wén shī
wén wáng jiāng tián ①, shǐ biān bù bǔ yuē:“ tián yú wèi yáng, jiāng dà dé yān。 fēi lóng fēi chī, fēi hǔ fēi pí, zhào dé gōng hóu, tiān yí rǔ shī, yǐ zhī zuǒ chāng, shī jí sān wáng。” wén wáng yuē:“ zhào zhì shì hū?” shǐ biān yuē:“ biān zhī tài zǔ shǐ chóu, wéi yǔ zhàn, dé gāo táo, zhào bǐ yú cǐ。”
wén wáng nǎi zhāi sān rì, chéng tián chē, jià tián mǎ, tián yú wèi yáng, zú jiàn tài gōng zuò máo yǐ yú。
wén wáng láo 'ér wèn zhī yuē:“ zǐ lè yú yé?” tài gōng yuē:“ jūn zǐ lè dé qí zhì; xiǎo rén lè dé qí shì。 jīn wú yú, shèn yòu sì yě。”
wén wáng yuē:“ hé wèi qí yòu sì yě?”
tài gōng yuē:“ diào yòu sān quán: lù děng yǐ quán, sǐ děng yǐ quán, guān děng yǐ quán。 fū diào yǐ qiú dé yě, qí qíng shēn, kě yǐ guān dà yǐ。”
wén wáng yuē:“ yuàn wén qí qíng。”
tài gōng yuē:“ yuán shēn 'ér shuǐ liú, shuǐ liú 'ér yú shēng zhī, qíng yě。 gēn shēn 'ér mù cháng, mù cháng 'ér shí shēng zhī, qíng yě。 jūn zǐ qíng tóng 'ér qīn hé, qīn hé 'ér shì shēng zhī, qíng yě。 yán yǔ yìng duì zhě, qíng zhī shì yě。 zhì qíng zhě, shì zhī jí yě。 jīn chén yán zhì qíng bù huì, jūn qí 'è zhī hū?”
wén wáng yuē:“ wéi rén rén néng shòu zhí jiàn, bù 'è zhì qíng。 héwèi qí rán?”
tài gōng yuē:“ mín ② wēi 'ěr míng, xiǎo yú shí zhī; mín diào 'ěr xiāng, zhōng yú shí zhī; mín lóng 'ěr fēng, dà yú shí zhī。 fū yú shí qí 'ěr nǎi qiān qí mín, rén shí qí lù nǎi fú qí jūn。 gù yǐ 'ěr qǔ yú, yú kě shā; yǐ lù qǔ rén, rén kě jié; yǐ jiā qǔ guó, guó kě bá; yǐ guó qǔ tiān xià, tiān xià kě bì。 wū hū! màn màn mián mián, qí jù bì sàn; hēi hēi mèi mèi, qí guāng bì yuǎn。 wēi zāi! shèng rén zhī dé, yòu hū dú jiàn。 lè zāi! shèng rén zhī lǜ, gè guī qí cì, ér lì liǎn ③ yān。”
wén wáng yuē:“ lì liǎn ruò hé, ér tiān xià guī zhī?”
tài gōng yuē:“ tiān xià fēi yī rén zhī tiān xià, nǎi tiān xià zhī tiān xià yě。 tóng tiān xià zhī lì zhě zé dé tiān xià, shàn tiān xià zhī lì zhě zé shī tiān xià。 tiān yòu shí, dì yòu cái, néng yǔ rén gòng zhī zhě, rén yě。 rén zhī suǒ zài, tiān xià guī zhī。 miǎn rén zhī sǐ, jiě rén zhī nán, jiù rén zhī huàn, jì rén zhī jí zhě, dé yě。 dé zhī suǒ zài, tiān xià guī zhī。 yǔ rén tóng yōu tóng lè, tóng hǎo tóng 'è, yì yě。 yì zhī suǒ zài, tiān xià fù zhī。 fán rén 'è sǐ 'ér yuèshēng, hǎo dé 'ér guī lì, néng shēng lì zhě, dào yě。 dào zhī suǒ zài, tiān xià guī zhī。”
wén wáng zài bài yuē:“ yǔn zāi! gǎn bù shòu tiān zhī zhào mìng hū!” nǎi zài yǔ jù guī, lì wéi shī。
【 zhù shì】
① tián: dǎ liè。
② mín: yú xiàn。
③ liǎn: jù liǎn, shōu lǎn。
yíng xū
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ tiān xià xī xī, yī yíng yī xū, yī zhì yī luàn, suǒ yǐ rán zhě hé yě? qí jūn xián bù xiào bù děng hū? qí tiān shí biàn huà zì rán hū?”
tài gōng yuē:“ jūn bù xiào, zé guó wēi 'ér mín luàn; jūn xián shèng, zé guó 'ān 'ér mín zhì。 huò fú zài jūn, bù zài tiān shí。”
wén wáng yuē:“ gǔ zhī shèng xián, kě dé wén hū?”
tài gōng yuē:“ xī zhě dì yáo zhī wáng tiān xià, shàng shì suǒ wèi xián jūn yě。”
wén wáng yuē:“ qí zhì rú hé?”
tài gōng yuē:“ dì yáo wáng tiān xià zhī shí, jīn yín zhū yù bù shì, jǐn xiù wén qǐ bù yī, qí guài zhēn yì bù shì, wán hǎo zhī qì bù bǎo, yín yì zhī lè bù tīng, gōng yuán wū shì bù 'ě, méng jué chuán yíng bù zhuó①, máo cí biàn tíng bù jiǎn。 lù qiú yù hán, bù yī yǎn xíng, lì liáng② zhī fàn, lí huò③ zhī gēng。 bù yǐ yì zuò zhī gù, hài mín gēng zhì zhī shí, xuē xīn yuē zhì, cóng shì hū wú wéi。 lì zhōng zhèng fèng fǎ zhě zūn qí wèi, lián jié 'ài rén zhě hòu qí lù。 mín yòu xiào cí zhě 'ài jìng zhī, jìn lì nóng sāng zhě wèi miǎn zhī。 jīng bié shū dé, biǎo qí mén lǘ。 píng xīn zhèng jié, yǐ fǎ dù jìn xié wěi。 suǒ zēng zhě yòu gōng bì shǎng, suǒ 'ài zhě yòu zuì bì fá。 cún yǎng tiān xià guān guǎ gū dú, zhèn shàn huò wáng zhī jiā。 qí zì fèng yě shèn bó, qí fù yì yě shèn guǎ。 gù wàn mín fù lè 'ér wú jī hán zhī sè, bǎi xìng dài qí jūn rú rì yuè, qīn qí jūn rú fù mǔ。”
wén wáng yuē:“ dà zāi! xián jūn zhī dé yǐ。”
【 zhù shì】
① méng, wū jǐ。 yíng, zhù zǐ。 zhuó: kǎn xuē、 diāo kè。
② lì liáng: cū cāo de liáng shí。
③ lí huò: lí, yě cài。 huò, dòu yè。
guó wù
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ yuàn wén wèiguó zhī dà wù。 yù shǐ zhù zūn rén 'ān, wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ ài mín 'ér yǐ。”
wén wáng yuē:“ ài mín nài hé?”
tài gōng yuē:“ lì 'ér wù hài, chéng 'ér wù bài, shēng 'ér wù shā, yǔ 'ér wù duó, lè 'ér wù kǔ, xǐ 'ér wù nù。”
wén wáng yuē:“ gǎn qǐng shì qí gù。”
tài gōng yuē:“ mín bù shī wù zé lì zhī, nóng bù shī shí zé chéng zhī, shěng xíng fá zé shēng zhī, bó fù liǎn zé yǔ zhī, jiǎn gōng shì tái xiè zé lè zhī, lì qīng bù kē [ rǎo ] zé xǐ zhī, mín shī qí wù zé hài zhī, nóng shī qí shí zé bài zhī, wú zuì 'ér fá zé shā zhī, zhòng fù liǎn zé duó zhī, duō yíng gōng shì tái xiè yǐ pí mín lì zé kǔ zhī, lì zhuó kē[ rǎo] zé nù zhī。 gù shàn wèiguó zhě, yù mín rú fù mǔ zhī 'ài zǐ, rú xiōng zhī 'ài dì, jiàn qí jī hán zé wéi zhī yōu, jiàn qí láo kǔ zé wéi zhī bēi, shǎng fá rú jiā yú shēn, fù liǎn① rú qǔ yú jǐ, cǐ 'ài mín zhī dào yě。”
【 zhù shì】
① fù liǎn: fù shuì。
dà lǐ
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ jūn chén zhī lǐ rú hé?”
tài gōng yuē:“ wéi shàng wéi lín, wéi xià wéi chén。 lín 'ér wú yuǎn, chén 'ér wú yǐn。 wéi shàng wéi zhōu, wéi xià wéi dìng。 zhōu zé tiān yě, dìng zé dì yě。 huò tiān huò dì, dà lǐ nǎi chéng。”
wén wáng yuē:“ zhù wèi rú hé?”
tài gōng yuē:“ ān xú 'ér jìng, róu jié xiān dìng。 shàn yǔ 'ér bù zhēng, xū xīn píng zhì, dài wù yǐ zhèng。”
wén wáng yuē:“ zhù tīng rú hé?”
tài gōng yuē:“ wù wàng 'ér xǔ, wù nì 'ér jù。 xǔ zhī zé shī shǒu, jù zhī zé bìsè。 gāo shān yǎng zhī, bù kě jí yě。 shēn yuān dù zhī, bù kě cè yě。 shén míng zhī dé, zhèng jìng qí jí。”
wén wáng yuē:“ zhù míng rú hé?”
