【zhùshì】 1. sī : fā yǔ cí , wú yì。 qí (zhāi): tōng " zhāi ", duān zhuāng mào。 dà rèn : jí tài rèn , wáng jì zhī qī , wén wáng zhī mǔ。
2. mèi : měi hǎo。 zhōu jiāng : jí tài jiāng。 gǔ gōng dàn fù zhī qī , wáng jì zhī mǔ , wén wáng zhī zǔ mǔ。
3. jīng shì : wáng shì。
4. dà sì : jí tài sì , wén wáng zhī qī。 sì : jì chéng , jì xù。 huī yīn : měi yù。
5. bǎi sī nán : zhòng duō nán 'ér。 bǎi , xū zhǐ , fàn yán qí duō。 sī , yǔ zhù cí , wú yì。
6. huì : xiào jìng。 zōng gōng : zōng miào lǐ de xiān gōng , jí zǔ xiān。
7. shén : cǐ chù zhǐ zǔ xiān zhī shén。 wǎng : wú。 shí : suǒ。
8. dòng (tōnɡ): āi tòng。
9. xíng : tóng " xíng ", diǎn xíng , diǎn fàn。 guǎ qī : dí qī。
10.? zhì lǐ。
11. yōng (yōnɡ) yōng : hé qià mào。 gōng : jiā。
12. sù sù : gōng jìng mào。 miào : zōng miào。
13. bù xiǎn : bù míng , yōu yǐn zhī chù。 lín : lín shì。
14. wú shè (yì): jí " wú yì ", bù yàn juàn。 " shè " wéi gǔ " yì " zì。 bǎo : bǎo chí。
15. sì : suǒ yǐ。 róng jí : xī róng zhī huàn。 tiǎn : cán hài , miè jué。
16. liè jiǎ : zhǐ hài rén de jí bìng。 xiá , yǔ " tiǎn " yì tóng。
17. shì : shì hé。
18. rù : jiē shòu , cǎi nà。
19. xiǎo zǐ : ér tóng。 zào : zào jiù , péi yù。
20. gǔ zhī rén : zhǐ wén wáng。 wú yì (yì): wú yàn , wú juàn。
21. yù : měi míng , shēng yù。 máo : jùn , yōu xiù。

【 tí jiě】 gē sòng wén wáng shàn yú xiū shēn qí jiā zhì guó。

【 shǎng xī】
《 sī qí》 quán shī 'èr shí sì jù， máo chuán jiāng qí fēn wéi wǔ zhāng， qián liǎng zhāng měi zhāng liù jù， hòu sān zhāng měi zhāng sì jù。 zhèng xuán zuò jiān， jiāng qí gǎi wéi sì zhāng， měi zhāng jūn wéi liù jù。 xiāng bǐ jiào 'ér yán， máo chuán de huàfēn gèng wéi hé lǐ， gù hòu dài dà duō cóng zhī。

shǒu zhāng liù jù， zàn měi liǎo sān wèi nǚ xìng， jí “ zhōu shì sān mǔ ”： wén wáng zǔ mǔ zhōu jiāng ( tài jiāng )、 wén wáng shēng mǔ dà rèn ( tài rèn ) hé wén wáng qī zǐ dà sì ( tài sì )。 dàn qí xù shù shùn xù què bìng fēi 'àn shì xì jìn xíng， ér shì xiān mǔ qīn， zài zǔ mǔ， hòu qī zǐ。 sūn kuàng duì cǐ fēn xī dào：“ běn zhòng zài tài sì， què cóng tài rèn fā duān， yòu nì tuī shàng jí tài jiāng， rán hòu yǐ ‘ sì huī yīn ’ shí zhī， jí yòu bō zhé。 ruò shùn xià， biàn wèi duǎn。” ( chén zǐ zhǎn《 shī jīng zhí jiě》 yǐn ) shuō běn zhāng“ zhòng zài tài sì” sì kě shāng què， dàn yán qí“ jí yòu bō zhé” shàng kě yī tīng。 mǎ ruì chén duì cǐ yì yuē：“ àn‘ sī qí’ sì jù píng liè。 shǒu 'èr jù yán dà rèn， cì 'èr jù yán dà jiāng。 mò 'èr jù‘ dà sì sì huī yīn’， nǎi yán dà sì jiān sì dà jiāng dà rèn zhī dé 'ěr。 gǔ rén xíng wén zì yòu cuò zōng， bù bì yǐ sī mèi zhōu jiāng wéi dà rèn sī 'ài dà jiāng pèi dà wáng zhī lǐ yě。” (《 máo shī zhuànjiān tōng shì》 )

