|
|
|
táng cháo lì shǐ Tang Dynasty History |
suí yáng dì yáng guǎng tǒng zhì hòu qī, bào nüè wú dào。 bào fā suí mò nóng mín dà qǐ yì。 dà yè shí sān nián( 617 nián) wǔ yuè, tài yuán liú shǒu、 táng guó gōng lǐ yuān zài jìn yáng qǐ bīng, shí yī yuè zhàn lǐng cháng 'ān, yōng lì suí yáng dì sūn zǐ yáng yòu wéi dì, gǎi yuán yì níng, jí suí gōng dì。 lǐ yuān rèn dà chéngxiàng, jìn fēng táng wáng。 yì níng 'èr nián( 618 nián) sān yuè, suí yáng dì zài jiāng dū bèi dà chén yǔ wén huà jí yì sǐ。
tóng nián wǔ yuè, lǐ yuān cuàn suí chēng dì, dìng guó hào wéi táng, fèi yáng yòu wéi xī guó gōng, xián jū cháng 'ān, cì nián wǔ yuè yù hài。 suí cháo miè wáng, lì guó gòng sān shí bā nián。 lǐ yuān jiù shì táng gāo zǔ。 gǎi yuán wǔ dé, dū chéng réng dìng zài cháng 'ān。 ér hòu , zhǎngzǐ lǐ jiàn chéng bèi fēng wéi tài zǐ, cì zǐ lǐ shì mín wéi qín wáng, sān zǐ lǐ xuán bà zǎo yāo, sì zǐ lǐ yuán jí wéi qí wáng。 táng cháo jiàn lì hòu, lǐ yuān pài lǐ shì mín zhēng tǎo sì fāng, jiǎo miè gè fāng qún xióng。 wǔ dé jiǔ nián liù yuè chū sì, sì fāng zhēng zhàn yòu gōng de lǐ shì mín fā dòng xuán wǔ mén zhī biàn, lǐ jiàn chéng hé lǐ yuán jí bèi shā。 lǐ yuān tuì wèi, shì wéi tài shàng huáng。 lǐ shì mín jí wèi, lǐ shì mín jiù shì táng tài zōng, cì nián gǎi yuán zhēnguàn( 627 héng 649)。
zhēn guān zhī zhì
tài zōng shí qī jiāng wéi tū jué suǒ zhī pèi de měnggǔ gāo yuán nà wéi shì lì fàn wéi, táng cháo běi fāng de zhū mín zú zhuān chēng lǐ shì mín wéi tiān kèhán。 nèi zhèng fāng miàn chéng jì liǎo zǎixiàng zhì, fā zhǎn wán shàn hé què lì liǎo hòu shì yùn yòng de sān shěng liù bù hé kē jǔ xuǎn shì zhì, yòu tuī xíng jūn tián zhì, shí xíng zū yōng tiáozhì, tā bù jì chū shēn, wǎng luó liǎo yī dà pī jīng míng qiáng gān de dà chén, bù lùn jiàng jiāng huò jiàn chéng jiù chén, tā yě yī yī zhòng yòng。 lì rú wèi zhēng, wéi qián tài zǐ jiàn chéng de mù chén, tài zōng dēng wèi hòu bù jì qián xián, ér qiě shì shì yě tīng cóng wèi zhēng de quàn liàn。 zhè shí qī shè huì zhì xù 'ān dìng, jīng jì fán róng, lì shǐ shàng chēng wéi “ zhēn guān zhī zhì”。 qí zhèng jì de zǒng jié《 zhēnguàn zhèng yào》 chéng wéi rì běn hé cháo xiān de dì wáng jiào kē shū , yì wéi hòu shì jūn zhù mó fǎng xué xí de duì xiàng。
rì yuè dāng kōng
táng tài zōng wǎn nián, yīn wéi tài zǐ de wèn tí 'ér fán nǎo, tài zǐ lǐ chéng qián yǔ wèi wáng lǐ tài nèi dǒu, jiēguǒ tài zōng fèi diào tā men 'èr rén, zuì hòu lì suī rén dàn wú néng de dì jiǔ zǐ jìn wáng lǐ zhì wéi tài zǐ。 táng tài zōng sǐ hòu, lǐ zhì jí wèi, shì wéi táng gāo zōng。 gāo zōng shí qī duì wài jiē shòu liǎo xīn luó zhī qǐng, zhōng yú miè liǎo gāo jù lì hé bǎi jì bìng dǎ bài rì běn yuán jūn。 shǐ xīn luó tǒng yī cháo xiān bàn dǎo。 táng gāo zōng zài tài zōng wǎn nián, yǔ táng tài zōng de cái rén wǔ shì, jí wǔ zé tiān, zǎo yòu sī qíng, cǐ nǎi dà bù xiào。 zài tài zōng sǐ hòu, wǔ shì rù gǎn yè sì wéi ní。 shí gāo zōng de wáng huáng hòu yǔ xiāo shū fēi nèi dǒu, wáng huáng hòu wèile yǔ xiāo shū fēi zhēng chǒng, zhù dòng zhǔn xǔ gāo zōng jiē wǔ shì huí gōng。 wǔ shì rù gōng hòu, xiān hòu shǐ gāo zōng fèi liǎo wáng huáng hòu jí xiāo shū fēi。 zài dà chén de fǎn duì xià, gāo zōng lì wǔ shì wéi huáng hòu。
gāo zōng jiàn kāng zhuàng kuàng bù hǎo, xǔ duō zhèng shìdōu jiāo gěi huáng hòu wǔ shì lái chù lǐ。 gāo zōng sǐ hòu bù jiǔ, wǔ huáng hòu lì tài zǐ lǐ xiǎn wéi dì, shì wéi táng zhōng zōng。 bù jiǔ yòu fèi zhōng zōng wéi lú líng wáng, gǎi lì lìng yī gè 'ér zǐ lǐ dàn wéi dì, shì wéi táng ruì zōng。 píng dìng liǎo xú jìng yè lǐng dǎo de fǎn pàn hòu, zài tiān shòu yuán nián( 690 nián), huáng hòu wǔ shì fèi ruì zōng jiē hào chēng dì, gǎi guó hào“ táng” wéi“ zhōu”, dìng dū luò yáng, chēng shèng shén huáng dì。 wǔ hòu yě chéng wéi liǎo zhōng guó wáng cháo lì shǐ shàng wéi yī zì chēng huáng dì de nǚ rén, qián hòu zhǎng quán 50 yú nián。 yóu yú shì hào zhōng de“ zé tiān” èr zì, suǒ yǐ jìn dài yǐ lái yī xiē xué zhě chēng qí wéi“ wǔ zé tiān”, dàn zhè shì yī gè bù yán jǐn de chēng hào。
zài wǔ zhōu shí wǔ nián nèi tǒng zhì shí qī, wǔ hòu wèile dǎ jī gāo zōng yǐ lái de shì jiā dà zú de quán lì, suǒ yǐ duì yǐ kē jǔ jìn shēn shì tú de guān yuán dà lì tí bá。 dí rén jié shì qí zhōng de dài biǎo。 tā yòu 'ān pái tā de zhí 'ér dǎng yǔ wǔ sān sī hé wǔ chéng sì děng rén dān rèn zhòng yào jī wù。 chuán tǒng shǐ xué jiā duì wǔ hòu pī píng, rú suǒ yuán lǐ、 lái jùn chén hé zhōu xīng děng guān yuán zài tā de gǔ lì xià tì tā yǐ gào mì、 kù xíng děng jiān shì qún chén。 wǔ hòu yòu cháng rào guò mén xià shěng, zhōng shū shěng zhí jiē duì guān yuán fā hào shī lìng, kāi liǎo pò huài guān lì zhì dù de xiān lì。
nán xìng nèi shì zhāng chāng zōng dì xiōng hé xuē huái yì děng。 bù guò chuán tǒng nán xìng huáng dì de hòu gōng yì hěn duō。 wǔ hòu duì fó jiào yì dà lì tuī chóng, lì rú wǔ zhōu shí qī de fó sì xīng jiàn pín fán, shǐ yòng nián hào zhèng shèng、 dà zú děng; zhè yǔ lǐ shì huáng zú tuī chóng dào jiào hé rú zhēnguàn、 yǒng huī、 jǐng yún、 kāi yuán děng nián hào xiāng duì。 lìng wài wǔ hòu chéng liǎo hòu lái táng cháo hòu gōng nǚ xìng zhēng quán de xiào fǎ zhě。
wéi shì dāng quán
shén lóng yuán nián( 705 nián), jìng huī hé zǎixiàng zhāng jiǎn zhī děng rén fā dòng zhèng biàn, yōng lì zhōng zōng lǐ xiǎn fù wèi, huī fù liǎo táng cháo de zhèng quán。 lǐ dàn bèi lì wéixiàng wáng。 zhōng zōng què yī zhí shòu dào wéi huáng hòu、 nǚ 'ér 'ān lè gōng zhù hé wǔ hòu de jiù yòu dǎng yǔ wǔ sān sī děng rén de yǐng xiǎng, zhāng jiǎn zhī hé jìng huī děng rén quán bù bèi liú fàng huò zhū shā。 wéi huáng hòu yòu yì chéng wéi dì 'èr gè wǔ hòu, ān lè gōng zhù zé céng yào qiú bèi lì wéi huáng tài nǚ。 zài jǐng lóng sì nián( 710 nián) wéi huáng hòu hé 'ān lè gōng zhù hé móu dú shā zhōng zōng, wéi huáng hòu lì wēn wáng lǐ zhòng mào wéi dì, shì wéi shǎo dì, bìng yù jiā hài xiàngwáng lǐ dàn。 lǐ dàn de 'ér zǐ, dāng shí shì lín zī wáng de lǐ lóng jī zài gū mǔ tài píng gōng zhù de xié zhù xià fā dòng zhèng biàn, zhū shā wéi huáng hòu、 ān lè gōng zhù jí wǔ shì cán yú shì lì, yōng lì lǐ dàn fù wèi。
kāi yuán shèng shì
hòu lái ruì zōng mèi tài píng gōng zhù yǔ lǐ lóng jī fā shēng quán lì zhī zhēng。 yán hé yuán nián( 712 nián), ruì zōng ràng wèi yú tài zǐ lǐ lóng jī, lǐ lóng jī jí táng xuán zōng, yòu chēng táng míng huáng。 713 nián, táng xuán zōng jiāng tài píng gōng zhù cì sǐ, dǎng yǔ huò shā huò zhú, jié shù liǎo zhè duàn shǐ chēng“ wéi hòu zhī luàn” de hùn luàn zhèng jú。 tóng nián gǎi yuán kāi yuán。 táng xuán zōng zài wèi 44 nián, qián qī( kāi yuán nián jiān) zhèng zhì bǐ jiào qīng míng, jīng jì xùn sù fā zhǎn, táng cháo jìn rù quán shèng shí qī, shǐ chēng“ kāi yuán shèng shì”。 zhè yī shí qī bèi rèn wéi shì jì hàn wǔ dì shí qī zhī hòu, zhōng guó lì shǐ shàng chū xiàn de dì 'èr cì dǐng shèng jú miàn。 shǒu dū cháng 'ān chéng chéng wéi dāng shí shì jiè shàng zuì dà de chéng shì。
ān shǐ zhī luàn
táng xuán zōng kāi yuán 'èr shí jiǔ nián (741 nián ) shí táng cháo jiāng yù。 táng xuán zōng gǎi yuán tiān bǎo hòu, zhì dé yì mǎn, jué yì fàng zòng xiǎng lè, cóng cǐ bù wèn guó shì。 zài nà yáng yù huán wéi guì fēi hòu, gèng jiā chén nì jiǔ sè。 táng xuán zōng rèn yòng yòu“ kǒu mì fù jiàn” è míng de lǐ lín fǔ wéi zǎixiàng cháng dá shí bā nián, shǐ dé cháo zhèng bài huài。 lǐ lín fǔ sǐ hòu yòu yǐ yáng guó zhōng wéixiàng, cǐ shí qī yòu kāi shǐ chū xiàn liǎo huàn guān gān zhèng de jú miàn, gāo lì shì de quán shì zhì shǒu kě rè。 táng xuán zōng hàodàxǐgōng, wèicǐ biān jìng jiànglǐng jīng cháng tiǎo qǐ duì yì zú de zhàn shì, yǐ yāo zhàn gōng。 yòu yóu yú dāng shí bīng zhì yóu fǔ bīng zhì gǎi wéi mù bīng zhì, shǐ dé jié dù shǐ yǔ jūn zhèn shàng de shì bīng jié hé zài yī qǐ, jiù chū xiàn liǎo biān jiāng zhuān jūn de jú miàn。 qí zhōng yǐ hú rén 'ān lù shān zuì zhù。 ān lù shān zhǎng wò zhòng bīng, zài tiān bǎo shí sì nián( 755 nián) shí yī yuè chèn táng cháo zhèng zhì fǔ bài、 jūn shì kōng xū zhī jī hé shǐ sī míng fā dòng pàn luàn, shǐ chēng“ ān shǐ zhī luàn”。 táng xuán zōng táo dào chéng dū, tài zǐ lǐ hēng zài líng wǔ chēng dì, shì wéi táng sù zōng, fèng xuán zōng wéi tài shàng huáng。 ān lù shān zé zì chēng dà yàn huáng dì, nián hào shèng wǔ。 jīng guò 8 nián shí jiān zhè chǎng pàn luàn cái bèi píng dìng。
dà táng shuāi luò
táng cháo yuán qì dà shāng, cóng cǐ yóu shèng zhuǎn shuāi。 cǐ shí jūn tián zhì yǐ jīng zhú bù wǎ jiě, tǔ dì jiān bìng xiàn xiàng rì qū yán zhòng, zū yōng tiáozhì yě wú fǎ shí xíng。 fān zhèn gē jù de xíng shì yǐ jīng xíng chéng。
táng dài zōng shí, liú yàn gǎi gé yán fǎ, gǎi shàn liǎo guó jiā de cái zhèng zhuàng kuàng, táng dé zōng rèn yòng yáng yán wéi zǎixiàng, yú jiàn zhōng yuán nián( 780 nián) kāi shǐ shí xíng liǎng shuì fǎ, yī nián fēn xià、 qiū liǎng jì yǐ tǔ dì zhēng shuì。 táng dé zōng hái lì tú píng fān, dàn shì yǐn qǐ zhū tāo、 lǐ xī liè、 zhū cǐ pàn luàn。 jiēguǒ fā shēng fèng tiān zhī nán。 zhàn zhēng chí xù liǎo 5 nián, zuì hòu suī rán zhū cǐ hé lǐ xī liè děng bài sǐ, dàn shì táng cháo què yǔ qí yú fān zhèn tuǒ xié, tiáo jiàn shì qǔ xiāo wáng hào, cháo tíng chéng rèn tā men zài dāng dì de tǒng zhì quán。 cóng cǐ gē jù jú miàn jìn yī bù shēn huà。