tài gōng yuē:“ mù guì míng, ěr guì cōng, xīn guì zhì。 yǐ tiān xià zhī mù shì, zé wú bù jiàn yě。 yǐ tiān xià zhī 'ěr tīng, zé wú bù wén yě。 yǐ tiān xià zhī xīn lǜ, zé wú bù zhī yě。 fú còu① bìng jìn, zé míng bù bì yǐ。”
【 zhù shì】
① fú còu: chē lún shàng de fú tiáo huì jù yú zhóu xīn。
míng chuán
wén wáng qǐn jí, zhào tài gōng wàng, tài zǐ fā zài cè。 yuē:“ wū hū! tiān jiāng qì yú。 zhōu zhī shè jì, jiāng yǐ shǔ rǔ。 jīn yú yù shī zhì dào① zhī yán, yǐ míng chuán zhī zǐ sūn。”
tài gōng yuē:“ wáng hé suǒ wèn?”
wén wáng yuē:“ xiān shèng zhī dào, qí suǒ zhǐ, qí suǒ qǐ, kě dé wén hū?”
tài gōng yuē:“ jiàn shàn 'ér dài, shí zhì 'ér yí, zhī fēi 'ér chù, cǐ sān zhě, dào zhī suǒ zhǐ yě。 róu 'ér jìng, gōng 'ér jìng, qiáng 'ér ruò, rěn 'ér gāng, cǐ sì zhě, dào zhī suǒ qǐ yě。 gù yì shèng yù zé chāng, yù shèng yì zé wáng; jìng shèng dài zé jí, dài shèng jìng zé miè。”
【 zhù shì】
① zhì dào: gēn běn zhī dào。
liù shǒu
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ jūn guó zhù mín zhě, qí suǒ yǐ shī zhě hé yě?”
tài gōng yuē:“ bù shèn suǒ yǔ yě。 rén jūn yòu liù shǒu、 sān bǎo。”
wén wáng yuē:“ liù shǒu hé yě?”
tài gōng yuē:“ yī yuē rén, èr yuē yì, sān yuē zhōng, sì yuē xìn, wǔ yuē yǒng, liù yuē móu, shì wèi liù shǒu。”
wén wáng yuē:“ shèn zé liù shǒu zhě hé?”
tài gōng yuē:“ fù zhī, ér guān qí wú fàn。 guì zhī, ér guān qí wú jiāo。 fù zhī, ér guān qí wú zhuān。 shǐ zhī, ér guān qí wú yǐn。 wēi zhī, ér guān qí wú kǒng。 shì zhī, ér guān qí wú qióng。 fù zhī 'ér bù fàn zhě, rén yě。 guì zhī 'ér bù jiāo zhě, yì yě。 fù zhī 'ér bù zhuān zhě, zhōng yě。 shǐ zhī 'ér bù yǐn zhě, xìn yě。 wēi zhī 'ér bù kǒng zhě, yǒng yě。 shì zhī 'ér bù qióng zhě, móu yě。 rén jūn wú yǐ sān bǎo jiè① rén, jiè rén zé jūn shī qí wēi。”
wén wáng yuē:“ gǎn wèn sān bǎo。”
tài gōng yuē:“ dà nóng、 dà gōng、 dà shāng, wèi zhī sān bǎo。 nóng yī qí xiāng, zé gǔ zú。 gōng yī qí xiāng, zé qì zú。 shāng yī qí xiāng, zé huò zú。 sān bǎo gè 'ān qí chù, mín nǎi bù lǜ。 wú luàn qí xiāng, wú luàn qí zú。 chén wú fù yú jūn, dōuwú dà yú guó。 liù shǒu cháng zé jūn chāng, sān bǎo wán zé guó 'ān。”
【 zhù shì】
① jiè: cǐ zhǐ jǐyǔ, shòu yǔ。
shǒu tǔ
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ shǒu tǔ nài hé?”
tài gōng yuē:“ wú shū qí qīn, wú dài qí zhòng, fǔ qí zuǒ yòu, yù qí sì bàng。 wú jiè rén guó bǐng, jiè rén guó bǐng, zé shī qí quán。 wú jué hè 'ér fù qiū, wú shěběn 'ér zhì mò。 rì zhōng bì huì①, cāo dāo bì gē, zhí fǔ bì fá。 rì zhōng bù huì, shì wèi shī shí。 cāo dāo bù gē, shī lì zhī qī。 zhí fǔ bù fá, zéi rén jiāng lái。 juān juān bù sài, jiāng wéi jiāng hé。 yíng yíng bù jiù, yán yán nài hé。 liǎng yè bù qù, jiāng wéi fǔ kē。 shì gù rén jūn bì cóng shì yú fù, bù fù wú yǐ wéi rén, bù shī wú yǐ hé qīn。 shū qí qīn zé hài, shī qí zhòng zé bài。 wú jiè rén lì qì, jiè rén lì qì, zé wéi rén suǒ hài 'ér bù zhōng yú shì。”
wén wáng yuē:“ hé wèi rén yì?”
tài gōng yuē:“ jìng qí zhòng, hé qí qīn。 jìng qí zhòng zé hé, hé qí qīn zé xǐ, shì wèi rén yì zhī jì。 wú shǐ rén duó rǔ wēi, yīn qí míng, shùn qí cháng。 shùn zhě, rèn zhī yǐ dé; nì zhě, jué zhī yǐ lì。 jìng zhī wù yí, tiān xià hé fú。”
【 zhù shì】
① huì: pù shài。
shǒu guó
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ shǒu guó nài hé?”
tài gōng yuē:“ zhāi, jiāng yǔ jūn tiān dì zhī jīng, sì shí suǒ shēng, rén shèng zhī dào, mín jī① zhī qíng。”
wáng jí zhāi qī rì, běi miàn zài bài 'ér wèn zhī。
tài gōng yuē:“ tiān shēng sì shí, dì shēng wàn wù。 tiān xià yòu mín, rén shèng mù zhī。 gù chūn dào shēng, wàn wù róng; xià dào cháng, wàn wù chéng; qiū dào liǎn, wàn wù yíng; dōng dàozàng, wàn wù jìng。 yíng zé cáng, cáng zé fù qǐ, mò zhī suǒ zhōng, mò zhī suǒ shǐ。 shèng rén pèi zhī, yǐ wéi tiān dì jīng jì②。 gù tiān xià zhì, rén shèng cáng; tiān xià luàn, rén shèng chāng。 zhì dào qí rán yě。
rén shèng zhī zài tiān dì jiān yě, qí bǎo gù dà yǐ。 yīn qí cháng 'ér shì zhī, zé mín 'ān。 fū mín dòng 'ér wéi jī, jī dòng 'ér dé shī zhēng yǐ。 gù fā zhī yǐ qí yīn, huì zhī yǐ qí yáng, wéi zhī xiān chàng, tiān xià hèzhī。 jí fǎn qí cháng, mò jìn 'ér zhēng, mò tuì 'ér ràng。 shǒu guó rú cǐ, yǔ tiān xià tóng guāng。”
【 zhù shì】
① jī: jī qiǎo, xīn jī。
② jīng jì: lùn lǐ cháng gāng děng xíng wéi zhǔn zé。
shàng xián
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ wáng rén zhě, hé shàng hé xià? hé qǔ hé qù? hé jìn hé zhǐ?”
tài gōng yuē:“ wáng rén zhě, shàng xián, xià bù xiào。 qǔ chéng xìn, qù zhà wěi。 jìn bào luàn, zhǐ shē chǐ。 gù wáng rén zhě yòu liù zéi、 qī hài。”
wén wáng yuē:“ yuàn wén qí dào。”
tài gōng yuē:“ fū liù zéi zhě, yī yuē chén yòu dà zuò gōng shì chí xiè, yóu guān chàng lè zhě, shāng wáng zhī dé。 èr yuē mín yòu bù shì nóng sāng, rèn qì yóu xiá, fàn lì fǎ jìn, bù cóng lì jiào zhě, shāng wáng zhī huà。 sān yuē chén yòu jié péng dǎng, bì xián zhì, zhàng zhù míng zhě, shāng wáng zhī quán。 sì yuē shì yòu kàng zhì gāo jié, yǐ wéi qì shì, wài jiāo zhū hóu, bù zhòng qí zhù zhě, shāng wáng zhī wēi。 wǔ yuē chén yòu qīng jué wèi, jiàn yòu sī①, xiū wéi shàng fàn nán zhě, shāng gōng chén zhī láo。 liù yuē qiáng zōng qīn duó, líng wǔ pín ruò zhě, shāng shù rén zhī yè。
qī hài zhě, yī yuē wú zhì lüè quán móu, ér yǐ zhòng shǎng zūn jué zhī gù, qiáng yǒng qīng zhàn, jiǎo xìng yú wài, wáng zhě shèn wù shǐ wéi jiāng。 èr yuē yòu míng wú shí, chū rù yì yán, yǎn shàn yáng 'è, jìn tuì wéi qiǎo, wáng zhě shèn wù yǔ móu。 sān yuē pǔ qí shēn gōng, è qí yī fú, yǔ wú wéi yǐ qiú míng, yán wú yù yǐ qiú lì, cǐ wěi rén yě, wáng zhě shèn wù jìn。 sì yuē qí qí guàndài, wěi qí yī fú, bó wén biàn cí, xū lùn gāo yì, yǐ wéi róng měi, qióng jū jìng chù, ér fěi shí sú, cǐ jiān rén yě, wáng zhě shèn wù chǒng。 wǔ yuē chán nìng gǒu dé, yǐ qiú guān jué, guǒ gǎn qīng sǐ, yǐ tān lù zhì, bù tú dà shì, dé lì 'ér dòng, yǐ gāo tán xū lùn yuè yú rén zhù, wáng zhě shèn wù shǐ。 liù yuē wéi diāo wén kè lòu, jì qiǎo huá shì, ér shāng nóng shì, wáng[ zhě] bì jìn zhī。 qī yuē wěi fāng yì jì, wū gǔ zuǒ dào, bù xiáng zhī yán, huàn huò liáng mín, wáng zhě bì zhǐ zhī。
mín bù jìn lì, fēi wú mín yě。 shì bù chéng xìn, fēi wú shì yě。 chén bù zhōng jiàn, fēi wú chén yě。 lì bù píng jié 'ài rén, fēi wú lì yě, xiāng bù néng fù guó qiáng bīng, tiáohé yīn yáng, yǐ 'ān wàn chéng zhī zhù, zhèng qún chén, dìng míng shí, míng shǎng fá, lè wàn mín, fēi wúxiàng yě。
fū wáng zhě zhī dào, rú lóng shǒu, gāo jū 'ér yuǎn wàng, shēn shì 'ér shěn tīng。 shì qí xíng, yǐn qí qíng。 ruò tiān zhī gāo, bù kě jí yě。 ruò yuān zhī shēn, bù kě cè yě。 gù kě nù 'ér bù nù, jiān chén nǎi zuò; kě shā 'ér bù shā, dà zéi nǎi fā; bīng shì bù xíng, dí guó nǎi qiáng。”
wén wáng yuē:“ shàn zāi!”
