tǔyùhún  (?597nián～635nián)

kāiduān zhōngjié zàiwèi 597nián 635nián 

　　fú yǔn（？ － 635 nián）， jí mù róng fú yǔn， tǔyùhún tǒng zhì zhě， tā wéi kuā lǚ de 'ér zǐ， shì fú de dì dì。 597 nián， tǔyùhún nèi luàn， shì fú bèi shā， fú yǔn jì wèi， wéi bù sà bō kèhán。 fú yǔn yǐ zhào tǔyùhún xí sú qǔ shì fú tiān hòu suí cháo zōng shì nǚ guāng huà gōng zhù wéi qī， suí wén dì yīngyǔn liǎo。 cǐ hòu， tǔyùhún nián nián cháo gòng bù jué。 dàn fú yǔn cháng dǎ tīng suí cháo de qíng bào， suí wén dì fēi cháng yàn 'è。 suí yáng dì jí wèi hòu， 607 nián， fú yǔn pài shǐ zhě hé gāo chāng、 tū jué yī qǐ xiàng suí cháo cháo gòng。
　　
　　 suí cháo dà chén péi jǔ chū shǐ xī yù huí lái， jiàn yì suí yáng dì kòng zhì xī yù， shǒu xiān yào xiāo miè tǔyùhún。 zhè shí， fú yǔn hé guāng huà gōng zhù de 'ér zǐ mù róng shùn zhèng zài suí cháo jiāo pìn， bèi suí yáng dì kòu liú。 608 nián， péi jǔ zhǐ shǐ tiě lè gōng jī tǔyùhún， fú yǔn dà bài， lái dào suí cháo de xī píng jùn（ jīn qīng hǎi shěng lè dū）， suí yáng dì pài 'ān dé wáng yáng xióng chū jiāo hé， xǔ gōng yǔ wén shù chū xī píng jiē yìng。 fú yǔn kǒng jù yǔ wén shù bīng qiáng， shuài zhòng xī táo， yǔ wén shù yǐn bīng zhuī jī， gōng kè màn tóu、 chì shuǐ 'èr chéng， zhǎn shǒu sān qiān yú jí， lǔ huò tǔyùhún guì zú 'èr bǎi， bǎi xìng sì qiān。 fú yǔn nán bēn xuě shān， qí gù dì dōng xī sì qiān lǐ， nán běi 'èr qiān lǐ， jiē wéi suí cháo zhàn yòu。 609 nián， fú yǔn xiǎng chóngfǎn gù dì， wǔ yuè， suí yáng dì qīn zhēng tǔyùhún， fú yǔn bài zǒu， suí cháo tǔyùhún zài gù dì shè zhì xī hǎi、 hé yuán、 shàn shàn、 qiě mò děng jùn。 suí yáng dì fēng mù róng shùn wéi kèhán， qí dà bǎo wáng ní luò zhōu wéi fǔ。 kě shì， mù róng shùn gāng dào dá xī píng jùn， ní luò zhōu bèi bù xià suǒ shā， mù róng shùn bù guǒ 'ér hái。 zhī hòu， suí cháo zài 615 nián zhī hòu xiàn rù bēng kuì jú miàn， fú yǔn yòu huī fù liǎo tǔyùhún hàn guó。
　　
　　 táng cháo jiàn lì hòu， táng gāo zǔ lián hé fú yǔn jiā jī hé xī de lǐ guǐ。 táng gāo zǔ zuò wéi huí bào， jiāng cóng jiāng dū táo huí de mù róng shùn sòng guī tǔyùhún。 622 nián zhī hòu， fú yǔn tīng xìn tiān zhù wáng de jiàn yì， lǚ cì qīn fàn táng cháo de xī bù biān jìng， táng cháo pài dàjiàng chái shào fǎn jī。 zhè yàng de qīn rǎo chí xù liǎo jiāng jìn shí nián。 634 nián， kòu liú táng cháo shǐ zhě zhào dé jiē， liù yuè， táng tài zōng yǐ zuǒ xiāo wèi dàjiàng jūn duàn zhì xuán wéi xī hǎi dào xíng jūn zǒng guǎn、 zuǒ xiāo wèi jiāng jūn fán xīng wéi chì shuǐ dào xíng jūn zǒng guǎn， tǎo fá fú yǔn， shí 'èr yuè， yòu yǐ tè jìn lǐ jìng wéi xī hǎi dàohéng jūn dà zǒng guǎn， bīng bù shàng shū hóu jūn jí wéi jī shí dào、 xíng bù shàng shū rèn chéng wáng lǐ dào zōng wéi shàn shàn dào、 liáng zhōu dū dū lǐ dà liàng wéi qiě mò dào、 mín zhōu dū dū lǐ dào yàn wéi chì shuǐ dào、 lì zhōu cì shǐ gāo zèng shēng wéi yán zé dào xíng jūn zǒng guǎn， dà jǔ tǎo tǔyùhún。 635 nián， fú yǔn bài zǒu， bèi bù xià suǒ shā（《 jiù táng shū》、《 xīn táng shū》 shuō shì zì shā）。