huáng zōng xī（ 1610 ～ 1695） míng mò qīng chū sī xiǎng jiā、 wén xué jiā。 zì tài chōng， hào lí zhōu， yòu hào nán léi。 yú yáo（ jīn shǔ zhè jiāng） rén。 fù huáng zūn sù， dōng lín dǎng zhōng zhòng yào rén wù， yīn jiē lù wèi zhōng xián zuì 'è， wéi yān dǎng wū xiàn， yuān sǐ yù zhōng。 huáng zōng xī shēn shòu jiā tíng yǐng xiǎng， zhòng qì jié， qīng shēng sǐ， yán cāo shǒu， biàn shì fēi， mó lì fēng jié， jí 'è rú chóu； fǎn duì huàn guān hé quán guì， chéng wéi dōng lín zǐ dì de zhù míng lǐng xiù。 qīng bīng nán xià , huáng zōng xī zǔ zhì tóng zhì , qǐ bīng kàng jī， bù lì， zǒu rù sì míng shān， jié zhài zì gù， yòu yǐ lǔ wáng yú hǎi shàng。 kàng qīng dǒu zhēng shī bài hòu， cóng shì zhù shù。 tā jiān jué fǎn duì míng mò kōng dòng fú fàn de xué fēng， chàng yán zhì shǐ， kāi zhè dōng yán shǐ zhī fēng， wéi qīng dài shǐ jiā zhī kāi shān zǔ。 shǐ xué zhī wài， duì jīng xué、 tiān wén、 lì suàn、 shù xué、 yīn lǜ zhū xué dū yòu hěn shēn zào yì。 qīng tíng duō cì qǐ tú luó zhì tā， wēi bī lì yòu， zhōng bùwèi suǒ dòng， jiān bù fù zhēng， biǎo xiàn liǎo jiān dìng de mín zú qì jié。 tā wéi bǎo cún shǐ liào 'ér biān xuǎn de《 míng wén hǎi》， 600 juàn， wèi jí kān xíng。
　　 huáng zōng xī zhù zuò hóng fù。《 míng yí dài fǎng lù》 shì tā jìn bù sī xiǎng de jí zhōng biǎo xiàn， yě shì qí zòng héng zì sì、 hóng wěi hún pǔ sǎnwén fēng gé de xiān míng biǎo xiàn。 shū zhōng tū chū dì pī pàn fēng jiàn zhuān zhì zhì dù， dài yòu xiān míng de mín zhù sī xiǎng sè cǎi。 shū zhōng míng què zhǐ chū：“ wéi tiān xià zhī dà hài zhě， jūn 'ér yǐ yǐ。” yòu shuō：“ tiān xià zhī zhì luàn， bù zài yī xìng zhī xīng wáng， ér zài wàn mín zhī yōu lè。” tā jiē lù fēng jiàn huáng dì yǐ tiān xià wéi sī chǎn，“ tú dú tiān xià zhī gān nǎo， lí sàn tiān xià zhī zǐ nǚ”， yǐ bó qí“ yī rén zhī chǎn yè”；“ qiāo bō tiān xià zhī gǔ suǐ， lí sàn tiān xià zhī zǐ nǚ”， yǐ fèng qí“ yī rén zhī yín lè”， bìng“ shì wéi dāng rán”。
　　 huáng zōng xī lùn wén zhù zhāng yán zhī yòu wù， fǎn duì nà xiē“ tú yù jī 'áng yú piān zhāng zì jù zhī jiān， zǔ zhì rèn zhuì yǐ qiú shèng”， jī cì nèi róng“ kōng wú yī wù” de zuò pǐn（《 chén kuí xiàn 'ǒu kè shī wén xù》）。