【 zhù shì】
① yòu sī: guān lì。
jǔ xián
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ jūn wù jǔ xián, ér bù néng huò qí gōng, shì luàn yù shèn, yǐ zhì wēi wáng zhě, hé yě?”
tài gōng yuē:“ jǔ xián 'ér bù yòng, shì yòu jǔ xián zhī míng, ér wú yòng xián zhī shí yě。”
wén wáng yuē:“ qí shī 'ān zài?”
tài gōng yuē:“ qí shī zài jūn hǎo yòng shì sú zhī suǒ yù, ér bù dé zhēn xián yě。”
wén wáng yuē:“ hé rú?”
tài gōng yuē:“ jūn yǐ shì sú zhī suǒ yù zhě wéi xián, yǐ shì sú zhī suǒ huǐ zhě wéi bù xiào, zé duō dǎng zhě jìn, shǎo dǎng zhě tuì。 ruò shì zé qún xié bǐ zhōu① ér bì xián, zhōng chén sǐ yú wú zuì, jiān chén yǐ xū yù qǔ jué wèi。 shì yǐ shì luàn yù shèn, zé guó bù miǎn yú wēi wáng。”
wén wáng yuē:“ jǔ xián nài hé?”
tài gōng yuē:“ jiàngxiàng fēn zhí, ér gè yǐ guān míng jǔ rén, àn míng dū shí。 xuǎn cái kǎo néng, lìng shí dāng qí míng, míng dāng qí shí, zé dé jǔ xián zhī dào yě。”
【 zhù shì】
① bǐ zhōu: jié dǎng yíng sī。
shǎng fá
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ shǎng suǒ yǐ cún quàn, fá suǒ yǐ shì chéng。 wú yù shǎng yī yǐ quàn bǎi, fá yī yǐ chéng zhòng, wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ fán yòng shǎng zhě guì xìn, yòng fá zhě guì bì。 shǎng xìn fá bì yú 'ěr mù zhī suǒ wén jiàn, zé bù wén jiàn zhě mò bù yīn huà① yǐ。 fū chéng, chàng yú tiān dì, tōng yú shén míng, ér kuàng yú rén hū?”
【 zhù shì】
① yīn huà: àn zhōng shòu dào gǎn huà。
bīng dào
wǔ wáng wèn tài gōng yuē:“ bīng dào hé rú?”
tài gōng yuē:“ fán bīng zhī dào, mò guò yú yī①。 yī zhě, néng dú wǎng dú lái。 huáng dì yuē:‘ yī zhě, jiē yú dào, jǐ yú shén。’ yòng zhī zài yú jī, xiǎn zhī zài yú shì, chéng zhī zài yú jūn。 gù shèng wáng hào bīng wéi xiōng qì, bù dé yǐ 'ér yòng zhī。 jīn shāng wáng zhī cún 'ér bù zhī wáng, zhī lè 'ér bù zhī yāng。 fū cún zhě fēi cún, zài yú lǜ wáng; yuèzhě fēi lè, zài yú lǜ yāng。 jīn wáng yǐ lǜ qí yuán, qǐ yōu qí liú hū?”
wǔ wáng wèn yuē:“ liǎng jūn xiāng yù, bǐ bù kě lái, cǐ bù kě wǎng, gè shè gù bèi, wèi gǎn xiān fā。 wǒ yù xí zhī, bù dé qí lì, wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ wài luàn 'ér nèi zhěng, shì jī 'ér shí bǎo, nèi jīng 'ér wài dùn。 yī hé yī lí, yī jù yī sàn。 yīn qí móu, mì qí jī, gāo qí lěi, fú qí ruì shì, jì ruò wú shēng, dí bù zhī wǒ suǒ bèi。 yù qí xī, xí qí dōng。”
wǔ wáng yuē:“ dí zhī wǒ qíng, tōng② wǒ móu, wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ bīng shèng zhī shù, mì chá dí rén zhī jī 'ér sù chéng qí lì, fù jí jī qí bù yì。”
【 zhù shì】
① yī: zhuān yī
② tōng: tōng xiǎo, liǎo jiě。
wén wáng jiāng tián ①, shǐ biān bù bǔ yuē:“ tián yú wèi yáng, jiāng dà dé yān。 fēi lóng fēi chī, fēi hǔ fēi pí, zhào dé gōng hóu, tiān yí rǔ shī, yǐ zhī zuǒ chāng, shī jí sān wáng。” wén wáng yuē:“ zhào zhì shì hū?” shǐ biān yuē:“ biān zhī tài zǔ shǐ chóu, wéi yǔ zhàn, dé gāo táo, zhào bǐ yú cǐ。”
wén wáng nǎi zhāi sān rì, chéng tián chē, jià tián mǎ, tián yú wèi yáng, zú jiàn tài gōng zuò máo yǐ yú。
wén wáng láo 'ér wèn zhī yuē:“ zǐ lè yú yé?” tài gōng yuē:“ jūn zǐ lè dé qí zhì; xiǎo rén lè dé qí shì。 jīn wú yú, shèn yòu sì yě。”
wén wáng yuē:“ hé wèi qí yòu sì yě?”
tài gōng yuē:“ diào yòu sān quán: lù děng yǐ quán, sǐ děng yǐ quán, guān děng yǐ quán。 fū diào yǐ qiú dé yě, qí qíng shēn, kě yǐ guān dà yǐ。”
wén wáng yuē:“ yuàn wén qí qíng。”
tài gōng yuē:“ yuán shēn 'ér shuǐ liú, shuǐ liú 'ér yú shēng zhī, qíng yě。 gēn shēn 'ér mù cháng, mù cháng 'ér shí shēng zhī, qíng yě。 jūn zǐ qíng tóng 'ér qīn hé, qīn hé 'ér shì shēng zhī, qíng yě。 yán yǔ yìng duì zhě, qíng zhī shì yě。 zhì qíng zhě, shì zhī jí yě。 jīn chén yán zhì qíng bù huì, jūn qí 'è zhī hū?”
wén wáng yuē:“ wéi rén rén néng shòu zhí jiàn, bù 'è zhì qíng。 héwèi qí rán?”
tài gōng yuē:“ mín ② wēi 'ěr míng, xiǎo yú shí zhī; mín diào 'ěr xiāng, zhōng yú shí zhī; mín lóng 'ěr fēng, dà yú shí zhī。 fū yú shí qí 'ěr nǎi qiān qí mín, rén shí qí lù nǎi fú qí jūn。 gù yǐ 'ěr qǔ yú, yú kě shā; yǐ lù qǔ rén, rén kě jié; yǐ jiā qǔ guó, guó kě bá; yǐ guó qǔ tiān xià, tiān xià kě bì。 wū hū! màn màn mián mián, qí jù bì sàn; hēi hēi mèi mèi, qí guāng bì yuǎn。 wēi zāi! shèng rén zhī dé, yòu hū dú jiàn。 lè zāi! shèng rén zhī lǜ, gè guī qí cì, ér lì liǎn ③ yān。”
wén wáng yuē:“ lì liǎn ruò hé, ér tiān xià guī zhī?”
