ě wàn yǐ tán zhèng zhì，
zhèng zhì tán yǐ wài， bìng fēi wú yán lùn， rán xiá jiàn wéi dēng， yì yòu suǒ zài， fán guī zhèng zhì 'ér yǐ。” zài zhěng lǐ fāng miàn， chú
yǐ yǐ shàng jǐ gè běn zǐ cān xiào， zé shàn 'ér cóng wài， wǒ men jiāng suǒ xuǎn wén zì fēn zhèng lùn、 zhuànjì、 suí gǎn、 jiǎng yǎn、 shū xìn、
shī cí liù lèi， měi lèi wén zì yòu 'àn biān nián pái liè。 zhè yàng， dú zhě jì kě yǐ gēn jù zì jǐ de xīng qù qù xuǎn dú liáng wén， yòu
kě yǐ cóng biān nián shàng zhī rén lùn shì。
yóu yú liáng qǐ chāo zhù shù hóng hào， qí nèi róng yòu bāo luó gǔ jīn zhōng wài， zhěng lǐ shí zhēn yòu“ wàng yáng xiàng ruò” zhī gǎn！ zì
zhī shí jiàn lòu liè， é wù hé qiàn tuǒ zhī chù dāng bù zài shǎo， jí pàn shí fāng dà dé， bù gè cì jiào。
1996 nián 10 yuè yú cháng shā tīng tāo guǎn shū yù
liáng qǐ chāo（ 1873 héng 1929）， zì zhuó rú， hào rèn gōng， bǐ míng zhù yào yòu guò 'āi shí kè、 yǐn bīng zǐ、 yǐn bīng shì
zhù rén、 xīn mín zǐ、 zhōng guó zhī xīn mín、 zì yóu zhāi zhù rén、 màn shū shì zhù rén、 shàonián zhōng guó zhī shàonián děng。 guǎng dōng xīn huì
rén。 tā shì zhōng guó jìn dài zī chǎn jiē jí gǎi liáng pài de zhù míng zhèng zhì huó dòng jiā、 sī xiǎng jiā、 wén xué jiā hé xué zhě。 tā de yī
shēng， jīng lì liǎo wǎn qīng yǔ mín guó liǎng gè shí qī； tā de yè jì， bìng bāo liǎo zhèng zhì hé xué shù liǎng gè fāng miàn。
liáng qǐ chāo chū shēng yú yī gè bàn gēng bàn dú de jiā tíng， zì yòu cōng yíng， sì suì kāi shǐ xué xí sì shū wǔ jīng， jiǔ suì jí néng
xiě chū shàng qiān yán de bā gǔ wén zhāng， shí 'èr suì zhōng xiù cái， shí liù suì zhòngjǔ rén。 1890 nián， tā shí qī suì shí bài kāng yòu wéi
wéi shī， cóng kāng xué xí sì nián， shòu kāng yòu wéi de yǐng xiǎng， kāi shǐ tàn suǒ wǎn jiù zǔ guó wēi wáng de biàn fǎ wéi xīn zhī shù。 1894
nián 6 yuè， tā suí kāng yòu wéi rù jīng cān jiā huì shì。 7 yuè， zhōng rì jiá wǔ zhàn zhēng bào fā， cì nián zhōng guó zhàn bài， qiān dìng liǎo sàng
quán rǔ guó de mǎ guān tiáo yuē。 kāng yòu wéi、 liáng qǐ chāo lián hé zài jīng cān jiā huì shì de 1300 duō míng jǔ rén， shàng shū huáng dì， yào
qiú jù qiān hé yuē、 qiān dū kàng zhàn、 biàn fǎ tú qiáng。 zhè jiù shì zhù míng de“ gōng chē shàng shū”。 zài shè huì gè jiè yǐn qǐ liǎo qiáng
liè fǎn xiǎng。 zhè nián qī yuè， xuān chuán biàn fǎ wéi xīn de dì yī gè kān wù《 zhōng wài jì wén》 zài jīng chuàng kān， liáng qǐ chāo shì zhù yào
zhuàn gǎo rén。 bā yuè， wéi xīn tuán tǐ“ qiáng xué huì” chéng lì， liáng rèn shū jì， chéng wéi kāng yòu wéi jìn xíng wéi xīn huó dòng de dé lì