　　 huáng zōng xī de chuán zhuàng、 bēi zhì wén， shè jí rén wù de fāng miàn hěn guǎng， cóng gè zhǒng bù tóng de jiǎo dù fǎn yìng liǎo míng qīng zhī jì dà biàn dòng de shè huì miàn mào。 tā shēn wéi shǐ xué dà jiā， duì míng cháo lì shǐ diǎn gù jí wéi shú xī， qiě duō shēn lì jiàn wén， yòu shàn yú xù shì， gù xiě láidōu bī zhēn chuán shén。 qí zhōng yóu zhuólì biǎo zhāng zhōng chén yì shì de jiān dìng jié cāo hé zhuàng liè xíng wéi。 zhāng huáng yán jiān chí kàng qīng 19 nián， bù xìng bèi fú， cóng róng jiù yì； míng mò yí mín yú ruò shuǐ yǐn xìng mái míng , qīng kǔ zì chí； zhōu nán yī tóu lǎo qióng huāng ,“ chū méi pù shēng hóng yǐng zhī jiān”， huáng zōng xī dū wèitā men xiě mù zhì。 zài《 zǐ liú zǐ xíng zhuàng》 zhōng , duì liú zōng zhōu zhèng chén jiān xué zhě de xíng xiàng , juéjiàng gěng zhí de xìng gé， kè huà dé hěn chéng gōng。 míng mò dōng lín、 fù shè de fǎn huàn guān dǒu zhēng、 nán míng zhèng quán nèi bù dǐ kàng pài hé tóu jiàng pài de dǒu zhēng， yě dé dào liǎo shēn kè de fǎn yìng。
　　 huáng zōng xī shī de chéng jiù bù jí sǎnwén， dàn yě liú xià liǎo yī xiē kě sòng zhī zuò。 tā de shī zhí shū xiōng yì , bù shì diāo shì , duō gù guó zhī bēi， huái jiù zhī gǎn。 rú《 gǎn jiù》 de“ kě guài jiāng nán yíng dì yè , zhǐ wéi ruǎn shì shā zhōu biāo” , fěng cì liǎo nán míng hóng guāng cháo de mǎ shì yīng、 ruǎn dà chéng de dàoxíng nì shī。《 shān jū zá yǒng》 zhōng：“ fēng dí láo qiú qǔ cì guò， yǐ rán bù fèi wǒ xián gē。 sǐ yóu wèi kěn shū xīn qù， pín yì qí néng nài wǒ hé？” chōng fēn biǎo xiàn shī rén duì kàng nì jìng de wán qiáng yì zhì hé lè guān jīng shén。
　　 zhù zuò yòu《 sòng yuán xué 'àn》 hé《 míng rú xué 'àn》、《 míng yí dài fǎng lù》、《 lǜ lǚ xīn yì》、《 yì xué xiàng shù lùn》、《 huáng lí zhōu wén jí》、《 huáng lí zhōu shī jí》、《 xíng cháo lù》 děng。
　　 zuò wéi míng mò qīng chū de wěi dà sī xiǎng jiā、 yòu qīng yī dài xué shù de kāi shān zǔ shī zhī yī， huáng zōng xī de sī xiǎng jí qí zài jīng jì、 zhèng zhì、 xué shù、 wén yì děng lǐng yù de zhuó yuè chéng jiù， yuè lái yuè yǐn qǐ rén men de guān zhù， xué shù jiè yǐ huáng shì wéi zhuān tí de yán jiū， mù qián yǐ yòu sān shí yú bù lùn zhù chū bǎn， jìn sì bǎi piān lùn wén fā biǎo zài gè zhǒng xué shù bào kān shàng， zhè zài zhōng guó dāng dài xué shù jiè bìng bù duō jiàn。