《 máo shī xù》 wèi běn shī zhù zhǐ shì“ wén wáng suǒ yǐ shèng yě”， kǒng yíng dá shū yuē：“ zuò《 sī qí》 shī zhě， yán wén wáng suǒ yǐ dé shèng yóu qí xián mǔ suǒ shēng。 wén wáng zì tiān xìng dāng shèng， shèng yì yóu mǔ dà xián， gù gē yǒng qí mǔ， yán wén wáng zhī shèng yòu suǒ yǐ 'ér rán yě。” ōu yáng xiū yì yuē：“ wén wáng suǒ yǐ shèng zhě， shì yòu xián fēi zhī zhù。” (《 shī běn yì》 ) àn cǐ zhī yì， wén wáng shì yóu yú dé dào qí mǔ qí qī zhī zhù 'ér shèng， suǒ yǐ běn shī zàn měi“ wén wáng suǒ yǐ shèng” jí shì zàn měi zhōu shì sān mǔ。 dàn zhěng shǒu shī zhǐ yòu shǒu zhāng yán jí zhōu shì sān mǔ， qí yú sì zhāng piàn yán wèi tí， zhèng rú yán càn suǒ yún：“ wèi wén wáng zhī suǒ yǐ dé shèng yóu qí xián mǔ suǒ shēng， zhǐ shì shǒu zhāng zhī yì 'ěr。” (《 shī jī》 ) máo chuán hé zhèng jiān xiǎn rán shì jiāng shǒu zhāng zhī yì zuò wéi quán shī zhī zhǐ liǎo。 qí shí běn shī zàn měi de duì xiàng hái shì wén wáng， zàn měi de shì“ wén wáng zhī shèng”， ér fēi“ wén wáng zhī suǒ yǐ shèng”。 shǒu zhāng zhǐ shì quán shī de yǐn zǐ， quán shī de fā duān， zhòng xīn hái zài yǐ xià sì zhāng。

èr zhāng liù jù， bāo hán liǎng céng yì sī。 qián sān jù chéng shàng 'ér lái， yán wén wáng xiào jìng zǔ xiān， gù zǔ shén wú yuàn wú tòng， bǎo yòu wén wáng。 hòu sān jù yán wén wáng yǐ shēn zuò zé yú qī zǐ， shǐ qī zǐ yě xiàng zì jǐ nà yàng wéi dé suǒ huà； rán hòu yòu zuò biǎo shuài yú xiōng dì， shǐ xiōng dì yě wéi dé suǒ huà； zuì hòu zài tuī jí dào jiā zú bāng guó zhōng qù。 zhè sān jù pō yòu“ xiū shēn、 qí jiā、 zhì guó、 píng tiān xià” de yì wèi。 máo chuán jiāng běn zhāng dì sì jù“ xíng yú guǎ qī” de“ xíng” xùn zuò“ fǎ”， zhèng xuán jiān yuē：“ wén wáng yǐ lǐ fǎ jiē dài qí qī， zhì yú zōng zú。” chú běn shī wài，“ xíng” zài《 shī jīng》 zhōng hái chū xiàn wǔ cì， gòng yòu liǎng zhǒng jiě shì： yī wéi míng cí de“ fǎ”， yī wéi dòng cí de“ xiào fǎ”。 běn shī de“ xíng” shì dòng cí， suǒ yǐ hái shì jiě shì“ xiào fǎ” wéi hǎo， kuàng qiě zhèng xuán suǒ shuō de“ lǐ fǎ ” shì hòu qǐ de gài niàn， kǒng fēi wén wáng shí jiù yòu。“ xíng yú guǎ qī” jí“ xiào fǎ yú guǎ qī”， yě jiù shì“ bèi guǎ qī suǒ xiào fǎ”， suǒ yǐ“ xíng” zhú jiàn yòu yǐn shēn wéi“ xíng”， jí diǎn xíng、 mó fàn， běn shī yòng de jiù shì zhè gè yì sī。