zhù shǒu。
1896 nián 8 yuè，《 shí wù bào》 zài shàng hǎi chuàng kān， liáng rèn zǒng zhuàn shù。 liáng qǐ chāo zhuàn xiě liǎo liù shí duō piān wén zhāng，
zhè xiē wén zhāng lì lùn xīn yíng， gǎn qíng chōng pèi， wén bǐ huá měi， liú chàng zì rán， jù yòu jí qiáng de gǎn rǎn lì。 yī shí《 shí wù
bào》 fēngmǐ liǎo quán zhōng guó， shù yuè zhī jiān， xiāo xíng dào wàn duō fèn。 liáng shì zì jǐ shuō：“ wéi zhōng guó yòu bào yǐ lái suǒ wèi yòu，
jǔ guó qū zhī， rú yǐn kuáng quán。” yòu shuō：“《 shí wù bào》 shí wéi zhōng guó gé xīn zhī méng niè。” jiù lián dāng shí fǎn duì wéi
xīn de hú sī jìng， yě zài《 wù xū lǚ shuāng lù》 zhōng jīng hū：“ dāng《 shí wù bào》 shèng xíng， qǐ chāo míng zhòng yī shí， shì dà
fū 'ài qí yán yǔ bǐ zhá zhī miào， zhēng lǐ xià zhī。 shàng zì tōng dū dà yì， xià zhì pì rǎng qióng zōu， wú bù zhī yòu xīn huì liáng shì
zhě。” yóu cǐ kě jiàn liáng qǐ chāo de wén zhāng zài shè huì shàng yǐn qǐ de qiáng liè de zhèn dòng。 1897 nián， liáng qǐ chāo yòu rèn hú nán shí
wù xué táng zǒng jiào xí。 tā shǐ xué shēng tiān tiān zuò zhá jì 'ér zì jǐ pī dá， měi tiān suǒ pī cháng cháng dá yī wàn jǐ qiān zì。 tā měi tiān
rì jiān jiǎng kè sì xiǎo shí， yè jiān zé pī dá zhá jì， yòu shí jìng tōng xiāo bù shuì。 fā hái zhá jì shí， shī shēng xiāng yǔ zuò lùn。 dāng
shí xué shēng yòu lín guī、 cài 'è děng， tiān tiān dú liáng de pī dá， jīng shén jīhū yǔ qí tóng huà。
1898 nián 6 yuè 11 rì zhì 9 yuè 21 rì gòng 103 tiān de“ bǎi rì wéi xīn” qī jiān， liáng qǐ chāo zuò wéi wéi xīn zhù shuài kāng yòu
wéi zuì zhòng yào de zhù shǒu， zuò liǎo dà liàng de gōng zuò， zhèng rú tā zhì xià céng yòu de xìn zhōng suǒ yán：“ xīn zhèng lái yuán， zhēn kě wèi
quán chū wǒ bèi。”
wù xū biàn fǎ shī bài hòu， liáng qǐ chāo liú wáng rì běn， hé kāng yòu wéi zǔ zhì bǎo huáng huì， chuàng bàn《 qīng yì bào》、《 xīn
mín cóng bào》、《 xīn xiǎo shuō》 děng zá zhì。 zài 1898 nián zhì 1903 nián wǔ nián zhī jiān， liáng qǐ chāo zài yǐ shàng kān wù shàng gòng fā
biǎo 80 duō piān wén zhāng hé zhuān zhù， duō fāng miàn dì jiè shào liǎo xī fāng zī chǎn jiē jí de lǐ lùn hé sī xiǎng， měng liè dì pēng jī liǎo qīng wáng
cháo de fǔ xiǔ hēi 'àn， shēn kè dì pī pàn liǎo zhōng guó shù qiān nián de fēng jiàn zhuān zhì zhù yì hé fēng jiàn lún lǐ dào dé， wéi zī chǎn jiē jí
gǎi liáng zhù yì sī xiǎng de chuán bō， zuò chū liǎo jù dà de gòng xiàn。 dāng shí zhù míng shī rén huáng zūn xiàn chēng sòng liáng qǐ chāo de sī xiǎng yán lùn