　　 huáng shì yī shēng， diē dàng qǐ fú， chōng mǎn liǎo chuán qí sè cǎi。 qí wǎn nián zì shù， chēng zì jǐ cháng lì jiǔ sǐ yī shēng， qīng tíng“ xuán shū gòu yú zhě 'èr， míng bǔ zhě yī， shǒu wéi chéng zhě yī， yǐ móu fǎn gào jié zhě 'èr sān， jué qì shā zhě yī zhòu yè， qí tā lián rǎn luó shào zhě zhī suǒ jí， wú suì wú zhī， kě wèi pín yú shí sǐ zhě yǐ”。 dōng lín dǎng rén de yí gū、 wǔ zhuāng kàng qīng、 bì jū xiāng jiān， cè shēn rú lín， dà zhì xíng chéng liǎo huáng zōng xī yī shēng de sān gè jiē duàn。 yóu qí shì tā yī shēng zhōng zuì hòu de sān shí nián， zhuān lì yú sōu luó wén xiàn， jiǎng xué zhù shū， yī fān kuàng shì dà yè suí zhī chuàng jiàn。 zhè yī shí qī， kān chēng huáng shì sī xiǎng hé xué shù de chéng shú shí qī。
　　 huáng zōng xī de yī shēng díquè shì chōng mǎn chuán qí sè cǎi de yī shēng， rán 'ér， tā duì dāng shí hé hòu shì yǐng xiǎng zuì dà de hái shì qí sī xiǎng hé xué shù。 zuò wéi zhōng guó gǔ dài mín zhù sī xiǎng de yī gè wěi dà dài biǎo， huáng zōng xī shì yī wèi lì zú yú dāng shí xiàn shí 'ér yòu kuà rù liǎo wèi lái de wěi dà sī xiǎng jiā。 wèicǐ， yòu rén jiāng tā yǔ sūn qí féng、 lǐ hé chēng wéi“ qīng chū sān dà rú”； yě yòu rén bǎ tā yǔ fāng yǐ zhì、 gù yán wǔ、 wáng fū zhī bìng yù wéi“ qīng chū sì dà jiā”； gèng yòu rén jiāng tā tóng yīng guó de yuē hàn · luò kè、 fǎ guó de lú suō hé mèng dé sī jiū xiāng tí bìng lùn， zàn wéi shí qī shì jì shēng qǐ zài dōng xī fāng de guāng máng sì shè de míng xīng。 huáng zōng xī jī jí biàn gé de zhù zhāng， duì fēng jiàn jūn zhù zhuān zhì de jiē lù yǔ pī pàn， yǐ jí tā suǒ chàng dǎo de xué shù“ jīng shì” de guān diǎn děng děng， dū gěi dāng shí zhèng zhì、 jīng jì hé xué shù dài lái liǎo hěn dà de yǐng xiǎng， tā yě yóu cǐ chéng wéi dāng shí jìn bù sī cháo de jié chū dài biǎo。

　　huáng zōng xī zì tài chōng， hào lí zhōu， gōng yuán yī liù yī nián（ míng wàn lì sān shí bā nián） shēng， zhè jiāng yú yáo rén。 tā de fù qīn huáng zūn sù shì dōng lín míng shì， tiān qǐ nián jiān， yīn tánhé huàn guān wèi zhōng xián 'ér bèi shā hài。 chóng zhēn chū， huàn guān jí tuán zàn shí shī shì， qí zhōng zuò 'è duō duān de rén jiāng shòu dào zhì cái。 huáng zōng xī dāng shí shí jiǔ suì， dé dào zhè gè xiāo xī hòu， yì rán jìn jīng， wéi fù sòng yuān， bìng qiě zài duì bù gōng táng shí， shǒu zhuī xiàn hài tā fù qīn de chóu rén。 qīng jūn nán xià， huáng zōng xī huí dào zhè jiāng， zhào mù yì bīng， zǔ zhì kàng qīng wǔ zhuāng dǒu zhēng。 dàn bù jiǔ bīng bài， bèi xuán shǎng jī bǔ， zhǐ dé yǐn fú shān lín。 