cóng dì sān zhāng kāi shǐ， měi zhāng yóu liù jù zhuǎn wéi sì jù。 dì sān zhāng de qián liǎng jù chéng shàng zhāng de hòu sān jù 'ér lái， yǐ wén wáng zài jiā tíng yǔ zài zōng miào wéi diǎn xíng huán jìng， yán qí chù chù yǐ shēn zuò zé， wéi rén biǎo shuài。 hòu liǎng jù“ bù xiǎn yì lín， wú shè yì bǎo” jìn yī bù shēn huà zhù tí。“ bù xiǎn” yī cí zài《 shī jīng》 zhōng hái yòu shí yī jiàn， qí zhōng shí chù zuò“ pī xiǎn” ( jí hěn xiǎn míng ) jiě， wéi yòu《 dà yǎ · yì》“ wú rì bù xiǎn， mò yú yún gòu” zuò“ hūn 'àn、 bù míng liàng” jiě， yì jí： mò shuō yīn wéi zhè lǐ guāng xiàn hūn 'àn 'ér wú rén néng kàn jiàn wǒ。 zhū xī《 shī jí chuán》 shì yuē：“ wú rì cǐ fēi xiǎn míng zhī chù， ér mò yú jiàn yě。 dāng zhī guǐ shén zhī miào， wú wù bù tǐ， qí zhì yú shì， yòu bù kě dé 'ér cè zhě。” běn shī de“ bù xiǎn” yì shì zhè gè yì sī。《 shī jí chuán》 shì běn jù yuē：“ bù xiǎn， yōu yǐn zhī chù yě …… ( wén wáng ) suī jū yōu yǐn， yì cháng ruò yòu lín zhī zhě。” yě jiù shì shuō běn jù yì wèi： wén wáng jí shǐ shēn chù yōu yǐn zhī chù， yì shì xiǎo xīn yì yì， ér bùwèi suǒ yù wéi， yīn wéi tā jué dé zài yōu yǐn de dì fāng yě yòu shén líng de yǎn jīng zài zhù shì zhe。 cǐ chù shèn yòu hòu dài“ shèn dú” de yì wèi。 dì sì jù de“ wú shè” zài《 shī jīng》 zhōng fán sān jiàn， qí tā 'èr chù jūn zuò“ wú yì” jiě， cǐ chù kǒng yì bù lì wài。“ wú yì” shì wú yàn bù juàn zhī yì。“ wú shè yì bǎo” de“ bǎo” jí《 dà yǎ · zhēng mín》“ jì míng qiě zhé， yǐ bǎo qí shēn” de“ bǎo”， quán jù wèi wén wáng zī zī bù juàn dì bǎo chí měi hǎo de jié cāo。

rú guǒ shuō dì sān zhāng yán wén wáng“ xiū shēn” de huà， nà me zuì hòu liǎng zhāng jiù shì“ zhì guó” liǎo， suǒ yǐ fāng yù rùn shuō：“ mò 'èr zhāng chéng shàng‘ jiā bāng’ tuī guǎng yán zhī。” (《 shī jīng yuán shǐ》 ) dì sì zhāng de qián liǎng jù“ sì róng jí bù tiǎn， liè jiǎ bù xiá”， wèi wén wáng hàoshàn xiū dé， suǒ yǐ tiān xià tài píng， wài wú xī róng zhī huàn， nèi wú bìng zāi zhī yōu。 zhū jiā yòu guān“ xiá”、“ tiǎn” èr zì de jiě shì wǔ huā bā mén， fán bù shèng fán。 qí shí zhè 'èr zì yì yì xiāng jìn，《 shàng shū · kāng gào》 yòu“ bù rǔ xiá tiǎn”，“ xiᔓ tiǎn” bìng chēng， kǒng 'ān guó chuán yuē：“ wǒ bù rǔ zuì guò， bù jué wáng rǔ。” kě jiàn 'èr zì jūn yòu shāng hài、 miè jué zhī yì。 dì sì zhāng hòu liǎng jù“ bù wén yì shì， bù jiàn yì rù” gè jiā de jiě shì yì shì wǔ huā bā mén， yuè shuō yuè hú tú， hái shì《 shī jí chuán》 shuō dé zuì jiǎn dān míng liǎo：“ suī shì zhī wú suǒ qián wén zhě， ér yì wú bù hé yú fǎ dù。 suī wú jiàn zhèng zhī zhě， ér yì wèi cháng bù rù yú shàn。”

zuì hòu yī zhāng bù nán lǐ jiě， zhù yào jiǎng wén wáng qín yú péi yǎng rén cái， zhǐ shì zuì hòu yī jù“ yù máo sī shì”， shāo yòu zhēng yì。 gāo hēng《 shī jīng jīn zhù》 shuō：“‘ yù máo sī shì’， dāng zuò‘ yù sī máo shì’，‘ sī máo’ èr zì chuán xiě wù dǎo。《 xiǎo yǎ · fǔ tián》：‘ yàn wǒ máo shì。’《 dà yǎ · yù pǔ》：‘ máo shì yōu yí。’ dōushì máo shì lián wén， kě zhèng。” qí shí bù bì zhè yàng tuī duàn。“ yù” shì hǎo de yì sī，“ máo” shì jùn de yì sī， zài cǐ jūn yòng zuò dòng cí，“ yù máo sī shì” jiù shì“ yǐ sī shì wéi yù máo”。

xuē xuān shuō：“《 sī qí》 yī shī， xiū shēn、 qí jiā、 zhì guó、 píng tiān xià zhī dào bèi yān。” ( jiàn《 chuán shuō huì zuǎn》 ) què shí， tā fǎn yìng chū chuán tǒng dào dé zài wén wáng shēn shàng de wán mǎn tǐ xiàn。 ( wēng qí bīn )

【zīliàoláiyuán】 The English translation text was taken from The Chinese Classics, vol. 4 by James Legge (1898) and checked against a reprinted edition by Wen Zhi Zhe chu pan she (Taiwan, 1971).