yuán hé zhōng xīng
zì cǐ yǐ hòu, táng cháo yòu tǔbō、 huí gē、 nán zhào děng wài huàn, nèi yòu huàn guān zhǎng quán, jìn jūn bīng quán shèn zhì huáng dì de fèi lì dū yóu huàn guān jué dìng。 jié dù shǐ duì dì fāng yòu dú lì yú zhōng yāng de guǎn lǐ quán。 táng dé zōng sǐ hòu, jīng guò liǎo shùn zōng de guò dù jiē duàn, rán hòu yóu yǒng zhēn nèi chán 'ér shòu huàn guān zhī chí de táng xiàn zōng dēng jī, yǐ kào jìn jūn de bīng lì lìng quán guó suǒ yòu de fān zhèn zhì shǎo míng yì shàng quán bù guī fú táng cháo , shǐ chēng” yuán hé zhōng xīng”。
huì chāng zhōng xīng
xiàn zōng mò nián, yǐ niú sēng rú hé lǐ dé yù wéi shǒu de dà chén zhī jiān de péng dǎng zhī zhēng yì yuè yǎn yuè liè, shǐ huàn guān gèng jiā dé shì。 niú dǎng、 lǐ dǎng xiāng jì zhí zhèng, shǐ chēng“ niú lǐ dǎng zhēng”。
táng wén zōng zài tài hé jiǔ nián( 835 nián) yǔ lǐ xùn hé zhèng zhù děng fā dòng gān lù zhī biàn, mì móu zhū shā huàn guān shī bài。 gān lù zhī biàn 'ér hòu, huàn guān tuán jié yī zhì; qún chén wéi yòu jiè fān zhèn bīng lì duì kàng huàn guān quán lì, mái xià cán táng shí fān zhèn hé huàn guān de zhí jiē chōng tū。
táng mò nóng mín zhàn zhēng xíng shì tú wén zōng sǐ hòu, táng wǔ zōng jì wèi, jiàn yuán huì chāng。 wǔ zōng zài huàn guān chóu shì liáng de yōng lì xià, jīng guò pài xì dǒu zhēng 'ér jì wèi。 yóu yú yōng lì wǔ zōng de huàn guān chóu shì liáng jiàn yú cháo tíng pài xì lín lì, bù dé yǐ gěi wǔ zōng qīn zì chǔlǐ cháo zhèng, wǔ zōng zhòng yòng lǐ dǎng shǒu lǐng lǐ dé yù, xuē jiǎn chóu shì liáng de quán lì。 wǔ zōng yī lián chuàn zhèn xīng cháo tíng de zhèng jì, shǐ chēng huì chāng zhōng xīng。 wǔ zōng zhòng shì dào jiào, jìn zhǐ dào jiào yǐ wài de fó jiào、 jǐng jiào děng。 gù zài fó jiào shǐ shàng liè wéi sān wǔ miè fó de qí zhōng yī wèi chēng hào wǔ zì de jūn zhù。 yòu chēng wéi huì chāng miè fó。
xuān zōng zhī zhì
táng wǔ zōng sǐ qù hòu, táng xuān zōng zài huàn guān de xié zhù zhī xià jì wèi。 wèi jí wèi qián de xuān zōng biǎo miàn shàng shì róng yì bèi huàn guān lì yòng de jūn zhù。 dàn jí wèi yǐ hòu lì jīng tú zhì。 yī gǎi táng wǔ zōng de fēng shā fó jiào zhèng cè, zài cì zūn chóng fó jiào。
zài cì shuāi bài
xuān zōng zhī hòu, táng yì zōng yǔ táng xī zōng shì zhù míng de wú néng zhī jūn, shǐ táng cháo de guó shì yī zhí zǒu xià pō。 táng cháo hòu qī, zhàn zhēng bù duàn, jīng jì zhèng zhì shuāi tuì, táng xuān zōng dà táng xiàn zōng yuán hé shí wǔ nián (820 nián ) shí táng cháo jiāng yù。 zhōng shí sān nián( 859 nián) bào fā táng mò nóng mín zhàn zhēng, jīng guò huáng cháo de dǎ jī, táng cháo tǒng zhì míng cún shí wáng。 jīng guò huáng cháo qǐ yì hòu, bǎ táng cháo de jī chǔ dǎ pò。 ér huàn guān suǒ guǎn lǐ de jìn jūn yě sǔn shī guò zhòng, suǒ yǐ zǎi xiāng yǔ huàn guān zhēng quán bù duàn。 huáng cháo zhī luàn hòu, táng xī zōng zài táng mò de dòng luàn zhōng sǐ qù, yóu dì táng zhāo zōng jì wèi。 táng cháo mò nián de fān zhèn gē jù xíng shì
cán táng miè wáng
ér zhū wēn yǔ lǐ kè yòng chéng wéi táng mò de fēng yún rén wù, zài cháo tíng gè shù dǎng pài, zài zhū quán zhōng de zhī chí xià, zǎixiàng pài shèng lì, zhū quán zhōng rù gōng jìn zhū huàn guān。 tiān yòu 'èr nián( 905 nián), zhū quán zhōng dà sì biǎn zhú cháo guān, bìng quán bù shā sǐ yú bái mǎ yì, tóu shī yú hé, shǐ chēng bái mǎ yì zhī huò。 táng zhāo zōng bèi zhū wēn dú sǐ。 tiān yòu sì nián( 907 nián), zhū quán zhōng bī táng 'āi dì lǐ zhù shànwèi, gǎi guó hào liáng, shì wéi liáng tài zǔ, gǎi yuán kāi píng, dìng dū yú kāi fēng。 táng cháo miè wáng, lì guó gòng 290 nián。 |
jiāng yù qū huá Territory Division |
dà táng shèng shí jiāng yù tú táng cháo de jiāng yù zài zuì shèng shí qī dōng zhì cháo xiān bàn dǎo, xī dá zhōng yà xián hǎi , nán dào yuè nán shùn huà yī dài, běi bāo bèi jiā 'ěr hú, zǒng miàn jī dá 1251 wàn píng táng cháo jiāng yù tú : bāo kuò měnggǔ fāng gōng lǐ。 táng cháo zhōu wéi shǒu biān de shǎo shù mín zú hěn duō, wèile yòu xiào guǎn lǐ tū jué、 huí gē、 mò hé、 tiě lè、 shì wéi、 qì dān děng, fēn bié shè lì liǎo 'ān xī、 ān běi、 ān dōng、 ān nán、 chányú、 běi tíng liù dà dū hù fǔ。
dàn 'ān shǐ zhī luàn hòu shù shí nián jiān, yóu yú dà liàng hé lǒng biān bīng cānyù píng luàn( zhù yào wéi lǒng yòu jié dù shǐ、 shuò fāng jié dù shǐ suǒ bù) dǎo zhì biān fáng kōng xū, tǔbō chèn shì jìn bī, huí gē zé rù jù hé tào cǎo yuán, shǐ dé táng zhèng fǔ néng kòng zhì zhī jiāng yù dà jiǎn, huáng hé yǐ xī gān、 liáng jiē bù kě dé, zhōng táng zhī shì duì yú dūn huáng yǐ xī zhī kòng zhì yì wán quán sàng shī。 zài dōng běi 'ān dōng dū hù fǔ qiān zhì liáo hé yǐ xī, tóng shí qì dān、 xī děng bù zú chéng wéi dà huàn。 xī nán fāng miàn tǔbō hé nán zhào yì zài zhōng táng zhī hòu lìng táng zhèng fǔ méng shòu zhòng dà sǔn shī。
táng dài kāi chuàng liǎo zhōng guó zhèng qū shǐ shàng dào hé fǔ de jiàn zhì。 zhēnguàn yuán nián (627 nián ), tài zōng fēn tiān xià wéi 10 dào: guān nèi、 hé nán、 hé dōng、 hé běi、 shān nán、 lǒng yòu、 huái nán、 jiāng nán、 jiàn nán、 lǐng nán děng shí dào。 zhēnguàn shí sì nián( 640 nián), quán guó gòng shè 360 zhōu( fǔ), xià xiá 1557 xiàn。 kāi yuán nián jiān yòu jiāng shān nán、 jiāng nán gè fēn dōng xī, bìng zēng zhì jīng jī、 dū jī、 qián zhōng dào, xíng chéng shí wǔ dào de gé jú。 dào xià shè zhōu、 fǔ, zhōu、 fǔ xià zài shè xiàn, kāi yuán mò nián, quán guó gòng yòu zhōu、 fǔ sān bǎi 'èr shí bā zuò, xiàn yī qiān wǔ bǎi qī shí sān zuò。
guān nèi dào, zhì suǒ fèng xiáng fǔ, jīn shǎn xī fèng xiáng。 xià xiá:
jīng shī ( cháng 'ān )、 jīng zhào fǔ、 huá zhōu、 tóng zhōu、 fāng zhōu、 dān zhōu、 fèng xiáng fǔ、 xié zhōu、 jīng zhōu
lǒng zhōu、 níng zhōu、 qìng zhōu、 nà zhōu、 dìng zhōu、 suí zhōu、 yín zhōu、 xià zhōu、 líng zhōu、 yán zhōu
fēng zhōu、 huì zhōu、 yòu zhōu、 shèng zhōu、 lín zhōu、 ān běi dà dū hù fǔ
hé nán dào, zhì suǒ luò yáng / biàn zhōu jīn hé nán luò yáng / kāi fēng。 xià xiá:
dōng dū ( luò yáng )、 hé nán fǔ、 mèng zhōu、 shǎn zhōu、 guó zhōu、 rǔ zhōu、 xǔ zhōu、 biàn zhōu、 cài zhōu
chén zhōu、 bó zhōu、 sòng zhōu、 pú zhōu、 yùn zhōu、 sì zhōu、 hǎi zhōu、 yǎn zhōu、 xú zhōu、 sù zhōu
yí zhōu、 mì zhōu、 qí zhōu、 qīng zhōu、 dì zhōu、 lāi zhōu、 dēng zhōu
hé dōng dào, zhì suǒ hé zhōng fǔ, jīn shān xī yǒng jì xī。 xià xiá:
hé zhōng fǔ、 jiàng zhōu、 jìn zhōu、 xí zhōu、 fén zhōu、 cí zhōu、 lù zhōu、 zé zhōu、 qìn zhōu、 liáo zhōu
tài yuán fǔ ( běi jīng )、 wèi zhōu、 xīn zhōu、 lán zhōu、 shí zhōu、 shuò zhōu、 yún zhōu、 chányú dū hù fǔ
hé běi dào, zhì suǒ wèi zhōu, jīn hé běi dà míng dōng nán。 xià xiá:
huái zhōu、 wèi zhōu、 xiāng zhōu、 wèi zhōu、 chán zhōu、 bó zhōu、 bèi zhōu、 luò zhōu、 cí zhōu、 xíng zhōu
zhào zhōu、 jì zhōu、 shēn zhōu、 cāng zhōu、 jǐng zhōu、 dé zhōu、 dìng zhōu、 qí zhōu、 yì zhōu、 yíng zhōu
mò zhōu、 yōu zhōu、 zhuō zhōu、 tán zhōu、 guī zhōu、 píng zhōu、 shùn zhōu、 guī shùn zhōu、 yíng zhōu、 yàn zhōu
wēi zhōu、 shèn zhōu、 xuán zhōu、 chóng zhōu、 yí bīn zhōu、 shī zhōu、 xiān zhōu、 dài zhōu、 lí zhōu、 wò zhōu
chāng zhōu、 guī yì zhōu、 ruì zhōu、 xìn zhōu、 qīng shān zhōu、 lǐn zhōu、 ān dōng dū hù fǔ
shān nán dào, zhì suǒ xiāng yáng, jīn hú běi xiāng yáng。 xià xiá:
xīng yuán fǔ、 xīng zhōu、 fèng zhōu、 lì zhōu、 tōng zhōu、 yáng zhōu、 zé zhōu、 hé zhōu、 jí zhōu、 bā zhōu
péng zhōu、 bì zhōu、 shāng zhōu、 jīn zhōu、 kāi zhōu、 qú zhōu、 yú zhōu、 dèng zhōu、 táng zhōu、 jūn zhōu
fáng zhōu、 suí zhōu、 yǐng zhōu、 xiāng zhōu、 fù zhōu、 jiāng líng fǔ、 xiá zhōu、 guī zhōu、 kuí zhōu、 wàn zhōu
zhōng zhōu
huái nán dào, zhì suǒ yáng zhōu, jīn yáng zhōu shì。 xià xiá:
yáng zhōu、 chǔ zhōu、 hé zhōu、 háo zhōu、 shòu zhōu、 guāng zhōu、 qí zhōu、 shēn zhōu、 huáng zhōu、 ān zhōu、 shū zhōu
jiāng nán dào, zhì suǒ sū zhōu, jīn jiāng sū sū zhōu shì。 xià xiá:
rùn zhōu、 cháng zhōu、 sū zhōu、 hú zhōu、 háng zhōu、 yuè zhōu、 míng zhōu、 tái zhōu、 wù zhōu、 qú zhōu
xìn zhōu、 mù zhōu、 xī zhōu、 chù zhōu、 wēn zhōu、 fú zhōu、 quán zhōu、 jiàn zhōu、 tīng zhōu、 zhāng zhōu
xuān zhōu、 chí zhōu、 hóng zhōu、 qián zhōu、 fǔ zhōu、 jí zhōu、 jiāng zhōu、 yuán zhōu、 è zhōu、 yuè zhōu
tán zhōu、 héng zhōu、 lǐ zhōu、 lǎng zhōu、 yǒng zhōu、 dào zhōu、 chēn zhōu、 shào zhōu、 lián zhōu、 qián zhōu
chén zhōu、 jǐn zhōu、 shī zhōu、 wū zhōu、 yí zhōu、 bō zhōu、 sī zhōu、 fèi zhōu、 nán zhōu、 xī zhōu
qín zhōu、 zhēn zhōu、 yáng zhōu
lǒng yòu dào, zhì suǒ shàn zhōu, jīn qīng hǎi lè dū。 xià xiá:
qín zhōu、 chéng zhōu、 wèi zhōu、 lán zhōu、 lín zhōu、 hé zhōu、 wǔ zhōu、 táo zhōu、 kuò zhōu、 dié zhōu
dàng zhōu、 liáng zhōu、 gān zhōu、 guā zhōu、 yī zhōu、 shā zhōu、 xī zhōu、 ān xī dà dū hù fǔ
běi tíng dū hù fǔ
jiàn nán dào, zhì suǒ chéng dū fǔ, jīn sì chuān chéng dū。 xià xiá:
chéng dū fǔ、 hàn zhōu、 péng zhōu、 shǔ zhōu、 méi zhōu、 jǐn zhōu、 jiàn zhōu、 zǐ zhōu、 làng zhōu、 guǒ zhōu
suì zhōu、 pǔ zhōu、 líng zhōu、 zī zhōu、 róng zhōu、 jiǎn zhōu、 jiā zhōu、 qióng zhōu、 yǎ zhōu、 lí zhōu
lú zhōu、 mào zhōu、 yì zhōu、 tú zhōu、 yán zhōu、 chè zhōu、 xiàng zhōu、 rǎn zhōu、 qióng zhōu、 zé zhōu
róng zhōu、 sōng zhōu、 sōng zhōu、 wén zhōu、 fú zhōu、 lóng zhōu、 dāng zhōu、 xī zhōu、 gōng zhōu、 bǎo zhōu
zhēn zhōu、 bà zhōu、 zhè zhōu
lǐng nán dào, zhì suǒ guǎng zhōu, jīn guǎng dōng guǎng zhōu shì。 xià xiá:
guǎng zhōu、 sháo zhōu、 cháo zhōu、 xún zhōu、 hè zhōu、 duān zhōu、 xīn zhōu、 kāng zhōu、 fēng zhōu、 lóng zhōu、 ēn zhōu
chūn zhōu、 gāo zhōu、 téng zhōu、 yì zhōu、 dòu zhōu、 qín zhōu、 guì zhōu、 zhāo zhōu、 fù zhōu、 wú zhōu
méng zhōu、 gōng zhōu、 hǎixún zhōu、 yù lín zhōu、 píng qín zhōu、 bīn zhōu、 chéng zhōu、 xiù zhōu、 xiàng zhōu
liǔ zhōu、 róng zhōu、 yōng zhōu、 guì zhōu、 dǎng zhōu、 héng sà、 tián zhōu、 yán zhōu、 shān zhōu、 luán zhōu
luó zhōu、 pān zhōu、 róng zhōu、 biàn zhōu、 bái zhōu、 láo zhōu、 qīn zhōu、 yú zhōu、 gǔn zhōu、 tānɡ zhōu
yán zhōu、 gǔ zhōu、 ān nán dū dū fǔ、 wǔ 'é zhōu、 yuè zhōu、 zhī zhōu、 ài zhōu、 fú lù zhōu、 cháng zhōu
guàn zhōu、 lín zhōu、 jǐng zhōu、 fēng zhōu、 lù zhōu、 lián zhōu、 léi zhōu、 lóng zhōu、 huán zhōu、 dé huà zhōu
láng máng zhōu、 yá zhōu、 dàn zhōu、 qióng zhōu、 zhèn zhōu、 wàn 'ān zhōu、 chì tǔ guó、 dān dān guó |
guān lì zhì dù Official system |
zhōng yāng guān zhì
sān shī: tài shī、 tài fù、 tài bǎo( róng yù zhí wù);
sān gōng: tài wèi、 sī tú、 sī kōng( róng yù zhí wù);
sān shěng: zhōng shū shěng ( jué cè、 mì shū )、 mén xià shěng( shì cóng、 jiàn yì)、 shàng shū shěng ( xíng zhèng );
shàng shū shěng xià xiá liù bù: lì bù( rén shì)、 hù bù( hù kǒu、 cái zhèng)、 lǐ bù( lǐ bīn)、 bīng bù( guó fáng)、 xíng bù( fǎ yuàn)、 gōng bù( gōng chéng、 shuǐ lì);
yī tái: yù shǐ tái( jiān chá);
wǔ shǔ: guó zǐ jiān、 shàofǔ jiān、 jiāng zuò jiān、 jūn qì jiān、 dū shuǐ jiān( xún jiù zhì, yǔ liù bù fēn gōng);
jiǔ sì: tài cháng sì、 guāng lù sì、 wèi wèi sì、 zōng zhèng sì、 tài pú sì、 dà lǐ sì、 hóng lú sì、 sī nóng sì、 tài fǔ sì( yǔ liù bù fēn gōng hé zuò);
sǎnguān:( róng yù zhí wù)。
dì fāng guān zhì
xū shè( dào) zhì guān chá shǐ
zhōu( jùn): cì shǐ( tài shǒu); bié jià、 zhǎngshǐ、 sī mǎ; lù shì、 cān jūn shì;
liù cáo: sī gōng、 sī cāng、 sī hù、 sī bīng、 sī fǎ、 sī shì。
xiàn: xiàn lìng; xiàn chéng、 zhù bù; xiàn wèi、 lù shì、 zuǒ shǐ。
xiāng: qí lǎo; wǔ lǐ yī xiāng
lǐ: lǐ zhèng; wǔ bǎo yī lǐ
cūn: cūn zhèng; yī zì rán cūn wéi yī cūn
bǎo: bǎo cháng; wǔ lín yī bǎo
lín: lín cháng; sì jiā yī lín
fāng: fāng zhèng。 chéng shì nèi wú cūn shè fāng, fāng zhèng hé cūn zhèng tóng jí |
|
tiān wén xué jiā sēng yīháng zài shì jiè shàng shǒu cì cè liàng liǎo zǐ wǔ xiàn de cháng dù; yào wáng sūn sī miǎo de《 qiān jīn fāng》 shì bù kě duō dé de yī shū; 868 nián, zhōng guó《 jīn gāng jīng》 de yìn zhì shì shì jiè shàng yǐ zhī zuì zǎo de diāo bǎn yìn shuà。 zhōng guó de zào zhǐ、 fǎng zhì děng jì shù tōng guò 'ā lā bó dì qū yuǎn chuán dào xī yà、 ōu zhōu。 |
|
zài jūn shì shàng, táng cháo shì zhōng guó lì shǐ shàng zhàn jì hěn biāo bǐng de cháo dài。 jūn lì qiáng dà shì táng dài de yī gè xiān míng de tè diǎn。 táng cháo tǒng yī liǎo suí cháo mò qún xióng gē jù de zhōng guó。 táng tài zōng、 gāo zōng、 wǔ hòu zài wèi shí yòu yuǎn zhēng dōng xī liǎng tū jué, miè gāo chāng、 shōu qí dì wéi zhōu xiàn, miè gāo jù lì hé bǎi jì bìng zài bái cūn jiāng zhàn yì dǎ bài rì běn yuán jūn, yòu yǔ mò hé、 tiě lè、 shì wéi、 qì dān děng mín zú zhēng zhàn。 dāng shí táng cháo zài yà zhōu jūn shì zhì dù, jīng jì hé kē jì de yōu shì dōushì zhè xiē zhàn jì de jī chǔ。 táng xuán zōng shí táng cháo de shì lì yǔ lái zì xiàn zài 'ā lā bó、 xīn xīng hé xìn fèng yī sī lán jiào xùn ní pài de 'ā bá sī wáng cháo( jí hēi yī dà shí) de shì lì zài bāo hán zhāo wǔ jiǔ xìng guó、 dà xiǎo bó lǜ、 tù huǒ luó zài nèi de zhōng yà zhū guó xiāng yù, jiēguǒ táng cháo zài dá luó sī zhàn yì zhàn bài, zhōng guó de shì lì cóng cǐ tuì chū zhōng yà。 jiē zhǒng 'ér zhì de 'ān shǐ zhī luàn hé fān zhèn gē jù dǎo zhì huá běi dì qū jīng jì xiāo tiáo hé hú huà。
táng cháo de zhòng duō zhù míng jiànglǐng zhōng, chú liǎo líng yān gé 'èr shí sì gōng chén zhōng de jiànglǐng、 guō zǐ yí、 lǐ shèng jí qí zǐ lǐ sù、 gāo pián děng hàn zú tǒng shuài wài ﹐ yì zú jiànglǐng yě zhàn jù liǎo zhòng yào dì wèi: bǐ jiào zhòng yào de yòu zá zhǒng hú 'ān lù shān、 shǐ sī míng、 bǎi jì rén hēi chǐ cháng zhī、 gāo jù lì rén gāo xiān zhī、 qì dān rén lǐ guāng bì、 mò hé rén lǐ huái guāng、 tū jué tū qí shī bù rén gē shū hàn、 tiě lè bù de pú gù huái 'ēn、 hún jiān hé 'ā diē guāng jìn děng。
jūn tián zhì hé zū yōng tiáozhì de pò huài dǎo zhì fǔ bīng zhì gǎi wéi zhēng bīng zhì hé mù bīng zhì。 ān shǐ zhī luàn zhōng, lín shí dài fǔ bīng zhì 'ér qǐ de kuò qí bìng bù néng dǐ yù yǔ jié dù shǐ de bīng lì。 zì shǐ táng cháo zài jūn shì shàng shī shì: nèi yòu fān zhèn gē jù, wài yòu huí gē、 tǔbō、 nán zhào de rù qīn。 lì rú táng cháo xū yào jiè huí gē bīng lái píng dìng 'ān shǐ zhī luàn, 763 nián tǔbō jūn céng jīng zhàn lǐng cháng 'ān dá shí wǔ rì, nán zhào jūn yī dù gōng dǎ chéng dū bìng zhàn lǐng 'ān nán zhí zhì shí guó de nán hàn cái shōu huí。 táng cháo fáng bèi nán zhāo zhī shì bīng bù mǎn yòu dǎo zhì liǎo páng xūn zhī biàn。 hòu lái de huáng cháo de liú kòu pàn luàn dǎo zhì zhū quán zhōng hé shā tuó rén lǐ kè yòng de zhēng zhàn, zhí zhì táng cháo miè wáng hòu yǐ rán wèi píng xī。 |
|
1. huò bì
táng wáng cháo jiàn lì hòu, xùn sù chū tái liǎo zì jǐ de zhù bì zhèng cè。 wǔ dé sì nián( 621 nián) qī yuè,“ fèi wǔ zhū qián, xíng kāi yuán tōng bǎo qián, jìng bā fēn, zhòng 'èr zhū sì lěi, jī shí wén zhòng yī liǎng, yī qiān wén zhòng liù jīn sì liǎng”。 què lì liǎo guó jiā zhù bì de fǎ bì dì wèi。 tóng shí, yòu jì chéng wèi jìn nán běi cháo shí qī yǐ juàn bó wéi huò bì de chuán tǒng, shí xíng liǎo“ qián bó jiān xíng” de huò bì zhì dù héng héng qián jí tóng qián, bó zé shì sī zhì wù de zǒng chēng, bāo kuò jǐn、 xiù、 líng、 luó、 juàn、 shī、 qǐ、 jiān、 chóu děng, shí jì shàng shì yī zhǒng yǐ shí wù huò bì hé jīn shǔ huò bì jiān 'ér xíng zhī de duō yuán de huò bì zhì dù。 táng zhèng fǔ bù duàn chū tái yán lì dǎ jī sī zhù hé làn zhù děng de fǎ lìng, bìng jìn duàn shǐ yòng 'è qián, dàn shì yóu yú tóng qián gōng yìng liàng yán zhòng duǎn quē, bì zhí bù duàn shàng shēng jiān tǐng, sī zhù hé làn zhù yòu bào lì kě tú, suǒ yǐ chéng xiào bìng bù lǐ xiǎng。 liǎng shuì fǎ shí xíng yǐ hòu shè huì fā zhǎn zhōng cháng qī cún zài de yī dà máo dùn, tū chū biǎo xiàn wéi qián zhòng wù qīng jí suǒ wèi“ qián huāng” wèn tí de bù duàn 'è huà。 táng cháo de GDP zài dāng shí de shì jiè wéi 348 yì měi yuán , zhàn shì jiè GDP bǐ zhòng: 58%
2. hù kǒu
hù kǒu shì fēng jiàn wáng cháo fù shuì jī chǔ。 650 nián táng cháo tǒng jì hù 380 wàn。 705 nián dá dào 615 wàn hù, 3714 wàn yú kǒu。 dào liǎo kāi yuán shèng shì 740 nián, hù 841.2871 wàn, kǒu 4814.3609 wàn。 ān shǐ zhī luàn qián yī nián de 754 nián, hù dá 906.9254 wàn, kǒu dá 5288.0488 wàn。 ān shǐ zhī luàn shí qī 760 nián hù 193.3174 wàn, qí zhōng bù kè hù 117.4592 wàn, kǒu 1699.0386 wàn, qí zhōng bù kè kǒu 1461.9587 wàn。 táng cháo hòu qī hù jí tǒng jì hé guǎn lǐ hùn luàn fèi chí, shù jù nán yǐ xìn rèn。 jī běn shàng zài sān、 sì bǎi wàn hù。
3. fù shuì shōu rù
táng cháo zhōng qī 780 nián shí xíng liǎng shuì fǎ, dāng nián shuì qián 1089 wàn bā qiān yú mín, gǔ 215 wàn qī qiān yú shí。 821-824 nián nián jūn shuì shōu 3515.1228 wàn guàn、 shí( yī guàn = yī mín), táng hòu qī 853 nián shuì shōu xià jiàng dào 925 wàn yú mín, qí zhōng yán lì dá 278 wàn yú。 suí zhe táng cháo duì yán shāng yā pò jiā jù, zhí jiē yǐn fā liǎo huáng cháo qǐ yì。
4. nóng yè
táng cháo nóng yè shēng chǎn gōng jù yòu yòu xīn de jìn bù。 qū yuán lí jiù chū xiàn zài táng cháo 。 hái chū xiàn liǎo xīn de guàn gài gōng jù shuǐ chē hé tǒng chē。 táng cháo qián qī, jǐn jiàn yú jìzǎi de zhòng yào shuǐ lì gōng chéng jiù gāo dá yī bǎi liù shí duō xiàng。 qí zhōng zhù míng de rú yù liáng qú、 jiàng yán hú、 jìng hú děng。 tiān bǎo nián jiān, táng cháo gēng dì miàn jī dá dào bā bǎi wǔ shí wàn qǐng。 liáng shí chǎn liàng yě yòu tí gāo。 tiān bǎo bā nián, guān cāng cún liáng dá jiǔ qiān liù bǎi wàn shí。 cháng 'ān luò yáng mǐ jià zuì dī shí měi dǒu jǐn shí sān wén, qīng zhōu、 qí zhōu měi dǒu jǐn wǔ wén。 táng cháo hòu qī, yóu yú rén kǒu nán yí jiā shàng tǔ dì kāi kěn jí dà xiū shuǐ lì, nán fāng de liáng shí chǎn liàng dà fú zēng jiā。
5. shǒu gōng yè