zhí dào qīng zhèng quán jī běn wěn dìng， fàng sōng liǎo duì yán hǎi zhī míng kàng qīng rén shì de jìn lìng hòu， cái huí dào jiā xiāng， zhù shū jiǎng xué。 kāng xī shí qī nián， qīng zhèng fǔ zhào zhǐ bó xué hóng rú， wèi jǐ， yòu kāi shè míng shǐ guǎn， yǐ cǐ wǎng luó zhī shí fènzǐ， huáng zōng xī lǚ cì bèi tuī jiàn， dū yǐ lǎo bìng cí。 gōng yuán yī liù jiǔ wǔ nián（ qīng kāng xī sān shí sì nián） zú， nián bā shí wǔ。
　　 huáng zōng xī xué shí yuān bó， duì tiān wén、 lǜ lì、 xiàng shù、 shǐ dì dōuyòu yán jiū。 tā de《 míng rú xué 'àn》 shì wǒ guó zuì zǎo de yī bù xué shù sī xiǎng shǐ zhuān zhe。 suī rán，《 lǐ jì》 zhōng de《 xué jì》、《 rú xíng》、《 tán gōng》，《 shǐ jì》 zhōng de《 rú lín chuán》、《 kǒng zǐ shì jiā》、《 zhòng ní dì zǐ lièzhuàn》，《 hàn shū rú lín chuán》，《 sòng shǐ dào xué chuán》， dōukě yǐ suàn zuò xué shù sī xiǎng shǐ de hāo shǐ， qí hòu hái yòu sòng zhū xī《 yī luò yuān yuán lù》， míng zhōu rǔ dēng《 shèng xué zōng chuán》、 sūn qí féng《 lǐ xué zōng chuán》， yǐ jīng yòu liǎo xué shù sī xiǎng shǐ de chú xíng， dàn shì huáng zōng xī de《 míng rú xué 'àn》， shōu jí zī liào bǐ jiào quán miàn， chǎn shù gè jiā xué shù guān diǎn bǐ jiào kè guān， fēn lèi xì tǒng xìng bǐ jiào qiáng， biān zuǎn de fāng fǎ yě yòu dú dào zhī chù， jí shǐ bǐ jiào wǎn chū de táng jiàn《 qīng xué 'àn xiǎo shí》、 yǐn huì yī《 běi xué biān》， yědōu bù néng yǔ zhī xiāng pì měi。
　　 huáng zōng xī zài《 zì xù》 zhōng biǎo míng：“ xī wéi《 míng rú xué 'àn》， shàng xià zhū xiān shēng， shēn qiǎn gè dé， chún cī hù jiàn， yào jiē gōng lì suǒ zhì， jié qí xīn zhī wàn shū zhě， ér hòu chéng jiā， wèi cháng yǐ měng dǒng jīng shén mào rén zāo pò。” bìng qiě zhǐ chū zhōu rǔ dēng hé sūn qí féng de bù zú， rèn wéi tā men bù shì“ jiàn wén xiá lòu”， jiù shì“ bù dé yào lǐng”， qiě“ rǎo jīn yín tóng tiě wéi yī qì”。（ jiàn《 fán lì》） yīn cǐ， tā zì jǐ zài guǎng fàn shōu jí zī liào de jī chǔ shàng， zhuózhòng shū lǐ gè jiā xué shù guān diǎn，“ wéi zhī fēn yuán bié pài， shǐ qí zōng zhǐ lì rán”。（《 zì xù》） zài tǐ lì shàng zé yǐ“ yòu suǒ shòu shòu zhě fēn wéi gè 'àn， qí tè qǐ zhě， hòu zhī xué zhě， bù shèn zhe zhě， zǒng liè zhū rú zhī 'àn”。（《 fán lì》） gè xué 'àn yòu dū guànyǐ xù lùn， zuò jiǎn kuò de jiè shào shuō míng， suí hòu fēn liè běn 'àn gè xué zhě， bìng yǐ cì xù shù tā men de zhuànlüè。 zài gè xù chuán zhōng， chú liǎo jiè shào shēng píng， hái 'ě yào jiè shào zhù yào xué shù guān diǎn， bìng jiā yǐ píng xī。 