tài gōng yuē:“ tiān xià fēi yī rén zhī tiān xià, nǎi tiān xià zhī tiān xià yě。 tóng tiān xià zhī lì zhě zé dé tiān xià, shàn tiān xià zhī lì zhě zé shī tiān xià。 tiān yòu shí, dì yòu cái, néng yǔ rén gòng zhī zhě, rén yě。 rén zhī suǒ zài, tiān xià guī zhī。 miǎn rén zhī sǐ, jiě rén zhī nán, jiù rén zhī huàn, jì rén zhī jí zhě, dé yě。 dé zhī suǒ zài, tiān xià guī zhī。 yǔ rén tóng yōu tóng lè, tóng hǎo tóng 'è, yì yě。 yì zhī suǒ zài, tiān xià fù zhī。 fán rén 'è sǐ 'ér yuèshēng, hǎo dé 'ér guī lì, néng shēng lì zhě, dào yě。 dào zhī suǒ zài, tiān xià guī zhī。”
wén wáng zài bài yuē:“ yǔn zāi! gǎn bù shòu tiān zhī zhào mìng hū!” nǎi zài yǔ jù guī, lì wéi shī。
【 zhù shì】
① tián: dǎ liè。
② mín: yú xiàn。
③ liǎn: jù liǎn, shōu lǎn。
yíng xū
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ tiān xià xī xī, yī yíng yī xū, yī zhì yī luàn, suǒ yǐ rán zhě hé yě? qí jūn xián bù xiào bù děng hū? qí tiān shí biàn huà zì rán hū?”
tài gōng yuē:“ jūn bù xiào, zé guó wēi 'ér mín luàn; jūn xián shèng, zé guó 'ān 'ér mín zhì。 huò fú zài jūn, bù zài tiān shí。”
wén wáng yuē:“ gǔ zhī shèng xián, kě dé wén hū?”
tài gōng yuē:“ xī zhě dì yáo zhī wáng tiān xià, shàng shì suǒ wèi xián jūn yě。”
wén wáng yuē:“ qí zhì rú hé?”
tài gōng yuē:“ dì yáo wáng tiān xià zhī shí, jīn yín zhū yù bù shì, jǐn xiù wén qǐ bù yī, qí guài zhēn yì bù shì, wán hǎo zhī qì bù bǎo, yín yì zhī lè bù tīng, gōng yuán wū shì bù 'ě, méng jué chuán yíng bù zhuó①, máo cí biàn tíng bù jiǎn。 lù qiú yù hán, bù yī yǎn xíng, lì liáng② zhī fàn, lí huò③ zhī gēng。 bù yǐ yì zuò zhī gù, hài mín gēng zhì zhī shí, xuē xīn yuē zhì, cóng shì hū wú wéi。 lì zhōng zhèng fèng fǎ zhě zūn qí wèi, lián jié 'ài rén zhě hòu qí lù。 mín yòu xiào cí zhě 'ài jìng zhī, jìn lì nóng sāng zhě wèi miǎn zhī。 jīng bié shū dé, biǎo qí mén lǘ。 píng xīn zhèng jié, yǐ fǎ dù jìn xié wěi。 suǒ zēng zhě yòu gōng bì shǎng, suǒ 'ài zhě yòu zuì bì fá。 cún yǎng tiān xià guān guǎ gū dú, zhèn shàn huò wáng zhī jiā。 qí zì fèng yě shèn bó, qí fù yì yě shèn guǎ。 gù wàn mín fù lè 'ér wú jī hán zhī sè, bǎi xìng dài qí jūn rú rì yuè, qīn qí jūn rú fù mǔ。”
wén wáng yuē:“ dà zāi! xián jūn zhī dé yǐ。”
【 zhù shì】
① méng, wū jǐ。 yíng, zhù zǐ。 zhuó: kǎn xuē、 diāo kè。
② lì liáng: cū cāo de liáng shí。
③ lí huò: lí, yě cài。 huò, dòu yè。
guó wù
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ yuàn wén wèiguó zhī dà wù。 yù shǐ zhù zūn rén 'ān, wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ ài mín 'ér yǐ。”
wén wáng yuē:“ ài mín nài hé?”
tài gōng yuē:“ lì 'ér wù hài, chéng 'ér wù bài, shēng 'ér wù shā, yǔ 'ér wù duó, lè 'ér wù kǔ, xǐ 'ér wù nù。”
wén wáng yuē:“ gǎn qǐng shì qí gù。”
tài gōng yuē:“ mín bù shī wù zé lì zhī, nóng bù shī shí zé chéng zhī, shěng xíng fá zé shēng zhī, bó fù liǎn zé yǔ zhī, jiǎn gōng shì tái xiè zé lè zhī, lì qīng bù kē [ rǎo ] zé xǐ zhī, mín shī qí wù zé hài zhī, nóng shī qí shí zé bài zhī, wú zuì 'ér fá zé shā zhī, zhòng fù liǎn zé duó zhī, duō yíng gōng shì tái xiè yǐ pí mín lì zé kǔ zhī, lì zhuó kē[ rǎo] zé nù zhī。 gù shàn wèiguó zhě, yù mín rú fù mǔ zhī 'ài zǐ, rú xiōng zhī 'ài dì, jiàn qí jī hán zé wéi zhī yōu, jiàn qí láo kǔ zé wéi zhī bēi, shǎng fá rú jiā yú shēn, fù liǎn① rú qǔ yú jǐ, cǐ 'ài mín zhī dào yě。”
【 zhù shì】
① fù liǎn: fù shuì。
dà lǐ
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ jūn chén zhī lǐ rú hé?”
tài gōng yuē:“ wéi shàng wéi lín, wéi xià wéi chén。 lín 'ér wú yuǎn, chén 'ér wú yǐn。 wéi shàng wéi zhōu, wéi xià wéi dìng。 zhōu zé tiān yě, dìng zé dì yě。 huò tiān huò dì, dà lǐ nǎi chéng。”
wén wáng yuē:“ zhù wèi rú hé?”
tài gōng yuē:“ ān xú 'ér jìng, róu jié xiān dìng。 shàn yǔ 'ér bù zhēng, xū xīn píng zhì, dài wù yǐ zhèng。”
wén wáng yuē:“ zhù tīng rú hé?”
tài gōng yuē:“ wù wàng 'ér xǔ, wù nì 'ér jù。 xǔ zhī zé shī shǒu, jù zhī zé bìsè。 gāo shān yǎng zhī, bù kě jí yě。 shēn yuān dù zhī, bù kě cè yě。 shén míng zhī dé, zhèng jìng qí jí。”
wén wáng yuē:“ zhù míng rú hé?”
tài gōng yuē:“ mù guì míng, ěr guì cōng, xīn guì zhì。 yǐ tiān xià zhī mù shì, zé wú bù jiàn yě。 yǐ tiān xià zhī 'ěr tīng, zé wú bù wén yě。 yǐ tiān xià zhī xīn lǜ, zé wú bù zhī yě。 fú còu① bìng jìn, zé míng bù bì yǐ。”
【 zhù shì】
① fú còu: chē lún shàng de fú tiáo huì jù yú zhóu xīn。
míng chuán
wén wáng qǐn jí, zhào tài gōng wàng, tài zǐ fā zài cè。 yuē:“ wū hū! tiān jiāng qì yú。 zhōu zhī shè jì, jiāng yǐ shǔ rǔ。 jīn yú yù shī zhì dào① zhī yán, yǐ míng chuán zhī zǐ sūn。”
tài gōng yuē:“ wáng hé suǒ wèn?”
wén wáng yuē:“ xiān shèng zhī dào, qí suǒ zhǐ, qí suǒ qǐ, kě dé wén hū?”
tài gōng yuē:“ jiàn shàn 'ér dài, shí zhì 'ér yí, zhī fēi 'ér chù, cǐ sān zhě, dào zhī suǒ zhǐ yě。 róu 'ér jìng, gōng 'ér jìng, qiáng 'ér ruò, rěn 'ér gāng, cǐ sì zhě, dào zhī suǒ qǐ yě。 gù yì shèng yù zé chāng, yù shèng yì zé wáng; jìng shèng dài zé jí, dài shèng jìng zé miè。”
【 zhù shì】
① zhì dào: gēn běn zhī dào。
liù shǒu
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ jūn guó zhù mín zhě, qí suǒ yǐ shī zhě hé yě?”
tài gōng yuē:“ bù shèn suǒ yǔ yě。 rén jūn yòu liù shǒu、 sān bǎo。”
wén wáng yuē:“ liù shǒu hé yě?”
tài gōng yuē:“ yī yuē rén, èr yuē yì, sān yuē zhōng, sì yuē xìn, wǔ yuē yǒng, liù yuē móu, shì wèi liù shǒu。”
wén wáng yuē:“ shèn zé liù shǒu zhě hé?”
tài gōng yuē:“ fù zhī, ér guān qí wú fàn。 guì zhī, ér guān qí wú jiāo。 fù zhī, ér guān qí wú zhuān。 shǐ zhī, ér guān qí wú yǐn。 wēi zhī, ér guān qí wú kǒng。 shì zhī, ér guān qí wú qióng。 fù zhī 'ér bù fàn zhě, rén yě。 guì zhī 'ér bù jiāo zhě, yì yě。 fù zhī 'ér bù zhuān zhě, zhōng yě。 shǐ zhī 'ér bù yǐn zhě, xìn yě。 wēi zhī 'ér bù kǒng zhě, yǒng yě。 shì zhī 'ér bù qióng zhě, móu yě。 rén jūn wú yǐ sān bǎo jiè① rén, jiè rén zé jūn shī qí wēi。”
wén wáng yuē:“ gǎn wèn sān bǎo。”
tài gōng yuē:“ dà nóng、 dà gōng、 dà shāng, wèi zhī sān bǎo。 nóng yī qí xiāng, zé gǔ zú。 gōng yī qí xiāng, zé qì zú。 shāng yī qí xiāng, zé huò zú。 sān bǎo gè 'ān qí chù, mín nǎi bù lǜ。 wú luàn qí xiāng, wú luàn qí zú。 chén wú fù yú jūn, dōuwú dà yú guó。 liù shǒu cháng zé jūn chāng, sān bǎo wán zé guó 'ān。”
【 zhù shì】
① jiè: cǐ zhǐ jǐyǔ, shòu yǔ。
shǒu tǔ
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ shǒu tǔ nài hé?”