táng cháo shǒu gōng yè fēn guān yíng hé sī yíng liǎng zhǒng。 gōng bù shì zhù guǎn guān yíng shǒu gōng yè de zuì zhòng yào bù mén, zhí jiē guǎn lǐ de jī gòu yòu shàofǔ jiān、 jiāng zuò jiān、 jūn qì jiān。 shàofǔ jiān zhù guǎn jīng zhì shǒu gōng yì pǐn; jiāng zuò jiān zhù guǎn tǔ mù gōng chéng de xīng jiàn; jūn qì jiān fù zé bīng qì de jiàn zào。 jiān xià shè shǔ、 shǔ xià shè zuōfáng。 cǐ wài hái yòu zhù qián jiān hé yě jiān děng。 guān yíng shǒu gōng yè de chǎn pǐn yī bān bù duì wài xiāo shòu, zhǐ gōng huáng shì hé yá mén xiāo fèi。 gōng rén zé fēn wéi gōng jiàng、 xíng tú、 guān nú bì、 guān hù、 zá hù děng。 sī yíng shǒu gōng yè jiào guān yíng shǒu gōng yè bǐ bù fā dá。 táng cháo qián qī zhù yào shǒu gōng yè yòu fǎng zhì yè、 táo cí yè hé kuàng yě yè。 táng hòu qī, nán fāng shǒu gōng yè dà fú jìn bù, tè bié shì sī zhì yè、 zào chuán yè、 zào zhǐ yè hé zhì chá yè。 |
wén huà yì shù hé zōng jiào Arts and culture and religion |
táng cháo yóu yú jīng jì fā dá, wén huà zài dāng shí yě chǔyú shì jiè lǐng xiān de dì wèi, yǔ shì jiè xǔ duō guó jiā de wén huà jiāo liú fēi cháng pín fán。 cháo xiān、 rì běn pài lái xǔ duō liú xué shēng dào cháng 'ān xué xí。 táng cháo tóng 'ā lā bó dì qū de yǒu hǎo wǎng lái, shǐ lǜ bǎo shí、 hú jiāo、 yī sī lán jiào xiān hòuzhuàn rù zhōng guó。 dūn huáng mò gāo kū zhōng de bì huà hé diāo sù yòu 40% shì táng dài de zuò pǐn。
táng cháo zuì lìng rén zhǔ mùdì wén xué chéng jiù kě suàn táng shī。 zì chén zǐ 'áng hé“ chū táng sì jié” qǐ, táng cháo zhù míng shī rén céng chū bù qióng, shèng táng shí qī de lǐ bái、 dù fǔ、 cénshēn、 wáng wéi, zhōng táng shí qī de lǐ hè、 hán yù、 bái jū yì, wǎn táng shí qī de lǐ shāng yǐn、 dù mù shì qí zhōng de jǐ gè dài biǎo。 tā men de shī zuò fēng gé gè yì, jì yòu duì shén huà shì jiè de fēng fù xiǎng xiàng, yòu yòu duì xiàn shí shēng huó de xì zhì miáo xiě, jì yòu jī 'áng xióng hún de biān sài shī, yì yòu chén yù hòu zhòng de“ shī shǐ”, hái yòu qīng xīn tuō sú de tián yuán shī。 zhè xiē shī zuò gòng tóng gòu chéng liǎo zhōng guó wén xué chéng jiù de jié chū dài biǎo。 hòu shì sòng、 míng、 qīng suī réng yòu jié chū shī rén chū xiàn, dàn lǜ shī hé gǔ shī de zǒng tǐ shuǐ píng dōubù rú táng cháo shī rén, shǐ dé táng shī chéng wéi liǎo zhōng guó gǔ shī bù kě yú yuè de diān fēng。
táng cháo qián qī de zōng jiào zhèng cè bǐ jiào kuān róng, zhōng guó chuán tǒng liǎng dà zōng jiào héng héng fó jiào hé dào jiào dōuyòu jiào dà fā zhǎn。 táng cháo yǐ dào jiào wèiguó jiào, wáng gōng guì zú jiē yǐ dào shì wéi róng, bìng yǐ《 lǎo zǐ》《 zhuāng zǐ》《 wén zǐ》《 liè zǐ》 děng dào jiào jīng diǎn kāi kē qǔ shì。 táng cháo chū nián, gāo sēng xuán zàng yuǎn fù tiān zhú( xiàn zài de yìn dù) qǔ jīng 657 bù, táng cháo yīn cǐ xīng jiàn liǎo dà yàn tǎ lái bǎo cún zhè xiē fó jīng。 xuán zàng zài fān yì fó jiào jīng diǎn shí qī wèile fú hé dāng shí táng cháo guó qíng, dà liàng xī shōu dào jiào shù yǔ, fó jiào jīng diǎn de dà liàng fān yì yǐ jí zhōng guó sēng rén zì shēn sī xiǎng tǐ xì de zhú jiàn chéng shú shǐ dé zhōng guó fó jiào zài cǐ shí qī dé dào liǎo wěn gù de fā zhǎn, zhōng guó fó jiào de gè zhù yào zōng pài dà duō zài cǐ shí qī xíng chéng huò chéng shú。 qí tā zōng jiào rú yī sī lán jiào, jǐng jiào( jī dū jiào niè sī tuō lì pài) hé xiān jiào yě suí zhe guó jì jiāo liú chuán rù zhōng guó。 táng wǔ zōng shí duì fó jiào cǎi qǔ gāo yā zhèng cè, shǐ chēng huì chāng miè fó, shǐ dé chú chán zōng děng shǎo shù zōng pài wài, qí tā fó jiào pài bié cóng cǐ yī jué bù zhèn。 |
|
táng cháo zhèng fǔ duì wài tuī xíng de shì bǐ jiào kāi fàng de wài jiāo zhèng cè。 641 nián, táng tài zōng pài rén hù sòng wén chéng gōng zhù dào tǔbō, yǔ zàn pǔ sōng zàn gān bù jié hūn。 qí hòu hái yòu jīn chéng gōng zhù xià jià zàn pǔ chì dé zǔ zàn, bìng jié chéng lián méng, hé tóng wéi yī jiā。 jiāng táng cháo de xiān jìn wén huà dài dào liǎo tǔbō。 822 nián, táng fān huì méng, huàdìng liǎo jiāng jiè, hù bù qīn fàn, táng fān huì méng bēi xiàn zài hái bǎo cún zài lā sà de dà zhāo sì。 794 nián, táng cháo yǔ nán zhào zài diǎn cāng shān huì méng, shuāng fāng jiàn lì liǎo liáng hǎo de guān xì。 |
dì wáng nián biǎo Emperor chronology |
yī、
shì hào: shén yáo dà shèng dà guāng xiào huáng dì
miào hào: gāo zǔ
dì míng: lǐ yuān
bèi fèn: dì yī dài
zài wèi: 618 héng héng 626( 8 nián)
shēng zú: 566 héng héng 635( 70 suì)
huáng kǎo: běi zhōu táng guó gōng lǐ hǔ zǐ lǐ bǐng zǐ
shēng mǔ: dú gū shì
nián hào: wǔ dé( 618 héng héng 626)
líng mù: xiàn líng( jīn shǎn xī shěng sān yuán xiàn chéng dōng 25 gōng lǐ zhī tǔ yuán shàng)
èr、
shì hào: wén wǔ dà shèng dà guǎng xiào huáng dì
miào hào: tài zōng
dì míng: lǐ shì mín
bèi fèn: dì 'èr dài
zài wèi: 626 héng héng 649( 23 nián)
shēng zú: 598 héng héng 649( 52 suì)
huáng kǎo: gāo zǔ cì zǐ
shēng mǔ: dòu shì
nián hào: zhēnguàn( 627 héng héng 649)
líng mù: zhāo líng( jīn shǎn xī shěng lǐ quán xiàn dōng běi)
sān、
shì hào: tiān huáng dà shèng dà hóng xiào huáng dì
miào hào: gāo zōng
dì míng: lǐ zhì
bèi fèn: dì sān dài
zài wèi: 649 héng héng 683( 34 nián)
shēng zú: 628 héng héng 683( 56 suì)
huáng kǎo: tài zōng dì jiǔ zǐ
shēng mǔ: zhǎngsūn huáng hòu
nián hào: yǒng huī( 650 héng héng 655) xiǎn qìng( 656 héng héng 661) lóng shuò( 661 héng héng 663) lín dé( 664 héng héng 665) qián fēng( 666 héng héng 668) zǒng zhāng( 668 héng héng 670) xián hēng( 670 héng héng 674) shàng yuán( 674 héng héng 676) yí fèng( 676 héng héng 679) diào lù( 679 héng héng 680) yǒng lóng( 680 héng héng 681) kāi yào( 681 héng héng 682) yǒng chún( 682 héng héng 683) hóng dào( 683)
líng mù: qián líng( jīn shǎn xī shěng qián xiàn xī běi liáng shān shàng, hé wǔ zé tiān hé zàng)
sì、
shì hào: dà hé dà shèng dà zhāo xiào huáng dì
miào hào: zhōng zōng
dì míng: lǐ xiǎn
bèi fèn: dì sì dài
zài wèi: 683 héng héng 684( 1 nián) 705 héng héng 710( 5 nián)
shēng zú: 656 héng héng 710( 55 suì)
huáng kǎo: gāo zōng dì qī zǐ
shēng mǔ: wǔ zhào
nián hào: sì shèng( 684) shén lóng( 705 héng héng 707) jǐng lóng( 707 héng héng 710)
líng mù: dìng líng( jīn shǎn xī shěng fù píng xiàn lóng quán shān shàng)
wǔ、
shì hào: xuán zhēn dà shèng dà xīng xiào huáng dì
miào hào: ruì zōng
dì míng: lǐ dàn
bèi fèn: dì sì dài
zài wèi: 684 héng héng 690( 6 nián) 710 héng héng 712( 2 nián)
shēng zú: 662 héng héng 716( 55 suì)
huáng kǎo: gāo zōng dì jiǔ zǐ
shēng mǔ: wǔ zhào
nián hào: wén míng( 684) guāng zhái( 684) chuí gǒng( 685 héng héng 688) yǒng chāng( 689) zài chū( 689 héng héng 690) jǐng yún( 710 héng héng 712) tài jí( 712) yán hé( 712)
líng mù: qiáo líng( jīn shǎn xī shěng pú chéng xiàn běi zhī fēng shān)
liù、
shì hào: zé tiān shùn shèng huáng hòu
miào hào: wú
dì míng: wǔ zhào
bèi fèn: dì sān dài
zài wèi: 690 héng héng 705( 15 nián)
shēng zú: 624 héng héng 705( 82 suì)
huáng kǎo: wǔ shì huò
shēng mǔ: yáng shì
nián hào: tiān shòu( 690 héng héng 692) rú yì( 692) cháng shòu( 692 héng héng 694) yán zài( 694) zhèng shèng( 695) tiān cè wàn suì( 695) wàn suì dēng fēng( 695 héng héng 696) wàn suì tōng tiān( 696 héng héng 697) shén gōng( 697) shèng lì( 698 héng héng 700) jiǔ shì( 700 héng héng 701) dà zú( 701) cháng 'ān( 701 héng héng 704) shén lóng( 705)
líng mù: yǔ gāo zōng hé zàng qián líng( jīn shǎn xī shěng qián xiàn xī běi liáng shān shàng)
qī、
shì hào: shǎo dì
miào hào: wú
dì míng: lǐ zhòng mào
bèi fèn: dì wǔ dài
zài wèi: 710( shí tiān)
huáng kǎo: zhōng zōng zǐ
nián hào: táng lóng( 710) táng yuán( 710)
bā、
shì hào: zhì dào dà shèng dà míng xiào huáng dì
miào hào: xuán zōng
dì míng: lǐ lóng jī
bèi fèn: dì wǔ dài
zài wèi: 712 héng héng 756( 44 nián)
shēng zú: 685 héng héng 762( 78 suì)
huáng kǎo: ruì zōng dì sān zǐ
shēng mǔ: dòu shì
nián hào: xiān tiān( 712 héng héng 713) kāi yuán( 713 héng héng 741) tiān bǎo( 742 héng héng 756)
líng mù: tài líng( jīn shǎn xī shěng pú chéng xiàn dōng běi jīn sù shān)
jiǔ、
shì hào: wén míng wǔ dé dà shèng dà xuān xiào huáng dì
miào hào: sù zōng
dì míng: lǐ hēng
bèi fèn: dì liù dài
zài wèi: 756 héng héng 762( 6 nián)
shēng zú: 711 héng héng 762( 52 suì)
huáng kǎo: xuán zōng dì sān zǐ
shēng mǔ: yáng shì
nián hào: zhì dé( 756 héng héng 758) qián yuán( 758 héng héng 760) shàng yuán( 760 héng héng 762) bǎo yìng( 762)
líng mù: jiàn líng( jīn shǎn xī shěng lǐ quán xiàn dōng běi zhī wǔ jiāng shān shàng)
shí、
shì hào: ruì wén xiào wǔ huáng dì
miào hào: dài zōng
dì míng: lǐ yù
bèi fèn: dì qī dài
zài wèi: 762 héng héng 779( 17 nián)
shēng zú: 726 héng héng 779( 54 suì)
huáng kǎo: sù zōng zhǎngzǐ
shēng mǔ: wú shì
nián hào: bǎo yìng( 762 héng héng 763) guǎng dé( 763 héng héng 764) yǒng tài( 765 héng héng 766) dà lì( 766 héng héng 779)
líng mù: yuán líng( jīn shǎn xī shěng fù píng xiàn xī běi zhī tán shān shàng)
shí yī、
shì hào: shén wǔ shèng wén huáng dì
miào hào: dé zōng
dì míng: lǐ shì
bèi fèn: dì bā dài
zài wèi: 779 héng héng 805( 26 nián)
shēng zú: 742 héng héng 805( 64 suì)
huáng kǎo: dài zōng zhǎngzǐ
shēng mǔ: shěn shì
nián hào: jiàn zhōng( 780 héng héng 783) xīng yuán( 784) zhēn yuán( 785 héng héng 805)
líng mù: chóng líng( jīn shǎn xī shěng jīng yáng xiàn běi cuó 'é shān)