tóng shí jié lù gè xué zhě de zhòng yào zhe zuò huò yǔ lù， liè yú xù chuán zhī hòu， tí gōng liǎo jiě gè jiā xué shù jiàn jiě de jù tǐ zī liào。 tā de zī liào qǔ zì yuán shū， ér qiě jīng guò jīng xuǎn， yòng huáng zōng xī zì jǐ de huà shuō：“ jiē cóng quán jí zuǎn yào gōu xuán， wèi cháng xí qián rén zhī jiù běn yě。”（《 fán lì》）
　　 huáng zōng xī hái míng què tí chū“ xué wèn zhī dào， yǐ gè rén zì yòng dé zhe zhě wéi zhēn， fán yǐ mén bàng hù， yǐ yàng hú lú zhě， fēi liú sú zhī shì， zé jīng shēng zhī yè”。（《 fán lì》） zhè shì shuō， tā rèn wéi rén yún yì yún de rén wú zú qīng zhòng， dàn shì yòu shuǐ píng、 yòu dú dào jiàn jiě de， suǒ wèi“ gōng lì suǒ zhì， jié qí xīn zhī wàn shū zhě”， nǎ pà“ yī piān zhī jiàn”，“ xiāng fǎn zhī lùn”， yě yào jiā yǐ zhòng shì。 zōng guān quán shū， tā jī běn shàng guàn chè liǎo zhè gè yuán zé， yīn 'ér shū zhōng yě néng bǐ jiào kè guān dì fǎn yìng gè jiā xué shù guān diǎn。 mò jìn zài zhòng kè《 xù》 zhōng shuō， huáng zōng xī zuò dào liǎo“ shì fēi hù jiàn， dé shī liǎng cún”， zhè shì duì《 míng rú xué 'àn》 de zuì gāo píng jià。
　　 dāng rán， huáng zōng xī yòu tā de jiē jí jú xiàn xìng hé xué shù qīng xiàng xìng。《 míng rú xué 'àn》 suǒ shōu zhe míng xué zhě jí tā men de xué shù guān diǎn hé xué shù yuān yuán， wú lùn nèi róng hé fènliàng， dū yǐ wáng shǒu rén wéi zhōng xīn， fǎn yìng wáng xué de chú《 yáo jiāng xué 'àn》 wài， hái yòu《 zhè zhōng wáng mén xué 'àn》、《 jiāng yòu wáng mén xué 'àn》、《 nán zhōng wáng mén xué 'àn》、《 chǔ zhōng wáng mén xué 'àn》、《 běi fāng wáng mén xué 'àn》、《 yuè mǐn wáng mén xué 'àn》， shǔ wáng xué 'ér shāo yòu biàn huà de yòu《 zhǐ xiū xué 'àn》、《 tài zhōu xué 'àn》 děng， zhàn xué 'àn zǒng shù de yī bàn yǐ shàng。 ér yán jūn、 hé xīn yǐn děng pēng jī fēng jiàn lǐ jiào de sī xiǎng jiā， què zhǐ zài《 tài zhōu xué 'àn》 de xù lùn zhōng tí jí。 mò《 xù》 zhōng suǒ shuō de“ shì fēi hù jiàn， dé shī liǎng cún”， yě shì wéi rào kàn“ zōng yáo jiāng yǔ pì yáo jiāng zhě” ér yán， suǒ yǐ mò jìn yòu shuō：“ yào qí wēi yì， shí yǐ dà zōng shǔ yáo jiāng。” cóng《 míng rú xué 'àn》 de bù jú， kě yǐ kàn chū yī gè shí dài de xué shù sī xiǎng cháo liú， dàn yě bù pái chú huáng zōng xī běn rén de xué shù qīng xiàng yǐ jí tā sī xiǎng shàng hé wáng shǒu rén xué pài de yuān yuán guān xì。