tài gōng yuē:“ wú shū qí qīn, wú dài qí zhòng, fǔ qí zuǒ yòu, yù qí sì bàng。 wú jiè rén guó bǐng, jiè rén guó bǐng, zé shī qí quán。 wú jué hè 'ér fù qiū, wú shěběn 'ér zhì mò。 rì zhōng bì huì①, cāo dāo bì gē, zhí fǔ bì fá。 rì zhōng bù huì, shì wèi shī shí。 cāo dāo bù gē, shī lì zhī qī。 zhí fǔ bù fá, zéi rén jiāng lái。 juān juān bù sài, jiāng wéi jiāng hé。 yíng yíng bù jiù, yán yán nài hé。 liǎng yè bù qù, jiāng wéi fǔ kē。 shì gù rén jūn bì cóng shì yú fù, bù fù wú yǐ wéi rén, bù shī wú yǐ hé qīn。 shū qí qīn zé hài, shī qí zhòng zé bài。 wú jiè rén lì qì, jiè rén lì qì, zé wéi rén suǒ hài 'ér bù zhōng yú shì。”
wén wáng yuē:“ hé wèi rén yì?”
tài gōng yuē:“ jìng qí zhòng, hé qí qīn。 jìng qí zhòng zé hé, hé qí qīn zé xǐ, shì wèi rén yì zhī jì。 wú shǐ rén duó rǔ wēi, yīn qí míng, shùn qí cháng。 shùn zhě, rèn zhī yǐ dé; nì zhě, jué zhī yǐ lì。 jìng zhī wù yí, tiān xià hé fú。”
【 zhù shì】
① huì: pù shài。
shǒu guó
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ shǒu guó nài hé?”
tài gōng yuē:“ zhāi, jiāng yǔ jūn tiān dì zhī jīng, sì shí suǒ shēng, rén shèng zhī dào, mín jī① zhī qíng。”
wáng jí zhāi qī rì, běi miàn zài bài 'ér wèn zhī。
tài gōng yuē:“ tiān shēng sì shí, dì shēng wàn wù。 tiān xià yòu mín, rén shèng mù zhī。 gù chūn dào shēng, wàn wù róng; xià dào cháng, wàn wù chéng; qiū dào liǎn, wàn wù yíng; dōng dàozàng, wàn wù jìng。 yíng zé cáng, cáng zé fù qǐ, mò zhī suǒ zhōng, mò zhī suǒ shǐ。 shèng rén pèi zhī, yǐ wéi tiān dì jīng jì②。 gù tiān xià zhì, rén shèng cáng; tiān xià luàn, rén shèng chāng。 zhì dào qí rán yě。
rén shèng zhī zài tiān dì jiān yě, qí bǎo gù dà yǐ。 yīn qí cháng 'ér shì zhī, zé mín 'ān。 fū mín dòng 'ér wéi jī, jī dòng 'ér dé shī zhēng yǐ。 gù fā zhī yǐ qí yīn, huì zhī yǐ qí yáng, wéi zhī xiān chàng, tiān xià hèzhī。 jí fǎn qí cháng, mò jìn 'ér zhēng, mò tuì 'ér ràng。 shǒu guó rú cǐ, yǔ tiān xià tóng guāng。”
【 zhù shì】
① jī: jī qiǎo, xīn jī。
② jīng jì: lùn lǐ cháng gāng děng xíng wéi zhǔn zé。
shàng xián
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ wáng rén zhě, hé shàng hé xià? hé qǔ hé qù? hé jìn hé zhǐ?”
tài gōng yuē:“ wáng rén zhě, shàng xián, xià bù xiào。 qǔ chéng xìn, qù zhà wěi。 jìn bào luàn, zhǐ shē chǐ。 gù wáng rén zhě yòu liù zéi、 qī hài。”
wén wáng yuē:“ yuàn wén qí dào。”
tài gōng yuē:“ fū liù zéi zhě, yī yuē chén yòu dà zuò gōng shì chí xiè, yóu guān chàng lè zhě, shāng wáng zhī dé。 èr yuē mín yòu bù shì nóng sāng, rèn qì yóu xiá, fàn lì fǎ jìn, bù cóng lì jiào zhě, shāng wáng zhī huà。 sān yuē chén yòu jié péng dǎng, bì xián zhì, zhàng zhù míng zhě, shāng wáng zhī quán。 sì yuē shì yòu kàng zhì gāo jié, yǐ wéi qì shì, wài jiāo zhū hóu, bù zhòng qí zhù zhě, shāng wáng zhī wēi。 wǔ yuē chén yòu qīng jué wèi, jiàn yòu sī①, xiū wéi shàng fàn nán zhě, shāng gōng chén zhī láo。 liù yuē qiáng zōng qīn duó, líng wǔ pín ruò zhě, shāng shù rén zhī yè。
qī hài zhě, yī yuē wú zhì lüè quán móu, ér yǐ zhòng shǎng zūn jué zhī gù, qiáng yǒng qīng zhàn, jiǎo xìng yú wài, wáng zhě shèn wù shǐ wéi jiāng。 èr yuē yòu míng wú shí, chū rù yì yán, yǎn shàn yáng 'è, jìn tuì wéi qiǎo, wáng zhě shèn wù yǔ móu。 sān yuē pǔ qí shēn gōng, è qí yī fú, yǔ wú wéi yǐ qiú míng, yán wú yù yǐ qiú lì, cǐ wěi rén yě, wáng zhě shèn wù jìn。 sì yuē qí qí guàndài, wěi qí yī fú, bó wén biàn cí, xū lùn gāo yì, yǐ wéi róng měi, qióng jū jìng chù, ér fěi shí sú, cǐ jiān rén yě, wáng zhě shèn wù chǒng。 wǔ yuē chán nìng gǒu dé, yǐ qiú guān jué, guǒ gǎn qīng sǐ, yǐ tān lù zhì, bù tú dà shì, dé lì 'ér dòng, yǐ gāo tán xū lùn yuè yú rén zhù, wáng zhě shèn wù shǐ。 liù yuē wéi diāo wén kè lòu, jì qiǎo huá shì, ér shāng nóng shì, wáng[ zhě] bì jìn zhī。 qī yuē wěi fāng yì jì, wū gǔ zuǒ dào, bù xiáng zhī yán, huàn huò liáng mín, wáng zhě bì zhǐ zhī。
mín bù jìn lì, fēi wú mín yě。 shì bù chéng xìn, fēi wú shì yě。 chén bù zhōng jiàn, fēi wú chén yě。 lì bù píng jié 'ài rén, fēi wú lì yě, xiāng bù néng fù guó qiáng bīng, tiáohé yīn yáng, yǐ 'ān wàn chéng zhī zhù, zhèng qún chén, dìng míng shí, míng shǎng fá, lè wàn mín, fēi wúxiàng yě。
fū wáng zhě zhī dào, rú lóng shǒu, gāo jū 'ér yuǎn wàng, shēn shì 'ér shěn tīng。 shì qí xíng, yǐn qí qíng。 ruò tiān zhī gāo, bù kě jí yě。 ruò yuān zhī shēn, bù kě cè yě。 gù kě nù 'ér bù nù, jiān chén nǎi zuò; kě shā 'ér bù shā, dà zéi nǎi fā; bīng shì bù xíng, dí guó nǎi qiáng。”
wén wáng yuē:“ shàn zāi!”
【 zhù shì】
① yòu sī: guān lì。
jǔ xián
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ jūn wù jǔ xián, ér bù néng huò qí gōng, shì luàn yù shèn, yǐ zhì wēi wáng zhě, hé yě?”
tài gōng yuē:“ jǔ xián 'ér bù yòng, shì yòu jǔ xián zhī míng, ér wú yòng xián zhī shí yě。”
wén wáng yuē:“ qí shī 'ān zài?”
tài gōng yuē:“ qí shī zài jūn hǎo yòng shì sú zhī suǒ yù, ér bù dé zhēn xián yě。”
wén wáng yuē:“ hé rú?”
tài gōng yuē:“ jūn yǐ shì sú zhī suǒ yù zhě wéi xián, yǐ shì sú zhī suǒ huǐ zhě wéi bù xiào, zé duō dǎng zhě jìn, shǎo dǎng zhě tuì。 ruò shì zé qún xié bǐ zhōu① ér bì xián, zhōng chén sǐ yú wú zuì, jiān chén yǐ xū yù qǔ jué wèi。 shì yǐ shì luàn yù shèn, zé guó bù miǎn yú wēi wáng。”
wén wáng yuē:“ jǔ xián nài hé?”
tài gōng yuē:“ jiàngxiàng fēn zhí, ér gè yǐ guān míng jǔ rén, àn míng dū shí。 xuǎn cái kǎo néng, lìng shí dāng qí míng, míng dāng qí shí, zé dé jǔ xián zhī dào yě。”
【 zhù shì】
① bǐ zhōu: jié dǎng yíng sī。
shǎng fá
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ shǎng suǒ yǐ cún quàn, fá suǒ yǐ shì chéng。 wú yù shǎng yī yǐ quàn bǎi, fá yī yǐ chéng zhòng, wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ fán yòng shǎng zhě guì xìn, yòng fá zhě guì bì。 shǎng xìn fá bì yú 'ěr mù zhī suǒ wén jiàn, zé bù wén jiàn zhě mò bù yīn huà① yǐ。 fū chéng, chàng yú tiān dì, tōng yú shén míng, ér kuàng yú rén hū?”