shí 'èr、
shì hào: zhì dé hóng dào dà shèng dà 'ān xiào huáng dì
miào hào: shùn zōng
dì míng: lǐ sòng
bèi fèn: dì jiǔ dài
zài wèi: 805( 1 nián)
shēng zú: 761 héng héng 806( 46 suì)
huáng kǎo: dé zōng zhǎngzǐ
shēng mǔ: wáng shì
nián hào: yǒng zhēn( 805)
líng mù: fēng líng( jīn shǎn xī shěng fù píng xiàn dōng wèng jīn shān)
shí sān、
shì hào: zhāo wén zhāng wǔ dà shèng zhì shén xiào huáng dì
miào hào: xiàn zōng
dì míng: lǐ chún
bèi fèn: dì shí dài
zài wèi: 805 héng héng 820( 15 nián)
shēng zú: 778 héng héng 820( 43 suì)
huáng kǎo: shùn zōng zhǎngzǐ
shēng mǔ: wáng shì
nián hào: yuán hé( 806 héng héng 820)
líng mù: jǐng líng( jīn shǎn xī shěng pú chéng xiàn xī běi jīn zhì shān)
shí sì、
shì hào: ruì shèng wén huì xiào huáng dì
miào hào: mù zōng
dì míng: lǐ héng
bèi fèn: dì shí yī dài
zài wèi: 820 héng héng 824( 4 nián)
shēng zú: 795 héng héng 824( 30 suì)
huáng kǎo: xiàn zōng dì sān zǐ
shēng mǔ: guō shì
nián hào: cháng qìng( 821 héng héng 824)
líng mù: guāng líng( jīn shǎn xī shěng pú chéng xiàn běi yáo shān)
shí wǔ、
shì hào: ruì wǔ zhāo mǐn xiào huáng dì
miào hào: jìng zōng
dì míng: lǐ zhàn
bèi fèn: dì shí 'èr dài
zài wèi: 824 héng héng 826( 2 nián)
shēng zú: 809 héng héng 826( 18 suì)
huáng kǎo: mù zōng zhǎngzǐ
shēng mǔ: wáng shì
nián hào: bǎo lì( 825 héng héng 826)
líng mù: zhuāng líng( jīn shǎn xī shěng sān yuán xiàn dōng běi)
shí liù、
shì hào: yuán shèng zhāo xiàn xiào huáng dì
miào hào: wén zōng
dì míng: lǐ 'áng
bèi fèn: dì shí 'èr dài
zài wèi: 826 héng héng 840( 14 nián)
shēng zú: 809 héng héng 840( 32 suì)
huáng kǎo: mù zōng dì 'èr zǐ
shēng mǔ: xiāo shì
nián hào: dà hé( 827 héng héng 835) kāi chéng( 836 héng héng 840)
líng mù: zhāng líng( jīn shǎn xī shěng fù píng xiàn xī běi zhī tiān rǔ shān)
shí qī、
shì hào: zhì dào zhāo sù xiào huáng dì
miào hào: wǔ zōng
dì míng: lǐ yán
bèi fèn: dì shí 'èr dài
zài wèi: 840 héng héng 846( 6 nián)
shēng zú: 814 héng héng 846( 33 suì)
huáng kǎo: mù zōng dì wǔ zǐ
shēng mǔ: wéi shì
nián hào: huì chāng( 841 héng héng 846)
líng mù: duān líng( jīn shǎn xī shěng sān yuán xiàn dōng)
shí bā、
shì hào: yuán shèng zhì míng chéng wǔ xiàn wén ruì zhì zhāng rén shén cōng yì dào dà xiào huáng dì
miào hào: xuān zōng
dì míng: lǐ chén
bèi fèn: dì shí yī dài
zài wèi: 846 héng héng 859( 13 nián)
shēng zú: 810 héng héng 859( 50 suì)
huáng kǎo: xiàn zōng dì shí sān zǐ
shēng mǔ: zhèng shì
nián hào: dà zhōng( 847 héng héng 860)
líng mù: zhēn líng( jīn shǎn xī shěng jīng yáng xiàn xī běi)
shí jiǔ、
shì hào: zhāo shèng gōng huì xiào huáng dì
miào hào: yì zōng
dì míng: lǐ cuǐ
bèi fèn: dì shí 'èr dài
zài wèi: 859 héng héng 873( 14 nián)
shēng zú: 833 héng héng 873( 41 suì)
huáng kǎo: xuān zōng zhǎngzǐ
shēng mǔ: cháo shì
nián hào: xián tōng( 860 héng héng 873)
líng mù: jiǎn líng( jīn shǎn xī shěng fù píng xiàn xī běi)
èr shí、
shì hào: huì shèng gōng dìng xiào huáng dì
miào hào: xī zōng
dì míng: lǐ xuān
bèi fèn: dì shí sān dài
zài wèi: 873 héng héng 888( 15 nián)
shēng zú: 862 héng héng 888( 27 suì)
huáng kǎo: yì zōng dì wǔ zǐ
shēng mǔ: wáng shì
nián hào: qián fú( 874 héng héng 879) guǎng míng( 880 héng héng 881) zhōng hé( 881 héng héng 885) guāng qǐ( 885 héng héng 888) wén dé( 888)
líng mù: jìng líng( jīn shǎn xī shěng qián xiàn dōng běi)
èr shí yī、
shì hào: shèng mù jǐng wén xiào huáng dì
miào hào: zhāo zōng
dì míng: lǐ yè
bèi fèn: dì shí sān dài
zài wèi: 888 héng héng 904( 16 nián)
shēng zú: 867 héng héng 904( 38 suì)
huáng kǎo: yì zōng dì qī zǐ
shēng mǔ: wáng shì
nián hào: lóng jì( 889) dà shùn( 890 héng héng 891) jǐng fú( 892 héng héng 893) qián níng( 894 héng héng 898) guāng huà( 898 héng héng 901) tiān fù( 901 héng héng 904) tiān yòu( 904)
líng mù: hé líng( jīn hé nán shěng yǎn shī xiàn tài píng shān)
èr shí 'èr、
shì hào: zhāo xuān guāng liè xiào huáng dì
miào hào: āi zōng
dì míng: lǐ zhù
bèi fèn: dì shí sì dài
zài wèi: 904 héng héng 907( 3 nián)
shēng zú: 892 héng héng 908( 17 suì)
huáng kǎo: zhāo zōng dì jiǔ zǐ
shēng mǔ: hé shì
nián hào: tiān yòu( 904 héng héng 907)
líng mù: wēn líng( jīn shān dōng shěng dìng táo xiàn) |
táng cháo gè dài dì wáng jiǎn jiè Introduction of the emperor Tang |
táng gāo zǔ
táng gāo zǔ lǐ yuān táng gāo zǔ lǐ yuān( 566 nián chū shēng yú cháng 'ān, 635 nián jià bēng yú cháng 'ān) shì táng cháo de kāi guó huáng dì。 qí mǔ shì yuán zhēn tài hòu dú gū shì, hé suí cháo dú gū huáng hòu shì jiě mèi。
lǐ yuān de fù qīn lǐ hǔ shì xī wèi de tài wèi, sǐ hòu bèi zhuī fēng wéi táng guó gōng。 lǐ yuān qī suì shí tā fù qīn shì shì, tā shì xí wéi táng guó gōng。 lǐ yuān shì suí yáng dì de yí biǎo xiōng dì, tā de mǔ qīn hé suí yáng dì de mǔ qīn shì xiān bēi guì zú dú gū shì de qīn jiě mèi, zài hěn cháng yī duàn shí jiān nèi shēn shòu suí yáng dì de zhòng yòng。
615 nián lǐ yuān bèi diào rèn dào tài yuán, tài yuán yě shì tā qǐ jiā de dà běn yíng。 zài tài yuán lǐ yuān chéng gōng dì jiě jué liǎo běi fāng tū jué de wēi xié, tóng shí tā chéng gōng dì zhàn bài liǎo duō zhī fǎn suí jūn duì, bìng tōng guò shòu nà bài jūn 'ér bù duàn dì kuò dà liǎo zì jǐ de lì liàng。 617 nián 7 yuè, lǐ yuān zhèng shì kāi shǐ qǐ bīng fǎn suí。 míng yì shàng tā bìng bù zhí jiē fǎn suí, ér zhǐ fǎn suí yáng dì。 tā cóng tài yuán chū fā jìn gōng cháng 'ān bìng hěn kuài( 617 nián 11 yuè) jiù zhàn lǐng liǎo cháng 'ān。 tā yōng dài wáng yáng yòu zuò huáng dì, zì fēng wéi dà chéng xiāng hé táng wáng。 618 nián suí yáng dì bèi pàn jūn shā sǐ hòu, lǐ yuān mìng lìng yáng yòu jiāng dì wèi chuán gěi tā, jiàn lì táng cháo 。
zài guān liáo zhì dù shàng lǐ yuān jī běn shàng shǐ yòng liǎo suí cháo de zhì dù。 zài nóng yè fāng miàn tā bān bù jūn tián zhì, jiāng tián dì píng děng dì fēn pèijǐ nóng mín。 duì juān shuì tā yě zuò liǎo tiáojié, jiǎn qīng liǎo shòu tián nóng mín de fù dān。 zài fǎ lǜ shàng tā fèi qì liǎo suí yáng dì de xǔ duō kē zhèng, xiū dìng liǎo táng lǜ。 lǐ yuān duì zhōng guó de guǎn lǐ hé zhèng cè wéi lǐ shì mín“ zhēn guān zhī zhì” dǎ xià liǎo fēi cháng zhòng yào de jī chǔ。
yóu yú lǐ yuān duì tā de jì chéng rén de wèn tí yī zài fǎn fù, zhè dǎo zhì liǎo tā de 'ér zǐ lǐ jiàn chéng、 lǐ yuán jí hé lǐ shì mín zhī jiān de chōng tū。 xuán wǔ mén zhī biàn hòu lǐ yuān bèi lǐ shì mín ruǎn jìn, bī pò“ tuì wèi”, chéng wéi“ tài shàng huáng”。
lǐ yuān sǐ hòu shì hào shén yáo huáng dì, zàng zài xiàn líng。
táng tài zōng
táng tài zōng, míng lǐ shì mín( 598 nián ~ 649 nián), shì táng cháo dì 'èr wèi huáng dì, tā de míng zì yì sī shì 「 jì shì 'ān mín 」。 tài zōng shì tā sǐ hòu de miào hào。 tā hái shì táng cháo jūn shì jiā, zhèng zhì jiā、 shū fǎ jiā。 tā kāi chuàng liǎo lì shǐ shàng zhù míng de「 zhēn guān zhī zhì」, jiāng zhōng guó fēng jiàn shè huì tuī xiàng dǐng shèng shí qī。 huáng hòu zhǎngsūn huáng hòu。
táng tài zōng yú kāi huáng shí bā nián( gōng yuán 599 nián) zài jīng zhào wǔ gōng( jīn shǎn xī wǔ gōng xī běi) chū shēng, shì táng gāo zǔ lǐ yuān yǔ dòu huáng hòu de cì zǐ。 gōng yuán 615 nián qǔ qī zhǎngsūn shì,( dēng jī hòu chēng zhǎngsūn huáng hòu)。 gōng yuán 617 nián, lǐ shì mín suí fù qīn、 liú wén jìng qǐ bīng fǎn suí, gōng rù cháng 'ān, bìng qiě miè suí。 lǐ shì mín bèi fēng wéi qín wáng。
cǐ hòu, lǐ shì mín jīng cháng chū zhēng , zhú bù xiāo miè gè dì gē jù shì lì: pò lǐ guǐ, shā xuē rén gǎo( xuē jǔ zhī zǐ), bài sòng jīn gāng、 liú wǔ zhōu。 zài hǔ láo zhī zhàn zhōng, yī jǔ jiǎn miè zhōng yuán liǎng dà gē jù shì lì: wáng shì chōng hé dòu jiàn dé。 lǐ shì mín zì cǐ wēi wàng rì lóng, yóu qí shì zài hǔ láo zhī zhàn hòu jìn rù cháng 'ān shí, shòu dào bù fēn jūn mín yǐ huáng dì de lǐ yí zhāo dài。 bèi lǐ yuān fēng wéi“ tiān cè shàngjiàng”。
cǐ hòu, lǐ shì mín yǔ zì jǐ de gē gē tài zǐ lǐ jiàn chéng, sì dì qí wáng lǐ yuán jí de cāi jì rì yì jiā shēn。 dà chén jiān hù xiāng qīngyà, fēn wéi liǎng pài。 zǎixiàng péi zhí、 móu shì wáng guī、 wèi zhǐ、 dōng gōng wèi shì jiànglǐng xuē wàn chè děng gēn suí lǐ jiàn chéng、 lǐ yuán jí wéi yī pài, móu shì dù rú huì、 fáng xuán líng, jiànglǐng qín shū bǎo、 yùchí jìng dé、 duàn zhì xuán、 wáng jūn kuò děng gēn suí lǐ shì mín wéi yī pài。 dà chén zhǎngsūn wú jì děng 'àn zhōng zhī chí lǐ shì mín。 jiànglǐng lǐ jìng、 xú shì jì、 dà chén yǔ wén shì jí děng bǎo chí zhōng lì。 gōng yuán 626 nián, lǐ shì mín zài cháng 'ān chéng gōng chéng xuán wǔ mén fā dòng zhèng biàn, shā liǎo lǐ jiàn chéng、 lǐ yuán jí hé zhí zǐ, qiǎngpò gāo zǔ ràng wèi, zì jǐ jí wèi wéi dì, cì nián gǎi nián hào wéi zhēnguàn。 zài lǐ shì mín tǒng zhì qí jiān, táng cháo guó lì qiáng shèng, bèi chēng wéi zhēn guān zhī zhì。 wǎn nián zhù《 dì fàn》 yī shū yǐ jiào jiè tài zǐ, qí zhōng zǒng jié liǎo tā yī shēng de zhèng zhì jīng yàn, yě duì zì jǐ de gōng guò jìn xíng liǎo píng shù。
tā zài wèi qī jiān, tuī xíng fǔ bīng zhì、 zū yōng tiáozhì hé jūn tián zhì, bìng jī jí tuī xíng kē jǔ zhì。