“ jīng xīn dòng bó， yī zì qiān jīn， rén rén bǐ xià suǒ wú， què wéi rén rén yì zhōng suǒ yòu， suī tiě shí rén yì yìng gǎn dòng。 cóng gǔ
zhì jīn wén zì zhī lì zhī dà， wú guò yú cǐ zhě yǐ。” zhè yī shí qī， shì liáng qǐ chāo sī xiǎng fā zhǎn zuì shǎn guāng de shí qī。
1903 nián hòu， liáng qǐ chāo zài zhèng zhì shàng zǒu shàng liǎo fǎn duì zī chǎn jiē jí mín zhù gé mìng de fǎn dòng dào lù。 cóng tí chàng mín quán，
gǔ chuī“ pò huài zhù yì”， dào jiān chí bǎo huáng， zhù zhāng“ yǔ gé dǎng sǐ zhàn”， zài lùn zhàn zhōng， liáng qǐ chāo shì yǐ bǎo huáng pài
de guà shuài rén wù dēng chǎng de。 xīn hài gé mìng hòu， tā yòu zǔ zhì“ jìn bù dǎng”， wéi yuán shì kǎi xiào láo。
yuán shì kǎi fù bì dì zhì shí， tā rèn qīng liǎo yuán shì kǎi de zhēn miàn mù， biàn jī jí cèhuà bìng cānyù liǎo dǎo yuán huó dòng， jiā
sù liǎo yuán shì hóng xiàn dì zhì de shī bài。 1916 nián hòu， tā yòu tóu kào běi yáng jūn fá duàn qí ruì， gǔ chuī zǒu lì xiàn dào lù， céng
rèn duàn nèi gé de cái zhèng zǒng cháng。 hòu sān gè yuè biàn qù zhí， cóng cǐ jié shù liǎo zhèng zhì shēng yá。
cǐ hòu de shí duō nián， liáng qǐ chāo zhù yào cóng shì yú jiào yù hé xué shù yán jiū， xiān hòu zài qīng huá、 nán kāi děng dà xué rèn jiào，
shì qīng huá guó xué yán jiū yuàn“ sì dà dǎo shī” zhī yī。 tā zài zhé xué、 fó xué、 shǐ xué、 zhèng zhì jīng jì xué、 xiān qín zhū zǐ
xué、 wén xué děng duō gè lǐng yù de xué shù yán jiū shàng qǔ dé liǎo fēng shuò de chéng guǒ， tā shì jìn bǎi nián jiān bù kě duō dé de“ bǎi kē
quán shū” shì de tiān cái xué rén。
liáng qǐ chāo zì chēng“ sù bù xǐ tóng chéng pài gǔ wén”， yě dǎ pò“ yòu nián wéi wén， xué wǎn hàn wèi jìn， pō shàng jīn liàn”
de shù fù， zì qiú jiě fàng，“ wù wéi píng yì chàng dá， shí zá yǐ lǐ yǔ、 yùn yǔ jí wài guó yǔ fǎ， zòng bǐ suǒ zhì bù jiǎn
shù”， dāng shí hào chēng“ xīn wén tǐ”。 tā de xīn tǐ sǎnwén zài zhōng guó dà dì cóng shàng dào xià chǎn shēng liǎo jù dà de chōng jī bō，
qí yǐng xiǎng zhī dà， shì jǔ shì wú 'èr de。 xiāo sān shuō：“ máo zhù xí qīng nián shí dài， xǐ huān zì jǐ zhǎo shū dú， …… yòu rén
sòng tā liǎng zhǒng shū： yī zhǒng shì guān yú kāng yòu wéi de wéi xīn yùn dòng de， yī zhǒng shì liáng qǐ chāo de《 xīn mín cóng bào》， tā dú liǎo
yòu dú， zhòng yào de wén zhāng， dōunéng gòu bèi sòng。 nà shí hòu， tā chóng bài kāng、 liáng， yīn wéi tā men tán de， dōushì jiù guó de
wèn tí， liáng de wén zhāng yòu xiě dé hǎo。” guō mò ruò zài《 shàonián shí dài》 zhōng zé yòng shī yī yàng de yǔ yán lǐ zàn liáng shì de wén