　　《 míng shǐ rú lín chuán xù》 zhōng shuō“ míng chū zhū rú， jiē zhū zǐ mén rén zhī zhī liú yú yì”，“ xué shù zhī fēn， zé zì chén xiàn zhāng、 wáng shǒu rén shǐ”， chén xiàn zhāng“ gū xíng dú yì， qí chuán bù yuǎn”， ér wáng shǒu rén“ bié lì zōng zhǐ， xiǎn yǔ zhū zǐ bèi chí， mén tú biàn tiān xià， liú chuán yú bǎi nián”。 nà me， wáng xué wèishénme huì qǔ dài zhū xué 'ér xīng qǐ ní？ shǒu xiān shì zhū xué zài fā zhǎn guò chéng zhōng xíng chéng hé bào lù chū zhǒng zhǒng wèn tí。 zhū xué zài nán sòng yǐ hòu， shì fēng jiàn shè huì de guān fāng zhé xué， yīn cǐ dà duō shù zhī shí fènzǐ zhǐ shì yǐ zhū xué wéi tōng guò kē jǔ kǎo shì 'ér jī shēn guān chǎng de qiāo mén zhuān， shí jì xíng dòng què yǔ zhī xiāng wéi bèi， xíng chéng yī pī móu qǔ gè rén míng lì de jiǎ dào xué、 wěi jūn zǐ， tā men zhī zhōng yòu de shèn zhì gǒu qiě zuānyíng， wú suǒ bùwèi， wéi zhèng zhí de rén men suǒ bù chǐ。 zhì yú kè shǒu zhū xī lǐ xué de dào dé xiū yǎng chuán tǒng， zhù shū lì shuō， jiǎng xué shòu tú de dú shū rén， wéi shù yě bù shǎo， dàn tā men wǎng wǎng yū kuò wú néng， méi yòu shí jì bàn shì néng lì。 suǒ yǐ lǐ xué zhú jiàn chéng wéi jiāng sǐ de jiào tiáo。
　　 ér wáng xué de tè diǎn zhī yī， shì fǎn duì jué duì quán wēi， qiáng diào gè rén de zhù guān néng dòng xìng。 wáng shǒu rén rèn wéi， zhèng què hé cuò wù de biāo zhǔn shì gè rén liáng zhī， bù shì kǒng zǐ huò zhū xī de yán lùn， suǒ yǐ tā shuō：“ fū xué guì dé zhī xīn， qiú zhī yú xīn 'ér fēi yě， suī qí yán chū yú kǒng zǐ， bù gǎn yǐ wéi shì yě， ér kuàng qí wèi jí kǒng zǐ zhě hū？ qiú zhī yú xīn 'ér shì yě， suī qí yán chū yú yōng cháng， bù gǎn yǐ wéi fēi yě， ér kuàng qí yán chū yú kǒng zǐ zhě hū？”（《 dá luó zhěng 'ān shū》） huàn jù huà shuō， fēng jiàn dào dé de zhǔn zé jiù zài zì jǐ xīn zhōng， píng zì jǐ xīn zhōng běn lái jiù jù yòu de dào dé zhǔn zé， zì rán jiù yòu pàn duàn shì fēi de néng lì， bù bì nà me jū ní chéng shuō。 tā shèn zhì shuō：“ xué， tiān xià zhī gōng yě， fēi zhū zǐ kě dé 'ér sī yě， fēi kǒng zǐ kě dé 'ér sī yě。”（ tóng shàng） zhè zhǒng fǎn duì jué duì quán wēi de yán lùn， lì lùn de mùdì suī rán shì wéi shù lì zì jǐ de quán wēi， dàn zài dāng shí shòu zhū xī zhé xué de fán suǒ jiào tiáo suǒ jìn gù de sī xiǎng jiè， bù néng bù 'ěr mù yī xīn， ér zài kè guān shàng qǐ dào liǎo jiě fàng sī xiǎng de zuò yòng。 