630 nián, jī bài dōng tū jué, bèi zūn wéi“ tiān kě hàn”。 641 nián jià wén chéng gōng zhù gěi tǔbō de sōng zàn gān bù。
gōng yuán 649 nián, táng tài zōng dé liǎo lì jí, yī zhì zuì zhōng wú xiào, mìng tài zǐ lǐ zhì dào jīn yè mén dài lǐ guó shì。 lǐ shì mín yú 649 nián 5 yuè bìng sǐ yú cháng 'ān hán fēng diàn。 zàng yú jīn shǎn xī lǐ quán xiàn dōng běi 50 duō lǐ de shān fēng shàng de zhāo líng。 shì hào wéi“ wén wǔ huáng dì”。
táng tài zōng shàn yú tīng cóng dà chén de pī píng hé jiàn jiě, wèi zhǐ zhí jiàn 200 duō cì zhí chén tā de guò shī。
táng gāo zōng
lǐ zhì( 628~ 683 nián)
táng dài huáng dì。 táng tài zōng lǐ shì mín dì jiǔ zǐ。 zì wéi shàn。 zhēnguàn wǔ nián( 631 nián) fēng jìn wáng。 shí qī nián lì wéi tài zǐ。 èr shí sān nián jí wèi。 gāo zōng jí wèi, biǎn fáng yí 'ài( fáng xuán líng zǐ) wéi fáng zhōu cì shǐ。 yǒng huī sì nián( 653 nián), fáng yí 'ài、 jīng wáng lǐ yuán jǐng jí wú wáng lǐ kè děng móu fǎn。 shì fā, fáng yí 'ài bèi shā, lǐ yuán jǐng、 lǐ kè jí gāo yáng gōng zhù( tài zōng zhī nǚ, fáng yí 'ài zhī qī) děng jūn cì sǐ, gāo zōng dì wèi yóu cǐ dé dào gǒng gù。 cháo xiān bàn dǎo gāo jù lì hé bǎi jì gōng xīn luó, yìng xīn luó zhī qǐng, gāo zōng céng xiān hòu pài bīng chū jī gāo jù lì hé bǎi jì。 bìng pài bīng dà bài yuán zhù bǎi jì de wō guó jūn, pò bǎi jì。 gāo zōng jí wèi bù jiǔ, xī tū jué 'ā shǐ nà hè lǔ zì hào shā bō luó kèhán。
yǒng huī liù nián, táng xī jī shā bō luó kèhán, cóng cǐ lián nián yòng bīng xī yù。 xiǎn qìng 'èr nián( 657 nián), táng dàjiàng sū dìng fāng děng dà pò xī tū jué, xī tū jué wáng。 cì nián, xǐ 'ān xī dū hù fǔ yú qiūcí( jīn xīn jiāng kù chē)。 táng dài de bǎn tú, yǐ gāo zōng shí wéi zuì dà。 gāo zōng jí wèi hòu nà wǔ zé tiān rù gōng wéi zhāo yí, bù jiǔ yù fèi wáng huáng hòu, gǎi lì wǔ shì wéi hòu。 duì cǐ, zhǎngsūn wú jì jí chǔ suì liáng děng yuán lǎo zhòng chén biǎo shì fǎn duì。 gāo zōng zài lǐ yì fǔ děng rén de zhī chí xià, zhōng yú zài yǒng huī liù nián lì wǔ shì wéi huáng hòu。 zhǎngsūn wú jì jí chǔ suì liáng děng jūn zāo biǎn chì。 xiǎn qìng mò nián, gāo zōng huàn fēng huàn tóu zhòng, mù bù néng shì, nán yú cāo chí zhèng wù, huáng hòu wǔ zé tiān dé yǐ zhú jiàn zhǎng wò cháo zhèng。 cóng cǐ wǔ zé tiān chéng wéi zhǎng wò shí quán de tǒng zhì zhě, gāo zōng chǔyú dà quán bàng luò de dì wèi。 gāo zōng qù shì hòu, zàng yú qián líng。
wǔ zhào tǒng zhì
(624 nián ~705 nián)
shì zhōng guó lì shǐ shàng wéi yī yī wèi dà tǒng yī fēng jiàn wáng cháo nǚ huáng dì, zūn wéi wǔ zhōu shèng shén huáng dì。 běn míng bù xiáng, zài zuò táng tài zōng cái rén shí, tài zōng gěi tā qǐ bié hào wéi“ wǔ mèi niàn”。 jí wèi hòu gǎi míng wǔ zhào, qǔ yì“ rì yuè dāng kōng”( yòu lìng yī zhǒng xiě fǎ, zhào, qǔ qí“ shuāng rì dāng kōng” zhī yì)。 bìng zhōu wén shuǐ rén( jīn shān xī wén shuǐ) tā de guó hào wéi zhōu, bù shì táng。
tā shì táng tài zōng de cái rén, tài zōng sǐ hòu rù gǎn yè sì chū jiā wéi ní gū。 hòu chéng wéi táng gāo zōng lǐ zhì de zhāo yí, 655 nián lì wéi huáng hòu。 hào“ tiān hòu”, cānyù cháo zhèng, shí yǔ gāo zōng bìng chēng“ èr shèng”。 tā shì táng zhōng zōng lǐ xiǎn、 táng ruì zōng lǐ dàn de mǔ qīn。 gāo zōng sǐ hòu, tā bǎ chí cháo zhèng。
690 nián, fèi ruì zōng, zì chēng shèng shén huáng dì, gǎi luò yáng wéi shén dū, guó hào wéi zhōu, shǐ chēng nán zhōu huò wǔ zhōu。
wǔ shì zhí zhèng qí jiān yóu yú chǒng xìn kù lì, jiā shàng hòu shì shǐ xué jiā bù chǐ yú tā gòngyǎng nán fēi pín, suǒ yǐ shǐ shū nèi dū duì tā de suǒ zuò suǒ wéi dà jiā biān dá。 tā kāi chuàng liǎo kē jǔ kǎo shì de diàn shì zhì dù。
wǔ shì wǎn nián xī wàng 'ér zǐ lǐ xiǎn gǎi wǔ xìng kě yǐ jì wèi, dàn lǐ xiǎn de ruǎn ruò shǐ tā fàng xīn bù xià。 zhí dào hòu qī wǔ shì bìng zhòng, cháo chén tuī jǔ lǐ xiǎn jì wèi, bìng fù bì táng cháo , wǔ zhōu wáng。
705 nián jià bēng, xiǎng nián 82 suì。 lín sǐ qián fā yí zhào yuē:“ qù dì hào, chēng zé tiān dà shèng huáng hòu。”
táng ruì zōng
lǐ dàn( 662 nián ~716 nián), táng cháo dì wǔ wèi huáng dì( rú bù jiāng wǔ zé tiān suàn wéi táng cháo huáng dì), tā de zài wèi shí jiān shì 684 nián ~690 nián hé 710 nián ~712 nián。 qí fù wéi táng gāo zōng lǐ zhì, mǔ wéi wǔ zé tiān, táng zhōng zōng shì qí xiōng cháng。
684 nián, wǔ zé tiān fèi zhōng zōng dì wèi, lì qí wéi dì, gǎi yuán wén míng。 bù guò yóu yú shì wǔ zé tiān cāo zòng cháo zhèng, ruì zōng háo wú shí quán。 690 nián, wǔ zé tiān zì jǐ dēng huáng dì wèi, yú shì fèi chú ruì zōng。 705 nián, wǔ zé tiān qù shì, táng zhōng zōng fù wèi, 710 nián, zhōng zōng bèi dú shā。 yú shì ruì zōng zài cì jí wèi。 yǔ qí zǐ lǐ lóng jī( hòu rèn huáng dì táng xuán zōng) yī qǐ chǎn chú liǎo shā hài táng zhōng zōng de shì lì。 712 nián, ràng wèi yú táng xuán zōng, zì chēng tài shàng huáng, 716 nián bìng shì, xiǎng nián 55 suì。 qí bìng wú tè bié de zhì guó cái néng, wǎn nián yě shòu qí zǐ lǐ lóng jī de zuǒ yòu。
táng zhōng zōng
( 656~ 710 nián) zhōng guó táng dài huáng dì。 jí lǐ xiǎn。 705~ 710 nián zài wèi。 gāo zōng dì qī zǐ。 yǒng lóng yuán nián( 680 nián), zhāng huái tài zǐ lǐ xián bèi fèi, lì wéi huáng tài zǐ。 hóng dào yuán nián( 683) jí wèi, tài hòu wǔ zé tiān lín cháo chēng zhì。 cì nián, bèi wǔ zé tiān fèi wéi lú líng wáng, bìng xiān hòu qiān yú jūn zhōu、 fáng zhōu děng dì。 shèng lì 'èr nián( 699) bèi zé tiān zhào hái luò yáng, fù lì wéi huáng tài zǐ。 shén lóng yuán nián( 705 nián), zǎixiàng zhāng jiǎn zhī děng qǐ bīng fā dòng zhèng biàn, yōng zhōng zōng fù wèi, fèi zhōu wéi táng。 jí wèi hòu, fàng gōng nǚ 3000 yú rén chū gōng, réng jiù zhòng yòng wǔ sān sī děng rén, wǔ sān sī yǔ wéi hòu gòu jié, jiāng fǎn duì wǔ shì jí tuán de zhāng jiǎn zhī děng rén pái jǐ chū cháo。 cháo zhèng bèi huáng hòu wéi shì bǎ chí。 jǐng lóng yuán nián( 707 nián) tài zǐ lǐ zhòng jùn fā bīng zhū wǔ sān sī, shì bài bèi shā。 zhōng zōng zài wèi qī jiān, huī fù táng cháo jiù zhì, miǎn chú zū fù, shè shí dào xún chá shǐ, zhì xiū wén guǎn xué shì, fā zhǎn yǔ tǔbō de jīng jì、 wén huà jiāo wǎng, shí xíng hé qīn zhèng cè, bǎ jīn chéng gōng zhù jià gěi tǔbō zàn pǔ, bǎo zhèng liǎo biān jiāng dì qū de wěn dìng。 sì nián, wéi hòu yù lín cháo chēng zhì, yǔ 'ān lè gōng zhù hé móu, dú sǐ zhōng zōng。
lǐ zhòng mào
( 695 nián héng?), táng zhōng zōng yòu zǐ, wéi wéi hòu suǒ shēng, qián shēn wéi wēn wáng。 710 nián zhōng zōng bèi dú sǐ yǐ hòu, wéi hòu lì shí nián jǐn 16 suì de lǐ zhòng mào jí wèi, gǎi yuán“ táng lóng”。 lǐ zhòng mào jí wèi hòu 1 gè yuè, wéi hòu bèi shā, tài píng gōng zhù hé lǐ lóng jī lián hé fèi diào liǎo lǐ zhòng mào, bìng jiāng lǐ zhòng mào gǎn chū cháng 'ān, huī fù qí wēn wáng jué wèi。 hòu shì bù xiáng。
lǐ zhòng mào hào“ shǎo dì” huò zhě“ shāng dì”。
táng xuán zōng lǐ lóng jī
kāi yuán tōng bǎo( 685 nián~ 762 nián), táng cháo huáng dì( 712 nián~ 756 nián zài wèi); lǐ lóng jī wéi ruì zōng lǐ dàn dì sān 'ér zǐ, miào hào“ xuán zōng”, dé míng“ táng xuán zōng”, yòu shì hào wéi“ zhì dào dà shèng dà míng xiào huáng dì”, gù yì chēng wéi táng míng huáng, hòu fēng yuán shèng wén shén wǔ huáng dì。 xuán zōng zài wèi nián jiān, shì táng dài yóu shèng biàn shuāi de guān jiàn shí qī。
jí wèi qián
lǐ lóng jī céng yǔ tài píng gōng zhù hé móu fā dòng gōng tíng zhèng biàn, shā wéi hòu yōng qí fù ruì zōng jí wèi, bèi lì wéi tài zǐ。
kāi yuán shèng shì
yán hé yuán nián( 712 nián), shòushàn jí wèi, gǎi yuán wéi“ xiān tiān”; kāi yuán chū nián, lì jīng tú zhì, rèn yòng yáo chóng、 sòng jǐng děng wéixiàng, gé chú bì hài, gǔ lì shēng chǎn, jīng jì fā zhǎn, shǐ chēng“ kāi yuán shèng shì”。
yáng guì fēi yǔ 'ān shǐ zhī luàn
táng xuán zōng wǎn qī jiāo shē yín yì, zhōng rì zhǐ gù yǔ yáng guì fēi wán lè。 yáng guì fēi yuán wéi tā de 'ér zǐ shòu wáng de fēi zǐ, dàn xuán zōng jìng bù gù lǐ jiào, bǎ tā nà wéi zì jǐ de fēi zǐ。 tā yòu yǐ xìn jiān huàn rú lǐ lín fǔ、 gāo lì shì hé 'ān lù shān, rèn yóu tā men bǎ chí cháo zhèng, yǐn fā「 ān shǐ zhī luàn」 hòu chū táo, cóng cǐ táng cháo yóu dǐng shèng shí qī zhuǎn rù shuāi ruò shí qī。
wén xué zuò pǐn shàng de lǐ lóng jī shì gǎn qíng hěn zhuān yī de huáng dì, tā hé yáng guì fēi de gù shì, tòu guò《 cháng hèn gē》 hé《 cháng hèn gē chuán》 zài zhōng guó jiā yù hù xiǎo。
táng sù zōng
lǐ hēng (711 nián ~762 nián ), táng xuán zōng dì sān zǐ, táng cháo dì bā wèi huáng dì( qù wǔ zé tiān yǐ wài, 757 nián ~762 nián zài wèi), xuán zōng tiān bǎo shí wǔ nián (756 nián ) liù yuè zhèn shǒu tóng guān zhī dàjiàng gē shū hàn shòu yáng guó zhōng bī pò chū bīng tǎo pàn, jiēguǒ dà bài, tóng guān xiàn luò, cháng 'ān zhèn dòng, xuán zōng xié tài zǐ、 chǒng fēi cāng huáng táo wǎng chéng dū, xíng jīng mǎ wéi yì ( jīn shǎn xī xīng píng xiàn xī ), jūn shì huá biàn shā yáng guó zhōng, bìng bī pò xuán zōng yì sǐ yáng guì fēi。 mǎ wéi mín zhòng lán zǔ xuán zōng qǐng liú, xuán zōng bù cóng。 tài zǐ lǐ hēng liú xià, suí jí qián wǎng shuò fāng jié dù shǐ suǒ zài dì líng wǔ ( jīn níng xià líng wǔ xī nán ), tóng nián qī yuè, lǐ hēng jí wèi yú líng wǔ, zūn xuán zōng wéi tài shàng huáng, gǎi yuán zhì dé, miào hào sù zōng, zài wèi 6 nián, sǐ yú 762 nián, shí nián 52 suì, sǐ hòu shì hào wén míng wǔ dé dà shèng dà xuān xiào huáng dì。