【 zhù shì】
① yīn huà: àn zhōng shòu dào gǎn huà。
bīng dào
wǔ wáng wèn tài gōng yuē:“ bīng dào hé rú?”
tài gōng yuē:“ fán bīng zhī dào, mò guò yú yī①。 yī zhě, néng dú wǎng dú lái。 huáng dì yuē:‘ yī zhě, jiē yú dào, jǐ yú shén。’ yòng zhī zài yú jī, xiǎn zhī zài yú shì, chéng zhī zài yú jūn。 gù shèng wáng hào bīng wéi xiōng qì, bù dé yǐ 'ér yòng zhī。 jīn shāng wáng zhī cún 'ér bù zhī wáng, zhī lè 'ér bù zhī yāng。 fū cún zhě fēi cún, zài yú lǜ wáng; yuèzhě fēi lè, zài yú lǜ yāng。 jīn wáng yǐ lǜ qí yuán, qǐ yōu qí liú hū?”
wǔ wáng wèn yuē:“ liǎng jūn xiāng yù, bǐ bù kě lái, cǐ bù kě wǎng, gè shè gù bèi, wèi gǎn xiān fā。 wǒ yù xí zhī, bù dé qí lì, wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ wài luàn 'ér nèi zhěng, shì jī 'ér shí bǎo, nèi jīng 'ér wài dùn。 yī hé yī lí, yī jù yī sàn。 yīn qí móu, mì qí jī, gāo qí lěi, fú qí ruì shì, jì ruò wú shēng, dí bù zhī wǒ suǒ bèi。 yù qí xī, xí qí dōng。”
wǔ wáng yuē:“ dí zhī wǒ qíng, tōng② wǒ móu, wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ bīng shèng zhī shù, mì chá dí rén zhī jī 'ér sù chéng qí lì, fù jí jī qí bù yì。”
【 zhù shì】
① yī: zhuān yī
② tōng: tōng xiǎo, liǎo jiě。
fā qǐ
wén wáng zài fēng, zhào tài gōng yuē:“ wū hū! shāng wáng nüè jí, zuì shā bù gū, gōng shàng zhù yú yōu mín, rú hé?”
tài gōng yuē:“ wáng qí xiū dé, yǐ xià xián huì mín, yǐ guān tiān dào。 tiān dào wú yāng, bù kě xiān chàng; rén dào wú zāi, bù kě xiān móu。 bì jiàn tiān yāng, yòu jiàn rén zāi, nǎi kě yǐ móu。 bì jiàn qí yáng, yòu jiàn qí yīn, nǎi zhī qí xīn。 bì jiàn qí wài, yòu jiàn qí nèi, nǎi zhī qí yì。 bì jiàn qí shū, yòu jiàn qí qīn, nǎi zhī qí qíng。
xíng qí dào, dào kě zhì yě。 cóng qí mén, mén kě rù yě。 lì qí lǐ, lǐ kě chéng yě。 zhēng qí qiáng, qiáng kě shèng yě。 quán shèng bù dǒu, dà bīng wú chuàng, yǔ guǐ shén tōng, wēi zāi! wēi zāi! yǔ rén tóng bìng xiāng jiù, tóng qíng xiāng chéng, tóng 'è xiāng zhù, tóng hǎo xiāng qū。 gù wú jiá bīng 'ér shèng, wú chōng jī① ér gōng, wú gōu qiàn 'ér shǒu。
dà zhì bù zhì, dà móu bù móu, dà yǒng bù yǒng, dà lì bù lì。 lì tiān xià zhě, tiān xià qǐ zhī; hài tiān xià zhě, tiān xià bì zhī。 tiān xià zhě, fēi yī rén zhī tiān xià, nǎi tiān xià zhī tiān xià yě。 qǔ tiān xià zhě, ruò zhú yě shòu, ér tiān xià jiē yòu fēn ròu zhī xīn。 ruò tóng zhōu 'ér jì, jì zé jiē tóng qí lì, bài zé jiē tóng qí hài。 rán zé jiē yòu yǐ qǐ zhī, wú yòu bì zhī yě。
wú qǔ yú mín zhě, qǔ mín zhě yě。 wú qǔ yú guó zhě, qǔ guó zhě yě。 wú qǔ yú tiān xià zhě, qǔ tiān xià zhě yě。 wú qǔ mín zhě, mín lì zhī。 wú qǔ guó zhě, guó lì zhī。 wú qǔ tiān xià zhě, tiān xià lì zhī。 gù dào zài bù kě jiàn, shì zài bù kě wén, shèng zài bù kě zhī, wēi zāi! wēi zāi! zhì niǎo jiāng jī, bēi fēi liǎn yì; měng shòu jiāng bó, mǐ 'ěr fǔ fú; shèng rén jiāng dòng, bì yòu yú sè。
jīn bǐ yīn shāng, zhòng kǒu xiāng huò, fēn fēn miǎo miǎo, hàosè wú jí。 cǐ wáng guó zhī zhēng yě。 wú guān qí yě, cǎo jiān shèng gǔ。 wú guān qí zhòng, xié qū shèng zhí。 wú guān qí lì, bào nüè cán zéi。 bài fǎ luàn xíng, shàng xià bù jué。 cǐ wáng guó zhī shí yě。
dà míng② fā 'ér wàn wù jiē zhào, dà yì fā 'ér wàn wù jiē lì, dà bīng fā 'ér wàn wù jiē fú。 dà zāi shèng rén zhī dé, dú wén dú jiàn。 lè zāi!”
【 zhù shì】
① chōng jī: gǔ dài yòng yǐ gōng chéng de zhàn chē。
② dà míng: zhǐ tài yáng
wén qǐ
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ shèng rén hé shǒu?”
tài gōng yuē:“ hé yōu hé sè①, wàn wù jiē dé; hé sè hé yōu, wàn wù jiē qiú②。 zhèng zhī suǒ shī, mò zhī qí huà; shí zhī suǒ zài, mò zhī qí yí。 shèng rén shǒu cǐ 'ér wàn wù huà, hé qióng zhī yòu? zhōng 'ér fù shǐ。 yōu zhī yóu zhī, zhǎn zhuǎn qiú zhī。 qiú 'ér dé zhī, bù kě bù cáng。 jì yǐ cáng zhī, bù kě bù xíng。 jì yǐ xíng zhī, wù fù míng③ zhī。 fū tiān dì bù zì míng, gù néng cháng shēng; shèng rén bù zì míng, gù néng míng zhāng。
gǔ zhī shèng rén, jù rén 'ér wéi jiā, jù jiā 'ér wéi guó, jù guó 'ér wéi tiān xià。 fēn fēng xián rén, yǐ wéi wàn guó, mìng zhī yuē dà jì。 chén qí zhèng jiào, shùn qí mín sú, qún qū huà zhí, biàn yú xíng róng。 wàn guó bù tōng, gè lè qí suǒ, rén 'ài qí shàng, mìng zhī yuē dà dìng。 wū hū! shèng rén wù jìng zhī, xián rén wù zhèng zhī, yú rén bù néng zhèng, gù yǔ rén zhēng。 shàng láo zé xíng fán, xíng fán zé mín yōu, mín yōu zé liú wáng。 shàng xià bù 'ān qí shēng, lěi shì bù xiū, mìng zhī yuē dà shī。
tiān xià zhī rén rú liú shuǐ, zhàng zhī zé zhǐ, qǐ zhī zé xíng, jìng zhī zé qīng。 wū hū, shén zāi! shèng rén jiàn qí shǐ, zé zhī qí suǒ zhōng。”
wén wáng yuē:“ jìng zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ tiān yòu cháng xíng, mín yòu cháng shēng, yǔ tiān xià gòng qí shēng, ér tiān xià jìng yǐ。 tài shàng yīn zhī, qí cì huà zhī。 fū mín huà 'ér cóng zhèng, shì yǐ tiān wú wéi 'ér chéng shì, mín wú yǔ 'ér zì fù。 cǐ shèng rén zhī dé yě。”
wén wáng yuē:“ gōng yán nǎi xié yú huái, sù yè niàn zhī bù wàng, yǐ yòng wéi cháng。”
【 zhù shì】
① sè: tōng“ sài”, zǔsè, zǔ zhǐ。
② qiú: qiángjìng, yǐn shēn wéi fán róng mào shèng。
③ míng: xuān yáng。
wén fá
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ wén fá zhī fǎ nài hé?”