bǐ：“ zài tā nà xīn xīng qì ruì de yán lùn zhī qián， chàbù duō suǒ yòu de jiù sī xiǎng、 jiù fēng xí dōuhǎo xiàng kuáng fēng zhōng de bài yè，
wán quán shī diào liǎo tā de jīng cǎi…… dāng shí de yòu chǎn jiē jí de zǐ dì héng héng wú lùn shì zàn chéng huò fǎn duì， kě yǐ shuō méi yòu yī
gè méi yòu shòu guò tā de sī xiǎng huò wén zì de xǐ lǐ de。” yán fù zài《 yǔ xióng chún rú shū》 zhōng yě kěn dìng：
“ liáng rèn gōng bǐ xià dà yòu mó lì， ér shí yòu zuǒ yòu shè huì zhī néng。” kě yǐ shuō， liáng qǐ chāo de wén zhāng zài zhěng gè zhōng
guó jìn dài sǎnwén shǐ shàng dōushì wú rén kě yǔ lún bǐ de。
liáng qǐ chāo yī shēng qín fèn， gè zhǒng zhù shù dá yī qiān sì bǎi wàn zì， zài jiāng jìn sān shí liù nián 'ér zhèng zhì huó dòng yòu zhàn qù dà
liàng shí jiān de qíng kuàng xià， tā měi nián píng jūn xiě zuò dá sān shí jiǔ wàn zì zhī duō， zhè tǐ xiàn liǎo duō me jīng rén de qín fèn hé cái huá
ā！
wǒ men zhè gè běn zǐ， shì gēn jù hú nán shěng shè kē yuàn tú shū guǎn cáng 1902 nián shàng hǎi guǎng zhì shū jú chū bǎn de《 yǐn bīng shì
wén jí》 qiān yìn běn shàng xià cè hé 1922 nián shí yìn běn《 yǐn bīng shì quán jí》 20 cè jīng xuǎn de。 zài xiào duì hé biān nián fāng miàn，
cān kǎo liǎo shàng hǎi rén mín chū bǎn shè《 liáng qǐ chāo xuǎn jí》（ lǐ huá xīng， wú jiā xūn biān）、 rén mín wén xué chū bǎn shè《 liáng qǐ
chāo shī wén xuǎn zhù》（ wáng qú cháng xuǎn zhù）。 zài xuǎn lù biāo zhǔn fāng miàn， wǒ men yǐ zhèng zhì jiàn jiě zhuó luò de wén zì wéi zhù。 chéng
rú liáng shì zì jǐ zài《 wú jīn hòu suǒ yǐ bào guó zhě》 yī wén zhōng de fū zǐ zì dào， zì jǐ“ hǎo rǎng bì 'ě wàn yǐ tán zhèng zhì，
zhèng zhì tán yǐ wài， bìng fēi wú yán lùn， rán xiá jiàn wéi dēng， yì yòu suǒ zài， fán guī zhèng zhì 'ér yǐ。” zài zhěng lǐ fāng miàn， chú
yǐ yǐ shàng jǐ gè běn zǐ cān xiào， zé shàn 'ér cóng wài， wǒ men jiāng suǒ xuǎn wén zì fēn zhèng lùn、 zhuànjì、 suí gǎn、 jiǎng yǎn、 shū xìn、
shī cí liù lèi， měi lèi wén zì yòu 'àn biān nián pái liè。 zhè yàng， dú zhě jì kě yǐ gēn jù zì jǐ de xīng qù qù xuǎn dú liáng wén， yòu
kě yǐ cóng biān nián shàng zhī rén lùn shì。
yóu yú liáng qǐ chāo zhù shù hóng hào， qí nèi róng yòu bāo luó gǔ jīn zhōng wài， zhěng lǐ shí zhēn yòu“ wàng yáng xiàng ruò” zhī gǎn！ zì
zhī shí jiàn lòu liè， é wù hé qiàn tuǒ zhī chù dāng bù zài shǎo， jí pàn shí fāng dà dé， bù gè cì jiào。
1996 nián 10 yuè yú cháng shā tīng tāo guǎn shū yù