táng dài zōng
lǐ yù (726 nián ~779 nián ), táng sù zōng zhǎngzǐ。 chū míng chù, fēng guǎng píng wáng, táng cháo dì jiǔ wèi huáng dì( qù wǔ zé tiān yǐ wài, 763 nián ~779 nián zài wèi), zài wèi 17 nián, xiǎng nián 54 suì。 tiān bǎo shí wǔ nián( 756 nián), ān lù shān pàn jūn gōng zhàn tóng guān, xuán zōng táo zhì mǎ wéi yì, dāng dì mín zhòng lǎn liú sù zōng, yú shì hù sòng sù zōng běi shàng líng wǔ jí dì wèi。 ān shǐ zhī luàn zhōng, yǐ bīng mǎ yuán shuài míng yì shōu fù luò yáng、 cháng 'ān liǎng jīng。 qián yuán yuán nián( 758 nián), bèi lì wéi huáng tài zǐ。 bǎo yìng yuán nián( 762 nián), huàn guān lǐ fǔ guó shā zhāng huáng hòu, sù zōng shòu jīng xià 'ér sǐ。 dài zōng jí wèi。 cì nián, ān shǐ zhī luàn píng dìng, táng cháo kāi shǐ zhuǎn wéi shuāi luò。 dāng shí, dōng yòu zhū duō fān zhèn gē jù, běi fāng yòu yòu huí zú bù duàn lè suǒ, xī miàn yòu tǔbō qīn rǎo, shèn zhì zài guǎng dé yuán nián( 763 nián) zhàn lǐng shǒu dū cháng 'ān shí yī rì。 dài zōng yòu mí xìn fó jiào, sì yuàn duō zhàn yòu tián dì, guó jiā zhèng zhì jīng jì jìn yī bù 'è huà。 779 nián jià bēng, chuán wèi yú táng dé zōng lǐ shì, sǐ hòu shì hào ruì wén xiào wǔ huáng dì。
táng dé zōng
lǐ shì( kuò) (742 nián ~805 nián ), táng dài zōng zhǎngzǐ, táng cháo dì shí wèi huáng dì( qù wǔ zé tiān yǐ wài, 780 nián ~805 nián zài wèi), zài wèi 26 nián。 xiǎng nián 64 suì。 guǎng dé 'èr nián( 764 nián) bèi lì wéi huáng tài zǐ, dà lì shí sì nián( 779 nián) jí wèi。 cì nián, wèile gǎi shàn cái zhèng, tīng cóng yáng yán de jiàn yì, fèi chú yōng tiáozhì, bān bù“ liǎng shuì fǎ”。 lìng wài, yě shì tú xuē ruò fān zhèn gē jù shí lì, jiā qiáng zhōng yāng jí quán, dàn yóu yú cuò shī shī dāng, fǎn 'ér yǐn qǐ jié dù shǐ de fǎn kàng。 jiàn zhōng sì nián( 783 nián), jīng yuán bīng biàn, cāng huáng chū táo dào fèng tiān( jīn shǎn xī qián xiàn), zhū cǐ chēng dì, hòu shuò fāng jié dù shǐ lǐ huái guāng pàn biàn, zài táo dào hàn zhōng。 yú shì fā bù liǎo《 zuì jǐ zhào》, shēng míng bù zài yuē shù jié dù shǐ, duì qí gū xī qiān jiù。 cóng cǐ, táng cháo de zhōng yāng quán lì jìn yī bù xuē ruò。
qí zài wèi qī jiān, shí jú shāo wéi wěn dìng, dàn rèn yòng huàn guān wéi tǒng shuài, bìng qiě lè suǒ dì fāng guān jìn fèng wù zī, zài cháng 'ān shī xíng gōng shì, zhēng shōu jiān jià、 chá yè děng zá shuì, mín shēng gèng jiā kùn kǔ。 suī yòu rén chēng zhī wéi“ zhōng xīng zhī zhì”, dàn bìng méi yòu tè bié xiǎn zhù de chéng jiù。
táng dé zōng yú zhēn yuán 'èr shí yī nián( 805 nián) jià bēng, sǐ hòu shì hào wéi shén wǔ xiào wén huáng dì。
táng shùn zōng
lǐ sòng (761 nián ~806 nián ), táng dé zōng zhǎngzǐ, táng cháo dì shí yī wèi huáng dì( qù wǔ zé tiān yǐ wài, 805 nián zài wèi)。 dà lì shí sì nián( 779 nián) lì wéi huáng tài zǐ。 zhēn yuán 'èr shí yī nián( 805 nián) jí wèi, gǎi yuán yǒng zhēn。 rèn yòng wáng pī、 wáng shū wén wéi hàn lín xué shì, zài hán tài、 hán yè、 liǔ zōng yuán、 liú yǔ xī、 chén jiàn、 líng zhǔn、 chéng yì、 wéi zhí yí děng rén zhī chí xià, cóng shì gǎi gé dé zōng yǐ lái de bì zhèng, biǎn chì tān guān, fèi chú gōng shì, tíng zhǐ yán tiě jìn qián hé dì fāng jìn fèng, bìng shì tú shōu huí huàn guān bīng quán, shǐ chēng“ yǒng zhēn gé xīn”。 bù jiǔ huàn zhòngfēng。 tóng nián bā yuè, huàn guān jù wén zhēn děng gòu jié bù fēn guān liáo hé fān zhèn, bī qí tuì wèi, chuán wèi yú tài zǐ lǐ chún, biǎn wáng pī děng rén, shǐ chēng“ yǒng zhēn nèi chán”。 wáng shū wén、 wáng pī jí zāo biǎn zhú。 wáng shū wén bèi biǎn hòu yòu bèi cì sǐ。 wáng pī sǐ yú biǎn suǒ。 liǔ zōng yuán děng bā réndōu bèi biǎn wéi“ biān zhōu sī mǎ”。 shǐ chēng“ èr wáng bā sī mǎ shì jiàn”。 cì nián bèi huàn guān shā hài, xiǎng nián 46 suì, sǐ hòu shì hào wéi zhì dé dà shèng dà 'ān xiào huáng dì。
táng xiàn zōng
lǐ chún( 778 nián ~820 nián), táng cháo dì 12 wèi huáng dì( qù wǔ zé tiān yǐ wài), 805-820 zài wèi。 táng xiàn zōng shì táng shùn zōng zhǎngzǐ, xiān bèi fēng wéi guǎng píng jùn wáng, 805 nián chū shùn zōng jí wèi hòu, lǐ chún bèi lì wéi tài zǐ, shùn zōng shì tú jìn xíng gǎi gé, wēi xié liǎo huàn guān de lì yì, bèi jù wén zhēn bī pò tuì wèi gěi xiàn zōng, tóng nián bā yuè, xiàn zōng jì wèi, shùn zōng bèi zūn wéi tài shàng huáng。
xiàn zōng jì wèi hòu, kāi shǐ duì gē jù de fān zhèn kāi zhǎn liǎo yī xì liè zhàn zhēng, tā jì wèi cì nián jiù kāi shǐ duì xī chuān jié dù fù shǐ liú péng kāi zhàn huò shèng, tóng nián yáng huì lín bù kěn jiāo chū tā de bīng quán, xiàn zōng yě duì tā zuò zhàn, yáng huì lín zhàn bài bèi shā。 807 nián tǎo fá zhèn hǎi jié dù shǐ lǐ qí, 813 nián wèi bó jié dù shǐ tián xīng guī fú táng cháo , 813 nián tā kāi shǐ duì kàng jù táng cháo de chéng dé jié dù shǐ wáng chéng zōng zuò zhàn, dàn shī bài liǎo, cóng 815 nián dào 817 nián tā píng dìng liǎo huái xī wú yuán jì de pàn luàn。 zhè xiē chéng guǒ bèi chēng wéi“ yuán hé zhōng xīng”。 wú yuán jì bèi píng dìng hòu, quán guó suǒ yòu de fān zhèn zhì shǎo míng yì shàng quán bù guī fú táng cháo 。
dàn xiàn zōng de huáng wèi shì yóu huàn guān bī pò huò dé de, gù qí xìn yòng huàn guān, tā de jūn duì zhōng yòu xǔ duō jiāng jūn shì huàn guān, yòu xiē yōng yòu hěn gāo de jūn quán。 820 nián tā zì jǐ bèi huàn guān chén hóng zhèng shā hài, xiǎng nián 43 suì, zài wèi 15 nián, sǐ hòu shì hào wéi zhāo wén zhāng wǔ dà shèng zhì shén xiào huáng dì。
táng mù zōng
lǐ héng( 795 nián ~824 nián), yuán míng yòu。 yuán hé qī nián( 812 nián) bèi lì wéi huáng tài zǐ, gǎi míng héng。 tā shì táng cháo dì 13 wèi huáng dì( qù wǔ zé tiān yǐ wài, 820 nián ~824 nián zài wèi), zài wèi 4 nián, xiǎng nián 30 suì。 zài wèi qī jiān huāng yú cháo zhèng, shē chǐ fàng zòng, cuò shī bù dāng, dǎo zhì hé běi sān zhèn zài dù bèi pàn, zhí dào táng cháo miè wáng。 cháo tíng nèi huàn guān quán shì rì shèng, guān liáo péng dǎng dǒu zhēng jù liè。 shǐ táng xiàn zōng de“ zhōng xīng” jú miàn wán quán sàng shī。 hòu fú cháng shēng yào 'ér sǐ, sǐ hòu shì hào wéi ruì shèng wén huì xiào huáng dì。
táng jìng zōng
lǐ zhàn( 809 nián ~826 nián), táng mù zōng zhǎngzǐ。 tā shì táng cháo dì shí sì wèi huáng dì( qù wǔ zé tiān yǐ wài, 824 nián ~826 nián zài wèi), wèi 3 nián, xiǎng nián 19 suì。 jí wèi hòu, zhǐ zhī zài hòu gōng xī xì, shē chǐ huāng yín。 huàn guān wáng shǒu chéng bǎ chí cháo zhèng, gòu jié quán chén lǐ féng jí, pái chì yì jǐ, bài huài gāng jì。 dǎo zhì guān fǔ gōng jiàng tū qǐ bào dòng gōng rù gōng tíng de shì jiàn。 hòu wéi huàn guān liú kè míng děng rén shā hài, sǐ hòu shì hào wéi ruì wǔ zhāo mǐn xiào huáng dì。
táng wén zōng
lǐ 'áng( 809 nián ~840 nián), táng mù zōng dì 'èr zǐ。 táng jìng zōng zhī dì。 jìng zōng bǎo lì 'èr nián( 826 nián), bèi huàn guān wáng shǒu chéng děng yōng lì wéi dì。 tā shì táng cháo dì shí wǔ wèi huáng dì( qù wǔ zé tiān yǐ wài, 827 nián ~840 nián zài wèi), zài wèi 14 nián, xiǎng nián 32 suì。 zài wèi qī jiān, cháo chén péng dǎng xiāng hù qīngyà, guān yuán diào dòng pín fán, zhèng quán shèn zhì huáng dì de fèi lì shēng shā, jūn zhǎng wò zài huàn guān shǒu zhōng。 hòu qǐ yòng lǐ xùn、 zhèng zhù děng rén, yì yù chǎn chú huàn guān。 dà hé jiǔ nián( 835 nián), lǐ xùn yǐn yòu huàn guān cān guān suǒ wèi“ gān lù”, qǐ tú jiāng qí yī jǔ xiāo miè, dàn shì qíng bài lù, fǎn 'ér dǎo zhì huàn guān dà sì tú shā cháo guān, shǐ chēng“ gān lù zhī biàn”。 shì hòu, wén zōng gèng bèi huàn guān qián zhì, kǎi tàn zì jǐ shòu zhì yú jiā nú, jìng yù bù rú hàn xiàn dì。 kāi chéng wǔ nián( 840 nián) yì yù bìng sǐ, sǐ hòu shì hào wéi yuán shèng zhāo xiàn xiào huáng dì。
táng wǔ zōng
běn míng lǐ chán( chán)( 814-846), táng cháo dì shí liù wèi huáng dì, sǐ qián shí 'èr tiān gǎi míng lǐ yán。 zài wèi shí jiān: 840 nián -846 nián; céng yòng nián hào: huì chāng; miào hào; wǔ zōng; ān zàng dì: duān líng。 wǔ zōng jí wèi de guò chéng, zhèng shì wén zōng jí wèi de chóngyǎn。
táng xuān zōng
lǐ chén( 810 nián ~859 nián), táng cháo dì shí qī wèi huáng dì( chú qù wǔ zé tiān wài, 847 nián ~859 nián zài wèi), chū míng yí, qián shēn shì guāng wáng, zài wèi 13 nián。 táng xiàn zōng lǐ chún shí sān zǐ, táng mù zōng lǐ héng de dì dì, táng wǔ zōng lǐ yán de shū shū。
lǐ chén dēng jī zhī qián, wèile táo bì táng wǔ zōng de pò hài, chuán shuō tā dāng guò hé shàng, céng zuò guò《 pù bù lián jù》 yī shī。 huì chāng liù nián( 846 nián), táng wǔ zōng bèi dào shì shànggòng de cháng shòu dān dú sǐ。 lǐ chén bèi yíng huí cháng 'ān dēng jī zuò huáng dì, shì wéi táng xuān zōng, gǎi yuán dà zhōng。