tài gōng yuē:“ fán wén fá yòu shí 'èr jié:
yī yuē: yīn qí suǒ xǐ, yǐ shùn qí zhì。 bǐ jiāng shēng jiāo, bì yòu jiān shì。 gǒu néng yīn zhī, bì néng qù zhī。
èr yuē: qīn qí suǒ 'ài, yǐ fēn qí wēi。 yī rén liǎng xīn, qí( zhōng) [ zhōng ] bì shuāi。 tíng wú zhōng chén, shè jì bì wēi。
sān yuē: yīn lù zuǒ yòu, dé qíng shèn shēn。 shēn nèi qíng wài, guó jiāng shēng hài。
sì yuē: fǔ qí yín lè, yǐ guǎng qí zhì, hòu lù zhū yù, yú yǐ měi rén。 bēi cí wěi tīng, shùn mìng 'ér hé。 bǐ jiāng bù zhēng, jiān jié nǎi dìng。
wǔ yuē: yán qí zhōng chén, ér bó qí lù, jī liú qí shǐ, wù tīng qí shì。 jí wéi zhì dài①, yí yǐ chéng shì, qīn 'ér xìn zhī, qí jūn jiāng fù hé zhī。 gǒu néng yán zhī, guó nǎi kě móu。
liù yuē: shōu qí nèi, jiān qí wài, cái chén wàixiàng, dí guó nèi qīn, guó xiān bù wáng。
qī yuē: yù gù qí xīn, bì hòu lù zhī。 shōu qí zuǒ yòu zhōng 'ài, yīn shì yǐ lì, lìng zhī qīng yè, ér xù jī kōng xū。
bā yuē: lù yǐ zhòng bǎo, yīn yǔ zhī móu, móu 'ér lì zhī。 lì zhī bì xìn, shì wèi zhòng qīn②。 zhòng qīn zhī jī, bì wèiwǒ yòng。 yòu guó 'ér wài, qí dì dà bài。
jiǔ yuē: zūn zhī yǐ míng, wú nán qí shēn, shì yǐ dà shì, cóng zhī bì xìn。 zhì qí dà zūn, xiān wéi zhī róng, wēi shì shèng rén, guó nǎi dà tōu。
shí yuē: xià zhī bì xìn, yǐ dé qí qíng。 chéng yì yìng shì, rú yǔ tóng shēng。 jì yǐ dé zhī, nǎi wēi shōu zhī。 shí nǎi jiāng zhì, ruò tiān sàng zhī。
shí yī yuē: sài③ zhī yǐ dào。 rén chén wú bù zhòng fù yǔ guì, è sǐ yǔ jiù。 yīn shì dà zūn, ér wēi shū zhòng bǎo, shōu qí háo jié。 nèi jī shèn hòu, ér wài wéi fá。 yīn nà zhì shì, shǐ tú qí jì; nà yǒng shì, shǐ gāo qí qì。 fù guì shèn zú, ér cháng yòu fán zī。 tú dǎng yǐ jù, shì wèi sài zhī。 yòu guó 'ér sài, ān néng yòu guó?
shí 'èr yuē: yǎng qí luàn chén yǐ mí zhī, jìn měi nǚ yín shēng yǐ huò zhī, yí liáng quǎn mǎ yǐ láo zhī, shí yǔ dà shì yǐ yòu zhī, shàng chá 'ér yǔ tiān xià tú zhī。
shí 'èr jié bèi, nǎi chéng wǔ shì。 suǒ wèi shàng chá tiān, xià chá dì, zhēng yǐ jiàn, nǎi fá zhī。”
【 zhù shì】
① jí: jìn kuài。 zhì dài: tì dài, tì huàn。
② zhòng qīn: qīn shàng jiā qīn。
③ sài: gé jué。
shùn qǐ
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ hé rú 'ér kě wéi tiān xià?”
tài gōng yuē:“ dà gài tiān xià, rán hòu néng róng tiān xià; xìn gài tiān xià, rán hòu néng yuē tiān xià; rén gài tiān xià, rán hòu néng huái tiān xià; ēn gài tiān xià, rán hòu néng bǎo tiān xià; quán gài tiān xià, rán hòu néng bù shī tiān xià; shì 'ér bù yí, zé tiān yùn bù néng yí, shí biàn bù néng qiān。 cǐ liù zhě bèi, rán hòu kě yǐ wéi tiān xià zhèng。
gù lì tiān xià zhě, tiān xià qǐ zhī; hài tiān xià zhě, tiān xià bì zhī; shēng tiān xià zhě, tiān xià dé zhī; shā tiān xià zhě, tiān xià zéi① zhī; chè tiān xià zhě, tiān xià tōng zhī; qióng tiān xià zhě, tiān xià chóu zhī; ān tiān xià zhě, tiān xià shì zhī; wēi tiān xià zhě, tiān xià zāi zhī。 tiān xià zhě fēi yī rén zhī tiān xià, wéi yòu dào zhě chǔzhī。”
【 zhù shì】
① zéi: huǐ miè。
sān yí
wǔ wáng wèn tài gōng yuē:“ yú yù lì gōng, yòu sān yí: kǒng lì bù néng gōng qiáng、 lí qīn、 sàn zhòng。 wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ yīn zhī, shèn móu, yòng cái。 fū gōng qiáng bì yǎng zhī shǐ qiáng, yì zhī shǐ zhāng。 tài qiáng bì zhé, tài zhāng bì quē。 gōng qiáng yǐ qiáng, lí qīn yǐ qīn, sàn zhòng yǐ zhòng。
fán móu zhī dào, zhōu mì wéi bǎo。 shè zhī yǐ shì, wán① zhī yǐ lì, zhēng xīn bì qǐ。
yù lí qí qīn, yīn qí suǒ 'ài, yǔ qí chǒng rén, yǔ zhī suǒ yù, shì zhī suǒ lì, yīn yǐ shū zhī, wú shǐ dé zhì。 bǐ tān lì shèn xǐ, yí yí nǎi zhǐ。
fán gōng zhī dào, bì xiān sài qí míng, ér hòu gōng qí qiáng, huǐ qí dà, chú mín zhī hài。 yín zhī yǐ sè, dàn zhī yǐ lì, yǎng zhī yǐ wèi, yú zhī yǐ lè。 jì lí qí qīn, bì shǐ yuǎn mín, wù shǐ zhī móu。 fú② ér nà zhī, mò jué qí yì, rán hòu kě chéng。
shī huì yú mín, bì wú 'ài cái。 mín rú niú mǎ, shù wèi shí zhī, cóng 'ér 'ài zhī。
xīn yǐ qǐ zhì, zhì yǐ qǐ cái, cái yǐ qǐ zhòng, zhòng yǐ qǐ xián。 xián zhī yòu qǐ, yǐ wáng tiān xià。”
【 zhù shì】
① wán: yǐn yòu。
② fú: yòu dǎo。
wén wáng zài fēng, zhào tài gōng yuē:“ wū hū! shāng wáng nüè jí, zuì shā bù gū, gōng shàng zhù yú yōu mín, rú hé?”
tài gōng yuē:“ wáng qí xiū dé, yǐ xià xián huì mín, yǐ guān tiān dào。 tiān dào wú yāng, bù kě xiān chàng; rén dào wú zāi, bù kě xiān móu。 bì jiàn tiān yāng, yòu jiàn rén zāi, nǎi kě yǐ móu。 bì jiàn qí yáng, yòu jiàn qí yīn, nǎi zhī qí xīn。 bì jiàn qí wài, yòu jiàn qí nèi, nǎi zhī qí yì。 bì jiàn qí shū, yòu jiàn qí qīn, nǎi zhī qí qíng。
xíng qí dào, dào kě zhì yě。 cóng qí mén, mén kě rù yě。 lì qí lǐ, lǐ kě chéng yě。 zhēng qí qiáng, qiáng kě shèng yě。 quán shèng bù dǒu, dà bīng wú chuàng, yǔ guǐ shén tōng, wēi zāi! wēi zāi! yǔ rén tóng bìng xiāng jiù, tóng qíng xiāng chéng, tóng 'è xiāng zhù, tóng hǎo xiāng qū。 gù wú jiá bīng 'ér shèng, wú chōng jī① ér gōng, wú gōu qiàn 'ér shǒu。
dà zhì bù zhì, dà móu bù móu, dà yǒng bù yǒng, dà lì bù lì。 lì tiān xià zhě, tiān xià qǐ zhī; hài tiān xià zhě, tiān xià bì zhī。 tiān xià zhě, fēi yī rén zhī tiān xià, nǎi tiān xià zhī tiān xià yě。 qǔ tiān xià zhě, ruò zhú yě shòu, ér tiān xià jiē yòu fēn ròu zhī xīn。 ruò tóng zhōu 'ér jì, jì zé jiē tóng qí lì, bài zé jiē tóng qí hài。 rán zé jiē yòu yǐ qǐ zhī, wú yòu bì zhī yě。
wú qǔ yú mín zhě, qǔ mín zhě yě。 wú qǔ yú guó zhě, qǔ guó zhě yě。 wú qǔ yú tiān xià zhě, qǔ tiān xià zhě yě。 wú qǔ mín zhě, mín lì zhī。 wú qǔ guó zhě, guó lì zhī。 wú qǔ tiān xià zhě, tiān xià lì zhī。 gù dào zài bù kě jiàn, shì zài bù kě wén, shèng zài bù kě zhī, wēi zāi! wēi zāi! zhì niǎo jiāng jī, bēi fēi liǎn yì; měng shòu jiāng bó, mǐ 'ěr fǔ fú; shèng rén jiāng dòng, bì yòu yú sè。
jīn bǐ yīn shāng, zhòng kǒu xiāng huò, fēn fēn miǎo miǎo, hàosè wú jí。 cǐ wáng guó zhī zhēng yě。 wú guān qí yě, cǎo jiān shèng gǔ。 wú guān qí zhòng, xié qū shèng zhí。 wú guān qí lì, bào nüè cán zéi。 bài fǎ luàn xíng, shàng xià bù jué。 cǐ wáng guó zhī shí yě。
dà míng② fā 'ér wàn wù jiē zhào, dà yì fā 'ér wàn wù jiē lì, dà bīng fā 'ér wàn wù jiē fú。 dà zāi shèng rén zhī dé, dú wén dú jiàn。 lè zāi!”