wáng xué zhī suǒ yǐ zài míng dài néng fā zhǎn chéng wéi shēng shì jiào dà de xué pài， chéng wéi zhèng zhì shàng bǐ jiào jìn bù de sī xiǎng jiā（ rú lǐ zhì děng） yòng lái pī pàn fēng jiàn lǐ jiào de mǒu zhǒng sī xiǎng zī yuán， yǔ shàng shù guān diǎn yòu yī dìng hé lǐ yīn sù yě shì fēn bù kāi de。 suī rán， zhè shì yī zhǒng wéi xīn lùn pī pàn lìng yī zhǒng wéi xīn lùn， dàn zài tā de dǒu zhēng、 fā zhǎn、 xiāo wáng de guò chéng zhōng， què tóng shí yùn yù bìng tuī dòng zhe xīn de sī cháo。 cóng zhè gè jiǎo dù shàng jiǎng， huáng zōng xī yǐ“ dà zōng shǔ yáo jiāng”， jí yǐ wáng shǒu rén wéi míng dài xué shù de zhōng xīn rén wù， bù shì háo wú dào lǐ， ér shì kè guān dì fǎn yìng liǎo míng dài xué shù sī xiǎng cháo liú de。
　　 guān yú《 míng rú xué 'àn》 de kān kè hé liú chuán， jù huáng zōng xī qī shì sūn huáng bǐng hòu suǒ biān de《 huáng lí zhōu xiān shēng nián pǔ》 chēng， qīng kāng xī shí wǔ nián（ yī liù qī liù nián）《 míng rú xué 'àn》 biān chéng， gòng liù shí 'èr juàn。 chú chāo rù《 sì kù quán shū》 wài， ān yáng xǔ shì（ yǒu shān）、 yǒng shàng wàn shì（ zhēn yī） gè kè guò shù juàn， què yīn gù bàn tú 'ér chuò。 gù chéng jiǎ shì kè běn què yòu zá yǐ yì jiàn。 zhǐ yòu cí shuǐ zhèng shì（ yì mén） xù wán wàn shì wèi jìng zhī kè， shì wéi shàn běn。 qí hòu， yòu yòu mò bǎo zhāi shì láng jìn zhòng zǐ jiǎ běn， duì jiǎ kè yòu suǒ jiàozhèng， dàn réng zá yòu jiǎ shì chān rù zhě。
　　 lìng jù《 míng rú xué 'àn》 huáng qiān qiū《 bá》 jìzǎi， chū kè zhě shì wàn zhēn yī， kè yú kāng xī sān shí nián（ yī liù jiǔ yī nián）， kě xī zhǐ kè liǎo yuán běn de sān fēn zhī yī。 gǎo běn wéi gòu zhāng zhèng yì mén xìng suǒ dé， yī dù wéi guǎng dōng xún fǔ yáng wén qián zhī zǐ jiè qù zài kè 'ér wèi chéng。 zhèng xìng yú yōng zhèng shí sān nián（ yī qī sān wǔ nián） kāi shǐ xù kè wàn shì wèi jìng bù fēn， zhì qián lóng sì nián（ yī qī sān jiǔ nián） kè wán， lì shí sì nián。 yóu yú zhèng xìng fú yīng huáng zōng xī， tè zhù 'èr lǎo gé， jì sì tā xiān rén qín hé zōng xī， suǒ yǐ shì kè chēng wéi 'èr lǎo gé běn。 féng quán gāi yú guāng xù bā nián（ yī bā bā 'èr nián） yǐ 'èr lǎo gé bǎn chóngyìn。