táng xuān zōng dēng jī hòu, táng cháo guó shì yǐ hěn bù jǐng qì, fān zhèn gē jù, niú lǐ dǎng zhēng, nóng mín qǐ yì, cháo zhèng fǔ bài, guān lì tān wū, huàn guān zhuān quán, sì yí bù cháo。 táng xuān zōng zhì lì yú gǎi biàn zhè zhǒng zhuàng kuàng, tā xiān biǎn zhé lǐ dé yù, jié shù niú lǐ dǎng zhēng。 xuān zōng qín jiǎn zhì guó, tǐ tiē bǎi xìng, jiǎn shǎo fù shuì, zhù zhòng rén cái xuǎn bá, táng cháo guó shì yòu suǒ qǐ sè, jiē jí máo dùn yòu suǒ huǎn hé, bǎi xìng rì jiàn fù yù, shǐ shí fēn fǔ bài de táng cháo chéng xiàn chū“ zhōng xīng” de xiǎo kāng jú miàn。 xuān zōng shì táng cháo lì dài huáng dì zhōng yī gè bǐ jiào yòu zuò wéi de huáng dì, yīn cǐ bèi hòu rén chēng zhī wéi“ xiǎo tài zōng”。 lìng wài, táng xuān zōng hái chèn tǔbō、 huí gē shuāi wēi, pài bīng shōu fù liǎo hé huáng zhī dì, píng dìng liǎo tǔbō。 duì fó jiào jí lì tuī chóng, jù shuō céng zài dà zhōng qī nián( 853 nián) dà bài shì jiā móu ní de shè lì。
dà zhōng shí sān nián( 859 nián), táng xuān zōng qù shì, xiǎng nián 50 suì。 shì hào shèng wǔ xiàn wén xiào huáng dì。
táng yì zōng
lǐ cuǐ( 833 nián 11 yuè 14 rì~ 873 nián), táng cháo dì shí bā wèi huáng dì( chú qù wǔ zé tiān yǐ wài, 860 nián ~873 nián zài wèi), zài wèi 14 nián, zhōng nián 41 suì。 lǐ cuǐ chū míng wēn, shì táng xuān zōng de zhǎngzǐ。 xuān zōng bìng sǐ hòu, bèi huàn guān yíng lì wéi dì, shì wéi táng yì zōng, gǎi yuán“ xián tōng”。 sǐ hòu zàng yú jiǎn líng, shì hào zhāo shèng gōng huì xiào huáng dì。
táng yì zōng shì yī gè hūn yōng wú néng、 shē chǐ wú dù de jūn zhù。 tā jí wèi hòu, bù sī cháo zhèng, chén miǎn yú jiǔ sè zhī zhōng, zhèng zhì shí fēn fǔ bài, fān zhèn gē jù chóngxīn xīng qǐ。 tā jiāng táng xuān zōng zhōng xīng de guǒ shí sǔn hào dài jìn。 cǐ shí táng cháo yǐ wú kě jiù yào, bìng rù gāo huāng, dà dòng luàn zhèng zài yùn niàng zhī zhōng。 dāng shí fù shuì kè bó, bǎi xìng wú fǎ guò rì zǐ, yú shì chū xiàn rén chī rén de cǎn jù, bǎi xìng bèi bī dé wú lù kě zǒu, zhǐ hǎo qǐ yì。 859 nián, xí fǔ zài zhè dōng lǐng dǎo qǐ yì; 868 nián, páng xūn lǐng dǎo xú sì dì qū de shù bīng zài guì lín qǐ yì。 táng yì zōng pài qiǎn wáng shì、 kāng chéng xùn děng cán kù zhèn yā liǎo zhè liǎng cì nóng mín yùn dòng, dàn shì duì rén mín de bō duó bìng méi yòu tíng zhǐ。
cǐ rén nǎi táng cháo jiànjiē zhī wáng guó zhī jūn yě。
táng xī zōng
lǐ xuān( xuān)( 862 nián ~888 nián), táng cháo dì shí jiǔ wèi huáng dì( chú wǔ zé tiān wài)。 táng yì zōng dì wǔ zǐ, chū míng yǎn。 873 nián -888 nián zài wèi, zài wèi 13 nián, xiǎng nián 27 suì, sǐ hòu shì hào wéi huì shèng gōng dìng xiào huáng dì。 yì zōng xián tōng shí sì nián( 873 nián) yóu huàn guān yōng lì, shí nián shí wǔ suì。 zhèng shì quán jiāo gěi huàn guān tián lìng zī zhǎng wò, zì jǐ què wán wù sàng zhì。 dāng shí zāi hài lián nián, rén mín shēng huó kùn kǔ, guān yuán pán bō chén zhòng。 qián fú yuán nián( 874 nián), pú zhōu wáng xiān zhī fā dòng qǐ yì。 cì nián, huáng cháo yě qǐ bīng yú yuān jù, táng mò nóng mín dà qǐ yì bào fā。 wáng xiān zhī shī bài hòu, qǐ yì jūn yóu huáng cháo shuài lǐng, bǎi zhàn bǎi shèng, bìng yú guǎng míng yuán nián( 880 nián) zhàn lǐng cháng 'ān, tā cāng huáng táo wáng rù shǔ。 zhōng hé sì nián( 884 nián), huáng cháo qǐ yì shī bài, cì nián sān yuè táng xī zōng fǎn huí cháng 'ān, táng cháo yǐ jiē jìn miè wáng de wěi shēng。
táng zhāo zōng
lǐ yè( 867 nián ~904 nián), yuán míng jié, yòu míng mǐn, shì táng cháo dì 'èr shí wèi huáng dì( chú wǔ zé tiān wài, 889 nián ~904 nián zài wèi), zài wèi 16 nián, xiǎng nián 38 suì。 tā shì táng yì zōng dì qī zǐ, táng xī zōng dì。 zàng yú hé líng, sǐ hòu shì hào wéi shèng mù jǐng wén xiào huáng dì。
táng zhāo zōng jí wèi hòu, fān zhèn chèn zhe píng dìng nóng mín qǐ yì de jī huì zhú jiàn kuò dà, táng zhèng fǔ yǐ jīng míng cún shí wáng, táng zhāo zōng gēn běn méi yòu shí quán。 hòu lái, táng zhāo zōng bèi dāng shí zuì dà de fān zhèn zhū wēn kòng zhì zhe。 zhū wēn wèile miè wáng táng cháo , zì jǐ zuò huáng dì, xiān shā diào gōng lǐ suǒ yòu huàn guān, zài bù gù dà chén fǎn duì qiān dū luò yáng, jiē zhe zhèn yā gè dì fān zhèn, zuì hòu yòu yú tiān yòu yuán nián( 904 nián) shā hài liǎo táng zhāo zōng。
táng zhāo zōng zài tā jí huáng dì wèi yǐ lái 16 nián jiān, yī zhí shì fān zhèn shǒu zhōng de kuǐ léi。
táng 'āi dì
lǐ zhù( 892 nián ~908 nián), yuán míng zuò。 táng zhāo zōng dì jiǔ zǐ, táng cháo mò dài huáng dì( dì 'èr shí yī dài, chú wǔ zé tiān wài, 904 nián ~907 nián zài wèi), zài wèi 3 nián, bèi fèi。 cì nián bèi shā, xiǎng nián 17 suì, zàng yú wēn líng。
táng 'āi dì jí wèi shí, bù guò shì fān zhèn shǒu zhōng de yī gè kuǐ léi huáng dì。 táng tiān yòu sì nián( 907 nián), zhū wēn jiàn fèi dì miè táng shí jī yǐ dào, biàn xiān jiāng táng cháo cháo chén quán bù shā guāng, jiē zhù yòu fèi 'āi dì wéi jì yīn wáng, zì jǐ zuò huáng dì, jiàn guó hào“ dà liáng”, shǐ chēng“ hòu liáng”, gǎi yuán“ kāi píng” zhì cǐ, lì guó 290 nián、 chuán 20 dì de táng wáng cháo miè wáng, zhōng guó jìn rù zì wèi jìn nán běi cháo yǐ lái yòu yī cì dà fēn liè shí qī héng héng wǔ dài shí guó。
táng 'āi dì yě zài bèi fèi hòu cì nián, jí kāi píng 'èr nián( 908 nián), bèi zhū wēn dú sǐ。 hé tài hòu( táng zhāo zōng huáng hòu) yě bèi shā。
lǐ zhù sǐ hòu zuì chū yóu zhū quán zhōng jiā fēng de shì hào wéi“ āi huáng dì”, hòu táng zhuāng zōng shí gǎi shì wéi“ zhāo xuān guāng liè xiào huáng dì”, yì miào hào wéi“ jǐng zōng”。 |
táng cháo wǔ jiāng guān xián Tang Chaowu the official title |
1 cóng yī pǐn piàoqí dàjiàng jūn
2 zhèng 'èr pǐn fǔ guó dàjiàng jūn
3 cóng 'èr pǐn zhèn jūn dàjiàng jūn
4 zhèng sān pǐn shàng guànjūn dàjiàng jūn、 huái huà dàjiàng jūn、 qiān niú wèi dàjiàng jūn
5 zhèng sān pǐn xià huái huà jiāng jūn
6 cóng sān pǐn shàng yún huī jiāng jūn、 guī dé dàjiàng jūn
7 cóng sān pǐn xià guī dé jiāng jūn
8 zhèng sì pǐn shàng zhōng wǔ jiāng jūn
9 zhèng sì pǐn xià zhuàng wǔ jiāng jūn、 huái huà zhōng láng jiāng
10 cóng sì pǐn shàng xuān wēi jiāng jūn
11 cóng sì pǐn xià míng wēi jiāng jūn、 guī dé zhōng láng jiāng
12 zhèng wǔ pǐn shàng dìng yuǎn jiāng jūn
13 zhèng wǔ pǐn xià níng yuǎn jiāng jūn、 huái huà láng jiāng
14 cóng wǔ pǐn shàng yóu qí jiāng jūn
15 cóng wǔ pǐn xià yóu jī jiāng jūn、 guī dé láng jiāng
16 zhèng liù pǐn shàng zhāo wǔ xiào wèi
17 zhèng liù pǐn xià zhāo wǔ fù wèi、 huái huà sī jiē
18 cóng liù pǐn shàng zhèn wēi xiào wèi
19 cóng liù pǐn xià zhèn wēi fù wèi、 guī dé sī jiē
20 zhèng qī pǐn shàng zhì guǒ xiào wèi
21 zhèng qī pǐn xià zhì guǒ fù wèi、 huái huà zhōng hòu
22 cóng qī pǐn shàng yì huī xiào wèi
23 cóng qī pǐn xià yì huī fù wèi、 guī dé zhōng hòu
24 zhèng bā pǐn shàng xuān jié xiào wèi
25 zhèng bā pǐn xià xuān jié fù wèi、 huái huà sī gē
26 cóng bā pǐn shàng yù wǔ xiào wèi
27 cóng bā pǐn xià yù wǔ fù wèi、 guī dé sī gē
28 zhèng jiǔ pǐn shàng rén yǒng xiào wèi
29 zhèng jiǔ pǐn xià rén yǒng fù wèi、 huái huà zhí jǐ zhǎngshàng
30 cóng jiǔ pǐn shàng péi róng xiào wèi
31 cóng jiǔ pǐn xià péi róng fù wèi、 guī dé zhí jǐ zhǎngshàng |
táng cháo dà shì nián biǎo Tang Dynasty Chronology |
618 nián táng cháo jiàn lì, suí cháo miè wáng。
627 nián héng héng 649 nián zhēn guān zhī zhì。
7 shì jì qián qī sōng zàn gān bù tǒng yī tǔbō。
8 shì jì qián qī sù mò mò hè jiàn lì de zhèng quán, yǐ bó hǎi wéi hào。
tóng yī shí qī nán zhào shǒu lǐng pí luó gé hé bìng liù zhào wéi nán zhào。
8 shì jì zhōng qī gǔ lì péi luó tǒng yī huí gē。
713 nián héng héng 741 nián kāi yuán shèng shì。
755 nián héng héng 763 nián ān shǐ zhī luàn。
780 nián shí xíng liǎng shuì fǎ。
875 nián héng héng 884 nián táng mò nóng mín zhàn zhēng。
907 nián liáng wáng zhū wēn cuàn wèi, táng cháo miè wáng。 |
yáo jiàn lì de táng cháo Yao Tang Dynasty established |
wǔ dì zhōng de yáo jiàn lì de cháo dài yě jiào táng, dìng dū chū jìn yáng、 hòu píng yáng, hòu lái yáo ràng wèi gěi shùn, shùn jiàn lì yú cháo。 |
|
- : Tang Chao
|
|
táng dài , táng , dà táng wáng cháo |
|
lì shǐ | lì shǐ rén wù | bǎi kē cí diǎn | shī rén | míng rén | guān huàn | zhù míng rén wù | shī jí | lǐ shì mín | líng yān gé | zhēnguàn | bǎi kē dà quán | zhōng guó lì shǐ | rén wù | wén xué jiā | shū fǎ jiā | cí rén | huáng dì | gèng duō jiēguǒ ... |
|
|
ān shǐ zhī luàn | dà zú | kāi yuán | yì níng | zhēnguàn | wǔ dé | zhèng shèng | jǐng yún | yǒng huī | běi zhōu | xīn luó | bǎi jì | nán zhào | xī wèi | gāo jù lì | tǔbō | róu rán | shí liù guó | xī liáng | wǔ zhōu | huí gē | zhōng shì | huàn guān | táng rén jiē | hàodàxǐgōng | kǒu mì fù jiàn | zhòng yòng | lǐ shì mín | yáng guǎng | lǐ xiǎn | lǐ zhì | lǐ dàn | táng wáng | qīn jiě mèi | wǔ zé tiān | hàn wǔ dì | tài píng gōng zhù | lǐ dé yù | huáng cháo | lǐ cún xù | zhōu xīng | lǐ lóng jī | tài wèi | lǒng xī | cháng 'ān chéng | qín wáng | jìn wáng | gū mǔ | gōng dì | jūn zhèn | fān zhèn | zǔ jí | lǐ guǎng | lǐ lín fǔ | dí rén jié | wǔ sān sī | zhāng chāng zōng | zhāng jiǎn zhī | suí yáng dì | táng tài zōng | | | | | | | gèng duō jiēguǒ ...
|