【 zhù shì】
① chōng jī: gǔ dài yòng yǐ gōng chéng de zhàn chē。
② dà míng: zhǐ tài yáng
wén qǐ
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ shèng rén hé shǒu?”
tài gōng yuē:“ hé yōu hé sè①, wàn wù jiē dé; hé sè hé yōu, wàn wù jiē qiú②。 zhèng zhī suǒ shī, mò zhī qí huà; shí zhī suǒ zài, mò zhī qí yí。 shèng rén shǒu cǐ 'ér wàn wù huà, hé qióng zhī yòu? zhōng 'ér fù shǐ。 yōu zhī yóu zhī, zhǎn zhuǎn qiú zhī。 qiú 'ér dé zhī, bù kě bù cáng。 jì yǐ cáng zhī, bù kě bù xíng。 jì yǐ xíng zhī, wù fù míng③ zhī。 fū tiān dì bù zì míng, gù néng cháng shēng; shèng rén bù zì míng, gù néng míng zhāng。
gǔ zhī shèng rén, jù rén 'ér wéi jiā, jù jiā 'ér wéi guó, jù guó 'ér wéi tiān xià。 fēn fēng xián rén, yǐ wéi wàn guó, mìng zhī yuē dà jì。 chén qí zhèng jiào, shùn qí mín sú, qún qū huà zhí, biàn yú xíng róng。 wàn guó bù tōng, gè lè qí suǒ, rén 'ài qí shàng, mìng zhī yuē dà dìng。 wū hū! shèng rén wù jìng zhī, xián rén wù zhèng zhī, yú rén bù néng zhèng, gù yǔ rén zhēng。 shàng láo zé xíng fán, xíng fán zé mín yōu, mín yōu zé liú wáng。 shàng xià bù 'ān qí shēng, lěi shì bù xiū, mìng zhī yuē dà shī。
tiān xià zhī rén rú liú shuǐ, zhàng zhī zé zhǐ, qǐ zhī zé xíng, jìng zhī zé qīng。 wū hū, shén zāi! shèng rén jiàn qí shǐ, zé zhī qí suǒ zhōng。”
wén wáng yuē:“ jìng zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ tiān yòu cháng xíng, mín yòu cháng shēng, yǔ tiān xià gòng qí shēng, ér tiān xià jìng yǐ。 tài shàng yīn zhī, qí cì huà zhī。 fū mín huà 'ér cóng zhèng, shì yǐ tiān wú wéi 'ér chéng shì, mín wú yǔ 'ér zì fù。 cǐ shèng rén zhī dé yě。”
wén wáng yuē:“ gōng yán nǎi xié yú huái, sù yè niàn zhī bù wàng, yǐ yòng wéi cháng。”
【 zhù shì】
① sè: tōng“ sài”, zǔsè, zǔ zhǐ。
② qiú: qiángjìng, yǐn shēn wéi fán róng mào shèng。
③ míng: xuān yáng。
wén fá
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ wén fá zhī fǎ nài hé?”
tài gōng yuē:“ fán wén fá yòu shí 'èr jié:
yī yuē: yīn qí suǒ xǐ, yǐ shùn qí zhì。 bǐ jiāng shēng jiāo, bì yòu jiān shì。 gǒu néng yīn zhī, bì néng qù zhī。
èr yuē: qīn qí suǒ 'ài, yǐ fēn qí wēi。 yī rén liǎng xīn, qí( zhōng) [ zhōng ] bì shuāi。 tíng wú zhōng chén, shè jì bì wēi。
sān yuē: yīn lù zuǒ yòu, dé qíng shèn shēn。 shēn nèi qíng wài, guó jiāng shēng hài。
sì yuē: fǔ qí yín lè, yǐ guǎng qí zhì, hòu lù zhū yù, yú yǐ měi rén。 bēi cí wěi tīng, shùn mìng 'ér hé。 bǐ jiāng bù zhēng, jiān jié nǎi dìng。
wǔ yuē: yán qí zhōng chén, ér bó qí lù, jī liú qí shǐ, wù tīng qí shì。 jí wéi zhì dài①, yí yǐ chéng shì, qīn 'ér xìn zhī, qí jūn jiāng fù hé zhī。 gǒu néng yán zhī, guó nǎi kě móu。
liù yuē: shōu qí nèi, jiān qí wài, cái chén wàixiàng, dí guó nèi qīn, guó xiān bù wáng。
qī yuē: yù gù qí xīn, bì hòu lù zhī。 shōu qí zuǒ yòu zhōng 'ài, yīn shì yǐ lì, lìng zhī qīng yè, ér xù jī kōng xū。
bā yuē: lù yǐ zhòng bǎo, yīn yǔ zhī móu, móu 'ér lì zhī。 lì zhī bì xìn, shì wèi zhòng qīn②。 zhòng qīn zhī jī, bì wèiwǒ yòng。 yòu guó 'ér wài, qí dì dà bài。
jiǔ yuē: zūn zhī yǐ míng, wú nán qí shēn, shì yǐ dà shì, cóng zhī bì xìn。 zhì qí dà zūn, xiān wéi zhī róng, wēi shì shèng rén, guó nǎi dà tōu。
shí yuē: xià zhī bì xìn, yǐ dé qí qíng。 chéng yì yìng shì, rú yǔ tóng shēng。 jì yǐ dé zhī, nǎi wēi shōu zhī。 shí nǎi jiāng zhì, ruò tiān sàng zhī。
shí yī yuē: sài③ zhī yǐ dào。 rén chén wú bù zhòng fù yǔ guì, è sǐ yǔ jiù。 yīn shì dà zūn, ér wēi shū zhòng bǎo, shōu qí háo jié。 nèi jī shèn hòu, ér wài wéi fá。 yīn nà zhì shì, shǐ tú qí jì; nà yǒng shì, shǐ gāo qí qì。 fù guì shèn zú, ér cháng yòu fán zī。 tú dǎng yǐ jù, shì wèi sài zhī。 yòu guó 'ér sài, ān néng yòu guó?
shí 'èr yuē: yǎng qí luàn chén yǐ mí zhī, jìn měi nǚ yín shēng yǐ huò zhī, yí liáng quǎn mǎ yǐ láo zhī, shí yǔ dà shì yǐ yòu zhī, shàng chá 'ér yǔ tiān xià tú zhī。
shí 'èr jié bèi, nǎi chéng wǔ shì。 suǒ wèi shàng chá tiān, xià chá dì, zhēng yǐ jiàn, nǎi fá zhī。”
【 zhù shì】
① jí: jìn kuài。 zhì dài: tì dài, tì huàn。
② zhòng qīn: qīn shàng jiā qīn。
③ sài: gé jué。
shùn qǐ
wén wáng wèn tài gōng yuē:“ hé rú 'ér kě wéi tiān xià?”
tài gōng yuē:“ dà gài tiān xià, rán hòu néng róng tiān xià; xìn gài tiān xià, rán hòu néng yuē tiān xià; rén gài tiān xià, rán hòu néng huái tiān xià; ēn gài tiān xià, rán hòu néng bǎo tiān xià; quán gài tiān xià, rán hòu néng bù shī tiān xià; shì 'ér bù yí, zé tiān yùn bù néng yí, shí biàn bù néng qiān。 cǐ liù zhě bèi, rán hòu kě yǐ wéi tiān xià zhèng。
gù lì tiān xià zhě, tiān xià qǐ zhī; hài tiān xià zhě, tiān xià bì zhī; shēng tiān xià zhě, tiān xià dé zhī; shā tiān xià zhě, tiān xià zéi① zhī; chè tiān xià zhě, tiān xià tōng zhī; qióng tiān xià zhě, tiān xià chóu zhī; ān tiān xià zhě, tiān xià shì zhī; wēi tiān xià zhě, tiān xià zāi zhī。 tiān xià zhě fēi yī rén zhī tiān xià, wéi yòu dào zhě chǔzhī。”
【 zhù shì】
① zéi: huǐ miè。
sān yí
wǔ wáng wèn tài gōng yuē:“ yú yù lì gōng, yòu sān yí: kǒng lì bù néng gōng qiáng、 lí qīn、 sàn zhòng。 wéi zhī nài hé?”
tài gōng yuē:“ yīn zhī, shèn móu, yòng cái。 fū gōng qiáng bì yǎng zhī shǐ qiáng, yì zhī shǐ zhāng。 tài qiáng bì zhé, tài zhāng bì quē。 gōng qiáng yǐ qiáng, lí qīn yǐ qīn, sàn zhòng yǐ zhòng。
fán móu zhī dào, zhōu mì wéi bǎo。 shè zhī yǐ shì, wán① zhī yǐ lì, zhēng xīn bì qǐ。
yù lí qí qīn, yīn qí suǒ 'ài, yǔ qí chǒng rén, yǔ zhī suǒ yù, shì zhī suǒ lì, yīn yǐ shū zhī, wú shǐ dé zhì。 bǐ tān lì shèn xǐ, yí yí nǎi zhǐ。
fán gōng zhī dào, bì xiān sài qí míng, ér hòu gōng qí qiáng, huǐ qí dà, chú mín zhī hài。 yín zhī yǐ sè, dàn zhī yǐ lì, yǎng zhī yǐ wèi, yú zhī yǐ lè。 jì lí qí qīn, bì shǐ yuǎn mín, wù shǐ zhī móu。 fú② ér nà zhī, mò jué qí yì, rán hòu kě chéng。
shī huì yú mín, bì wú 'ài cái。 mín rú
xīn yǐ qǐ zhì, zhì yǐ qǐ cái, cái yǐ qǐ zhòng, zhòng yǐ qǐ xián。 xián zhī yòu qǐ, yǐ wáng tiān xià。”
【 zhù shì】
① wán: yǐn yòu。
② fú: yòu dǎo。