　　 wàn shì zhī hòu， zhèng shì zhī qián， gù chéng jiǎ rùn kàn dào《 míng rú xué 'àn》 chāo běn， zàn shǎng shū zhōng xù shù míng dài shù bǎi nián xué shù sī xiǎng， rèn wéi bù kě tīng zhī máimò。 dàn tā suī jué xīn kè yìn 'ér wèi jí kāi gōng jí qù shì， tā de 'ér zǐ jiǎ pǔ jì chéng yí zhì， cóng kāng xī sān shí 'èr nián（ yī liù jiǔ sān nián） zhì sì shí liù nián（ yī qī qī nián） kè wán， lì shí shí sì nián。 qí jiān céng qǐng huáng zōng xī zhuàn xiě xù yán， zōng xī yīn bìng， kǒu shòu 'ér zǐ bǎi jiā dài shū， bìng yù hòu yòu qīn zì xiū gǎi， zhè 'èr piān lüè yòu chū rù de xù yán， dū shōu zài jiǎ kè zhōng。 shì kè yǐ jiǎ rùn jì míng zǐ yún， yì chēng zǐ yún zhāi běn。 jiǎ shì gēn jù zì jǐ de yì jiàn， gǎi dòng cì xù， yǐ shǒu kāng zhāi wéi shǒu jìng zhāi， bìng jiāng“ wáng mén xué 'àn” gǎi wéi“ xiāng chuán xué 'àn”， zhèng xìng shuō tā“ zá yǐ yì jiàn， shī huáng zǐ zhù shū běn yì”。 jiǎ rùn zhī sūn jiǎ niàn zǔ yú yōng zhèng shí sān nián（ yī qī sān wǔ nián） yǐ zǐ yún zhāi bǎn chóngyìn。《 sì kù quán shū》 suǒ shōu， xì shān dōng xún fǔ cǎi jìn běn， yě wéi zǐ yún zhāi bǎn。
　　 kuàijī mò jìn kè běn shì yòng zǐ yún zhāi chāo běn， jù wàn kè dìng zhèng cì xù， jí huī fù shǒu kāng zhāi hé“ wáng mén xué 'àn”， bìng xiào hài shǐ zhī 'é， qīng dào guāng yuán nián（ yī bā 'èr yī nián） kè wán， dāng shí yě chēng shàn běn。 yī jiǔ sān liù nián《 sì bù bèi yào》 jí jù mò kè běn pái yìn， bìng cān xiào 'èr lǎo gé běn。
　　 qí tā hái yòu guāng xù sān shí yī nián（ yī jiǔ wǔ nián） háng zhōu qún xué shè shí yìn《 huáng lí zhōu yí shū》。 shōu 'èr lǎo gé bǎn《 shī shuō》、《 xù lùn》、《 xù chuán》 gòng bā juàn， gè jiā yuán zhe bù lù。 tóng nián， hán fēn lóu hái pái yìn xīn huì liáng qǐ chāo jié lù běn。
　　 zhè cì zhěng lǐ， yǐ 'èr lǎo gé bǎn yī bā bā 'èr nián féng quán gāi yìn běn wéi dǐ běn， xiào yǐ zǐ yún zhāi bǎn yī qī sān wǔ nián yìn běn， jí yī jiǔ sān liù nián《 sì bù bèi yào》 jù mò kè pái yìn běn。 zǐ yún zhāi jí mò jìn kè běn yòu yáng yìng zhào（《 hé dōng xué 'àn》）、 xǔ bàn guī、 wáng sī yú（《 yáo jiāng xué 'àn》）。 hú hàn（《 zhè zhōng wáng mén xué 'àn》）、 xuē jiá（《 nán zhōng wáng mén xué 'àn》）、 wáng dào（《 gān quán xué 'àn》） děng《 xù chuán》， wéi 'èr lǎo gé bǎn suǒ wú， suī rán yòu kě néng wéi jiǎ shì suǒ zēng， dàn yòu cān kǎo jià zhí， gù yī yī jù yǐ bǔ rù。 zhì yú jié lù gè jiā zhù shù， zài xuǎn cái hé cì xù fāng miàn， zǐ yún zhāi bǎn hé mò jìn kè běn yǔ dǐ běn jūn yòu chū rù， dǐ běn xiào fù， gù yǐ dǐ běn wéi zhǔn， bù zài yí yǐ shān bǔ。
　　 shěn zhī yíng
　　 yī jiǔ bā sān nián liù yuè 'èr shí bā rì